DE MOORDZAAK LANS
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1930 DERDE BLAD PAG. 10
BEHANDELING IN HOOGER
BEROEP
VOOR HET GERECHTSHOF TE
's-GRAVENHAGE
HET GETUIGENVERHOOR BEËINDIGD.
Het Gerechtshof heeft het getuigenverhoor
an deze zaak voortgezet.
Na gehouden appèl-nominaal bleken we
derom eenige getuigen niet te zijn ver
schenen.
Allereerst wordt gehoord getuige J. Po-
1 a k, accountant te Rotterdam, die eenige
mededeelingen doet over de chèque-boekjes
op het kantoor van de Haas.
Ook de kantoorbediende J. Kamerbeek
en getuige Larooy doen hieromtrent mede
deelingen.
Volgende getuige is mevr. VV. W e ij n e—
Waarders, die verklaart, dat door ver
dachte verschillende bedragen op haar reke
ning zijn gestort
Voorts zegt getuige, dat zij op den avond
van den moord verdachte bij haar thuis is
gekomen, waar hij getracht heeft het kan
toor van de Haas op te beilen. Dit is hem
toen niet gelukt. Daarna heeft verdachte de
politie opgebeld en getuige heeft hem daarbij
ihooren zeggen: „Maar zeg mij dan toch, wal
er is." Toen hij de haak had opgehangen,
zeide hij: „Het is-,te verschrikkelijk om te
zeggen, Lans is vermoord."
Hij is toen weggegaan en later op den
avond weer teruggekomen, voordat hij naar
den Haag terugging. Op dien avond heeft
getuige niets bijzonders aan de kleeren van
dachte had toen een blauwe overjas aan.
hij een scheur in zijn broek had, want ver
dachte had toen een blauweoverjas aan.
Voorts verklaart getuige, dat verdachte
haar op Maandag een sleutel heeft gegeven,
om dien te bewaren. Getuige vond dit wel
wat vreemd en den daarop volgenden Don
derdag heeft zij den 6leutel weer willen te
ruggeven. Verdachte antwoordde hierop:
„Neen, houdt hem nog maar, dat beteekent
niete!" Vrijdags echter is getuige naar den
Haag gegaan met de bedoeling om den sleu
tel toch aan verdachte terug te geven. Deze
was naar Amsterdam en daarom heeft zij
den sleutel aan verdachte's echtgenoote
gegeven
President: Wat zegt u hierop, ver
dachte?
Verdachte: Het is zooals getuige zegt
Maar ik was toen erg zenuwachtig.
Getuige: Ja, verdachte was al die dagen
zenuwachtig.
Tusschen mr. Kokoskv en getuige ontspint
zich daarna een moeilijk te volgen gesprek
over de reparatie van den broek.
Getuige zegt verder, dat verdachte in
den regel om hmf een bij haar kwam koffie
drinken. 's Maandags kwam hij altijd en
soms nog wel op andere adgen.
Mr. de Visser: Vond u het niet vreemd,
dat verdachte op den dag na den moord
eerst om 2 uur bij u kwam?
Getuige: Neen, het was half twee. Bo
vendien is het niet vreemd, want verdachte
liep wel vaker bij mij binnen.
Daarna wordt gehoord getuige D. N o o r-
dermeer, agent van politie. Deze heeft op
9 December bij den Hanenburglaan te den
Haag eenige sleutels opgevischt.
Getuige C. L. M. L o g g e r—D elfgauw,
violiste, kent de familie van verdachte reeds
geruimen tijd en zij gaf den laatsten tijd aan
verdachte en zijn vrouw op Donderdag
avond vioolles.
De vrouw van verdachte kwam haar dan
meestal halen en wanneer zij dan thuis
kwamen, was verdachte er ook al. Op Don
derdag 29 November 1928 was getuige iets
later. Mevr. van Oudheusden was een paar
minuten voor acht bij getuige en zij tus
schen kwart over acht en half negen thuis.
Verdachte was eenigszins geagiteerd en hij
gaf zijn vrouw een hand. Dit deed hij an
ders nooit. Later was hij nogal zenuwachtig
en toen mevr. v. O. vroeg: Is er iets, ant
woordde verdachte ontkennend.
Den volgenden dag heeft mevr. v. O. aan
getuige gezegd, dat Lans vermoord was.
President: U hebt daarop geantwoord:
Dat heb ik wel gedacht. Wat bedoelde u
daarmee?
Getuige: Ik meende daarmede, dat ver
dachte dit had geweten en daarom zoo ont
daan was.
Mr. de Visser (tot getuige)U hadt don
indruk, dat verdachte dien avond onnatuur
lijk zenuwachtig was.
Verdachte: Na 9 uur, mijnheer de pro
cureur-generaal.
Getuige: Neen, den geheelen avond was
u erg zenuwachtig.
Verdachte: Praat toch geen onzin. IT
moet de waarheid zeggen.
Mr. Kokosky: U verklaart thans geheel
anders dan vroeger. Toen hebt U gezegd,
dat er op 29 November niets bijzonder aan
verdachte's vioolspel was te merken, alleen
speelde hij slecht, maar dat gebeurde vorl
ge avonden ook.
Mr. de Visser: Getuige heeft vroeger
aan de politie verklaard, dat zij reeds dircc;
hij haar binnenkomen in het huis van vev-
dachte, den indruk heeft gekregen, dat
verdachte ont daan was.
Mr. Kokosky verzoekt voorlezing van
de vroegere verklaringen van getuige.
Verdathte: Het komt niet te pns dat
getuige thans weer heel anders verklaart.
Het zijn vuile, schunnige verkaringen.
Getui-ge: Dat is niet waar.
Mr. Kokosky gaat dan de verklaringen
Van getuige na.
President (tot getuige)Vroeger hebt
U niet gezegd, dat verdachte zenuwachtig
was direct toen U thuis kwam. Durft U dat
thans onder eede wel verklaren.
Getuige: Hij was anders dan anders,
Dut bleek uit verschillende dingen. Hij liep
bijv. op en neer door de gang. Ik heb toen
nog gezegd: Wat doet hij vreemd.
Mr. Kokosky: U verklaart geheel nn
ders dan vroeger. Volgens liet proces-ver
haal hebt U verklaard dat verdachte n a
het v e r k 1 e e d e n zenuwachtig was.
Daaruit zou dan toch op te maken zijn, dat
dit voor het verkleeden niet het geval was
Bovendien zou het niet te verwonderen zijn.
wanneer verdachte zenuwachtig was, want
hij wist, dat elk oogenblik de verduisterin
gen zouden kunnen uitkomen.
Mr. de Visser wijst er nog op. dat ge
tuige vroeger verklaard heeft, dat mevr. v.
O. bij hun ontmoeten op den avond van 2!»
November iti de gang aan verdachte hoeli
gevraagd: „Is cr iets?" en dat verdachte
daarop geantwoord zou hebben: „Neen, nn
is er niets!"
Mr. Kokosky: Misschien krijgen wc nog
wel een instantie en dan zal deze getuige
wel weer anders verklaren.
Volgende getuige is de agent G. Tim
mers, die per telefoon de waarschuwing
van te Korte heeft aangenomen. Dat was
ongeveer kwart over zqyen. Later heeft ver
dachte opgebeld, die vroeg, wat cr aan de
hand was. Getuige heeft daarop geantwoord
dat er een aanslag was gepleegd, waarschijn
lijk op den heer Lans.
Mr. de Visser: Verdachte U hebt na dat
telefoongesprek tot mevr. Weyne gezegd:
Lans is \crmoord. Dat kon U toch niet we
ten?
Verd.: Ik heb het toch door de tele
foon hooren zeggen.
Getuige: Dat kan niet, ik weet zeker,
dat ik het woord moord niet in mijn mond
heb gehad, want ik wist toen nog niet pre
cies, wat er gebeurd was.
Verdachte: Ik blijf er bij, dat deze ge
tuige mij per telefoon heeft gezegd, dat
Lans was vermoord.
Daarna komt getuige F. W. van Will i-
gen naar voren. Deze stpnd dien avond
buiten voor liet pand van de Haas. Er ston
den toen veel menschcn. Verdachte kwam
laarop aanloopen en vroeg: Wat is er aan
de hand? Hem is toen geantwoord, dal
Lans was vermoord. Verdachte maakte den
indruk, dat hij nogal gehaast was.
Getuige mej. G. A. H. Enzlin, kantooi
bediende, heeft op 29 November des avonds
om 6.30 of 6.45 gezien, dat een man van
naar schatting 40 jaar uit de richting Bos-
land kwam. Hij was toen de fabriek van
De Haas al voorbij. Deze man had een glad
gezicht, droeg een overjas en had een grijze
hoed op. Ook had hij een aflctetasch bij zich.
Op de Admiraliteit© kade heeft ge-tuige ge
zien, dat die man een pakje wegwierp.
P rai d en t: Waa dat deze man.
Getuige: Ongeveer, hij lijkt er wel ieta
op.
VervoLgena wordt a.le getuige gehoord A.
J. Weyere, die den door de vorige ge
tuige bedoelden man ook heeft gezien. Die
man had een dophoed op- Ook getuige zag
hem een pakje in het water werpen.
Evenwel kan getuige niet zeggen, of die
persoon en verdachte dezelfde zijn.
Mr. Kokosky: Bij de polilie hebbeD
de>ze laalste getuigen gezegd, dat ze meen
den, dat verdachte die peraoon niet was.
Getuige Enzlin verklaart nog, dat zij
het niet wist.
Getuige Hermans deelt mede, dat de
vorige getuigen hebben verklaard bij heit
politieverhoor, dat zij eerder meenden, dat
verdachte niet de man was, dien zij op de
Admiraliteitskade hadden gezien.
De volgende getuige, de koopman W. G.
Kiene heeft zyn zaak op hetzelfde ter
rein als die van de N V. de Haas. Getuige
heeft zijn zaak op 29 November des avonds
om half zeven verlaten. He' achterhek
heeft hij toen gesloten Bij van den Heu
vel werd toen nog gewelkt.
Mr. Kokosky: Mijnheer de President,
de correspondent van de Telegraaf deelt
mij zoo juist mede, van hun correspondent
te Rotterdam te hebben vernomen, dat bij
de justitie in Rotterdam een brief was inge
komen, van iemand uit het vreemdelingen-
het dossier?
Mr. de Visser: Die brief is inderdaad
gekomen, maar ik heb hem niet overgelegd
omdat zulks de zaak noodeloos zou enta-
meeren. Deze brief heeft absoluut geen be-
teekenis, want dezelfde persoon heeft aan
een vriend geschreven, dat hij dat alleen
maar gedaap had om uit het Vreemdelin
genlegioen verlost te worden.'
Mr. Kokosky had het toch beter ge
vonden, wanneer deze brief door het O. M.
niet was achtergehouden en niet aan de
verdediging was onthouden.
Mr. de V i s s er: Als O. M. kan ik alles
achterhouden wat ik wil. Echter mag ik
niet aan het Hof overleggen, wat aan de ver
dediging wordt onthouden.
Overlegging van den brief was in dit ge
val overbodig, omdat uit het ingestelde on
derzoek is gebleken, dat de daarin gedane
mededeeling op onjuiste grondslag berust
en dat de schrijver de bewuste mededeeling
alleen maar gedaan heeft, om uit het
Vreemdelingenlegioen te komen.
Daarom heeft spr. den brie! niet overge
legd.
Mr. Kokosky: Die brief had toch moe
ten zijn overgelegd.
Mr. de Visser: Maar dat houdt maar
noodeloos de zaak op. De brief is bij het
onderzoek vergeleken met de brief, die aan
den vriend is geschreven en daaruit is zon
neklaar gebleken, dat we hier met een on
juiste mededeeling te doen hebben. We heb
ben hier de waarheid noodig en geen non-
sei Op deze gronden heeft spr. zich ge
rechtigd gevoeld om dezen brief niet over
te leggen.
Mr. Kokosky: Wie zegt nu, dat het
ingestelde onderzoek volledig is geweest
Pleiter heeft daarin geen vertrouwen. In
ieder geval zou pleiter het op prijs stellen
indien nog een grondig onderzoek door het
Hof werd ingesteld.
Mr. de Visser verklaart zich daarna
alsnog bereid om de brieven over te leg
gen. Hij doet voorlezing van den geheelen
brief, welke aan den vriend, een zekeren
Frans is geschreven. Daarin wordt o.m
medegedeeld, dat de schrijver het leven in
het legioen beu is, en dat hij zou sterven,
wanneer hij daar nog langer zou moeten
blijven. Daarom heeft hij, zich de moord
zaak - Lans herinnerende er aan gedacht
om zich tfls de dader daarvan aan te mel
den. Wanneer hij eenmaal in Holland zou
ijn, zou hij zich er wel weer weten uit te
redden. In ieder geval was het beter, zoo
schreef hij, om in Holland een half jaartje
le gevangenis te zitten, dan om hier
te sterven.
Mr. de Visser gaf daarna den brief
ter inzage aan de verdediger.
De zitting werd hierop geschorst tot 2 uur
Na de pauze wordt voortgegaan met het
getuigenverhoor.
Getuige Melis, accountant, is belast ge
weest met de contróle van de boeken dor
N.V. de Ilaas.
Volgende getuige is de werkster J. M.
K r o o n, die des Woensdags werkzaam was
hij de familie Lans. Zaterdags werkte zo
des middags op het kantoor van de Hans.
Op 1 December was zij bezig in het perso-
neelkantoor de ramen te zoemen. Ze heeft
toen verdachte zonder hoed de trap zien
afgaan. Verdachte is toen de deur naar de
wasscherij doorgegaan en is ongeveer een
half uur weggebleven. Hij bad toen niets
bij zich. Op 15 Juni 1929 heeft getuige twee
kistjes schoongemaakt, die in de goot-
stcenkast stonden. Daarin heeft zij toen een
vijl en nog andere dingen gevonden. Deze
werpen waren er niet in, toen zij de
kistjes 8 maanden daarvoor had schoon
gemaakt.
Getuige W. .T. F. Smith, koopman tp
Rotterdam, heeft bij de begrafenis van
Lans met verdachte in dezelfde volgkoets
gezeten. Verdachte heeft toen met getuige
voortzetting van de zaak gesproken en
getuige heeft daarbij den indruk gekregen
dat verdachte de zaak alleen wilde voort
zetten.
Getuige C. P. van Voorst is een oud
vriend geweest van Lans. Met verdachte
heeft getuige een conferentie gehad op het
kantoor van Mees. Verdachte heeft toen
gezegd, dat hij directeur van de zaak wilde
■worden, waarop getuige heeft geantwoord,
dat hij dan toch een technisch persoon
naast zich moest hebben en voorts, dat hij
eerst het financieele gedeelte in orde moesi
hebben.
Getuige M. R. H. R emery was werk
zaam bij mevr. Weyne. Laatstgenoemde
heeft op Vrijdag 30 November aan getuige
verzocht een pantalon te repareeren. Getuige
zegt, dat de plek, waarom het ging versle
ten was. Zij heeft er een stuk ondergezet en
daarbij heeft ze niets behoeven af te knip
pen.
Voorts verklaart getuige, dat verdachte
ook wel op andere dagen dan Maandag bij
mevr. Weyne kwam.
Getuige .A. M. Gerritsen, winkelier te
Den Haag, zegt dat verdachte op 1 De
cember in zijn winkel is gekomen. Hij
heeft een paar schoenen gekocht en het
paar dat hij aanhad heeft verdachte achter
gelaten om ze te laten repareeren.
Of er iets bijzonders aan de schoenen
was. weet getuige niet, want hij heeft
daaraan geen aandacht geschonken. Ook
weet hij niet. of de schoenen nat waren.
Getuige G. Mosselveld heeft van den
vorigen getuige een paar schoenen in repa
ratie gekregen Deze schoenen waren voch
tig. Op den rechterschoen aan den buiten
kant achter den neus, was een plek, welke
getuige slecht poetsen kon. Hij heeft den
indruk gekregen, dat daarover met een an
dere vloeistof dan water, en wel met ben
zine, gewreven was. Voor het poetsen heeft
getuige niets aan de schoenen gemerkt,
doch bij het poetsen heeft hij op den be
wuste plek geen glans kunnen krijgen. De
schoenen worden hierna door het Hof en
de verdediging aan een nauwkeurig onder
zoek onderworpen.
Getuige E. Kraft, winkelier te Rotter
dam verklaart dat verdachte op Vrijdag 30
November, des middags om 6 uur in zijn
winkel in de Hoogstraat is geweest. Zii
hebben samen een gesnrek over d°n moor'
gehad en verdachte heeft daarbij gezegd
dat hij Donderdags altijd vroeger naar huis
ging. Getuige heeft den indruk gekregen
dat die mededeeling ook op 29 November
betrekking had. Verdachte heeft voorts ge
gezegd, dat hij een directeurschap van de
zaak de Haas niet zou accepteeren, wan
neer hij geen technisch persoon naast zich
kreeg.
Getuige had den indruk, dat verdaohte
dien middag zenuwachtig was.
Getuige A. v. d. Tol, machinist, doet me
dedeelingen over de vijl. Deze had volgens
getimo' scpn vaste plaats en lag nu hier
en dan daarl
Pi H6.: Vroeger heb je verklaard, dat de
vijlen altijd iai het pakhuis bij Bruinaars
werden bewaard.
Getuige: Ja, dat kan wel. Misschien
was daar wel de vaste plaats. Maar de vij
len werden overal gebruikt.
De cowboy-zaak.
De procureur-gen ©Taal deelt mede,
dat dezer dagen b' hem een proces-verbaaJ
's ingekomen in verband met de z.g. cow
boy-affaire. Spr. verzoekt voorlezing van
de hierop betrekking hebbende stukken.
De griffier lee9t deze ©tukken voor,
waarvan rui et veel is te verstaan.
Uit een rapport van rechercheur Moree
blijkt, dat twee publieke vrouwen hem had
den medegedeeld, dat Van Oudheusden on
schuldig was aan de moord. Zij kenden d?
ware schuldigen en waren bereid dezen te
noemen, echter onder de uitdrukkelijke
voorwaarde, dat haar namen niet zouden
worden genoemd- Wanneer de vermelding
der namen toch zou geschieden, zouden ze
later allies heeten liegen.
De verklaringen van beide vrouwen wa-
een gelijkluidend en kwamen hierop neer,
dat La.ns en v. Oudheusden homoeexueelen
waren. I-Iiervan maakte zekere Jan Ver
meulen en Joon Sluiter miisbruik en zij
trachten beide lieden geld af te persen
Verdachte moet zelfs een bedrag van ƒ5000
hebben betaald. Lans was eohter niet bang
en widde niet betalen. Daarom besloten ge
noemde mannen zich zeil geld van Lans
toe te eigenen, hetgeen den moord tenge
volge had. Van Oudheusden is daaraan
onschuldig.
Naar aanleiding van dit rapport is aan
rechercheur Commijs opdracht gegeven een
grondig onderzoek in te ©tellen. Er is toen
gezocht naar Jan Vermeulen en Jopp Slui
ter. Laatstgenoemde is nk hij de politie
bekend en men heeft hem ook niet kunnen
opsporen. Wel is aangehouden genoemde
Jan Vermeulen, benevens zekere A. H. He
melrijk en Ch Duthil. Hemelrijk werd de
„cowboy" genoemd. Naar de gedragingen
van deze menschen is een uitgebreid onder
zoek ingesteld en daaruit is gebleken, dit
zij met den moord niets te maken hadden.
Zij zijn dan ook all© drie weer op vrije voe
ten gesteld.
Na deze voorlezing wordit als getuige ge
hoord G. Buys.
Deze zegt op een werk van twee mannen
Breget en Dammers, te hebben gehoord,
dat Van Oudheusden geheel onschuldig
was. Als dader wisten zij de „cowboy" te
noemen. Voorts werd verteld dat Van Oud
heusden met eenige menschen had afge
sproken, dat zij uit het kantcor van De Haas
de boeken zouden ©telen. Dat Lans daarbij
is vermoord, was van te voren niet afge
sproken.
Getuige N. van Alen had in een caié
den oowboy mis d© dader hooren noemen.
Getuige Dammers en getuige Breget
ontkennen de mededeelingen van Buys ten
©telligste.
Getuige Buys blijft echter bij zijn ver-
Get. Dammen: Er is geen bal van waar
klaring.
Getuige Pi eters agent, verklaart, dat
Van Alen bij hem aangifte is komen doen
over den moord- Hij noemde achtereenvol
gens verschil lende bekende typen. Het "m-
dorzoek wees de onjuistheid der vermoe
dens uit.
Getuige Van Alen wordt daarop weer
naar voren geroepen en uit het hierop vol
gend gesprek blijkt, dat Van Alen naar
aanleiding van een geheimzinnig gesprek in
een oafé tusschen den cowboy en Vermeu
len heeft gedacht, dat dezen heel goed de
dadeis van den moord zouden kunnen zijn.
Getuige P. J. de Haas doet, nadat een
vroeger dooi- hem geschreven brief is voor
gelezen, waarvan, zooa/la de president op
merkt, geen verdere notitie zal worden ge
nomen, eenige mededeelingen over het
verleden van den heer Lans. Lans wa6 wel
een degelijk man; hij beloofde edhter veel
maar gat weinig. Voorts was hij een wei
nig hysterisch van aanleg en lidht ontvlam-
baar.
Getuige C. van Vliet, hoofdagent van
politie verklaart, dat hij de eilibi'6 van de
door v. Alen genoemde personen juist be
vonden heeft.
Getuige P. Biesheuvel verklaart het
zelfde als de vorige getuige.
Getuige C. J. Regeer, winkeljuffrouw
is vroeger dienstbode geweest bij mevr.
Landsmeer. Oostzeedijk 106. De warande
van deze woning ziet uit op het terrein,
waarop het pand van Van den Heuvel
©taat. Zij heeft daar om kwart voor zeven
op den avond van den moord twee heeren
gezien .waarvan een die een regenjas aan
had. een aktetasch bij zich had. Of een
van die heeron de verdachte was, weet je-
tuige niet. Wel heeft zij gezegd, dat hij er
wel veel op leek.
Mr. Kokosky twijfelt aan de mededee
ling omtrent het tijdstip. Hij meent, dat het
over zeven geweest moet zijn.
Getuige blijft echter bij haar verkla-
INGEZONDEN MEDEDEELING
Verschijnselen die niet bedriegen.
dikwüls hoofdpijn of maagpijn
eetlust om zoo te zeggen niet
rterlng Pijnlijk is.
wijfel mogelijk
levensfunctie;
iet gezuiverd
ï'iuwen wurden
vig gehard. De
blcetfzucht,
kritieken leeftijd ver-
gptjn, hoofdptin. zenuwultp'
neurasthenie, algei
door den groei e
oorzaakt. maagpiJi
De prijs der Pink P
de flacon, 9 de zes nacc
Jacob Marlspleln 23 te Amst
adres en de Hollandsche ge
De Pink Pillen z(1n ook te v
goede apothekers en droglstc
iedraagt 1.75
'loofddepot;
Eisch dit
aanwijzing,
ren bü alle
ring, waaraan zij toevoegt, dat zij om
miinuten over zeven thuis was.
Deze laatste medeedeellng wordt door de
Ui de zaal aanwezige moeder van getuige
bevestigd.
Daarna ontstaat een gesprek over de
reconstructie va.n het door mej. Regeer
medegedeelde feit. Deze geschiedde onge
veer een jaar later en daarbij is volgens
inspecteur I-Iermans gebleken, dat getuige
weinig onderscheiden kon. Zij beweerde
bijv. dat de getuige Wetzel, die op de door
het meisje aangegeven plaats was gaan
staan, een overjas aan had, terwijl men
Wetzel met opzet geen jas had laten aan
doen.
Over deze proeven wordt ook nog ge
hoord Mr. D. A. 11 ogen raad, (li© ook
niet veel kon onderscheiden.
Mevr- La n dsm e e r—M e u 1 k e ns, bij
wie mej. Regeer in betrekking was, ver
klaart, dat het meisje haar heeft verteld,
dat zij de twee mannen om 7.15 uur heeft
gezien, toen ze het tafelkleed klopte. Het
meisje staat niet als ongeloofwaardig te
boek.
Daarna worden nog eenige getuigen ge
hoord over enkele ondergeschikte punten.
Getuige Kaptein heeft op den moord-
avond een peisoon zien ©taan, die ongeveer
35 jaar oud was. Getuige kwam van d«
richting Bosland en is dien persoon gepas
seerd. Dat was ongeveer half zeven, eerder
vroeger dan later.
V erdachte zegt daar niet te hebben
gestaan.
Getuige J. Houtman en zijn verloofde
verklaren ook iemand gezien te hebben op
het Boeland. Deze man leek niet op verd.
Getuige Jhr. H- M. A. J. v. Asch van
W ij c k, sterrekundige, verklaart, dat de
weersomstandigheden op 29 November
1929. toen de reconstructie plaats had, vee)
ongunstiger waren dan op 29 Nov. 1928.
Volgens Mr. Kokosky zou het daaraan
te wijten zijn, dat mej. Regeer op 29 Nov
1929 minder goed heeft kunnen ondeiechei-
den.
Getuige W. Go os, brugwachter, is op 29
November 1928 des avonds om half zeven
over de Admiraliteifekade en langs de Ma
rinekazerne geloopen. Hij heeft daar toen
niets bijzonders gezien.
Getuige J. L. P. Scheffers wijnkoo-
persknech't bij Van den Heuvel, heeft op
29 Nov- tusschen 5 en 7 geen personen op
het terrein van De Haas gezien.
Ook heeft hij op de door mej. Regeer aan
gegeven plaats geen twee mannen geziea
Getuige kwam om de 10 minuten naar bui
ten om flesschen te hailen en volgens ge
tuige zou hij die mannen moeten hebben
gezien, wanneer ze daar hadden gestaan.
Getuige H. J. A 1 e r s verklaart, dat mej
Lans op den bewueten avond om 10 minu
ten over half acht op het kantoor van v- d.
Heuvel is komen telefoneeren.
Getuige J. C. Moerland heeft getuige
Kaptein omstreeks 6-35 uur ontmoet, toeD
hij van het hoofdbureau va npohtie kwam
Die ontmoeting had plaats bij het Bosland.
Als laatste getuige wordt gehoord de
journalist K n i e p. Getuige is op den avond
van den moord Ln het bewuste pand ge
weest en hij heeft daarbij geconstateerd,
dat er in het benedenportaal vrij veel bloed
lag, zoodat de kans buitengewoon groot
was, dat men er in zou stappen. Er ston
den dan ook twee agenten aan de deur, die
iedereen waarschuwden, om niet in het
bloed te trappen.
Verhoor van verdachte
De president gaa/t hierna met verd.
nogeens de feiten na.
Verdachte blijft ontkennen schuldig te
zijn aan den dood van den heer Lans. De
verduisteringen erkent hij.
Verdachte zegt, dat hij 6leohte één
getuige heeft, die alles weet en allee heeft
gezien, en dus weet, dat hij onschuldig is.
Mr. Kokosky zou nog graag den re
chercheur Morée hooren over de mededee
lingen van de twee publieke vrouwen-
De president deelt mede, dat het Hof
daartoe geen termen aanwezig acht.
De terechtzitting wordt daarna om half
zes geschorst tot Maandagochtend 10 uur.
DE AANVARING VAN DE VELSERBRUG.
De Raad van Scheepvaart heeft een onder
zoek ingesteld naar de ooi-zaak van het on
geval op 19 Augustus 1.1. overkomen aan het
Grieksche stoomschip „Amazon". Naar men
zich herinneren zal is dit stoomschip op den
avond van genoemden dag in aanvaring ge
weest met de Velserbrug, waardoor deze brug
ernstige scliade opliep en het treinverkeer ge-
ruimen tijd gestagneerd werd.
Als eerste getuige werd gehoord de binnen
loods Holstein, daarna de directeur van het
loodswezen Kruys en de brugkn^cht Hoog
land, volgens wicn do aanvaring ook ge
schied was, indien de brug niet stroomloos
was geworden, aangezien de „Amazon" reeds
te dicht bij de brug was. I-Ict komt geregeld
voor dat schepen al met hun boeg vóór of
in de brug zijn voordat de bal geheschen is.
De hoofdinspecteur van de scheepvaart
merkte het volgende op: Het ongeval is te
rug te leideai tot een samenloop van ongeluk
kige omstandigheden, waarbij van den kant
der scheepsleiding en van dien van den
loods geen ernstige fouten zijn gemaakt, al
staat ook vast, dat de loods het reglement
heeft overtreden. Alleen ontbreekt het brug
personeel de noodige ervaring in dergelijke
zaken.
De Raad doet later uitspraak.
FAILLISSEMENTEN
HnndelalnformntlOD}.
tcheweg 179.
Delft. Rechter-comm. m. d. W. Flets; cuator
Jhr. mr. F. van Nispen tot Sevenaer. Delft
Otto Malsch. Oevers Deynootwog 121. Den
Haag. Rechter-comm. mr. J. C. v. d. Burcht
van Llchtenbergh, curator mr. J. Muller.
C. Burggraaf, tuinder Straatweg 273, Veur.
Rechter-comm. mr. H. W. E. Klomp, curator
mr. R. de Bruyn, Den Haag.
Wit, Helmond.
LEEUWARDEN. 18 September. F. v. d. Meu-
R. A. Veldhuizen, den Haag.
J. Wabeke. den Haag.
O. Brulnsma. Hulzum.
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
Van 13 tot en met 19 September 1930.
Bfj alle vooruitgang van wetenschap en
techniek, die de wereld de laalste hor.uerc
jaren heeft aanschouwd is> er een zeer be
langrijk vraagstuk van welks oplossing wij
bijna r.og even vèr verwijderd zijn als :»-:i
eeuw terug. Dat vraagstuk is de regeling van
productie en consumptie. Een depressie als de
tegenwoordige, waarvan een van dc meeste
scheipe openbaringsvormen de groote werk
loosheid is, legt er het duidelijkste bewijs van
af, dat er aan de economische machine nog
wel iets hapert. Bij een doeltreffende orga
nisatie van de productie, de distributie en de
consumptie zou het toch mogelijk moeten
zijn veel van de ellende, die wij thans bele
ven te voorkomen. Wanneer de producenten,
niet zooals thans het verbruik lukraak moeten
schatten, maar door een daarvoor speciaal
ingestelde dienst met eenige zekerheid het
toekomstig verloop van de consumptie kon
den weten, zou het mogelijk zijn de golv
der conjunctuur minder wild te doen slaan,
hetgeen aan de geheele samenleving ten goe
de zou komen.
Men heeft op dit punt al wel iets bereikt
met het samenstellen van z.g.n. economische
barometers, waarbij men urt tal van econo
mische gegevens een tendens tracht vast te
«tellen. Hoewel deze studie vooral in Amerika
vordering maakt, verkeert zü toch nog in eer
beginstadium.
De International Industrial Relations Asso
ciation heeft thans, naar uit Genève bericht
werd, besloten het vraagstuk van de regeling
der productie en consumptie tot punt var
spreking te maken op haar tweede 3-jaarlijk-
fiohe congres in 1931 te Amsterdam te hou
den. In een resolutie vestigt het bestuur het
oog op het groote belang van dit probleem
wjjst het op de noodzakelijkheid om te onder
zoeken of het mogelijk is „de wetenschap i:
de plaats te doen treden van de toevallig
heden in de ontwikkeling der economie" er
hoe voldoende gegevens ter beschikking kun
nen worden gesteld van hen, die tot taak heb
ben de economische politiek van de verschil
lende terreinen der samenleving vast te stel
len.
De I.R.A. is een vereeniging, die zoowel
voor werkgevers als voor werknemers en
theoretische economen openstaat. Zij wenscht,
dat de oplossing der moeilijkheden door allen
gezamenlijk geschiedt en zoo, dat de belan
gen van de eene groep niet door die van d(
andere groep in verdrukking worden gebracht.
Het internationale karakter der vereeniging
is voor het bereiken van eenig resultaat niet
zonder belang. Immers is het economisch le
ven van onzen tijd zoo buitengewoon ingewik
keld en zoo internationaal, dat alleen indien
over de geheele wereld samenwerking gevon
den wordt op succes gerekend kan worden.
De economische situatie van Duitschland
weerspiegelt zich in den uitslag der verkie
zingen. De groote druk, die op het volk rust
door de herstelbetalingen, de vrees, dat als
gevolg daarvan nieuwe belastingverhoogingen
zullen worden doorgevoerd, en de steeds groo-
ter wordende werkloosheid zijn de direct aan
wijsbare oorzaken van het overweldigende
succes der nationaal-socialisten die herziening
van het verdrag van Versailles eischen.
Inderdaad is de toestand in Duitschland
slécht. De algemeene depressie overvalt onze
buren in een tijd, dat zy nog te kampen heb
ben met bijzondere persoonlijke nooden. In
financieel krachtige kringen hebben deze be
narde omstandigheden reeds weer geleid tot
kapitaalvlucht; in de eerste plaats naar Zwit
serland doch daarnaast ook naar ons land. De
koers van de Mark ligt door deze ontwikke
ling dan ook reeds eenigen tyd zwak in de
markt.
Onder invloed van de Duitsche verkiezingen
en de onrust op de Berlijnsehe beurs begon
ook Amsterdam wat lager. Dinsdag was de
stemming een weinig beter maar de volgende
dagen had een ongeanimeerde houding weer
de overhand.
De troonrede, die in ons land in financieele
kringen toch nimmer veel belangstelling ge
niet wegens haar economisch weinig belangrij
ken inhoud, had ook ditmaal geen invloed,
niettegenstaande haar somber geluid. Het was
De Youngleening reageerde Maandag tot
78, doch kon later weer monteeren tot 80%.
Ten slotte overwoog men, dat het niettegen
staande hun groote zetelwinst toch zeer on
waarschijnlijk is, dat de Hitleranen een hun
plannen aanhangende meerderheid zullen kun
nen vormen.
Margarine Unies en Philipsen reageerden
respectievelijk 11 en 13 De schomme
lingen in het radiofonds waren vrij markant
De openingskoers was Maandag 14 order
den eersten koers van Zaterdag toen de beurs
sloot met een noteering van 326 Denzelf
den dag herstelde het aandeel zich ongeveer
6 welke verbetering zich Dinsdag hand
haafde, totdat Woensdag opnieuw vi-ce
ontstond met een styging tot circa 330 ais
gevolg. Donderdag zakte de noteering ongevee»
3 en onder de algemeen ongeaninverde
houding, van Vrijdag kwam een inzinking van
10
Olies waren met geringe belangstelling
eenige percenten lager.
Aku's en Accoustieks waren oorspronkelijk
goed prijshoudend, doch konden ten slctte
ook niet aan de algemeene lusteloosheid in
Berlijn en hier ontkomen.
Bopfons liepen eenige punten naar boven.
Er komen don- laatster, tijd zoo nu en dan
gunstige berichten over de kwaliteit /an het
Doeton asphp.lt. O.a. schijnt uit in Engeland
genomen proeven gebleken te zijn, dat hot.
slippingsgevaar op dit asphalt zeer gering
is en de maatschappij moet dan ook van de
overzijde van het Kanaal een mooie order
ontvangen hebben.
De Cultuurfondsen hebben zich in de af ge
loopen week nog liet beste gehouden. Bepaald
vast gestemd waren .Amsterdam Rubbert,, die
het Donderdag zelfs tot 96% brachten. Dat
was wel wat hoog, doch gisteren was ie
koers toch 6 boven dien van een week terug.
Ook de incouranten waren beter. Enkelen
behaalden nog grooter koerswinst dan bet
hoofdfonds, hetgeen echter een gevolg wns
van de marktconstellatie.
Het noodzakelijke proces van stopzetting
van den tap is reeds begonnen. De Java
Caoutchouc Mij. besloot met ingang van 1
Januari op te houden daar het voor haar
verdediger is de tuinen te onderhouder dan
le produceeren.
Ook eenige andere minder bekende onder
nemingen zullen dit voorbeeld volgen. De
vraat voor rubbers kwam vermoedelijk van
de zijde van hen, die in de cultuur nog niet
alle hoop verleren hebben en het, nu alles zoo
donk?r lijkt, het juiste tijdstip achten om tot
koopen over te gaan.
Tabakken waren Maandag lager dochWo3ns-,
dag waren Deli Batavia's en Senembali's al
weer 298 er. 327. Zoo goed bleef het niet,
maar het slot was toch circa gei ijk aan dat
van de vorige week.
In den Suikerhoek waren H.V.A.'s de
eerste dagen lager, doch later waren zoowel
het hoofdfonds als de incouranten vast.
H.V.A.'s waren Maandag 362-366, Dinsdag
364-370, Woensdag 373%-377%, Donderdag
365-37l. terwijl Vrijdag nieuwe vraag kv/am
opzetten met als resultaat een noteering van
372-378 en een slot van circa 374. Wa' de
oorzaak was van deze vaste houding is moei
lijk na te gaan. Vermoedelijk speelde do
marktpositie een rol.
De Visp deelde mede, dat zij haar verkoop-
limites al? volgt verlaagd had: voor hoeveel
heden superieure hoofdsuiker van minder dan
5000 ton blijft de prijs f 9; voor 5000-10.C00
tons wordt hij f 8.75; voor 10.000 tons en meer
f 8.50. Vrnr hoofdsuiker worden de lirnites
van f 7.50 tot f 7.25 resp. f 7 verlaagd-
Deze ongunstige mededeeling oefende geen
invloed uit of haar invloed werd opgeheven
door het bericht, dat een afdoening van 1 !0f>0
tor.s superieur en een van 50.000 tons hoofd-
suiker had plaats gehad. Men achtte zulks
beter dan opslag, welke renteverlies mede
brengt, waar tegenover o.i. staat, dot uit
opslag geconcludeerd zou kunnen worder., dat
nog prijsverbetering mogelijk geacht werdt,
terwijl de afdoeningen wijzen op een afwezig
zyn van hoop ten dien aanzien.
12 Sept.
6% Neder], 1922 AB f 1000 104*
41Nederl. 1917 f 1000
4'1.7? Indië 1929 f 1000
Amsterdam 1925
5% Rotterdam 1925
f.'/o Den Haag 1925
41171 Nat. Hypotheekbank
Koloniale Bank A
Ned. Handelmij. Cert.
Van Berkei's Patent
A.K.U
Calvé Cert.
Küchenmeister Acc. A.
Margarine Unie C.
Ned Ford B.A. r
Philips Gem. B.A.
Pethl e hem Steel C.
ICcninklyke Olie A.
Arden Nat. B.A.
Ned. Ind. Gas Nat. B.A
Boeton A.
Amsterdamsche Rubber A.
Ned. Scheepvaart Unie A.
Il.V.A A.
Pel- Batavia A.
Fenembah A.
99»/i«
102%
101%
100%
155
150%
72%
83%
87%
19 Sept.
IO31719
77%
114%
97%
241
258%?
318 h
88-0,8
Vraag en Antwoord.
Vragen moeten vergezeld gaaD van 20 ets.
aan postzegels, zullen zij voor beantwoording
in aanmerkinn komen.
892. Letter H. Een cursus voor Staatsexa
men kennen wij niet Men kan hiervoor,
wel bij particulieren opgeleid worden. In
formeert u eens bij den rector van het Gym
nasium ten uwent of dichtbijzijnde plaats.
893. C. F. te R. Hiervoor zal men u bij den
Bond van Land-, Tuinbouw en Zuiverarbei-
ders wel kunnen inlichten. Secr. is: J. Koe-
doot, IJsselm.laan 82, Kralingscheveer.
894. R. W .K. B. te R. Wanneer men het
hierover niet onder elkaar eens kan wor
den, is het wel het best om zich even bij
Maatsch. Hulpbetoon te vervoegen, waar
men op grond van verschillende overwegin
gen het juiste bedrag bepaalt De plicht van
kinderen om hun ouders, indien noodig, te
onderhouden, bestaat zeer zeker.
895. J. v. d. K. te M. Over het door u be
doelde kunt u inlichtingen bekomen bij het
Secretariaat van het Landbouwkundig Bu
reau van de Zuiderzeewerken te Alkmaar.
(Directie Ir. Smeding.
896. v. B. te? Over de door u bedoelde va
cature kunnen wij bezwaarlijk inlichtingen
geven. U doet wel het beste de noodige in
formaties in te winnen bij den dienst van
den Wethouder van Financiën te R. Hier
onder ressorteert de door u bedoelde func
tie. De Weth. v. Fin. te R. heeft Maandag
11,30 tot 12,30 spreekuur.
597. C. V. te R. Wanneer u voor dezen
dienst in aanmerking wilt komen, kunt u
dit schriftelijk meedeelen aan den Directeur
van bedoelde inrichtingen en tevens om in
lichtingen verzoeken, welke men u wel ze
ker geeft. Alleen, naar men ons meedeelde,
is het aantal vacatures niet bijster groot
598. J. B. Eiken werkdag om 9 uur be
staat er gelegenheid in het Nieuw Acade
misch Ziekenhuis (Boerhaave-kwartier, vlak
bij het station, over den overweg. Wij ver
moeden dat u zal moeten zijn bij de polikli
niek van Prof. Kuenen (inwendige ziekten)
ofbij die van Prof. v. d. Hoeven (vrouwen
ziekten). U meldt u in ieder geval maar bij
den portier, die zal u wel wegwijs maken.
Wat de zoogenaamde natuurgeneeswijze
betreft, u is natuurlijk vrij om alles te pro-
beeren Over resultaten weten wij echter
niets bij ervaring.
Wij hopen van harte voor u dat u spoe
dig weer uw gezondheid mag herkrijgen,
zoodat u naar uw wensch uw gezin kan
blijven verzorgen.
599. Nader antwoord aan J. S. te Z. Een
belangstellend lezer, C. G. te R., deelt mede,
dat hij in het bezit is van een boekwerkje,
waarin genoemd dichtstukje van Spandau
voorkomt, n.l.: Bloemlezing uit Npderland-
sche Dichters, door P. van Genaletli, geheel
omgewerkt en vermeerderd door H. Geertse-
ma Jr. 1866".
Mej de Wed. v. G. te R. deelt mede. dat
bovengenoemd gedicht is te vinden in een
boekje, uitgegeven te Amsterdam, door
Schalekamp, v. d. Grampel en Bakker, 5de
druk. Het is getiteld: „Bloemen van Nerierl-
Dichtkunst", verzameld door D. Ouwersloot
en A. J. Lastdrager Onze lezeres wil het op
verzoek zelfs gaarne overschrijven.
Onze abonné A. v. d. N. te N. a. Z. is het
niet bekend of het gedichtje in een bepaalde
bundel voorkomt, maar wil het gaarne over
schrijven.
Wij danken intusschen onze abonné's die
zoo vriendelijk waren om inlichtingen te
geven.
900. A. B. de H. te A. Voor zoover ons be
kend is, bestaan op dit gebied: De Mole
naar, Uitg. Eshuis en Co., Dalfsen, en Alg.
Ned. Molenaarsblad, uitg. II. Germs, Does
burg.
901. I. P. A. te H. L A. Wij raden u aan
eens te gaan spreken met het hoofd van een
Chr Kweekschool. In Rotterdam bij- is cr
de Kweekschool m. d. Bijbel, Haringvliet 48,
en de Hervormde Kweekschool, Haringvliet
84. U is daar zeker wel aan het goede adres
om te weten te komen langs welken weg u
in den kortst mogelijken tijd uw doel herei
ken kunt
902. G. S. te R. Wij kunnen u niet beves
tigen dat bedoelde organisatie voor f 100 000
heeft peteckend in de door u genoemde
Staatsleening. De inschrijvers worden niet
publiek gemaakt. Een lid van die organisa
tie hepft natuurlijk het recht aan zijn be
stuur te vragen op welke wijze het geld is
belegd.
