TWEEDE KAMER BINNENLAND. Leger en Vloot. Gemengd Nieuws. VRIJDAG 19 SEPTEMBER 1930 TWEEDE BLAD PAG. 5 PUBLICATIE VAN VERTROUWELIJKE STUKKEN INTERPELLATIES OCT. BEGINT DE WINTERCAMPAGNE Vergadering van 18 Sept. 1930. OVERZICHT De voorzitter der Tweede Kamer pleegt na Zijn jaarlijksche benoeming en kort speechje te houden bij de aanvaarding van zijn lioo- ge functie. Mr. v. Schaik heeft deze gelegenheid aan gegrepen om een ernstige waarschuwing te spreken tot degenen, die ooren hebben om te hooren. Daar is inderdaad reden toe. In vele landen raken, door verkeerde insluip sels, de parlementen in verval. Het ware karakter der volksvertegenwoordiging wordt voorbijgezien en miskend en verlaagd tot een plaats, waar politieke groepen haar spel spelen ter wille van zich zelf. Gevolg is, par lementaire ontaarding, verzwakking van de positie der parlementen en vermindering van den volksinvloed. Daartegenover wordt de macht der centrale Regeering vergroot en de weg gebaand tot allerlei vormen van dic tatuur. De voorbeelden er van liggen voor ket grijpen. Ook al is het in ons land nog niet zoover gekomen, toch kan een tijdige waarschu wing niet misplaatst worden geacht. Voorko men is beter dan genezen. Er was te meer reden om dit vermaan te gen vermenging van partijschap en verte genwoordiging te doen hooren, omdat tij dens het parlementair reces iets gebeurd Is, dat op den verkeerden weg kon voeren. We bedoelen de door de geheele soc.-dem. fractie gesanctioneerde daad van den heer Drop, welke terecht wordt beschouwd als een aantasting van de verhouding van ver trouwen, welke tusschen Regeering en par lement behoort te bestaan. Het voor subjectief individueel gevoelen openbaar maken van door de Regeering als vertrouwd ..ft ter beschikking van de Ka mer gestelde inlichtingen, is een handeling, die klaarblijkelijk de goede verhoudingen kan schaden. Zij kan de Regeering doen aarzelen om aan de Kamer gegevens over te leggen, welke de volksvertegenwoordiging op prijs stelt bij het vervullen van haar Duidelijk is dat ook later afzonderlijk door den voorzitter aangetoond. Op gepaste wijze heeft hij de ongepaste daad gegispt. Wel poogde de heer Albarda de gepleegde onbehoorlijkheid te verdedigen met een be roep op moreele noodzaak, maar geslaagd is zijn verontschuldiging niet. „Not kenntlcein Gebot" scheen hem ineens uit de ziel ge grepen rechtsregel te zijn. Dit moest te meer verbazing wekken, omdat tot de ongeoorloof de publicateie werd overgegaan om redenen, die meer aan vertegenwoordiging dan aan partijschap deden denken: de roode vakbe weging moest worden gesauveerd. Er stond niet op de stukken „geheim* en daarom meende de heer Drop, dat openbaar making wel geoorloofd was. Dit argument van den heer Albarda, dat zoowat beslis send bedoelde te zijn, maakte op ons een gemèngden indruk. Eenerzijds scheen het ons: te kinderlijk-naief, anderzijds vroegen we ons af of het wel als oprecht mocht wor den aanvaard en of het niet een sterk be wijs voor een zeker schuldgevoel was. dat men iéts verkeerds had gedaan en nu trachtte zijn verkeerde daden met spitsvon dige uitvluchten te bedekken. Want ieder Kamerlid wist en de heer Ketelaar inter rumpeerde het ter rechterzijde dat het Maastrichtsche dossier gedeponeerd was als vertrouwelijk. Het behoorde aan de Kamer en niet aan de leden individueel. Hot verweer van den heer Albarda maak te in de Kamer niet den minsten indruk. Zelfs bezorgde het hem nog een hoon der communisten, die hem wezen op zijn slappe argumentatie en er de verklaring aan toe voegden, dat ze niet, als de heer Albarda, voor het woord „geheim" respect zouden toonen, maar ook geheime stukken zouden publicéeren, indien zulks de belangen der proletarische klasse zou kunnen dienen. De leerling streefde den meester weer voorbij. De voorzitter beperkte zich nu alleen de formeele zijde der zaak aan de orde was tot liet constateeren van het feit, dat de heer Albarda zijn opmerkingen niet had weerlegd, terwijl hij voorts van oordeel was, dat de Kamer de consekwenties zou begrij pen van de uitlatingen van het nu broeder lijk eensgezinde communistenpaar. Het incident was hiermee afgedaan. Bij de begrooting zal er in den breede over kunnen worden gesproken. Deze toezegging leidde er toe, dat de door den heer Vliegen aan gevraagde interpellatie over het Maastricht- sche rapport werd ingetrokken. Voor het overige meenen we te mogen ver wijzen naar het VERSLAG REDE VAN DEN VOORZITTER. De Voorzitter opende de vergadering met de volgende rede: „Geachte medeluuen. Alvorens wij onze werkzaamheden hervat ten, moge ik u doen blijken, dat ik aange naam getroffen ben geweest door den wensch der Kamer, dat H. M. de Koningin mij andermaal met het voorzitterschap zou bckleeden. Voor zooverre ik in uwe voor dracht mede nog zie uitgedrukt, dat de wijze waarop ik aan mijn voornemens van het vo rig jaar uitvoering gaf, de instemming der Kamer heeft, verlies ik daarbij, niet uit het oog, dat uwe goede gezindheid te mijnen op zichte en uw geneigdheid om mij zooveel mogelijk te steunen, mijn taak ten zeerste hebben vergemakkelijkt. Waar een goede verstandhouding tusschen de Kamer en haar VQorzitter aan het parlementaire werk be vorderlijk is, is het geen ijdel woord als ik de hoop uitspreek, dat die bestaande ver houding in het aangebroken zittingsjaar be stendigd zal blijven.. Verschillende vraagstukken zullen tot le vendige discussie in ons midden aanleiding geven. Als immer zullen deze beraadslagin gen in overeenstemming met onze traditie het karakter dragen van ernst en waardig heid. Dat zij ook vruchtdragend mogen zijn! Wanneer men in de wereld rondblikt, ont komt men niet stce.ds aan den indruk, dat in sommige parlementen de vermenging van partijschap en vertegenwoordiging eenigs- zins belemmerend heeft gewerkt of werkt op de mogelijkheid, dat men, zij het op den ■grondslag der verdeeldheid, geraakt tot ge meenschappelijke oplossingen door 's lands belang gevorderd. Vooral in landen, waarin gecompliceerde politieke terrenstellingen zich doen gelden, is het gevaar %in vermindering der parlemen taire vruchtbaarheid niet geheel denkbeeldig gebleken. Symptoom, dat de kiemen in zich kan bevatten van afnemend vertrouwen van het volk in het parlement als zoodanig en van nog meer ernstige gevolgen. Wij kun nen dir. rustig aanzien, omdat soortgelijke verschijnselen zich gelukkig ten onzent niet vertoonen. Maar daarom temeer mogen wij erop bedacht zijn, dat de volksvertegenwoor diging de haar toekomende en noodzakelij ke plaats in ons staatkundig leven slechts zal kunnen blijven innemen, indien al hare leden en groepen bezield blijven door de ge dachte, dat met volledige handhaving van beginselen gezamenlijke opbouwende arbeid noodig en mogelijk is. Aan zoodanigen ar beid toch heeft, de volksgemeenschap, zoo ooit. dan stellig in de tegenwoordige tijden dringend behoefte. Het gist en woelt in menige staatsgemeen- schap. Sinds den oorlog vertoont zich zelfs dan hier, dan daar een rossige gloed aan den politieleen wereldhorizon. Voor ons behoeft daarin niets verontrus tends te rijn gelegen, mits men waakzaam blijve, dat zich geen gevaarlijke stoffen op hopen en men zijn voorzorgen neme. Er is gestadige drang en groei in het eco nomische en scoiale leven. Iedere tijdsperio de heeft hare nieuwe behoeften Niet in de laatste plaats de organen van wetgeving en bestuur zijn geroepen de Chr. eischen der rechtvaardigheid en der orde in den Staat bij voortduring tot verwezenlijking te hel pen brengen. Het ontstaan van spanningen is gemakke lijker te voorkomen dan kloven zijn te over bruggen. Indien wij dat bedenken beseffen wij tevens hoe moeilijk, maar tevens hoe be langrijk het vertrouwenswerk is waartoe de Grondwet ons roept. Ik ben dan ook diep overtuigd van de groote verantwoordelijk heid. die van de Regecripg, op de Volksver tegenwoordiging rust met betrekking tot de bescherming der zedelijke volkswaarden en de vreedzame en ordelijke ontwikkeling van onze staatsinstellingen en ons maatschappe lijk leven. Zonder U te vragen deze zienswijze te wil len deelen. moge zij u echter tot bewijs strekken van de gevoelens die in mij leven, nu ik andermaal het voorzitterschap van dit college aanvaard. Indien Hooger Hand ook dit jaar U en mij zal willen geleiden, zullen "wij naar ik vertrouw in onderlinge samenwerking ons land en hen, die wij vertegenwoordigen naar beste krachten weten te dienen'. De Kamerleden die de beide communis ten uitgezonderd de rede staande aan hoorden, beantwoordden haar met applaus. Mededeeling werd gedaan van het ingeko men rapport der Maastrichtsche gebeurtenis een het was ter griffie gedeponeerd ter in- zagé van de leden. De publicatie van vertrouwelijke stukekn. De Voorzitter deelde mee, dat een der leden vrijheid heeft gevonden om over te gaan tot mededeeling in het openbaar van stukken, welke door de Regeering ter griffie van de Kamer waren neergelegd ter inlich ting van de leden. Deze stukken waren niet ter beschikking gesteld van één of meer le den der Kamer, maar van de Kamer als zoo- Over de vraag of het openbaar belang eischte dat tot publicatie werd overgegaan, kan men van meening verschillen, maar het moet als niet geoorloofd worden beschouwd, dat een individueel lid van de Kamer de ter grffie neergelegde stukken benut tot een ge heel ander doel, dan waarvoor zij aan de Kamer zijn toevertrouwd. Dit kan tot ge volg hebben, dat de Regeering terughou dendheid gaat betrachten. Het komt Spr. voor, dat de Kamer zich door de publicatie gegriefd kan gevoelen en tegenover de Re geering daarover leedwezen kan bestaan. Deze woorden hadden merkbaar de in stemming van de Kamer, except dan de schuldigen. De heer Albarda (s.d.) betoogde, dat zijn fractie zonder uitzondering van oordeel is ,dat in het algemeen met ter griffie gede poneerde stukken gehandeld moet worden als door den voorzitter is meegedeeld. Er zijn echter gevallen en omstandigheden die ai- wijking daarvan noodig kunnen maken (be weging). Het is een oud gebriuk, dat over ter grif fie gedeponeerde stukken hier gesproken wordt. Daarop wordt slechts dan aanmer king gemaakt als het geheime stukken be treft, De heer Drop verkeerde dan ook in de meening, dal publicatie, waartoe hij zioh ge drongen gevoelde, geoorloofd was en voor die meening had hij goeden grond. De in druk door de inlichtingen van den minister gewekt, klopte niet met den indruk, die door de lezing der stukken werd gewekt. De mcdedcelingen van den minister wier pen een smet op personen, die door de le zing der stukken werd weggenomen. Hier kon niet gewacht worden tot de Regeering tot publicatie overgaat. Dat kon maanden duren. Hier was een geval van urgentie. Spr. heeft zes punten van het grootste be lang, waarin de mededeelingen van de Re geering afweken van de stukken en wan neer men kwade trouw mocht veronderstel len, zou men ze zelfs tendentieus kunnen noemen. Er was dan ook alle aanleiding om tot publicatie over te gaan. Men zou kunnen spreken van: moreele urgentie. Er is tot een zeker noodrecht de toevlucht genomen. De heer De Visser (c.p.) is het met den voorzitter niet eens, evenmin als met den heer Albarda. Bij de bèoordeeling van wat geoorloofd is, geeft bij hem het belang der arbeidersklasse den doorslag, zelfs als het geheime stukken zou betreffen. Parlemen taire gewoonten hebben voor hem niet de minste waarde. De Voorzitter achtte zijn conclusie door den heer Albarda niet weerlegd. Het individueele recht tot publicatie komt aan de leden niet toe. Hun subjectief oordeel kon niet beslissend zijn. Wat de mededeeling van den heer Do Visser betreft zal de Kamer hebben te be- oordeclen welke consequenties zij daaraan wenscht te verbinden. De heer Albarda repliceerde. Van de bedoeling der Regeering om de stukken als vertrouwelijk te beschouwen is niet uitdruk kelijk gebleken. Zelfs de heer Hermans schreef in de r.k. „Volkskrant", dat hij „voorloopig" niet tot publicatie zou overgaan De heer Wijnkoop (comm.) begrijpt niet, dat de voorzitter verschil wenscht te maken tusschen wat De Visser voornemens is en wat een ander reeds heeft gedaan. Do hee. Albarda is reeds aan het draaien; de moed zinkt hem reeds in de schoenen. Hij weet heel goed, dat hij parlementair mis bruik heeft gemaakt van hetgeen hem als vertrouwelijk bekend was. Aan de orde was daarna het trekken der afdeelingen Benoemingen. De aftredende leden der huishoudelijke commissie, de hecren Beumer en Vliegen, werden met resp. 76 en 78 stemmen herko- Vuuren, Schokking en Marchant, werden eveneens herkozen. Tot leden der commissie voor buitenland- schc aangelegenheden werden benoemd de heeren Heemskerk, Nolens, Marchant, Schok king, Vliegen, Knottenbelt; in de commissie voor de staatsuitgaven de heeren Albarda, v. Vuuren, Vliegen, Oud, Rutgers v. Rozen burg, v. Kempen en Schouten; in de commissie voor privaat- en straf recht dc heeren: Heemskerk, Marchant, Katz, Knottenbelt, Kortenhorst en Goseling; in de commissie voor de belastingen de heeren v. Vuuren, Sleskens, v. d. Tempel, Oud, de Wilde, Bierema, Rutgers van Ro zenburg; in de commissie voor de openbare werken de heeren Bongaerts, v. d. Waarden, v. Dijk, Krijger, Ebels, Peber en v. d .Bilt. Als vragendag werd opnieuw de Vrijdag aangewezen. Te -1% uur zal de gelegenheid gegeven worden. Interpellaties. Aan de orde was vervolgens de behan deling van het verzoek van den heer Vlie gen om verlof tot het richten van vragen aande Regeering over de resultaten van het onderzoek dat heeft plaats gehad naar de gebeurtenissen te Maastricht, in verband met of naar aanleiding van de staking in de Zinkwitfabriek aldaar en de conclusies uit die reslutaten getrokken of te trekken. De Voorzitter achtte het onderwerp niet urgent. Het kan evengoed bij de Rijks- begrooting behandeld worden. Spr. noemt het een voordeel, dat de materie dan schrif telijk kan worden voorbereid. Daarom is spr. van meening, dat het beter is de inter pellatie niet toe te staan. De moeilijkheid zou dan zijn, dat de vragen vermoedelijk gericht zouden worden tot den minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw en an Justitie. De minister van Justitie heeft zich echter bereid verklaard eventueel bij de behandeling der begrooting van Binn- Zaken èn Landbouw inlichtingen te ver strekken. Den heer Vliegen werd verzocht zijn ver zoek terug te nemen. Van zijn kant is hij dan bereid voor te stellen iets ruimer spreektijd te geven. De heer Vliegen (s.d.a.p.) achtte het verleidelijk de schriftelijke voorbereiding te krijgen, doch spr. zou gaarne een aaneen gesloten discussie krijgen, die niet mogelijk is bij de behandeling der begrooting. De discussie zou meer moeten omvatten dan bij een bepaald artikel, met name „politie" thuis hoort Wanneer de Voorzitter kan toe zeggen, dat dit bezwaar wordt ondervan gen, kan spr. zijn interpellatie intrekken. De Voorzitter wil onderzoeken bij welk artikel de behandeling als een aan eengesloten geheel het best kan geschieden. Voorts stelt spr. zich voor, met toestemming der Kamer de orde eenigszins ruim op te vatten. (Gelach). De heer Vliegen trok daarna zijn ver zoek in. De interpellaties van de heeren Cramer over Boven-Digoel en Albaraa over het toe zicht op radio-uitzendingen werden toege- De Kamer ging hierna in de afdeelingen voor het kiezen van voorzitters en onder voorzitters. Na heropening der vergadering deelde de Voorzitter mede, dat benoemd zijn tot voorzitters der afdeelingen de heeren Knot tenbelt, Heemskerk, Nolens en Schokking en tot ondervoorzitters de heeren Duymaer v. Twist, Aalberse,'Marchant, Schaper, Slo- tcmaker de Bruine. Regeling van werkzaamheden. Voorts werd meegedeeld, dat de centrale afdeeling besloten had te verzenden: naar de vaste commissie voor privaat- en strafrecht ne wetsontwerpen herziening van Hoek 11, Titex VU van het Wetboek van ivoophandel (schipbreuk enz.); vaststelling van een wet op de strandvonderij; naar de vaste commissie voor ueiastingen: het wetsontwerp tot wijziging van art. der Wei op de inkomstenbel. 1914 en van de artt. 5 en 6 der Wet op de Dividend- en 'lau- lièmebelasting iyif; wetsontwerp tot ver- liooging van den accijns op gedislilleeerd; naar de vaste commissie voor openbare werken, verkeers- en waterstaatsaangelegen heden: het wetsontwerp aanleg van een scheepvaartverbinding van Amsterdam met den Hoven Rijn ten behoeve van de Rijn vaart; verbetering van den vaarweg naar Vreeswijk ten behoeve van de binnenscheep vaart; wetsontwerp herziening van eenige wetten betreifenüe den waterstaat; wetsont werp wijziging van de wet van 15 December 1912 houdende voorschriften omtrent aan leg- en instandhouding van spoorwegen, waarop uitsluitend met beperkte snelheid wordt vervoerd, op wegen met onder beheer van het Rijk en van de wet openbare ver voermiddelen. De heer Duymaer van Twist (a.r.) zou het wetsontwerp betreffende de scheep vaartverbinding van Amsterdam met den Boven-Rijn ook in de afdeelingen behandeld willen zien. De heer Nolens (r.k.) achtte dit niet noodig. De heer Duymaer van Twist zag toen van het doen van een voorstel af. De Voorzitter deelde mee, dat de cen trale afdeeling heeft besloten op 30 Septem ber en volgende dagen te 1 uur in de afdee lingen te doen behandelen de Rijksbegrooting en voorts o.a. het wetsontwerp tot het aan brengen van wijzigingen in het huwelijks vermogensrecht en een aantal andere ont werpen. De centrale afdeeling heeft tevens beslo ten dat het onderzoek van het wetsontwerp betreffende het huwelijksvermogensrecht zal plaats hebben op Vrijdag 3 October te half twee. De Voorzitter stelde voor aan de oi de te stellen legen Dinsdag 14 October a.u te één uur een aantal wetsontwerpen, waar onder dat tot wijziging van de Zuiderzee steunwet en dat tot verhooging van het VlIIe hoofdstuk der Rijksbegrooting voor 1930 (kosten van een kruiser en flottielje- vaartuig) en de interpellatie-Cramer -Albarda, welke heden zijn toegestaan. De heer Duymaer van Twist (a.r.) vroeg bij de Zuiderzeesteunwet geen rant soeneering toe te passen. De Voorzitter zegde dit toe. De heer De Visser (c.p.) vroeg zijn lh terpellatie inzake vervolging van nationals ten in Indië alsnog op de agenda te plaat sen. De Voorzitter antwoordde, dat de in terpellatie destijds is uitgesteld wegens riekte van den heer De Visser. De heer Wijn koop heeft een poging gedaan om hem over te nemen, welke poging jammerlijk misluk» is. Daarvoor heeft de heer Dc Visser bij de begrooting de zaak zeer goed behandeh 'vroolijkheid). Daarom is de voorzitter niei bereid de interpellatie weer op de agenda te plaatsen. AUTO DOOR EEN SNELTREIN GEGREPEN De heer Crame r (s.d.a.p.) deelde mee, dat de S.D.A.P., die de zaak zeer belangrijk vond, indertijd getracht heeft, de interpel latie over te nem<*i, hetgeen de heer De Vis- niet wilde. Thans is er voor do interpel latie geen aanleiding meer. De heer Wijnkoop (comm.) zeide, dat de S.D.A.P. het hem onmogelijk heeft ge maakt te interpelleeren over dezelfde zaak vaarvan de heer De Visser wilde inter pelleeren. Besloten werd overeenkomstig het voor al van den Voorzitter. De vergadering werd daarna verdaagd tot 14 October. HET ADRES VAN ANTWOORD OP DE TROONREDE H. M. de Konigin heeft gisteravond tegen uur in liet Paleis Huis ten Bosch de Com- issie uit de Eerste Kamer ontvangen, met aan het hooxd de Voorzitter dier Kamer, Mr. L. Earon de Vos van Steenwijk, wolke Ifaar liet Adres van Antwoord op de Troon rede, dat in de gisterochtend gehouden ver gadering was vastgesteld, kwam aanbieden. GEZAGVOERDERS- EN STUUR LIEDEN-HULDIGING DER KONINGIN AANBIEDING VAN EEN SCHILDERIJ. Uit naam van gezagvoerders, oud-gezag voerders en stuurlieden der koopvaardij in Nederlandsch-indië, heeft Woensdagnamid dag te zes uur in het Paleis ten Bosch een deputatie, bestaande uit de heeren H. C. Ykema, vertegenwoordiger van de Vereeni- ging van Gezagvoerders en Stuurlieden in Ned.-Indio ,mr. Maclaine Pont, eere-lid dier vereeniging en F. van Veen, oud-gezagvoer der der li. P. M., aan H. M. de Koningin een schilderij aangeboden, ais een bewijs van eerbied en trouw, ter gelegenheid van haar 50en geboortedag. De heer ïkema gal bij de aanbieding een korte toelichting en deelde II. M. mede, dat het initiatief werd genomen door eenige le den dér Vereeniging van Gezagvoerders en Stuurlieden in Ned.-Indië, welke vereeni ging gaarne haar steun hieraan verleende. Het doek brengt de reede van Soerabaja, Indië'6 grootste handelsstad in beèld en het werd geschilderd door den heer Willem van der Does, zelf oud-scheepsofficier. De heer Ykema uitte namens de schen kers den wensch, dat het H. M. gegeven mo ge zijn, nog lange jaren de Regeering over Nederland en de deelen van het Rijk buiten Europa te voeren, tot heil van ons vader land. BEGROOTING GEMEENTEFONDS TOTALE RAMING UITGAVEN 95.500.000 Blijkens de ingediende begrootimg van het gemeentefonds voor 1930-'31 wordt geraamd, dat de uitkeeriing, als bedoeld in art. 3 on der a. der wet van 15 Juld 1929, welke over een jaarlijk6ch tijdvak van 1 Mei—30 April aan de gemeenten worden gedaan, voor alle genieenten tezamen 3.030.000 zaJ be dragen. De uitkeering als bedoeld in art. 36 is als regel afhankelijk van het bedrag, dad. bij da toepassing van de fprmule, be doeld in art. 4 der wet wordt geraamd voor de opbrengst dor in dat artikel onder genoemde belastingen. De opbrengst van de gemeentefondsbelas ting voorzoover geheven ten bate van hel fonds, wordt geraamd op 81-850.000. de op brengst van 50 opcenten op de vermogens belasting, geheven op de aanslagen van hen. die belastingplichtig zijn volgons artikel 1 der wet op de vermogensbelasting 1892, wordt geraamd op 6.790.000: totaal 88.640.000. Deze som wrodt verminderd met de ult- keeringen, ingevolge artikel 3, onder a. der wet van 15 Juilii 1929, welke som, zooals hiervoor is vermeld, wordt geraamd op ƒ3.030.000, zoodat bij de toepassing van die voormelde formule, volgens deze ramings- cijfers, wat de letter g. aangaat, rekening moet worden gehouden met een bedrag van 85.610.000. Een voorloopige berekening, san d« hand ven de door de gemeentebesturen ingezon den en voor zooveel noodig door de God. Staten der onderscheidene provinciën gestolde gegevens, heeft uitgewezen, dat, met inachtneming van de garantie- en limietbej>aLLngen, bedoeld in artikel 6 der meergemelde wet, de uitkeering, ingevolge artikel 3, onder b- dier wet voor alle ge meenten tezamen za,l beloopen ƒ92.470.000. De uitgaven van het fonds zijn derhalvf in totaal geraamd op 95.500.000. De op brengst der belastingen, ten bate komendl van het fonds, zijn geraamd op 88.640.000, zoodat de uitkeering van het Rijk, bedoeld artikel 8 der wet, moet worden geraamd MR. J. P. ADOLFVEREENIGING Zooals wij reeds mededeelden is in de plaats van den heer E. v. d. B r i n k, den overleden directeur van de Mr. Jan Pieter Adolf Vereeniging, door het bestuur diens oudste zoon, de heer G. v. d. B r i n k, tot directeur benoemd. Zaterdag j.l. had de in- tallatie reeds plaats. In een samenkomst met allo verpleegden van de Stichting der Vereeniging te Ach terveld en in aanwezigheid van het bestuur heeft de heer J. W. M e k k i n g, waarne mend Voorzitter dor Vereeniging, den nieu wen directeur in zijn werk ingeleid. De verpleegden, die nog zéér onder den indruk van het overlijden van hun direc teur waren, spraken zich bij monde van den oudste van hen uit, dat zij zich verheug over deze benoeming en beloofden on der de leiding van den nieuwen directeur alles te zullen doen wat noodig is oio het velslagen van den arbeid der Vereeniging mogelijk te maken. HENRY FORD Bij gelegenheid van het bezoek van Henry Ford aan Parijs heeft de „Ag. Ec. et Fin." een onderhoud met hem gehad. Henry Ford deelde mede, dat hij den eersten October in Nederland zou zijn en dat hij den 16en October van Engeland weer naar Amerika vertrekt. „ik ga niet naar Rusland", zoo voegde hij er aan toe. „maar mijn handelsrelaties met dat land zijn in geen enkel opzicht ver stoord". Wat de Fransche Ford-fabrieken betreft, liet hij doorschemeren, dat hij van plan is de Fransche wagens geheel in Frankrijk ta doen bouwen en zich niet te bepalen tot ae montage. Op een vraag wat de heer Ford dacht van de verhooging der Amerikaansche tarieven, antwoorde hij, dat zulks zoo erg niet was, aangezien de Europeesche landen hetzelfde zullen doen en dit de Amerikanen zal plichten in Europa te gaan produceeren. MOEDER MET TWEE KINDEREN GEDOOD De heer J". Veneman, eigenaar van een wasschery aan de Brinklaan te Apeldoorn, v.as gisteravond met zijn auto naar Arnhem gekomen om aan het onlangs geopend kleuter huis op Prczikhaaf besprekingen te voeren betreffende de waschverzorging voor deze De heer V. had zijn auto aan den Velperweg laten staan en zich loopend begeven naar het kleuterbuis, waarvoor zich een oprylaan bevindt van circa vijf minuten gaans. In het middén ongeveer wordt de laan d<m een spoorweg gekruist. Deze spoorwegover gang is afgesloten door een hek, dat door hen die dezen overweg willen passeeren, moet rden geopend en gesloten. Of de heer V. dit hek reeds heeft laten open staan toen hij zich te voet over den verweg begaf, of dat later mevr. V., die naderhand haar man blijkbaar wilde tegemoet rijden, dit heeft gedaan, staat niet vast. In ieder geval is mevr. V., die met haar nderen in den auto was achtergebleven met den auto de oprijlaan ingereden en op den overweg gegrepen door den D-trein. die uit Zutfen 's avonds 8 uur te Arnhem meet De auto werd ongeveer 200 M. meegesleurd i totaal vernield. Toen de trein tot stilstand kwam moest hij eerst een eino" terugrijden, voordat met het reddingswerk begonnen kon worden. Vele passagiers verlieten den trein om hulp te verleenen cn het bleek al spoedig, dat mevr. V.| die eenige nieters was weggeslingerd van de plaats waar de geheel vernielde auto z'ch bevond, reeds was overleden. Van de boide kindf ren, die onder de ruïne van den auto >vtrden gevonden, gaf het jongetje nog eer.lg teoken van leven. Politie en Roode Kruis waren spoedig ter plaatse en binnen korten tijd waren de lijken de 29-jarige mevr. V. en haar dochtertje, benen-ns het jongetje, dat nog leefde, naar 'net ziekenhuis te Arnhem vervoerd. De heer V. had, terwijl hij met de directrice m het kleuterhuis zat te spreken, den slag gehoord, was naar buiten gestormd en was een van de eersten, die het vreeselyke tooneel moesten aanschouwen. Tegen 9 uur overleed in het ziekes.huis erk het derd.- slachtoffer. Uiterlijk waren de verwondingen der drie inzittenden niet ernstig. Ze bestonden hoofd zakelijk uit lichte bloedende wonden aar. het hoofd Vermoedelijk is de dood tengevolge van zware inwendige kneuzingen by den schok veroorzaakt. De trein, die bij den overweg een vaart moet hebben gehad van 80 K.M.. had door het enge val ongeveer drie kwartier vertraging. Bij aankomst van den trein te Arnhem werd voor op de locomotief door den machinist het hnndtssehje van mevr. V. gevonden. Onder de verpleegsters van het kleuterhuis, waar later de heer V. in zeer overspannen toestand word teruggebracht, heerschte g: oof e verslagenheid. EEN AKELIGE VONDST. Een inwoner der gemeente Zandvoort vond in de duinen hot lijk van een onbekend manspersoon. De omstandigheden wezen er op, dat hier geen misdrijf vermoed kan wor den. Naar gissing is het een verpleegde uit een der inrichtingen in een der dorpen uit de omgeving. Naar den staat van het lijk te oordeelen, moet het reeds ongeveer een week op do verborgen plaats hebben gelegen. REUZENPEREN. jVlen meldt ons uit Poeldijk: Door de gebr. v. d. Knaap werden ecrige peren ter veiling aangevoerd, waaronder er waren van een kilo gewicht. De grootste pe en brachten f 1.35, de kleinste 75 ct. per stuk op. SLECHTHOORENDEN TENTOONSTELLING TE DEVENTER. Van 11 tot en met 14 Nov. zal in gebouw ..Diligentia" te Deventer een tentoonstelling worden gehouden, waarvan de baten ten goede zullen komen van de „Vereeniging tot i bevordering van de belangen van slechthoo- renden". De tentoonstelling zal, behalve diverse ge- Hoorinstrumenten. w.o. het nieuwste instru ment van Prof. Zwaardemaker, propaganda- artikelen, alsmede voorwerpen, door slecht- hoorenden vervaardigd, bevatten. ROTTERDAM LLOYD RAPIDE Het s.s. „Insulinde" van den Rotterdam- schen Lloyd wordt vanmiddag 2 uur te Mar seille verwacht. In aansluiting daarop ver trekt de Rotterdam Lloyd Rapidp vanmiddag 4 uur van Marseille. De trein stopt niet te Roosendaal, wordt Zaterdag 16 95 uur te Rot terdam D.P. en 15.33 uur te Den Haag H.S M. verwacht. DE MARINE MANOEUVRES Hoewel de weersgesteldheid wat verbeterd is, is deze voor de manoeuvres, welke de Ko ninklijke Marine in de Zeegaten van Ooster- schelde en in de omgeving van Hellevoetsluis, houden,^ niet bepaald gunstig te noemen. Dit maakt 't bevaren der nauwe vaarwateren tus schen de vele banken zeer moeilijk tengevolge van de hooge grondzeeën. DE DOODELIJXE DAMP. Toen de dienstbode van Do J. te Laren (N. II.) zich naar haar dienst begaf, ont ving zij op haar herhaald bellen geen ge hoor. Zij waarschuwde de politie on deze vond na zich toegang te hebben ver schaft den heer De J. en diens vrouw he dwelmd door kolendamp in de slaapkamer De vrouw kwam na een paar uren weer tot bewustzijn, doch haar man is in den loop van den dag overleden. De vrouw vertelde wakker te zijn geworden en de benauwde lucht bemerkende nog een ruit stuk gestoo ten te hebben, waarna ze haar bewustzijn had verloren. DE KINDERVERLAMMING. Do 24-jarige Verhoef uit Baambrugge is op ƒ6.800.000. Van dit bedrag komt twee j na zeer korte ongesteldheid in het zieken- derde gedeelte ten ki6te va nde Rijksbegroo huis te Utrecht aan kinderverlamming over ting voor het diens tja ax 1932. I leden. INGEZONDEN MEDEDEELING' ZIJN VROUWS GEHEIM. WAAROM DE CHRONISCHE HOOFDPIJNEN OPIIIELDEN ZIJ DEED KRUSCHEN IN ZIJN THEE Zonder hem iets te zeggen heeft de vrouw van dezen man 2 jaar lang Kruschen in zijn thee gedaan. En hij kon maar mi et begrij pen, waarom de hoofdpijnen, die hem 50 jaar lang gekweld hadden, eensklaps op hielden. Eorst kort geleden vertelde zij hem de oorzaak en da-diolijk schreef hij dezen brief: „Ik ben 62 jaar en van mijn 10e jaar af leed ik voortdurend aan zeer zware hoofd pijnen en hevige pijn in mijn sohoud-ens. Maar goed twee jaar geleden hield het braken en de hoofdpijnen op, waarom wist Lk niet Ik was c-tom v-erbaos-J toon op een'goeden dag mijn vrouw mij ver telde dot ik meer dan twee jaar lang Kruechen Salts ingenomen had. Ik ge bruik hei nu nog, en raad het ook anderen aan, want Lk ken niete beters voor d« gezondheid". j. 7. Wat doet U tegen hoofdpijn? Neemt U maar iets oin de pijn te etitilon, zonder de oorzaak van do pijn weg te nemer.? Dui zenden doen zoo, trots alle waarschuwingen van gerreeeheeren. Deze hulpmiddelen on derdrukken slechts de hoofdpijn: zij verdoo- van de zenuwen en laten de oorzaak voor wat het is. Hoofdpijnen zijn bijna altijd het gevolg van een slechte maag en de opeen- hooprng van afvalproducten, die in het or ganisme achterblijven en het bloed vergif tigen. Verwijder deze giften, voorkom dot zij zich opnieuw kunnen vormen cn ge zult nergens meer last van hebben. F.n zoo brengt Kruschen nu een spoedige en blij vende genezing van hoofdpijnen Kru6chon Salts helpt de natuur het ge heels organisme volkomen te reinigen van alle schadelijke afvalproducten- Koop van daag nog eon flesch Kruschen en begin morgen met „de kleine dagelijksche desis". En U zult «1 heel gauw vooi goed met d# hoofdpijnen hebben afgerekend. Kruschen Sa-lts is verkrijgbaar bij apothekers en drogisten k 0.9* per flacon. Op *t oogenblik kunt proheeren op onz.e krwten. Door heel Hot- land zijn namelijk onder de apothekers -ri drogisten duizenden f!e*schon Kruschen verdeeld, die verpakt zijn inet een grote proef flacon. U kunt deze gratis proaffrtom gebruiken, zonder de gewone flesch Kru schen te openen. En i-ndion U. na de proef- flacon opgebruikt te hebben, met 't resul taat niet vo'komen tevreden bent. breng* dan de gewone flesch ongeschonden terug naar den levenncier, bij wien U ze gekocht hebt. Hij z 11 U onmiddellijk en zonder omwr*ren Uw (geheele uitgave' ƒ1.60 terug betalen. Mi ar vergeet nirt, dat de gratis proefflacon alleen verpakt is bil de groote maat van 1.00 en dan nog slechts voor een beDcrkton tijd. Gaat dus naar Uw apotheker of drogist, voordat hii deze groote proefpakken uitver kocht heeft 1 k f O.yo en ƒ160 U KrufJfom Sa Ma

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 5