|lira»r geiJisdjt öoumnt O Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD. BINNENLAND. ABONNEMENTi Per kwartaal S.2& (Beschikklngskosten 0.15) jer week t 0-25 Voor het Buitenland bij Weke- lijksr.he «ending .8*— Bil dageliiksche zending „7.— Alles bil vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7 h cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar No 3165 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 ADVEBIENTIENl DINSDAG 30 SEPTEMBER 1930 Van I tol 5 reacts ftuBjl Like regeJ cneer ,02271 Inget 2ededefMngeb p -a van 1—5 regels 2-30 Elke regel meer .0.03 Bij contract belangrijke korting. 1 Voor het bevragen aan het bureau wordt berekendƒ0.10 10e Jaargang Dit nummer bestaat uit DRIE bladen Wie eenige jaren geleden voorspeld had, dat in 1930 een actie voor nationale weer loosheid gevoerd zou worden, als nu aan de gang is, zou weinig geloof gevonden hebben. En toch kon het met andere gaan, want wie de plicht der zelfverdediging niet aanvaardt, die moet bij de weerloos heid terecht komen. Dit geldt niet alleen voor de vrijzihnigj groepen, doch evenzeer voor hen, die zich meenen te baseeren op hun Christelijk be ginsei. Alleen zouden de laatsten goe doen eens een ernstig zelfonderzoek in stellen, betreffende de vraag, in hoeverre de motiveering onder de invloed staat de argumentatie der roode groepen. De gedachtengang is bekend: de mod-erne oorlog is gruwelijk en derhalve hebben we te sturen naar internationale ontwa pening. Evenwel, gezien het wantrouwer tusschen de volkeren is daarop nog niet veel kans en dus moeten wij het er alleen maar op wagen; trouwens onze woer- macht wordt toch door elk ander legei weggeblazen. Weg met het militarisme is dus de ieu6 Onder militarisme verstaan alle weerloos- fceidspredikere dan het in stand houden van een militaire weermacht en zij oor- deelen, de een op humanitaire, de and?r op Christelijke overwegingen, dat men liever onrecht mag lijden, dan onrecht mog doen.. Indien wij daartegenover onze overtui ging 6tellen, dat het prediken van weer loosheid onchristelijk is, dan wordt ons dit hoogst kwalijk genomen en In scherpe be woordingen, welke heelemaal niet har monieeren met de vredelievende opvattin gen, wordt ons (soms) onchristelijkheid en militarisme verweten. Het is te begrijpen, want van tweeën één: weerloosheid is ei&ch van Christelijk beginsel óf het is er mee in strijd. Wat .piet wil zeggen, dat allen die -weerloosheid prediken, het Christelijk geloof verwerpen doch wel, dat zij naar onze overtuiging dwalende Christenen zijn. Deze kwestie wordt niet afgedaan met een of meer teksten uit den Bijbel, gelijk zoo vaak gebeurt Ook van de zijde van'hen. die van heel de Wet des Heeren alleen het zesde gebod kermen en het uitsluiten*! toepassen in verband met de landsverdedi ging. Zoodanig Schrifgebruik kan men moeilijk ernstig nemen. Echter, ook hij, diie weerlooshei 1 pre dikt op grond van de Schrift, of liever van zün Christelijke beginselen (want velen van dezen buigen niet onvoorwaardelijk voor de autoriteit van Gods Woord) tóen merkwaardige inconsekwentie. Indien men zich od Schriftuitspraken wil beroe pen, zou het meer voor de hand liggen, dat men deze aanvaardde voor zijn persoonlijk dan voor het nationale leven; en toch doe' men juist het omgekeerde. Immers, wie de vijand geen „halt" toe roept, laat niet, zelfs niet in de eerste plaats onrecht over zich persoonlijk gaan (men hoopt het jui6t te ontgaan) doch m gert ook de van God gewilde wereldorde en zoo het algemeene welzijn te verdedigen. Deze stelling is reeds zoo dikwijls toe gelicht, dat we ons thans daarvan mogen onthouden. Men kan niet altijd weer van voren af beginnen Doch wie roemt op den heldenmoed der vaderen en thans van de geestelijke vrij heid geniet, die laat zich niet dringen in het onchristelijke slop der weerloosheid. beste en goedkoopste is, omdat onze defen sie-maatregelen geen knip voor de neus waard zijn; en even later zijn ze van zoo veel beteekenis, dat het vreemde leger aan getrokken wordt door onze oorlogstoerus ting. Waar is hier de logica? Waarom roepen onze 60ciaal-democratcn het hun Belgische partijgenooten niet toe: wat zijt ge toch dwazen geweest om 1914 tegen Duitsohland te verzetten en nog dwazer zijt ge, dat ge than6 uw militai positie versterkt. Niets daarvan. In begin Augustus 1914 deed de heer Vliegen, als hoofdredacteur van H e t V o 1 k met nadruk de vraag of ons, èn terwille van België, èn met het oog op ons zelfstandig volksbestaan, niet tegen Duitschland zouden verklaren. Wat Belgii onderging was vreeselijk, doch men prees zijn heldenmoed en vindt het althans begrij pelijk, dat het zich in staat van verdediging stelt. met onze grensbewaking rekening werd gehouden, wij zouden zeggen: in een hu;6 met open deuren is het veiliger dan met een grendel op de deur, al zal het slot niet eike aanval kunnen verduren! Maar, zegt men, wij voeden het wantrou wen en dat is toch nog zoo groot. Precies, als er minder waptrouwen was, zou nog grooter vermindering van bewape ning in ons land geoorloofd zijn. Doch meent iemand in ernst, dat één vreemde re geering versterking van leger en vloot za! aanvragen met het argument: Nederland rust zich toe tot don krijg? Omgekeerd: als Indië onbeschermd wordt gciaten, zal dit juist een argument voif anderen zijin om de strijdmacht te ver sterken. Door eenzijdige ontwapening geeft Neder land geen blijk van vertrouwen in de goede gezindheid der andere volken, doch staaltje van roekeloosheid, welke niet voor God te verantwoorden is. BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD VERWORDING Toegegeven, zeggen sommigen, dat zelf verdediging geoorloofd is, moet dan me» bedacht worden, dat het vermeerderen van oorlogsmateriaal de kans op oorlog ver groot? We hebben hierbij niet op 't oog de op- pervlakkigen, die cynisch beweren: wie oeu wapen heeft, wil er ook wel eens mee veohten. Want, niet het wapen is er e-ïret. maar de vechtlust Nederland, zijn regeering en zijn volk, behalve enkele uit hun evenwicht gevallen dwazen, hebben getoond, dat de wapens niets meer zijn, dan wat een rolluik en een nachtveiligheidsdienst voor den eerzamen huisvader is. De vrees, dat Nederland, onder welk voor wendsel ook, ooit agressief (aanvallend) zou optreden, is zóó ongegrond, dat geen ern stig man deze stelling durft verdedigen. Goed. zeggen de ontwapenaars. Maar, er zal een wedstrijd ontstaan om preventief in te grijpen. D.w.z.: omdat men van anderen jets vreest, zal men hen trachten voor te zijn. En, als wij dus een weermacht onder houden. zal men allereerst, voor we iets kunnen doen, trachten, die weermacht machteloos te maken. Wat een inconsekwentie. Eerst komt men jnet het argument, dat weerloosheid hot Daar gaat een groote aantrekkingskracht uit van de steden. Het leven bruischt daar, de cultuur giet overvloedig haar gaven uit, daar is de schittering en de weelde. Velen zijn er, die de materieele armoede van het stadsleven verkiezen boven een grootere welvaart bij een blijven op het platte land. Daar trekken er ongetwijfeld meer nog door andere motieven gedreven naar onze groote steden. De verlokkende hooge loonen die toch weldra ook voor de buitenman niet toereikend schijnen, de goede sociale voor zieningen doen er velen komen, die stad niet noodig zijn en die wellicht in hun dorp een betere kans op welvaart en geluk hadden. De bekoring van het cultuurlev wel blijven, al is in de laatste jaren, tcn- geifolge van verkeersverbetering en radio ook het platteland in veel gunstiger con ditie gekomen. En zoo zullen er altijd wel blijven, die de stad en hare cultuur ver kiezen boven het eenvoudiger leven op het land dichter bij de natuur. En de bekoring van de sociale voorzienin gen en de hooge loonen zal ook wel blijven al is hier, wat het laatste betreft meer schijn dan wezen. Wat hier zou kunnen gebeuren, is een on derwerp dat wij nu niet te bespreken heb ben, wij constateeren slechts dat de groote steden over het algemeen gezocht worden door immigranten, die niet altoos in ma terieel opzicht tenminste helpen de positie vdn de stad te verbeteren. Wij zwijgen hierbij nog van de methoden die sommige voordeelige gemeentebesturen wel eens hebben toegepast n.l. om menschen die armlastig werden, een kaartje naar Amsterdam te geven en de kosten van ver huizing voor hun rekening te nemen. Dat komt gelukkig slechts sporadisch voor, al dient elk geval te worden gesignaleerd. Wij zitten tengevolge van die ongezonde trek naar de stad, in dagen van neergang, met een groot, aantal werkloozen. En wij peinzen er over hoe wij die aan werk moe ten helpen, wijl wij alle voelen, dat de Maatschappelijke steun schoon ze onontbeer lijk is. toch niet moet worden een pensioen bureau voor valide werkloozen. Moeten wij nu komen tot het in het leven roepen van nieuwe industrieën? met steun van de Overheid als het particulier initiatief hier geen soelaas biedt? Ieder voelt dat dit vraagstuk niet zoo gemakkelijk is op te los sen. want vestiging van nieuwe industrien, doet ook weer de trek naar de steden toene men en levert dus de mogelijkheid, dat bij ernstige algemeene crisis, het kwaad nog grooter worden zal. Moeten wij dan de industrie afstooten en trachten te spuien wat wij op een gege ven oogenblik als surplus zien? Daargelaten dat dit op het oogenblik waarop men het 't liefst zou willen doen in den regel niet mo gelijk is, voelt ieder dat dit toch ook zou kunnen betcekenen, dat men de stad van haar levenssappen beroofde en tot verwate ring bracht Niet dan met groote zorg. moet hier wor den opgetreden. Versterking van de bestaan de industrie die zich in don loop der jaren levenskrachtig toonde, schimt wel een eerste plicht Zonder in de fout van de doctrinaire protectionisten te vervallen, kan men onder bepaalde omstandigheden, aan bepaalde be drijfstakken wel faciliteiten verleenen en een opkomende industrie stutten. Ook lijkt het niet ongeoorloofd, die industrien te trek ken. die eenige waarborg bieden dat ze het welvaartspeil der bevolking verhoogen en emplooi kunnen geven, juist aan die groe pen, die men door ondergang van bepaalde industrien of algemeene malaise in reserve heeft. Want haast elke maatregel is te verkiezen >ven de practijk der laatste jaren, die nood gedwongen, een leger stcuntrekkenden heeft geschapen, dat op de hulp van de Overheid vrijwel is gaan leunen. Daarnaast doen zich allerlei praktijken voor. die af en toe wel worden achterhaald, maar soms geruimen tijd voortwoekeren, praktijken van misleiding en bedrog. Daar is is bepaalde gevallen wel eens verklaring voor te vinden al blijft het afkeurenswaar dig. De uitkeering is natuurlijk bij lange werkloosheid onvoldoende. Kan men een dag werken, zonder daarvan een deel te moeten missen dan is de verleiding om maar niets te zeggen groot. Erger wordt het, indien men geregeld gaat werken cn dan probpert ook nog de uit keering te behouden. Deze feiten, zijn ook meermalen geconstateerd. En wat de zaak nog slimmer maakt is dat sommige werkge vers hiervan volkomen op de hoogte waren en hun arbeiders verlof gaven, zich op dc stempluren te verwijderen. Dikwijls profi teerden zij dan. door een zeer gering loon te En de meest geraffineerde wijze is wel die dezer dagen ontdekt is en reeds tot arresta tie van enkele personen heeft geleid. Hier waren arbeiders die hun vast emplooi en hun inkomsten hadden die zich zelfs niet de moeite getroostten om naar het een of ander stempellokaal te gaan, maar die zich zelf bedienden met stempels. Bovendien traden ze op als stempelaars en bedienden tegen een zacht prijsje ook anderen. Voor een kwartje kon men een stempel krijgen die misschien f 2 of f 3 opleverde. Natuurlijk komen al deze dingen ten slot te aan het licht en loopt ieder bedrieger t. z.t. tegen de lamp. Maar deze praktij ken duurden toch reeds ongeveer een jaar eer men de daders kon vatten. Het ziin deze dingen die de goeden zoo veel kwaad doen. Ze brengen de arbeiders in verdenking. ze houden de uitkeeringen laag ze maken de controle scherper dan in het algemeen genomen noodig zou z(jn, en daardoor de gelegenheid om werk te zoeken geringer. Het zijn deze dingen, die met zoo vele anderen de verwording van ons leven teeke. nen. Vroeger at men liever de nagels van dc vingers dan zich te wenden om steun, tot de Overheid. Nu pooet men werkende de Over heid. de gemeenschap, op te lichten voor steun, niet omdat men tekort komt. maar omdat men teveel wil hebben en maakt men van die oplichting een bedrijf. De waarlijk goeden liiden ontbering om dat de uitkeeringen te laag zijn. En de uit keeringen moeten laag zijn om den prikkel tot werken te doen blijven bestaan en de praktijken als boven gesignaleerd niet no; meer te stimuleeren. Zonder de uitgebreide overheidssteun ko men wij er niet. En met de overheidssteun komen wij er ook niet. Dat teekent in zich zelf reeds de aan zich zelf ontgroeide maat schappij. AREND VAN AMSTEL. HOFBERICHTEN De Koninklijke Familie is gisteravond uit Rotterdam op het Loo teruggekeerd. Tot Amersfoort waren dc koninklijke salonwa gens aan den gewonen trein vastgehaakt. Vandaar vertrok dc Koninlijke Familie extratrein naar liet Loo, alwaar zij om 23.38 arriveerden. H. M. dc Koningin bleef in den trein overnachten. EINDE VAN DEN ZOMERTIJD IN DEN NACHT VAN 4 OP 5 OCTOBER. Er wordt aan herinnerd, dat de zomertijd dit jaar eindigt op den vyfden Octnbei te drie uur in den voormiddag, zoodat in den nacht van Zaterdag 4 op Zondag 5 October e.k. de klokken één uur moeten worden acn- teraiigezet of een uur moeten stilstaan. ELECTRICITEITSBEDRIJF GOEREE EN OVERFLAKKEE WORDT DONDERDAG GEOPEND. Donderdag a.s. zal het electriciteitsbedrijf voor Goeree en Overflakkee door den Com missaris der Koningin in Zuid-Holland of ficieel worden geopend. Het nieuwe bedrijt is een N. V., waarvan de aandeelen in handen zijn van een acht tal gemeenten, terwijl de stroom engros zal orden betrokken van Dordrecht. Hiervoor is een kabel aangelegd van Zuid-Beijerland, dwars door het Haringvliet en over de Tien Gemeten. De volgende gemeenten hebben thans de beschikking gekregen over electriciteit: Middelharnis, Sommelsdijk, Dirksland, Me lissant, Stellendam, Goedereede, Ouddorp Ilerkingen. Het Oostelijk doel van Goeree cn Ov flakkee zal eerst eind 1939 tot electrificatie kunnen overgaan, daar dit deel tot dien tijd met de Industrieele Maatschappij Mabeg te Utrecht contractueel gebonden is door een voor gasverlichting. BURGEMEESTER PATIJN OFFICIEELE BERICHTEN ONDERSCHEIDINGEN Bij Kon. besluit is aan W. F. H. van Bar- relo, commissaris van politie te Apeldoorn, verlof verleend tot het aannemen der hem geschonken onderscheiding van ridder niet kroon der Militaire en Civiele Orde van Adolf van Nassau van Luxemburg; s aan J. P. A. Prinz, effectenhandelaar te .terdam, verlof verleend tot he* aannemen i het vreemde eereteeken: ridder in de Orde van den Heiligen Gregorius den Grootcn in den Heiligen Stoel; is toegekend de aan de Orde van Oranje- Nassau verbonden eeremedaille: in goud. aan •I. C. Roebel, chef van de appreteeraerij der N. V. Wollenstoffenfabriek Gebrs. Diepen, te Tilburg; in brons, aan J. Mastenbroek Lzn petroleumventer in dienst van den heer D. Hanson, in Sommelsdijk; in zilver, aan C. Plomp Azn. te GouJa, hoofdagent by de N.V. Algemeene Levensver zekering-Bank te Rotterdam. AUDIËNTIES. De gewone audiëntie van den Minister van RIJKSWATERSTAAT y Kon. besl. is, met ingang van 1 October 1930, de hoofdingenieur van den Rijkswater staat, A. E. Kempees, te Den Haag, benoemd tot hoofdingenieur directeur. AMSTERDAM--BATAVIA TE KARACHI AANGEKOMEN. Het eerste postvliegtuig naar Indië landde Jsteren om 18.15 pl. tyd te Karachi. Alles was wel aanboord. Vandaag wordt de voortgezet. NIEUWE SPOORWEG REISGIDS WOENSDAG VERKRIJGBAAR Dc officieels Reisgids (dienstregeling 5 October 1930) van de Nederl. Spoorwegen Woensdag a.s. verkrijgbaar zyn. DRANKBESTRIJDING Vergadering te Utrecht In VRAGEN VAN KAMERLEDEN WEGEN- EN TOLLENCOMMISSIE. Het Tweede Kamerlid I. H. J. Vos heeft aan den Minister van Waterstaat de vol gende vragen gesteld: lo. Is het den Minister bekend, dat het feit, dat de adviezen dor Rijskwegencom missie niet wordt overgelegd aan de Ka mers der Staten-Generaal. nadoelen met zich meebrengt? 2o. Achl de Minister het niet gewenscht, die adviezen tot haar recht te doen komen door de instelling van een Wegenraad, die de Rijkswegencomrnissio en de Wegencom- missie van den Rijkswaterstaat zal vervan gen en waardoor dus één advies zal wor den uitgebracht? 3o Is het den Minister bekend, dat de Tollencommissie nog niet tot activiteit is gekomen, tengevolge van de omstandigheid, dat, ondanks den vastgestelden begrootings- post de Minister van Financiën geen gel den ter beschikking stelt van genoemde commissie? 4o. Wil de Minister zorg dragen, dat de erkzaamheden der Tollencommissie voort gang kunnen hebben? WEGEN EN BRUGGEN IN GELDERLAND VERZOEK OM VERBETERING. Tn verband met den slechten toestand, waar in verschillende wegen en bruggen in Gelder land verkeeren, heeft de B.B.N., Bond van Be drijfsautohouders in Nederland, zich met een verzoek om verbetering tot de betrokken auto riteiten gewend. vorige week vergaderde te Utrecht de Nat. Commissie tegen het Alcoholisme onder voorzitterschap van Prof. Dr. J. R. Slotemaker de Bruine. Van den Minister van Arbeid, was binnengekomen het resul taat van de enquete bij de burgemeesters van ons land gehouden naar het bestaan in hun gemeenten van tapverboden en de werking daarvan. Het dossier wordt in handen gesteld van de Commissie Hand having Drankwet en Ideale Drankwet tor fine van rapport en advies. Bovendien zal het worden bewerkt tot een artikel, dat in de onthouderspers zal verschijnen. Besprekingen werden gevoerd over de in ternationale verhoudingen op drankbestrij- dingsgebied, met name inzake de organisa tie der congressen. Getracht zal worden de radicale drankbestrijding alsnog een plaats voor haar anheid te doen verkrijgen onder voor haar arbeid te doen verkrijgen onder de arbeiders van 't Rijn-Twentekanaal, welke arbeid, gezien het tegenwoordig toenemend drankgebruik in die streken, wel noodzake lijk blijkt te zijn. Het plan op de a.s. tentoonstelling van H.O.R.E.C.A.F. in Den Haag uit te komen met een inrichting voor maatschappelijk verkeer, zooals de geheelonthouders zich die in de toekomst voorstellen, kan niet uitgevoerd worden daar geen plaats voor deze inrichting beschikbaar bleek te zijn. Het onverwachte wetsvoorstel tot verh.» ging van den drank-accijns werd besproken Nog werd onder de oogen gezien de vraag van uitbetaling van loonen op andere da gen dan des Zaterdags. Gister heeft onder groote belangs'clling de burgemeester van Den Haag, Mr J. A. N. Patijn, van den Raad afscheid genomen. N& afhandeling van de raadsagenda richt te Dr. W. W. v. d. Meulen als oudste wet houder namens het college het woord tot den scheidenden burgervader. Hierbij herin nerde Spr. er aan, dal de twaalf jaren, ge durende welke Mr. Patijn hot burgemees tersambt van Den Haag heeft bekleed, een tijd van beroering en groote bewogenheid is geweest, Niettegenstaande de vele moeilijkheden, waarmee hij te kampen heeft gehad als ge volg van de economische depressie, die zich ook. in de Residentie in hooge mate deed ge voelen. heeft hij toch van deze stad weten 'e maken wat zij nu is. Spr. wees op de talrijke uitbreidingen, de vele verbeterin gen op allerlei gebied, en bracht ten slotte den af redenden magistraat hulde en dank voor het vele wat hij in het belang van de stad heeft gedaan. Ook de heer Srioeek Henkemans. die na mens den Raad sprak, uitte vele woordei van waardeering cn sympathie. Gelijk vorige spreker vestigde hij de aan dacht op de vele goede kwaliteiten, welke zich steeds in den Bureemees'er hebben vereenigd. Groote activiteit, doorzettingsver mogen en nauwe plichtsbetrachting waren zonder twijfel z'n meest kenmerkende eigen schappen. Daarna werden den heer en mevr. Paf ij: de beste wenschen op hun verdere levens pad medegegeven. In een korte rede bracht nu Mr. Patijn dank voor de hartelijke woorden tot hem gesproken. Woorden van waardeering de aangename samenwerking richtte hij t' de wethouders. Voorts zei Mr. Parijn, dat het hem gebleken was, dat de meeningen omtrent de reden van zijn aftreding nogal uiteen liepen. Zoo was hem bekend, dat men o.a. in de veronderstelling verkeerde, „als zou de burgemeester van z'n ambt ver zadigd zijn" De heer Parijn zou deze totaal verkeerde gedachte gaarne wegnemen, om haar door de juiste te vervangen, n.l. dat wanneer iemand gedurende 12 jaar geheel en al opgeëischt wordt door zijn ambt, het èn voor de gemeente èn voor den persoon in kwestie beter is. dat hij z'n plaats aan een nieuwe frissche kracht afstaat. Mr Patijn lokte tenslotte nog een uitbundig ge lach uit, door te zeggen, dat één der moei rijkheden van het ambt is, zich bij besluiten te moeten neerleggen, waarmee men het niet eens is. Nadat Spr. z'n woorden van dank beëin digd had, werd hem door alle Raadsleden de afscheidshand gedrukt. Nog denzclfden avond heeft Mr. Patijn de Residentie ver ns blad moet erin! 't Is een steun voor 't gezin! DE ROODE METHODE GEREF. VEREEN VOOR DRANK BESTRIJDING PROV. ZUID.ROLL. BOND. In de gisteravond te Rotterdam gehouden vergadering van het algemeen bestuur van den Prov. Bond van afdoelingen der Geref. en. voor Drankbestrijding in de provincie Zuid-Holland, heeft de voorzitter, de beer W. C F. Sc heps, een woord van groeten dank gesproken tot het scheidende bestuurslid, Ds. C. von Meyenfeldt, die van Feijcn- ooid naar Alkmaar vertrekt, voor den arbeid dien hij voor de Geref. drankbestryalng heeft willen deen. von Meyenfeldt heeft zynerzyds met een enkel woord afscheid genomen en zijn waardeering uitgesproken v.,or ce pret tige sfeer, die in den bestuurskring gevonden ivdl. Tot zyn opvolger werd verkozen ver klaard D?. J. Sm el ik, Geref. predikant te Uitvoerig werd vervolgens de ninlerprepj- gauaa besproken. AMSTERDAM VREEMDE VERHOUDINGEN In den Raad is een voordracht behandeld bedoelende aan de Beethovenstraat erfpacht te verleenen aan de V.A.M.I. om daar een winkel en overlaadstation voor haar melk bedrijf te stichten. Bij het verleenen van deze vergunning Is in de voorwaarden waarborg gegeven dat de omwonenden zoo min mogelijk door dit bedrijf zouden worden gehinderd. De Raad heeft over deze zaak gedebat teerd en heeft de argumenten van B. en W. tot de zijne gemaakt. Slechts een drietal raadsleden, de heeren Bruinsma en Carels, benevens mevr. Koek-Mulder, verklaarden zich tegen. Nu lezen wij ln de courant, dat zich een comité van verweer heeft gevormd tegen de ontsiering van een stadswijk en ils voorzit ter van dit comité treedt op het raadslid Bruinsma, terwijl ook het raadslid Weisz lid van dit comité is. Het treft toch wel bijzonder, dat deze zelfde heer Weisz zich niet de moeite heeft gegeven aan de stemming over de zaak deel te nemen. Wonderlijke raadsleden zijn deze midden standers. Ze Joopen gevaar zeer eng parti culiere belangen te verwarren met het al gemeen belang. Terwijl ieder wist, dat b. bij het Ceramplein de bouwer Bruinsma sterk was geïnteresseerd, heeft hij toch de vrijmoedigheid gehad over deze zaak te stemmen. Natuurlijk moet men deze dingen, moet men het optreden van deze raadsleden in het comité van verweer, zien in het licht van de komende verkiezingen. De gehavende Middenstandcrsgroep moet zich langs welke wegen dan ook nieuwe medestanders trach ten te assumeeren. En uit den onrechtvaardigen mammon vrienden maken, dat kan men blijkens de historie in deze kringen uitstekend. UIT HET SOCIALE LEVEN DE VAKBEWEGING IN 1929. Het aantal georganiseerde arbeiders be droeg op 1 Januari 1930 624.151 verdeeld er 9331 afdeelingen van vakbonden en na tionale en zelfstandige plaatselijke vakver- eenigingen tegen 552.056 leden en 8666 afdee lingen op 1 Januari 1929. Het aantal leden steeg dus in 1929 met 72.097. Op 1 Januari 1930 waren 39.6S6 vrouwen georganiseerd, tegen 36.496 één jaar eerder. Het aantal georganiseerde arbeiders, aan gesloten bij vakbonden, aangesloten bij één zes vakcentrales, steeg van 432.690 op 510.224 of in procenten uitgedrukt van 78 3$ op 81.10. Bij die vakcentrales waren op 1 Januari i.l. aangesloten: Nat. Arbeids Secre tariaat 17.361. Ned. Verbond van Vakvereni gingen 251.487, Christelijk Nationaal Vakver bond 71.300, R.K. Werkliedenverbond 1308<U, Ned. Vakcentrale 36.434 en Ned. Syndicalis- tisrh Vakverbond 274S leden. In 1929 daalde het ledental van de laatstgenoemde vakcen trale, maar steeg van de vijf andere vak contrales resp. met 282, 34.097, 13.782, 20.510 en 8158 leden. ZOO ZIJN ONZE MANIEREN. Nu deze hoek toch door vriend en tegen- sla nder ale antMlootplan-agitatie-reser- voir wordt aangezien, vinde het schrijven, dat wij van bevoegde zijde uit V e e n e n- daal ontvangen, ook hier een plaats, liet luidt al6 volgt: ..De roode pere spreekt van ..Christe lijke ruwheden" tegen de roode propa gandisten. Van alle kanten zelfs ondervinden zij die ruwe bejegening. De bevolking zou worden opgezet tegen de huisbezoeketens; „barbaareche vloe ken" krijgen zij te Sooren en worden met de vuist gedreigd. 't Is inderdaad geen kleinigheid waar van de Veenendaalsche burgerij be schuldigd wordt. Ge zoudt haast mede lijden krijgen met die colporteurs cn huisbezoekstere, die nu als martelaren worden beschouwd van hun beginsel. Laat ik u echter geruststellen. Van alle kanten gebeurt dit vaat en zeker niet. Omdat de propagandisten heel wat deuren voorbij loopen. 'k Geloof dat het maar van weinig kanten gebeurt, mis schien wel van geen enkelen kant. Weet u wat wèl gebeurt? Dat een belastingambtenaar rondgaat met een lijst om hondteekeningen 211 daarbij belooft zijn betrekking moet zijn belofte wel geloofwaardig maken dat degenen die teekenen minder ba lasting zullen bqfalen en meer pensioen krijgen. Hij durft het wel niet zoo vast en ze ker te beloven, maar wekt toch de voor stelling dat al die menschen die honderd en twintig millioen, die er voor het Vlootplan noodig is. pondspondsgewijze verdeeld, in de zak krijgen. Maar dan geiieurt het wel dat een paar flinke jongelui, die van die lijmerij niets willen, het „Wilhelmus" aanheffen Laatst was er een meeting georgani seerd. Ongeveer twintig menschen telde Je samenkomst. De spreker sprak met vuur over minder belasting en meer pensioen. In het eind hieven eenigv-n van die twintig het „Wilhelmus" aan! Noemen ze dat soms ruwe behandeling? Dat zoo iets den rooden propagandisten niet aanstaat, iste begrijpen. Maar zij moeten zich daarom toch niet als da arme martelaren voordoen. 'k Vind zooiets heel wat flinker dan wat de Veensche nachtschildere voor heldhaftige daden uitvoerden. Die roode nachtschilders waren er in den nacht van Zaterdag op Zondag op int gegaan! Zij gingen hun leuzen op de pleinen voor de kerken schilderen. Die nachthelden! Toen liepen zij weg. Dat moesten de menschen lezen, die naar de kerk gingen en van wie dan ver wacht werd dat zij zich door zulke woorden bekeeren zouden. Zij begrepen niet dat ze aan hun zaak meer schade dan voordeel brachten, omdat de Veen sche menschen zich uitteraard arkeeren van zulke lichtschuwe nachthelden en hun beginselen. Onze Veensche vrienden gedragen zich heel rustig. Van barbaareche vloeken en dreigingen met de vuist is onder ons niets bekend, 'k Wil u verzekeren oal wij niets liever wenschen dan te hande len in den geest van wijlen Ds. Jonee- breur. Er .e niemand die de bevolking opzet tegen do roode huisbezoekstere. Merkwaardig, dat tegelijkertijd met dit schrijven, mij een brief uit Rotterdam be reikt* waarin nog krasser mededeeling oorkwam. Aan een mevrouw in de Rhijnvis Feit straat deelde de huisbezoeker mee: ,Als u hierop teekent, krijgt u minder huishuur te betalen." En mevrouw teekende. Met de grootste zorgvudigheld worden handleekenirgen verzameld, schreef de roode pere, toen ik wees op het feit dat men op de markt rijp en groen maar lin teekenep. Die grocte zorgvuldigheid werd zeker ook in acht genomen, toon Donderdag avond aan de Mathenesser Brug. eind Vier ambachtstraat een propagandist met een bist ter teekening stond; terwijlaan de overzijde van de brug weer iemand ann dezelfde menschen een lijst aanbood. Abuizen worden daarbij natuurlijk niet Een inzender vroeg ons: Waarom zui den „kinderen" van 21 jaar niet raocen teekenen, als ze het met de actie eens zijn* Mijn antwoord luidt: *k zou die mn- deren" dat niet gaarne beletten. Doch er zijn ook andere „kinderen". Zoo schrijft ons een lezer uit de boven reeds genoemde Rhijnvis Feithstraat, dat Donderdagavond in zijn afwezigheid eeret een 17 jarig meisje dringen l werd uitge nood igd. om te teekenen; doch ^ftveigarde dPfijst lijst voor Toen hield men zijn zoon met verzoek: F.n u. mijnheer?" Mijnheerdie 12 jaar is eigerde ook! Maar op de Noordsingel teekende niet Heen een vrouw, doch ook haar zoontje HELPT ALLEN MEE ONS BLAD IN DE GEZINNEN TE BRENGEN. VAAK HET BEHOOET

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1