EEN GELE NAPOLEON
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1930 DERDE BLAD PAG. 9
Kerknieuws.
DE RELLETJES IN BOEDAPEST
1 NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Zegveld (bij Woerden
[(toez.), cand. J. E. Uitman te Zeist.Te
Ierseke (toez.), H. S. van Rijs te Hoogc-
Zwaluwe. Te De Bilt (nieuwe pred.pl.).
C. J. van der Graaf te Nijkerk (G.). Ta
Oldenbroek, W. L. Mulder te Voorbhuizen.
Te Garijp, Tb. Hettinga te Dantuma-;
woude.
Aangenomen: Naar Hoedekenskerke.
'S. J. M. Hulsbergen to Vrouwenpolder
Gapinge.
GEREF. GEMEENTEN.
Bedankt: Voor Middelbarnis, M. Hof-
in an te Krabbendijkft,
BEROEPINGSWERK.
Te Assen bad het Bestuur der Vereen,
fvoor Chr. Belangen (Evangelisatie) aan
den Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
een verzoek gericht, om, nu de Evangelisa
tie-predikant Ds. H. P. Stegenga naar Ne-
derhorst den Berg verstrekt en één dei-
twee vrijzinnige predikanten, Ds. Kruyt,
naar Zwolle gaat, in die komende vacature
een, door genoemd Bestuur voorgedragen,
rechtzinnig predikant te beroepen. Op dit
verzoek heeft de Kerkeraad echter afwijzend
beschikt
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST.
Door de Classis Alkmaar is peremptoir
geëxamineerd en met algemeene stommen
toegelaten tot den dienst des Woords en der
Sacramenten cand. R. Bakker, van En
schedé, beroepen predikant bij de Geref.
Kerk van St. Pan eras.
Op Zondag 28 Sept. a.s. hoopt hij aldaar
jbev.estigd te worden door Prof, Dr. A. G.
JTiig, van Kampem, en des namiddags daar
na zijn intrede te doen.
Door de Prov. Kerkbesturen van Fries
land en Drente zijn tot de Evangeliebedie
ning in de Ned. 1-Ierv. Kerk toegelaten do
heeren C. M. van Endt, Pieterstraat 2 te
Utrecht; H. G. Groene woud te Vriezen-
Veen; en D. Mulder, „De Pauwhof" te
Lunteren; resp. gestudeerd hebbende aam do
Universiteiten te Utrecht, Groningen en
Leiden.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. J. Haring, Ned. Herv. predikant te
Benthuizen, hoopt Zondagmorgen 14 Sept.
a.s. afscheid' te nemen van zijn Gemeente
en Zondag 21 Sept. d.a.v. te Giessendam-
Nederhardinxveld intrede te doen, na be
vestigd te zijn door Ds. A. J. van Rennes,
Van Giessen-Oudekerk.
Ds. W. A. VAN GRIETHUYSEN.
Het Prov. Kerkbestuur van Zeeland beeft
aan Ds. W. A. van Griethuysen, pred. *e
Groede, op zijn verzoek, wegens zijn benoe
ming tot predikant-directeur der Stads- en
Lamdsevamrelisatie te Brussel, eervol ont
slag verleend, met toekenning tevens
de emeritaats-bcvoeadheid.
KERKORGELS.
Te Amsterdam besloot de Commissie
[van Beheer der Geref. Kerk onlangs tot den
bouw van een nieuw orgel voor de nieuw,
kerk aan de De Wittenkad'e. Na een zeer
uitgebreid onderzoek werd de bouw van dit
orgelopgedragen aan de finma Valckx. en
iVan Kouteren en Co., Kerkorgelfabriek te
Botterdam.
Thams werd besloten ook in de m aan
bouw zijnde nieuwe Geref. Kerk aai
Euterpestraat in plan-Zuid een nieuw orgel
te doen bouwen. Met den bouw van dit.
orgel werd bovengenoemde firma eveneens
belast. Beide werken kosten f 20.000.
Een derde opgei voor Amsterdam en
[voor de nieuwe Luthersche kerk aan de
Euterpestraat, werd eveneens bij genoemde
firma in bestelling gegeven.
Alle drie instrumenten worden gebouwd
volgens het kegelladen-systeem, niet twee
klavieren en vrij pedaal.
HANDBOEK VOOR ZIEKENTELEFOON.
Binnen eenige. dagen verschijnt van de
hand van Ds. J. A. Tazelaar te Rottei
dam een Handboek voor Ziekentelefoon, gi
titeld: Kerk telefonie voor Zieken.
Haar Organisatie en haar Tech
niek. Het is verdeeld in 40 hoofdstukken,
en het omvat, na een inleiding van oriën-
teerendle en historische strekking twee groo-
te hoofddoelen, zooals de ondertitel aan
geeft, over de Organisatie en over de Tech
niek. Het organisatorisch en Kerkrechtelijke
deel handelt over de Commissie voor Zie
kentelefoon, over haar samenstelling, haar
verhouding tot Kerkeraad en Diaconie, en
over haar verhouding tot de Publieke Dien
sten en de aangeslotenen, over de Finan
ciën, de Taak, de Instructie en de Inven
taris der Commissie. Het Technisch gedeel
te handelt over de Apparaten, over Micro
foon, Transformator, Accumulator, Gelijk-
richter, Hoofdtelefoon, Steeltelefoon, Kussen-
telefoon. Stopcontact, Stekker, Luidspreker.
Bovengrondsche geleiding, Ondergrondsche
geleiding. J5n voorts beschrijft het tweede
gedeelte de Techniek, handelend over
Hoofdtelefoonontvangst zonder Verster
king, Hoofdtelefoonontvangst met Centra-
1 e Verstprkirug, en Hoofdtelefoonontvangst
met Volumeregelaar. Verder over Luidspre-
kerontvangst zonder Versterking, Luid
sprekerontvangst met Centrale Verster
king en Luidsprekerontvangst met Indi
vid u e e 1 e Versterking, Eindelijk over
Districts- en Groepsverstbrking, Doorverbin
ding, Centralisatie op één Kerkgebouw, Ra
diodistributie of Reproductie, Ziekenhuis
aansluiting en over de Storingen.
In ile straten van Boedapest kwam 'f tot een botsing tusschen politie en beloogers. De
politie moest met geweld optreden: 2 bsioogers werden gedood en 3ö0 zwaar of licht
gewond.
In dit Handboek worden model-instructies
gegeven en zijn opgenomen de officieele
Rijkstarieven en d'e zooeven verschenen
nieuwe Rijksvoorscliriften.
Het merkwaardige van dit boek is, dat
noch in binnenland, noch in buitenland ooit
iets over dit onderwerp gepubliceerd werd,
zoodat het de eersteling is op dit al belang
rijker wordenclle gebied. Immers reeds zijn
mer dan tweehonderd Kerkgebouwen in ons
land van een Ziekentelefoon-installatie voor
zien. De Generale Synode dar Geref. Ker
ken besloot vorige weelc naar aanleiding
van dit boek deze .zaak bij de Kerken aan te
bevelen.
De Handleiding wordt uitgegeven door
de Uitgeversmaatschappij „Holland" te Am
sterdam en wordt voor zeer lagen prijs in
den handel gebracht.
INSTITUUT „GERITO".
Het „Instituut ivoor Theologische Ontwik
keling op Geref. grondslag", gevestigd te
Vlaardingen, dat een driejarigen schrif
telijken cursus geeft, waaraan als leera
ren verbonden zijn de 1A eren Ds. N.
Buff inga te Rotterdam, Dr. W. A. vaai Es te
Leeuwarden, Ds. D. B. Hogenbeek te Vlaar
dingen, Ds. Job. Jansen te Wierden, Dr. S.
O. Los te Den Haag en A. Wisse te Vlaar
dingen, telt, naar men ons meedeelt, al
ruim 200 cursisten, o.a. ook in België, Ca
nada, Duitschland en Ned. Oost-Indië.
Over de resultaten van het afgeloopen
halfjaar zijn de leiders hoogst tevreden, al
willen zij, om in dc lessen te kunnen geven
wat eij zich hadden voorgesteld, het cursU-
tental nog gaarne uitgebreid zien. Daarom
wordt nog eens de aandacht gevestigd op
dit Instituut, dat iedere week (uitgezon
derd vacanties) en in totaal 45 lessen per
jaar geeft in de volgende twaalf vakken:
I-Icilige Geschiedenis Oude Testament; Hei
lige Geschiedenis Nieuwe Testament: Inlei
ding tot de Boeken des Ouden Testaments;
Inleiding tot de Boeken des N. Testaments:
Exegese (Uitlegkunde); Geloofsleer (Dog
matiek): Ethiek (Zedeleer); Geestelijke
Stroomihgen en Sekten; Kerk-Geschiedenis;
Kerkrecht; Nederlandsohe Taal; Duitsch.
Bovendien heeft de cursist het vragen-
De leeraren voor de Theologische vakken,
allen predikanten in cle Gereformeerde Ker
ken, en voor die vakken Nederlandsch en
Duitsch volledig bevoegd U.L.O.-onderwij-
zers, allen mannen van goede reputatie,
staan er borg voor, dat in dezen schrifte
lijken cursus het beste gegeven wordt op
een voor den meest eenvoudige, begrijpe
lijke wijzei Geen diepgaand wetenschappe
lijk betoog, maar degelijke, op eenvoudige
wijze samengestelde leerstof wordt den cur
sist iederen Vrijdag thuis geizonden en dat
voor een lesgeld, dat voor de meest beschei
den beu ra wel toelaatbaar is.
Wie omtrent dc financieel^ voorwaarden
inlichtingen wenscht en gratis een leerplan
wil bekomen, schrijve aan: Instituut „Ge-
rito" te Vlaardingen.
Voor wie de Gereformeerde beginselen sy
stematisch zich eigen wil maken, kuuivn
we tilt instituut zeker aanbevelen.
„DE STOFZUIGER"
Kj i'. we gaan geen artikel schrijven
over het nut van stofzuigers of rcc
maken voor een of ander merk van deze
moderne toepassing der elertrieiteit voor de
huiskamer.
Wc kondigen daarmee een nieuwe open
baring van vrijzinnig-godsdienstig le
ven aan!
De bekende vrijzinnige predikant Ds. G,
Westmyse, Ned. Hervormd predikant te
Drachten, is voornemens voor zijn omgeving
een nieuw blad uit te geven, dat „De Stof
zuiger" genaamd zal zijn.
We zijn van het nut van stofzuigers wel
hartgrondig overtuigd. Ze behoeven niet
voor de huiskamer gereserveerd te worden
maar kunnen op allerlei terrein, ook op
het Kerkelijke, dienst doen.
Als bet blad nu maar klopt in den hoek
waar het wezen moet. En het stof stevig
wegveegt!
En dan krachtig zuigt!
We zijn er 'n beetje bang voor, dat een
vrijzinnige stofzuiger nog al eenzijdig tc
werk zal gaan en de „ergste" vertrekken,
waar het stof een voet boog ligt omdat er
allang niet meer gehuisd wordt of zoo
en dan de deur even opengedaan wordt, om
te laten zien, dat ook daar nog een li
groote kamer ligt, overslaat.
In onze eigen kamers doen we liever zeil
het werk.
Zooals ieder zijn eigen tuintje wieden
moet, zorge ook ieder voor het schoonhou
den van eigen woonvertrek.
En dan is er voor een stofzuiger, als die
het werk tenminste alleen nog afkan, mee
dan genoeg te dc 't Is tc hoper- D-'
Westmyse een goed merk hei
schaft. Dan doet hij nuttig werk.
Hij klopt, hij veegt, hij zuigt.
ZENDING.
Geref. Z endings bond. De 53ste le
denvergadering is bepaald! op Donderdag
25 Sept. jus. in het Gebouw voor Chr. Soc.
Belangen te Utrecht.
:cker, A. Uittenboogaart.
EXAMENS-WISKUNDE.
kte L.O. Geëx
Smulders. Olsterwlik.
EXAMENS-OCTROOIGEMACHTIGDE
Dit examen, bedoeld in Art. 3. eersto lid. v:
t Octrooireglement wordt in November a.
Den Haag gehouden.
UNIE-COLLECTE.
j ll'SO
Krimpen n.d. Lek
"'Ikkerveer
hoondüke (Geref. Kerk
Woudrichem
Luttcrade Kerkcollecte)
Treebcek (Geref. Kerk)
Totaal van
MR. DR. W. F. VAN LEEUWEN
HEDENMORGEN OVERLEDEN
33.77
2308.89
Krimpen p. d. Lek heeft dit ja:
rehouden.
Mr. J. J. HANGELBROEK
BINNENLAND.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS
THEOLOGISCHE SCHOOL
TE APELDOORN
De cursus 19301931 zal Woensdag 17
September geopend worden, waarbij de af
tredende rector, Prof. G. Wisse, eon rede
zal houden.
Voor het rectoraat in den nieuwen cur
sus is Prof. P. J. M. de Brum, aangewezen
met Prof. F. Lengkeek als conrector.
In de Pinksterweek 1931 hoopt men weer
een Theol.-Schooldag te houden
LAGER ONDERWIJS
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Rhoon, mej. J. J. Hals te Rotterdam.
E i n d h o v en, Chr. van Kammen te Dok-
kum.
K a t w ij k a. d. R ij n, A. P. v. d. Kraan
te Leiden. Voor tijdelijk.
Lis se (School der Gerei', Gemeente), J.
Verschoor te Giessendam.
Utrecht (Herv. Gemeenteschool voor
L. O., Thorbeckelaan 5, hoofd M. Kruishoop),
G. N. van der Graaff te Gouda.
Werkendam Rehobóthsc-hool, hoofd
J van Herp), H. Hak te Gicssen.
Kibbelgaarn (Veendam), A. Jager te
Meeden.
Rotterdam (Dordtsche laan, hoofd A.
P. van Esch), A. J. van Asch en mej. H.
Jongeling, beiden te Rotterdam. Beiden voor
tijdelijk.
J. C. GLASER. f
Op 43-jarigen leeftijd is plotseling everle
den de heer J. C. Glaser, hoofd der Prot.-
Ghristelijke School te Brunssum (L.).
De zoo jong gestorvene stond aan het
hoofd van de grootste Chr. School in Lim
burg: eon School met 300 leerlingen. Ook
aan de Zondagsschool 'gat' hij zijn krochten.
NIEUWE CHR. SCHOLEN
Te Veenhuizerveld zal vanwege
den Kerkeraad der Ned. Hervormde Gem.
tc Putten (G.) tegen Februari 1931 een Chr.
school geopend zal worden.
F. L. Postel te Aalten, en J. B. Post tc Rid
Werktuigkunde: prop.-ex„ de heer P. H
van Gennóp to Helmond.
Scheikunde: prop.-ex.. do lieer C. F.
EXAMENS-HOOFDAKTE
Geëx. 7. gesl. 2 cand., nl. de hec
i Kuyk en L. Wünands. Werkend
H. M. Bos. Der
Rotterdam, (ieex.
Geslaagd do .heeren G.
i Oosten, Hlllegersbei
d. Grü'n, Gorinchcn
DE 7.WOLSCHE EEUWFEESTEN
OVERWELDIGENDE DRUKTE.
Mochten de feesten zich de eerste dagen
kenmerken door druk bezoek, Vrijdag was de
toeloop verbazend. Reeds des morgens, toen
de gewone weekmarkt werd" gehouden, was
het een gezellige drukte, maar des middags
kwamen van alle kanten de vreemdelingen op
zetten.
Om 3 uur had de historische optocht plaats.
De stoet stelde voor Otto's opvolger Graaf
Willebrand van Oldenburg, Bisschop van
Utrecht, en zijn gevolg bij hunne aankomst in
de marke van Zwolle op 31 Augustus 1230, bij
welke gelegenheid aan Zwolle stadsrechten
werden verleend.
Langs heel den weg stond een haag
menschen. Duizenden verdrongen zich op het
Marktplein toen de Bisschop de bul overhan-
waarin aan de stad stadsrechten wer
den verleend-
Overdag was de drukte enorm, des avonds
begaven zich ettelijke duizenden naar de Turf
markt, om het schitterend vuurwerk te aan
schouwen, bestaande uit 69 nummers.
Te ruim 11 uur eindigde dit glansnummer
in den dag, waarna velen de feestvreugde
de stad en op oud-Zwolle voortzetten.
Vandaag vonden de sportfeesten pl
aarmee aan Zwollle's eeuwfeesten een
werd gemaakt.
VEREEN. VOOR KADASTER EN
LANDMEETKUNDE
DE VELDASSISTENTEN BIJ HET
KADASTER
Dezer dagen beeft te Amsterdam de jaar-
lijksobe algemeene vergadering plaats gehad
van de Vereeniiging voor Kadaster en Land
meetkunde, waarop het vraagstuk der veld-
assistentcn bij het kadaster een uitvoerige
bespreking uitlokte. Tot nu toe worden alle
opmetingen voor het kadaster verricht door
landmeters, die hun opleiding ontvangen
aan de Landbouwhoogeschool te Wagenin-
gen. De laatste jaren gaan er echter steeds
meer stemmen op om uit economisch oog
punt een gedeelte dier opmetingen door min
der ontwikkeld personeel te laten verrichten
Over uit viaagstuk is door het bestuur en
drie leden een rapport samengesteld, waarin
deze zaak objectief van alle zijden is be
keken.
De meerderheid ging met de volgende con
clusie van het rapport accoord:
„Bepaalde werkzaamheden kunnen door
veldassistonten worden verricht; de econo
mische mogelijkheid van de invoering
den rang van veldassistent on ook het aan
die Invoering verbondon gevaar voor de in
trinsieke waarde van het kadaster kunnen
thans niet volledig worden beoordeeld; ten
einde oleze juist te kunnen beoordeelen komt
het gewensebt voor, dat een proef wordt ge
nomen".
Radio Nieuws.
ZONDAG 7 SEPTEMBER
UI ZEN. (1071 M.>. N.C.R.V. 10.20 Kerkdlei
-- - -- - wi «a Uirai...
-v. Pred.
-Kerk (Buurkerk) te Utrecht
'oorganger: Dr. J. F. Becrens. Ned. He:
e Utrecht. (Herdenking van den Kt
Lugustinus). 1. Orgel
linge
89 1. 5. Geloofs-
enis- 12 Artikelen des Geloofi. Zmeen:
,g 3 :2. 7. Schriftlezing. S. Gebed. 9. Voor-
van den tekst: 1 Tim. 1 15 en 16. 10. Zin-
Gezang 38 1. 2 erv 6. 11. Prediking. 12.
n: Gezang 38 8. 13- Dankgebed. 14. Zingen:
ig 96. 15. Zegen. 16. Orgelspel.
0. Kerkdienst vanuit dc Geref. Kerk
W. J. J. Vebders' Geref.' Pred. te Rotterdam.
1. Orgelspel. 2. Votum en xegen. 3. Zingen: Psalm
66 - 1. 4. Geloofsbelijdenis. 5. Lezen: Jozua 24 :1
N.C.R.V
it: Jo-
gedeelte der
14. Orgelspel.
MAANDAG 8 SEPTEMBER
Op 70-jarigen leeftijd is heden in den vroe
gen morgen overleden de oud-vice-preeiJent
■an den Raad van State Mr. Dr. W. F.
[Leeuwen.
van Leeuwen werd in April van het
jaar 1860 te Soerabaja geboren, waar hij
tot zijn achtste jaar bleef. Toen vestigde zijn
■ader eich te Amsterdam.
Ofschoon hij in de rechten wilde gaan stu-
deeren, bezocht hij het gymnasium niet, doch
bereidde zich door eigen studie en privaat
lessen voor op het toelatingsexamen tot de
academie en met goed gevolg, zoodat hij in
het begin van het jaar 1SS0 zijn intrede deed
in de studentenwereld. In 1882 werd hij, ter
gelegenheid van de herdenking van hel 200-
jarig bestaan der universiteit, tot praescs van
bet Amsterdamsch studentencorps gekozen.
In 1883 promoveerde hij in de rechten en
'estigde zich als advocaat te Amsterdam. Hij
legde zich in het bijzonder toe op het zee
recht en handelsrecht en werd in d>en tijd
ook tot plaatsvervangend rijksadvocaat ge
kozen.
In April van het jaar 1895 werd bij ge
kozen tot lid van den gemeenteraad van
Amsterdam en in September van hetzelfde
jaar tot wethouder. Hij werd daarbij door
het college van B. en W. met het beheer
van de afdeeling Financiën belast, maar
langzamerhand kreeg hij er de verschillende
bedrijven nog bij, die krachtens raadsbeslui
ten in gemeentelijk beheer werden genomen,
nl. de telefoon, de gasfabrieken en de tram
en later nog het electrische bedrijf.
Dat de overbrenging dezer bedrijven uit
particuliere handen in gemeentelijk beheer
geen kinderwerk was, behoeft wel geen be
toog. En dat hij het er goed afbracht, bewees
de ervaring.
Juist was de heer Van Leeuwen met deze
reuzentaak gereed gekomen, toen hij in 1901
in de plaats van mr. Vening Meinesz tot
burgemeester van Amsterdam werd benoemd.
Dit bleef hij tot 1910.
Onder zijn voorgaan in het ruim deelne
men aan alle werkzaamheden is er te Am
sterdam veel tot stand gekomen; eenheid in
de handelsinrichtingen, uitnemende regeling
van den openbaren gezondheidsdienst,
nieuwe verordeningen voor vischhal, water
leiding, reorganisatie der stadsdrukkerij, het
uitbreidingsplan der gemeente aan den over
kant van het IJ, en dat aan de Zuidzijde,
bet zoogenaamde Berlage-plan. De handel
beeft zich onder burgemeester Van Leeuwen's
bestuur aanmerkelijk uitgebreid; IJkade en
Nieuw Entrepotdok zijn in exploitatie geno
men en de Oosterdoksluizen verbreed.
Ook de politie heeft ernstig mr. Van
Leeuwen's aandacht gevraagd. Bij minder
diensturen heeft hij gezorgd dat de agenten
op gestelde tijden een vrijen dag hebben, en
hun salarissen verhoogd werden.
Zoo heeft burgemeester Van Leeuwen hard
gewerkt al de jaren dat bij de eerste man
was in Amsterdam en zich nooit allerminst
op vergaderingen van den gemeenteraad, van
zijn stoel laten praten. Hij stond er zijn man.
Na zijn burgemeesterschap werd Mr. van
Leeuwen benoemd tot Commissaris der Ko
ningin in Noord-Holland, waarna hij zich,
met ingang van 16 Dec. 1914 benoemd zag
tot vice-president van den Raad van State.
Nog tijdens burgemeesterschap van Am
sterdam kreeg do heer Van Leeuwen zitting
in de eerste Kamer.
In Maart 1928 moest hij om gezondheids
redenen uit zijn hoogc positie ontslag vragen
Door den dood van Mr. Dr. van Leeuwen
is een einde gekomen aan 't zeer werkzaam
leven van een man, die op velerlei terrein
zijn groote gaven en krachten ontplooid
heeft.
Zijn verdiensten jegens den lande werden
indertijd beloond door zijn benoemingen tot
commandeur, in de orde van den Neder
landsehen Leeuw, in de orde van Cranio
Nassau en in de Huisorde van Oranje, ter
wijl hem ook eenige hooge buitenlandschc
onderscheidingen ten deel zijn gevallen.
Gedurende vele jaren maakte Mr. van
Leeuwen deel uit van den Raad van Com
missarissen van de Nederlandsch Indische
Spoorweg Maatschappij, van welken Ra
hi] den laatsten tijd voorzitter was. Ook is
hij o.a. president-commissaris geweest
1 de Twentsche Bank.
HUIZEN. (Vóór 6 i
10.30 Tijdsein. 10.30-
lelden door Ds. W. J
Pred. te Hilversum. 1:
298 M., n4 6 u. 1071 M
)rg*U8t dier kerk. dei
and", door den heer A. J. Herwig, te Bussum.
- Tijdsein. S—5 Uusc-ndlncr van een gedeelte
Maranatha-Conferentie. die gehouden wordt
i 69 Sept., in de Ziekllcht-Tent en de loka-
ool; de heer Alex Adema. piano. 6.30—6.40 Koer
sen. 6.40—6.45 Gramofoonmnzlek. 6.45—7 Praatje,
te houden door het Ned. Techn. P.B.N.A.. te Arn
hem, over de in October aan te vangen cursussen
7.— Tijdsein. 7—S.30 Voortzetting Maranatha-
Conferentie. 9.30 Tijdsein. 8.30—11 Spreker- Ds.
J. C. Koningsberger. Ned. Herv. Pred. te Amster
dam. Onderwerp: ..Enkele eisehen van het
Jeugdlelderflchap". Concert, te geven loor het
Chr. Radio-Orkest, o. 1. v. den heer Piet van den
Hurk. 10.Persberichten
HILVERSUM. (1875 M.). V.A.R.A. S— Orgel-
INGEZONDEN MEDEDEELING
UW HUID GENEEST VLUGGER MET
Ë2 B? R3 3 it WOHDBALSEM
UklWI I/IT 25 cn 50 OLMT
Zlekenuurtje.
MPHBMHlqtil
lofoonplaten. V.P.R.O. 10.-
muzlek. 12-
9 microfoon. 3.15
Orkest In dc
de Jaarbeurs. Daarna Gramofoont
loop concert: Persberichten. Da:
'ek. 11.45 Sluiting.
DE CENSUUR Op DEN RADIO-OMROEP
In het gisteravond verschenen i
de „Omroepgids", orgaan der Ned. Chr. Radio
Vereen, schrijft K. een interessant artikel
over censuur op de drukpers en censuur op
den omroep, dat aldus eindigt:
„Op de kranten heeft men indertijd preven
tieve censuur uitgeoefend in dezen vorm: vóór
't gedrukte de wereld werd ingezonden, moest
't gedeponeerd worden bij den een of anderen
ambtenaar, die het moest keuren. Zonder goed
keuring mocht het niet verzonden worden.
Iets dergelijks als dit systeem, het zgn.
depót, wordt thans toegepast bjj den om
roep. De controle-commissie heeft het recht
en maakt van dit recht gebruik om
redevoeringen vier weken van te 'voren te
doen inzenden- Zonder goedkeuring mogen zy
dan niet ingezonden worden.
De beslissing of, het ingezondene goedge-
gekeurd dan wel verboden zal worden, steunt
niet op wettelijke voorschriften, doch wordt
tamelijk willekeurig genomen. Zelfs ontbreekt
op dit oogenblik nog een hoogere instantie,
waarop men zich beroepen kan, al is deze dan
ook toegezegd.
Het wil ons voorkomen, dat de censuur op
den omroep wat al te gemakkelijk en ook al
te ondoordacht is ingesteld. Het betreft hier
een zeer belangrijke zaak, die wel waard is
ernstig te worden overwogen. De vrijheid van
het woord voor de microfoon is een illusie ge
worden. Aan alle zijden is de pmroep stevig
gebonden.
Na den strijd, die in de verschillende lan
den gevoerd is voor de vrijheid van de druk
pers, zal een verdediging van de, zij het dan
ook noodwendig betrekkelijke, vrijheid van
het woord on 't analoge gebied van den om
roep als een maatschappelijke en cultureels
noodzakelijkheid wel overbodig zyn- En het
wonderlijke is, dat niettemin de omroep ste
vig gebonden is. alsof dat iets vanzelf
sprekends is.
Het zal niet noodig zyn, nog eens uitdruk
kelijk te betoogen, dat ook naar onze mee-
ning cle overheid we) degelijk een roeping
heeft ten opzichte van den radio-omroep, even
als ten opzichte van de pers.
Er bestaat dan ook slechts vrijheid van
drukpers „behoudens ieders verantwoordelijk
heid voor de wt-t" En in verschillende opzich
ten zou het o.i. tc wenschen zyn, dat de wet
telijke bepalingen strenger waren. En stren
gere bepalingen voor den omroep dan thans
voor de drukpers gelden, zouden wy toejuichen
met name wat betreft het waken tegen het
ontheiligen van Gods Naam en tegen onzede
lijkheid.
Maar zulke wettelijke bepalingen zyn toch
geheel iets anciens dan de censuur, thans toe
gepast op den om loep Zooals thans de rege
ling is. schuilt er een groot gevaar in.
Ongetwijfeld wenschen wij, dat het misbruik
van den omroep zoo veel mogclyk wettelijk
wordt beperkt, maar overigens met behoud
van zoo groote vrijheid als mogelijk is"-
door ARTHUR E. SOUTHON
(6-4
„O, wat kan ik doen?" overlegde ze halfluid. „Hoe kaji ik
haar redden van den gelen duivel? Ze is zoo ver weg, en ik heb
niemand, dien ik kan uitsturen om haar te waarschuwen
Wacht de blanke priester! Hij bemint haar. Dat weet ik,
want dat heb ik dikwijls in zijn oogen gelezen. Ik zal naar Nadu's
hut snellen en het Makindi vertellen. Niemand zal mij zien in
den regen. Mijn man zal den blanken priester helpen om haar
te redden!"
En de eenige inboorling met wie Mary vriendelijke betrekkin
gen had onderhouden, om haar wondere schoonheid, begaf zich
op weg om haar te redden van iets, wat verschrikkelijker was
dan de dood, zonder te denken aan datgene, wat dó halfbloed
had verteld over hetgeen haarzelf boven het hoofd hing.
HOOFDSTUK XI.
Be overval op de Residentie.
„Fcribo, wat is er gebeurd? Wat kom jij hier doen?"
Makindi sprong overeind, als hij zijn verbaasde vragen stelde.
Al de liefde van zijn hart straalde uit zijn donkere oogen.
„Stil", fluisterde zij, na voorzichtig de deur gesloten te hebben.
„Noem mijn naam niet, opdat een mogelijke voorbijganger die
niet zal hooren. Luister. Tulasi is weer levend geworden en be
vindt zich zelfs in het paleis!"
Makindi's diepe basstem overschreeuwde zelfs Nadu's bevrees
de kreten.
„En men beweerde, dat hij in het moeras verdronken was!" zei
Rijstond, die een avond doorbracht bij zijn twee goede vrienden,
om hen te troosten in hun verdriet.
„Kom nu, luistert naar mij, en valt mij niet in de rede", zei
Feribo op bevelenden toon. „De tijd snelt voorbij terwijl, terwij)
wij spreken en dc gele man dreigt met dood en verderf. Hij is
heelemaal niet verdronken. Mimba-Karo droeg hem over het
moeras, want ik heb het hem zelf aan den koning hooren ver
tellen. Al deze maanden heeft hij zich in heL woud verborgen
gehouden, en hij heeft een geheime bond gevormd, dien hij de
Broederschap des Doods noemt Hij is nu gereed en morgen zal
hij het woord uitspreken, dat oorlog tegen den blanke betea-
kent. Vannacht begaven de mannen van Mperu zich op weg naar
Ikaru om de blanke vrouw te vangen, nu Feribu-ekun weg is.
Ze zullen haar meenemen naar Mperu. En de goden mogen haar
helpen, want een mensch vermag daar niets".
Bij het hooren van het gevaar, waarin Mary Fane verkeerde,
stond Rilston's hart een oogenblik stil, maar daarna versnelde
zijn hartklop zich. Hij was pijnlijk getroffen door het bericht.
Onder den drang van heftige ontroering werkten zijn hersenen
bliksemsnel; hij berekende de kansen en ging na hoeveel tijd
hij had en hoe groot de afstanden waren. Hij deed geen navraag
naar de waarheid van Feribo's schokkend nieuws. Haar tegen
woordigheid in de hut van den man, met wien het haar verbo
den was te spreken was hem voldoende bewijs ervoor, dat er
iets buitengewoons gebeurd moest zijn, en bovendien wezen
haar gejaagde ademhaling en haar vlammende oogen erop, hoe
zeer zij aangedaan was.
„Wanneer vertrokken zij?" vroeg hij,
„Dat hoorde ik niet; ik weet alleen, dat ze nu op weg zijn en
dat er slechts zes agenten achterbleven om haar te bewaken. Ik
ben direct gekomen om u te waarschuwen"
„Daarvoor dank ik je van harte", antwoordde hij.
Als de paria's aanstonds vertrokken waren, kon hij nooit de
twintig mijlen afleggen om Mary nog in tijds te redden. Zijn
fiets kon hij op een nacht als deze niet gebruiken, gezien de
slechte toestand van de wegen. Wat hij wilde doen, moest hij
te voet doen. Het eenig mogelijke was een poging om de ban
nelingen te onderscheppen op hun terugkeer. De heuvel van
Mperu lag op een afstand van tien mijl en daarvoor had hij on
geveer twee uur noodig. Hij moest alles op alles zetten en pro-
beeren hen tegen te houden in de pas. De kans van slagen was
uiterst gering maar het was zijn eenige kans, en die moest hij
aangrijpen.
„Zijn er mannen 'n Kwandi, die mij zouden willen helpen, Ma
kindi?" vroeg hij.
„Snel don naar hun hutten en roep hen gauw bij elkaar. Maar
doe het heimelijk. En zeg hen, dat ze hun speren meenemen;
geen geweren".
„Ik moet me nu haasten om in het paleis terug te keeren, voor
dat de koning merkt dat ik weg ben geweest", zei Feribo, toen
Makindi verdwenen was. „Moge uw God u bijstaan, blanke man,
en u het meisje teruggeven, dat ge liefhebt. Ze was dikwijls heel
vriendelijk voor mij en ik zou graag zien, dat ze gered werd uit
de handen van den gelen duivel".
Rilston snelde naar zijn eigen hut om het eenige wapen te
halen, dat hij bezat, een kleine buks en toen bleef hij wachten
op Makindi's komst. In zijn spanning scheen elke minuut wel
een uur te duren, en hij slaakte een dankbare kreet, toen einde
lijk de jonge hoofdman met zes inboorlingen verscheen.
„Meer kon ik er niet overreden om met ons mee te gaan", zei
hij ontmoedigd". Als Ik wat meer tijd gehad had, zou het me
misschien gelukt zijn, er meer bij elkaar te krijgen".
„Dit is wel genoeg, denk ik", zei Rilston. „Ik ga niet vechton;
we zullen hen overrompelen, en in het donker kunnen ze toch
niet zien, of we veel of weinig in aantal zijn. En, onze God zal
voor ons strijden, want Hij beschermt de zwakken cn onschul-
digen".
Zonder verder woorden te verspillen, begaven ze zich in den
stroomenden regen op weg. Gelukkig liep dc weg naar Mperu
door het open veld en niet door het dichte oerwoud, cn zoo
konden zij, ondanks het slechte weer, den weg volgen op het
gevoel af. Rilston liep vooraan, op een sukkeldrafje-, zóó had de
angst hem te pakken. Snel legden zij den weg af en binnen de
twee uur voelden ze, dat ze aan het klimmen waren tegen de
helling op, die naar Mperu-heuveltop leidde.
„Weet je precies, waar de pas bij den top ligt?" informeerde
hij bij Makindi.
„Ja, die kan Ik in 't donker wel vinden, muI ik heb daar dik
wijls gejaagd".
Na een kort poosje hielden ze balt en keken naar boven.
„Hier is het. Wat nu?"
„Wc zullen naar boven klauteren cn ons versteken achter de
rotsblokken, die vlak tegen de pas aanliggen. Jij waarschuwt
me, als je hen ziet aankomen, Makindi, want jij hebt zulke ge
oefende oogen om in het donker te kijken. Als ze naderen, zmI
ik mijn wapen afschieten, en dan brullen jullie allemaal, zoo
hard je kunt en loopt met veel lawaai heen weer, zoodat zij in
de waan gebracht worden, dat we met een groot aantal hier zijn.
Ik vermood, dat ze zullen schrikken, als ze merken, dat \w vlak
boven op hen zitten, en dat ze aan den haal zullen gaan. Dat is
alles wat we doen kunnen".
„Dat is een goed plan", zei Makindi. „Gelukkig dat mijn arm
weer genezen is, want die kon Ik vannacht wol oons noodig
hebben",
.(Wordt vervolgd.)
