TEEKEN
DONDERDAG 2 OCTOBER 1930 EERSTE BLAD PAG. 2
DE BRITSCHE
RIJKSCONFERENTIE
AUTONOMIE DER DOMINIONS
EN RIJKSEENHEID
EEN BELANGRIJKE STRIJD OVER
PROTECTIE OF VRIJHANDEL
Bij de opening vaai de Britedhe rijksconfe-
rentie weee minister-president Mac Donald
erop, dat de deelnemen? aan de conferentie
zich m de eerste plaats bezig zullen hebben
te houden niet de betrekkingen van het
Engelsoho rijk tot hel buitenland.
In het bijzonder moet naar middelen wor
den gezoalit om do ontwapening te bevorde
ren door een gemeenschappelijk optreden en
een orgaan te óoheppon tot vredelievende
regeling van geschillen tuseohen de staten.
In verband met de economische wereld
crisis zal de conferentie ook het vraagstuk
der betrekkingen tuesohen de verschillende
dealen van het rijk moeten beetudeeren en
practisóhe middelen trachten te vinden om
elkaar wederkeerig te steunen.
De Canadeeeolie premier Bannet zegde
zijn rede toe een weloverwogen meening te
zullen geven over de voordeeligete wijze van
samenwerking.
Do Australische premier! Sculiin wees op
de noodzakelijkheid om harmonie te brengen
in het werkelijke zelfbestemminigsrecht der
Dominions met de wezenlijke eenheid
het Biütsche gemeenebeet en achtte een ef
fectieve autonomie der Dominions zeer wel
te verzoenen met die eenheid. Op econo
misch gebied is Australië bereid nog meer
voorkeurstarieven te geven.
Forbes, de Premier vaji Nieuw Zeeland
sprak de hoop uit dat men tot overeenstem
ming zal komen over de beide hoofdvragen.
Generaal Hertzog, de Premier van Zuid-
Afrtka meende, dat de conferentie het zoo
grondig bestudeerde rapport inzake de oon-
stitutioneele kwestie slechts heeft le ©anc-
tionneeren. Uitbreiding der economische en
handelsbetrekkingen wordt door Zuid-Afri
ka slechts toegejuicht.
Ook namens Ierland en New Foundland
werd een en ander gezegd.
De leider der Indische delegatie, Mahara
jah van Bükaner verklaarde, dat de vorsten
en onderdanen der Indische staten hun
trouw aan den Koning en Keizer onvermin
derd handhaven evenals hun aanhankelijk
heid aan het Rijk, terwijl de groote massa
van het volk van Britsch-Indiie ten zeerste
verlangt ails land de eer te genieten van een
plaats in het Gemeenehest. Wanneer deze
aspiratie in vervulling kan gaan, gelijk hij
dit geloofde, dan is de toekomst vol belof
ten. Do Indische 6taten hebben hun speciale
problemen, die overweging eisbhen en een
billijke regeling, dodh er is niets in die
ei6Chon, dat niet in overeenstemming is
met het verlangen der Indische 6tatcn Indié
vooruit te helpen naar het beloofde doel, nl.
een integreerend deel van het Rijk.
Een van de voornaamste op de conferen
tie in discussie komende voonstolUen is dat
tot stichting van een imperia] economisch
secretariaat, dat zou optreden voor aille bij
liet Briteche rijk aangesloten landen. In ver
band hiermede zaïl 1even6 overwogen wor
den de mogelijkheid van het instellen wan
eon Hof van beroep voor het Bmteche rijk.
In sommige kringen verwacht men zeer veel
van do instelling van een dergelijke in
stantie.
Protectie o! vrijhandel?
In hel algemeen vormen de economische
betrekkingen het belangrijkste onderwerp
der conferentie en hierbij zafl de strijd tus-
schon vi ijha n-dola ars en protectiomaston
wel opnieuw ontbranden.
VorachLI lende onderwerpen en vooretellen
zullen aan de orde komen, want, en het
geeft wel de stemming in het Britsche rijk
weer, vrijwel alle partijen zijn geneigd den
vrijhandel, voorloopig of voor goed ver
boord te gocrion, om door, zij het dan tijde
lijke protectie, verbetering te brengen in den
voor Engeland inderdaad zeer bonarden
toestand.
Er is het ontwerp van de beeren Baever-
brook en Rothermere, die tusschen de ge
bieden van het keizerrijk vrij-handel willen,
maar overigens om het geheele keizerrijk
een barrière van douane-rechten willen
maken.
Baldwin, daarentegen, ken zioh ook ver
eenigen roet dien vrijhandel tegenover de
landen, die oveneens het protectionisme -n
hun vaandel hebben geschreven.
Neville Chamberlain, de vermoedelijke
■leider der conservatieven na Baldwin, wil
beschermende rechten ook tueschen de ver
schillende deelen van het rijk om de Engel-
6che industrie te beschermen.
De liberalen willen van geen protectie
weten, dlaar zij van oordeel zijn, dat de le
vensstandaard zeker met 40 zal \vorden
verhoogd, wanneer ook op de levensmidde
len uit het burtemlamd invoerrechten zullen
worden geheven.
De Laibourpa-itiJ schijnt wel eentngszms
'verdeeld.
Minister Snowdien heeft verklaard: geen
politiek van invoerrechten op de voedings
middelen en geen proteotioniisme.
Mac Donald en minis ter Thomas hebben
die verzekering gegeven, dat al de onderwer
pen zullen wordon behandeld met het oog
op de omstandigheden en zonder vooroor-
Graham, minister van Handel, heeft op de
conferentie te Gonève uit een ander vaatje
getapt. Hij zeide daar o.m.:
De vrijhandel is de eenuge reddingsplank
van Europa, maar het kan, voor het oogen-
bWik, nuttig zijn zekere beschermende tarie
ven aan te nemen.
De Dominions en Inddë willen van een
vrijhandel tueschen de gebiedsdeel©n alleen
niets weten.
Zij willen voortc eu r - tan-eve n voor het Brii-
sohe rijk, maar zoodanige tarieven dat de
industrie van de dominions on Indië wordt
besoliermd tegen de Engelsche concurren'ie.
Weer anderen wonsohon voorkeur-tnn-ieven
voor on von Engeland, zoodat men hier kan
spreken van het oprichten van een barrièri
van invoerrechten om het geheele keizerrijk.
Met. groote belangstelling zal naar de be
sluiten van d© conferentie worden uitge
zien. Zo zullen zeer zeker van groote betee-
kenis zijn voor den economischen cn finan-
cdeelen toodowl van Europa in het bij
zonder
GRUWELEN VAN CHINEESCHE
BANDIETEN
De stad Lih-sien in het Z. der provincio
Kansoe is een maand geleden door ban
dieten aangevallen. De inwoners boden dap
per weerstand, maar na vier weken van be
leg dooi-staan te hebben, waren zij uitgeput.
De roovers drongen toen do stad binnen en
moordden 8000 personen uit; zij namen de
meisjes mee, om haar eon gruwelijker lot
Ie laten ondergaan.
DE VOLKENBOND
DE PLENAIRE VERGADERING.
Het oinde nadert.
Do Asseniblèe van den Volkenbond zal
waarschijnlijk Vrijdag a.s. haar werkzaam
heden beëindigen.
oor het oogenblik wordt nog vergaderd
door de juridische-, begrootings- en budget
commissies. De Duitscne Rijksminister van
buileiilandsche zaken, Dr. Curtius, zal Don
derdagavond Genève verlaten en naar Ber
lijn terugkeeren. De overige leden van de
Duitsche delegatie zullen tot het einde toe
de Assemblee bijwonen.
De door de juridische commissie van den
Volkenbond ingestelde subcommissie ter aan
passing van het Volkenbondsverdrag aan
het Kelloggpact heeft een besluit aangeno
men, waarnij de geheele kwestie wordt uit
gesteld tot de volgende plenaire Volken-
bondsvergadering. Dit besluit zal Donderdag
in de juridische commissie worden behan
deld.
Bij de instelling van de studiecommissie
voor een Europeesclie Unie werd de secre
taris-generaal van den Volkenbond, Sir
Eric Drummond, gekozen tot secretaris der
commissie. Hij kreeg de opdracht materiaal
te verzamelen voor de bestudeering van 'n
nieuwe Europeesche aaneensluiting, welk
materiaal zou worden voorgelegd aan de
Januari-zitting, die de commissie zal hou
den. Aangezien Sir Eric Drummond echter
in het midden van November naar Zuul-
Amerika vertrekt, zal hij vervangen worden
door den waarn. secretaris-generaal van den
Volkenbond, Avenol, die dezer dagen aan
27 Europeesche staten een circulaire zal
richten, waarin hij de regeeringen uitnoo-
digt practische en concrete voorstellen in
te dienen, die het uitgangspunt kunnen vor
men voor de komende werkzaamheden.
HET JONGSTE ONTWAPENINGSDEBAT.
In de wandelgangen van den Volken
bond wordt het oratorisch duel van gister
tusschcn Briand en Curtius druk besproken
Men heeft algemeen den indruk dat dit
duel in zekeren zin een ontlading is van
de spanning, die sedert de Duitsche ver
kiezingen tusschcn Frankrijk en Duitsch-
land ontstaan is. Wat in de rede van Briand
vooral opviel, is liaor helderheid, vooral
over de houding van Frankrijk tegenover
het ontwapeningsproblecm. Deze houding
is, naar van Duitsche zijde verklaard wordt
n strijd met de verplichtingen, die uit art.
5 van het Volkenbondspact voortvloeien.
DE FRANSCHE PERS ACHTER BRIAND.
De bladen leggen den nadruk op het nut
in Briands ingrijpen in het ontwapenings
debat van Dinsdag te Genève. Met name
schrijft de „Matin": „Zonder een woord te
zeggen dat de pogingen van de Duitsche
Rijksregeerlng zou kunnen ontmoedigen
zonder de vergissing te begaan in zijn gis
pen de geheele Duitsche natie te omvat
ten of de nationalistische agitatoren te be-
hahdeien of zij deel van de regeering uit
maakten, heeft Briand niettemin een plech
tige waarschuwing laten hooren.
Zijn redevoering toont Duitschland, dat
het, als liet uit zwakte d« propaganda tot
wanorde de bovenhand zou laten krijgen,
geen mogendheden tegenover zich zou vin
den, die geneigd zouden zijn liet de gelijk
heid van wapenen toe te staan, die het gc-
eischt heeft". De rede van Briand, zegt het
blad verder, toont tevens aan onze bondge-
nooten cn aan de onzijdigen, dat het verlan
gen naar den vrede, dat de waarachtige
grondslag is van de Fransche politiek, ons
er in geen geval toe zal bewegen onze na
tionale verdediging te beperken zonder dat
dnnr gelijkwaardige compensaties tegenover
staan.
DE PRUISISCHE LANDDAG.
Communistische motie van wantrouwen.
De D.-Nationalen eischen ontbinding van
den landdag.
De Communistische fractie van den Prui-
sischen Landdag lieeft een motie van wan
trouwen in het Pruisisch Ministerie van Fi
nanciën ingediend. De Raad van den Pruisi-
schen Landdag is tegen Maandag a.s. bijeen
geroepen om te beraadslagen over dit voor
stel.
Door de D -Nationalen werd voorts een
voorstel ingediend, waarin, behalve de re<;d3
door Economische Partij en Communisten
gevraagde ontbinding van den Landdag, te
vens de ontbinding wordt gevraagd van alle
provinciale landdagen, gemeenteraden en
gemeentcveriegenwoordigingen, opdat de
ve verkiezingen voor den Pruisischon
Landdag tegelijk met de gemeentelijke zullen
kunnen plaats hebben.
De President van Ecuador Dr. Ayora, die
zijn ontslag genomen had, heeft op dringend
crzock van vele invloedrijke personen, zijn
ontslagaanvrage ingetrokken. Hierdoor is
algemeen© ontspanning in het land in
getreden.
Officieel wordt te Londen meegedeeld, dat
de onderhandelingen inzake samenwerking
tusschcn vijftig spinnerijen met meer dan
vier millioen spoelen, in Lancashire tot een
gunstig resultaat hebben geleid. Dit bctec-
kent een belangrijke stap nader tot de ratio
nalisatie van dc katoenindustrie in
Lancashire.
Dc vijftig fnbriekon zullen alle worden on
dergebracht in de „Allied Spinners Limi
ted", die in 1020 is opgericht en welke do
financieel© steun van ccnige groote banken
in London hoeft. De betrokken fabrieken
liggen voornamelijk in de districten Oldham
Rochdale. De fabrieken zullen echter
eerst bekend gemaakt worden, nadat alle
overeenkomsten zijn geteekend.
Dinsdag vond te Oberammergau de 97ste
en tevens de laatste voorstelling van do
Passiespelen plaats. Het totaal aantal be
zoekers wordt aangegeven als 383.000. Daar-
kwamen 50.000 bezoekers uit Noord-
Amerika on ruim 28.000 uit Engeland. Vol
gens de plaatselijke statistiek bedroeg liet
aantal overnachtingen 240.000. Naar verno
men wordt, hebben de spelen dit jaar een
bclangri... batig saldo opgeleverd.
DE BOESS-AFFAIRE
Het thans door het hoogste gerechtshof
vernietigde vonnis van dc arrondissements
rechtbank van Berlijn van 20 Mei j.l. eisch
ic, zooals men zich zal herinneren, dat op
perburgemeester Booss uit zijn ambt werd
ontslagen wegens schending van zijn ambts
plichten en wegens onwaardig gedrag, on
der toekenning van twee derden van het
hem wettelijk toekomende pensioen voor het
goheele leven.
Door in hooger beroep te gaan Ss opper
burgemeester Bocss er thans in geslaagd,
dit vonnis, krachtens hetwelk hij uit zijn
ambt werd ontslagen, te laten vernietigen.
In dc motiveering w n het vonnis van het
hoogste gerechtshof wordt thans bervestigd,
dat hij zijn ambtsplichten correct is nage
komen cn dat hem alleen in de bekende pcls-
mantelaffaire ce.n ongetwijfeld ernstig ver
wijt te maken is.
De kwestie van den nieuwen oppcr-burge-
meester zou, naar verluidt, nog dit jaar wór
den opgelost.
Naar de „Berliner Zeitung*' meldt, zal op-
per-burgemeester Boess eerst bij het ge
meentebestuur een verzoek om verlof indie
nen. Zooals van zelf spreekt, zal dit ver
zoek worden ingewilligd.
Daarna zal opperburgemeester Boess zich
op reis begeven cn tijdens zijn verlof een
verzoek om ontslag indienen.
Naar de officieele Pruisische persdienst
mededeelt, heeft inzake het proces tegen den
opper-burgemeester Boess de rechtbank het
volgende vonnis geveld:
De beslissing van de districtscommissie
Berlijn afdeeling I van 20 Mei 1930, wordt
in dier voege gewijzigd, dat de beschuldigde
wordt gestraft met een geldboete, overeen
komende met een maand salaris. De werke
lijke kosten van het hooger beroep komen
ten laste van den beschuldigde.
De Engelsche inspecteur-generaal van de
gendarmerie Ln Albanië, generaal Percy, is
afgetreden. Koning Zogou heeft het ontslag
aanvaard.
Generaal Percy, die de gendarmerie in
Albanië heeft gereorganiseerd, zal naar Enge
land terugkeeren. Het schijnt, dat persoon
lijke mecningsverschillcn zijn ontstaan als
gevolg van don toenemenden Italiaanschcn
invloed in Albanië, die tenslotte tot het af
treden van generaal Percy hebben geleid.
Het staat nog niet vast of een ander
Britsch officier de post van generaal Percy
zal overnemen.
HET AANTAL MOORDEN IN WEENEN
De commissaris van politic te Weenen
hoeft een statistiek gepubliceerd over de
misdaden, die daar in 1929 zijn bedreven.
Daaruit blijkt, dat er op een bevolking van
1.850.000 zielen 111 moorden werden bedre
ven en wel twee per wock.
In vergelijking met Chicago is dit aantal
moordaanslagen nog gering, want op dit
punt slaat Chicago con droevig record.
Londen daarentegen heeft veel betere
cijfers: op een bevolking van 7.500.000 gebeur-
er in het afgcloopen jaar slechts 10
moorden.
Het groote aantal misdaden is voor Wee
nen zeer onrustbarend in verband met het
voortdurend terugloopen vaji het bevol
kingscijfer. In 1913 waren er 200.000 meer
inwoners dan in 1929 en toen bedroeg het
•rial moorden slechts 21. In 1924 steeg dit
cijfer tot 30, in 1925 tot 52, in 1929 tot 111.
De politie-autoriteiten schrijven deze ab
normale stijging van het aantal misdaden
hoofdzakelijk toe aan het afschaffen van de
doodstraf cn aan het weinig doortastend op
treden der politic.
ERNSTIG AUTO-ONGEVAL
Vier personen gedood
In de nabijheid van Sosnowits in het Dom-
brower kolenbekken heeft een ernstig onge
luk plaats gehad, dat vier slachtoffers heeft
geöischt. De auto van den katholieken pries
ter Bamo'ski, die met vier inzittenden reed,
botste bij het «tation Maczek toen hij den
spoorweg wilde oversteken in volle vaart
tegen een passerenden trein en werd onge-
20 meter meegesleurd. Toen de trein tot
stilstand kwam, was de auto geheel
nield. Vier inzittenden, n.l. twee priesters,
een dame en de chauffeur, waren onherken
baar verminkt. Slechts het zoontje van de
dame kreeg viader boven wonder geen
letsel.
DE EISG2 Dï HET HOOGVERRAAD-
PROGES TEGEN DE RIJK/JWEER-
OFFICIEREN.
In het proces tegen de Rijksweerofficie-
ren uit Ulm heeft de officier van justitie te
Leipzig tegen alle drie beklaagden een ge
vangenisstraf van twee jaar en zes maan
den geëischt met aftrek der preventieve
hechtenis. Verder eischte hij togen de be
klaagden Ludin en Scheringer ontslag uit
den dienst. De beklaagde Wandt is niet
meer in dienst van de Rijksweer.
Een Sovjet-eskader, bestaande uit den
kruiser „Tchevona Ukraina" en ecnige tor
pedojagers, is vertrokken voor het houden
an oefeningen op de Middellandscho Zee.
Het eskader heeft het anker laten vallen
>or Palerra op hèt eiland Polinas.
BRAND IN EEN ZIJDE-FABRIEK.
To Décines-Charpieu nabij Grenoble, heef!
n brand gewood in een kunstzijdefabriek.
Het vuur groep zeer snel om zich heen en in
korten tijd stond het geheele fabrieksgebouw
dat vijftig meter lang en tien meter diep is,
in brand. De schade wordt geraamd op een
millioen francs.
WEI-HAI-WEI AAN CHINA
TERUGGEGEVEN
Dinsdagmorgen zijn op het ministerie van
buitenlandsche zaken de ratificatieoorkonden
tusschen Engeland en China nopens de te
ruggave van Wei-hal-wei uitgewisseld.
Dc inbezitneming van dc haven Wei-hai-
wei door de Chineesche autoriteiten is reeds
30 September geschied met medewerking
van Englsche kruisers, torpedojagers en on-
derzeebootcn en twee Chineesche oorlogs
schepen. Een speciale commissaris der Chi
neesche regoering heeft mot 300 Chineesche
mariniers dc controle over Wei-hai-wei aan
aard.
NEGER GELYNCHT
Een neger, die te Cartersville (Georgia)
terecht zou staan wegens moord, werd door
een tiental mannen cn vrouwen uit de ge-
anpenis gehaald cn aan een telegraafpaal
opgehangen.
JAPAN KEURT HET VLOOTVERDRAG
VAN LONDEN GOED
De geheime Raad van State van Japan
heeft het Vlootverdrag van Londen goedge
keurd.
PRESIDENT IRIGOYEN.
Heeft een beroerte gehad.
vroegere Argcntijnsche president Iri-
De
goyen heeft, naar „La Prenza" meldt, aan
boord van den kruiser „Buenos Aires" een
beroerte gehad en moest in het Marine-hos
pitaal van Rio Santiago opgenomen worden.
Daar is zijn toestand iets verbeterd, doch hij
blijft ernstig.
DE HINDENBURGSPENDE.
De door den President der Republiek ge
stichte „Hindcnburgfcpcnde" heeft thans ©on
bedrag bereikt van 425.000 R.Mk., vermeer
derd met 2200 R.Mk. voor noodlijdende oor
logsverminkten. Kinderen en veteranen wer
den met bedragen van circa 200 R.Mk. be-
VON HINDENBURG 83 JAAR.
De Duitsche Rijkskanselier heeft aan den
President der Republiek Vou Hindenburg
ter gelegenheid van diens 83sten verjaardag
een felicitatieschrijven doen toekomen, waai
in hij er o. m. op wijst, dat de omstandig
heden, waaronder deze verjaardag plaats
heeft, gekenmerkt worden door economische
en politieke moeilijkheden, doch de hoop uit
spreekt, dat men erin zal slagen deze onder
Von Hindcnburg's opperste leiding te boven
te komen.
ARBEIDSPLICHT IN DUITSCHLAND?
Ontginning door werkloozen.
Omtrent de plannen der regecring weet
de „Deutsche Allgemeine Zeitung" nog na
der te berichten, dat het eveneens in de be
doeling der regeering ligt, een soort plaatje
lijk begrensden arbeidsplicht voor do werk
loozen in te voeren.
De commissaris der oostelijke provincies
rijksminister Treviranus zou gemachtigd
worden, om de werkloozen, die recht heb
ben op ondersteuning in verhouding tot de
subsidie, die zij uit de rijkskas ontvangen
hebben, te verplichten, ontginningswerk
verrichten, wegen aan te leggen, enz.
Een algemeene arbeidsplicht zou daaren
tegen zóó hoogc kosten met zich brengen
voor huisvesting vervoer, controle enz., dat
men hieraan voorloopig niet kan denken.
Intusschen zal men in het oosten verschil
lende gegevens kunnen verzamelen en erva
ringen kunnen opdoen, die van nut kunnen
zijn voor een eventueele uitbreiding van
deze maatregelen.
Uit Kaboel wordt gemeld, dat de Afghaan
sche National© Raad in zijn Jongste zitting
besloten heeft allo staatsjuweclen cn andere
staatseigendommen, die de ex-koning Aman
Ocllah bij zijn vertrek uit het land heeft
meegenomen, terug te eischen. Verder werd
besloten een Nationale Vergadering in te
stellen en de plannen tot het instellen ivan
gemeente- en provinciale raden goed te
keuren.
DE STORM LANGS DE FRANSCHE KUST
Nog 61 visschers vermist
Minister Rollin is teruggekeerd van zijn
reis naar de Fransche kust, waar hij dc
plaatsen bezocht heeft, die door den jong-
sten storm werden geteisterd. Het aantal ver
ongelukte visschersschepen bedraagt 67. Vol
gens de jongste berichten worden nog 61
visschers vermist
TELEGRAMMEN
TARDIEU EN POINCARE.
PARIJS, 2 October. Minister-president Tar-
dieu heeft gister te Barleduc een bezoek ge
bracht aan Poincaré, bij wien hij de lunch
gebruikte. In den namiddag keerde Tardiou
in gezelschap van den voormaligcn minister
president te Parijs terug. Tegenover de pers
toonde Tardieu zich niet zeer toeschietelijk.
Op de vraag der journalisten of zijn bezoek
te Barleduc een louter vriendschapsbezoek
aan Poincaré was, of misschien ook nog po
litieke beteekenis had, antwoordde Tardieu
ontwijkend.
SIR JAMES MCAY OVERLEDEN
MELBOURNE, 1 Oct. (V. D.) Luitenant
Generaal Sir James Mcay, die in de oor
log de Australische strijdkrachten heeft aan
gevoerd, is overleden.
Schoolnieuws.
Uit Oost-Indie
TWEE DJAJAKKERS GEARRESTEERD
BANDJARMASIN, 1 Oclober. (Aneta). In
het gebergte tusschen Posir en Kembangan
circuleerden geruchten onder de Djajaksch'
bevolking dat een vorst was opgestaan di'
vrijdom van belasting en heerendiensten
gaf. Het districtshoofd van Kambangan met
een patrouille uit Pa sir is naar het gebergte
vertrokken. Twee Djajakkera werden gear
resteerd. De gelheele bevolking is rustig.
WELTEVREDEN, 1 October. (Aneta). De
34-jarige Bataksche klerk va.i het departe
ment van financiën E. Suman DJoentake
werd hedenmorgen om 7 uur tusschcn het
departement en de sociëteit Concordia d or
zijn neef, met wien hij samenwoonde met
een mes opgewacht, en door een steek Ln
den rug vermoord. De aangevallene kon rog
het mes oprapen cn ecnige passen voort
strompelen, waarop hij stervende ineenzak
te. De moordenaar meldde zich bij een in
de buurt wonende Europeaan, die de pol'tie
waarschuwde. Intusschen wa6 een geweldige
massa nieuwsgierigen toegestroomd. De po
litie wa6 spoedig ter plaatse. De moordenaar
heeft een volledige bekentenis afgelegd. De
oorzaak van zijn daad wa6 een voortdurende
ruzie over kostgeld. Toen hij met bet '.ijk
geconfronteerd werd, toonde de moordenaar
zich onverschillig. Hij hod nbsolyiit geen
spijt Hij bekende eenige dagen geleden het
mes te hebben gekocht met de bedoeling
den moord te plegen.
voor iemand anders
Op onze proefadressenlijst.
HOOGER ONDERWIJS
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN.
Mr. H. G. P. D u y f j e s, te Den Haag,
bencemd tot hoogleeraar in het Ned. Indisch
Burgerlijk Recht nan dc Leidsche Universi
teit, zal dit ambt. aanvaarden Woensdag 15
October, der namiddags 2 uur met het houden
van een rede in het groot auditorium der
Universiteit.
Dr. N. J. Bringreven te Voorscho
ten, toegelaten als privaat-docent aan dc
Leidsche Universiteit, om onderwijs te geven
in de Latynsehe semasialogie, zal ziin colleges
aanvangen met het houden van een openbar
les op "Woensdag 15 October des middags i
4 uur in het academiegebouw.
Op uitnoodiging van de afd. Leiden vai
het Dietsch Studentenverbond zal Maandai
6 dezer de heer Ernest Claes in het klein
auditorium der Leidsche Universiteit
lezing houden over het onderwerp: „Wie De
Witte was".
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT.
Naar wij vernemen, zHen van de 66 in ons
land aanwezige candidnat-Indische bestuurs
ambtenaren 80 naar de Indologische Faculteit
tc LTtreelit gaan.
LAGER ONDERWIJS
HOOFDBENOEMINGEN.
Ridderkerk (Dr. Kuyperschool
I..O. on U.L.O.), J. Reitmeyer, ond. te Aalten.
ondërwijzersbenoemingen.
Vlaardingen (Prinses Julianaschool,
hcofrl P. Droppert Jzn.), Chr. van Hemert te
Krimpen a. d. Lek.
's-Heerenloo (Ermelo), F. Gootc te
Vlaardingen. Ing. 1 Jan.
Rotterdam Marnixschool voor C.V D
hoofd J. J. van der Meulen), M. Dekker ve
Fiinaart.
Breda (iM.U.L.O.-School, Nieuwstraat 31,
hoofd G. J. van der Meent), A. J. van Bekkum
te Eoven-Hardinxveld.
Den Haag, mej S. Bildeibeek te
Boskoop.
IJ rs'el monde (lste Chr. School), G. W.
J. Schreurs te Winterswijk.
Ter Aar, J. Dykstra te Emmen.
Haarlem, mej. C. Arnold le Noord-
wijkerhout.
Prachtster Compagnie, B. M.
Woudstra te Bergum.
Hilversum (I-Ierv. School), mej. j. van
Rees te Aalten.
A a 11 e n (Chr. LancbouwhuishoudschooD,
R. J. van Lente, aldaar (voor land- en tuin-
bouwonderwy s)
Haarlem (Willem de Zwy'gerschool,
hoofd E. de Grootj, mej. E. T. Jonkman '.e
Workum.
Rotterdam (Elout van Soeterwoud.?-
school, Dordtsche s: raatweg 80, hoofd A. L.
Kruidenier), W. Volaart te Nunspect. Aang.
Middelburg Chr. Burgerschool, hoofd
S. Brouwer), Joh. de Mey te West-Souburg.
Rotterdam (Willem de Zwijgerschool
ior L.O., Jan van Loor,slaan 49, brofd J. L.
Blok), H. J. Verhoef te Rijswijk (Z.-H.) en
S. Bai-endrecht te Rotterdam.
Npverdal (Geref. School, hoofd B.
West era), J. Krikke te Klazienavcen-Noord.
Voor afd. l.o.
AFSCHEID EN INSTALLATIE
Uit Zaamslag schrijft men ons:
Onder de vele veranderingen, die daar den
laatsten tijd by het Christelijk Onderwijs te
Zaamslag hebben plaats gehad, was die van
dezen middag wel een der gewichtigste.
De heer J. Kosten nam, wegens benoeming
tot hoofd der Chr. School te Zaamslag-Dorp
afscheid, van leerlingen en personeel als
hoofd der Chr. School te Zaamslag-Reuzen-
hoek. Byna 36 jaar is hy aan die school werk
zaam geweest, eerst als onderwijzer en daarna
als hoofd. Mede door zijn werk bloeit de
Chr. School te Reuzenhoek en staat ze bekend
als een der beste in den omtrek. Dit werk te
verlaten viel hem zwaar.
De Voorzitter van het Schoolbestuur dankte
hem hartelijk voor zyn werk aan deze school
verricht. Gelukkig blijft hy voor het Bestuur
behouden en verandert hy slechts van school
Nadat ook een der leden van het personeel
het scheidende hoofd had toegesproken en de
kinderen hem de zegenbede uit Ps. 121 4
hadden toegezongen, werd hem namens de
de kinderen een rooktafel overhandigd en
namens het personeel een foto in lijst, waarop
het personeel en de heer J. Kosten stonden.
Tegelijkertijd werd dc heer J. J. de Ridder
als hoofd geinstalleerd. Hartelijk werd hy
door den voorzitter van het Bestuur ©n een
der leden van het personeel toegesproken. De
kinderen zongen hem toe Ps. 134 3.
De heer J. Kosten dankte Bestuur en per
soneel voor de prettige samenwerking, kinde
ren en personeel voor de cadeaux en nam met
gevoelvolle woorden afscheid van school en
werk. Ook het nieuwbenoemde hoofd dankte
voor de hartelijke woorden hem toegesproken
en nam met eenige welgemeende woorden de
leiding op zich.
Nadat de kinderen door 't scheidende hoofd
getracteerd waren, was deze, voor het Chr.
Schoolleven te Zaamslag gewichtige gebeur
tenis, voorbij.
DE NIET-GESLAAGDE WEL GESLAAGD.
Naar aanleiding van de ook door ons ge
publiceerde verklaring betreffende de hoofd
aktekwestie in Utrecht schrijft de heer G. v.
Heerde te Doorn één der „tijdelijke slacht
offers", aan de „Ned." o.m.:
„Toen ik bij de examencommissie te Utrecht
reclameerde, heeft de commissie het geval
onderzocht. Hoewel gebleken was, dat de
Zwolsche candidaat met ongunstiger (niet de
zelfde!) lyst was toegelaten, heeft de com
missie geweigerd my de akte uit te reiken.
Een kind had kunnen begrijpen, dat hier een
fout moest schuilen in de norm. De commissie
had toen de H.A. uit moeten reiken, dan was
de „onwillekeurige vergissing" verklaarbaar
geweest. De commissie heeft echter getracht
het geval te sussen, door mij te schreven, dat
het cyfer 4 van den Zwolschen candidaat „zeer
zwaar" was, zoodat het de waarde van een 5
kreeg, dat mijn 5 voor opvoedkunde aan den
hoogen knat was en dat de commissie haar
beslissing handhaafde, daar zy volgens de
norm was genomen. By voortgezette studie
had ik alle kans het volgende jaar met goede
cijfers te slagen.
Eerst, nadat ik my tot den hoofdinspecteur
had gewend, kreeg ik bericht, dat er een „on
willekeurige vergissing had plaats gehad, en
mij de akte zou worden toeezonden''.
EXAMENS
PROMOTIES
Weerbericht.
VERWACHTING
BAROMETERSTAND
Zwakke tot matige Oostelijke tot Zuidelijk®
wind, meest helder tot licht bewolkt, droog
weer, mogelijk nachtvorst, overdag zelfde
temperatuur.
de hee
Indologie: econ. cand.-ex., de heer
Stutterheim te Breda.
Apothekers-assistent, mej. J. C. M.
Vlaardingen en mej. p - - -
Leiden.
Techn. Hoogescl
slangd: Clvlel-lngenieut
Uithuizen: J. C. SchalkwUk t
D. Winter te Wormorveer.
Bouwkunde: prop.-ex., de heer W. Zuurmond
E. W.
Haag.
i Gin:
ld. hoofdv. Nal
G. J. Ladlges
v e r el t e 1 t
'wetenschap:
•ell tot AVes
i J. Kraak ;doct.-ex-,
G. H. Ch. Kath.
EXAMENS-WISKUNDE
T. de Vries.
Luchtvaart
AMSTERDAM--BATAV1A
Het eerste postvliegtuig is gistermorgen
5.53 uur uit Allahabad vertrokken en om
15.38 uur te Akyab aangekomen. Alles was
Avel aan boord. Heden wordt te reis voort
gezet
Heden te Bangkok geland.
Aneta-Vaz Dias meldt one:
Het eere/te postvliegtuig naar Indië, del
P.H.-A.G.R., is hedenmorgen om 6 uur uilt
Akyah vertrokken, en te 13.10 uur te Bang
kok geland. Allee is wel aan boord. Mor0«n.
wordit de reis voortgezet.
HET TWEEDE VLIEGTUIG VERTROKKEN.
Hedenmorgen is het tweede postvliegtuig
van den geregelden vliegdienst naar Ind'ö,
de P. H.-A. E. O. vertrokken.
Voor het vertrek heeft de directeur der K.
L. M., de heer Plesman, de bemanning van
het vliegtuig, bestaande uit de beide vliegers
Hondong en Pellens, en den mecanicien We
ber toegesproken en hun een goede reis toe-
gewenscht.
Te half zeven precies startte de P. H.-A.
E. O. Spoedig was het vliegtuig in Zuidooste
lijke richting verdwenen, nagestaard door
een vrij groot aantal belangstellenden die
in den A'roegen doch mooien herfstochtend
naar Schiphol Avaren gekomen.
Het vliegtuig heeft 129 K.G. post en 29 k.G.
goederen aan boord.
HET VLIEGTERREIN TE BANGKOK
BATAVIA, 1 October (Aneta). De „Java-
bode" verneemt telegrafisch uit Bangkok
hangönde de onderhandelingen is heden of
ficieel overeengekomen dat de postvluchteit
tusschen Nederland en Nederlandsch-Indië
den lsten Januari a.s. zullen Avorden ge
staakt, indien Aróór dien tijd geen overeen
stemming is verkregen inzake het gebruik
van het vliegterrein te Bangkok.
Het Haagsche Anetakantoor \oegt hieraan
toe:
Bij navraag in bevoegde kringen bleek
ons dat men daar het onderhavige geval
niet inziet als een conflict, maar als een
stadium in de gaande zijnde onderhande
lingen. Het gebruik van het vliegterrein is
voorloopig voor drie maanden toegestaan.
Gemengd Nieuws.
AA'etenschap. op i
e»ehool te Delft. Ge-
Dcvctor In de Technische
n proefschrift Betiteld: ..In-
eperinffcn bö do hydreerinp
kelvoudl* onverzndlKde vet-
AV. Schcffcrs. scheikundig
BRANDEN
Te Scheemda (Gr.) heeft een ernstige
brand gewoed. Door ombekende oorzaak
was brand ontstaan in het pakhuis van W.
Haan aan de Haven. Het vuur vond gretig
voedsel in de groote voorraad hooi en breid
de zich zoo snel uit dat aan blusschon niet
viel te dénkon. Het pakhuis brandde geheel
uit ovenals de aangrenzende dubbele be
huizing Avelke door twee dames werd be
woond. Een aantal varkens kwamen mode
in de vlammen om.
Te Wehl (Gold.) is de boerderij van den
ljmdibouwer K. geheel afgebrand. Tachtig
vim rogge ging goheel verloren. Het vuur is
ermoodelijk ontstaan door het spelen van
kinderen met lucifers bij een hooiberg.
KIND OVERREDEN EN GEDOOD
Te Eindhoven is op den hoek Rechtestraat
Ten Hagestraat het 5-jarig kindje van
Görts by het naar school gaan door een
vrachtauto overreden en gedood.
HET REGENJAAR 1930
Door het aanhoudende natte weer en de
toenemende gevallen van mond- en klauw
zeer zien zeer vele boeren in Friesland zich
genoodzaakt de koeien dit jaar vroeg op
stal te zetten. Een gelukkige omstandigheid
VERDRONKEN.
Men meldt ons uit Gouderak: Het Oranje
feest alhier had een droe\ng einde. Om onge
veer half tien reed een jonge man van
Ouderkerk a. d. IJssel met zijn fiets in den
I.Tssel, met het droevig gevolg, da* hij ver
dronk. Binnen 15 mmuten had men hem
opgenaaid. Pogingen oir, de levensgeesten op
te wekken mochten niet baten.
To Waddinxveer. is het Hi-jarig zoontje
van den arbeider Vink in de Gouwe vei-
