Economie en Financien ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1930 INDEXCIJFERS ZEEVRACHTEN Het algemeen Indexcijfer voor zeevrachten in de vaart naar c-n van Nederlandsche havens, met de gemiddelde vracf.cn in de Jaren 192-1 t.e.m. 1926 als basis, is toer Juli 23 punten of C63 pet. hooger dan voor Juni; het nadeellge verschil met verleden jaar Is nog 255 punten of 27.99 pet. en la 20 punten ltlelner dan voo» Juni. De vooruitgang ten opzichte van de onmio- delljjk voorafgaande maand, toen het Index cijfer een laagste stand bereikte, is nog zeer gering. Alleen voor de graanvrachten is een matige verbetering te constateeren; voorzoover uit de sporadische beschikbare gegevens van de houtvruchtennmrkt kan worden afgeleid, is het peil der vrachten in de houtvaart onvci- anderd gebleven; de erts- en kolenvrachten zijn nog Iets lager geworden. Vergeleken met Juli 1929 zjjn de nadeellg»; verschillen der indexcijfers voor -onderscheiden goederensoorten: erts 22,1 (vor. maand 24.7) pet.; graan 31.1 (39.5)Engelscho kolen n;)ir Nederland-sche havens 31.3 (23.2) en kolen van Rotterdam 22.2 (9.9) pet. Teruggaande van 1930 tot 1924 is het algemeen indexcijfer voor Juli 655. 911. 887. 972. 930 en 952. De indexcijfers voor de verschillende goede- rr-ngroepen zijn, vergeleken met die van de vorige maand en van twee vorige jaren; Algem. gemiddelde 656 633 911 8-1 N Nominale noteering. Het algemeene indexcijfer en de groepscüfcrs voor alle goederen, behalve voor kolen van Rotterdam, z'iin lager dan tot dusverre nog in de maand Juli werden genoteerd. Na correctie voar seizoen-schommelingen is 't algemeen ver'.ioudingacjjfer voor juli 687, tegen 678 voor Juni en o.s. 951 en 979 voor Juli c.n Juni 1929. Voor Juliverschepingen naar en van Neder landsche havens is 700.000 ton scheepsruiinte bevracht, tegen 600.000 ton voor Juni 1930, 830.000 ton voor Juli 1920 en 750.000 ton voor Juli 1928.1 Hiervan ia 130.000 (vorig jaar 207.000) ton voor erts- en 312.000 (vor. jaar 511.000) ton voor grafthvervoer. Voor vervoer van graan uit dc Zuld-Amerikaanschc havens is nog slechts 137.000 (vorig jaar 118.000) ton afgesloten; de Roemeensche en Zuid-Russische graanhandel legde echter beslag op 127,000 (vorig Jaar 10.000) ton. Voor de onderscheiden nfdeelingcn der graan- vrachtenmarkt zijn de Indexcijfers: Juli '30 Juni '30 Juli '29 Montreal 513 535 718 Atlant. kust Ver. Staten -151 104 G55N Westkust Noord-Amerlka 588 588 878N Zuid-Amerika 525 132 - 899 Roomeniö en Z.-Rusland 709 677 808 N Nominaal. De vastere stemming op dc graan vrachten- markt weerspiegelt zich -nog duidelijker in dc indexcijfers voor de terriijjnvrachten, welke ailc met slechts één uitzondering hooger zlln dan die voor prompte belading, nl. voor Augus tus verschepingen van Montreal 566 (vorig jaar 735), van do Westkust van Noord-Amerlku 568 (vorige maand 568). van Zuid-Amerika 612 (vorig Jaar 907 en vorige maand voor Juli be lading 412), Roemenië en Zuid-Rusland 721 (vo rige maand voor Augustus belading 699). Voor September belading ia hel Indexcijfer der graan vrachten van Zuid-Amerika 650 (vorig jaar 866) en van Roemenië en Zuid-Rusland 733 (vo rig Jaar niet genoteerd). Voor Augustus belading Is 270,000 ton en voor Septemberbelading 51,000 ton afgesloten, waarbij o.a. 165.000 c-n 37.000 ton van Roeme nië en Zuid-Rusland. Aan het einde van'Juni 1930 was slechts 110.000 ton op termijn be vracht; nan het einde van Juli 1929 echte! '360.000 ton waarvan 3-10.000 ton voor belading in Zuld-Amerlkaanscho graanhavens. BINNENLAND MIJ. VOOR WERKENDEN STAND TE AMSTERDAM. In de 1 ecleuver-giadermg van óf Maatschap pij voor d-tm. WerkemtWtk Stand te Amster dam, werd het algemeen J*arlijksch verslag en de rekening en verantwoording over het afgeloopen jaar, sluitende in ontvangsten en uitgaven met een bedrag van f 240.240 foad- gekeurd. PASSAGIERSSCHEPEN UIT DE VAART. Tengevolge van de economische crisis heeft de Lamport and Holt. Line besloten, al haar passagiersschepen uit de vaart te nemen en op te leggen. Zij zal nog slechts met zeven vrachtschepen een vrachtdienst tusschen New-York. en. Zuid-Amerika blijven onder houden, KOLONIËN 4% PCT. NED. IND. LEENING 1929. Eerste uitloting. Do Minister ven Koloniën maakt bekend, dal, ingevolge de op 31 Jul/ 1930 in het ge bouw van het Departement van Koloniën te 'e-Gravenhage in het openbaar gehouden uit loting, rle schuldbewijzen der Nedenlandsch- Indische leening 1929, welke de n-unmie-rs dra gen: van f 1000 43321 t/m. 45600, van f 500 75853 t/m. 76160 en van f 100 85891 t/m. 86200 ter aflossing op 1 September a.s. zijn aange wezen. De aflossing van vorenbedoelde schuldbe wijzen, voorzien van alle daarbij behoorende nog niet verschenen coupons, geschiedt, voor zoover zij in Nederland worden aangeboden, van evenlbedoelden datum af te Amsterdam, 's-Gravenhage en Rotterdam, ten kantore van de Nederlandsche Hand&1-Maatschappij N.V., de Nederlandsch Indische Handelsbank N.V. en de Nedeiiandsch-Indisohe Escompto- Maa tschappij. N.V. INDUSTRIE MIJ. PALEMBANG. Verschenen is het verslag over het boek jaar 1929 van rle N.V. Industrieele Maat schappij Palamibang te 's-Gravenhage. Voorgesteld wordt een dividend uit te kee ïen van 4 pCt. De winst- en verliesrekening wijst een saldowinst aan van 1 133.721.46. INDIE. De handel In het 1ste halfjaar 1930. BATAVIA, 31 Juli' 1930. (Aneta). Volgens bpgave van het Centraal Kantoor voor do Statistiek vertegenwoordigde de particuliere invoer van goederen in geheel Ned. Indië in Juni j,l. een gewicht van 203.578 tons en een waarde van ƒ54.743.000, tegen 262.841 tons en 8^91.000 in de maand Juni 1929. Voor de periode Januari—Juni vertegen woordigde de invoer een gewicht van 1.639.832 tons en een waarde van 459.832.000 tegen 1.671.456 Ions en ƒ542.300.000 in de overeenkomstige periode van het jaar 1929. Voor den uitvoer over Juni 1930 zijn Je iresp. cijfers 788.316 tons en ƒ86,447.000 tegen 777.333 tons en 109.851.000 in Juni 1929. Voor den uitvoer gedurende de periode Januari—Juni zijn de resp. cijfers 4.855.959 tons en 642.046.00 tegen 4.679.830 tons cn ƒ682.154.000 dn de overeenkomstige periode yan hel jaar 1929. „MOESIHIR" Verlies gestegen tot f 1.104.770. In het jaar 1929 liep de productio der Petr. Mij. Moesi-I-liir iets uit boven die vat) 1928 cn bedroeg in totaal 1558.2 K.G. Het aantal protluroerende putten was eind 1929 gedaald tot 39. Ten behoeve ven dc verschillende borin gen en bet vervoer van olie werd verreweg het grootste gedeelte der productie als brand stof verbruikt. De voornaamste bron der in komsten werd uit interest verkregen. De bezittingen an Ned.-Indiië der maat schappij, met uitzondering tier mijnconcessie zelve en de zakelijke rechten gevestigd op terreinen in het gewest Palembang, gingen, als gevolg der gewijzigde overeenkomst met de Bataafsche Petroleum-Mij., in handen dier maatschappij over. Het daardoor ge leden verlies -is thans ten laste van de winst en verliesrekening gebracht Als gevolg van een en ander, sluit de winst- en verliesrekening met een nadeelig saldo van f 541.235, waarbij komt het saldo verlies van vorige jaren ad f 563.534, zoodat het totaal verlies per 31 December bedroeg f 1.104.770. Voorgesteld wordt dit bedrag naar nieuwe rekening over te brengen. BUITENLAND LEENING GENT. Groot frs. 220 mill. 5 pet. De stad Gent heeft, ander voorbehoud van de goedkeuring der hoogere autoriteiten, definitief besloten tot het afsluiten van een 5 pet leening van 220 mill toen frs., be staande uit 220.000 obligaties van 1.000 frs. De obligaties zullen voorzien zijn van zes- maandelijksche coupons van 25 frs. elk, die op 1 Februari en 1 Augustus van ieder jaar betaalbaar zijn en dat voor de eerste maal, den Isten Februari 1931. Zij zullen aflosbaar zijn vanaf het elfde jaar, door middel van 30-jaarlijksche trek kingen. De emissieprijs in vastgesteld op 930 frs. per obligaties. GOUDBEWEGING VAN NEW-YORK. Voor het eerst sedert Januari 1930 heeft de export van goud ui-t New-York die van Üen import overtroffen. De import, bedroeg in Juli S 13.937.000, da export 42.501.000. Het netto verlies bedraagt dus 2S.654.000. In Juli vertoonde de hoe veelheid goud een toename van 3.000.000. Het grootste gedeelte van den export ging naar Canada en Frankrijk. Voor de eerste zeven maanden van 1930 bedroeg de import 8 89.150.000 en de exp ort 51.469.000, zoo dat de netto toename 37.181.000 bedraagt. BETHLEHEM STEEL CORPORATION. Op de gewone aandeelen der Bethlehem Steel Corporation ds een dividend van 1.50 per aandeel verklaard, terwijl op de prefe rente aandeden een dividend van 1% pet. is verklaard. RUBBER. De conclusies der R. G. A. Met vrijwel algemeen® stemmen zijn de conclusies van het Ned. Eng. ldaisoncomité I betreffende de rest-rictdeplannen aangeno- men. Ook de groote meerderheid der Ned. Indische rubberproducenten stemde ermee in. Reeds zijn de noodiige maatregelen geno men om met producenten uit andere landen ter zake in overleg te treden. Dc Rubber Association heeft zich in verbinding gesteld met den Britschen mi nister van Koloniën, en de mededeeling ontvangen, dat eventueel® voorstellen der rubberindustrie in nauwgezette overweging genomen zullen worden. Tróts anders luidende verklaringen kan worden medegedeeld, dat het algemeen bestuur der R.G.A., nóch het Nederl- Engelsch liaison comité een in details om lijn voorstel in overweging beeft genomen. „NORDUN" INT. MIJ. TOT EXPL. VAN OCTROOIEN. Opgericht is de „Nordun" Int. Mij. tot Expl. van Octrooien. Het doel dor vennootschap is de exploi tatie van technische patenten, zoomede de financiering der Nordun-Vertriebsgesell- scbaft fiir technische Artikel Aktiiengesell- schaft, te Berlijn-Charlottenburg, evenals de deelname aan gelijksoortige ondernemingen, zoowel binnen ais buiten het Koninkrijk der Nederlanden. Het kapitaal der vennootschap bedraagt f 750.000. FINANCIEEL WEEKOVERZICHT ivan 26 Juli tot en met 1 Augustus 1930. De berichten, die komen uit de kringen van handel en industrie toonen wel duide lijk aan, dat het laagste punt in de heer- schende conjunctuur, de eigenlijke cri sistijd, nog niet is aangebroken. De Ame- rikaansche staal- en automobielindustrie werken op geringe capaciteit; in Duitsch- land wordt ook vooral voor dc staalnijver- heid de situatie hoe langer hoe moeilijker cn gaat men over tot ontslag op groote schaal, waardoor duizenden op straat ko men te staan. Uit België komen behalvo ongunstige be schouwingen over de slaalnijverheid, slech te berichten uit de textielindustrie. In de weverij wordt nog slechts 3 dagen per weck gewerkt. Vele getouwen liggen stil en 20 tot 40 pCt. der arbeiders is werkloos. In Indië brengt de daling van dc export producten steeds meer moeilijkheden voor den landbouw en dus voor het geheele eco nomische leven teweeg. In de maand Juli daalde het indexcijfer der exportproducten met 6 punten van 94 tot 88. Hoe treurig het in ons land met den landbouw gesteld is, is overbekend. En al is de depressie in de industrie over 't alge meen nog niet zoo hevig, ook daar zijn de vooruitzichten weinig bemoedigend. Af gaande op de werkloosheidscijfers is de si tuatie het ongunstigst in de mietaal- en tex tielindustrie. In eerstgenoemde nijverheid nam de werkloosheid in Juli toe, terwijl dc gewone seizocnvenbetering in de katoen industrie achterwege bleef. Het Julioverzicht over don economischen toestand van ons land van de „Sociale Kroniek" en ,Dc Ned. Conjunctuur", uitga ven van lip' Centraal Bureau voor de Sta tistiek, vestigt er do aandacht op hoe bij ongeveer gelijkblijvende hoeveelheden de waarde van onzen buitenlandsohon handel geregeld daalt. Een verschijnsel, dat wij reeds eerder noemden én dat een gevolg is van de dalende groothandelsprijzen. Het Nederlandsche indexcijfer staat thans op 118 (Juni 1930), hetgeen na 't laatste maxi mum in Juni 1928 een daling heteekent van 29 pCt., cri na midden 1929 24 pCt. Het laat ste jaar is de daling dus gelijk hekend, buitengewoon sterk geweest. De daling in de waarde van onzen buiten landschen handel zette in het derde kwar- tnal van 1929 in en beliep voor den invoer 13 pCt. voor den uitvoer 20 pCt. De hoeveelheden .vertoonden tot nog toe geen besliste afwijking van de stijgende tendenz, welke thans reeds meer dan 10 jaar heersoht. De twee voornaamste groepen van uit voerartikelen zijn plantaardige en dierlijke producten eenerzijds en fabrikaten (zonder eet- en drinkwaren) anderzijds. De waarde daling bedroeg hiervoor respectievelijk IS pCt. en 15 pCt. Als men bedenkt, dat ge noemde 2 groepen elk circa 40 pCt. van on zen export vertegenwoordigen, krijgt men een indruk van de gevolgen van zulke waardedalingen. In Juli 1930 ging de daling van het in- voersaldo van grondstoffen voor onze in dustrie, welke in het midden van 1929 be gon, niet. verder door. In Amerika, waar de depressie het eerst krachtig inzette en van waar men verwacht, dat ook het eerste sein tot herstel zal komen, ziet liet er alles behalve naar uit. dat dat sein spoedig gc- heschen aal worden. De activiteit der automobielindustrie is zeer veel geringer dan in 1929. In het. eerste halfjaar van 1930 produceerde men 1000.000 wagens (minder dan in het zelfde tijdvak van het vorige jaar, hetgeen een verminde ring heteekent van ruim 31 pCt. De General Motor Corporation maakte in het tweede kwartaal een winst van $53.3 millioen, wat tegen een winst, van S9,9 millioen in het tweede kwartaal van 1929 schril afsteekt. Volgens een Amerikaansch auto-vakblad waren gedurende de eerste 5 maanden van dit jaar de verknopen van alle merken te zamen 21 pCt. minder dan gedurende het zelfde tijdvak van 1929. Het mooiste resul taat bereikte Ford, wiens verkoopen gedu rende de genoemde maanden eelfs 3 pCt. hooger waren dan in 1929, terwijl van allo andere fabrieken in totaal 32 pCt. minder verkocht werd. Gedurende de maand Mei werden in de Vereenigde Staten 345000 nieuwe auto's geregistreerd, waarvan 143000 Fords waren! Naar het Amerikaansch ministerie van handel mededeelt- is in de eerste 5 imaanden een aantal van 1.336.021 auto's op afbeta ling verkocht, tegen 1.424.836 in de zelfde periode van 1929. Daar volgens bovenstaan de gegevens de totale verkoopen met 21 pCt verminderden volgt hieruit, dat al zijn de afbetalingstransacties in ahsoluten zin te ruggeloopen, zij relatief vrij sterk zijn ge stegen. De staalindustrie ondervindt natuurlijk de terugslag van de malaise in de auto mobiel productie. De laatste maand is zij bovendien nog tijdelijk getroffen', doordat vele automobielfabrieken, waaronder ook Ford, het bedrijf 14 dagen hebben stilgelegd met het oog op de vacanties en de inven tarisatie. Deze stillegging mag, naar be weerd wordt, niet beschouwd worden als een gevolg van den minder goeden gang van zaken, doch is veel economischer dan het bij gedeelten met vacantie zenden van personeel, hetgeen op het bedrijf storend werkt en allerlei moeilijkheden geeft. Een uitlegging, die inderdaad plausibel is. Volgens een bericht uit New-York aan de Frankforter Ztg. is door de groote mail-order huizen besloten een nieuwe sterke prijsver laging door te voeren en zal Montgomery Ward er zelfs toe overgaan artikelen van meer dan 25 op termijnbetaling te verkoo pen. De thans door Sears Roebuck genoteer de prijzen zijn de-laagste sinds 10 jaar. In de algemeene achteruitgang trekt het de aandacht, dat de „public-utility" bedrij ven zich onderscheiden door weinig vermin derde of zelfs gestegen winsten, hoewel toch de behoefte aan haar producten voor indu strieele dopleinden ook verminderd moei zijn. Het schijnt, dat de gunstige resultaten grootcndeels een gevolg zijn van de groote expansies op gezonden grondslag en de vele fusies en de daarmede gepaard gaande be zuinigingen, die de laatste jaren in deze in dustrie hebben plaats gehad. Over hetgeen gedurende de afgeloopen week ter beurze voorviel kunnen wij ko,rl zijn daar er niets van eer.ige beteekenis te vermelden valt. Toen Maandag de nieuwe re geling van de Mexicaansche staatsschuld be kend werd ontstond er voor deze fondsen 'oenigc kooplust, zoodat de meeste noteerin gen 1 h 1% pet. hooger werden. Gezien het verleden van den debiteur was blijkhaar een groot deel van het publiek van meening, dat het maar het beste was zoo spoedig mogelijk van deze opleving tc profiteeren, er kwam ten minste overwegend aanbod los waardoor van het avans niet veel overbleef. Philipsen zijn aan het einde der week iets lager dan aan het begin. Voor Margarine Unies bestond de geheele week eenig aanbod, vermoedelijk van Engel- sche zijde. Dc koers liep daardoor 15 pet terug. Altu's blevep ten slotte na eenige kleine schommelingen op het oude niveau hangen. Van Berkels herstelden zich een vijftal pun ten: een kleine reactie op de hevige daling. Accoustieks, ingezakt tot. circa 110, konden aan het einde der week iets verbeteren door het bericht, dat de Western Electric zich reeds met ingang van 5 Augustus uit de meeste Europeesche landen terugtrekt. Koninklijke olie kon zich.na een klein'® in zinking weer herstellen. Met de restrictie schijnt het thans goed te vlotten. De voortbrengst is nu lager dan se dert November 1928 het geval was. Dat er echter toch hier en daar nog wel 'eenige ha ken en oogen zitten bewijst het feit, dat een groote maatschappij, de Mid. Continental, zich weer terug trok onder ,liet motief, dat niet allen de bepalingen eerlijk nakomen. Men vertrouwt evenwel dat het Petroleum Institute dezen uitbijtcr weer spoedig in het gareel krijgt. Suiker aandeelen waren flauw. Toen de verkoopen zoo góed als stil stonden had men nog altijd een kleine hoop op een prijsverne- tering, doch nu de Visp geregeld tegen de lage prijzen afgeeft is die verwachting ver dwenen. Door de ongunstige resultaten over 1929/30 liepen Singkep Tin sterk terug. Op de beleg- gingsmarkt was goede vraag naar obligaties Nederland. De 4 pet. emissie Amsterdam werd niet volteekend. Men wil blijkbaar zulk 'een lage rentevoet nog niet aanvaarden. Scheepvaart Unies weer lager. 6 Nederl. 1922 AB f 1000 1031B/io 104% VA Nederland 1917 f 1000 102x/io 102% V/> Indië 1929 f 1000 98,3/io 99y/i.. 5% Amsterdam 1925 102g.b. 1021/ic 5 Rotterdam 1925 101% 101% 5 Den Haag 1925 101% 101% 4% Nat. Hypotheekbank 100% 101 Koloniale Bank A 161 156% Ned. Handelmij. Cert. 15S% 153% Van Berkel's Patent 74 79% A.K.U. 903% no Calvé Cert. 120g.l. 144% Kiichenmeister Acc, A. 155% 112% Margarine Unie C. 267% 252% Ned. Ford B.A. 270 2G5g.l. Philips Gem. B.A. 3403% 336 Bethlehem Steel C. 84% 831/io Kon. Olie A. 3903/4 390% Aniem Nat. B.A. 290% 292 Ned. Ind. Gas Nat B.A. 228%gb 224 Boeton A. 72 7Sg.l. Amsterdamsche Rubber A. 116% 11-4% Ned. Scheepvaart Unie A. 151% 144% H.V.A. A. 433% 4123/4 Deli Batavia A. 324 318% Sonembah A. 345 334 Sing Kop Tin 11 OOg.l. 5 Moxico '95, afg. 4%gb 4l3/io HET HANDELSVERKEER VAN NEDERLAND IN JUNI IS DE WAARDE VAN INVOER EN UITVOER BEIDE WEER GEDAALD Ook de omvang van 't verkeer is thans bij verleden jaar ten achter gebleven Verschillen met het vorige jaar voor eenige belangrijke groepen van handelsgoederen (Ontleend aan do Maandstatistiek van den In-, Uit- en Doorvoer, uitgegeven door het Centraal Bureau voor de Statistiek), De waarde van den invoer, zonder gouden en zilveren munt en muntmateriaal, is in Juni met een totaalbedrag van 201.5 millioen gulden, weer 23.5 m.g. kleiner geweest dan in Mei. terwijl 't nadeelige verschil met de overeenkomstige maand van het vorige jaar 2S.5 m.g. bedraagt. De waarde van den uitvoer (134.C m.g.) is wel iswaar slechts 16.2 m.g. kleiner dan in Mei 1.1 doch blijft niet minder dan 30.8 m.g. bij verle den Jaar ten achter. Het invoersaldo (G6.9 m.g.) is dus wel 6.3 m.g. lager dan dat der vorige maand, doch nog 2.3 m.g. hooger dan verleden jaar. In Juni is ook de omvang van het handels verkeer, zoowel wat den invoer als den uitvoer betreft, bli verleden jaar achter gebleveij; de in voer bereikte een hoeveelheid van 2.767.6 mil lioen lcgr., tegen 2,005.0 millioen lcgr. in Juni 1029; de uitvoer is 1,362.5 millioen kgr. groot geweest tegen 1.375.5 millioen k.gr. verleden jaar. Toch is de daling van de hoeveelheid rela tief heel wat geringer geweest dan die van de waarde, vooral bij den uitvoer, waarvan de ge middelde waarde per 1,000 kgr. ten opzichte van de vorige maand nog weer verder is gedaald met 12.20 gld. tot het zeer lage cijfer van 98.S0 gld., wat dan 21.40 gld. lager is dan de gemid delde waarde voor Juni 1029; bij den invoer is dit cijfer ten opzichte van Mei gedaald met 7,20 gld. tot 72.80 gld., en is het nadeelige verschil met verleden jaar Juni slechts 2.60 gld. Ten opzichte van verleden jaar is het uitvoer-; saldo van levende dieren (0.45 m.g. slechts wei nig veranderd; voor on- en half-bewerkte goe deren is het invoersaldo, evenals in de vorige maand, kleiner dan verleden jaar; de minder gunstige stand van den Handelsbalans is ook thans weer geheel veroorzaakt door de zeer on gunstige verhouding tusschen in- en uitvoer van fabrikaten. Voor on- en half-bewerkte voedingsmiddelen is de waarde van den invoer (31.1 m.g.) bij dien van verleden jaar achter gebleven met 4.3 m.g., terwijl de waarde van den uitvoer (30.3 m.g.) daarentegen 1.5 m.g. hooger is. Voor deze be langrijke groep is de gemiddelde waarde van don invoer per 1.000 lcgr. (11G.30 gld.) 36.20 gld. lager dan verleden jadr, terwijl de gemiddelde waarde van den uitvoer (204.10 gld.) met niet minder dan 81.50 gld. per 1,000 kgr. is gedaald. Het invoersaldo van andere on- en half-be werkte stoffen (54.0 m.g.) is 4.4 m.g. lager dan verleden jaar; de verschillen met verleden jaar zjjn voor de onderscheiden groepen: plantaardi ge stoffen invoer (38.2 m.g.) 5.3 m.g. lager, uit voer (6.3 m.g.) 3.9 m.g. lager: mineralen invoer (29.5 m.g.) 2.8 m.g. lager, uitvoer (11.6 m.g.) 1.3 m.g. lager; dierlijke voortbrengselen Invoer (6.9 m.g.) 2.6 m.g. lager, uitvoer (2.8 m~^ 0.9 m.g. lager. Voor alle fabrikaten samen is het invoersaldo (12.6 m.g.) lager dan in de vorige maand (18.3 m.g.); verleden jaar was de uitvoer van fabri katen nog 0.1 m.g. hooger dan de invoer. Voor gefabriceerde voedingsmiddelen is de waarde van den Invoer (10.2 m.g.) 2.3 m.g. kleiner dan verleden jaar Juni, die van den uitvoer (2.5 m.g.) echter 6.4 m.g. kleiner, en voor andere fabrikaten is de waarde van den invoer (S4.6 m.g.) met 11.4 m.g. en die van den uitvoer (55.6 m.g.) met zelfs 20.0 m.g. bö verleden jaar ten ■achter gebleven, f Voor een aantal der voornaamste handelsgoe deren z(jn de groepsgewijze vet zamelde cijfers van hoeveelheden en waarde bij Invoer en uit voer: Invoer: Hoeveelheden Waarde millloenenkg. millioencn gd. Juni'30 Juni'29 Juni'30 Juni'29 Granen 197.2 167.4 11.85 16.7: Steenkolen en cokes 79G.3 854.5 9.92 10.0- Meststoffen 93.5 114.4 3.08 5.51 IJzer en staal 100.4 117.C 13.12 15.01 Minerale olie 51.1 71.2 4.82 5.88 Katoenen garens 2.1 2.7 2.66 3.90 Katoenen weefsels 0.4 0.8 1.34 Automobielen 3.80 7-0-1 Vaartuigen 0.31 0.7S Radio-toestellen 0.24 0.2! 1.(9 1.U1 And. electr. apparaten 1.74 1.15 2.6-1 2.17 Stoommach., motoren - 2.64 2.72 Werktuigen 8.6 9.4 7.S6 8.14 Uitvoer; Margarine 5.5 6.1 3.11 3.42 Boter 4.3 5.2 5.90 8.74 Kaas S.7 9.4 5.70 Melk, melkproducten 17.2 17.0 4.36 4.93 Uieren en eiproducten 8.6 7.8 5.10 Granen 5.0 3.2 0.43 Peulvruchten 3.1 2.7 0.-14 0.61 Zaden 2.0 2.0 0.60 0.67 Groenten 57.7 37.3 11.34 9.61 Aardappelen 48.2 27.3 1.72 0.72 Bollen en planten 0.3 0.2 0.36 0.16 Steenkolen en cokes 684.0 681.2 8.4 8 Kunstzijden garens 0.6 0.8 1.81 Katoenen garens 0.3 0.3 0.41 0.58 Katoenen weefsels 1.6 2.5 4.77 Vaartuigen 2.17 6.71 Itadio-toestellen 0,67 0.97 3.65 And. electr. apparaten 0.61 0.47 1.33 Stoommach., motoren - 0.64 Werktuigen 1.4 2-5 1.50 Electr. lampen (millioen stuks) 4.66 3.63 2.00 1.73 EEN OVERZICHT VAN HET VERKEER MET DE VOORNAAMSTE LANDEN. Aan een door het Centraal Bureau voor de Statistiek bewerkt en afzonderlijk als bijlage verschenen overzicht van het handelsverkeer in het eerste halfjaar van 1930 is het volgende ontleend: Bij een bespreking van het handelsverkeer van Nederland in hot eorste halfjaar van 1930 behoeft weinig rekening meer gehouden te worden met de verkeersbelemmering. voort vloeiende uit de vorstperiode in hot oerste kwartaal van 1929. De algemeen geuite pessimistische* verwach tingen vinden in het algemeen bevestiging in de thans bekend geworden cijfers. Scheen aanvan kelijk, dat de crisis zich slechts in beperkte mate op de goederenmarkt zou doen gelden, z dat het gewicht van in- en uitvoer In JMuart 1! nog topcijfers vertoonde, reeds in April kw; de omslag, terwijl thans In Juni een (voorloopig) laagste stand werd bereikt. De invoerwaarde van Juni 1930 ad 201 mill. gld. was alleen lag. in Febr. 1929 (vorst) en een zoo laag niveau werd verder sedert Februari 1927 niet meer bereikt. Voor de uitvoerwaarde ad 135 mill. gld. geldt hetzelfde. Bij vergelijking, niet van de maanden af zónderlijk. doch van de kwartalen, blijkt dat de waarde van den Invoer ln het tweede kwartaal van 1930 629 mill. gld. bedroeg tegen 6-17 mill. gld. in het eerste kwartaal van 1929. De uitvoer beliep in het tweede kwartaal 1930 427 mill. gld.. tegen 452 mill. gld. in Januari tot en met Maart 1930 en 510 mill. gld. In het tweede kwartaal van 1929. In beide opzichten dus eveneens een laagste stand. De invoerwaardo van de jaren 1930, 1929, 1028 en 1927 (eerste hairjaar) is resp. 1277, 1325, 1343 en 1227 mill, gld., de uitvoerwaarde resp. 880, 9G0. 934 en 897 mill. gld. Een waarde benoden dio van 1927 ls dus voor de Invoerwaardo niet, voor do uitvoerwaarde wel bereikt. Het invoersaldo bedroeg in de genoemde jaren resp. 397, 365, 409 en 330 mill. gld. In dezelfde Jaren bedroeg het percentage van de waarde van den Invoer gedokt door uitvoer, resp. 68.9, 72.5. 69.5 cn 73.1 pet. Zooals reeds te verwachten was geven dus zoomin do absolute als de relatieve cijfers een gunstig beeld. Kon bij het vorig kwartaal erop gewezen worden, dat een abnormale omstandigheid (vorst) de handelsbeweging drukte, bij beschou wing van het tweede kwartaal, resp. van het eerste halfjaar logt dit slechts weinig gewicht meer in de sühaal. Do verklaring voor den ach teruitgang van den uitvoer is meer te zoe-kr - In de handelspolitieke verhoudingen, welke vo Nederland hoe langer hoe ongunstiger worden. Het buitenland gaat ln toenemende mate over tot maatregelen van protectionlstlschen aurd, terwijl in Nederland lago invoerrechten worden geheven en in de Nederlandsche koloniën goe- nerlel prcferentlöelo rechten bestaan. De waardevermindering bij Invoer betreft vooral de plantnardlge voortbrengselen (granen e.d.) en do voodlngs- en genotmiddelen, aooals koffie, ruwe rietsuiker, witsuilcor. Wat den uitvoer betreft blijkt dat meer plantaardige voortbrengselen werden uitgevoerd tegen ge ringere waarde; voorts nam de uftvoer toe van een betrekkelijk laagwaardig product als steen kolen, terwijl van garens, manufacturen enz. van aardewerk, porcelein. baksteen enz. én gewicht én waarde lager waren dan in 1929. De uitvoer van fabrikaten, welke in het eerste halfjaar van 1929 1805 mill. kg. ad 610 mill, gld. bedroeg, steeg in 1930 tot 1835 mill. kg., terwijl de waarde daalde tot 558 mill. gld. Van dien uitvoer kwam 966 mill. kg. ad 290 mill. gld. rekening van het eerste-, 869 mill. kg. ad mill. gld. voor rekening van het tweede kwartaal. Hieruit volgt dat de uitvoervermeer- doring van fabrikaten, aanvankelijk wellicht gestimuleerd door ds lagere prijzen, in het twee de kwartaal kwantitatief tot stilstand Is ge komen. Dc handel met Dultschlnnd. V^zcrschijnlijk is het wel de handel met ui,v"*land. die, bij een vergelijking voor het trste halfjaar van de voornaamste zes landen, aarmede Nederland handel drijft, het ongun stigste beeld vertoont. Zoowel volgens gewicht als waarde valt sinds 1928 een sterke stijging van den invoer waar te nemen (1928 6.487 ill. leg. ad 351 mill. gld.. 1929 6,156 mill, kg. ad 378 mill, gld., 1930 7.693 mill. kg. ad 414 mill, gld); de geringe gewichtsdaling in 1920 is nog toe te schrijven aan het doorwerken fan de verkeersstoornls door de vorst in het :erste kwartaal van 1929. De uitvoer steeg door- en genomen naar het gewicht ook wel, doch liet in dezelfde mate als de Invoer; de waarde daalde, na in 1928 en 1929 constant te zijn ge- st zeer aanzienlijk in 1930 (resp. 1.480 mill, ka. ad 222 mill. gld. in 1928. 1.449 mill. kg. ad 221 mill. gld. in 1929 en 1.561 mill. leg. ad 194 mil. gld. in 1930. Het invoersaldo vertoont dan ook dezelfde ten dons als in- en uitvoer; een algemeene stijging 1929 op 1930. llerwege wordt geklaagd over den afzet van Nederlandsche producten in Duitschland en aan handelspolitieke maatregelen van dat land wordt groote beteekenis gehecht. Het in toenemende mate optrekken der tolmuren, ook tegenover Nederlandsche producten, doet onaangenaam omdat juist het aandeel van Duitschland ln den Nederlnndschen invoer steeds grooter wordt, nl. in 1928 26.2 pet.. 1929 28.5 pet., 1930 32 5 pet., terwijl de Nederlandsche uitvoer naar Duitschland afnam van 23.7 pet. in 1928 en 23,0 pet. in 1929 tot 22.1 pet. In 1930. Dat deze cijfers nog zoo betrekkelijk gun stig lijken, is vooral hieraan toe te schrijven, dat, gelijk reeds bleek, de uitvoer in het al gemeen geringer was dan in 1923 en 1929. Een minder gunstig verschijnsel is dut van de totale vermindering van den uitvoer in 1930 ad 91 mill, gld.. 27 mill. gld. of 29.7 pet, voor rekening vai Duitschland kwam. Vergeleken met 1929 vermeerderde de invoe: uit Duitschland van granen en van plantaardige voortbrengselen; ook steeg de invoer van kolen en van natuursteen. Daarentegen liep de invoer van ijzer en staal en werken daarvan en die van salpetc-r en kunstmest iets terug, terwijl ook de invoer van plantaardige oliën daalde. Terwijl de invoer van garens verminderde, steeg de in voer van kleederen cn pelterijen en van mode waren. Ook is de invoer toegenomen van bak steen en andere kunststeen, van ruwe beetwor telsuiker en van rij- en voertuigen. Bij beschouwing van den uitvoer blijkt dat die van versch vleesch, van boter, van melkpro ducten en van eieren is gedaald, terwijl welis waar do waarde van den uitvoer van versehe groenten vrijwel gelijk bleef, doch het gewicht belangrijk vermeerderde. De uitvoer van aard appelen steeg, doch de prijzen waren veel lager. In het algc-moen kan gezegd worden dat de uit voer naar Duitschland kwantitatief vrijwel go- lijk bleef, doch op een prijsniveau dat reden tot bezorgdheid geeft. Hnndcl met België. In het vorige kwartaal ontwikkelde de handel met België zich langs voor Nederland gunstige lijnen; dit geldt ook voor de eerste zes maanden van 1930. Ook al vertoonde het gewicht van invoer, na in 1929 te zijn gedaald van 2.456 tot 2.212 mill. kg. in 1930 een stijging tot 2.260 mill, kg., toch bleef de invoerwaarde dalen (resp. 155, 131 en 135 mill. gld). De uitvoerwaar de daarentegen steeg, bij een gewicht van rosp. 2.081. 2.238 cn 2.4 90 mill. kg. tot resp. 76. 94 en 96 mill. gld. Dit verse ijnsel is te belang rijker. daar het aandeel, dat België heeft ii. üen totalen Nederlandschen uitvoerhandel, van jaar tot jaar toeneemt (voor de eerste zes maanden 19281930 resp. 8.1, 9.S en 10.9 pet.) De invoer uit België ls o.a. afgenomen mais, gerst, veevoeder, koper en lood, meel en bloem van tarwe, plantaardig© oliën, huiden en vellen en rij- en voertuigen: toegenomen is echter de invoer van tarwe, lcalk, tras en cement en van machines, toestellen enz. De uit voer van runderen en kalveren, van versch vleesch. van boter en van kaas is toegenomen; van aardappelen is wel een grootere hoeveelheid uitgevoerd, doch öe waarde ia gedaald, hetzelf de verschijnsel deed zich voor bij spinbare plantenvezels, liet omgekeerde ovenwei bij steenkolen. Dc handel met Groot-Brltannlë. De cijfers, welke de Nederlandsch-Britschc handel u\er de laatste drie jaren te zien geeft, schommelen sterk. Do meeste regelmaat vertoont do waarde van den uitvoer, welke van 206 mill, gld. in 192S daalde tot 192 mill, gld in 1929 en 186 mill. gld. In 1930. Hot uitvoersaldo toonde een dalende tendens (resp. 77. 61 ei. mill, gld) en dat ondanks den verminderden uitvoer het resultaat toch nog zoo gunstig was. vergeleken met 1929, komt doordat de invoer van 1929 op 1930 afnam van 131 tot 119 mill. gld. De verminderde invoer werd o.m. veroorzaakt door daling van den invoer van garens en wol, beide waarschijnlijk verband houdende met den toestand in de textielnijverheid. Ook daalde de invoer van manufacturen, van veevoeder, XJlantaardlge oliën, thee, rij- en voertuigen wapens; de Invoer van werktuigen is echter gestegen. De uitvoer van gezouten vleesch, boter, kaas melkproducten en peulvruchten verminderde, terwijl die van plantaardige oliën, traan, papier ijzer en sta al ware Ti vermeerderde. Typeerend voor de huidige prijsverhoudingen is dat de waarde der naar Engeland uitgevoerde versclie groenten ad 6.9 milt. gld. gelijk bleef, terwijl Nederland er in 1930 GS.O mill. kg. voor moest leveren tegen 45.3 mill. kg. in 1929. Dc hnndcl met Frankrijk. He-t schijnt, dat in den handel tusschen Ne derland en Frankrijk een (voor ons land) gun st, i wending is gekomen. Reeds in 1928 bestond een uitvoersaldo van 662 mill. kg. dat in 1929 groeide tot 889 en in 1930 tot 1.083 mill. kg. Naar de waarde gerekend kwam de overgang later doch des te duidelijker; terwijl in 1928 nog een invoersaldo van 4 mill. gld. bestond, en in 1929 in- en uitvoer vrijwel gelijk waren, ls er thans een uitvoersaldo van 5 mill. gld. De naas te toekomst zal moeten leeron of hier sprake is van een structuurverandering dan wel van oen toevallige marktpositie. In deze laatste richting zou b.v. kunnen wijzen de ontstane invoer van tarwe en evenzoo de stijging van den uitvoer van versch vleesch. Gunstig ls op het oogenblik evenwel het feit dat terwijl het aandeel van den Invoer uit Frankrijk iets kleiner is geble ven dan in 1928, de uitvoer met 7.5 pet. dc jaren 1928 en 1929 (resp. 6.6 en 5.9 pet.) overtreft. De invoer van manufacturen en van garens ls achteruitgegaan, naast de toename van den vleeschexport kan worden gewezen op grootere uitvoer van kolen en cokes: de uitvoer van aardappelen, voji erwten en boonen, van meel en meelfahrikaten, van cacao, van machines en van werktuigen ls echter afgenomen. Dc bnndcl met Amerika. Het Is moeilijk uit de cijfers betreffende den handel tusschen Nederland en de Vereenigde Staten een algemeene lijn naar voren te brengen Zoowel in- en uitvoer als invoersaldo vertoonon volgens gewicht en waarde nagenoeg eenstem mig een toename van 1928 op 1929 en daarna, in 1930, oen zoo sterke daling, dat de cijfers tot beneden het niveau van 1928 worden terug gebracht. Het spreekt vanzelf dat de huidige crisis ten deele als oorzaak van deze Inzinking moet wordou beschouwd naast de relatieve prijs verhoudingen voor sommige goederensoorten, welke mogelijk grootere invoor uit andero lan den kunnen veroorzaken. Overigens is de beteekenis van Amerika als afzetgebied voor Nederlandsche productie niet groot. In de eerste zes maanden van 19281930 was resp. 2.9. 3.2 en 2.6 pet. van den Neder landschen uitvoer bestemd voor Amerika. Het ia dan ook te betwijfelen of het inwerkingtreden der jongste Amerikaansehe tarlnfherzienlng grooten reehtstreekschen invloed op de Noder- landsehe handelscijfers zal uitoefenen. Als land van herkomst bij invoer ln Nederland neinon de Vereenigde Staten een grootere plaats in (1928—1930 resp. 10.5, 11.3 en 8.6 pet.) De invoer van gesmolten dierlijk vet, van veevoeder cn van meel Is gedaald, terwijl die van larwo ls gestegen. Terwijl ce invoer van geraffineerde petroleum daalde, steeg die van ruwe aardolie cn in nog belangrijker mate die van bonzlno. De uitvoer van chemische pro ducten, geneesmiddelen, verf, plantaardige oliën huiden c-n leder, garens, touwwerk manufactu ren, cacao, lompen is afgenomen, doch voor geen dezer goederen bedroeg do vermindering in waarde meer dan 1 mill. gld. Boeken en Geschriften. TNKOMENS-ATLAS VAN NEDERLAND. Gecombineerd met. Bladen-Catalogus. Uitgegeven door N.V. A. de la Mar Az-n., Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Batavia, „Woont in die plaats of in dit district een voldoend koopkrachtig publiek voor uw ar-; tikcl?" Met deze vraag wordt de voor ons liggen de atlas geopend, en door deze vraag wordt duidelijk aangegeven, "wat met het verza melen van deze cijfers de bedoeling is ge weest. Wetenschappelijke reclame en Service! Twee woorden, de laatste jaren meer en meer naar voren gebracht enterecht. Het luk-raag adverteeren past niet meer in onzen tijd. Nu is het zaak wetenschappe lijk te onderzoeken, h o en vooral ook w dar geadverteerd moet worden. De Advertentiebureaux hebben er zich met energie op toegelegd in dit opzicht ad- viesen te kunnen geven en de la Mar toont met deze uitgave de „service" uitstekend te verstaan: Trouwenszij die de reclame bestudeeren en dagelijks daar midden in le ven, behoeven slechts een vakblad of zelfs één der dagbladen op te slaan, om de „we tenschappelijk voorbereide" advertenties aan te wijzen en op dit terrein leeft de la Mar met één der grootste studio's een zeer goeden naam. De boven aangekondigde uitgave kan men uit tweeërlei oogpunt bezien. Ten eerste als statisticus. En dan kan deze zich met wellust aan de hier verza melde cijfers overgeven. Zelfs kap hij nog verder gaan en alle mogelijke conclusies trachten te verkrijgen. Om des tijds wille hebben wij ons maar even op dit terrein begeven. Maar die enkele stap leerde ons bijv. reeds, dat van de totaal-aangeslagenen in Nederland 27 pCt. in Zuid-Holland wo nen; dat in geheel ons ]and van de 1079 gemeenten 39.5 pCt. een gemiddeld inko men heeft, lager dan f1750, en dit percen tage in Zuid-Holland slechts bedraagt 215. Wel een argument om de koopkracht van die provincie aan te toonen. Maar al deze cijfers, deze kartofp-ammen en tabellen kunnen ook, en dit ligt meer in de lijn van de uitgeefster, bezien wor den als materiaal voor den reclame-leider. We zeiden reeds dat het in-het-wilde-weg- adverteeren afgeloopen is. Iedere reclame chef zal zich terdege afvragen, wéar re clame maken het meest nuttige effect zal hebben, m.a.w. of er een genoegzaam koop-, krachtig publiek is om de producten tot zich te nemen. Systematisch voorbereide re clamecampagnes zijn absoluut vereischt. En in den vervolge is de uitgave van de la Mar, naar onze meening, onmisbaar. Op deze tabellen is te zien, vooruit te zien, of een reclamecampagne profijt zal hebben. Echter de waarschuwing mét het waar schuwend voorbeeld staat niet tevergeefs op de eerste pagina afgedrukt: de gegevens moeten niet oppervlakkig worden verwerkt Ze moeten'gebruikt worden in verband met andere statistische gegevens, voor ieder ge val afzonderlijk te bepalen. Tenslotte 'iets over den inhoud. Van elke provincie -is een kartogram ver- vaardigd, waarbij van elke plaats is aan gegeven het gemiddelde inkomen. Daar naast een tabel van het aantal inwoners benevens van belasting-aangeslagonen in de gemeenten. Bovendien van iedere provincie een lijst van de daar verschijnende Nieuws bladen met zooveel mogelijk gegevens be treffende verschijndag, aantal kolommen en regels, kolombreedte, tarieven, enz. Een zelf de overzicht wordt gegeven van de meeste familiebladen, terwijl mede wordt aange troffen een staat, vermeldende het stemmen- aantal, in procenten uitgedrukt van de ver schillende partijen bij de verkiezing voor de Tweede Kamer 1929. Wij eindigen met een woord van dank aan de uitgeefster, wier 50-jarig jubileum dit jaar wordt herdacht, en met een woord van hartelijke aanbeveling aan allen, die, in den uitgebreidsten zin des woords, met reclame te maken hebben. ktr. Merkwaardis ls dat deze daling naar heit gewicht niet gepaard ging met een evenredige daling naar de waarde (n.l. slechts van 70 tot 19 mill °4d de ongemeene prijsdaling heelt dus niet alleen dezo cijfers beïnvloed, er heeft ook een belangrijke verschuiving in de goederen- soorten plaats gehad. Van copra is de invoer verminderd en waar schijnlijk ging meer copra dan anders recht streeks naar Amerika. De waarde van den rub- brwinvocr. welke kwantitatief slechts weinig ge ringer was dan ln 1929. daalde sterk; de invoer van koffie en van onbewerkte tabak is gedaald; die van theo vertoonde daarentegen een betrek kelijk kleine toename in gewicht en waarde. Voor een nie.t gering deel komt de gewichts vermindering van den invoer uit Ned.-Indle op rekening van de suiker-groep: in 1929 was de invoer van ruwe rietsuiker uit Java evenwel buitengewoon groot. De uitvoer van Uzor en staal, van manufacturen en van machlnerlèn ia gedaald. Dc hnndcl t Indië. Het ls normaal, dat hot handelsverkeer van Nederland met Nedorlandsch-Tndlë volgens het gewicht eon invoersaldo geeft en volgons de wanrdo een uitvoersaldo. Ned.--Tnd i voert als koloniaal en agrarisch productiegebied voor het meorendeel grondstoffen uit en Industrieel© pro ducten ln. Het is daarom bevreemdend dat h"! Invoersaldo, dat van 1928 op 1929 steeg van 49 tot 52 mill. kg. gerekend over do eerste helft van 1930 omsloeg in een uitvoersaldo van 40 mill. kg.do invoer daalde van 201 tot OS mill. UIT DE INDISCHE BLADEN BEVOEGDHEID EN PLICHTEN Van school en huisgezin. Naar aanleiding van do dezer dagen dooc de Balav. Spaarbank en do Postspaarbank ge propageerde spaarmethoden voor de jeugd, maakte het „Alg. Protestantenblad" eon rake opmerking, welke in haar algemeenheid bul ten het verband van de kwestie Inzako het spa- rcn wel eenlgc aandacht verdient cn diej wii daarom hier laten volgen; Wij kunnen ons er niet goed ln vinden, dat de" school maar steeds weer opnieuw belast wordt met allerlei, dat onder de bevoegdheiden verplichting van het huisgezin ressorteert zogt hot blad. Beiden, school en gezin, moeten daardoor scha de lijden. Hier te lande echter zijn heel veel ge zinnen, en nu denken we speciaal aan Inhoero- sche. welke ln velerlei opzicht een ruggosteuD- tje van de zUde der school niet kunnen missen. Inderdaad wordt veel van wat behoort tot da bevoegdheid en de verplichting van het huisge zin t.a v de Jeugd, aan do school ovorgelaten. En men kan er van op aan. dat dit het meest geschiedt bij de gezinnen, waar zoo stork wordt, geklaagd over den Invloed van „buiteu" op da kinderen, want hoe krachtig deze invloed ook moge zijn, do mato van het neutrallseoren daar van door de invloeden, welke zich in het huis gezin op de kinderen doen gelden. althans zich kunnen doen gelden hangt af van de genen dio ln het gezin do leiding hebbon. Voor onze koloniale samenleving ls dit kwestie van minstens zoo'n groot belang als in Nederland, omdat hier vele ouders wonen, die van hun kinderen schelden juist als dezen zich op den leeft lid bevinden dat ouderlijke leiding, ouderlijke vertrouwelUkheld en ouderlijk voor beeld zoo van noode ziin. Wat zal gebeuren, wanneer de ouderlijke In vloeden tevoren zoo zwak zUn geweest dat zij slechts vage Impressies hebben achtergelaten, la dan licht to bevroeden. Het Indische loven is veel meer „open"' dan het Hollandsche, en het hulsgezin hlor to lande lijdt daaronder. Do neiging om te veel wat thuis of zekerlijk thuis lndoeerstoplaata gedaan moet worden over te laten aan de school. Instede van daar slechts ecno aanvul ling to verwachten In eommig opzicht, Is niet Iels zuiver „Indisch" maar een verschijnsel van den tijdgeest. Doch wel zullen de govolgon zich hier snolier en sterker demonstreoren. Er zit daarom ln den wenk van hot ..Alg. Pro- testantcnblad" zeer vool wat wU ook aan da Europeesche ouders ter overdenking aanbevelen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 10