EEN TOCHT OVER
SCHOUWEN EN DUIVELAND
Zomerkou,
Radio Nieuws.
Gemengd Nieuws.
ANDA ZOOLEN
D|E HELPEN
EEN GELE NAPOLEON
3
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1930 1
EEN SCHRIKKELIJKE
HISTORISCHE HERINNERING
DE LEGENDE
VAN WESTEESCHOÜWEN
Na een kwartier fietsen, langs een aardi-
gen weg, welke verschillende panorama's
van Sohouwen bied, komen wij aan een
Vroeger was het een groote Ambachts
heerlijkheid en een flink dorp. Er is echter
niet veel meer van over. Toch is het wel
aardig, even de naamsoorsprong na te gaan.
In de Middeleeuwen waren de Edelen met
hunne sloten, o.a. die van Haamstede en
Renesse, natuurlijk ver van het Grafelijk
Hof verwijderd, waarmede men echter toch
Voortdurend contact hield.
De Post van heden was een onbekend iets
en men maakte gebruik van z.g. brief- of
boodschap 1 o o p e r s. Daar de tocht door
Sohouwen zeer moeilijk was, plaatste men
hier een Kapel, waarin die z.g. loopers
in konden wijlen, om uit te rusten, en te
vens de hulp te erlengen van de Heilige
Ghristophorus (de beschermheilige der Rei
zigers) voor de gevaarlijke, moeizame tocht.
.Volgens oude aanteekeningen was het een
voornaam dorp en in haar wapen werd
haar naam goed tot uitdrukking gebracht,
n.l.: Een looper of briefdrager op een veld
van zilver, 't Dorp had zelf een eigen sche
penenbank.
Wij hebben geen tijd om de gehuchten
Brijdorpe en Klaaskinderen te gaan bezien
en naderen nu een echt landelijk dorpje:
Eiker zee.
De rust die hier heersóht doet weldadig
aan. Lief ligg ende huizen langs den weg
gesohaard. Het aardige kerkje trekt dade
lijk ieder aan. Niet door forsche lijnen of
hooge toren, maar door eenvoud, 't Spreekt
vanzelf, dat, nu wij zoo dicht hij de sluizen
van S char en dij ke zijn ('t welk onder
Eikerzee ressorteert) wij natuurlijk gaarne
even de gelegenheid waarnemen om „den
Repart" te bezoeken, 't Is er voorzeker een
heerlijk rustig plekje, en zij die ziek ge
weest zijn, en een rustig strandje zoeken om
te herstellen, zij hierop gewezen.
Den menschen uit Zierikzee althans was
het een genot, daar een vacantiedag door
te brengen. Hier lag vroeger het klooster
Betlehem ,dat echter van den Schouw-
6ohen bodem verdwenen is.
Wij keeren echter het strand den rug toe
en fietsen verder. Plet duurt niet lang of een
forsche dorpstoren wenkt ons toe.
Het is de toren van de dorpskerk te
Verbonden zijn.
In den Spaans dien oorlog ,toen de polder-
Organisatie nog niet zoo in orde was als he
den en Schouwen veel hooge en diepe gron
den bezat, behoorde Noordwelle, tot die plaat
sen, welke hoog gelegen waren.
Toen 1 October 1875 het land van Schou
wen, door het doorsteken der dijken van
Borrendamme (een verdwenen plaats aan
de Noordzijde van Zierikzee) onder water
gezet werd, bleef Noordwelle droog. De
Spanjaarden, die van het water niet veel
moesten hebben, zagen zich genoodzaakt
naar het hoogere gedeelte van Schouwen de
wijk te nemen en kwamen derhalve in
Noordwelle terecht
De Geuzen, hiervan onderricht, zonden op
'14 Januari 1576, In den vroegen morgen,
toen het nog duister was, elf Schouwen en
twaalf andere booten met krijgsvolk gewa
pend, uit Zierikzee op hen af en na een
kort gevecht, waarin de Geuzen 4 man ver
loren, werd Noordwelle vermeesterd.
De Spanjaarden, in de kerk gevlucht,
Weigerden zich over te geven. Het bootvolk,
na nogmaals te hebben aangedrongen tot
overgave, wat weder werd geweigerd, sta
ken daarop de kerk in brand. Door den
rook en de vlammen gedwongen, werden
Zij naar den toren gedreven, waar zij eenige
verademing van lucht vonden. Hun positie
Was echter niet benijdenswaard. Aan hunne
voeten de brandende kerk en daaromheen
de gewapende Geuzen. De Geuzen traden
nader, om ook den toren in vlammen te
doen opgaan.
Geen uitkomst ziende, wilde de Spanjaar-»
den zich thans overgeven, maar de Geuzen
wilde het niet meer aocepteeren. De vlam
werd er in gestoken en 22 wanhopige Span
jaarden sprongen naar beneden en de an
deren kwamen in de vlammen om. Slechts
2 vijanden en een kind ontkwamen. Het
kind werd door de radelooze moeder, onder
een smeekbede het te sparen, de Geuzen
toegeworpen, die het opvingen en de belof
te nakwamen. Het werd te Zierikzee opge
voed.
De kerk en toren waren vernield, zoodat
men met herbouw begon.
Het is een aardig dorpje. Men wilde eeni
ge jaren geleden van
doch dit plan is niet doorgegaan. Het is ook
o.i. niet gewenscht. Bezuiniging geeft het
bijna niet. Men moet toch 3 scholen, brand
spuiten, straatverlichtingen en stembureaux
houden ,daar Noordwelle 3 K.M. en Seroos-
kerke 5y2 K.M. van Renesse ligt. Alles wat
vereenigbaar bleek, is trouwens al ver-
eenigd. Bovendien de verschillende dorpsbe
woners zijn tegen deze vereeniging gekant.
Wij gaan maar weer verder en komen
thans in een schitterende omgeving. Wij
worden verrast door een rank torentje, dat
even boven het geboomte uitsteekt en we
behoeven niet lang te vragen, wat het.' is,
want het kleinste kind kan u mededeelen,
dat het
het fraaie Kasteel Moermont
is, waaraan zooveel Historische herinnerin
gen en namen verbonden zijn.
Het doet ons Zeeuwsch Historisch hart
goed, onze oogen te mogen verlustigen in
deze omgeving en wij zijn dankbaar, dat wij
Moermont nog hebben, al is het niet meer
in die luister als voorheen, toen de Ridders
met hunne paarden over de slotbrug draaf
den.
Van hoe menig kasteel in Zeeland, dat
Historische vermaardheid bezat ik denk
aan het Slot Ostende te Goes, den Hellen-
buroht bij Baarland, den Catsohen Burcht,
Gystellis te Kapelle, Oosterstein op Duive-
land en Suytburcht te Kortgene, de Sou-
buroht van Heer Marnix van Aldegonde,
enz. enz. moest de nieuwsmare door het
land weerklinken, dat zij overgeleverd wa
ren aan de mokerslagen van den slooper
nóg voor ze door den tand des tijds wi
doorknaagd of in puin gevallen.
Ik waag mij niet aan de optelling der
Zeeuwsche kasteeler, die verdwenen, 'k Be
zit een bundel gravure's en platen van ver
schillende schoóne bouwwerken. Doch ei
is niets meer aan te doen. 't Is weg, voor
goed.
Daarom doet het ons goed, op onze reis,
te stuiten op eenige Schouwsohe Kasteelen
waaronder ook dit.
Het was vroeger een zeer sterk Kasteel,
omringd met wijde en diepe grachten, ter
wijl vijf torens hun spitsen in de lucht
boorden, 't Heeft menig beleg doorstaan.
Ridder Jan van Renesse, zoon van Cos-
tyn, de vijfde heer van Renesse, door Graaf
Jan van Holland tot Baljuw van Zuid-Hol
land aangesteld, werd door Wolfaart van
Borselen, van verraad en samenzwering te
gen den Graai beschuldigd. De Graaf, die
hieraan geloof sloeg, zond daarop zijn
krijgsvolk naar Schouwen af, om Renesse
en zijn goederen in bezit te nemen.
Jan van Renesse was echter maar zoo niet
Ineens bereid om zijn Kasteel over te geven.
Hij verschanste zich met 360 gewapende
aanhangers' in zijn Burcht Dapper werd
eenige maanden stand gehouden, maar zij
moesten zich daarop, door honger gedwon
gen, overgeven. Een groot gedeelte van het
Kasteel werd daarop vernietigd.
Na eenigen tijd heeft Iman van Zuidland
Heer van Moermont, het Slot weder doen
herstellen en de grachten doen uitdiepen.
Thans lift het er zoo aardig en is een kost
bare bezitting voor het eiland.
We komen nu aan het mooie dorp Renes
se, mijns inziens een der mooiste onder de
Zeeuwsche zon. Er liggen daar oude hof
steden in het groen verscholen met roman
tische plekjes en verschillende dezer hofste
den zijn modern ingericht.
Wanneer men de zaak hier eens flink
aanpakte, zou men van Renesse een goede
badplaats kunnen maken.
Renesse voldoet als badplaats aan alle
eischen die men aan de natuox kan
stellen.
De oorzaak dat er maar geen vaste plan
nen zijn, om deze zaak door te zetten blijft
het bezwaar van slechte en dure verbin
dingen. De Gemeente werkt niet mede,
door b.v. de Vereen, voor Vreemdelingen
verkeer te subsidieeren. Waarom tast Re
nesse niet door? Het is onloochenbaar dat
Schouwen als badstreek schitterende toe
komst heeft. Ik weet wel, van Renesse is
er geen Ostende te maken en worden wij
hiervoor gespaard. Schouwen heeft geen
„mondain'' leven noodig. Daarvoor is het
veel te mooi. En het is er niet duur wonen.
De belasting is zeer laag. Logeergasten be
hoeven geen belastingpenningen te storten.
Er zijn in het aardige dorp eenige beroeps-
pensions, waar circa 150 badgasten onder
gebracht kunnen worden.
Aan het strand kan ook nog veel ver
beterd. Het strand heeft slechts enkele
primitieve inrichtingen. Er is geen bad
huis, badstoelen en wat het ergste is
.geen reddingsmateriaal.
Zoo even stipte ik de verbindingen aan,
wat team en boot betreft, wat echter de
lucht betreft, dat komt schijnbaar vlug in
orde. Immers, naar wij vernamen
Dezer dagen heeft een financieele combi
natie aan den duinrand, onder de Gemeen
te Haamstede grond aangekocht, waarvan
een gedeelte als vliegterrein dienst zal doen
De overige gronden zijn bestemd voor tuin
bouw en glascultures en zullen onder zekere
Voorwaarden in klein grondbezit worden
uitgegeven.
Voor dit Westelijk gedeelte van Schou
wen is een
vliegdiezist ongetwijfeld belangrijk.
Niet alleen voor het vervoer van land
bouwproducten, maar ook voor personen
vervoer .Vroeger was er een lieele dag mee
gemoeid als men naar Rotterdam moest,
nu zou dat tot een goed kwartier inge
krompen zijn, voorzeker voor zakenlui een
enorme vooruitgang.
Renesse zelf is een aardig plaatsje. Het
kerkgebouw, met zijn forsche lijnen en onder
bouw ziet er wel naar uit, dat het nog
eeuwen kon trotseeren. Het kerkgebouw is
van binnen ook mooi en zeer bezienswaard.
Wij gaan maar weer verder, nuopHaam-
stede aan.
Ook al weer een naam die vele historische
herinneringen naar voren roept Haamstede
is een aanzienlijk dorp en naar sommigen
beweren het mooiste dorp van Schouwen.
Hier is alles, duinen, koomvelden, grasrijke
weiden, in een woord, alles wat het gezicht
kan bekoren.
Het kasteel ,J£oerntoruF' te Renesse.
INGEZONDEN MEDEDEELIN l
plotselinge afkoeling, tocht, te luchtige klccding of bedek- A W
RHEUM ATIEK. Zij openbaart |j
gevolg
king, dreigt ied<
zich door pijn in zenuwen, spieren en gewrichten in acuten vorm. Laat
het niet verergeren, doch gebruikt direct het bekende geneesmiddel tegen rheumatiek, TOGAL-tablettcn. In den regel is één 0ai
voldoende. Bij alleApoth. en Drog. hf0.80 en f2.—.Voor Ir1*s~ *-'-3s-
Dat het vroeger reeds goed bekend stond
blijkt wel uit het feit, dat toen keizer Karei V
in het jaar 1510 te Zierikzee vertoefde, hij
ook Haamstede wenschte te bezoeken. Een
der kenmerken, dat Haamstede, vroeger van
de andere dorpen onderscheidde was dit, dat
zij alleen straten had. In het midden staat
een fraaie kerk. De eerste kerk, aan Johan
nes den Dooper toegewijd ging in vlammen
op in het jaar 1500. Na eenige jaren werd
zij weer grooter en heerlijker opgebouwd.
Naar den duinkant ligt
het Heerlijk Slot van Haamstede.
Het slot is in oude tijden een aanzienlijk
kasteel geweest en is met een diepe gracht
omringd. Ten opzichte van zijn eersten aan
leg, moet het zeer oud zijn, want volgens
eenige Latijnsche verzen, door den heer
Jacob van den Ende, onder een schilderij
van het slot gesteld en door Boschoven aan
gehaald, is het 400 jaar lang de verblijfplaats
der Edelen van Haamstede geweest, voor
het door de vlam verteerd werd. Ruim 100
jaar lang liet men het als een ruïne staan
doch in 1608 is het weer grootendeols her
bouwd.
Ook is bet een groot genot, om in de bos-
schen van Haamstede rond te dolen. Wij
gaan evenwel weer op de fiets en komen te
Burgh. Ook dit is een mooi dorp en de
schoone ranke toren met kerk mag er zijn.
Vroeger heeft hier nog een Nonnenklooster
„Leliëndaal" gestaan, doch toen de Hervor
ming zijn intrede deed raakte het in verval.
Wij zijn thans in Westenschouwen. Zoekt
maar niet lezers, naar het dorp van dien
naam, nog minder naar de* bloeiende vis-
schersplaats, die hier in de buurt eenmaal
lag.
Het lijkt mij wel goed even de
Ook deze plaats behoorde tot die plaatsen,
die een goede reede en haven bezaten, welke
door de scheepslieden gaarne werd gezocht,
dat blijkt wel hieruit dat deze plaats bijzon
dere voorrechten genoot.
Zoo had zij een bizonder privilegie van
Engeland, benevens van Noorwegen en Lim
burg.
Maar evenals bij Veere en Amemuiden
verzandde ook hier de eens zoo diepe haven,
in de 16e eeuw.
En zooals dit vaak gaat men denke aan
het Vrouwezand bij Stavoren wilde men
ook van deze verzanding een verklaring
geven, die nog steeds door een groot deel
der Zeeuwen wordt aanvaard.
't Was op een fraaien zomerdag In de 15e
eeuw.
Wijd strekten de Zeeuwsche wateren zich
uit en de blauwe hemel was vol blijde wol
ken, die vluchtige, spelende schaduwen
wierpen over het groenachtige water.
Aan het begin van den Roompot lag een
groot aantal schepen en het was een lust
voor de oogen al die botters te zien.
1-Iet waren al te maal Veerenaars en W
tenschouwers, benevens visschers uit andere
Zeeuwsche plaatsen, die kaheljouw en alles
wat de zee verder opbracht, poogden mach
tig te worden.
De prachtige St. Lievensmonster, de mas
sale steenklomp uit Zierikzee, die den om
trek over land en water uren ver beheersch-
te, toekende zich in de verte tegen den
hemel af.
Er heenschte een blijde stemming.
Geen wonder, want de vangst ging uitste
kend. De Roompot gaf een deel van haar
inhoud, die blijde aan boord werd gehaald.
Maar plotseling klonk er verwondering
uit talrijke monden, want terwijl eenige
visschers him net ophaalden, bevond zich
daarin een zeemeermin, die daarin verward
Zooals wij weten, was een zeemeermin
volgens het bijgeloof een tweodeelig wezen.
Het bovenlijf was van een vrouw, het onder
deel eindigde in een staart eener visoh.
Een gejuich ging op! Zoo iets had r
nog nooit in de Roompot gevangen. Dat was
nog eens een bizondere vangst, waarvan
tn Westenschouwen zou opzien.
Meermalen had men daar dan ook van
een zeemeermin gehoord, doch de meeste
Westenschouwers hadden haar nog nooit
gezien, zoodat men nu in staat zou zijn deze
met eigen oogen te aanschouwen.
De bizondere vangst werd binnen boord
gehaald, men voer van de Roompot weg en
hield recht op de haven van Westenschou
wen aan.
Maar wat was dat?
Daar spatte plotseling naast de boot het
water op en daar dook een meerman op. Hij
volgde de boot en smeekte de visschers toch
zijn vrouw aan hem terug te geven en vrij
te laten.
Maar de visschers weigerden!
De zeemeermin moest in triumph meege
voerd worden. De meerman volgde het schip
en drong steeds meer en dringender op vrij
lating aan.
Eindelijk werd de haven van Westen
schouwen bereikt
Voor de laatste maal smeekte de meerman
om aan zijp verzoek te voldoen, maar
visschers bespotten hem.
Nu de meerman zag dat alles tevergeefsch
was, greep hij een handvol wier en zand,
richtte zich op en vervloekte deze visschers-
„WestenschouwenWestenschouwen!
D:jc daad zal j' eens berouwen.
Dat gij genomen hebt mijn vrouwe.
Westenschouwen zal vergaan!
Alleen de toren zal blijven staan!"
En zoo is het -^schied. De haven dezer
plaats verzandde. De onheilsprofetie ging in
«■vulling.
Verondersteld wordt, dat er verband be
staat tusschen deze legende en het wapen
an het eiland Schouwen, waarop een meer-
rian en een meerminne, op bet water zwem
mende, elkaar de hand reiken.
Zoo ging dan Westenschouwen ten onder.
De bevolking verminderde snel. Alleen de
toren stond nog langen tijd alleen, als een
toonbeeld van vervallen grootheid.
Westenschouwen heeft echter nog toe
komst. Zoo langzamerhand raakt het in
Nederland bekend, dat het hier zoo schoon
is. Vcrsohillende landhuizen verrezen reeds
in de duinen en het jaarlijksch weerkeerend
getal gasten, getuigt wel, dat men er veel
geniet.
9..10. Kerkdienst vanuit Evanp Luth. Kerk
te Rotterdam, Voorganger: Ps. J. W. Br*s», Sr,
Luth. Pred. aldaar. 1.Orgelspel. 2. Votum. 3.
Zingen: Gezang 10:1 en C (Herv. Bundel Ge*.
3:1 en 6) 4. SchriftlezingHand. 15-1—12. 5.
HET GEVAL VAN WATERPOKKEN.
In aansluiting aan ons bericht omtrent
het geval van waterpokken aan boord van
het s.s. „Poelau Roebia" te Amsterdam, kun
nen wij nog mededeelen dat de scheepsdok
ter direct waterpokken had geconstateerd,
doch dat de geneesheer in Suez meende met
echte pokken te doen te hebben, wat later
niet juist bleek te zijn.
NOODLANDING.
De heer K. van Beek, wonende te Melis
sant, die zijn vliegtuig te Waalhaven heeft,
hevond zich Woensdagavond boven Oolt-
gensplaat, toen hij motorpanne kreeg. Hij
maakte een vlotte landing in een bieten
veld van den heer v. G. en belde Waalhaven
op. Even later verscheen er reeds een ma
chine ter hulpverleening. Zij maakte even
eens een vlotte landing en zette zich naast
de eerste neder. Het bleek echter dat de
motor ter plaatse niet gerepareerd kon wor
den, waarom de machine gedemonteerd
werd en per Panderauto naar Waalhaven
vervoerd.
NOODWEER.
Te Zevenhoven trok door het Zuideinde
van het dorp een windhoos. Zij vernielde
bij den veehouder P. v. Leeuwen een raam
en vele z.g. erwtenruiters, welke in de sloot
terecht kwamen. Bij den veehouder Kool in
de Kous werd een boom ontworteld en kwam
op het boenhok terecht. Vele boomen moes
ten het ontgelden aan den Kouserweg.
IN EEN PUT GESTIKT.
Te Oest (Ov.) geraakte het 3-jarig zoontje
van den landbouwer Akkersdijk bij het spe
len in een put met vuil water. Onmiddellijk
werd het kind op het droge gehaald, doch
het is kort daarna aan de gevolgen over
leden.
HISTORISCH OPENLUCHTSPEL
TE ERMELO.
28 Augustus zal onder leiding van den
heer R. A. den Ouden een historisch open
luchtspel. worden gehouden, waaraan onge
veer 2 300 personen hopen deel te nemen,
GROOTE PENSIONDRUKTE OP DE
VELUWE.
Ondanks het ongunstige weer hebben de
meeste Veluwsche gemeenten honderden
pensiongasten, die de schoone Veluwe over
trekken. Door de stoombootvaartverbinding
HarderwijkAmsterdam bezoeken duizen
den Amsterdammers de Veluwe, die zoo rijk
is aan natuurschoon.
ROUTEUCHT VAN HARDERWIJK.
EEN TRAGISCH ONGELUK.
Eenige dagen geleden werd bij een auto
botsing te Maastricht een Amerikaanscho
vrouw, dochter van een Engelsch predikant,
gedood. De vrouw, 22 jaar oud, was voor vijf
weken gehuwd en op de huwelijksreis. Haar
man werd bij dit tragisch ongeluk licht go-
wond.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK.
Te Maastricht reed bij het uitwijken voor
een andere auto de chauffeur van een
vrachtauto tegen een boom. Hij viel door het
open portier van don zes meter hoogen dijk
naar beneden. Slechts met lichte wonden
kwam hij er af. Daarentegen brak zijn ver
loofde, die naast hem zat, beide beencn. Het
meisje is aan de gevolgen bezweken.
T. 5. Gebed. 6. Inleiding tot
—21. S. ZingenGezang 21 1 en 4. 9. Eer-
•deelte der predikatie. 10. Zingen: Tsalm
ïd 11. 11. Tweede gedeelte d.-r predikatie.
12. Gebed. 13. Zingen: Psalm 32 4. 14. Zegenbede.
15. Orgelspel.
T.C.R.V. 8.15 Tijds.;
10.30 Tijdsein. 10.3un ivorie aieitenaitnst, te
eiden door Ds. J. A. Hoekzema, Ned. Herv. Pred.
5.15. Kerkdlet
Gelot
ng 11S 5 en 6 (Her
an den Kloveniersburgwal
en orgelist dier kerk. den
-3.45 Cursus Kntppi
en door het Instltui
el 54. Utrecht. 4.— Tijd.'
Zwart. 3.1S
Stofvcrsleren. te ge-
K N S A 1 11 TolsteegHln-
iej. Hofkamp. Groninger.
Fr. Reymerlnk. 's-Graveland. kerkorgel,
n. 2. Schriftlezing: Lukas 5 12—18. 3.
Gebed. 4. Zingen: Joh. de Heer no. 5S4. 5. Toe-
ag een kranke van Jezus
6 Zingen Joh. de Heer
ik over: ..Wat verwacht
kranke?" 8. Zingen: Joh.
- ----- ,n. 5,—
het
Arnemsch Instrumentaal A.O.V. Trio", bestaun
ie uit de heeren W. T. Amersfoort, fluit; U D.
Joomernik. fagot: A. H. Warnars, klavier. Allen
eden van de Arnhemsche Orkestverceniglng.
1.30—6.40 Koersen. 6.40—7 Gramofoonmuzlek.
Tijdsein. 7—S Frleseh Uurtje, le verzorgen
ïej. R. Kuipers. IJlst
Pif'
:in. 8.30—11 Con<
•-Kwartet"
A. G. Drai
.ol: de he.
HILVERSUM (1875 M.). V.A.R.A. A1 g e-
leen Programma. 8— Orgelconcert. 9—
nofoonplaten. 10.Toespraak door Ds. Bak-
12— Politie!
ker. 10.15 Leze
11.80
12.15 Muziek. 1.45 Gramofoonplaten. 2— PI»
Ital. 2.30 Theo Thljesen leest uit eigen werk.
f 4.16 Orgelconc ---- ---
-UswlJk. voorz.
BHHRlimAonflB
Lezing van den heer De Meza over ..Het leven
.1- t-.ij.-i, 41". 7 If. IV.1IM'-h,-r!,-l,t, n. S— li l.-idü.rf
tot het Volksconcert vanuit het Kurhnus to
Schevenlngen. 8.15 Uitzending vanuit hot Kur-
haus tc Schevenlngen. In de pauze declamatie-
Na afloop Persberichten. Daarna declamatie en
Gramofoonplaten.
Door de Ned. Chr. Radio-Vereen. „De om
roep met den Bijbel" worden voor leden en
andere belangstellenden sluitzegels beschik
baar gesteld, waarvan de bedoeling is, om
op pakkende wijze de aandacht tc vestigen
op de N. C. R. V.
Wij meenen, dat de N. C. R. V. met haaï
sluitzegel een gelukkige greep heeft gedaan.
Het munt toch uit door frissche en fleurige
kleuren en door een onmiddellijk te vatten
symboliek, welke doel en streven van „De
omroep mot den Bijbel" uitbeeldt.
De sluitzegels zijn verkrijgbaar bij het
Secretariaat der N. C. R. V. te Wageningen,
gironummer 21400. Ze kosten per 100 stuka
dertig cents, per 50 stuks twintig cents.
INGEZONDEN MEDEDEELING
TEGEN TRANSPIREERENDE voeten
15 CENT PER PAAR.
Verkrijgbaar bij alls
FLINKE Drogistzaken.
Voor Engros: Papierwarenfabrick PONJEE,
Telefoon 30806 ROTTERDAM
IW Tegen inzending van 15 cent voof
portokosten, ontvangt U oen paar GRATIS,
Schoenmaat opgeven s.v.p.
PLAATSELIJKE AGENTEN GEVRAAGD.
door ARTHUR E. SOUTHON
VERKORTE INHOUD.
relschen.
.ponlUk
uitgezonden spion weet t>U de
doet zich voor als een trouwe
ken.
slaap Bal o. do spion, zich zün eigenlijke bedoeling
Undoor Nadu, de
gelaten. Dan gaat de
«plechtigheid
told en wordt
arden, gewond. Tulasl
Weg, Het beeld van Mlmba 1
Nu het groote gevaar gev
komen, dlo reeds meormaler
dat zü zoo gaarne hem helpe
Fano meende, dat Tulnsl
leefde h(J nog en vatte opnle
wUze op den blanken man te
Mary Fane, de zustor van
de mailboot kennis met den
als zendeling in KWandi pio
waardoering heeft voor het
der inboorlingen, toe
den zendint
Rilston was
laten, hem te vragen, zoo
te komen bezoeken. Rilsto
en wordt hartellik ontvan
•rdedlgt
mmissa
zijn
>eld ingevolge Chrl.
Lctle,
In 't i
dood was. Doch ln wor
het plan op zich op do vr
reken.
m Engelschon Commissaris
eer Rilston, die het voornoi
?rsarbeld te verrichten. Hoe
ïdlngswerk als middel ter b
oodznkelUkhold
kennismaking met
at zti niet kan na-
en haar broer eens
oldoet aan de vriendelijke ultnoodlglns
ZondlJigs-
uigd
relUlc hat
n de vrli
irley Fa»
HOOFDSTUK II
NADU'S BESLUIT
Nadu staik dc groote binnenplaats van het koninklijk paleis
over met vlugge, doelbewuste stappen, terwijl ze heel kort be
antwoordde het koor van welkomstgroeten der harem. Zelfver
zekerd, van haar goed reoht zich bewust, ging ze naar de ach
terzaal, waar de koning audiëntie verleende alleen aan enkele
uitverkorenen.
Toen de zware deur aoliter haar dichtviel, kropen de vrouwen
dacht bij elkaar en, als bij tooverslag, maakten de vriendelijke
lachjes plaats voor bitter hoongelach.
„Ze wordt er bij den dag slechter op", zei Oni, een pas aan
gekomene.
„Je zou verdraaid denken, dat het de koning zelf was; zoo
behandelt ze ons", zei Obafemi, oen donkere schoonheid, de fa
voriet des konings. „Ze verwaardigt zich zelfs niet ons, die des
konings vrouwen zijn, aan te kijken".
„Nou, sedert ze weer haar functie bekleedt van „Bewaakster
van des Konings ziel", na den dood van den gelen priester,
denkt ze heel wat van zichzelf", merkte Shangodiya op, een
vrouw van middelbaren leeftijd, maar die toch nog er bevallig
uitzag. „Herinner je je nog den dag, toen de koning haar ver
stiet? Mooi was dat! In geen uren kon ik tot bedaren komen,
als ik dacht aan dat gezicht! Omdat ze nu Shango-priesteres is,
denkt ze dat ze alles kan en alles mag; maar zc moest lekker
ondervinden, dat de koning tenslotte toch de baas is".
„Ja, maar dat was alleen omdat hij banger was voor don
gelen man dan voor Nadu", zei Obafemi boos. „Toen die naar
de geestenwereld verhuisde, riep de oude heer haar gauw terug
en nu is ze vervelender dan ooit. Ik geloof graag, dat ei* altijd
menschen moeten zijn, die onze tusschen personen willen wezen
bij de goden; intusschen heb ik meer op met priesters, dan met
vrouwen als Nadu. Priesters zijn mannen; die kunnen we ten
minste bewerken met onze schoonheid en onze listen. Maar bij
een priesteres is daar geen kans op".
„Nadu heeft ons nooit vergeven, dat we haar uitgelachen
hebben", zei Shangodiya nadenkend. „Hoe blij ik ook was om
haar verstooting, toch had ik wel kunnen hullen bij de gedachte,
dat ze later weer macht zou krijgen ja hullen met mijn oogen,
terwijl mijn hart opsprong van vreugd. Ze zag me lachen, en
sindsdien heeft ze me stinkende gemaakt bij den koning. Nu
moet ik werken, net als de andere vrouwen, in plaats van bij
den koning te liggen.
Zie je wel, het is nooit goed om de menschen boos te maken,
die met de goden verkeeren, vooral niet als het vrouwen zijn.
Maar komaan, de galerij is nog niet schoon, en spoedig zal do
koning komen".
Hun bittere wraakgevoelens waren niet heelemaal ongemoti
veerd. Nadu's trots was tot liet uiterste geprikkeld, en na haar
eerherstel had ze de stad doen lijden voor de behandeling, haar
en haar god aangedaan. Eenige maanden had ze namelijk de
macht weer in handen en ze was hard en meedoogenloos gewor
den. De koning vreesde haar meer dan ooit tevoren; omdat zijn
afval van Shango ter wille van Miniba-Karo een fiasco geworden
was, had ze hem nu meer in haar maolit dan vroeger. Terwijl
de koning nog inunor onder den indruk verkeerde van dc vol
slagen triomf van Fane, had Nadu haar kans schoon gezien
en ze had die niet ongebruikt gelaten. Zo organiseerde een groot
offerfeest ter eero van Shango op dezelfde plek waar Mimba-
Karo was verslagen en ze bracht dc verachtelijke angst van den
koning tot normale proporties terug, door er op te wijzen, dat
Fane's succes louter en alleen tc danken was geweest aan dc
toorn van Shango, die den blanken man had gebruikt als een
instrument in zijn hand.
Do koning deed nimmer onderzoek naar de waarheid van
haar beweren, omdat die hem vanzelfsprekend voorkwam.
hun gedachtengang zijn allo mannen sterk of zwak, al naaa
gelang van den god, dien ze dienen, en achter elke mcnscha»
lijke handeling 6tond een godheid. Fane had het gewaagd het
bronzen Beeld te verbreken en hij was ongedeerd gebleven
voor den koning het zonneklaar bewijs, dat achter hem een
god stond, die sterker was dan Mimba-Karo. Welken god da
blanke man diende, was hem onbekend. Toen Nadu verklaarde,
dat Shango verantwoordelijk was en-oor, viel het hem mei
moeilijk zulks te gelooven, want Shango was de voornaamst*
godheid van Kwandi, dien hij had verloochend gedurende die
koortsachtige weken van den opstand. Bovendien^Nadu, da
priesteres van Shango was in het offerbosch verschenen aan da
zijde van den Commissaris! Alles was nu den verschrikten ko
ning duidelijk: Shango was de grootste god cn hij was dwaas
geweest, om dien gelen man gehoor te geven.
En gelijk hij eens do oude priesteres had verstootcn in het open
baar, zoo behoorde hij haar nu wederom publiekelijk te herstel
len in haar kwaliteit, en met haar, koste wat het kostte, vrcda
maken. Anders zou zc immers over liom brengen de toorn van
lmar booten god! Nadu on Nadu alleen stond tusschen hem cn
datgene wat eigcr was dan Dood, in, want in 't goestcnlond zün
vele kwade duivels om tc kwellen dengene, die het waagde
zich af tc keeren van Shango.
Een blanke zou, met dezelfde gegevens, tot geheel andere con
clusies gekomen zijn maar de Koning was een Afrikaan cn
redeneerde op de wijze van primitieve menschen, voor wie pries
ters steeds wezens van hoogor orde geweest zijn.
.(Wordt vervolgd^,
