Rationalisatie
Iets over Celotex
W. MOERMAN
„COMFORT" Schakelaars
JSjormalisatie - Efficiency -
Te koop
of Te huur
f>KT.OTT-X
GELDEN beschikbaar
TE KOOP
BILTHOVEN BH UTRECHT
NI Administratie Mij AMSTERDAM
TE KOOP of TE HUUR:
Assurantiën - Hypotheken - Bouwcredieten
lange Kerkstraat 80 Schiedam Telefoon 68375
Beschikbaar: Particulier en Bankkapitaal 5%
H| Bouwcrediet 5
Diverse blokken Panden 9 te koop
m WONINGGIDS OP AANVRAGE.
BOUWBLAD No. 69, PAG. 3
MAANDAG 22 SEPTEMBER 1930
qje? CÉ
oki<?
Gebruikt bij Uwe Elaotrlscbe Installaties nltslattend
Zij waarborgen absolute veiligheid,
comfort en vele andere voordeelen
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
N.V. MAATSCHAPPIJ TOT EXPLOITATIE VAN
ELECTRISCHE APPARATEN „COMFORT"
ALBERTINESTRAAT 28, 's GRAVENHAGE - TEL 70901
Op welk terrein van het menschelijk
loven men zich ook beweegt, telkens moet
geconstateerd worden, dat we ons bevin
den in een wereld van tegenstellingen,
jvaak zelfs schrille, ontstellende contrasten,
rvolstrekt niet alle liggen bulten het gebied
[van den menschelijken wil, doch waarvan
yele juist door dien wil worden voortge
bracht.
Om maar op eigen terrein te blijven: de
ivverkloosheid heeft in vele lapden een zoo-
danigen omvang verkregen, dat de betrok
ken Regeeringen ten einde raad zijn, op
welke wijze dit brandende vraagstuk tot
juen eenigszins dragelijke oplossing te bren
gen, en desniettegenstaande scherpt het
menschelijk vernuft zich eiken dag, hoe,
door toepassing der steeds verfijnde tech
niek, menscheiijke arbeid in allerlei bedrijf
en industrie uit te schakelen; allerwege
hoort men spreken van overproductie, van
een teveel der voortbrengselen en deson
danks tracht men langs den weg van steeds
meerdere mechanisatie de productie te ver-
hoogen; dat het evenwicht tusschen pro
ductie en consumptie deerlijk verbroken is,
waardoor een wereldcrisis op bijna alle ge
bied' van handel en bedrijf ontstond,
spreekt niemand meer tegen en toch ijvert
tmen allerwege voor vereenvoudiging dier
productie, d.w.z. voor hare toeneming, ter-
Avijl de verbruikers in kracht verminderen.
Dat hier door velen, schrijft De Aanne
mer, met het oog op de toekomstige ontwik
keling der economische factoren een vraag-
teeken wordt geplaatst, is niet te verwon
deren.
Wij schreven hierboven „rationalisatie",
'één van -döe vreemde woorden, welke na
den oorlog in het bedrijfsleven een soort
modewoorden geworden zijn, waarmede in
vele landen geschermd, ja (zelfs gedweept
wordt, want daarmede bedoelt men een ar-
geheele wijziging in bedrijf en industrie,
door invoering van geheel nieuwe metho
den, met welker toepassing het menscli-
Idom ten zeerste gebaat zou zijn.
Eerst sprak imen van „normalisatie"
'daarna kwam „efficiency" en thans is „ra
tionalisatie" het slagwoord bij uitnemend
heid.
Werldl voor de beide eersten hier te lande
'een instituut opgericht, te Genève riep
men een internationaal rationaliseerings-
ïnstituut in het leven, ten bewijze met hoe-
iveel ijver deze zaak wordt opgevat.
Had „normalisatie" in hoofdzaak tot doel
door vereenvoudiging en eenvormigheid
ivan het materiaal de productie goedkooper
te maken en had die z.g. „efficiency" rn.eei
betrekking op de intensiviteit van den
arbeid, „rationalisatie" is van ruimere lbo-
teekenis en omvat een complex van ver
pchijnselen.
Om de strekking van dit woord recht tr-
fvatten, denke men aan „rationalisme",
waarvan het gevormd is en waarmede ba
idoeld wordt het stelsel, waarbij de mensen
alle levenservaring toetst en beoordeelt
naar de rede, naar het menschelijk ver
stand; zoo noemt men iets rafionaal of rati
oneel, wanneer het op redelijke overtui
ging gegrond is
Rationalisatie doelt alzoo op de onder
werping van het gieheele bedrijfsleven aan
He menscheiijke ratio, aan het verstand en
,wel op die wijze, dat een maximum van
productie kan verkregen worden met een
minimum van kosten.
Vroeger 'tmag een kleine 20 jaar ge
leden zijn werd overal aangeprezen het
z.g. Taylor-systeem.
Taylor was n.l. een Amerikaansohe tech
nicus, die speciaal studie had gemaakt van
alle beweging, welke een arbeider bij zijn
Werk heeft te maken, b.v. hoeveel handbe
wegingen een metselaar had te maken
yóór hij een steen op zijn platas had Inige-
imetseld en ontdekte daarbij, dat vele bewe
gingen achterwege konden blijven, waar
door de uitvoering werd bespoedigd.
Bedoelde Taylor schreef daarover een
brochure, welke onder den naam van „we
tenschappelijke bedrijfsleiding" ook in het
Nederlandsoh werd vertaald en in den aan-
yang hier te lande nog al eenigen opgang
maakte.
Lang heeft dBit evenwel niet geduurd.
In sommige werkplaatsen zijn er nog
Wel proeven genomen met dit systeem,
'doch veel bijval ondervond het niet.
De toepassing eischte niet alleen gerouti
neerde leiders, die maar niet zoo spoedig
gevormd waren, maar het maakte den han
denarbeid ook te machinaal en te ge-
jaagdl; 'twas inderdaad een dril-systeem.
Waartegen de arbeiders zich met kracht
hebben verzet, wat niet te verwonderen
was,want het maakte hen tot mensche
iijke machines.
Rationalisatie evenwel gaat verder: hier
is de toeleg om zooveel mogelijk de men
scheiijke arbeidskracht terug te dringen,
wat men tracht te bereiken door de tech
niek van fijnere machines, om alzoo de be
drijven steeds meer te mechaniseeren.
Men dlenke over deze rationaliseering-
beweging niet gering, want zij breidt zich
uit zoowel op kantoren als in de werk
plaats, in het landbouwbedrijf en in de
bouwnijverheid, ja zelfs in den huisarbeid,
in 'tkort, overal waar gearbeid wordt,
treedt ook de rationalisatie gedachte naar
voren en wordtt er getracht door vervolma
king van werktuigen cn machines den han
denarbeid uit te schakelen om steeds meer
en steeds goedkooper te produceeren.
Ameriikaanedhe schrljveirs spreken van
een „tweede indiuetrieeJe revolutie", dio
thans wordt doorgemaakt-
De eerste werd beleefd, toen een eeuw
geiled-en de machine haar intrede deed, wal
een geweldigen omkeer braolit in het soci
aal-economische leven, d-odli de tweede,
waarvan thans gewaagd wordt, zal niet
minder geweldig zijn on de vraag, of het
maatschappelijk leven zich daarbij zal we
ten aan te passen, is thans nog een vraag
die geen mensoli vermag te beantwoorden
Noemen we enkefle cijfers om de voort
schrijding der rationalisatie van d-e laatste
jaren te ilhistreeren.
Een zeer kras staaltje vonden we ver
meld van de Amerikaansdhe spoorwegen te
Boston en Maine, waar een rnngeerma-
chiine in werking is gesteld, die in staat is
een milliocn goederenwagens per jaar zon
der hulp van een remmer of rangeerder te
verwerken. Alles wordt geleld door één
man in den wachttoren, die wagens met
een capaciteit van 100.000 ponden op een
terrein van 230 H.A. in 225.000 sporen leidt
Dooh om maar in eigen land te blijven
in een fabriek steeg in een tijdvak van zes
jaren de productie met 30 pCt, terwijl hel
aantal arbeiders daalde van 1200 tot 940; in
een papierfabricage vermeerderde de produc
tie -sedert 1913 met 40 pCt,, doch het aantal
arbeiders slechts met 20 pCt.
In het centraal verslag der Arbeidsinspec
tie over 1929 lezen we van een groote in-
dustrieele onderneming in het centrum van
ons land, dat „een voorgenomen uitbreiding
achterwege bleef, terwijl in de bestaande fa
brieken op zeer intensieve wijze naar ratio
nalisatie werd gestreefd welke mede in ver
band met het combineeren met buitenland-
sche fabrieken, tot ontslag van veel personeel
leidde".
Voor een tweetal jaren werd hier een Com
missie voor „rationeele woningbouw" geïn-
niet te keeren.
Toen de stoommachine haar intrede deed in
het begin der vorige eeuw,heeft men zich
daartegen krachtig verzet, doch tevergeefs.
Zal het thans ook niet zoo gaan ten aan
zien der rationalisatie?
Doch ten slotte nog één opmerking.
Dat de ontwikkeling van den menschelij
ken geest in de toepassing van allerlei nieuw
ontdekte natuurkrachten en de voortdurend
nieuw gevonden verbetering van instrument
en machine steeds voortgaat, is een bekend
verschijnsel. Dat hebben ons alle tijden ge
leerd. Dit neemt evenwel niet weg, dat die
menscheiijke geest meermalen in de een of
andere omstandigheid een stimulans, een
prikkel ontvangt, om naar iets nieuws te zoe
ken. Wie door dc eene of andere omstandig
heden in moeilijkheden komt scherpt en
spitst zijn geest om middelen te zoeken, die
hem kunnen helpen die moeilijkheden te
overwinnen.
Zouden er zich in de laatste jaren ook geen
omstandigheden hebben voorgedaan, welke
een zelfden invloed uitoefenden?
Zouden bijv. de groote wijzigingen in de
sociale verhoudingen op -het terrein vam den
arbeid, welke we in de laatste twintig jaar
zagen ontstaan, niet mede van grooten in
vloed geweest zijn?
Zou in de verflauwing der grenzen tus
schen leiding en arbeid nieit een oorzaak ge
zocht moeiten worden, zoodat in die z.g. ra
tionalisatie een sterk element van reactie tot
uiting komt op een in de laatste jaren ge-
Chicago, de stad met de groote gebouwen, aan het Mtchiganmeer, reeds vermaard
doordat het grootste Hotel aldaar in exploitatie is, kan nu ook bogen op het
grootste Handelshuis van de wereld. Dit reusachtige gebouw is uitsluitend be
stemd voor den Warenhandel
stalleerd, met het doel „binnen iniet te lan
gen tijd en uitsluitend op de basis van den
-bestaanden woningbouw eenige rationeele
normaaltypen, zoowel voor stad als land, te
(verkrijgen, die de huisvrouw zooveel comfort
en arbeidsbesparing bieden, als voor de te
besteden kosten mogelijk is".
Zoo sohrijdt de rationalisatie-gedachte
voort, niet alleen hier wij staan vergele
ken met hetgeen reeds in andere landen
plaats grijpt feitelijk nog maar aan een be
gin maar over alle cultuurlanden.
Is het dan te verwonderen, dat men ook
overal verlegen staat voor het steeds nijpen
der vraagstuk der werkloosheid, want dat in
deze z.g.n. rationalisatie een der grootste
oorzaken gelegen is, valt niet te betwijfelen.
Maar juist daarom is het zoo intens moei
lijk een oplossing te vinden en daarom zijn
de middelen als werkverschaffifng e.d. niet
anders dan lapmiddelen, die wel hulp kun
nen bieden voor een korten tijd, voor een
seizoenslapte in de bedrijven, wat meerma
len (voorkwam, dooh hier komen we te staan
voor een der geweldigste, ja benauwendste
problemen, welke maar denkbaar is.
Het mensohelijk denken gaat door, de vin
dingrijkheid van 't mensohelijk vernuft is
dreven actie, welke haar doel voorbijstreef
de?
't Valt toch niet te ontkennen, dat elke on
natuurlijke verhouding, in het economisch le
ven, zich op den duur moet wreken?
Of brengen de schrikwekkende gebeurtenis
sen in andere landen dat niet zeer duidelijk
aan het licht?
Wij denken b.v. ook hieraan: vroeger
nog geen kwart eeuw geleden was bij het
vaststellen van arbeidsvoorwaarden de zeer
bekende factor, waarmede rekening gehou
den gehouden werd: het bepalen van „een
minimum loon en een maximum arbeids-
Is ook te dien aanzien niet een tegenstel
ling ontstaan, zoodat we de laatste jaren
veeleer kunnen spreken van „een maximum
loon en een minimum-arbeidsduuren zou
in die tegenstelling niet iets schuilen waar
uit veel verklaard moet worden van hetgeen
we thans aanschouwen?
We (vragen slechts.
Ook in ons land wordt dit materiaal in
toenemende mate gebruikt voor tal van toe
passingen, zoodat het wel van belang moet
zijn iets te weten over den oorsprong ervan.
Zooals bekend is, wordt het verkregen uit
„bagasse", of alval van suikerriet, waaruit
het suikerhoudende sap is geperst. Alle lan
den, die rietsuiker uit suikerriet winnen,
brengen een groote hoeveelheid bagasse
voort, zoodat jaarlijks milliocnen tonnen
(van 1000 kg.) tot nuttige producten omge
zet zouden kunnen worden, als men daartoe
de inrichtingen en den afzet had.
Nog steeds worden die enorme hoeveelhe
den voor een zeer groot deel verbrand onder
de stoomketels der rietsuikerfabrieken, al
vormt de natte volumineuse massa eigenlijk
een zeer slechte en vrij duur werkende
brandstof.
Voor een deel zal men wel door gaan daar
mede, omdat soms de aanvoer van steenkolen
of olie zeer duur komt en ook, omdat bagasse
nu eenmaal een stof is, die men moeilijk
kan vernietigen. Rotten doet ze bijna niet
en slechts enkele bacteriën en schimmels
bestaan er, die een chemische omzetting te
weeg brengen. Als men dus dit materiaal
niet verbrandt of tot papierachtige produc
ten omzet, heeft men de groote moeilijkheid
om ware heuvels ervan in de buurt der sui
kerfabrieken op te slaan.
Do moeilijkheid om die bagasse chemisch
te doen omzetten is weer een der voordee
len voor de verwerking ervan tot celotex.
Immers als men bij die omzetting slechts
izorg draagt, dat ook de laatste resten dei-
chemisch gemakkelijk omzetbare stoffen
verwijderd worden, dan krijgt men een pro
duct, dat later zoowel voor de meeste che-
mikalien als voor dierlijke „vijanden" on
aantastbaar of onverteerbaar wordt.
Een fabriek van celotex moet het geheele
jaar door kunnen werken, maar moet de
grondstof ervoor verkrijgen in hoogstens
drie maanden, omdat de suikercampagne in
den aan de fabrieken in de buurt, omdat
de prijs van het product geen hooge vrach
ten verdraagt.
Tijdens de campagne wordt daarom de
beschikbare bagasse (bij prima soorten van
suikerriet en (goede bodembehandeling kan
men eventueel een deel van de bagasse ver
branden en blijft er genoeg over voor de
verwerking) onder vrij hoogen druk tot
vierkante balen geperst, die tot hooge re
gelmatige stapels opgestapeld worden. Deze
stapels worden met ijzeren platen afgedekt,
om den regen buiten te houden. Gebeurde
dit niet, dan was er kans, dat door 't vodht
allerlei bacteriën en schimmels zouden
gaan werken, die tot broei aanleiding zou
den geven, waardoor de waarde sterk ach
teruit zou gaan. Daarom past men ook wel
een desinfecteercnde behandeling toe, waar
door de biochemische werking, die toch nog
plaats vindt, geen verdere temperatuurs-
verhooging veroorzaakt, dan noodig is voor
pasteuriseeren' of steriliseeren van den sta
pel. De buitenkant, die niet warm wordt,
ondergaat een eenvoudige ohemische steri
liseering.
In do fabriek worden de balen losge
maakt en de stukken worden gelegd in
groote bolronde kokers, ongeveer zooals
ook de stroocartonfabrieken ze gebruiken;
hierin wordt alles met bepaalde chemika-
liën gekookt, waardoor de vezels zacht
worden, terwijl allerlei oplosbare stoffen in
oplossing gaan. Bovendien worden bij het
koken alle bacteriën en schimmels gedood
De kokers ledigen hun inhoud in een
reusachtigen bak, waarin de massa met on
geveer het vijftigvoud aan water wordt ge
mengd, om dan met pompen gevoerd te
worden door hamerslagmolcns, die de ve
zels verder uiteenslaan; daarna volgt goed
roeren in water, teneinde allerlei onzuiver
heden kwijt te raken en daarna het foren
gen in groote roerkuipen, waarin sterke
roerwerken de zware .massa drijvend hou
den. In die kuipen worden er de noodigc
chemicaliën bi' gedaan, die de vezels vrij
wel „waterproof" maken; dit lijkt wel op
dien tijd afloopt. Verschillende deelen der liet jijmen" van papier, daar ook alufn en
wereld winnen weliswaar suiker uit. suiker-1 )iars or een groote rol bij spelen. Evenals
riet op verschillende tijden van het jaar.l^jj jg papierfabricage moet het materiaal
maar dc celotexfabrieken zijn toch gebon- j nu 110g een serie „Hollanders" passeeren,
Nu kan de eigenlijke mechanische fabri
cage beginnen. Bij papier laat men de mas
sa Ioapen op zeven zonder eind. Iets derge
lijk gebeurt hier ook, maar in plaats van
platte zeven gebruikt men twee cylinders,
bedekt met kopergaas, die aan het eind
van een bak zijn opgesteld en die tegen el
kaar indraaien. Het water loopt door dc
zeven heen en aan den buitenkant blijft
een vezelmassa hangen; beide vczellagcn
grijpen in elkaar en bij het verder draaien
wordt een enkele dikke natte laag van die
rollen afgenomen en tusschen vilt verder
gevoerd. De vilten band brengt de natte
massa door persen, die er zooveel water
uitpersen, dat een soort nat carton wordt
verkregen, dat voor de helft van zijn ge
wicht uit wiater bestaat.
Deze lange band komt nu in een tunnel
van 240 meters lengte; ze glijdt voort op
rollen en door middel van stoompijpen, die
in den-tunnel aangebracht zijn, droogt alles
geheel uit. De band celotex is aan het eind
zelfs veel te droog, zoodat ze met water
wordt besprenkeld, om zoover te komen,
dat er geen water uit de lucht opgenomen
zal worden, waardoor kans zou ontstaan
van de vorming van bulten. Na het pas
seeren van den tunnel volgt het in stukken
snijden, precies op maat brengen en inspec-
teeren.
In de fabrieken worden van de afge
werkte platen celotex allerlei dikkere pin
ten gemaakt. Een speciaal soort is de
acousti-celotex, die bestaat uit drie lagen,
die echter voorzien zijn van fijne cylindri-
sche boringen, die deze stukken bijna ge
heel perforeeren. Er zijn 7 holten per deci
meter. Dergelijke platen hebben tot bedoe
ling gebruikt te worden als bekleeding
van wanden en zolders van ruimten, waar
in men het geluid moet dempen. De geluids
trillingen dringen n.1. in die holten, die
een ruwen wand hebben en alle energie op
nemen, zoodat geen geluid wordt terugge
kaatst.
Over de talrijke toepassingen van diverse
soorten celotex zal hier niet uitgewijd
worden. Alleen is het nog wenschelijk om
erop te wijzen, dat de onderneming, die
het eerst dit produet heeft gemaakt in
Amerika, een zeer sterke positie heeft inge
nomen cn zeer veel heeft gedaan, om de
industrie der rietsuiker in Florida en
andere Amerikaansche gebieden te redden.
Zij heeft de betere Javaansche soorten riet
doen invoeren, den grond beter doen be
werken en andere verbeteringen in de sui-
kerfabricage doen aanbrengen, zoodat ge
zegd' kan worden, dat in die streken zoowel
suiker als celotex de hoofdproducten van
het riet zijn geworden, die samen de cul
tuur loonend maken.
Het maken van waardevolle stof uit afval
is steeds een vooruitgang; nu deze echter
gepaard gaat aan het verkrijgbaar stellen
van een materiaal, dat door zijn warmte-,
koudte- en geluidwerende eigenschappen de
mogelijkheid opent om woning cn werk
plaats beter geschikt te maken voor hun
■doel, verdienen de hardnekkige werkers,
die door jarenlange arbeid dit alles moge
lijk gemaakt hebben, zeker een eeresaluut.
Qemeentebedrijf te Utrecht
Wegens gebrek aan ruimte nioesten wij de
beschouwingen over de belangwekkende rede
van Dr. J. de Lange, secretaris der gemeente
Utrecht, voor het congres der Kamer van
Koophandel voor de Geldersche Vallei over
het onderwerp „Gemeentegrondbedrijf in
verband met de vestiging van nieuwe be
drijven" tot volgenden Maandag laten over
staan.
Red. „De Bouwwereld"
Toekomstige bebouwing
van Oegstgeest
Wegens gebrek aan ruimite moesten wij
eveneens tot den volgenden Maandag laten
overstaan het sohrijven van Burg. en Weth
van Oegstgeest aan den Raad diier gemeente
betreffende de toekomstige bebouwing van
Oegstgeest.
Red. „De Bouwwereld"
Qewapend beton bij brand
Bij branden is reeds meermalen gebleken,
dat gewapend beton daartegen in hooge mate
bestand is. Dit is ook volgens een rappor:
van den commandant der brandweer te
Hamburg gebleken; constructies van gewa
pend betonnen vakwerk bieden een zeer
goede bescherming tegen instorting bij
De vraag of het doelmatig is de buiten
muren ioi verband van de di:ldta,tie-ivoegen
door te voeren, moet ontkennend worden
beantwoord. Aanbevolen wordt de dilitetie-
voeg ook in het metselwerk aan te brengen.
Het zal stellig mogelijk zijn deze voeg op
een of andere wijze zoodanig te beikleeden
dat het uiterlijk aanzien van het gebouw
niet wordt
Meng- en Tiansport-
wagen voor beton
De i-ii Amerika sinds een tien-tal jaren ge
bruikelijke wijze van betonl evening aan ver
schillende werken door een speciale inrich
ting, vindt nu ook in Engeland ingang. In-
plaats vam de roerinriohting die het ont-
mengen vam het beton bij het rijden moest
voorkomen, en een transport over een lan
gen afstond bemoeilijkte, wordt nu het
materiaal droog in den transportwagen ge
laden en eenst vijf minuten voor aankomst
op het bouwwerk met het aanmaakwater
vermengd door den motor van he tvoertuig
met 10 omwentelingen per minuut bij een
rijsnelheid vam 32 K.M. per uur. De meng
machine heeft een dusdanig ingerichte aan
drijving. dat deze ook gedurende het ontla
den of kippen verder loopt en daardoor het
ontladen bevordert. De inhoud van de trom
mels bedraagt 4 kub. M. In geledigde toe
stand wordt de trommel met medegevoerd
water uitgespoeld,
Bovenst, huizen Ruysdaellaan 62-72 h. Hobbemastr. 4, te Schiedam-West
BEXBDEXWOKIXGEXi
HOEKWIXKELi
rage 15 per week.
Bouwkundig Bureau
C. Henri van Ingen
Kdam, Vlietstr. Sb. Tel. 11748
Verzorging van In- en-
Exterieur, Hinderwet, Drank
wet enz.
Alles tot het vak behoorend
Duurzaam Concurreerend
SCHUURMAN 3 COORS
DIJHSTRAAT 114. R'dam. TEL 10411
GEEN BOUW
BOUWT
WARM
DROOG
KOEL
SIERT DE WONING
AMSTERDAM: Sarphatikade 1 - Tel 34824 en 36824
ROTTERDAM: Stationsweg 37 b Telefoon 11690
le HYP.OTHEKEN. Rente huizen 5°/o,
landerijen 4*f
Hf Bouwcredieten - Financieering - Voorschotten
B. SEVINGA A Co.
s Essenburgstraat 71a - Tel. 36566 - ROTTERDAM
voorTriplexplaten
Een goed adres:
Jac.P.v.d.Berg s
FIJNHOUTHANDEL -
Ridderstraat 9-15
Ween.iplein 7-8
Telefoon 41490
1 ROTTERDAM
IDEAAL WONEN IN
SLAND5 CENTRUM
Gezond klimaat Prachtige natuur.
Comfort als In stad. Prima Onderwl|s.
Lage belasting, Plm. 100 Trolnaansl.dagal.
Complex aan Stadionweg Amsterdam
Koopsom 162.000.—, Huren pl.m. 14.000.
Te bevragen onder letters J V, Afd. Bouwwereld
van dit Blad
Dagelijks te bezichtigen. Aanvaarding na over
eenkomst
Uw IDEAAL.
een WONING met
Schitterende villa's en boschterrein
egen zeer lage prijzen. Vraagt inl
STRAATW 41.HILLEGERSBERG.T.40465
vN: BILTHOVEN'5 GRONDBEZIT B
Kom nu deze week eens kijken
aan de
GOEVERNEURLAAN en
VAN ZEGGELENLAAN
te 's-Gravenhage met zijn moderne
Winkel- en Woonhuizen (4 of 6
kamers, met volledig; ingerichte
badkamer). Maximum comfort
GOEVERNEURLAAN 626 TELEFOON 19118
's-GRAVENHAGE
fliiiiiiiiiiiiiüiiiiiiiiiiiiii miiiiiiiiDuiuiiiiiiiiiinnnniiinnninnnnniniini iiiiimininnnmntmiffl
OOK IN VERSCHILLENDE STADSDEELEN
WONINGEN TE HUUR
m
Vrije Boven- en Benedenhuizen
bevattende:
beneden: VOOR-, TUSSCHEN- en ACHTERKAMER KEUKEN uit
den Gang, KELDER en TUIN;
boven: 2 KAMERS, en SUITE, KEUKEN uit den Gang
WARANDA en 2 groote ZOLDERKAMERS
Te zien SCHOOLSTRAAT, OVERSCHIE.
Te bevragen J. D KROON, BERKELSCHELAAN 25a, ROTTERDAM.
Zoekt V een woning wendt U dan tot
Woningbureau SCHIEDAM WEST"
#Van Ruysdaellaan 4a - Schiedam
Telefoon 69529
