:«r;
DINSDAG 23 SEPTEMBER 1930
DERDE BLAD PAG. iT
Kerknieuws.
DB ZAAK PROF. J. DU PLESSIS.
Het hooggerechtshof te Kaapstad heeft de
bezwaren verworpen vfln het moderamen
der Néd. Gcref. Kerk tegen de stelling van
Prof. du Plessis, dat hij ten onrechte is ont-
'slagen uit zijn betrekking aan de Universi
teit te Stellenbosch, maar het Hof was van
oordeel, dat blijkens een bij het Hof inge
diend document de hoogleeraar, toen hij lid
werd Van de Ned. Geref. Kerk, zich had ver
bonden otn ZiCh tö onderwérpen anti de be
slissingen vail do Kerkelijke fcöllcgës. De
president van het 1-Iof deed, zoo itieidt de
,,Tel."i een beroep op beide partijen, om te
trachten tot een bevredigende oplosSlhg te
komeri;
Dr. KROMSIGT EN DE HÉBV. SYNODE.
In bet Hervormd Weekblad de Gerefor
meerde Kerk schrijft Dr. P. J. Kromsigt, van
Amsterdam, over de riietiWë phase, welke do
strijd om Kerkherstel is ingegaan door den
nieuwen koers, dien de Synode der Neder-
landsche I-Iei'vormdo Kerk dit jaar heeft ge
kozen. Dr. Kromsigt .oordeelt aldus:
„Dé Synode heeft dezen zomer met bekwa
men spoécl haar zaken weten af te handelen.
Zij heeft iiltusscheri enkele tamelijk ingrij
pende bésluitell genötoen. Höewèl dringend
erom verzócht, heeft zij hët reorganisatie-
rapport niet nlsiiog aan het Oordeel der kerk
willen onderwérpen. Zoo heeft Bij haar ver
werping van bedoeld rapport optiièüw be
vestigd.
Hiermee heeft zij, zooals wij in óns refe
raat ter jaarlijksche vergadering der confes-
sionéele vereeniging duidelijk tiiêenen te
hebben aangetoond, gekozen voor den partij
strijd. Immers, zij hééft dén eenigen moge-
lijlceri weg om eraan tc ontkomen, dit is de
kerkelijke weg om kerkelijke geschillen door
middel van wettige, kerkelijke vergaderin
gen te bellissen, afgewezen. Doch nu schijnt
zij in haar zomervergadering nog verder te
zijn gegaan. Zij schijnt nu zélfs den partij
strijd te willen uitlokken. Zij b'esloot name
lijk een commissie iri het lëVëtl té roepen,
die de kerkelijke formulieren aan een revi
sie zal onderwerpen.
Hiermede is de strijd om kerkherstel èen
nieuwe phase ingetreden. Eerst maakt de
synóde misbruik van haar positie door de
kerk in haar geheel te belëtten zich te doen
hooren in zake het reorganisatie-rapport.
Thans overschrijdt zij zelfs haar macht en
haar mandaat door het geestelijk bezit der
kerk aim te tasten. Terecht heeft reeds aan
stonds dl'. Locher in zijn kerkblaadje (van
TH 24 Augüstus) dakrtegen protest ingediend.
Wij nemen met instemming zijn woorden
hier over: Vooreerst gaat het echter óm de
groote vraag: is deze synode bevoegd, ver-
snderingën in de formulieren aan te bren
gen, in het geestelijk eigéhdom der kerk?
Ij Deze synode is geen eigenlijke vertegenwoor
diging, maar een bestuurslichaam. Ze wei
gert ook heslist, iets anders te worden. Ze is
tot tweemalen toe voor de Vraag geplaatst,
of ze het reorganisatie-rapport aan het óór
deel der kerk wilde onderwerpen. Zelfs dat
wil ze niet. Welnu, als ze dat dan niet wit,
rian blijve ze ook bestuurslichaam en höüclö
haar handen af van hetgeen zij niet behoort
aan te tasten. Ze is niet gerechtigd om het
geestelijk eigendom van dé kérk te veran-
ALGEMEEN COLLEGE VAN TOEZICHT.
de Hervormde Gemeenten in Nederland
heeft zijn najaarsvergadering gehouden in
het gebouw der Synode te 's-Gravenhage,
onder leiding van Mr. A. A. de Veer. Aan
wezig waren al de leden van het college,
alsmede de afgevaardigde v&n fle-Alg. Sy-
node, Dr. G. J. Weyland.
De kerkelijke archivaris, Dr. Lasonder
heeft zijn verslagen over de kerkelijke ar-
chiven in 1928 en 1929 ingezonden. Evenzoo
bet Zuiderzeefonds voor de Necl. Hervormde
Kerk zijn verslag over 1929.
Voorzitter en secretaris hebben het Alge
meen College vertegenwoordigd op het Con
gres van de Vereeniging van Kerkvoogdijen
op 14 en 15 Mei j.l. te Utrecht.
Een uitvoerige bespreking werd gevoerd
over de wijziging van artikel 11 van het Re
glement tot stichting van nieuwe Gemeen-1
ten, waarvan de Synode van 1930 heeft be
sloten, dat zij aan de "hoofdelijke stemming
,van leden der Provinciale Kerkbesturen zal
worden onderworpen. Volgens sommige le
den zou de Synode met die wijziging willen
9iA ingrijpen in "de zaak van het beheer. öit
de Veer; tot ondervoorzitter Mr. W. Tj. van
der Ley; tot secretaris Mr. W. j. KöpplUs.
Tot leden van de spoed-commissié werden
opnieuw benoemd de heeren baron G. C. D.
d'AUmale baron van Ilardeiibroek te Lopi-
kerkapel; K. de Vidal de St. Germain te Dalf-
sen en Mr. D. F. W. ScheidiUs te Arnhem.
RAAD VAN BÉHEER.
Töt. directeur van den Raad van Behcet-'
voor de Predikantstraktementen in de Ned.
Hervormde Kerk is benoemd Dr. II. M, J.
W a g e n a a r te Amersfoort.
KERK EN ZUIDERZEEGEBIED.
De te Nijmegen dezer dagen gehouden bui
tengewone Classicale Vergadering ter be
spreking van de kerkelijke belangen in het
toekomstige Zuiderzeegebied was ook voor
niet-classisledcn toegankelijk. Leider Wüs
Ds. H. J. C. Pierson, van Rossen.
Spreker was Prof. Dr. J. R. Slotemaker de
Bruine, voorzitter van het Zuiderzeefonds,
die aan de hand van kaarten de droogleg
ging Van het grootste gedeelte der Zuiderzee
in het licht stelde en Wëcs Op de taak voti
de Ned, Herv, Kerk, Voorlooplg in den N.W.
Bolder: te zorgen voor den bouw van ker-
keh, pastorieën, wijklokalen, enz. Hij wees
op de ilöodzakclijkileid in elke classis een
krachtige propaganda te voeren tot opwek
king van belangstelling en tot inzameling
Van gelden.
Ds. K. Lovers sprak over zijn ervaringen
onder de Zulderzeearbeiders.
De actie zal in dé classis Nijmegen zoo
i krachtig mogelijk worden gevoerd. De clas
sicale Zuiderzeecommissie, welke drie leden
telt (de predikanten Saraber, Boven-Leeu-
wen; Van Selms, Nijmegen en Mulder, Ho.r-
veld) zal met zes worden versterkt en liefst
gerécruteerd uit kerkvoogden, ouderlingen1
Of belangstellende gemeenteleden.
DE NED. ZENDINGSSCHOOL
De Ned. Zendingsschool te Oegstgeest
hoopt, wat we onlangs reeds meedeelden, 2
Oct, a.s. haar 25-jarig bestaart te herdenken
Geboren uit de samenwerking van het Ned.
Zendeling-Genootschap en de Utrechtsehe Zen
dings-Vereenigihg, werd zij op 2 Oct. 1905
te Rotterdam geopend. In 1917 werd zij naar
Oegstgeest overgebracht. In 1919 volgde toen
de aansluiting van de Ned. Zendings-VereenL
ging. Sedert is de Zendingsschool de eenige
opleiding voor zendelingen hier te lande. Ook
de aafiStaailde hulppredikers der Indische
Kerk worden er met toelage van de Règeering
opgeleid. In toenemende mate maken oók
buitenlandsche Zendings-Oorporaties van haar
gebruik om de Zendelingen, Voor Oöst- of
West-lndië bestemd, Nederlandsch' en Ma-
ieisch te laten leeren en hun een indrtlk te
geven van het zendingsleven in Nederland.
Drie rectoren der school, Dr. H. M. v. Nes
Dr. A. v, Veldhuizen en Dr A. M. Broutvér
Werden benoemd tot hoofdwaar vanwege de
Ned. Herv. Kerk.
Het aanbal leerlingen, dat werd ingeschre
ven, bedraagt 265. Op het oogenhlik telt de
school 40 leerlingen, die den gewonen cursus
meemaken.
Het bestuur besloot aan de gedachtenis
viering, welke 2 Oct. te Oegstgeest plaats
Vindt, een eenvoudig karakter te geven. Alleen
de tegenwoordige Voorzitter, Trof. Dr. H. KI
van Nes, zal een geschiedkundig overzicht
geven. Daarna wordt receptie gehouden.
G.E.O.S EN DE VACANTIE.
Men schrijft ons over het G.E.O.S.WeiTc
Nu de vacantie weer voorbij is zullen
vélen gaarne iets willen Weten van het werk
ónder de schippers.
Ze gingen met vacantie en dachten aan den
Adelaar, die op de geldnoodplaat omhoog Zat.
Toen het zoo regende in de dagen van
Augustus, dachten de thuis Zittende
tiemensohen: nu is het goed weer voor den
Adelaar, die zal nu wel vlot raken.
Inderdaad zijn we, niet door regen doch
door zegen, weer zoover gekomen, dat de
Adelaar van dag tot dag weer uitgaat
het evangelie tc brengen daar waar het zoo
sor noodig is.
Nu het werk vlot door het vlot zijn van
de Adelaar.moeten we zien dait we dé zaak
ook vlot houden.
Als we eenmaal aan den grond zitten moet
veel kracht gebruikt woi'tioil om weer op
gahg te komen. Beter is het /lus niet vast
te loopen.
Nu de vacantie voorbij is komen we Wéér
niöt het verzoek iets af to zonderen voor de
G.E.O.S.
Dat is wel mogelijk.
Menschen die een natte vacaiitje gehad
hebben, konden wat sparen en waar het nu
doelloos ligt te wachten, zouden
tot dank als ze zien op hun meer bevoor
rechte lotgenooten. Want beste niet-vacantie-
ganger, ge moest eens weten welke zorg-
rimpels de menschen met een verregende
vacantie gekregen hebben. Zes weken
schoonheidsmassage hebben ze noodig om
alles Weer glad tc krijgen. Dus dat is u ge
spaard gebleven. Laat dit leiden tot een
gröotere of kleinere gift of vaste bijdrage
Voor G.E.O.S.
Dan de fnenschën die wel vacantie had
den. Nu waarde nietWacüJltieganger ge moest
eens weten wat een gesjouw het is eer men
van huis en wéér terug is. Ge zijt dait alles
misgeloopcn. Uw leven was als een rustig
beekje, geef uit het vol genot van zulk
rust een gave voor ons werk.
Ge kunt op allerlei manieren uw geld kwijt
en in ons bezit doen komen. Eerst, do giro
G.E.O.S. Rotterdam No. 149700. Dan Ds. J.
Versteégt, N.kcrk.a.d. IJssel, giro 16698.
Voorts zijn alle predikanten bereid een gave
te ontvangen. Tenslotte zal ook de redactie
van onze Rotterdammer gaarne als bemid
delaar optreden om ons aan uw geld te
helpen.
BIJBELSCH MUSEUM TC AMSTERDAM.
Dinsdag 23 Sept. a.s., des avonds 8 uur,
hoopt Ds. P. de Jnog, Ned. Herv. Predikant
te Amsterdam, een dienst td leiden bij den
Tabernakel, Hymonylaan 193 te Amster
dam. Toegangsbewijzen Zijn a f 0.25 per per
soon vooraf te verkrijgen; adres: Bureau
voor Inwendige Zending, Stadhouderskade
137, telefoon 26410 en voorzoover nog plaat
sen beschikbaar zijn, 's avonds aan de zaal
Schoolnieuws.
ONDERWIJZERSSALARISSEN
het
werd door den afgevaardigde der Synode, 6ee^ ,®cn g°cde bestemming, geef het
alsmede door Ds. Bloem (afgevaardigde uit
Noerd-Brabtint) ontkend.
De Synode heeft zeer zekér ook rekening
gehouden mot de bezwareri welke door het
Algemeen Collége in een brief Van 22 Maart
j.l. zijn ingebracht. Dóch het betreft hier een
wijziging welkê aan de Gemeenten, bepaal
delijk in het nieuwe Zuiderzee-gebied vrij
heid zal geven, het beheer zoo te regelen als
zij zeiven Wenschén. Het Algemeen College
blijft echter tegen die wijziging gekant en
zal aan de provinciale kerkbesturen zijn be-
.zwaar kenbaar maken vóórdat de eindstem
ming zal worden gehouden.
Tót voorzitter werd herbenoemd Mr. A. A.
G.E.O.S. Dan komt uit de nattigheid
van dit seizoen vlotheid voor ons werk. Dan
komt na de guurheid van een verregende
vacantie, de warmte van het iets mogen
doen voor het werk Gods onder de schippers.
Menschen die een mooié vacantie gehad
hebben (die zijn er ook) zullen met hun
dankbaarheid geen raad wéten en Willen
nu iets doen om al die blijdschap een uit
weg te geven, welnu een girobiljet en een
pen zijn wel te vinden en dan is het zoo
klaar en de dankbaarheid heeft een uitweg
en uw geld is goed geplaatst.
Menschen die geen vacantie gehad héb
ben (die zijn cr ook nóg) die hebben geen
reden om niets te geven. Ze hebben reden
De Onderwijscentrale (Fedëtétie van
Ned. Onderwijzersgenootschap, de Unie
Chr. Onderwijzers en Onderwijzeressen, de
Vereen, van Hoofden van Scholen, de Vereen
voor M.U.L.O, den Ned Bond van leeraren
ieèraressen bij het Nijverheidsonderwijs, c
Bond van Onderwijzeressen bij het Voorb. On
derwijs en de Ver. van leeraren en onderwij
zers in de Lichamelijke Opvoeding, heeft
Zaterdag in de groote zaal van „De Twee
Steden", Den Haag een drukbezocht salaris
congres gehouden.
Het Woord werd gevoerd door de heer
J. Bon, voorzittet; L. Nooten, lid vat
Hoofdbestuur der Vereen, van Hoofden van
Scholeii, diê een terugblik op de vroeger ge
houden salarisacties gaf; A. C. Zevenbergen
van Rotterdam, lid van het Hoofdbestuur
het Ned Onderwijzersgenootschap, dié m;
reerdö het tötstahdkbmen vah het^ bezoldi
gingsbesluit 1920 voor de onderwijzers; C
Menke, voorzitter van den Ned. B-ohd var
Leeraren en Leerarpssen bij het Nijverheids
onderwijs, die speciaal deh toestand op zijn
terrein overzag; A. P. Jungcui't, secretaris
der Unie van Chr. Onderwijzers, die
een organisatie van Chr. onderwijzershet
woord voerde, en A. Libstein, als Voorzitter
der Vereeniging voor M.U.L.O,
Tenslotte Werd nog de volgende motie met
algemeene stemmen aangenomen:
,,Het congres van de onderwijs-centralë bij
een te Den Haag op 20 Sept 1930 ter be
spreking van de salhrieerihg der leeCkracltier
bij het lager- en nijverheidsonderwijs, ge
hoord hebbende de uiteenzettingen te dezer
zake, overwegende:
dat de salarissen der onderwijzers in 1920
èn die der leeraren bij het nijverheidsonderwijs
in 1921 plm. f 1000 lager zijn vastgesteld dan
allerwege redelijkerwijze werd verwacht;
dat daardoor een wanverhouding is ontstaan
tusschen de salarissen van deze leerkrachten
ëh die der aiphteriaren
dat als motief voor deze lagere salarieering
om. werd aangevoerd, dat vrijstelling var
pensioensbijdrage in de regeling was opge
nomen;
dat evenwel aan de ambtenaren deze vrij
stelling boven hun reeds vastgestelde salaris
sen Werd toegekend, zoodat hieruit de gecon
stateerde wanverhouding ten nadeele der leer
krachten bri het lager- en nijverheidsonderwijs
ten duidelijkste blijkt;
dat nimmer bij latere herzieningen van de
salarisregelingeh, dóór de regeering aan deze
wanverhouding eenige aandacht is geschonken
dat in strijd niet bovengenoemd motief ook
vah van deze leerkrachten opnieuw betaling
vah de pensioensbijdrage is gevorderd;
dat bij de salariskortingen, na de als on
recht ondervonden eenzijdige intrekking "an
art. 40 do salarissen van dé onderwijzers zoo
wel als die van de leeraren bij het hij Ver-
heldsonderwijs meer zijn gehavend dan die
vah de ambtenaren;
dat tengevolge daarvan het meerendèeï der
léerkrachtèn bij het lager- en nijverheidsonder
Wijs een Zorgvol bestaan leidt, waarin door
enkele geringe wijzigingen ih de salarisrege-
Hngen weinig of geen vei*ruiming is gebracht;
(iat in de jaren, na deze zg. door den nood
der schatkist opgelegde kortingen een totaal
bedrag aan batige saldi is gekweekt van ruini
èen kwart milliard;
dat achteraf hiet volgehouden kan worden
dat de toegepaste salarisverminderingen nood
zakelijk waren;
dat mede daardoor genoemde onderwijzers
en leeraren hun moeilijke financieele positie
te pijnlijker gevoelen;
dat de sinds 1920 bestaande en nader nog
•erscherpte Wanverhouding ten opzichte van
DE POLITIEKE MARKTKOOPMAN
Koor politieke redenaars valt 't tegenwoordig niet mee belangstelling bij 't publiek te
vinden. En daarom moeten nieuwe middelen Worden aangewend om z'n denkbeelden te
kunnen propdgeeren. De hÈer GERRlT VAN BURINK, communistisch lid van den
Rotterdam-schen Gemeenteraad, heeft cr dit op gevonden: op het marktterrein aan den
Goudschesingel heeft hij een stalletje gehuurd, waar hij zijn sigaren verkoopt en tegelijk
politieke redevoeringen houdt. Als de. Hollandsche sigaren nu maar van betere finaliteit
zijn dan de Rxssischö politiek.,..
de salarissen der ambtenaren aan de gerecht
vaardigde klachten van de onderwijzers bij 't
L.O. en de leeraren bij het N.O te meer kracht
is van oordeel, dat een afzonderlijke her
ziening van de salarissen van deze groepen
urgent geacht moet worden;
dringt er bü de regeering op aan, zulk
herziening ten spoedigste aan de orde te
stellen op een basis als genoemd is in het
adfes, dat de onderwijs-centrale ten deze
langs tot de regeering heeft gericht;
besluit de actie voor de gevraagde herzie
ning krachtig voort te zetten;
SCHOOLARTSEN.
In „St. Bavo" is het volgende té lezen:
Met allen nadruk wijzen wij nog eens op
hetgeen door den Bisschop is bepaald:
„Van neutrale zijde worden pogingen aan
gewend om onze katholieke scholen te win
nen voor niet-katholieke schoolartsèndicn-
stön; 't spreekt vanzelf, dat de katholieke
schoolbesturen hieraan niet mogeh mede
werken, tenzij het absoluut onmogelijk zou
blijken een katholieken Schoolarts te ver
krijgen".
SCHIPPERSVAKONDERWIJS
Naar wij vernemen, zullen de Binnenvaart-
scholen te Amsterdam, Rotterdam, Dordrecht
en Groningen op Maandag 29 September a.s.
weer worden geopend. De lessen op de Am-
sterdamsche Binncnvaartschool zullen begin
nen met een openbare les, die op Maandag
29 September in de Binnenvaartschool aan
de Droogbak door den leeraar Binnenvaart-
kunde, den heer P. Veldstra, zal worden
gegeven. Dezo openbare les is voor alle
schippers toegankelijk. i
EENHEID IN SCHRIJFWIJZE.
Ter bevordering van de eenheid in schrijf
wijze der Nederlandsche taal zijn door den
Minister van Onderwijs dó volgende voor
schriften verzonden, waarop bij verschillen
de examens zal moeten worden gelet.
I. De verbuigingsuitgangen e en en van
„een" en „geen" en van de bezittelijke voor
naamwoorden „mijn, uw, zijn, hun, haai"
mogen altijd Worden weggelaten.
II. Dë tot dusver geldende rögéls voor de
verbuigingsuitgangen blijven van kracht
voor alle onder I-niet-genoetnde lidwoorden,
bijvoegelijke naamwoorden, voornaamwoor
den, telwoorden en deelwoorclon, alk deze be
trekking hebben op:
a. dé namen van mannelijke personen;
b. de namen van dieren, die of slechts een
mannelijk individu aanduiden (stier,
hengst), of een 'gebruikelijk afleidsel op „in"
voor het vhotiwolijk Individu naast zich hob-
bén (leeuw, wolf, tijger);
c. de samenstellingen met een der onder
a en b genoemde woorden als tweede lid.
In andere gevallen mag men ook hier de
ri weglaten.
In enkele oude uitdrukkingen komen de
vormen „den", „dien", enz. nog voor (bijv.:
„in don beginne", „na don eten", „uit don
booze", „met dien verstande"). Het spreekt
vanzelf, dat deze verbuigingsuitgangen on
veranderd moeten blijven.
III. Bij de voornaamwoordelijke aandui
ding der zelfstandige naamwoorden richt
men zich naar het beschaafde spraakge
bruik (bijv.: „Is de kachel niet aan? Neen,
hij is uit," „Die soep is erg warm, ze (of ook:
hij) is anders lekker.
Gemengd Nieuws.
Uit onze grensstreken worden ieder jaar
duizenden zangvogels gevangen en naar
Duitschland gezonden, Deze verzending ge
schiedt op ondoelmatige en Wreeds wijze. De
vogels worden in kooitjes op elkaar gepakt
en velen sterven onderweg door verstikking.
Vooral Midden-Duitschland (Rcgierungsbe-
zirk Kassei) is het afzetgebied voor deze vo
gels, Meermalen werd reeds cje aandacht der
autoriteiten op dit euvel gevestigd Zonder
gevolg. Naar aanleiding van een klacht in
het Nachrichtenhlatt fuer Nattll'dehk-
malpflege heeft thans do Regierungsprosi-
dent van Düsseldorf, door wiens gebied do
Verzending plaats heeft en diens collega in
Kassei de zaak dezer ai-me vogels ter hand
genomen, zoodat verwacht mag worden, dat
vanuit Duitschland een einde gemaakt zal
worden aan dezeli misstand.
SCHIP IN DEN STORM.
Het Grieksche stoomschip „Dimitris" gaf
bij Nieuwediep noodseinen, waarop sleep-
boolen cn een reddingsboot ter hulp kwa
men. Dé Griek haalde toen de noodseinen
neer en vervolgde zijn reis op eigen kracht.
BLOEIEN IN HERFSTTIJ.
Te Monster staat bij F. van Antwerpen
een seringenboompje voor den tweeden keer
in bloei.
MAKEN ZE DE REIS NOG MEE?
Bij F. van Antwerpen te Monster zijn twee
nestjes met jonge zwaluwen. Moeten ze dc
reis nog meemaken?
DOODELIJK FABRIEKSONGEVAL.
Omtrent hot fabrieksongeval in Reinders
Olie- en Veevoederfabriek te Zwolle, verne
men wij nader dat het slachtoffer M. ter
Avest werkzagm was gesteld bij een z.g. kol-
lermclcn, waardoorheen het afgéwerkto
meel zijn weg vond. Op een gegeven mo
ment hield het meel op te vloeien, waarop
ter A. zijn hand in den molen stak met hel
gevolg, dat zijn arm werd gegrepen en af
gerukt. Voorts kreeg hij een diepe hoofd
wonde. Op Weg naar het ziekenhuis is de
mah overleden.
EEN GEVAARLIJKE „DUIKBOOT'-P.ElS.
Men meldt Ons uit Werkendam:
De vlsscher II. de Keijzer alhier, die mot j
zijn bootje op het Stemgat voer, wilde zijn
boot öart èen juist passeerende motorboot vast
maken om zich zoo naar huis te laten sleopen.
Door de snelle vaart van de motor werd do
vifeschersschuit ender water getrokken, waar
door de boot met alles wat zich daarin be
vond zciik. De K., die zich aan de mocor had
vastgegrepen, wist zich te redden. De man wfts
evenwel zyn fiets, oliepak en laarzen kwjjt,
terwijl ook de gevangen aal verleren ging.
DE DOODELIJKE DRAAD.
Zaterdagavond is te Oostcndam, onder du
'meentö Ridderkerk tengevolge van den
bevigen Wind een draad van het boven-
grondsche net van het gem. elccfriciteitsbe-
drijf losgeraakt. De 10-jarige L. Bakker al
daar is met don draad, die op den grond
lag, in aanraking gekomen on op slag ge
dood.
Radio Nieuws.
Woensdag :i September.
8.!o tijdsein. 8.15-^9.30 Morgenconcerl
sein. 10.30—11 Korte alekei.dienst to
De. J. L. v d. Woir Geref. Predikant
H—11.30 O ramuf uouplu t n-halfuur t
Jurjaaitz te Hilversum 13.J0 tüdse
Mlddagcoftri-rt. Mevr. c. v. Jtaoenzwa
kainp. zarif;H. Hermann, v
J.. cellos Jl.-vr. r:. A. v. d Hoi
2 TQdecln. ï—i.iS Eerste gei
Mej. Rie
Lectuur,
Mejr"x3V
Onderwerp: ..Wanneer levert Pluimvee vf-'-rdet»!
Öpr' 7.30—8 Voordacht over; De singtndS »lei
van Vlaanderlnnd". door den Ar.e Tllon te Atm»-
8 Tüdsein.- 8—10.20 Sptel
hét fcsnatortui
Harderwijk. On.
6e Régiment Infanterie te Hredi. onder leiding
vah Kapelmeester Louis de Moree, met medewer
king van het Dubbelmannenkwartet Orpheus"
Directeur de heer G. Buwalda, 10.20—10.30 Pers
berichten van het Persbureau Vaz bias te Am
sterdam. 10.30-—li.30 Gratnofoonplatenconcert.
HILVERSUM (1875 M.) VARA 8 Grnmofoon,
VPRO. 10 Morgenwijding. VA-RA. „HUT. Voor-
iwen. 3 Curs
i. 4.30 Kinder
air halfuurt
ending uit
litidberichten. 8
Toespraak, zang en muzie
veSh. Concert. 9.30 Luist
Uitzending.IQ Persberichten. 11.15\Gramofoon. 13
Sluiting.
DE OPENING VAN DE ZEEHAVEN
TE DORDRECHT DOOR H. M.
DE KONINGIN
Uitzending door de N. C. R. V.
Donderdagmiddag te ongeveer kwart voor
drie zal te Dordrecht door H. M. de Koningin
de nieuwe zeehaven worden geopend.
De Ned. Christelijke lladio-verecn. heeft
reeds geruimen tijd geleden tot uitzending
van deze plechtigheid het initiatief genomen
Dank zij de welwillende medewerking van
den Burgemeester van Dordrecht, don heer
1'. L. de Gaay Fortman, zijn tijdig de noo-
dige maatregelen getroffen, zoodat de luis
teraars deze week opnietiw een door de N.
C. R. V. uitgezonden plechtigheid kunnen
hooren, welke door H. M. de Koningin wordt
bijgewoond. De golflengte van Huizen ia
's middags 298 meter.
Aan de Avro is op haar verzoek toestem-
mihg verleend deze plechtigheid ook uit te
zenden.
RADIO CENSUUR.
Gisterenavond zou Mr. J. H. Schuit* van
Haegen voor den Nederlandschen Omroep
algemeen programma, dat deze week ver
zorgd wordt door de V.A.R.A., spreken over
het onderwerp: Noodzakelijke verbeteringen
in het gevangenis- en feclasseerinpswezen".
Deze lezing heeft echter niet plaats gehad,
daar de uitzending door de Radio Omroep
Controle Commissie is verboden.
INGEZONDEN MEDEDEELINO
jjhctujt t|diil\ MvktHl'
SETALinG HAAP, KEUZE.
KUïISTZAAL
DEtt ttAAS RDTTp}DAri AnfiTfRCAH UTPfCHT
HAAT5U V.CCVITTSIHW LbOiCncykW W1Ö«CHT4
TREINONTSPORING TE HAARLEM.
Maandagmorgen zijn twee wagons van den
electrischen trein, die om 7 u. 20 uit Mmuli
deli te Haarlem aankomt, vóór het binnen
komen van het station Haarlem ontspoord.
Er deden zich geen persoonlijke ongevallen
Vbor. De trein bestond uit drie wagons. Da
voorste wagon kon in den loop van don
morgen weer op het spoor word n gebracht
en dé andere wagon kon reeds eerder wor
den weggesleept. De rails op de plants der
ontsporing waren verbogen. Het treinver
keer ondervond geen vertraging doordat da
treinen in de richting IJmuiden van oen
ander perron vertrokken. De ontsporing is
vermoedelijk veroorzaakt, doordat oen eloc-
trisch wissel, dat door middel vnn een knop
vanuit een seinhuis bediend wordt, te vi-oeg
is teruggezet.
EEN GELE NAPOLEON
door ARTHUR SOUTHON
Hij liet dé lachende, zingende bruiloftsgasten achter cn wan
delde kalm langs den wég naar Ikaru, zonder to letten op de
gloeiende hitte.
Hij was gaan zitten onder sen bóom, vlak bij de eerste brug
cn las al de brieven nog eens door, die ze hem had gestuurd
sedert haar laatste vaarwel.
Die brieven waren buitengemeen vriendelijk en vol belangstel
lende vragen over zijn werk en zijn gezondheid. Ze waren voor
zeker geheel anders dan do brieven, die ze hem vanuit Ikaru had
geschreven, en hij verwijlde hij elk zinnetje, dat een diepere in
timiteit scheen te verraden. Maar zelfs de hoopvolle stemming,
die de liefde steeds eigen is, kon hem de overtuiging niet hij-
;en, dat haar belangstelling was, zooals hij zoo zielsgraag
zou willen.
Hét waren lM'ievcn, zooals zijn zuster hem ook had kunnen
sturen, en Frank Rilston was heel tevreden met do eenige zuster,
lis hij in zijn leven had gekend.
Op het hooren van de fietsbel keek hij op en zag I-ïarley Fane
Verbazing was duidelijk te lezen op het gelaat van den Commis
saris, en toen hij van zijn fiets sprong, riep hij uit:
„Wat ter wereld is hier gebéurd? Wie heeft dezen reusachtigen
Weg aangelegd? Ik heb dit karretje meegebracht, nadat ik eens
op jouw fiets gezotert hob, maar Ik heb werkelijk geen oen keer
behoeven af tc stappen!"
„Wel, de menschen uit Kwandi", antwoordde Rilston, lachend.
„Waar is je zuster? Is ze nu tenslotte toch niet meegekomen?"
„Ja, ze komt achter mij aan in den draagstoel. Ik had geen
gMuld om op haar te wachten. Die weg trok me aanen de
bruggen!er is.in heel Karümbana niet zoo iets moois als dit.
Kerel, het is een wolider 1"
„Èr is in de sta-d nog iets veel mooiers te zien!" hernam
Rilston. „Maar laten wé op Mejuffrouw Fane wachten, en mét
haar de zaak in oógenschouw nemen".
Eindelijk kwam ze er aan, en na een beschroomde groet, die
Rilston vreemder aandeed dan haar vroegere hartelijke begroe
tingen, complimenteerde ze hem evenals haar broer over zijn
wegenaanleg.
Toen ze de poort waren binnengegaan en dc nieuw-aangelegde
stad zagen, waren Mary cn Harley Fane beidon sprakeloos van
verrassing. Met open öogen en groote bewondering liepen ze
door de brcede straten, en ze bekeken met klimmende verbazing
de grootcre, betere hutten en de afwezigheid vao fetisoh-hutten.
In niet mindere mate nam Fane nota van de veranderde houding
van het volk jegens hem, en hij luisterde met voldoening naar
de vriéndelijke, onderdanige begrroctingen die hem vaji allen
kant gewerden.
Ze wandelden de heele stad door en na een bezoek aan het
paleis, waar ze vorstelijk onthaald werden, bracht Rilston hen
naar de galerij van zijn eigen pas verbouwde hut.
„Kijk eens, wat is dat? Dat lijkt Wel een Kerkje!" riep Mary
Uit, toen zé Van den hoofdwèg afkwamen.
„Inderdaad, dat is de eerste kerk van Kwandi", zei Rilston, on
een gerechtvaariligde thots speelde in zijn stem.
„Er zijn ongeveer duizend zitplaatsen en eiken Zondag is hel
gebouw vol".
„Kerel, hoe heb Je dat allemaal klaargespeeld? Zeg op of ik
zal nog uit elkaar springen van Ingehouden nieuwsgierigheid",
zei Fanê, toen ze aan de thee zaten.
Rilston vertelde toen liet verhaal van zijn zes maanden lange
wonderlijk gezegenden" arbeid en van de bekeering Van KWandi.
Toon hij klaar was, boog Fane voorover en greep zijn hand en
drukte die zoo stevig, dat hot pijn deed,
„Rilston, je hebt mij ook tót een andere overtuiging gebracht!"
zei hij. „Ik dacht, dat je een beetje zót Was, om je hier to vesti
gen; ik Vreesde, dat je manier van doen ons veel last hier zou
bezorgen maar je hebt weten te bereiken, wat noch ik, noch
eenig ander gouvernements-ambtenaar ooit Zou hebben bereikt
Ik-versloeg den halfbloed door diens eigen wapen te gebruiken
geweld. Dat joeg het volk een doodsschrik op het lijf toender-
tijd, maar toen ze later de kans kregen, stonden zo weer op...,.,
en ze zouden het zeker voor een derde keer ook graag gepro
beerd hebben, als de gelegenheid hen gunstig geweest was. Jij
hebt gedaan, wat ik immer voor onmogelijk hield; je hebt hot
volk zelf omgezet, Jij hebt Kwandi overwonnen, en ik erken, dat
ik het mis gehad heb".
„Maar waarom zijn deze Christenen nu zoo geheel verschil
lend van hun geloofsgenooten aan de kust?" vroeg Mary, con
beetje wantrouwend.
„Omdat ik ze voor mijzelf alleen had", antwoordde Rilston.
„Dat is nu het bewijs van wat ik zoo vaak tot u gezegd heb:
een plotselinge beschaving is tc voel voor Afrika; ten deele om
dat geen enkel volk zoo maar van het puurste heidendom kan
overspringen In de twlntigsto oeüw, en ten decle omdat vele, die
die z.g. beschaving brengen zich geen juist beeld vormen van
hun zedelijke verantwoordelijkheid. Vermoedelijk zullen er volon
in Kwandi weer terugvallen, als do kwade invloeden van een
vreemde beschaving hier hun intrede doen, maar zelfs dan nog
zal Kwandi een beter figuur maken dan de steden, die u kent
Ik denk zoo vaak: als de zendelingen het land eens een jaar of
twintig voor zichzelf mochten hóuden, dat zou niet alleen Afrika
redden, maar dat zou een zegen beteekenen voor de wereld.
Maar nu vrees ik heel erg, dat hot ontwakende, half-beschaafda
Afrika op weg is om oen van do moeilijkste problemen te worden
in de eerstkomende wereldgeschiedenis".
„Dat zou misschien alles goed gaan, als alle zendelingen waren
zooals jij", zei Fane op warmen toon. „Maar kom, Ik ga nog eens
julcn
een kijltjd nemen in die wonderstad van jou, Rilston, want het
oefent een buitengewone bekoring op mij uit. Ga je mee, Mary?"
„Nee ik Wil lievor eerst die kerk eens zien, meneer Rilston,
als u er geen bezwaar in heeft me die te laten zien".
Vol trots leidde hij haar naar hot kerkje, dat hij zoo liefhad
I-lot was nog erbarmelijk primitief, mot de ruwe leemei
en hot bladerendak. De zitplaatsen waren eenvoudig
muurtjes, terwijl de proekstoel en de avondmaalstafel
welsprekend bewijs van waren, dat hij meer vi*rsl.i::<I
wegenbouw dan van timmeren.
Maar het was de eerste Christelijke kerk in Kv.ni,
Shango had aangebeden en een Cathodraal zou v,
ooit zoo veel bekoring hebben als dezo uiterst eenvot,
Woud-kapel.
„O, het is wonderlijk, wonderlijk!" riep ze zacht, toon
Stonden bij den ruw-getimmerden kansel. „Als ik
wat dit alles beduidt, dan kan ik wel hullen van s
de gedachte, dat ik u vroeger heb uitgelachen cn u
als oen onmogelijke dweepcr. Ik heb u hooi leolyk
Wilt u zöo'n (hvaas, kortzichtig meisje vergeven, dat
schuldigd is, dan zij u ooit kun vergelden?"
Rilston greep haar beido handen, die ze naar hot
en keek haar diep in do öogen.
Wat hij daarin las, voordat ze die oogen bedeesd n
nam hem zijn adem.
Hij drukte baar lieve gestalte, die geen tegenstand
tegen zich aan an fluisterde:
„Mary, lieveling, Ik heb je lief met mijn gansche
jezelf geven aan mijen aan mijn werk?"
„O Frank", was haar antwoord, terwijl zo haar
zijn schoudór aanvloido. „Jongenlief, daarom bon
teruggekomen naar Afrika!"
EINDE
