VehkadeA QimmOiacAeAA
EEN GELE NAPOLEON
MAANDAG 28 JULI 1930DERDE BLAD PAG. 7
EEUWFEEST DER EIBERGSCHE
STOOMBLEEKERIJ
EEN GROOTSCHE FEESTVIERING
Koninklijke Onderscheidingen
Men schrijft ons:
Eibergen was Donderdag en Vrijdag en 19
beden in feesttooi ter gelegenheid van het
100-jarig bes-laan van de N. V. Eibergsche
Stoombleekerij v.h. G. J. ten Cate Zn. De
grootste belangstelling trok zich Donderdag
middag samen op het terrein der fabriek
zelf, waar de directie met het personeel een
uitgebreid feestprogramma zou afwerken.
Daar was een groote feesttent opgetrokken,
die door meer dan honderd bloemstukken
tot een ware bloemenhof werd gemaakt.
Allereerst werd in den vroegen morgen een
stil lp- hulde gebracht aan de plaats waar de
overleden directeuren en de stichter dei-
fabriek begraven liggen.
Een krans werd op de graven gelegd,
waarbij de voorzitter der feestcommissie, de
beer A d o 1 f s e n, een enkel woord 6prak.
De huldigingssamenkomst.
Genoodigd door de directie kwam 's mor
gens 10 uur het personeel in de feesttent
samen.
Terwijl allen van hun plaatsen opstonden
werd de directie welkom toegezongen: „Wilt
heden nu treden", Psalm 8 en „Dankt, dankt
nu allen God." Het oudste lid der directie,
de heer H. II. ten Cate, dankte hiervoor,
waarna hij de feestrede uitsprak. Een hon
derdjarige, aldus spr., is een zeldzaamheid.
Wij zijn samen blijde en verheugd, niet ge
kweld door de gevolgen van den ouderdom.
Dankbaarheid vervult ons hort, da-t wij
mogen staan aan het hoofd van de fabriek,
waaraan met zooveel vlijt i6 gewerkt. Wij
denken aan de reeds gestorven leidei», die
w ij nog huldigen en waardecren ook in de
stille hulde, die gij hen hedenmorgen aan
liun graven hebt gebracht.
Spr. ging daarna de geschiedenis na, die
wij ecnige dagen geleden reed6 in ons blad
vermeldden.
Nu hebben wij een bedrijf, dat de tucht
der critiek kan doorstaaji. aldus spr. Dit
hebben wij, naast God, te danken aan U,
onze medewerkers. Er moet orde en regel
zijn, doch bij een samenwerking nis hier
bestaat, moet de zaak onder Gods zegen, wel
bloeien.
Daarna deelde epr. mede, dat zoojuist de
acte is gepasseerd voor een pensioenfonds,
dat als een afzonderlijke stichting zal wor
den beheerd. De directie heeft daarvoor een
feestgave van f 50.000 beschikbaar gesteld.
Alle arbeiders ontvingen vervolgens een
cadeau onder couvert.
Rqde burgemeester J. Wilhelm.
De Burgemeester, de heer J. W i 1 h e 1 m,
van Eibergen, rekende het zich een bijzon
der voorrecht aan allen een mededeeling te
mogen doen. Spr. heeft telegrafisch bericht
ontvangen dat de heer H. H. ten Cate is be
noemd tot ridder in de Orde van Oranje-
Nassau (daverend applaus).
Zich vervolgens tot den heer ten Cate
wendende huldigde spr. dezen als fabrikant,
als raadslid, wethouder en president-kerk-
oogd. liet deed hem een genoegen een ge-
lukwensch temogen uiten, die zoo ten volle
verdiend.
Verder deelde hij mede, dat nog de vol
gende onderscheidingen zijn toegekend:
n de werkbaas B. Wevers, de zilveren
medaille, verhonden aan de Oranje-Nassau-
Orde;,
aan D. te Schegger, J. B. Floor en G. J. te
Hoon te de aan die orde verbonden bronzen
medaille.
De heer Ten Cate dankte voor de goede
woorden, waarna het personeel een rond
gang maakte langs de directeuren en hun
felicitaties aanboden. De muziekvereenigin-
gen Excelsior en Euphonia brachten hierna
e erena d es.
Aanbieding hulde-blijk.
Namens liet personeel sprak de heer
A d o 1 f s e n, die eerst de historie naging en
de moeilijkheden schetste die in den eersten
tijd van het bestaan der fabriek overwonnen
moesten worden. Spr. roemde de geest, die
op de fabriek heerschte, waardoor het bedrijf
meer bloeide dan door de personen. Namens
het personeel bood spr. een monument ci
dat in de fabriekshal is opgericht. Het
in pyramide vorm opgebouwd op een veld,
dat de Hummelsweide voorstelt, waarlangs
de Berkel stroomt. Aan de top van de py
mide staat het borstbeeld van den stichter
der fabriek, den heer G. J. ten Cate,
waaruit naar beneden, toenemend in breedte
de energie, waarmede gewerkt wordt, is ge
symboliseerd. Op de zijvlakken zijn aange
bracht de beeltenissen \an de overleden di
recteuren, pe lieercn A. C. ten Cate, Gerh.
ten Cate en H. J. ten Cate en der tegenwoor-
digo directie. Het ie een prachtmonument,
dat den ontwerper, den heer. P. Puype uit
Apeldoorn, alle eer aandoet.
Voorts werd namens de Directie door den
Heer II. II. ten Cate aan „Het Groene
Kruis" een ziekenauto aangeboden als ge
schenk aan de burgerij van Eibergen, waar
door het mogelijk wordt zieken 6poedig naar
een der In naburige plaatsen gelegen zie
kenhuizen te vervoeren. De auto is geleverd
door d-e fa. Geesink en Zn. te W-eesp en vol
doet aan de hoogste eischen.
Des middags werd in de feesttent een
druk bezochte receptie gehouden.
Kunst en Letteren.
HET TIJDSCHRIFT EIGEN HAARD.
Als tegenspraak van berichten omtrent
opheffing van het tijdschrift Eigen Haard,
deelt de directie van dit blad ons mede, dat
deze niededeelingen 'geheel en al uil de
lucht zijn gegrepen en dat integendeel
HANS KINDLER.
Hans Kindier, de beroemde cellist van
Rotterdarnschc afkomst, is voor liet komend
seizoen als gastdirigent te Parijs geënga
geerd, waar hij op 15 en 16 November met
het Orchestre Poulet z?.l optreden.
MUZIEK.
Ons „Oranje Boven".
De Oranjevereeniging „Oranje Nassau" te
Groningen heeft een „vereenigingslied" ge
kregen, wat ook wel tijd werd, nu zij al bijna
3000 leden telt. De secretaris de heer J. Slui
ter schreef de- woorden en Frieso Moolenaar
componeerde een waarlijk vloeiende melodie
en harmonie daarop, waarop het volkslied
genre goed is getroffen. Wij twijfelen niet
of het lied zal inslaan.
Wetenschap.
Een Amerikaansche wetenschappelijke
expeditie naar China en Mongolië, onder
leiding van Roy Chapman Andrews uit New
York, meldt thans uit Peiping, dat zij erin
geslaagd is, bij de grens van ^longolic in
een vroegere binnenzee, die thans geheel
uitgedroogd is, de fossielen op te graven
van een 25 a 30-tal mastodonten, met zeer.
groote, platte slagtanden, die, naar de expe
ditie in het telegram uit Peiping mededeelt,
naar haar schatting 3 millioen jaar geleden
voorkwamen in de vlakte van Mongolië.
Uit het Sociale Leven.
VACANTIE IN DE BOUWVAKKEN.
Ingevolge de Landel. Collect Arbeidsover
eenkomst hebben de Bond van Patroons
Vereeniginfyen in de Bouwvakken te Rotter
dam cn de afd. Rotterdam Omstreken
van den Neder!. R.K. Bond van Bouw
patroons de vaeantie voor Rotterdam Om
streken vastgesteld op 4, 5 en 6 Augustus
NED. CHR. WERKMEESTERSBOND
VIERDE ALG. VERGADERING
De Nederl. Chr. Werkmeestershond hield
Zaterdagmiddag in Den Haag zijn 4e alge-
meene vergadering.
Na gebruikelijke opening heette de voor-
:itter de heer <1 e B i e van Wagcningen, de
aanwezigen welkom.
In zijn openingswoord wees hij op dc
moeilijkheden verbonden aan het organisec-
ren van werkmeesters, als gevolg van hun
bijzondere positie in het bedrijf. Toch is het
hun roeping om deel te nemen aan de
groote sociale actie. Want in den socialen
keten van liet bedrijf vormen zij een scha
kel van beteekenis, als staande tusschcn
patroons en arbeiders. En de sociale strijd
gaat allerminst langs hun heen.
De Bond groeide in het afgeloopen jaar
niet onbelangrijk. En er is perspectief i
de zaak. Er zijn thans 30 afdeclingen en
correspondentschappen. Propaganda door
huisbezoek zal het ledental nog belangrijk
kunnen opvoeren.
Welkom werd in 't bijzonder geheeten
dp heer II. Amelipk, secretaris van het
C. N. V.
Aan het
Jaarverslag
van den secretaris-penningmeester, den heer
v. Riet, van Utrecht, ontleenen we, dat de
Bond thans 137 leden telt; een belangrijke
vooruitgang van 46 leden sinds de vorige
jaarvergadering.Den lieer Amelink werd.
dank gebracht voor zijn bijzondere hulp.
Het orgaan kon regelmatig verschijnen. In
den neutralen werkmeestersbond zijn nog
vele Chr. werkmeesters vereenigd. Verwacht
wordt dat velen van hen .nog zullen over
komen, zoodra zij van een knellende
tributiebepaling vrij kunnen komen.
Het keurige verslag werd met dank aan
den secretaris goedgekeurd. Eveneens dat
omtrent do financiën, dat sloot met een. ba
tig saldo van bijna f 1100. Het
beleid van het hoofdbestuur
werd besproken door de afd. Ut re
Den Haag on B re d a. Aan het hoofd
bestuur werd dank gebracht voor zijn be
moeiingen inzake aansluiting bij de Werk
loosheidsverzekering. De propaganda werd
uitvoerig besproken.
Het hoofdbestuursbeleid werd goedgekeurd
De beslissing over aansluiting bij liet
Vacantieoord van het C.N.V. zal bij referen
dum worden genomen.
Bij de bespreking over
he! orgaan
werd o.a. gevraagd per 14 dagen te doen
'verschijnen. Het beleid van den redacteur
werd goedgekeurd.
Na een pauze sprak rio hoor L. K. Kur-
persliock van den Haag een
opwekkend woord
Sr
besprak allereerst het karakter der
vakorganisatie als strijdorganisatie, haar
taak en de individueele taak der leden.
Noodig zal zijn dé rechtspositie van der
werkmeester eens te bezien. Want die po
sitie is in fet bedrijf een uiterst belang
rijke, maar wordt niet altijd naar waarde
gehonoreerd. Zoo gezien is er een groot
terrein van arbeid.
INGEZONDEN MEDEDEELING,
De propaganda moet met nimmer onder
broken volharding worden gevoerd. De laat
ste man, die bij ons hoort, moet in de chr.
vakorganisatie worden gebracht Verkeerd
georganiseerclen en lauwen behooren de
sociale eenheid der christelijk georganiseer-
den te komen versterken. Thans vergrooten
zij nog de kracht onzer tegenstanders.
Vopr de propaganda ligt een breed ter-
:in open. Men beginne met zich voor het
volgend jaar het cijfer 500 voorstellen om
bereiken. Met de Besturenbonden kan
daartoe worden samengewerkl.
Onmisbaar zal bij de propaganda ook zijn
een program van actie.
Christus is ons, ook in het organisatie
leven, de band der eenheid, die allen saam-
houdt. Daarbinnen moeten allen worden ge
bracht, die met ons dien Christus als het
licht der wereld belijden.
De voorzitter dankte den heer Ivur-
pershoek voor zijn rede, die een wurm ap
plaus ontving.
.Vervolgens werden
aidealingsvoorstellen
aan de orde gesteld.
Breda wenachte 'n overlijdensuitkeering
in f100 te betaleu door dc leden onderling.
Utrecht, Zaandam en Vlaardin-
gen. hadden bezwaar tegen de verplichting.
Den Haag voelde voor het denkbeeld uit
propagandistische overwegingen. Desgelijks
andere afdeelingen.
Het voorstel werd aangenomen,
Den Haag vroeg een uitkeering bij uit
sluiting of staking voor hen, die werkloos
worden bij een arbeidsconflict. De uitkeering
moet gelijk zijn aan die uit de werkloozen-
kas. Voor dit doel zouden dc afdeelingen
pCt. kunnen laten vallen van haar aan-
depl in de bondscontributie.
Het hoofdbestuur was er niet voor, maaf
as van oordeel, dat toch in voorkomende
gevallen de gedupeerden geholpen zouden
orden. Het is reeds gebleken, dat het kan.
Rotterdam stelde voor de kosten ten
laste van de bondskas te brengen.
Den Haag nam dit amendement over.
Het voorstel word daarna in beginsel aan
aard. Het hoofdbestuur zal liet volgend
jaar de noodigc reglementswijzigingen voor
stellen.
Bestuursverkiezing.
sloten werd het aantal leden van het
hoofdbestuur te brengen van 5 op 7.
Herkozen werden de hondsbestuurders T.
Hokken en G. J. van Riet. Tot nieuwe be
stuursleden werden benoemd dc heeren A.
G. Hardenbol van Rotterdam en C. Kamp
huis van Amsterdam.
De voorzitter, de lieer d c B i e. werd her
benoemd tot eindredacteur van bet orgaan.
Als plaals voor dc volgende jaarvergade
ring werd Utrecht aangewezen.
f»'a rondvraag en nadat de heer Amelink
namens het CN.V.^nog een kort woord var
opwekking gesproken had om deel te nemer
aan de groote taak der christelijke vakbe
weging werd de vergadering gesloten na
gemeenschappelijk i^zang en gebed door den
heer Dijkstra vUn Den Haag.
Gemengd Nieuws.
DOODELIJKE VAL.
Te Amsterdam werd naar het Binnen
gasthuis vervoerd een 49-jarige man, die
in het ruim van het s.s. „Stentor", liggende
aan de Borneokade. tusschen een hijsch-
ijzer bekneld was geraakt en zware inwen
dige kneuzingen had bekomen. Bij aan
komst aan het Binnengasthuis bleek de
ian reeds te zijn overleden.
EEN KONIJNENPLAAG.
De landbouwende bevolking van Dievei
(Dr.) begint in toenemende mate schade te
ondervinden van de konijnen, welke zich
de bosschen van het landgoed „Berken
heuvel" bevinden. Er wordt in deze bos
schen slechts weinige koeren per jaar ce-
jaagd. De konijnen hebben zich geweldig
vermeerderd. Bovendien fokt men op het
oogenblik een duizend fazanten, die binnen
kort losgelaten worden. De landbouwers,
die groote schade ondervinden, hebben ge
vraagd om maatregelen, die erger kunnen
voorkomen.
HEVIGE REGEN O? DE VELUW2
Tengevolge van de hevige regens is de
roggeoogfst op de Yeluwe in ernstig gevaar
gebracht. De rogge is door wind en regens
tegen den grond geslagen. Sommige percee-
len, die aan lio-kkcn staan, beginnen reeds
zwart te worden.
DE KINDERVERLAMMING.
Te Rilland-Bath (Z.) doet zich een geval
van kinderverlamming voor.
ONTSPORING VAN EEN LOCOMOTIEF.
Men meldt ons uit Deventer:
Zaterdagmiddag is van den trein, die t„
13.48 uit Deventer naar Apeldoorn vertrekt
de locomotief ontspoord op pl.min. 500 M
buiten het station Deventer, en met hel
Voorwiel diep in den grond gedrongen. Ma
chinist en stoker, wisten zonder letsel van de
machine te komen, die vrij ernstig werd be
schadigd. De rails waren over vrij grooten
afstand verbogen.
Daar de locomotief juist op do splitsing
yan opgaand cn afkomend .spoor lag, bleef
gedurende den gchcclen middag het verkeer
met het Westen gestremd. Dc sneltreinen van
li.OS en 13.18 naar Amsterdam moésten dan
ook met vertraging over Zutfen worden ge
leid.
hebben bespeurd, doch dat plotseling de lo-
De machinist verklaarde niets bijzonders te
De ooi-zaak van de ontsporing is onbekend,
comotief uit de rails liep.
EEN VLIEGENPLAAG.
Men meldt ons uit Zevenhoven (Z.H.):
Dit jaar zijn er ontzaglijk veel vliegen.
Vooral het vee ondervindt dit en wordt
door deze kweelgeesten geplaagd.
BRANDEN.
De wagenmakerij van R. Jonker te Hier-
del kon niets gered worden. De oorzaak van
den (Geld.) brandde in den nacht van Vrij
dag op Zaterdag geheel af. Van den inboe-
den brand is onbekend.
Te Amsterdam heeft een felle brand
gewoed in het perceel Zanddwarsstraat 110.
5. De schoenmaker die in het benedenhuis
woont, zag plotseling de vlammen uit de
bovenverdieping slaan. Hij waarschuwde on
middellijk de bovenburen. Op liet laatste mo
ment konden deze met twee kinderen het
brandende huis verlaten. Dc brandweer was
spoedig ter plaatse cn was het vuur in kor
ten tijd meester. De bovenverdieping en dc
zolder zijn gehcl uitg.-brand. Het beneden
huis kreeg veel waterschade.
In Juni werd aan de Zuiderzeekust
tusschcn Hoorn en Enkhuizen een visite ge
bracht door een zeehond; de visschere, die
hun netten hadden uitslaan, vreesden het
ergste en men hoopte dat het beest spoedig
gedood zou worden. Wie die daad verricht
krijgt een belooning van het Rijk en een
jong visscherman uit Oosterbeek hij Enk
huizen mocht gefeliciteerd worden met zijn
resultaat. Na eenige achtervolging mocht
het hem gelukken den zeehond tc dooden
en aan wal te brengen.
Nu mag die jonge visscherman feitelijk
geen gew eer hebben, maartoen hij aan
wal kwam had hij dat toch en een getuige,
die er bij was, bevestigde dat. Daarvan
maakte de gemeente-veldwachter proces
verbaal op, waardoor de visscher conerzijdi
werd beloond om zijn daad en anderzijds cci
bekeuring opliep.
Nu zou de ambtenaar van het Openbaar
Ministerie dezen man niet vervolgd hebben
indien hij niet bekend stond als een hevig
strooper, waarom hij wel eens kennis met
hem wilde maken. Hij apprecieerde volko
men zijn daad maar was toch nieuwsgierig
naar de zaken, waarvoor in andere tijden
dat geweer dienst deed.
Toen is de bom gansch naar den verke<
den kant gebarsten, want de verdachte
visscher ging stoer en sterk volhouden, dat
hij geen geweer had gehad, dat hij de zee
hond met een pen en een roeispaan had
gedooddat dus, concludeerde de ambte
naar, er een valsch procesverbaal was op
gemaakt door den veldwachter.
De kantonrechter zag in (L-? houding zulk
een ongunstige wending dc: zaak dat deze
werd aangehouden tot de volgende week
om den verbaliseerenden veldwachter te
hoorenmaar er werden reeds than:
harde noten gekraakt en do visscherman zal
van het dooden van den zeehond, niet veel
plezier beleven.
EEN LIEDERLIJKE DAAD.
Voor de rechtbank te Middelburg i
behandeld de zaak tegen den 23-jarigan
landbouwersknecht M. II. uit Nieuw- en
St. Joosland, die een 16-jarigen knaap
dwong vier glaasjes brandewijn op te. drin
ken. De Officier van Justitie, die een maand
gevangennisstraf 'eischte, noemde de hou
ding van verdachte liederlijk cn meende
dat deze straf feitelijk nog lang niet genoeg
Radio Nieuws.
DINSDAG Jl LI.
HUIZEN (Vóór 6 uur 2?S M n. uur 1071 M.ï.
>od«dleMtlg
15 Mui.rk.
Esperanto. 6.13—3
6-306.10 Koersen. C.40—
7—7.30 Het optreden Tan 4
iet P. J. S. Serrai
i de „Mac
Dr. L. M.
,.H<rt moeilijk
- Tijdsein,
15—0.35 Ni-
nwljdlnc. 10.3012 Concert. 12— Tijdsein,
-2 Muziek 2— 3 Gramofoor.mutiek. 3—S.30
m concert 3.304 en 44.3« G-r&mofoon-
k. 1.30—5 30'Uurtje voor de kinder-n. 5 30
—6.45 Concert. 6.45—7.15 Cello-r
T
S.30 i
Radio-volku-unlversit
45—9.05 Lezinc
9 209.30 En
•:z. Concert.
Tljdsc
10— Pe
1 En:
Con-
n-En-
9.30—
10.30 A«cordeon-
KERKINBRAAK
Te De Meern is ingebroken in de Ned.
Herv. Kerk. Uit de brandkast werd 100
geroofd.
OOK 'N MANIER OM Z'N DUITEN
TE KRIJGEN I
Te St. Jansteen (Z.) moest iemand geld
vorderen van een kroeghouder, die daarbij
nu juist niet erg voortvarend bleek
De sehuldeischer machtigde zijn zoon, om
bij don kroeghouder niet de stamgasten
:ooveel bier te gaan drinken als bet te
onderen bedrag bedroeg, waaraan zoonlief
oldeed.
Toen de kroeghouder betaling vroeg w ees
le zoon cr op, dat er gedronken was voor
rekening van papa. Op deze vereffening
olgdc een muilpeer van dco kroeghouder
n aangifte bij de politie.
Ingezonden Stukken.
it woordelijkheid -1
Waarde lezers!
Dit sink is bestemd voor hen, die hun
diensttijd in Bergen op Zoom doorbrachten
en daar t tehuis voor militairen bezochten.
Ge moet weten, oud-l>czockers. dat cr wat
voor jullie te doen is! Je herinnert je nog
allen levendig de dagen, die je in de
Auvergncstraat doorbracht. Misschien heli-
ben zich sommigen nog wel ingespannen
voor een voordracht
Op Maandag 4 Augustus zal 't tehuis 40
jaar bestaan. Dan moeten we wéér voor
drachten hebben. Maar niet van jullie! Dat
kan nu jammer genoeg niet!
Toch zullen er wel voordragers zijn. Maar
't is vreemd, dat ik 't zegmaar we heb
ben jullie toestemming noodig! Het tehuis-
bestuur is arm. de bezoekers zijn arm
enfin, jullie begrijpt me zeker al lang?!
Nou, mogen we van jullie een klein feestje
houden? Stuur dan als bevestigend ant
woord een poetwisseltje of een aangeteekend
briefje naar den huisvader, den heer M. P.
de Viet, Auvergnestraat 27, die blij is met
elke kleinp of groote gift.
Geef jullie je toestemming? Ja? Natuur
lijk, dat wist ik wel! Wc kennen onze
tehuis-bezoekers wel! Nu gauw even je
postwissels invullen! Gegroet van
een sergeant van de lichting 1927.
DE EZEL VAN MIJNHEER PIMPELMANS
(Nadruk verboden
«o. Rrrr-boem! daal" vloog mijnheer Pim
pelmans met z'n motor regelrecht op den
wagen in; de wind pakte de linnen bedek
king en daar ging 't hcele zaakje, mijnheer
Pimpelmans en al, de hoogte in. 't Was de
prachtigste vliegmachine, die je maar be
denken kon. Waar zou dat belanden?
76. Wel, even later hing mijnheer Pim
pelmans, een paar kilometer verder, in de
telefoondraden te spartelen, terwijl de wa
gen en de motorfiets in het gras langzaam
maar zeker tot pulver verbrandden. Tot
overmaat van smart kwam er een stevig on
weersbuitje afzakken. En daar hing mijn
heer Pimpclmans, bewusteloos cn eenzaam,
in den neerkletterenden regen
(Wordt Woensdag vervolgd).
door
ARTHUR E. SOUTHON
(36
„Jullie geestelijken weet altijd er een draai aan te geven om
jezelf in het gelijk te stellen", bromde Marsden. „Ik blijf er
bij: die negers zijn hopeloos. Ze kennen de eerste beginselen
van de wclvoegelijkheid niet eens; de ecnige manier om met
hen om te gaan is door ze te behandelen als wat ze ook metter
daad zijn:, als honden. Je moet ze een trap geven als ze niet
luisteren naar wat er gezegd wordt."
„Spreekt u veel van hun dialecten?" vroeg Rilston, op een
anden- onderwerp overgaande.
„Nee, ik heb mijn hersens nooit vermoeid met die apentaal.
Laten die kaffers maar een behoorlijke taal leeren dat is
mijn opvatting".
„Maar hoe hebt u Jiet dan klaargespeeld al die jaren om met
hen handel te drijven, want de mecsten kennen toch bijna geen
Engclsch, zelfs niet eens het jargon van de havenplaatsen."
„O, mijn jongens spelen wel voor tolk, als ze mijn Engelsch
niet snappen."
„Dat zijn zeker ook inboorlingen? Waar hebben die hun
Engelsch geJeerd?"
„Weet ik niet. Hier of daar opgepikt, denk ik."
„Kom, kom, wees nu eerlijk," glimlachte Rilston. „Want het
zal u toch niet onbekend zijn, dat ze het practisch allemaal op
de zendingsscholen hebben geleerd."
„Dat is vast zoo," zei Mary. Mijn broer zegt altijd, dat de kust
alle beschaving, die ze nog heeft, dankt aan dc zending.
Dat is haar eenige verdienste zegt hij. Hij moge dan geen oog
hebben voor het deel van uw werk, dat dc bekecring der inboor
lingen beoogt, meneer Rilston hij is een vurig bewonderaar
van uw opvoedingssysteem, want hij houdt het ervoor, dat
Afrika zich- zonder dat niet kan ontwikkelen."
„Dank u, juffrouw Fane. Zoo'n ondenstreeping van mijn be
toog had ik juist noodig. Nog óén vraag, meneer Marsden. Wan
neer u niet persoonlijk met dc inboorlingen onderhandelen
kunt, bent u dan niet overgeleverd in de handen van uw jongens?
U moet hen eenvoudig vertrouwen, of u wilt of niet Dan kun
nen ze toch moeilijk zulke leelijko menschen zijn, als waarvoor
u ze beliefde uit te maken. Want hoc zoudt u of welke handels
man dan ook hier uw brood verdienen? Dat u het hier vijftien
jaar hebt kunnen uithouden, dankt u naar het mij voorkomt
in niet geringe mate aan de zending. Ja, ik voel me bijna ge
rechtigd u om een subsidie voor ons wetk te vragen, wanneer
ik bedenk, hoeveel u aan de zending verschuldigd zijt!
„U bent al even slecht als de rest?" zei Marsden, met een
gevoel van afkeer. „Ik dacht dat u tot het betere type behoordet
en voor rede vatbaar zoudt zijn. Maar met zendelingen is het
kwaad redeneeren: jullie weten alles precies te draaien naar
jullie eigen dwaze theorieën. Neem het nu aan van iemand die
het weten kan: je verdoet je tijd hier. En als u die kaffers uw
l vrome verhaaltjes laat slikken, maakt u ze nog honderdmaal
slechter, als toen ze eerlijke heidenen waren. Maar kom, ik ga
een spelletje bridgen. U hebt me moe gemaakt."
„Heeft u nog iets te doen?" vroeg Rilston aan Mary Fane, toen
dc handelsman was verdwenen.
„Neen, niet voordat de eerste bel gaat. U sloeg daar de spijker
op z'n kop, geloof ik. Ik wou tvel, dat dc heer Marsden een po
ging had gewaagd om u tc antwoorden."
„Dat kon hij immers niet Met opzet heb ik me voorzichtig uit
gedrukt, toen wc aan hot discussicoren wareu, want die gerou
tineerde kustbewoners brengen mc altijd van mijn stuk, door
te beweren, dat wat ik zeg, slechts Iheorio is, terwijl zij het
wéten. De zekerheid waarmee zij dat woord uitspreken, verlamt
mij altijd eenigermate. Toch ben ik er heilig van overtuigd, dat
zij het mis hebben: dit volk is niet hopeloos."
„Ik moet u zeggen, dat ik er geen opinie over heb", zei het
meisje in gedachten. „Mijn broer en ik hebben het er vaak over
gehad. Want al jarenlang verlangde ik sterk, naar hier te ko
men Daarom interesseer ik mc sterk voor die menschen. Wat
ik cr van weet, is intusschen om zoo te zeggen „tweedehandsch".
Behalve dan voor dc opvoedkundige en medische zijde van het
zendingswerk, voelt mijn broer niet veel voor datgene wat u on
getwijfeld zeer na aan het hart ligt En, als getrouwe en gehoor
zame zuster, moet ik natuurlijk zijn zienswijze dcelen".
„Nu, ik denk, dat we nog heel veel zullen loeren, alvorens we
weer in Engeland terug zijn," zei hij. „Het zal me eens benieu
wen, wie van ons beiden dan zal moeten bekennen, dat hij het
nu verkeerd heeft ingezien."
„Ja, mij ook" antwoordde ze gedachteloos. En toen: „Werkelijk
meneer Rilston, u zult toch ook moeten toegeven, dat dit volkje
hopeloos is. Kijk nu toch die paar vrouwen eens, daar op de
trap; ze gebruiken hun maaltijd met hun vingers, bah!"
„Inderdaad, het is niet erg beschaafd", zei hij, en hij wierp een
blik op de vrouwen die handenvol gele olieachtige fu-fu naar
binnen werkten. „Hoewel, ten slotte is dat een kwestie van ge
woonte. Thuis heb ik ook wel grondwerkers gezien, die zaten
te eten op een manier, die strijdig was met „vormen en manie
ren" maar omdat hun tafelmanieren nu niet geheel en al
beantwoorden aan onze opvattingen van fatsoen, daarom kun
nen wc toch niet zeggen, dat ze in elk opzicht hopeloos zijn?"
Hebt u er wel op gelet, dat zc voor den maaltijd hun handen
gewasschen hebben. Dal is, naar men mij vertelde, hun gewoonte.
Zoo iets wijst toch niet op onncthcid, vindt u wel? Wij Engel-
schen zijn zulke echte eilandbewoners: vergenoegd met ons zelf,
met onze conventies; cn we zien laa, neer op andere volkeren,
wier zeden en gewoonten afwijken van de onze. En bet komt bij
ons eenvoudig niet op, dat onze zeden anderen ook wel eens
vulgair of ongewoon voorkomen."
„Misschien heeft u daar wel gelijk in," was haar antwoord.
„Maar, als ik niet onbescheiden ben naar welk deel van dc
kust bent u van plan te gaan?"
„Dat weet ik nog niet zeker. Morgen ga ik in Lagos van boord
en mijn voornemen is daar een poosje te blijven. Later hoop ik
de wildernis in tc gaan. Ik heb namelijk bedongen, dat mij
pioniersarbeid zou opgedragen worden. Gelijk de eerste ffcote
zendeling heb ik een bijzondere voorliefde voor dc eenzaamheid."
„Het zal me eens benieuwen, of ik u nog weer ontmoeten zal,"
zei ze. „Ik ga naar Foriados, waar mijn broer me opwacht en me
langs den Niger begeleiden zal naar Lokoja. Het is een heele
tocht, voor wc in zijn district zijn. Ik zou 't wel leuk vinden, als
u hem ontmoette; het is heusch een aardige jongen; 'k ben heel
trotsch op hem."
Rilston keek haar nauwlettend aan, vreemd aangedaan door
haar enthousiasme en het diepe gevoel, dat uit haar stem sprak.
Terwijl hl) getroffen werd door het warme licht, dat in haar
diepblauwe oog on straalde en de blos op haar lieve gezichtje,
dacht hij dat wat voor kerel ie Commissaris ook mocht lijn
hij in ieder geval gelukkig te prijzen was om zulk aangenaam
gezelschap.
(Wordt
