Economie en Financien
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1930
INDEXCIJFERS ZEEVRACHTEN
Het algemeen Indexcijfer voor zeevrachten in
de vaart naar c-n van Nederlandsche havens,
met de gemiddelde vracf.cn in de Jaren 192-1
t.e.m. 1926 als basis, is toer Juli 23 punten of
C63 pet. hooger dan voor Juni; het nadeellge
verschil met verleden jaar Is nog 255 punten
of 27.99 pet. en la 20 punten ltlelner dan voo»
Juni.
De vooruitgang ten opzichte van de onmio-
delljjk voorafgaande maand, toen het Index
cijfer een laagste stand bereikte, is nog zeer
gering. Alleen voor de graanvrachten is een
matige verbetering te constateeren; voorzoover
uit de sporadische beschikbare gegevens van
de houtvruchtennmrkt kan worden afgeleid, is
het peil der vrachten in de houtvaart onvci-
anderd gebleven; de erts- en kolenvrachten zijn
nog Iets lager geworden.
Vergeleken met Juli 1929 zjjn de nadeellg»;
verschillen der indexcijfers voor -onderscheiden
goederensoorten: erts 22,1 (vor. maand 24.7)
pet.; graan 31.1 (39.5)Engelscho kolen n;)ir
Nederland-sche havens 31.3 (23.2) en kolen van
Rotterdam 22.2 (9.9) pet. Teruggaande van 1930
tot 1924 is het algemeen indexcijfer voor Juli
655. 911. 887. 972. 930 en 952.
De indexcijfers voor de verschillende goede-
rr-ngroepen zijn, vergeleken met die van de
vorige maand en van twee vorige jaren;
Algem. gemiddelde 656 633 911 8-1
N Nominale noteering.
Het algemeene indexcijfer en de groepscüfcrs
voor alle goederen, behalve voor kolen van
Rotterdam, z'iin lager dan tot dusverre nog in
de maand Juli werden genoteerd.
Na correctie voar seizoen-schommelingen is 't
algemeen ver'.ioudingacjjfer voor juli 687, tegen
678 voor Juni en o.s. 951 en 979 voor Juli c.n
Juni 1929.
Voor Juliverschepingen naar en van Neder
landsche havens is 700.000 ton scheepsruiinte
bevracht, tegen 600.000 ton voor Juni 1930,
830.000 ton voor Juli 1920 en 750.000 ton voor
Juli 1928.1
Hiervan ia 130.000 (vorig jaar 207.000) ton
voor erts- en 312.000 (vor. jaar 511.000) ton
voor grafthvervoer. Voor vervoer van graan uit
dc Zuld-Amerikaanschc havens is nog slechts
137.000 (vorig jaar 118.000) ton afgesloten; de
Roemeensche en Zuid-Russische graanhandel
legde echter beslag op 127,000 (vorig Jaar
10.000) ton.
Voor de onderscheiden nfdeelingcn der graan-
vrachtenmarkt zijn de Indexcijfers:
Juli '30 Juni '30 Juli '29
Montreal 513 535 718
Atlant. kust Ver. Staten -151 104 G55N
Westkust Noord-Amerlka 588 588 878N
Zuid-Amerika 525 132 - 899
Roomeniö en Z.-Rusland 709 677 808
N Nominaal.
De vastere stemming op dc graan vrachten-
markt weerspiegelt zich -nog duidelijker in dc
indexcijfers voor de terriijjnvrachten, welke
ailc met slechts één uitzondering hooger zlln
dan die voor prompte belading, nl. voor Augus
tus verschepingen van Montreal 566 (vorig
jaar 735), van do Westkust van Noord-Amerlku
568 (vorige maand 568). van Zuid-Amerika 612
(vorig Jaar 907 en vorige maand voor Juli be
lading 412), Roemenië en Zuid-Rusland 721 (vo
rige maand voor Augustus belading 699). Voor
September belading ia hel Indexcijfer der graan
vrachten van Zuid-Amerika 650 (vorig jaar
866) en van Roemenië en Zuid-Rusland 733 (vo
rig Jaar niet genoteerd).
Voor Augustus belading Is 270,000 ton en
voor Septemberbelading 51,000 ton afgesloten,
waarbij o.a. 165.000 c-n 37.000 ton van Roeme
nië en Zuid-Rusland. Aan het einde van'Juni
1930 was slechts 110.000 ton op termijn be
vracht; nan het einde van Juli 1929 echte!
'360.000 ton waarvan 3-10.000 ton voor belading
in Zuld-Amerlkaanscho graanhavens.
BINNENLAND
MIJ. VOOR WERKENDEN STAND
TE AMSTERDAM.
In de 1 ecleuver-giadermg van óf Maatschap
pij voor d-tm. WerkemtWtk Stand te Amster
dam, werd het algemeen J*arlijksch verslag
en de rekening en verantwoording over het
afgeloopen jaar, sluitende in ontvangsten en
uitgaven met een bedrag van f 240.240 foad-
gekeurd.
PASSAGIERSSCHEPEN UIT DE VAART.
Tengevolge van de economische crisis heeft
de Lamport and Holt. Line besloten, al haar
passagiersschepen uit de vaart te nemen en
op te leggen. Zij zal nog slechts met zeven
vrachtschepen een vrachtdienst tusschen
New-York. en. Zuid-Amerika blijven onder
houden,
KOLONIËN
4% PCT. NED. IND. LEENING 1929.
Eerste uitloting.
Do Minister ven Koloniën maakt bekend,
dal, ingevolge de op 31 Jul/ 1930 in het ge
bouw van het Departement van Koloniën te
'e-Gravenhage in het openbaar gehouden uit
loting, rle schuldbewijzen der Nedenlandsch-
Indische leening 1929, welke de n-unmie-rs dra
gen: van f 1000 43321 t/m. 45600, van f 500
75853 t/m. 76160 en van f 100 85891 t/m. 86200
ter aflossing op 1 September a.s. zijn aange
wezen.
De aflossing van vorenbedoelde schuldbe
wijzen, voorzien van alle daarbij behoorende
nog niet verschenen coupons, geschiedt, voor
zoover zij in Nederland worden aangeboden,
van evenlbedoelden datum af te Amsterdam,
's-Gravenhage en Rotterdam, ten kantore
van de Nederlandsche Hand&1-Maatschappij
N.V., de Nederlandsch Indische Handelsbank
N.V. en de Nedeiiandsch-Indisohe Escompto-
Maa tschappij.
N.V. INDUSTRIE MIJ. PALEMBANG.
Verschenen is het verslag over het boek
jaar 1929 van rle N.V. Industrieele Maat
schappij Palamibang te 's-Gravenhage.
Voorgesteld wordt een dividend uit te kee
ïen van 4 pCt.
De winst- en verliesrekening wijst een
saldowinst aan van 1 133.721.46.
INDIE.
De handel In het 1ste halfjaar 1930.
BATAVIA, 31 Juli' 1930. (Aneta). Volgens
bpgave van het Centraal Kantoor voor do
Statistiek vertegenwoordigde de particuliere
invoer van goederen in geheel Ned. Indië in
Juni j,l. een gewicht van 203.578 tons en een
waarde van ƒ54.743.000, tegen 262.841 tons
en 8^91.000 in de maand Juni 1929.
Voor de periode Januari—Juni vertegen
woordigde de invoer een gewicht van
1.639.832 tons en een waarde van 459.832.000
tegen 1.671.456 Ions en ƒ542.300.000 in de
overeenkomstige periode van het jaar 1929.
Voor den uitvoer over Juni 1930 zijn Je
iresp. cijfers 788.316 tons en ƒ86,447.000 tegen
777.333 tons en 109.851.000 in Juni 1929.
Voor den uitvoer gedurende de periode
Januari—Juni zijn de resp. cijfers 4.855.959
tons en 642.046.00 tegen 4.679.830 tons cn
ƒ682.154.000 dn de overeenkomstige periode
yan hel jaar 1929.
„MOESIHIR"
Verlies gestegen tot f 1.104.770.
In het jaar 1929 liep de productio der
Petr. Mij. Moesi-I-liir iets uit boven die vat)
1928 cn bedroeg in totaal 1558.2 K.G. Het
aantal protluroerende putten was eind 1929
gedaald tot 39.
Ten behoeve ven dc verschillende borin
gen en bet vervoer van olie werd verreweg
het grootste gedeelte der productie als brand
stof verbruikt. De voornaamste bron der in
komsten werd uit interest verkregen.
De bezittingen an Ned.-Indiië der maat
schappij, met uitzondering tier mijnconcessie
zelve en de zakelijke rechten gevestigd op
terreinen in het gewest Palembang, gingen,
als gevolg der gewijzigde overeenkomst met
de Bataafsche Petroleum-Mij., in handen
dier maatschappij over. Het daardoor ge
leden verlies -is thans ten laste van de winst
en verliesrekening gebracht
Als gevolg van een en ander, sluit de
winst- en verliesrekening met een nadeelig
saldo van f 541.235, waarbij komt het saldo
verlies van vorige jaren ad f 563.534, zoodat
het totaal verlies per 31 December bedroeg
f 1.104.770.
Voorgesteld wordt dit bedrag naar nieuwe
rekening over te brengen.
BUITENLAND
LEENING GENT.
Groot frs. 220 mill. 5 pet.
De stad Gent heeft, ander voorbehoud van
de goedkeuring der hoogere autoriteiten,
definitief besloten tot het afsluiten van een
5 pet leening van 220 mill toen frs., be
staande uit 220.000 obligaties van 1.000 frs.
De obligaties zullen voorzien zijn van zes-
maandelijksche coupons van 25 frs. elk, die
op 1 Februari en 1 Augustus van ieder jaar
betaalbaar zijn en dat voor de eerste maal,
den Isten Februari 1931.
Zij zullen aflosbaar zijn vanaf het elfde
jaar, door middel van 30-jaarlijksche trek
kingen.
De emissieprijs in vastgesteld op 930 frs.
per obligaties.
GOUDBEWEGING VAN NEW-YORK.
Voor het eerst sedert Januari 1930 heeft
de export van goud ui-t New-York die van
Üen import overtroffen.
De import, bedroeg in Juli S 13.937.000, da
export 42.501.000. Het netto verlies bedraagt
dus 2S.654.000. In Juli vertoonde de hoe
veelheid goud een toename van 3.000.000.
Het grootste gedeelte van den export ging
naar Canada en Frankrijk. Voor de eerste
zeven maanden van 1930 bedroeg de import
8 89.150.000 en de exp ort 51.469.000, zoo dat
de netto toename 37.181.000 bedraagt.
BETHLEHEM STEEL CORPORATION.
Op de gewone aandeelen der Bethlehem
Steel Corporation ds een dividend van 1.50
per aandeel verklaard, terwijl op de prefe
rente aandeden een dividend van 1% pet. is
verklaard.
RUBBER.
De conclusies der R. G. A.
Met vrijwel algemeen® stemmen zijn de
conclusies van het Ned. Eng. ldaisoncomité
I betreffende de rest-rictdeplannen aangeno-
men. Ook de groote meerderheid der Ned.
Indische rubberproducenten stemde ermee
in.
Reeds zijn de noodiige maatregelen geno
men om met producenten uit andere landen
ter zake in overleg te treden.
Dc Rubber Association heeft zich in
verbinding gesteld met den Britschen mi
nister van Koloniën, en de mededeeling
ontvangen, dat eventueel® voorstellen der
rubberindustrie in nauwgezette overweging
genomen zullen worden.
Tróts anders luidende verklaringen kan
worden medegedeeld, dat het algemeen
bestuur der R.G.A., nóch het Nederl-
Engelsch liaison comité een in details om
lijn voorstel in overweging beeft genomen.
„NORDUN" INT. MIJ. TOT EXPL. VAN
OCTROOIEN.
Opgericht is de „Nordun" Int. Mij. tot
Expl. van Octrooien.
Het doel dor vennootschap is de exploi
tatie van technische patenten, zoomede de
financiering der Nordun-Vertriebsgesell-
scbaft fiir technische Artikel Aktiiengesell-
schaft, te Berlijn-Charlottenburg, evenals de
deelname aan gelijksoortige ondernemingen,
zoowel binnen ais buiten het Koninkrijk der
Nederlanden.
Het kapitaal der vennootschap bedraagt
f 750.000.
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
ivan 26 Juli tot en met 1 Augustus 1930.
De berichten, die komen uit de kringen
van handel en industrie toonen wel duide
lijk aan, dat het laagste punt in de heer-
schende conjunctuur, de eigenlijke cri
sistijd, nog niet is aangebroken. De Ame-
rikaansche staal- en automobielindustrie
werken op geringe capaciteit; in Duitsch-
land wordt ook vooral voor dc staalnijver-
heid de situatie hoe langer hoe moeilijker
cn gaat men over tot ontslag op groote
schaal, waardoor duizenden op straat ko
men te staan.
Uit België komen behalvo ongunstige be
schouwingen over de slaalnijverheid, slech
te berichten uit de textielindustrie. In de
weverij wordt nog slechts 3 dagen per weck
gewerkt. Vele getouwen liggen stil en 20
tot 40 pCt. der arbeiders is werkloos.
In Indië brengt de daling van dc export
producten steeds meer moeilijkheden voor
den landbouw en dus voor het geheele eco
nomische leven teweeg. In de maand Juli
daalde het indexcijfer der exportproducten
met 6 punten van 94 tot 88.
Hoe treurig het in ons land met den
landbouw gesteld is, is overbekend. En al
is de depressie in de industrie over 't alge
meen nog niet zoo hevig, ook daar zijn de
vooruitzichten weinig bemoedigend. Af
gaande op de werkloosheidscijfers is de si
tuatie het ongunstigst in de mietaal- en tex
tielindustrie. In eerstgenoemde nijverheid
nam de werkloosheid in Juli toe, terwijl dc
gewone seizocnvenbetering in de katoen
industrie achterwege bleef.
Het Julioverzicht over don economischen
toestand van ons land van de „Sociale
Kroniek" en ,Dc Ned. Conjunctuur", uitga
ven van lip' Centraal Bureau voor de Sta
tistiek, vestigt er do aandacht op hoe bij
ongeveer gelijkblijvende hoeveelheden de
waarde van onzen buitenlandsohon handel
geregeld daalt. Een verschijnsel, dat wij
reeds eerder noemden én dat een gevolg is
van de dalende groothandelsprijzen. Het
Nederlandsche indexcijfer staat thans op
118 (Juni 1930), hetgeen na 't laatste maxi
mum in Juni 1928 een daling heteekent van
29 pCt., cri na midden 1929 24 pCt. Het laat
ste jaar is de daling dus gelijk hekend,
buitengewoon sterk geweest.
De daling in de waarde van onzen buiten
landschen handel zette in het derde kwar-
tnal van 1929 in en beliep voor den invoer
13 pCt. voor den uitvoer 20 pCt.
De hoeveelheden .vertoonden tot nog toe
geen besliste afwijking van de stijgende
tendenz, welke thans reeds meer dan 10
jaar heersoht.
De twee voornaamste groepen van uit
voerartikelen zijn plantaardige en dierlijke
producten eenerzijds en fabrikaten (zonder
eet- en drinkwaren) anderzijds. De waarde
daling bedroeg hiervoor respectievelijk
IS pCt. en 15 pCt. Als men bedenkt, dat ge
noemde 2 groepen elk circa 40 pCt. van on
zen export vertegenwoordigen, krijgt men
een indruk van de gevolgen van zulke
waardedalingen.
In Juli 1930 ging de daling van het in-
voersaldo van grondstoffen voor onze in
dustrie, welke in het midden van 1929 be
gon, niet. verder door. In Amerika, waar de
depressie het eerst krachtig inzette en van
waar men verwacht, dat ook het eerste
sein tot herstel zal komen, ziet liet er alles
behalve naar uit. dat dat sein spoedig gc-
heschen aal worden.
De activiteit der automobielindustrie is
zeer veel geringer dan in 1929. In het. eerste
halfjaar van 1930 produceerde men 1000.000
wagens (minder dan in het zelfde tijdvak
van het vorige jaar, hetgeen een verminde
ring heteekent van ruim 31 pCt. De General
Motor Corporation maakte in het tweede
kwartaal een winst van $53.3 millioen, wat
tegen een winst, van S9,9 millioen in het
tweede kwartaal van 1929 schril afsteekt.
Volgens een Amerikaansch auto-vakblad
waren gedurende de eerste 5 maanden van
dit jaar de verknopen van alle merken te
zamen 21 pCt. minder dan gedurende het
zelfde tijdvak van 1929. Het mooiste resul
taat bereikte Ford, wiens verkoopen gedu
rende de genoemde maanden eelfs 3 pCt.
hooger waren dan in 1929, terwijl van allo
andere fabrieken in totaal 32 pCt. minder
verkocht werd. Gedurende de maand Mei
werden in de Vereenigde Staten 345000
nieuwe auto's geregistreerd, waarvan
143000 Fords waren!
Naar het Amerikaansch ministerie van
handel mededeelt- is in de eerste 5 imaanden
een aantal van 1.336.021 auto's op afbeta
ling verkocht, tegen 1.424.836 in de zelfde
periode van 1929. Daar volgens bovenstaan
de gegevens de totale verkoopen met 21 pCt
verminderden volgt hieruit, dat al zijn de
afbetalingstransacties in ahsoluten zin te
ruggeloopen, zij relatief vrij sterk zijn ge
stegen.
De staalindustrie ondervindt natuurlijk
de terugslag van de malaise in de auto
mobiel productie. De laatste maand is zij
bovendien nog tijdelijk getroffen', doordat
vele automobielfabrieken, waaronder ook
Ford, het bedrijf 14 dagen hebben stilgelegd
met het oog op de vacanties en de inven
tarisatie. Deze stillegging mag, naar be
weerd wordt, niet beschouwd worden als
een gevolg van den minder goeden gang
van zaken, doch is veel economischer dan
het bij gedeelten met vacantie zenden van
personeel, hetgeen op het bedrijf storend
werkt en allerlei moeilijkheden geeft. Een
uitlegging, die inderdaad plausibel is.
Volgens een bericht uit New-York aan de
Frankforter Ztg. is door de groote mail-order
huizen besloten een nieuwe sterke prijsver
laging door te voeren en zal Montgomery
Ward er zelfs toe overgaan artikelen van
meer dan 25 op termijnbetaling te verkoo
pen. De thans door Sears Roebuck genoteer
de prijzen zijn de-laagste sinds 10 jaar.
In de algemeene achteruitgang trekt het
de aandacht, dat de „public-utility" bedrij
ven zich onderscheiden door weinig vermin
derde of zelfs gestegen winsten, hoewel toch
de behoefte aan haar producten voor indu
strieele dopleinden ook verminderd moei
zijn. Het schijnt, dat de gunstige resultaten
grootcndeels een gevolg zijn van de groote
expansies op gezonden grondslag en de vele
fusies en de daarmede gepaard gaande be
zuinigingen, die de laatste jaren in deze in
dustrie hebben plaats gehad.
Over hetgeen gedurende de afgeloopen
week ter beurze voorviel kunnen wij ko,rl
zijn daar er niets van eer.ige beteekenis te
vermelden valt. Toen Maandag de nieuwe re
geling van de Mexicaansche staatsschuld be
kend werd ontstond er voor deze fondsen
'oenigc kooplust, zoodat de meeste noteerin
gen 1 h 1% pet. hooger werden. Gezien het
verleden van den debiteur was blijkhaar een
groot deel van het publiek van meening, dat
het maar het beste was zoo spoedig mogelijk
van deze opleving tc profiteeren, er kwam
ten minste overwegend aanbod los waardoor
van het avans niet veel overbleef.
Philipsen zijn aan het einde der week iets
lager dan aan het begin.
Voor Margarine Unies bestond de geheele
week eenig aanbod, vermoedelijk van Engel-
sche zijde. Dc koers liep daardoor 15 pet
terug.
Altu's blevep ten slotte na eenige kleine
schommelingen op het oude niveau hangen.
Van Berkels herstelden zich een vijftal pun
ten: een kleine reactie op de hevige daling.
Accoustieks, ingezakt tot. circa 110, konden
aan het einde der week iets verbeteren door
het bericht, dat de Western Electric zich
reeds met ingang van 5 Augustus uit de
meeste Europeesche landen terugtrekt.
Koninklijke olie kon zich.na een klein'® in
zinking weer herstellen.
Met de restrictie schijnt het thans goed te
vlotten. De voortbrengst is nu lager dan se
dert November 1928 het geval was. Dat er
echter toch hier en daar nog wel 'eenige ha
ken en oogen zitten bewijst het feit, dat een
groote maatschappij, de Mid. Continental,
zich weer terug trok onder ,liet motief, dat
niet allen de bepalingen eerlijk nakomen.
Men vertrouwt evenwel dat het Petroleum
Institute dezen uitbijtcr weer spoedig in het
gareel krijgt.
Suiker aandeelen waren flauw. Toen de
verkoopen zoo góed als stil stonden had men
nog altijd een kleine hoop op een prijsverne-
tering, doch nu de Visp geregeld tegen de
lage prijzen afgeeft is die verwachting ver
dwenen.
Door de ongunstige resultaten over 1929/30
liepen Singkep Tin sterk terug. Op de beleg-
gingsmarkt was goede vraag naar obligaties
Nederland. De 4 pet. emissie Amsterdam
werd niet volteekend. Men wil blijkbaar zulk
'een lage rentevoet nog niet aanvaarden.
Scheepvaart Unies weer lager.
6 Nederl. 1922 AB f 1000 1031B/io 104%
VA Nederland 1917 f 1000 102x/io 102%
V/> Indië 1929 f 1000 98,3/io 99y/i..
5% Amsterdam 1925 102g.b. 1021/ic
5 Rotterdam 1925 101% 101%
5 Den Haag 1925 101% 101%
4% Nat. Hypotheekbank 100% 101
Koloniale Bank A 161 156%
Ned. Handelmij. Cert. 15S% 153%
Van Berkel's Patent 74 79%
A.K.U. 903% no
Calvé Cert. 120g.l. 144%
Kiichenmeister Acc, A. 155% 112%
Margarine Unie C. 267% 252%
Ned. Ford B.A. 270 2G5g.l.
Philips Gem. B.A. 3403% 336
Bethlehem Steel C. 84% 831/io
Kon. Olie A. 3903/4 390%
Aniem Nat. B.A. 290% 292
Ned. Ind. Gas Nat B.A. 228%gb 224
Boeton A. 72 7Sg.l.
Amsterdamsche Rubber A. 116% 11-4%
Ned. Scheepvaart Unie A. 151% 144%
H.V.A. A. 433% 4123/4
Deli Batavia A. 324 318%
Sonembah A. 345 334
Sing Kop Tin 11 OOg.l.
5 Moxico '95, afg. 4%gb 4l3/io
HET HANDELSVERKEER VAN NEDERLAND
IN JUNI IS DE WAARDE VAN INVOER
EN UITVOER BEIDE WEER GEDAALD
Ook de omvang van 't verkeer is thans
bij verleden jaar ten achter gebleven
Verschillen met het vorige jaar voor
eenige belangrijke groepen van
handelsgoederen
(Ontleend aan do Maandstatistiek van den In-,
Uit- en Doorvoer, uitgegeven door het Centraal
Bureau voor de Statistiek),
De waarde van den invoer, zonder gouden en
zilveren munt en muntmateriaal, is in Juni met
een totaalbedrag van 201.5 millioen gulden, weer
23.5 m.g. kleiner geweest dan in Mei. terwijl 't
nadeelige verschil met de overeenkomstige
maand van het vorige jaar 2S.5 m.g. bedraagt.
De waarde van den uitvoer (134.C m.g.) is wel
iswaar slechts 16.2 m.g. kleiner dan in Mei 1.1
doch blijft niet minder dan 30.8 m.g. bij verle
den Jaar ten achter. Het invoersaldo (G6.9 m.g.)
is dus wel 6.3 m.g. lager dan dat der vorige
maand, doch nog 2.3 m.g. hooger dan verleden
jaar.
In Juni is ook de omvang van het handels
verkeer, zoowel wat den invoer als den uitvoer
betreft, bli verleden jaar achter gebleveij; de in
voer bereikte een hoeveelheid van 2.767.6 mil
lioen lcgr., tegen 2,005.0 millioen lcgr. in Juni
1029; de uitvoer is 1,362.5 millioen kgr. groot
geweest tegen 1.375.5 millioen k.gr. verleden
jaar. Toch is de daling van de hoeveelheid rela
tief heel wat geringer geweest dan die van de
waarde, vooral bij den uitvoer, waarvan de ge
middelde waarde per 1,000 kgr. ten opzichte van
de vorige maand nog weer verder is gedaald
met 12.20 gld. tot het zeer lage cijfer van 98.S0
gld., wat dan 21.40 gld. lager is dan de gemid
delde waarde voor Juni 1029; bij den invoer is
dit cijfer ten opzichte van Mei gedaald met 7,20
gld. tot 72.80 gld., en is het nadeelige verschil
met verleden jaar Juni slechts 2.60 gld.
Ten opzichte van verleden jaar is het uitvoer-;
saldo van levende dieren (0.45 m.g. slechts wei
nig veranderd; voor on- en half-bewerkte goe
deren is het invoersaldo, evenals in de vorige
maand, kleiner dan verleden jaar; de minder
gunstige stand van den Handelsbalans is ook
thans weer geheel veroorzaakt door de zeer on
gunstige verhouding tusschen in- en uitvoer
van fabrikaten.
Voor on- en half-bewerkte voedingsmiddelen
is de waarde van den invoer (31.1 m.g.) bij dien
van verleden jaar achter gebleven met 4.3 m.g.,
terwijl de waarde van den uitvoer (30.3 m.g.)
daarentegen 1.5 m.g. hooger is. Voor deze be
langrijke groep is de gemiddelde waarde van
don invoer per 1.000 lcgr. (11G.30 gld.) 36.20 gld.
lager dan verleden jadr, terwijl de gemiddelde
waarde van den uitvoer (204.10 gld.) met niet
minder dan 81.50 gld. per 1,000 kgr. is gedaald.
Het invoersaldo van andere on- en half-be
werkte stoffen (54.0 m.g.) is 4.4 m.g. lager dan
verleden jaar; de verschillen met verleden jaar
zjjn voor de onderscheiden groepen: plantaardi
ge stoffen invoer (38.2 m.g.) 5.3 m.g. lager, uit
voer (6.3 m.g.) 3.9 m.g. lager: mineralen invoer
(29.5 m.g.) 2.8 m.g. lager, uitvoer (11.6 m.g.)
1.3 m.g. lager; dierlijke voortbrengselen Invoer
(6.9 m.g.) 2.6 m.g. lager, uitvoer (2.8 m~^
0.9 m.g. lager.
Voor alle fabrikaten samen is het invoersaldo
(12.6 m.g.) lager dan in de vorige maand (18.3
m.g.); verleden jaar was de uitvoer van fabri
katen nog 0.1 m.g. hooger dan de invoer. Voor
gefabriceerde voedingsmiddelen is de waarde
van den Invoer (10.2 m.g.) 2.3 m.g. kleiner dan
verleden jaar Juni, die van den uitvoer (2.5
m.g.) echter 6.4 m.g. kleiner, en voor andere
fabrikaten is de waarde van den invoer (S4.6
m.g.) met 11.4 m.g. en die van den uitvoer (55.6
m.g.) met zelfs 20.0 m.g. bö verleden jaar ten
■achter gebleven,
f Voor een aantal der voornaamste handelsgoe
deren z(jn de groepsgewijze vet zamelde cijfers
van hoeveelheden en waarde bij Invoer en uit
voer:
Invoer:
Hoeveelheden Waarde
millloenenkg. millioencn gd.
Juni'30 Juni'29 Juni'30 Juni'29
Granen 197.2 167.4 11.85 16.7:
Steenkolen en cokes 79G.3 854.5 9.92 10.0-
Meststoffen 93.5 114.4 3.08 5.51
IJzer en staal 100.4 117.C 13.12 15.01
Minerale olie 51.1 71.2 4.82 5.88
Katoenen garens 2.1 2.7 2.66 3.90
Katoenen weefsels 0.4 0.8 1.34
Automobielen 3.80 7-0-1
Vaartuigen 0.31 0.7S
Radio-toestellen 0.24 0.2! 1.(9 1.U1
And. electr. apparaten 1.74 1.15 2.6-1 2.17
Stoommach., motoren - 2.64 2.72
Werktuigen 8.6 9.4 7.S6 8.14
Uitvoer;
Margarine 5.5 6.1 3.11 3.42
Boter 4.3 5.2 5.90 8.74
Kaas S.7 9.4 5.70
Melk, melkproducten 17.2 17.0 4.36 4.93
Uieren en eiproducten 8.6 7.8 5.10
Granen 5.0 3.2 0.43
Peulvruchten 3.1 2.7 0.-14 0.61
Zaden 2.0 2.0 0.60 0.67
Groenten 57.7 37.3 11.34 9.61
Aardappelen 48.2 27.3 1.72 0.72
Bollen en planten 0.3 0.2 0.36 0.16
Steenkolen en cokes 684.0 681.2 8.4 8
Kunstzijden garens 0.6 0.8 1.81
Katoenen garens 0.3 0.3 0.41 0.58
Katoenen weefsels 1.6 2.5 4.77
Vaartuigen 2.17 6.71
Itadio-toestellen 0,67 0.97 3.65
And. electr. apparaten 0.61 0.47 1.33
Stoommach., motoren - 0.64
Werktuigen 1.4 2-5 1.50
Electr. lampen
(millioen stuks) 4.66 3.63 2.00 1.73
EEN OVERZICHT VAN HET VERKEER MET
DE VOORNAAMSTE LANDEN.
Aan een door het Centraal Bureau voor de
Statistiek bewerkt en afzonderlijk als bijlage
verschenen overzicht van het handelsverkeer in
het eerste halfjaar van 1930 is het volgende
ontleend:
Bij een bespreking van het handelsverkeer
van Nederland in hot eorste halfjaar van 1930
behoeft weinig rekening meer gehouden te
worden met de verkeersbelemmering. voort
vloeiende uit de vorstperiode in hot oerste
kwartaal van 1929.
De algemeen geuite pessimistische* verwach
tingen vinden in het algemeen bevestiging in de
thans bekend geworden cijfers. Scheen aanvan
kelijk, dat de crisis zich slechts in beperkte
mate op de goederenmarkt zou doen gelden, z
dat het gewicht van in- en uitvoer In JMuart 1!
nog topcijfers vertoonde, reeds in April kw;
de omslag, terwijl thans In Juni een (voorloopig)
laagste stand werd bereikt. De invoerwaarde
van Juni 1930 ad 201 mill. gld. was alleen lag.
in Febr. 1929 (vorst) en een zoo laag niveau
werd verder sedert Februari 1927 niet meer
bereikt. Voor de uitvoerwaarde ad 135 mill. gld.
geldt hetzelfde.
Bij vergelijking, niet van de maanden af
zónderlijk. doch van de kwartalen, blijkt dat de
waarde van den Invoer ln het tweede kwartaal
van 1930 629 mill. gld. bedroeg tegen 6-17
mill. gld. in het eerste kwartaal van 1929. De
uitvoer beliep in het tweede kwartaal 1930
427 mill. gld.. tegen 452 mill. gld. in Januari
tot en met Maart 1930 en 510 mill. gld. In het
tweede kwartaal van 1929. In beide opzichten
dus eveneens een laagste stand.
De invoerwaardo van de jaren 1930, 1929, 1028
en 1927 (eerste hairjaar) is resp. 1277, 1325,
1343 en 1227 mill, gld., de uitvoerwaarde resp.
880, 9G0. 934 en 897 mill. gld. Een waarde benoden
dio van 1927 ls dus voor de Invoerwaardo niet,
voor do uitvoerwaarde wel bereikt.
Het invoersaldo bedroeg in de genoemde jaren
resp. 397, 365, 409 en 330 mill. gld. In dezelfde
Jaren bedroeg het percentage van de waarde van
den Invoer gedokt door uitvoer, resp. 68.9, 72.5.
69.5 cn 73.1 pet. Zooals reeds te verwachten was
geven dus zoomin do absolute als de relatieve
cijfers een gunstig beeld.
Kon bij het vorig kwartaal erop gewezen
worden, dat een abnormale omstandigheid
(vorst) de handelsbeweging drukte, bij beschou
wing van het tweede kwartaal, resp. van het
eerste halfjaar logt dit slechts weinig gewicht
meer in de sühaal. Do verklaring voor den ach
teruitgang van den uitvoer is meer te zoe-kr -
In de handelspolitieke verhoudingen, welke vo
Nederland hoe langer hoe ongunstiger worden.
Het buitenland gaat ln toenemende mate over
tot maatregelen van protectionlstlschen aurd,
terwijl in Nederland lago invoerrechten worden
geheven en in de Nederlandsche koloniën goe-
nerlel prcferentlöelo rechten bestaan.
De waardevermindering bij Invoer betreft
vooral de plantnardlge voortbrengselen (granen
e.d.) en do voodlngs- en genotmiddelen, aooals
koffie, ruwe rietsuiker, witsuilcor. Wat den
uitvoer betreft blijkt dat meer plantaardige
voortbrengselen werden uitgevoerd tegen ge
ringere waarde; voorts nam de uftvoer toe van
een betrekkelijk laagwaardig product als steen
kolen, terwijl van garens, manufacturen enz.
van aardewerk, porcelein. baksteen enz. én
gewicht én waarde lager waren dan in 1929.
De uitvoer van fabrikaten, welke in het eerste
halfjaar van 1929 1805 mill. kg. ad 610 mill,
gld. bedroeg, steeg in 1930 tot 1835 mill. kg.,
terwijl de waarde daalde tot 558 mill. gld. Van
dien uitvoer kwam 966 mill. kg. ad 290 mill. gld.
rekening van het eerste-, 869 mill. kg. ad
mill. gld. voor rekening van het tweede
kwartaal. Hieruit volgt dat de uitvoervermeer-
doring van fabrikaten, aanvankelijk wellicht
gestimuleerd door ds lagere prijzen, in het twee
de kwartaal kwantitatief tot stilstand Is ge
komen.
Dc handel met Dultschlnnd.
V^zcrschijnlijk is het wel de handel met
ui,v"*land. die, bij een vergelijking voor het
trste halfjaar van de voornaamste zes landen,
aarmede Nederland handel drijft, het ongun
stigste beeld vertoont. Zoowel volgens gewicht
als waarde valt sinds 1928 een sterke stijging
van den invoer waar te nemen (1928 6.487
ill. leg. ad 351 mill. gld.. 1929 6,156 mill,
kg. ad 378 mill, gld., 1930 7.693 mill. kg. ad
414 mill, gld); de geringe gewichtsdaling in
1920 is nog toe te schrijven aan het doorwerken
fan de verkeersstoornls door de vorst in het
:erste kwartaal van 1929. De uitvoer steeg door-
en genomen naar het gewicht ook wel, doch
liet in dezelfde mate als de Invoer; de waarde
daalde, na in 1928 en 1929 constant te zijn ge-
st zeer aanzienlijk in 1930 (resp. 1.480 mill,
ka. ad 222 mill. gld. in 1928. 1.449 mill. kg. ad
221 mill. gld. in 1929 en 1.561 mill. leg. ad 194
mil. gld. in 1930.
Het invoersaldo vertoont dan ook dezelfde ten
dons als in- en uitvoer; een algemeene stijging
1929 op 1930.
llerwege wordt geklaagd over den afzet van
Nederlandsche producten in Duitschland en aan
handelspolitieke maatregelen van dat land wordt
groote beteekenis gehecht. Het in toenemende
mate optrekken der tolmuren, ook tegenover
Nederlandsche producten, doet onaangenaam
omdat juist het aandeel van Duitschland ln den
Nederlnndschen invoer steeds grooter wordt, nl.
in 1928 26.2 pet.. 1929 28.5 pet., 1930
32 5 pet., terwijl de Nederlandsche uitvoer naar
Duitschland afnam van 23.7 pet. in 1928 en 23,0
pet. in 1929 tot 22.1 pet. In 1930.
Dat deze cijfers nog zoo betrekkelijk gun
stig lijken, is vooral hieraan toe te schrijven,
dat, gelijk reeds bleek, de uitvoer in het al
gemeen geringer was dan in 1923 en 1929. Een
minder gunstig verschijnsel is dut van de totale
vermindering van den uitvoer in 1930 ad 91 mill,
gld.. 27 mill. gld. of 29.7 pet, voor rekening vai
Duitschland kwam.
Vergeleken met 1929 vermeerderde de invoe:
uit Duitschland van granen en van plantaardige
voortbrengselen; ook steeg de invoer van kolen
en van natuursteen. Daarentegen liep de invoer
van ijzer en staal en werken daarvan en die van
salpetc-r en kunstmest iets terug, terwijl ook
de invoer van plantaardige oliën daalde. Terwijl
de invoer van garens verminderde, steeg de in
voer van kleederen cn pelterijen en van mode
waren. Ook is de invoer toegenomen van bak
steen en andere kunststeen, van ruwe beetwor
telsuiker en van rij- en voertuigen.
Bij beschouwing van den uitvoer blijkt dat
die van versch vleesch, van boter, van melkpro
ducten en van eieren is gedaald, terwijl welis
waar do waarde van den uitvoer van versehe
groenten vrijwel gelijk bleef, doch het gewicht
belangrijk vermeerderde. De uitvoer van aard
appelen steeg, doch de prijzen waren veel lager.
In het algc-moen kan gezegd worden dat de uit
voer naar Duitschland kwantitatief vrijwel go-
lijk bleef, doch op een prijsniveau dat reden
tot bezorgdheid geeft.
Hnndcl met België.
In het vorige kwartaal ontwikkelde de handel
met België zich langs voor Nederland gunstige
lijnen; dit geldt ook voor de eerste zes maanden
van 1930. Ook al vertoonde het gewicht van
invoer, na in 1929 te zijn gedaald van 2.456 tot
2.212 mill. kg. in 1930 een stijging tot 2.260
mill, kg., toch bleef de invoerwaarde dalen
(resp. 155, 131 en 135 mill. gld). De uitvoerwaar
de daarentegen steeg, bij een gewicht van rosp.
2.081. 2.238 cn 2.4 90 mill. kg. tot resp. 76. 94
en 96 mill. gld. Dit verse ijnsel is te belang
rijker. daar het aandeel, dat België heeft ii. üen
totalen Nederlandschen uitvoerhandel, van jaar
tot jaar toeneemt (voor de eerste zes maanden
19281930 resp. 8.1, 9.S en 10.9 pet.)
De invoer uit België ls o.a. afgenomen
mais, gerst, veevoeder, koper en lood, meel en
bloem van tarwe, plantaardig© oliën, huiden en
vellen en rij- en voertuigen: toegenomen is
echter de invoer van tarwe, lcalk, tras en
cement en van machines, toestellen enz. De uit
voer van runderen en kalveren, van versch
vleesch. van boter en van kaas is toegenomen;
van aardappelen is wel een grootere hoeveelheid
uitgevoerd, doch öe waarde ia gedaald, hetzelf
de verschijnsel deed zich voor bij spinbare
plantenvezels, liet omgekeerde ovenwei bij
steenkolen.
Dc handel met Groot-Brltannlë.
De cijfers, welke de Nederlandsch-Britschc
handel u\er de laatste drie jaren te zien geeft,
schommelen sterk. Do meeste regelmaat vertoont
do waarde van den uitvoer, welke van 206 mill,
gld. in 192S daalde tot 192 mill, gld in 1929
en 186 mill. gld. In 1930. Hot uitvoersaldo
toonde een dalende tendens (resp. 77. 61 ei.
mill, gld) en dat ondanks den verminderden
uitvoer het resultaat toch nog zoo gunstig was.
vergeleken met 1929, komt doordat de invoer
van 1929 op 1930 afnam van 131 tot 119 mill. gld.
De verminderde invoer werd o.m. veroorzaakt
door daling van den invoer van garens en
wol, beide waarschijnlijk verband houdende met
den toestand in de textielnijverheid. Ook daalde
de invoer van manufacturen, van veevoeder,
XJlantaardlge oliën, thee, rij- en voertuigen
wapens; de Invoer van werktuigen is echter
gestegen.
De uitvoer van gezouten vleesch, boter, kaas
melkproducten en peulvruchten verminderde,
terwijl die van plantaardige oliën, traan, papier
ijzer en sta al ware Ti vermeerderde. Typeerend
voor de huidige prijsverhoudingen is dat de
waarde der naar Engeland uitgevoerde versclie
groenten ad 6.9 milt. gld. gelijk bleef, terwijl
Nederland er in 1930 GS.O mill. kg. voor moest
leveren tegen 45.3 mill. kg. in 1929.
Dc hnndcl met Frankrijk.
He-t schijnt, dat in den handel tusschen Ne
derland en Frankrijk een (voor ons land) gun
st, i wending is gekomen. Reeds in 1928 bestond
een uitvoersaldo van 662 mill. kg. dat in 1929
groeide tot 889 en in 1930 tot 1.083 mill. kg.
Naar de waarde gerekend kwam de overgang
later doch des te duidelijker; terwijl in 1928 nog
een invoersaldo van 4 mill. gld. bestond, en in
1929 in- en uitvoer vrijwel gelijk waren, ls er
thans een uitvoersaldo van 5 mill. gld. De naas
te toekomst zal moeten leeron of hier sprake is
van een structuurverandering dan wel van oen
toevallige marktpositie. In deze laatste richting
zou b.v. kunnen wijzen de ontstane invoer van
tarwe en evenzoo de stijging van den uitvoer
van versch vleesch. Gunstig ls op het oogenblik
evenwel het feit dat terwijl het aandeel van
den Invoer uit Frankrijk iets kleiner is geble
ven dan in 1928, de uitvoer met 7.5 pet. dc jaren
1928 en 1929 (resp. 6.6 en 5.9 pet.) overtreft.
De invoer van manufacturen en van garens ls
achteruitgegaan, naast de toename van den
vleeschexport kan worden gewezen op grootere
uitvoer van kolen en cokes: de uitvoer van
aardappelen, voji erwten en boonen, van meel en
meelfahrikaten, van cacao, van machines en van
werktuigen ls echter afgenomen.
Dc bnndcl met Amerika.
Het Is moeilijk uit de cijfers betreffende den
handel tusschen Nederland en de Vereenigde
Staten een algemeene lijn naar voren te brengen
Zoowel in- en uitvoer als invoersaldo vertoonon
volgens gewicht en waarde nagenoeg eenstem
mig een toename van 1928 op 1929 en daarna,
in 1930, oen zoo sterke daling, dat de cijfers tot
beneden het niveau van 1928 worden terug
gebracht. Het spreekt vanzelf dat de huidige
crisis ten deele als oorzaak van deze Inzinking
moet wordou beschouwd naast de relatieve prijs
verhoudingen voor sommige goederensoorten,
welke mogelijk grootere invoor uit andero lan
den kunnen veroorzaken.
Overigens is de beteekenis van Amerika als
afzetgebied voor Nederlandsche productie niet
groot. In de eerste zes maanden van 19281930
was resp. 2.9. 3.2 en 2.6 pet. van den Neder
landschen uitvoer bestemd voor Amerika. Het
ia dan ook te betwijfelen of het inwerkingtreden
der jongste Amerikaansehe tarlnfherzienlng
grooten reehtstreekschen invloed op de Noder-
landsehe handelscijfers zal uitoefenen. Als land
van herkomst bij invoer ln Nederland neinon
de Vereenigde Staten een grootere plaats in
(1928—1930 resp. 10.5, 11.3 en 8.6 pet.)
De invoer van gesmolten dierlijk vet, van
veevoeder cn van meel Is gedaald, terwijl die
van larwo ls gestegen. Terwijl ce invoer van
geraffineerde petroleum daalde, steeg die van
ruwe aardolie cn in nog belangrijker mate die
van bonzlno. De uitvoer van chemische pro
ducten, geneesmiddelen, verf, plantaardige oliën
huiden c-n leder, garens, touwwerk manufactu
ren, cacao, lompen is afgenomen, doch voor
geen dezer goederen bedroeg do vermindering
in waarde meer dan 1 mill. gld.
Boeken en Geschriften.
TNKOMENS-ATLAS VAN NEDERLAND.
Gecombineerd met. Bladen-Catalogus.
Uitgegeven door N.V. A. de la Mar
Az-n., Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag, Batavia,
„Woont in die plaats of in dit district een
voldoend koopkrachtig publiek voor uw ar-;
tikcl?"
Met deze vraag wordt de voor ons liggen
de atlas geopend, en door deze vraag wordt
duidelijk aangegeven, "wat met het verza
melen van deze cijfers de bedoeling is ge
weest.
Wetenschappelijke reclame en Service!
Twee woorden, de laatste jaren meer en
meer naar voren gebracht enterecht.
Het luk-raag adverteeren past niet meer in
onzen tijd. Nu is het zaak wetenschappe
lijk te onderzoeken, h o en vooral ook
w dar geadverteerd moet worden.
De Advertentiebureaux hebben er zich
met energie op toegelegd in dit opzicht ad-
viesen te kunnen geven en de la Mar toont
met deze uitgave de „service" uitstekend te
verstaan: Trouwenszij die de reclame
bestudeeren en dagelijks daar midden in le
ven, behoeven slechts een vakblad of zelfs
één der dagbladen op te slaan, om de „we
tenschappelijk voorbereide" advertenties
aan te wijzen en op dit terrein leeft de
la Mar met één der grootste studio's een
zeer goeden naam.
De boven aangekondigde uitgave kan men
uit tweeërlei oogpunt bezien.
Ten eerste als statisticus. En dan kan
deze zich met wellust aan de hier verza
melde cijfers overgeven. Zelfs kap hij nog
verder gaan en alle mogelijke conclusies
trachten te verkrijgen. Om des tijds wille
hebben wij ons maar even op dit terrein
begeven. Maar die enkele stap leerde ons
bijv. reeds, dat van de totaal-aangeslagenen
in Nederland 27 pCt. in Zuid-Holland wo
nen; dat in geheel ons ]and van de 1079
gemeenten 39.5 pCt. een gemiddeld inko
men heeft, lager dan f1750, en dit percen
tage in Zuid-Holland slechts bedraagt 215.
Wel een argument om de koopkracht van
die provincie aan te toonen.
Maar al deze cijfers, deze kartofp-ammen
en tabellen kunnen ook, en dit ligt meer
in de lijn van de uitgeefster, bezien wor
den als materiaal voor den reclame-leider.
We zeiden reeds dat het in-het-wilde-weg-
adverteeren afgeloopen is. Iedere reclame
chef zal zich terdege afvragen, wéar re
clame maken het meest nuttige effect zal
hebben, m.a.w. of er een genoegzaam koop-,
krachtig publiek is om de producten tot
zich te nemen. Systematisch voorbereide re
clamecampagnes zijn absoluut vereischt. En
in den vervolge is de uitgave van de
la Mar, naar onze meening, onmisbaar. Op
deze tabellen is te zien, vooruit te zien, of
een reclamecampagne profijt zal hebben.
Echter de waarschuwing mét het waar
schuwend voorbeeld staat niet tevergeefs
op de eerste pagina afgedrukt: de gegevens
moeten niet oppervlakkig worden verwerkt
Ze moeten'gebruikt worden in verband met
andere statistische gegevens, voor ieder ge
val afzonderlijk te bepalen.
Tenslotte 'iets over den inhoud.
Van elke provincie -is een kartogram ver-
vaardigd, waarbij van elke plaats is aan
gegeven het gemiddelde inkomen. Daar
naast een tabel van het aantal inwoners
benevens van belasting-aangeslagonen in de
gemeenten. Bovendien van iedere provincie
een lijst van de daar verschijnende Nieuws
bladen met zooveel mogelijk gegevens be
treffende verschijndag, aantal kolommen en
regels, kolombreedte, tarieven, enz. Een zelf
de overzicht wordt gegeven van de meeste
familiebladen, terwijl mede wordt aange
troffen een staat, vermeldende het stemmen-
aantal, in procenten uitgedrukt van de ver
schillende partijen bij de verkiezing voor de
Tweede Kamer 1929.
Wij eindigen met een woord van dank
aan de uitgeefster, wier 50-jarig jubileum
dit jaar wordt herdacht, en met een woord
van hartelijke aanbeveling aan allen, die,
in den uitgebreidsten zin des woords, met
reclame te maken hebben.
ktr. Merkwaardis ls dat deze daling naar heit
gewicht niet gepaard ging met een evenredige
daling naar de waarde (n.l. slechts van 70 tot
19 mill °4d de ongemeene prijsdaling heelt dus
niet alleen dezo cijfers beïnvloed, er heeft ook
een belangrijke verschuiving in de goederen-
soorten plaats gehad.
Van copra is de invoer verminderd en waar
schijnlijk ging meer copra dan anders recht
streeks naar Amerika. De waarde van den rub-
brwinvocr. welke kwantitatief slechts weinig ge
ringer was dan ln 1929. daalde sterk; de invoer
van koffie en van onbewerkte tabak is gedaald;
die van theo vertoonde daarentegen een betrek
kelijk kleine toename in gewicht en waarde.
Voor een nie.t gering deel komt de gewichts
vermindering van den invoer uit Ned.-Indle op
rekening van de suiker-groep: in 1929 was de
invoer van ruwe rietsuiker uit Java evenwel
buitengewoon groot. De uitvoer van Uzor en
staal, van manufacturen en van machlnerlèn ia
gedaald.
Dc hnndcl
t Indië.
Het ls normaal, dat hot handelsverkeer van
Nederland met Nedorlandsch-Tndlë volgens het
gewicht eon invoersaldo geeft en volgons de
wanrdo een uitvoersaldo. Ned.--Tnd i voert als
koloniaal en agrarisch productiegebied voor het
meorendeel grondstoffen uit en Industrieel© pro
ducten ln. Het is daarom bevreemdend dat h"!
Invoersaldo, dat van 1928 op 1929 steeg van 49
tot 52 mill. kg. gerekend over do eerste helft
van 1930 omsloeg in een uitvoersaldo van 40
mill. kg.do invoer daalde van 201 tot OS mill.
UIT DE INDISCHE BLADEN
BEVOEGDHEID EN PLICHTEN
Van school en huisgezin.
Naar aanleiding van do dezer dagen dooc
de Balav. Spaarbank en do Postspaarbank ge
propageerde spaarmethoden voor de jeugd,
maakte het „Alg. Protestantenblad" eon rake
opmerking, welke in haar algemeenheid bul
ten het verband van de kwestie Inzako het spa-
rcn wel eenlgc aandacht verdient cn diej
wii daarom hier laten volgen;
Wij kunnen ons er niet goed ln vinden, dat
de" school maar steeds weer opnieuw belast
wordt met allerlei, dat onder de bevoegdheiden
verplichting van het huisgezin ressorteert zogt
hot blad.
Beiden, school en gezin, moeten daardoor scha
de lijden. Hier te lande echter zijn heel veel ge
zinnen, en nu denken we speciaal aan Inhoero-
sche. welke ln velerlei opzicht een ruggosteuD-
tje van de zUde der school niet kunnen missen.
Inderdaad wordt veel van wat behoort tot da
bevoegdheid en de verplichting van het huisge
zin t.a v de Jeugd, aan do school ovorgelaten.
En men kan er van op aan. dat dit het meest
geschiedt bij de gezinnen, waar zoo stork wordt,
geklaagd over den Invloed van „buiteu" op da
kinderen, want hoe krachtig deze invloed ook
moge zijn, do mato van het neutrallseoren daar
van door de invloeden, welke zich in het huis
gezin op de kinderen doen gelden. althans
zich kunnen doen gelden hangt af van de
genen dio ln het gezin do leiding hebbon.
Voor onze koloniale samenleving ls dit
kwestie van minstens zoo'n groot belang als in
Nederland, omdat hier vele ouders wonen, die
van hun kinderen schelden juist als dezen zich
op den leeft lid bevinden dat ouderlijke leiding,
ouderlijke vertrouwelUkheld en ouderlijk voor
beeld zoo van noode ziin.
Wat zal gebeuren, wanneer de ouderlijke In
vloeden tevoren zoo zwak zUn geweest dat zij
slechts vage Impressies hebben achtergelaten, la
dan licht to bevroeden.
Het Indische loven is veel meer „open"' dan
het Hollandsche, en het hulsgezin hlor to lande
lijdt daaronder. Do neiging om te veel wat
thuis of zekerlijk thuis lndoeerstoplaata
gedaan moet worden over te laten aan de
school. Instede van daar slechts ecno aanvul
ling to verwachten In eommig opzicht, Is niet
Iels zuiver „Indisch" maar een verschijnsel van
den tijdgeest. Doch wel zullen de govolgon zich
hier snolier en sterker demonstreoren.
Er zit daarom ln den wenk van hot ..Alg. Pro-
testantcnblad" zeer vool wat wU ook aan da
Europeesche ouders ter overdenking aanbevelen.