Jlinttur (twromnt BINNENLAND. £30NPJCüCN?i Per kwartaal 1 S.25 (Beschikklngskosten ƒ0.15) |er week 1 0.25, Voor het Buitenland bij Weke- lijksche zending «O-— Bij dagelijksche tending ».?«-- Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad' cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar No 3140 Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 MAANDAG 1 SEPTEMBER 1930 D TCB JENTietTi Van 1 tot 5 retrals f 'tfJJ Like regel meer «0.22Vs Inga. -iededeflinger t van 15 regels „2J0 Elke regel meer 0.45 Bij contract belangrijke korting. Voor bet bevragen aan het bureau wordt berekend 0.10 10e Jaargang Dit nummer bestaat uit TWEE bladen EERSTE BLAD. Met het oog op de alom gehouden KONINGINNE-FEESTEN is het nummer van vandaag kleiner van omvang, dan gewoonlijk op Maandag. HET BOUWBLAD zal morgen verschijnen. Door de beperking van den post dienst op dezen dag zullen vele lezers hun blad later dan gewoon lijk ontvangen. DIRECTIE 4 OP DE BRES STAAN. In één der Kerken, waarin gisteren in 'dankzegging en gebed de geboortedag der Koningin herdacht werd, bedien le de pre diker het woord naar aanleiding van Ezechiël 22 30: „Ik 2oeht nu een man uit hen, die den muur mocht toornaren en vuor mijn aangezicht in de bres staan voor het land". En, in het herinneringswoord wees de prediker ér op, hoe God telkens mannen en .vrouwen uit het huis van Oranje verwekt ■heeft om op de bres te staan voor ons volk; ja, om (naar een andere vertaling) vaak een muur te zij n voor onze natie. En hoe God thans, in de branding dezer tijden ons een Koningin geeft, die met wijze be dachtzaamheid en kloek van geest regeert; doch die bovenal zonder ophouden met en Voor dat volk bidt tot Hem, die Nederlann geholpen en gered heeft, zoo vaak en me nigmaal op zoo wonderlijke wijze. Waarlijk, dat was wel een zeer schoone gedachte: de Oranjes gesteld tot een muur ■èm het Noderlandsche volk; staande op de bres om zijn rechten en vrijheden te verde digen; doch ook dat volk heenwijzend naar Hem, de 't al regeert en uit Wiens hand vorsten en volken elk oogenblik alles moe ten ontvangen. Het is goed, dat ons Christenvolk gisteren hij dien zegen bepaald is; want, zonder ver dieping kan er geen ware feestvreugde zijn. Wie echter den zegen Gods in de-ze dingen ziet, die is waarlijk dankbaar en kan vreug de bedrijven. Maar en daarom vestigen we hierop de aandacht wie het zoo ziet, die wil bok zelf, op welke bescheiden plaats ook, op de bres staan voor zijn volk en in deze dagen vol zelfzuchtigheid en materialisme zijn naasten dienen en steunen en het welzijn yan heel de gemeenschap bevorderen. En, wanneer dit ernst is, dan zal hij ook de kracht zoeken hij Jezus, die in gansch bizonderen en alles overheerschenden zin een muur voor zijn volk is en immer op de bres staat, zooclat niemand Zijn gemeente overweldigen kan. "Hem na te volgen en door Zijn kracht staande blijven, dat is de ware en hoogste vaderlandsliefde, waartoe deze vreugde dagen ons mogen opwekken! OFFICIEELE BERICHTEN TOEPASSING VOLLEDIGE TANDPROTHESE De minister van Arbeid neeft hat tijdstip vanwaar af de personen, die- niet vooi zijn van een overeenkomstig do desbetref fende wet ten tweeden maio geviseerd re- wijs van vestiging of van een krachtens de wet afgegeven diploma, niet bevoogd zijn tot toepassing van de volledige tandpro these, bepaald op 1 December a.s. P. T. T. Gsluktclegrammen ln Juni zijn verzonden 15.651 geluktele- grammen voor het binnenland, 508 voor he-1 buitenland en 2 voor Nederlandsche soheeps- etations via de Nederlandsche kusts.tatio.ns. De opbrengst der geluk telegrammen be droeg deze maand ƒ3219.60. Di-t beteekcn't vergeleken met de opbrengst over Juni 1929 een stijging van 353.74. BURGEMEESTERSBENOEMINGEN Bij Kon. besluit zijn herbenoemd, tot bur gemeester van: Chaam, A. Schram, secreta ris; Klundert, mr. P. N. Höweler; Gelder- malsen, jhr. G. Valckenier von Geusau: Va- rik, C. J. M. Brouwers; Hekelingen en Spij- kenisse. A. Lindeman van Bloemen Wann- ders; Moercapelle, A. Verheul, secretaris; Hoog karspel, S. M. Middal-hoff; Ürsem, D. F. C. F. van den Heuvel, secretaris; Graamv en Longendam, F. J. van Campcn; Blokzijl, TI. J. Bulten; St. Odiliënberg, J. Ma essen; Bergen (Limburg), E. T. L. M. Otten. ARMENRADEN Met ingang van 1 Sept. 1930 zijn bono rad tot secretaris van den Armenraad te Dev ter .1. van Laar, thans als zoodanig we zaam in tijdelijken dienst; te Nijmegen, H. H. A. S. Vrancken. thans ais zoodanig werk zaam m tijdelijken dienst. DE KONINGIN SPREEKT INDIE TOE DE HULDEBETOOGING TE BATAVIA UITSTEKENDE ONTVANGST Mij en de Mijnen is gehoord, dank zij de voortreffelijke inrichting van den radio dienst. Onder den verschen indruk van het gehoorde voel Ik mij gedrongen het comité en allen, die aan deze uitvoering hebben medegewerkt en den duizenden belangstel lenden aanwezigen, Mijn warmen dank te be tuigen voor hun aanhankelijkheid en mede leven. Dat alle groepen der bevolking van hun belangstelling hebben doen blijken stemt Mij tot bijzondere erkentelijkheid. Ik besluit met den oprechten wensch dat zoo wel hier in Nederland als in Nederlandsch- Indië het streven vaardig blijve naar een innige samenwerking ter behartiging van het gemeenschappelijk doel, waarnaar wij allen streven, het welzijn van het land onzer inwoning on liet welzijn van het geheele rijk." Nadat de laatste woorden van de redevoe ring van II. M. do Koningin geklonken had den, viel een stilte in en daarna sprak de omroeper van de K. R. O. woorden van dank baarheid voor het feit, dat deze Vereeniging de belangrijke uitzending had mogen re- layeeren. Deze mag inderdaad als geslaagd beschouwd worden. Op Het Loo. Wij vernemen nog nader, dat de verster- De nauwe samenwerking tusschen de No- derlandsch-Indische en Nederlandsche Tele- graaf-Administraties heeft het mogelijk ge maakt, dat de hulde, welke gisteren op ini tiatief van het Algemeen Nederlands'cli Verbond te Batavia aan de Koningin ge bracht is, een aanhankelijkheidsdemonstra tie werd, waarin het moederland en de over- zeeschc gewesten zich een wijle innig ver bonden hebben gevoeld. Het Indische concert werd uitgezonden door de zenders P. L. E. op 15.93 Meter en P. M. C. op 16.55. De ontvangst had plaats op Noordwijk Radio, waar iedere zender dubbel werd ontvangen, welk vier ontvang vernemen noe nauer aai ae vermor sten wederom door middel van twee com-1 k J. - T 'lol-_ binatoren cemenRd werden. Van ieder stel .lch?nR ,n, £el LooPdleis was aange- ontvangers was er een geplaatst in de bracht in de werkkamer van Z. A H. den te ontvangstzaal van Noordwijk-Radio en I "is. terwijl in de salon van den Prins de nicrofoon was aangebracht, waardoor H. M. ;esproken heeft. In een daarnaast gelegen vertrek was do luidspreker opgesteld en daar heeft het Koninklijk Gezelschap de uit zending aangehoord. Met II. M. de Koningin waren aanwezig II. M. de Koningin-Moeder en I-I. K. II. Prinses Juliana, de Hofmaar schalk, Baron De Smeth, Baron Van Geen, Particulier Secretaris van TI. M. en Mevrouw Van Geen, Kapitein O. T. Van Kestercn, ad judant van II. M. de Koningin, Kapitein Phaff ordonnanceofficier, Jhr. Van Suchtelen van der Haere, intendant van de Paleizen, en eenige genoodigden, in totaal 17 personen II. M. legde veel belangstelling aan den dag 'oor de in het nevenverlrek opgestelde in strumenten en onderhield zich evenals H. Iv. II. Prinses Juliana met de aanwezige inge nieurs, Dr. N. Koomans, Jhr. van dor Wyck, i Ir. Visser, welke laatste speciaal belast as met het lijngedeelte, kabels, versterkers, te ontvangstzaal van Noordwijlc-Radio en een in de z,g. hut, welke zich op 50 meter afstand in bet duin bevindt, zulks ter voor koming van fading. Deze gecombineerde ontvangst werd vervolgens doorgegeven aan de versterkerskamer van den Radio dienst te Amsterdam. De versterkerskamer had twee verbindingen, ten eerste een reclit- streeksche, langs speciaal daartoe uitgo zochte geleidingen gevoerde, met hel Paleis Het Loo, waar luidsprekers waren opge: steld in den salon, waar zich het Koninklij ke gezelschap bevond. Een tweede verbin ding was aangelegd met den Hilvcrsum- schen zender, waar de K. R. O. voor de her uitzending zorgde. De uitzending van de redevoering van do Koningin was technisch zoodanig geregeld, dat niet slechts Nederlandsch-üost-Indië. maar ook de gewesten in Wcst-Indië deze zouden kunnen volgen. Voorts mocht ook aangenomen worden, dat vele huitenlaud- sche luisteraars door de Koninklijke rede voering verrast zouden worden, aangezien deze werd uitgesproken op het uur, dat be stemd is voor de wekelijksch'e uitzending van de Stem van Holland. De uitzending had plaats op de parallel geschakelde tele foon-zenders van den Rijksradiodienst te Kootwijk P. C. K. op 16.3 Meter en P. C. V. op 16.85 Meter. Een salon in het paleis Hei Loo, waar de Koningin haar redevoering uitspreken, was speciaal daartoe inge richt met een microfoon en rechtstreeksche erbinding naar Kootwijk, met een aftak king naar Apeldoorn, Amsterdam en Hilver sum, de laatste voor de heruitzending der K. R. O. op 1071 Meter. Dr. Ir. N. Koomans, chef van het Rijks radio-laboratorium, die deze geheele rege. ling op zich genomen en voorbereid hart, as ten paleize Het Loo aanwezig en regel de uitzending en ontvangst. Om 13 uur 30 was het geheele betaalde radio-telefonische verkeer Nederland—Ned.- Indië v.v. stopgezet ter voorbereiding van de grootsche gebeurtenis. Tc Batavia Precies op tijd, ving de uitzending van 't muzikaal gedeelte van de huldiging, welke op de Pasar Gambir te Batavia plaats vond, aan. Onmiddellijk nadat het Wilhelmus had klonken ten teeken, dat de uitzending een aanvang had genomen, volgde de Reveille door de tamboers, hoornblazers, trompetters en vereenigde muziekkorpsen, onder leiding van den kapelmeester Fuchs van het derde regiment infanterie. De verschillende onder deelen waren uitstekend te onderscheiden. Vooral de tonen der fluit-orkesten klonken iver. Dit geldt ook voor do speciale nummers van de Madoneesche en Amho- ncesche fluitorkesten welke hierop volgden. Ook de overige muzieknummers werden uit stekend ontvangen. De zanghulde, waaraan door ongeveer 150 zangers en zangeressen, onder leiding van den heer J. F. Bakker, werd deelgenomen ving aan met „Wilt hoden nu treden" uit Valerius' Gedenkklanck door een mannen koor, gevolgd door „O, Heer! Die daar des Hemels tenten spreidt", eveneens uit Vale rius' Gedenkklanck, gezongen door een meisjeskoor. Het dameskoor viel daarna in met „Ein fester Burcht ist unser Gott". Ver volgens klonk het forsche „Merk toch hoe sterek" uit Valerius' Gedenkklanck, gezon gen door het mannenkoor. Het „Princesse- lied", jubileum-cantate van Mevr. E. Schu mannvan den Bosch, was het volgend num mer van het programma, gevolgd door „Lied" van Catharina van Rennes, gezon gen door een dameskoor. De eerste twee cou pletten van het „Wilhelmus van Nassouwe", oude zetting, werden vervolgens door het ge mengd koor gezongen, waarna het publiek aan de hulde deelnam door uit volle borst het 'eerste couplet van het Wilhelmus mede te zingen. Een driewerf hoera besloot de uit zending. De Koningin spreekt tot Indië. De heer Dr. Ir. N. Koomans sprak daarna de Indische luisteraars toe en deelde mede dat van II. M. de Koningin bericht was ont vangen dat Zij wilde antwoorden op het ge- bodene. Alvorens TI. M. te verzoeken voor de microfoon plaats te nemen zou hij gaarne langs den diensttelefoon vernemen of in Nc- derlandsch-Indië alles voor de ontvangst in orde was. Op spoedig bericht word door hem gewacht. Hij deelde den betrokken dienst in Indië mede, dat men dezerzijds niet kon ant woorden op het straks verwachte bericht om dat beide zenders parallel staan. Even later werd blijkbaar uit Neder- landsch-Indië bericht ontvangen dat daar al les voor de ontvangst gereed was en onmid dellijk daarop trad TI. M. de Koningin voor de microfoon. Hare Majesteit sprak als volgt: „Door den Gouverneur-Generaal ingelicht cmtrcnt het voornemen van het comité, ge vormd op voorstel van het Algemeen Nerler- landsch Verbond, eener feestelijke viering van Mijn vijftigsten verjaardag en dankbaar gebruik makende van de Mij geboden moge lijkheid het program per radio aan te hooren is het Mij aangenaam te kunnen mededeelen dat de uitvoering volkomen duidelijk door etc. In het vertrek waar de microfoon was op- ;esteld heeft II. M. vol belangstelling het moment afgewacht, waarop Indië de instel ling der ontvang-apparaten zou berichten, hetgeen met buitengewone snelheid geschied de. Na afloop heeft TI. M. hare bijzondere te vredenheid betuigd over de schitterende de monstratie. Op Curagao. Ten slotte vernomen wij nog, dat bericht, was ingekomen uit Curacao, waarin dc Gou verneur meldde, dat de uitzending werd uit- geluisterd. Van Suriname was geen bericht binnengekomen, maar aangenomen mag wot den, dat ook daar de uitzending is aange hoord, hetgeen door de technische uitvoering mogelijk werd gemaakt. Aneta meldt, dat Curagao-Radio seinde, dat de uitvoering volkomen is gelukt. Beide stations warén goed te volgen, hoewel vrij e,ei last van fading ondervonden werd. Paramaribo heeft geseind, dat de uitzen ding uit Indië zwak hoorbaar was, terwijl de Kootwijk-zen dér was te volgen met wei nig fading en goed sonstant. Echter was een cri ander alleen hoorbaar op telefoon en on voldoende voor een behoorlijke versterking. BATAVIA, 30 Aug. (Aneta). Ruim G0.000 bezoekers van de Pasar Gambir woonden, voor een gedeelte door middel van over het uitgestrekte terrein verspreidde loudspea kers, de indrukwekkende serenade bij, wel ke voor IT. M. de Koningin werd uitgezon den. Op de eere-tribune hadden plaats ge nomen alle leden in den Raad van Neder- landsch-Indië, de Algemeen Secretaris, de hoofden der departementen cn kopstukken uit den handel, terwijl de Landvoogd, ter voorkoming van verkeersopstoppingeh, als gevolg van de afzettingen van den weg, welke bij een tocht van den Landvoogd naar het Pasar Gambir-terrein nodzakelijk zouden zijn geweest, de demonstratie te zij nen paleize door middel van een koptele foon volgde. Eén diepe ontroering maakte zich van menschenmassa meester toen de koninklijk' stem doorklonk als ware de Landvorstinne in baar midden. De hoorders waren innig dankbaar dat H. M. de Koningin de sere nade en de ovaties uitstekend had verstaan. Nimmer tevoren werd de saamhoorighei tusschen Oranje, Nederlandsch-Indië cn N<_ derland zoo duidelijk gevoeld. Direct na de beëindiging van de indrukwekkende plechtig heid barstte een reeds uren dreigende regen bui los. INTERN. ROTARY-CONGRES WORDT TE DEN HAAG GEHOUDEN Op 11, 12 en li Sept. wordt te I)cn Haag het Int. Rotary-congres voor Europa en Noord-Afrika gehouden. Het congres zal ver moedelijk door 600 Rotarians worden bezocht ALG.MEENE REKENKAMER VERSLAG OVER 1929 Verschenen i6 het verslag der Algemeene Rekenkamer betreffende haar werkzaamhe den over 1929. Ook .in 1929 is de Kamer genoodzaakt ge- eest de aandacht van velschillende mi nistère te, vragen voor de omstandigheid, dat ;ij meermalen onredelijk lang op beantwoor ding harer brieven en opmerkingen moest wachten. In 1921 deed de Kamer de Regeering het denkbeeld aan de hand, door een wijziging van de onteigeningswet te komen tot een aanzienlijke besparing op de hooge adver tentiekoeten die onder de tegenwoordige be palingen onvermijdelijk zijn. De Regeering nam dat donkbeeld in overweging. Sedert is de Kamer schier van jaar tot jaar op dit onderwerp teruggekomen. Thans heeft de minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw medegedeeld, dat binnenkort de indiening van een wetsontwerp zal kun nen worden fegemoetgezien. DE NED. CHR. REISVEREEN. GEREGELDE GROEI. Het reisseizoen, da* nu ton einde spoedt, s voor de Nederl. Chr. Reisvereeniging zeer gunstig geweest. Het ledental steeg linds 1 Mei j.l. met ongeveer 1500 leden. Hef aantal deelnemers aan binnen- en bui- tenlandschc reizen, nam dit jaar nog met enige honderden toe. Alles wijst er op, dat deze vereeniging een gezonde ontwikkeling doormaakt. In bet nieuwe bureau. Wete ringkade 22a, 's-Gravenhage, behoorlijk ge huisvest, konden de talrijke aanmeldingen en aanvragen goed worden behandeld. Naar de Wereldtentoonstelling in Antwer pen werden door de Vereeniging en hare Afdeélingen, duizenden leden gebracht, die hoogst voldaan huiswaarts keerden In de maand September zijn nog enkele reizen van korteren en langoren duur ge organiseerd naar België (La Roche en Ave- dennes) Duitschland, (Schwarzwald, TIarz) Oostenrijk (Kufstein) en Zwitserland (Lu gano, Miihlehorn, Wilclerswil), voor welke reizen nog enkele deelnemers kunnen wor den ingêschreven. Bij aanvrage aan boven- f «n'oemd adres ontvangt men gratis toe évding van het geïllustreerde orgaan der vere-niging „Ons Reisblad" en verdere ge wenschte inlichtingen. Zij, die zich thans als lid der Vereeniging opgeven zijn voor het jaar 1930 van betaling der contributie (f 1.50 cn f 1 entreegeld) vrijgesteld. BACON CONTROLE HEEFT ZICH TE UTRECHT GEVESTIGD. :zer dagen is te Utrecht gevestigd het secretariaat van de vereeniging Nederlandsche Baconcontrole. De vereeniging heeft haar introk genomen in een der' lokalen -'an de Bank-Asséciatie op het Janskerkliof aldaar. De oprichting van de ve.recniging is eon gevolg van de Landbouwuitvoerwei 1029 •tlke het o.m. mogelijk maakt, dat uitvoer van bacon (d.i. gezouten va'kens- vleesch) n.'inr bepaalde landen verboden wordt, wanneer deze niet voorzien is van nader voor tc schrijven merken. Ile bedoeling van deze regeling is te voor komen, dat Nederlandsche bacon vr.n min dere kwaliteit als eerste klasse bacon wordt uitgevoerd, waardoor de naam van net Nr derlandsche product in het buHcnland geschaad wordt, en in het algemeen den raam van de Noderlandsche bacon in het buiten land te verbotereu. Het is de taak van bovengenoemde vereeni ging, toe te zien op het gebruik van de van Rpkswoge voorgeschreven merken. Evenmin als de botc-r- en kaas-ccntrole- stations is de vereeniging Nederl. Bacon controle een officieel lichaam. Tot het aanvaarden van het voorzitterschap van de vereeniging werd bereid gev.ndon »ie hoer J. L. Niisingh, tevens voorzitter van het Koninklijk Nederlandech l„andbouw-comité Verder bestaat het bestuur uit de hoeren H. Cox, oud-directeur van do Hollandsche Stoom boot Maatschappij, Mr. F. I. J. Jansen, lid o'er Eprsta Kamer, en de hoeren S. van Zwanen berg en F. G. Dokter, als vertegenwoordigers der Vereeniging van Nederl. Baconzouters. Als adviseerend lid werd door den minister op verzoek tceevoegd Ir. H. G. A. Laignes Bakhoven, Rijksveeteeltconsulent te Leeu warden. Met de werkzaamheden van het Ri.ikstoezicht werd belast de heer J. Zweers, Rijkskeurmeester, Secretaris der vereeniging is Mr. Dr. A. van Deth. De waarde van den jaarlijkschen uitvoer van Nederl. bacon bedraagt ongeveer 60 millioen gulden. HET HAAGSCHE LICHTFEEST GEUZEN EN GEUZINNEN LUISTERRIJKE LICHTSTOET DOOR KRUIST DE LICHTSTAD HONDERDDUIZENDEN DEN WEG De Residentie heeft do viering van den SOsten verjaardag van 11. M. de Koningin op zoo schitterende wijze ingezet, dat daar mee alle vroegere feestvieringen als in de schaduw komen te staan. Het. georganiseerde liciillcesl met in den avonduren den ro idtrekkenden licM.tocl u tot iets zeer bijzonders, tot ,iets buitenge woons geworden. Ook het weer heelt tot dit welslagen niet weinig bijgedragen. Het lokte naar buiten, zoodat de belangstelling de avondfeestviering daarin een sterken bondgenoot had. Letterlijk niemand schijnt te zijn thuis gebleven. In de avondur tusschen 9 en 12, waren zeker honderd duizenden langs den weg om te genieten van gebouwen cn ook den ommegang van den lichtstoet gade te slaan. De aftocht van den lichtstoet zou te 9 uur plaats hebben. Zoo is het ook gegaan. Wel een bewijs hoe punctueel alles georganiseerd was. Aan het eind der Laan van Meordervoort, ongeveer bij dc tramremise, had de opstel ling plaats. De successievelijk aankomende wagens konden onmiddellijk hun plaatsen innemen: Op het asfalt stond in groote witte cijfers hun nummer aangegeven. Met gedoofde lichten w rden de standplaat sen ingenomen. Even voor negen uur weer klonk het signaal: „Voorwaarts gaan", de lichten werden ontstoken cn terwijl van alle zijden de bewondering zich hoorbaar uitte, werden de motoren aangezet. Eenige minu ten later stelde dc' luisterrijke stoet v?in 50 lichtwagens zich in bewering tusschen de vele duizenden toeschouwers, die zich op dit punt verzameld hadden en onder gejuich het passeeren gadesloegen. Twee en een half uur zou de tocht door de stad duren langs de 25 K.M. lange route. Het is van het be gin tot bet eind een triomftocht geweest Overal duizenden toeschouwers. In dichte rijen vaak stonden ze langs den weg; op sommige gedeelten met minder diclitc be volking was het wat minder, Maar dit staat vast: ieder heeft gemakkelijk en rustig den stoet kunnen. gadesJ.aan en zjjn hooggespan nen verwachtingen overtroffen kunnen zien. Hier en daar werd tijdpns het voorbij trekken de verlichting gedoofd, zoodat de verlichte stoet te heter uittkwam. Van ver siering en verlichting blec-k hier en daar veel werk gemaakt te zijn. Het Staten kwartier maakte met de ballons in de hoo rnen een eebt-voornamen cn briiorenden in druk. Op .Schcveinpen stond de oude toren in helder licht, de Gedenknaald prijkte in een verlichting in de nationale kicuren, langs den Boulevard hadden allen hun beste beentje voorgezet, in het Bezuidenhout ver rasten L. dc Cnligny- cn Juliana v. Stol- bergplein door hun vetpotjcsvcrlichling, de L. v. N. O.-Tndië toonde met hoe groot en thousiasme het feest werd meegevierd on in de binnenstad, ja daar was hot toover- achtig mooi. Tegen half 12 was de stoet aan het eind punt: de tocht door de Zeeheldenwijk ein digde door de Perponcherstraat in dc Mar- nixstraat. Daar ging de stoot uiteen. De verlichting. Tiet hoogtepunt daarin is te vinden in het hart der stad. De Vijverberg heeft iets feeërieks en bij de gebouwen aan den Vijver is een buitengewoon effect verkregen. Sprook jesarhtig mooi komt het lage groen tegen do mat-witglanzende muren uit. Iets nieuws vormen dc fantastische gasfnkkels op den Vijverdam. Een tegenstelling daarmee vorm de de lijn verlichting van de Gevangenpoort, die op zichzelf een buitengewoon mooi suc ces is. Begrijpelijk is het, dat zich tenslotte hier alle verkeer concentreerde en kruiste. Het verkeer schijnt nog al wat stagnatie te hebben ge had. Het traject, waarop gereden kon wor den in de binnenstad, scheen te klein voor het aantal auto's, dat er op reed. De route is toen verruimd. Tram en verkeer per as zaten elkaar ook nog al eens in den weg en een enkele maal bracht ook de lichtstoct storing. Om 12 uur werden alle wegen vrijgegeven. F.cn kwartier later werd overal de feestver lichting gedoofd en keerde do rust in de feeststad spoedig weer. GELUKKIGE POLITIEKE ONKUNDE Met een ver verwijderde variatie op Sim- jons woord: „Ik ben ditmaal onschuldig aan 't bloed der Filistijnen"; ben ik geneigd ta zeggen: Ik ben onschuldig, ais ik te midden der feestvreugde de Herv. Geief. Staatspartij een slag geef. Men had mij gevraagd om mee te rijden in den Haagechen Lichtstoet, welke Zater-. dagavond honderdduizenden oogen heeft be koord met 6choone cn symbolische schitte ring; maar behalve de clown, die voor op de motorkap was gaan zitten, trok niets mijn bijzondere belangstelling en ik daoht reeds er het zwijgen toe te doen. Daarom liet ik me halverwege van len wagen glijden en voegde mij bij de Loe-» schouwers. Nauwelijks stond ik daar. of er was iet* dat mij bijzonder frappeerde. Onder de verlichte auto's \%as er ook een van „jonge geuzen en geuzinnen", uitgedost door de Herv. Geref. Staatspartij. Deze felpartijdige symboliek was bedoeii als een fel-halelijke demonstiatie tegenover onze Iloomsche landgenooten. Want geuzen en geuzinnen, dat waren hier niet de verte genwoordigers vun de helden, die den vrij heidsstrijd streden, doch de personif.cat'F* van de tegenstanders van Rome. En deze auto was geen verlichte getuige van Oranje liefde. maar een 6cheiie uitstraling van gods diensthaat tegenover landgenooten. d e met ons éér Vorstin eeren en liefhebben. Enfin, ze moe-ten dit tenslotte zelf weten. Zoo docht er blijkbaar ook liet llaagsche Comité over en het stelde niet don eisch: geen politiek in de Lichtstoet Gelukkig maar: dergelijk separismc doet geen kwaad; bet eet zich zelf den dood. In een kluwen van mensehen staande heb ik nauwkeurig geluisterd naar de opmerkin gen over uer. Geuzenwagen. Doch ik behoef de geen enkele aanteekening te maken. Er werd niets, absoluut niets bijzonders over gezegd. Men nam er, om zoo ie zeggen, geen notitie van. Bij alle wagens werden .crscbillende uit roepen vernomen: ..Prachtig, die wagen van het G E.B.": en „die Scheveningsche vi6ch- zaak": en „die bruiloft": en „ten huis vol licht"; en „die oude bakken van Simons"; enz. mz. Toen: de geuzen! Doch niemand zei er wat van; hoogstens: o. dat zijn geuzen! Maar. verder niets. Niemand dacht aan de Wel zeker: bij een Oranjefeest een geuzen- stoet; dat is goed. Dat past. Maar H.G.S.em, die blauw geuzenbloed in de aderen he.-ben; neen, op dat idee komt de man in dc straat Ik wil maar zeggen: de wagen met jonge geuzen en geuzinnen vond men mooi of minder mooi; dat hangt ook ai van d* smaak af; maar iefo bizondere zag men er niet in. 't Was iets met eenige historische bet2ekenis en daarom meer of minder op z'n plants in de stoet. Doch daarmee is dan ook alRs gezegd. De H.G.S. wint er geen stem mee en Rome voelt ei niet6 van. Zóó wordt onkieschheid gestraft. Zóó ko men op da koffie, zij. die de onsmakelijkheid hebben om zelfs op een dag als deze, de na tionale eenheid nog aan te randen. Verdiend loon! ELECTR. SCHRIJFMACHINES VOOR BEURS- EN NIEUWSBERICHTEN Naar wij vernemen, zal het Persbureau Vaz Dias eind September te Amsterdam een demonstratie houden met electrische schrijf machines, welke vanuit een centraal punt bediend, nieuwsberichten zullen publicee- ren. Deze schrijfmachines, zullen algemeene nieuwsberichten, koersen van de buitenland- sche beurzen, prijzen van verschillende producten, scheepstijdingen, politieke- en financieele telegrammen op den papicrrol brengen. De overbrenging der berichten zal kunnen geschieden met een snelheid van ruim 460 teekens per minuut. Ter vergelijking dicne, dat de oude dezer dagen te New York buiten werking ge stelde toestellen op het smalle lintbandje slechts 120 teekens per minuut konden pro- duceeren. Het zal, dank zij deze groote snelheid, mogelijk zijn, naast de reeds ver melde berichten, ook een zuiver beeld te geven van het koersverloop der Amsterdnm- schc Effectenheurs. Dc machines zullen daarom den mnschen dag in onafgebroken bedrijf zijn. De ontvangmachines zullen, na deze eerste demonstratie en indien een gunstige beschikking op de concessie-aan vrage verkregen wordt ook buiten Amster dam bij financieele instellingen in clubs en hotels geplaatst kunnen worden. ALG. NED. VERBOND EEN STAHDAG OP 20 DECEMBER A.S. Op Zaterdag 20 December 1930, zal in een der zalen van Pulchri Studio, Lange Voor hout 15, te 's-Gravenhage een stamdag ge houden worden van het Algemeen Nederl. Verhond. De aanvang is bepaald op 11 des morgens. Als sprekers zullen optreden: voor Zuid- Afrika: Z.Exc. D. J. de Villiers, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister van de Unie van Zuid-Afrika; voor Nederl.-Indië Mr. Dr. W ,M ,G. Sohukmann, oud-voorzittei van den Volksraad, oud-voopzitler van he bestuur der groe.p Nederl-Indië. lid van het hoofdbestuur van bet A.N.V.; en voor Cura- Cao: de oud-voorzitter der groep Nederland sche Antillen, de heer G. Ferguson. Na een pauze zullen spreken Z.Exc. G. I Diekema, buitengewoon gezant en gevol machtigd Minister van de Vereen. Staten van Noord-Amerika .voor Amerika. Mr. Jozef Muls, conservator van het Museum sriioone kunsten tc Antwerpen spreekt Vlaanderen en de burgemeester van Zwar- tewaal, oud-secretaris der groep Suriname, de heer S. da Silva voor Suriname. Voor Nederland hoopt te spreken Mr. Dr. W. II. Westermann, ondervoorzitter van de Vereen, Nederland in den Vreemde. AUTOBUSSEN Ged. Staten van Zuid-Ho'.lurJ hebben be sloten de aan de Naaml. vorm A ïp Utrecht verleende vergunning o*»1* bet ln werking brengen van ^en aiilchusdi -Ust van Gorinchem (station) over Arke'schedam Hedichem, Leerdam, Schoonrowoerd. 'Vi- cop en Lexmond naar Vianen (Voorstraat) met ingang van 1 September in te trekken. Ged. Staten hebben vergunning verleend aan C. Brakband te Leerbroek om met in gang van 1 September een autobusdionst in werking te brengen van Gorinchem (sta tion) over Arkel, Kedichem, Oosterwijk, Leerdam, Schoonrewoerd, I-Ieieop en Lex mond naar Vianen (Voorslraat). HET GESCHENK VAN DE WEERMACHT In verband met het gemelde omtrekt de aanbieding van een geschenk van dn weermacht aan H. M de I»->ninein. is ge bleken, dat vermelding van naam hij de stortingen op postgiro-rekening 102440 nood zakelijk is, daar deze giro-biljetten anders niet geaccepteerd worden. De betreffende giro-rekening staat ten name van generaal- majoor M. Raaymakers, Jan van Nassau straat 86, 's-Gravenhage, ANTWOORDEN VAN MINISTERS DE TOESTAND OP DEN WEG NAAR ETTKN—LEUR. Op de Vragen van het Tweede Kamerlid, de heer Drop, betreffende de bestrating aan de ï.iesboschstrap.t en bij het Liesbosch in cie bccht van den weg naar Etten-Leur heeft de minister van Waterstaat geantwoord, dat ovc-nvogen wordt, het schen het hoofdspoor e van een bestrating te. De minister is niet i stand ernstige gevaren het verkeer oplevert. Na het verruimen van den boog van het tiamspoor naby de Liesboschlaan (weg) is de bestrating tusschen het tramspoor riet oprc'euw aangebracht, doch korten tijd geleden is door den Rijkswaterstaat een keiverhr.rdintu aangebracht. De derde vraag moet ontkennend beantwoord werden, omdat ter plaatre van 'nft wisselspoor in de Liesboschstrant de breedte van d» .•er- harding tot het tramspoor thans 6.50 M. bedraagt, terwijl deze vroeger slechts 4 45 71. Ook vóór het weder aanbrengen van de be strating tusschen de tramrails in de bocht bij het Jdesbosch was de toestand aldaar niet rc- vaarlyk. aangezien bij de verflauwing -an de bocht in het tramspoor dc hestrating een breedte had verkregen van 5 tot 10 M. fin het tnidden van de bochtN Hoewel de Tramweg-maatschappij er: even min de Rijkswaterstaat verplicht is het weg- vak tussehef het hoofdspoor en liet voetpad in de Liesboschstrant te verharden, wordt overwogen zulks alsnog te doen e-eschie^t-n. Dc Tramwegmaatschappij heeft zich namelyk bereid verklaard de nog onthrekpnde verhar ding te deer» nnnbrengp' indiee de daarvoor nood:re materialen doo'- den Rijkswaterstaat beschikbaar worden gesteld, hetgeen binnen kort zal geschieden. UIT HET SOCIALE LEVEN DE A.T.AJM.-STAKING OPGEHEVEN. Men meldt ons uit Den Ilaog: In een Zaterdagmiddag gehouden verga dering van de stakers bij de A.T.A.M. is, gelijk we reeds kort meedeelden, met alge meene stemmen op advies van het bestuur besloten den arbeid om 4 uur flwerdagmid- dng te hervatten. Dc beide ontslagenen blijven ontslagen, doch de rechtmatigheid van het ontslag ral worden onderzocht door een arhitnige-com- missie, bestaande uit den adjunct-directeur van de II. T. M.t den vice-president van de rechtbank cn den hoer Cusiel. bezoldigd voorzitter van den Schildersgezellenhond. Mocht deze commissie lot het oordeel ko men, dat het ontslag onpem -fiveerd was, dan zal zij een schadeloosstelling verstel len. welke de A.T.A M.-directie aan da heide ontslagenen zal hehbon uit te keeron. Over de verdere grieven zal overleg worden gepleegd en regelingen zullen worden ge troffen om te trachten in de toekomst moei lijkheden te voorkomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1