EEN GELE NAPOLEON
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1930
Kerknieuws.
NOG EEN. STEM UIT ZWITSERLAND
Onze lezers herinneren zich het debat tus-
schen ds. J. Gispen te Groningen en een
Zwitsersch lezer van ons hlad over het stand
punt van de Evangelische Kerk in Zwitser
land. In het orgaan van de Ned. Chr. Reis-
verecniging lezen wij thans een toespraak,
welke Pfarrer G s e 11, predikant van de
Evangelische Genieinde te Lugano op een
Zondagavond hield voor een gezelschap van
onze Christelijke Reisverceniging. Vertaald
luidt zij aldus:
„Toen ik de uitnoodiging ontving om van
avond hier te komen, zei mijn vroüw: „dat
is nu reeds het zesde jaar, dat ge onze
Hollandsche vrienden gaat begroeten" en
steeds is ons dat weer aangenaam. We
denken dan aan den heer Van Swinderen
te Loosdrecht die langen tijd aan onze
dochter gastvrijheid verleende tijdens den
oorlog, den hongersnood, toen wij in Frank
fort waren. Ik denk dan aan mijn over
leden vriend, ds. Gheel Gildemeester, in
Den Haag. We gevoelen ons één in geloof
en kunnen ons wederzijds uitspreken en
bemoedigen in den strijd tegen materialisme,
secularisme, romanisme. Alleen Nederland
heeft een Christelijke reisverceniging, die
ook op reis den Zondag viert.
Van 1897 tot 1907 was ik als zendeling
voor de Bazelsche Zending in Assanti, het
meest ongezonde deel van Afrika. Ik heb
daar gezien hoe, na een groote sterfte, de
roofvogels aasden op de lijken der men
schen.
Hier in Lugano, op den Salvatore, vindt
men slangen, maar in Assanti is het mij
overkomen, dat een groote slang, die ik toe
vallig met mijn stok in het gras had aan
geraakt, zich tot manshoogte voor me op
richtte; alleen door een vlugge zijsprong ont
kwam ik een doodelijke beet. Op een avond
kwam een vriend op bezoek en maakte mij
opmerkzaam, dat bij de huisdeur een zeer
vergiftige slang lag. Mijn vrouw was juist
door die deur binnengekomen en wonderlijk
bew/iard. In vele gevaren gevoelden we ons
„als op vleugelen der arenden gedragen".
Het zendingswerk is daar echter niet ijdel
geweest, er is daar nu een bloeiende ge
meente met een flink kerkgebouw.
Van 1907 tot 1922 was ik in Frankfort en
heb daar den oorlog en de inflatie mede
gemaakt. Het is voorgekomen,, dat in 7
lazaretten meer dan 2000 gewonden lagen.
In zulke zware tijden komt het er op aan
het geloof in den Drieëenigen God vast te
houden, die door alles heen Zijn gemeente
bewaart als één kudde onder één Herder.
In Juli 1923 is het voorgekomen, dat mijn
salaris een maand te laat werd uitbetaald.
Inmiddels was de markenkoers zooveel ge
daald, dat wij voor die maand salaris één
brood konden koopen.
Welk een uitredding, maar ook, welk een
geloofsversterking was het ons, in dien nood,
uit onze vroegere negergemeente in Assanti
900 Zwitsersche franken te ontvangen. Zij
hadden van onze ellende gehoord, en een
collecte gehouden. „Werp uw brood uit op
het water, en gij zult het wedervinden na
vele dagen".
Nu zijn we 6\'o jaar hier. Onze gemeente
is een Gereformeerde, evenals in Holland,
vasthoudende aan de belijdenis van den:
Drieëenigen God en Jezus Christus, Gods
eenig-geboren Zoon. Een volkskerk is hier
niet, wij leven „in de verstrooiing". Het
werk is niet gemakkelijk. In Lugano en
Chiasso is een kerk, overigens zijn de le
den verspreid over 48 plaatsen, tot Milaan
toe. Behalve in het opzoeken van verstrooi
den en onverschilligen, bestaat het wei k
hoofdzakelijk in Evangelisatie. Niettegen
staande dit alles, onderhoudt onze gemeente
zich zelf, alleen ontvangen we jaarlijks uit
Bazel een bijdrage van 1000 franks. We heb
ben veel armen, maar geen van die heeft
nog ooit honger geleden. Waar geloof is,
daar is ook offervaardigheid.
Helaas is ook hier verdeeldheid onder de
Protestanten. Er is hier ook een vrijzinnige
gemeente, met wie we tezamen het kerk
gebouw moeten gebruiken. Het is diep treu
rig. dat men ook hier een richting vindt,
in deze roomsche omgeving, die Jezus Chris
tus niet als Gods Zoon erkent. Den eenen
Zondag wordt over Christus gesproken als
een mensch, den anderen als Gods Zoon.
Hot is voorgekomen, op Paschen, dat mijn
collega des morgens predikte over de her
leving der natuur en ik des avonds over
de opstanding van Christus. Kunnen wij ons
kerkelijk met hen verbinden? Wij mo^en
hot niet, maar moeten staan voor onze be
lijdenis van Vader, Zoon en Heilige Geest,
en vinden troost in de gemeenschap met
onze broeders en zusters, ook in Holland.
Toch ondervinden wij waardeering. Tij
dens de conferentie in Locarno werd ik door
Stresemann uitgenoodigd en heb daar ver
tegenwoordigers van'de verschillende mo
gendheden ontmoet. Bij ons vertrek ontving
mijn vrouw een bouquet prachtige rozen.
Later heb ik Stresemann een exemplaar
van mijn boek over het Heilige Land gezon
den en ontving kort daarop een flinke gm-
mofoon met platen van christelijke liederen,
ten gebruike bij ons Evangelisatiewerk.
In dit alles voelen wij ons één in het ge
loof met onze broeders in Holland en over
de geheele wereld en vinden kracht in de
woorden: „Gode zij dank, die ons de over
winning geeft door onzen Ileere Jezus Chris
tus. Zoo dan, mijne geliefde broeders, zijt
standvastig, onbewegelijk, altijd overvloedig
zijnde in het werk des Heeren, als die
weet, dat uw arbeid niet ijdel is in den
Heere".
VROUWELIJKE PREDIKANTEN
Dezer dagen heeft madamoiselle Bertsch
als eerste vrouwelijk predikant in Frankri|k
haar intrede gedaan en wel te Mulhouse
(vroeger bekend als Mühlhausen in den
Elzas), waar zij bij de Hervormde Kerk eerst
drie jaar hulppredikante is geweest.
Ds. Strieker prees in een toespraak de
goede eigenschappen, die reeds uit haar
ambtsvervulling gebleken waren. Daarna be
klom de dame, in toga gekleed, den kansel
en hield een toespraak, waarin zij verklaar
de te steunen op de belofte aan den apostel
Paulus: „Mijn genade is u genoeg, mijn
kracht wordt in zwakheid volbracht".
Ds. Scheer heeft tenslotte enkele bozwaren
tegen het vrouwelijk predikantschap weer
legd. Een groote menigte woonde den dienst,
waarvan de handoplegging een der treffend
ste momenten was. bij.
Bij het verslag in „l'Eglise Walonne" tee
kent Ds. Jean D. Benoit nog aan, dat deze
inzegening eigenlijk meer een uittreden dan
een intrede beteekent, omdat Mil. Bertsch
voornemens is te gaan trouwen met een pre
dikant. Immers de Synode heeft de functies
der ambtsbediening en die van moeder van
een gezin onvereenigbaar verklaard en zij
heeft daarin al duizendmaal gelijk gehad.
„Nu is het waar, dat elke Synode, die zich
eelf respecteert, na te hebben gezegd: neen.
de mogelijkheid openhoudt van te zeggen: ja.
in uitzonderlijke omstandigheden. Maar wij
hopen toch zeer, dat dit achterdeurtje zorg
vuldig gegrendeld zal blijven, want wij be
grijpen niet, hoe een huismoeder de uitoefe
ning van het geestelijk ambt kan vereenigen
met haar huishoudelijke plichten. Wij wen-
schen Mil. Bertsch een gelukkig huisgezin,
d.wjz., dat wij hopen dat zij niet zal zijn
de vrouwelijke predikant, zooals zij in andere
omstandigheden is geweest, maar eenvoudig
de vrouw van den predikant, medewerkster
van haar echtgenoot, die hem steunt en in
spireert, met al wat onze pastorale geschie
denis aan dien titel van „vrouw van den
predikant" in den loop der tijden aan ver
hevenheid en waardigheid heeft gehecht."
WALDENZEN IN URUGUAY
In 1S57 kwamen in Uruguay (Zuid-Ameri-
ka) de eerste Waldenzen. Zij stichtten te Ro-
sario hun eerste gemeente.
Thans wonen re meer dan 7000 Walden
zen in Uruguay, die vijf bloeiende Gemeen
ten en eenige afzonderlijke posten bezitten,
benevens vele Scholen.
De grootste Gemeente is Colonia Valdense,
met twee groote kerkgebouwen en acht
scholen.
Alle Gemeenten behooren tot de Walden-
zer-Svnode in Italië, welke zorgt voor de
predikanten.
MARANTHA-CONFERENTIE
Op verzoek vestigen we nog eens de aan
dacht op de 13de Maranatha-Conferentie, die
van Zaterdag 6 tot en met Dinsdag 9 Sep
tember a.s. in de Tent op het terrein van
„Boschlust" te Zeist gehouden wordt onder
leiding van den heer Johannes de Heer,
redacteur van „Het Zoeklicht", met mede
werking van Ds. C. J. Hoekendijk, van Bus-
sum; Rev. S. B. Rohold, van Haifa (I'ales-
tina); Pastor E. Urban, van Elberfcld; en
anderen. Het programma hebben wc reeds
eerder meegedeeld. Alleen herinneren we er
nog aan, dat het onderwerp der Conferentie
is: „Het Woord Gods als een kracht tot zalig
hcid", en wel: 1. de eenige kenbron van
bekeering en behoudenis; 2. de eenige stan
daard voor een heilig en Gode welbchagelijk
leven; en 3e. de eenige betrouwbare gids in
de toekomende dingen. Er worden 100 gratis
plaatsen met volledige deelname (logies en
pension) beschikbaar gesteld aan predikan
ten en evangelisten. Hiervoor verwijzen we
nog naar de advertentie van Dinsdag 19
Augustus jl.
DIACONIE
Het „Diaconaal Correspondentieblad" voor
de Geref. Kerken bevat bet agendum van
de op 10 September a.s. te Groningen te
houden 41ste Centraic Diaconale Conferentie
alsmede een opwekking tot bezoek dezer
Conferentie.
Van den redacteur Mr. A. J. L. van Bceck
Calkoen zijn in dit nummer onderscheiden
bijdragen opgenomen. In een zijner artikelen
dringt hij er nog eens ernstig op aan, dat
de Generale Synode het verouderde Formu
lier ter bevestiging van diakenen door een
nieuw en heter zal vervangen. Hier kan een
teelten gegeven worden van gezonde, nor
male ontwikkeling van het Kerkelijk leven.
In een ander artikel: „Dc taak van den
Priester en den Leviet" zet hij dc hoogere
beteekenis en waardij van de diaconale
taak boven de sociale overheidszorg uiteen.
In een volgend artikel wordt afgewezen de
beschuldiging van „Ons Schild", dat de
Diaconieën der Geref. Kerken haar arbeid
ten opzichte van de werkloozen „niet be
grenzen naar lijnen, ontleend aan het be
ginsel, maar naar den stand van dc finan
ciën". Dat dc toepassing van hetgeen men
principieel meent voorop te moeten stellen,
moeilijk is en de practijk tot verschil van
oplossing leidt, mag er niet toe leiden neer
te schrijven dat men de arbeidstaak be
grenst naar den stand van de financiën. In
een laatste artikel wordt advies gegeven in
zake reclasseering van gevangenen.
Door den redacteur Mr. R. van Maare,
wordt een breedvoerig artikel geleverd over:
„Voorschotten", een zaak die hij uit.drieeër-
lci oogpunt beschouwt: Uit diaconaal oog
punt (barmhartigheid), uit sociaal-econo
misch oogpunt en uit juridisch oogpunt
(recht).
DE GENERALE SYNODE DER
GEREF. KERKEN
ZITTING VAN VRIJDAGMIDDAG
In de gisteren te Arnhem gehouden slot
zitting van de eerste vergaderweek der Gen.
Synode, die aanving met het zingen van
Psalm 84 3, deed de praeses mededeeling
van enkele ingekomen stukken, die naar dc
betrokken commissies verwezen werden. IVe
noemen daarvan o.«. een schrijven van
Seerp Anenia betreffende het huwelijksfor
mulier met verzoek daaruit te verwijderen
de uitdrukking „dat Sara Abraham gehoor
zaam was, hem noemende haren Heere"
(Vroolijkheid).
Diverse zaken
De heer F. Postma, uit Harlingen, ver
zocht ter Synode te mogen komen om zijn
schrijven inzake reformatie der prediking
toe te lichten.
Ten laatste was er een bezwaarschrift van
den heer Grocnevelcl en echtgenoote uit Ste-
dum tegen handelingen van zijn Kerkeraad
en de betrokken Classis.
Enkele bezwaarschriften zullen wel in
comité-generaal worden behandeld.
Voortgegaan werd met afhandeling /an de
conclusies van het rapport over het rapport
van deputaten inzake art. XIII (emeritee-
rin-g) behoudens conclusie 5, hangende de
kwestie met Friesland-Noord.
De conclusies werden aangenomen.
Vervolgens rapporteerde Ds. W. Breuke
laar over de Keucheniusschool te Djocja.
Het rapport en de conclusies wei-den behou
dens een kleine redactiewijziging van Prof.
L. Lindeboom goedgekeurd.
Hierna rapporteerde dezelfde over de ver
plichte bijdrage van de zendende Kerken
aan de Generale kas. mede in verband met
een voorstel van de Pa.rt. Synode van Zee
land, om art. 25 der Zendingsorde te wijzi
gen, om zóó tot een andere percentagehef
fing te komen. Het rapport werd goedge
keurd en het voonstel-Zeeland afgewezen.
Een schrijven van den Kerkeraad van
Nieuw-Beets inzake catechismuspreeken
voor leesdien6ten, dat ook op de vorige Sy
node diende en waarover Ds. K. Minnenu
rapporteerde, werd ook nir weer afgewezen.
Hulpbehoevende kerken
Ds. II. Meijering las het rapport van
deputaten voor de Gen. Kas naar art. XI
K.O. (hulpbehoevende kerken en persononh
In di.t rapport werd hulde gebracht aan de
nagedachtenis van de ontslapen deputaten,
wijlen Ds. B. van Schelven en L>s. II. Meyer.
liet rapport doet ook tal van raerledeehn-
gen over de Kerk van Gronau, die opgeheven
werd en aan wier predikant, Ds. J. Bakker,
thans wonende te Soeetdijk, een jaargeld
van ƒ500 tweemaal werd toegekend. Het
ligt in het voornemen van deputaten om Ds.
Bakker een jaarlijksch inkomen van f Hl/0
te verzekeren.
Ds. II. II. Schoemakers, van Kampen,
rapporteerde over dit rapport.
Tegen het \oorstel om deputaten te mach.-
tigen zoo noodig van de Keuken te vragen de
helft in plaats van een derde der eerste col
lecte voor hulpbehoevende kerken, rees be
zwaar bij de predikanten Klaarhamei
en Van Es. Na eenige discussie werd de
gevraagde machtiging met drie 6temmen te
gen (Ds. J. I'. Klaarhamer. Ds. A. Schwei'.z;r
en Mr. A. J. L. van, Beeck Calkoen) aange-
De Praeses onderstreepte, nadat de
conclusies waren aangenomen, de woorden
van weemoedige herinnering, die het rap
port aan de nagedachtenis van de ontslapen
dienaren Van Schelven en Meyer wijdde.
Tenslotte ging de Synode ter behandeling
van een bepaald gedeelte van dit rapport
een oogenb'ik in comité-generaal.
Na het zingen van Psalm 1367 sloot de
praeses de zitting om kwart vóór vier met
dankzegging.
Dinsdagmorgen om 9 uur vangen de zit
tingen weer aan. Waarschijnlijk komt dan
het Liturgierapport eerst in behandeling.
Ds. J. D. van der Veen. van Goes, zal de
volgende week worden vervangen door zij.
secundus Ds. A. Schee!e vac
AAN 'T EIND DER WEEK
Onze Synodale medewerker schrijft:
Als we zoo aan 't eind der week onze ge
dachten laten gaan over deze eerste Synode
week, dan rijzen onwillekeurig herinnerin
gen aan vorige Synodes bij ons op. en gaan
we vergelijken.
En dan kan direct gezegd worden, dat de
vergaderplaats in Arnhem, de Ooslerkerk
aan de Rietgrachtstraat, voor die elders niat
onderdoet.
Over de inrichting der kerk behoeven we
niet te schrijven.
De Synode bezit eènig vast meubilair, dat
van plaats tot plaats gezonden wordt. Alle
moet een verhooginkje gemaakt worden voor
het moderamen, dot evenwel ook, als de Sy-
deleden allang weer hui6toe zijn, bij verga
deringen dienst kan doen.
Ook 't onthaal, dat de afgevaardigden in
Arnhem rinden is niet minder vriendelijk
dan elders. We zouden haast zeggen: men is
in Arnhem vriendelijker. Nemen we als
voorbeeld b.v. Groningen, dat naar wij nie9-
ncn 5 kerkgebouwen bezit. Arnhem bezit er
slechts 2. Er zijn dus belangrijk minder
Gereformeerden als in Neerland's der le
koopstad.
Maar toch zijn er in Arnhem veel i
Synodeleden particulier gelogeerd als in
Groningen.
De vriendelijkheid en gastvrijheid der
Arnhemmers is ook wel duidelijk gedemon
streerd op den begroetingsavond j.l. Maan
dagavond, toen de commissie van ontvangst,
onder de actieve leiding van Ds. J. Douraa
De Oosterkerk aan de Rietgrachtstraat,
waar de vergaderingen van de Synode
gehouden worden.
iederen wensch der gasten trachtte te vervul
len. liet heeft er hen letterlijk aan niete
ontbroken.
Onze Christelijke dagbladpers heeft ook m
Arnhem weer beslag mogen leggen op em
plaatsje binnen den kring der Synodeleden
en aan den voet der beide scriba e, met wie
zij 6teeds een nauw contact onderhoudt.
De rollen tusschen de beide officieeie
schrijvers op de Synode zijn nu verwisse'd.
Ongetwijfeld i6 dat feit te meer vermelding
waard, omdat Dr. Keizer juist 20 jaar Je
functie van eerste scriba vervuld heeft. Ilij
is nu naar de tweede plaats gegaan, terwijl
Ds. J. P. Klaahamer de eerste plaats heeft
gekregen.
Wat aanleiding tot deze verwisseling mag
zijn, terwijl 't toch bijna alle de gezichte)!
van vorige Synoden zijn, laat zich slechts
gissen.
Evenwel, ook Ds. Klaarhamer draagt onf
een warm hart toe en waar hij er de kan:
toe ziet, doet hij dat blijken.
De Synodepraeses, lis. J. L. Schouten,
neemt deze functie voor 't eerst waar,
moet lot zijn eer gezegd, op voortreffelijke
wijze. Misschien houdt hij naar 't inzicht
van sommige Synodeleden de teugels wel
wat strak. Was 't op vorige Synoden ge
woonte, dat er in de kleine pauzes, als er
koffie of thee gepresenteerd wordt, ook ven
pijp of sigaar, geprofiteerd mocht worden,
D6. Schouten heeft dat verboden, wat echter
tengevolge heeft... dat de broeders in de
kleine pauzes de kerk verlaten en in anti
chambre of buiten de kerk er haastig de
brand in 6teken. Wie verbiedt nu ook aan
een Hollander, en nog wel aan een HollanJ-
schen dominéé, het rookenl
Maar ook in andere zaken blijkt, dat Ds.
S. van leiding geven weet. Was 't tot nu toe
steeds de gewoonte, dat de commissie van
leden, die een advies voor de Synode voorbe
reidt, in haar rapport de zaken waarom 'l
gaat kortelijks uiteenzette, D6. Schouten
heeft erop aangedrongen, en met 6ucces, dat
men dit voortaan achterwege zal laten,
waardoor tijd gespaard en aandacht gewon
nen wordt.
Dat men soms ook te haastig kan zijn,
bleek Donderdag, toen enkele zaken naar dc
commissie teruggezonden moesten worden,
omdat er te haastig gewerkt was en er iets
vergeten of wel alle mogelijkheden niet over
wogen waren.
Over de behandelde zaken zelf valt, na 't
geen we ervan gezegd hebben, weinig meer
te zeggen, 't Is alles kleingoed, wat aan de
orde gesteld werd. >e meer belangrijke za
ken vragen meerdere voorbereiding, en de
derde Synodeweek zal wel uitgegaan zijn
eer 't tot behandeling daarvan komt.
Getracht wordt de agenda in 4 weken a.'
te doen, al bestaat er bij sommigen de vrees,
dat dit niet zal lukken.
Maar onder leiding van Ds. Schouten heb
ben we goeden moed!
Rectificatie.
Van bevoegde zijde wijst men er one
dat in het verslag inzake de kwestie Prr'f.
Dr. A. Noordtzij een abui6 insloop.
Immens was niet de zaak dat Ds. W. W
Meyncn het met Prof. Dr. V. Hepp een6
was, maar dat -deze hoogleeraar met zijn
opvatting ook in strijd was met de K.O.. die
in art. 3 o.m. zegt, dat een oefenaar slechts
kan worden toegelaten als een bepan'd-
Kerk dit vraagt „te haren behoeve".
Kunst en Letteren.
DE MOLEN VAN RUYSDAEL
Te Wijk bij Duurstede is Woensdag de
gerestaureerde „Molen van Ruvsdael" met
eenige plechtigheid overgedragen aan de
ereeniging „De Hollandsche Molen". Nadat
de leden van het comité ten gemeen te luii ze
ontvangen waren door den burgemeester
Jhr. V a n Geen, onthulde de voorzitter van
het comité de heer N. van Harpen een
tegelsteen, aangebracht aan de binnenzijde
van de poort De voorzitter van „De Hol
landsche Molen" Mr. van Tienhoven
aanvaardde de molen daarna met eenige
woorden van dank namens de vereeniging.
De aanwezigen bezichtigden daarna den
molen en vereenigden zich dan aan een noen
maal in „Het Schippershuis".
REINIER SNIEDERS
Te Turnhout, waar hij zich in 183S als
geneesheer vestigde, zullen in September
groote feestelijkheden plaats vinden, bij ge
legenheid van de onthulling van het gedenk
teeken voor Reinier Snieders, de broer van
August Snieders. Ook wordt een aanvang
gemaakt met een nieuwe volledige uitgave
van zijn werken.
BERNARD SHAW
Van de verzamelden werken van Bernard
Shaw is verschenen een nieuwQ complete
luxe-uitgave. Zij omvat dertig deelen en
kost 32.287 pond 10 shillings. Vijf deelen
zijn momenteel verschenen.
Vóór het inzeepen
Als gij U moeilijk scheert omdat Uw huid gauw
stuk gaat en pijn doet, dan kunt gii dit geheel
voorkomen, irdien gij vóór het inzeepen de
huid even inwrijlt met slechts een weinig
PU ROL
Gemengd Nieuws.
DE SPOORWEGBRUG BIJ VELZEN
DE BRUG WEER OP HAAR PLAATS
Onder leiding van den directeur van de
Amsterdamsche Droogdok Maatschappij is
voortdurend doorgewerkt aan bet herstel van
de aangevaren spoorwegbrug bij Vclzen.
Naar wij vernemen, is men er Vrijdagmid
dag in geslaagd de brug weer geheel op haar
plaats te brengen.
Onmiddellijk is men aangevangen mot het
herstel van de gebroken en gescheurde on
derdeden van de brug. Men hoopt er in te
zuilen slagen doze herstelwerken zoo snel
uit te voeren, dat de brug Maandag of Dins
dag weer kan proefdraaien.
De „Amazon", het Grieksche schip, dat de
aanvaring van de Velserbrug veroorzaakte,
is naar Amsterdam opgestoomd.
Ineen droogdok van de Amsterdamschc
Droogdok Maatschappij zal het voor de
schade worden nagekeken.
Het schip zal eerst nadat de verschillende
borgtochten gestort zijn de reis naar New
Castte kunnen vervolgen.
INBRAAK MET GEWELDPLEGING
In een pastorie
Men meldt ons uit Leimuiden:
In de afgeloopen nacht omstreeks 2 uur
werden de Rijksveldwachter en de Gemeente
veldwachter door den koster van de R.K,
Kerk er van verwittigd, dat in de pastorie
ingebroken èn de pastoor in zijn slaap over
vallen was.
Bij een onmiddellijk ingesteld onderzoek
bleek hun, dat de pastoor door een individu
was aangevallen, dat een bedsprei op zijn
hoofd gooide en zich met zijn lichaam op
hem wierp. De pastoor verzette zich krach
tig en riep luide om hulp, waarop de aan
valler den aftocht blies.
Het viel de politie onmiddellijk op, dat
er niets ontvreemd was, terwijl het allen
schijn had, dat dc aanvaller zich terstond
op den pastoor had geworpen.
Nadat de omtrek vergeefs per auto was
afgezocht, viel ten slotte verdenking op
den als onnoozc! bekend staanden W.
Deze was met de plaatselijke gesteldheid
uitstekend op de hoogte, aangezien de pas
toor zich het lot van dezen twintig-jarigen
persoon had aangetrokken en dez<
malen in de pastorie vriendelijk ontvangen
werd. Tegen den ochtend vervoegde zich de
politie dan ook aan de woning van W. van
B. en slaagde er in om deze mee te krijgen
In do pastorie werd hij in verhoor genomen
waarbij hij ten slotte door de mand viel en
een volledige bekentenis aflegde.
De ladders, welke hij gebruikt had voor
het betreden van de bovenverdieping, had
hij naar zijn verklaring uit dc schuur
de pastorie weggenomen, en na het verrich-
tie zette do onnoozele do geheele toedrach
van het geval weer in scene.
De pastoor was zeer onder den indruk
van het gebeurde. Op advies van den Of li
cier van Justitie zal de dader ten spoedigste
door den burgemeester in een gesticht in
bewaring worden gesteld.
i geval
DE KINDERVERLAMMING
Te Vlagt wedde (Gr.) is weder eet
van kinderverlamming geconstateerd.
In de buurtschap Hilden, gem. Wehl,
(Gld.), is een geval van kinderverlamming
geconstateerd.
INGEZONDEN MEEEDEELING
Radio Nieuws.
HUIZEN. <1071 M N.C.R.V. 8.25— 9 70 Mol
enwijding. te houder
Zoeklicht". Joba
burs
Onder
1 Gode
nnes de Heer
•<-f de» Ktne
t Gods IL»
2. Schriftlezing. 3. Gebed.
rkoning". 5. Toespraak. t>. soi
I. Gij braeht eens verlossing roor
g: Geef den Heil.ind 't roer in h
•enschappclljk zingen Gezung 68:
■nn Kcrkdlenst vanuit de Ned. Hei
(Groote
Ned. Her
ï'red.
1. Org
el. 2.
eloofsbelljdenis. 5. Zing,
i. Gebed. 7. Schriftlei
R-uyI. Tekst- Psalm 87 :5
HUIZEN. (Vóór 6 t
8 15 JU Moi
•11 Korte Ztekendlcnst. I
E. G. van Uchelen.
lum. 12.80 Tijdsein. 18.30-
L#ulh. Kerk aan den K
sterdam, door den org
3.15 Tijdsei,
■list dier kerk. der
Stofvei
„I.D.. Tolsteegsingel
T I - 1—5 Z kenuiirt Je.
rt-f. Pred. t,
M. Gravendijk.
Hilversum, z.
Musl-
en: Psalm 146
Psalm 14,;. 4.
31 16a. ..Mijne
6"Zingen: Psalm 62 - i'en^S^Tweal
8. Dónkgel
S— TIJdse
looiDirk Vos. altviool; HL
redeelte der toespraak. 8. Dankgebed 9. Zin
27:5 en 7 5— Tlldscln. S—6.":
H. Herman,
ello; PI,
i Hurk. Hul
lonles
i Eleetrlcilcit" (11). 7.30—S I
Javond. Sprei
npen. lid van
Vakverbond.
Alg. Be»
Tabakbewerker
ie soolale actie
ijd". Muzikale medewerking
Chr. Gem Koor ..J. S Bach"
"".ramofoonpla'en. 10— Toespraak. 10 15 V«>-.
Jrs.eht. 10.30 Z,ekenuurtje, u 30 Gramofo>,.mi.-
r-k. 12.— rolltieborlcht.il. 12 15 Concert. 1 <3
G-amo'oonmri.' k 2— Onder... eking voor vv-
g'l-g zende- 30 Nederlands-..- b-ijvc en
l.chters voor de mlcrofo m. 3 15 Lezlm-. 4 15 Or-
G 30 Concert. 7.15 „Hel
ONTVLUCHT EN GESNAPT
Uit de stichting Ilocndorloo te Hoenderloo
(Gld.) ontvluchtte dezer dagen een jongen
met medeneming van een fiets, waarop hij
richting koos naar Deventer. Vanuit Deven
ter ging hij toen naar Amsterdam en wist
daar een dag zoek te brengen. Den volgen
den dag geraakte hij verzeild te Weesp, waar
de politie hem oppikte en naar Hoenderloo
terugzond.
ZIGEUNERS
Aan de grens van Groningen verblijven,
nog altijd troepen zigeuners.
Op een avond is het tot een kloppartij ge
komen en zijn twee wachtmeesters door de
zigeuners en door hun vrouwen omsingeld,
mishandeld en niet messteken verwond.
Een aantal zigeuners werd gearresteerd.
INGEZONDEN MEDEDEELING
door ARTHUR E. SOUTHON
(57
Hierin sloeg dc zendeling de plank mis.
Dien avond lag Makindi op zijn mat voor hot vuur en hij
sprak met Nadu. Beiden waren ze zeer opgewonden. Nadat de
Fane's vertrokken waren, kwam Rilston binnenloopen om het
verband van zijn arm af te halen. Hij zag tot zijn groote vreugde
dat de gebroken arm weer aardig aan 't genezen was. Dc jonge
man had een sterk gestel en dit had het proces van zijn hei-stel
verhaast Tot ivcrbazinc van Nadu als van Makindi, was de
arm alleen een ietsje korter geworden cn zij wilden nu gaarne
dc voorspelling van den zendeling gelooven, dat die arm binnen
kort weer even flink zou zijn als de andere. Dit was hun een
wonder. Ze hadden nooit andere geweten, dan dat een gebro
ken lichaamsdeel bestemd was om weg te teren; en die weten
schap was voor Makindi een nachtmerrie geweest. Eëns was hij
de sterkste jonge man van Kwandi geweest en met groote vrees
had liij zich gedacht den tijd, als hij een invalide zou zijn'ge
worden met een gebroken rechterarm, niet in staat om te wcr-
nooh om te jagen.
En deze gedachte had niet alleen zijn mannentrots beleedigd.
Ook zijn grootste levensbelangen waren er niet door ongemoeid
gebleven. Heel duidelijk had hij ingezien, dat invalide zijn be-
teekende het verlies van Feribo. Do koning zou de invaliditeit
van het j^nge opperhoofd gebruiken als een excuus om te doen,
V/at Makindi wist dat hij moest doen, nl. een eind maken aan de
verhouding, ilie er was tusschen Feribo en hem.
Maar toen Rilston het verband van zijn arm had afgehaald en
zeide, dat hij spoedig weer geheel genezen zou zijn, kenden zijn
vreugde en zijn dankbaarheid geen grenzen.
Nadu had zijn zorgen gedeeld, want zij had altijd zoo veel van
hem gehouden, omdat hij lichamelijk zoo sterk was. Ja zelfs, zij
was geneigd om al te veel te bogen op zijn kracht, en zij wist,
dat er velen waren, die zich zouden verheugen als deze trots ver
nederd werd. Aangezien zij een innig-vrome vrouw was, uitte zij
haar dankbaarheid in een lof aan Shango.
„Shango is goed voor ons, dat hij jou je arm teruggegeven
heeft" begon ze.
„Shango? Shango heeft er niets mcete maken" kwam Makindi
tusschenbeide.
„Wie dan wel? de blanke man?"
„Neen, de God van den blanken man" antwoordde hij, vol
houdend. Dc goden van onze vaderen zijn er slechts op uit om
iemand dood te maken; maar zij genezen den gewonde niet Al
leen de God van den blanken man doet dat"
De priesteres gaf geen antwoord, en daarom vroeg hij:
„Als de blanke man niet hier geweest was, wat zou je dan
gedaan hebben, Nadu?
„Ik zou veel offers gebracht hebben en gebeden hebben zonder
onderbreking".
„En zou me dat geholpen hebben?" vroeg hij. „Heb je vroeger
ooit wel eens gebeden en heeft Shango daarop geantwoord? Ja,
ik weet wel dat je dat gedaan hebt, maar het waren steeds je
medicijnen, die den zieke beter maakten en niet Shango. Als
ifucid gewond was zooals ik en jouw medicijnen hielpen niet,
dan was er niets aan te doen".
„Het kwam omdat de blanke mail een bcóarc dokter was en
er verstand van heeft om niet gobroken beenen 0111 te gaan, maar
niet, omdat zijn god sterker is dan Shango" protesteerde zij.
„Wie gaf hem die wijsheid? Shango heeft ze jou nooit ge
geven, hoewel je hem zoo trouw diende. Zijn god gaf hem in
het hart hierheen te komen, niet 0111 ovei ons te hcerechen, maar
om ons te dienen. Het kan Shango niets schel°n, of je anderen
helpt, Nadu. Je dient hem, omdat jc bang voor hem bent. Deze
man dient zijn god, omdat die god vriendelijk is; en die manier
van doen. is beter dan de onze. Omdat ik van jou en van Feribo
houd, zou ik voor jullie beiden meer willen doen dan voor al
de anderen. De blanke zegt dat dit dc reden is waarom hij zijn
god dient omdat hij Hem liefheeft".
„Dat is rare praat" zei ze. „Wie heeft er nu ooit van gehoord
van een god, die do menschen liefheeft".
„Wij niet, omdat onze goden wreed zijn. Zij houden van offers
zelfs van mcnschenoffcrs".
„Maar vraagt dc god van den blanken man dan geen offers?"
vroeg zij weer.
„Neen, niet zooals de onze. Alles wat hij vraagt is, dnt de
menschen hem zullen dienen door vriendelijk te zijn tegen an
deren. Deze god bracht zelf de offers. De blanke man vertelde
mij, dat deze god zijn eigen Zoon gaf, om te stenen voor dc
menschen".
„Oh, wat een dwaasheid", riep zij uit „Goden geven nooit, zij
nemen slechts".
„En toch geloof ik dat het waar is" zei hij peinzend. „Ik heb
er veel over nagedacht, toen ik hier zoo lag en ik kan nu veel
begrijpen van wat k vroeger nooit begreep. Deze man heeft mij
en vele anderen in Kwandi gelioljK-n en hij vraagt niets voor al
zijn hulpen daaraan zie ik juist dat zijn godsdienst waar is.
De menschen zijn niet heter dan hun goden. Deze man is goed,
beter dan wij; en ik voel, dal dat komt omdat zijn god heter is
dan onze goden. Het kwam niet zoozeer door wat hij zeide, als
wel om wat hij deed, dat ik zijn god ging gelooven".
..Dus jij hebt Shango vertalen en Je .lienl nu den god van
den blanken man?" riep zij in wanhoop
Hij lag eenige oogenblikken et!) en waa bang om Ie anlwoor-
den. Hij had onophoudelijk nagedacht over alles, wat Rilston
tot l.eni gesproken l.od gedurende al die weke» van zi,n ziekte,
maar hij had nooit voor zichzelf tot een oplossing kunnen ko
men. Roods langen tijd vóór zijn ongeluk was hij geestelijk uit
zijn evenwicht geraakt, hoewel hij daar nooit iets van tegen
Nadu had gezegd.
lift was al fwgonnon mot hot échoc van Mimha-Karo. wanl
hij had oorst vast geloofd in do longons \an don hslfbtood.
Toon Fanc hol hronton boold had kapot gogooid on ongodcoid
goblc.cn was, was dssrmoo ook Makindi blindt wolooi In do
priesters gebroken. En later toen de koning weui-rdi hem Feribo
te geven ten spijt aan al zijr. offers aan ShnnirJBriton hij ta
vragen of de goden werkelijk wel in staat waren hem (e helpen.
Het ongeluk met hem was op het juiste moment gebeurd, want
toen was hij in een gemoedstoestand gekomen, waarin hij aan
dachtig kon luisteren naar Rilston rustig betoog over het chris
tendom.
Dc methode van Rilston was%ebleken juist te zijn voor een
man als Makindi. llij was niet begonnen met ruwweg het be
staan van de goden in het land te wtkenncn en evenmin had
hij hun e redienst aangevallen. In plaats van den Jongen man
tot het uiterste te prikkelen, was hij steeds vriendelijk geweest
en had hij voel tijd besteed om hom te laten zien hoc do ver-
schillende vormen van het foUschiamo elementen van waarheid
bovatten, ja. dat het in wezen eigenlijk eerlijke pogingen waren
om den Onbekenden God te loeren kennen.
(Wordt vervolgd^
