DINSDAG 22 JULI 1930 EERSTE BLAD PAG. 2
ULTIMATUM!
ZAL BRAUN AFTREDEN?
HINDENBURG DEUS EX MACHINA!
(Van onzen Duitschen correspondent),
Hooren wij 't woord ultimatum, dan hui
veren wij. Dat doet ons denken aan den zo
mer van 1914, toen Oostenrijk aan Servië
het noodlottige ultimatum zond, waarvan de
oorlog het gevolg was, die nog steeds als
een ondraaglijke last op de gansche wereld
blijft drukken.
Zoo onrustbarend is het ultimatum, dat
thans door de Duitsch-nationalen aan 't ka-
binet-Brtining wordt gesteld, gelukkig niet
Ditmaal gaat het sledhts om een politicken
strijd, die zich.binnen Duitsehlands eigen
grenzen afspeelt. In het ultimatum eischen
de volgelingen van Hugenberg en Westarp
het aftreden van Braun, den socialistischen
minister-president van Pruisen, door wiens
aanmatigend optreden Hindenburg tot het
schrijven van een brief werd genoopt, die
tot ver buiten Duitscliland verbazing wekte.
Mocht dr. Briining aan dit verlangen der
Duitsch-nationalen niet tegemoet komen,
dan zijn de Duitsch-nationalen voornemens,
het kabinet-Brüuing waartoe ook hun
eigen partijgenoot Schiele behoort ten val
te brengen. Hugenberg als voorzitter der
partij en Oberfohren als voorzitter der Rijks
dagfraclic richtten tor inleiding het volgen-
Je
Schrijven aan Dr. Briining.
Zeer geachte Heer Rijkskanselier!
Met het oog op de gevaren, waarvoor
land en volk zijn komen te stuan, veroor
loven wij ons, U uit onze gevoelens van
verantwoordelijkheid als partij der oppo
sitie met de vraag lastig te vallen, of U
tot het houden van directe besprekingen
met de ondergeteekenden omtrent den po-
litieken toestand bereid zijt
Reeds in den namiddag werden Hugen
berg en Oberfohren door Brüning
Rijkskanselarij ontvangen, werd gesproken
over de moeilijkheden, waarin Hindenburg
komt te staan door de conflicten tusschen
rijksdag en rijksregeering, welke gevolgen
de toepassing van de dictatuur-paragraaf 4S
der grondwet voor beide partijen met zich
medebrengt en als kern der besprekingen
gold het thans bijgelegde conflict tusschen
den rijkspresident en Braun inzake den
Stall)helm. Wil de rijksregeering de stemmen
der Duitsch-nationalen achter zich weten,
dan moet Braun als minister-president van
Pruisen verdwijnen. Mocht dr. Brüning op
dezen eisch niet ingaan, dan wordt zijn ka
binet ten val gebracht.
Ik neem aan, dat rijkskanselier Brüning
dit ultimatum der Duitsch-nationalen met
dezelfde gelatenheid in ontvangst zal nemen
als het votum van wantrouwen, dat door de
sociaal-democraten in den rijksdag werd in
gediend. Hij is eraan gewend, van allen
kant bestormd te worden en heeft zich op
het ergste voorbereid. Hij kent de oneenig-
heid in den rijksdag, weet, dat bier de be
langen der vele partijen een harmonische
samenwerking vrijwel ondoenlijk maken en
heeft van Hindenburg alle volmachten ont
vangen welke noodig zijn, om de door hem
ingediende belastingontwerpen ondanks al
len tegenstand door te zetten. Door deze
volmachten is Brüning in staat, om
den rijksdag te ontbinden.
Hij vervangt tot nader order hiermede het
parlementair systeem door een dictatuur,
welke niet bepaald in het wezen eener repu
bliek gelegen is. Door dezen slag zou echter
de actie der socialisten ontijdig beëindigd
worden .zouden dus de belastingen door
gezet worden, waartegen zoovelen zich kan
ten. Een vooruitgang zouden zulke dwang
maatregelen noch voor den algemeenen,
noch voor den politieken toestand bedui
den. Integendeel: de hoogspanning der laat
ste weken zou hierdoor tot een explosie kun
ncn stijgen en niemand woet, waartoe zulke
interne verwikkelingen onder do gegeven
omstandigheden kunnen voeren.
Uit de historische ontwikkeling van deze
dictatuur-paragraaf 4S kan men bij benade
ring afleiden, welke omstandigheden door
de ontwerpers oorspronkelijk werden be
doeld voor eventueele toepassing. Het is een
voortzetting van artikel 68 uit de oude grond
wet en stond in betrekking tot den oorlogs
toestand. Werd de toenmalige Duitsche staat
in zijn geheel of in een zijner vele onderdee-
len bedreigd, dan had de keizer het recht,
het bedreigde gebied onder directe strenge
controle te 9tellen. Dat bracht dus een ab
normale situatie met zich mede, welke van
voorbijgaanden aard was. Ik vermoed, dat
deze paragraaf 68 in den keizerlijken tijd
veelminder is toegepast dan artikel 48 tij
dens het betrekkelijk kort bestaan der repu
bliek. Vooral in de eerste jaren na de om
wenteling, in don precairen inflatietijd, be
riep de overheid zich herhaaldelijk op haar
recht tot dictatorische maatregelen en ieder
oogonblik werd de eon of andere verorde
ning, gebaseerd op 48 bekend gemankt.
Einde 1924 bedroeg bet aantal van zulke
verordeningen reeds meer dan 100!
Do
toepassing van deze paragraaf
ls een uiterst netelige aangelegenheid. Men
vraagt zich af: is het absoluut noodzakelijk
dat dr. Brüning onder de gegeven omstan
digheden hiertoe overgaat? Zou er alsnog
niet een weg gevonden worden, om met den
rijksdag tot een vergelijk te komen? Moet
Hindenburg voor moeilijkheden gesteld wor
den, wier draagwijdte niet overzienbaar is?
Moet het Duitsche volk, dat toch al onder
den druk der dagelijkscho lasten zwaar te
lijden heeft, opnieuw meegesleurd worden
in een strijd tusschen partijen, welke elkaar
het lidht oaider de zon niet gunnen? Hoe
zal zulk een strijd werken Op de jeugd, die
toch al meer dan in andere landen betrok
ken wordt bij vraagstukken, welke ervaring
en voorzichtigheid eischen? En hoe zal het
buitenland denken over het bedenkelijke ef
fect, dat de moeizaam verworven ontrui
ming van het Rijnland juist in Duitschland
zelf schijnt te hebben? Zullen de vele nadee
len van zulk een voorbijgaande dictatuur
blijven opwegen tegen de weinige voordoo
ien. welke er misschien aan verhonden zijn?
„Wanneer in het Duitsche rijk de publie
ke orde en veiligheid ernstig bedreigd wor
den" is 8 48 van toepassing. Is zulks thnns
het geval? Ik zou zeggen: voor Weimar
eerder dan voor Berlijn. Deze zienswijze
wordt bevestigd door het staatsgereohlsliof
uit Leipzig. Onder Frick's beheer n\pet daar
eerder met revolutionaire bedoelingen gere
kond worden dan in de rijkshoofdstad, kan
men don staat van beleg dus eerder over
Weimar verkondigen dan over Berlijn.
Het
conflict Brann-Hindenburg
DE ONLUSTEN TE CAIRO
EEN AANVAL OP HET
PARLEMENTSGBOUW.
TALRIJKE DOODEN
Naar aanleiding van het besluit van de
Wafd-partij om ondanks de ontbinding van
het parlement den toegang tot het parle
mentsgebouw te forceeren had zich gister
morgen een groote menigte in dc nabijheid
van het parlementsgebouw verzameld. Lang
zamerhand vormden zich groote stoeten van
demonstranten voor een groot deel uit jeug
dige personen bestaande.
De. demonstranten trokken door de hoofd
straten der stad.
Op verschillende plaatsen werden winkel
ruiten en lantaarns ingeworpen, terwijl de
trams tot stilstaan werden gedwongen.
In sommige hoofdstraten bleef nauwelijks
een winkelruit heel.
Do politie arresteerde een groot aantal
personen.
Togen den middag mimen de betoogingen
echter een ernstiger vorm aan.
In verschillende straten kwam het tot
bloedige gevechten, waarbij van beide zijden
van vuurwapenen gebruik werd gemaakt
Een groot aantal demonstranten werd ge
dood.
Nadere bijzonderheden ontbreken.
Ook te Port Said en in Alexandriê i9 het
tot opstootjes gekomen, waarbij 123 perso-
door de troepen afgezet Een groote menigte
trachtte door het "afzettingscordon heen lo
dringen, waarop de troepen een salvo op de
menigte losten.
Van de agenten werden er 16 gewond.
Alle belangrijke punten in de verschil
lende steden zijn door de politie en troepen
bezet.
Ook gepantserde auto's worden in gereed
heid gehouden.
Hoewel de toestand ernstig is, is de over
heid hem geheel meester.
Nader wordt nog gemeld, dat de steden
Cairo en Port Said een waren oorlogsblik
aanbieden.
De Engelschc troepen zijn in de kazernes
geconsigneerd. Allo strategische punten te
Cairo en Port Said zijn door troepen en po
litie bezet. Op tal van plaatsen zijn pant
serwagens opgesteld.
In de nabijheid van het gebouw van den
Britschen hoogen commissaris heeft de me
nigte de Egyptische politie met stcenen ge
worpen, waarop met een vuursalvo geant
woord werd. Nabij het ministerie van bin
nenlandsche zaken te Cairo vuurde de po
litie op een menigte van 500 personen. Op
het plein van El Azkar verbrijzelde het pu
bliek de straatlantaarns en velde de hoo
rnen Het aantal vernielde winkelruiten loopt
de honderdon. In de buurt van het Abdin
paleis verschanste zich een groote menigte,
waarbij in don strijd tegen de politie van
alle mogelijke en onmogelijke voorwerpen
gebruik werd gemaakt De politie greep
energiek in en arresteerde in totaal 323 per
sonen. De officieel® verlieslijst, die nog
niet geheel compleet is, rapporteert 1 doode
en 87 gewonden. De troepen en de politjo
zijn den toestand volkomen meester.
Te Port Said werd het Europeesch kwar
tier door troepen van één inlanderswijk
afgescheiden. Het publiek trachtte en masse
het cordon te doorbreken, hetgeen door ver
scheidene salvo's verhinderd werd. Twintig
personen werden daarbij gewond, terwijl de
politie 16 gewonden had. De troepen heb
ben tezamen met de politie de rust hersteld.
SUEZ DOOR OPSTANDELINGEN BEZET
Gister heeft de minister van huitenland
sche zaken in het Lagerhuis eenige vragen
beantwoord met betrekking tot den toestand
i Egypte.
Ten aanzien van dc recente onlusten te
Cairo en Port Said verklaarde Henderson
.a., dat geen Britsche troepen zijn gezon
den. De Engelsche regeering is ook niet ver
zocht troepen te zenden.
Op een vraag van een conservatief afge
vaardigde of de Britsche regeering gelijk
monhcen bereid is met de Egyptische re
geering te onderhandelen op de basis van
hot ontwerp-verdrag, antwoordde de minis-
ran buitcnlnndsche zaken, dat de hou
ding der regeering te Londen geenszins is
veranderd.
De regeering van Groot-Brittannië moet
zich evenwel bij de bepaling van haar ver
dere houding laten leiden door de laatste
gebeurtenissen.
Deze opzienbarende modedeeling werd op
de banken der conservatieven ontvangen
et „hear, hear".
Volgens een bericht in den „Lokalanzei-
ger" uit Cairo hebben opstandelingen, vol
gens daar ontvangen berichten, zich van de
stad Suez meester gemaakt.
Inboorlingentroepen zijn derwaarts gezon
den om de opstandelingen te verdrijven.
VERKEERSVLIEGTUIG
NEERGESTORT
ZES DOODEN.
In dc nabijheid van Gravesend is gister
middag door tot dusverre onbekend geble
ven oorzaak een Engelsch vliegtuig neer
gestort De bestuurder Henderson en vijf
andere Inzittenden werden gedood. Het vlieg
tuig, een Junkermachine, behoort tot de
Engelsche Valcot Air-Line, die het verkeer
met Frankrijk onderhoudt De machine was
van Bern naar Engeland gevlogen en was
op weg naar Londen toen het ongeluk
plaats had. Het zicht was op dat oogenblik
buitengewoon slecht
KOUDEGOLF IN ARGENTINIË.
De „Prensa" meldt, dat Argentinië op het
oogenblik door een buitengewone koude
golf wordt geteisterd. Te Buenos Aires is
de temperatuur graden onder nul; te Co-
moilore Rivadavia, de petroleumhaven van
Zuid-Argentinië, daalde bet kwik zelfs tot
21 graden onder nul. Tengevolge van den
hevigen sneeuwval zijn vele spoorwegver
bindingen verbreken. Groote belangstelling
bestaat er echter voor de opening van do
eerste wintersportgelegenheden te Los An
des in de Cordiilleros de los Andes.
HET LONDENSCH VLOOTVERDRAG.
Naar uit Washington gemeld wordt heeft
de Amerikaansche Senaat gister het Lon-
dcnsche vlootverdrag geratificeerd.
zal Hindenburg kunnen toejuichen en de
6laalhelmen zullen hierbij tegenwoordig
mogen zijn.
Seldto en Dusterberg hebben den vrede
met Pruisen onderteekend en liet prestige
is hiermede gered. Braun en de achter h.m
staande machtigo partij der sociaal-demo
craten heeft moeten erkennen, dat er ook
nog andere Duitschers door den lioogsten
staatsburger erkend worden als hun Genos
sen. Voor de republikeinsche rijksbanier is
dat een zure appel en de verdraagzaamheid
der organisaties zal er niet door bevorderd
worden. Braun en Horsin? zullen water in
hun wijn moeten doen, willen zij Hinden
burg van liet voortbestaan van hun regime
overtuigen. Het valt te begrijpen, dat de
Duitsch-nationalen deze doortastendheid
van den hoogbejaarden rijkspresident bui
tengewoon hoog taxecren. Toch rnoet het
effect hiervan niet overschat worden. Ilin*
denburg laat zich door niets en door nie
mand misleiden. Het is volmaakt onjuist,
wanneer men zijn adviseur, dr. Mei^ner,
schuld toekent inzake onjuiste informatie.
Meii zoekt vergeefs naar iemand anders,
die Hindenburg tot zijn duidelijk schrijven
aan Braun heeft overgehaald. Een grne-
rual-veldmaarschalk van Hipdonburg's for
maat laat zich door niemand overhalen. Hij
overweegt en gaat pas tot een persoonlijk
ingrijpen over, wanneer hij zulks voor abso
luut noodzakelijk houdt. Wellicht zal hij
ook in de politieke verwikkeling op het
laatste nippertje nog naar voren treden en
beproevn, don rijksdag met de rijksrege
ring tot ren overeenkomst te nopen, welke
verdere samenwerking mogelijk maakt. Dut
zou gansch Duitschland ten voordeel we-
DE TOESTAND IN EGYPTE
EEN VERKLARING VAN
HENDERSON
TREIN OP LEEGE AUTO GELOOPEN.
Door dronken lieden op de rails
achtergelaten?
De sneltrein PhiladelphiaNew-York is,
na met groote snelheid het stadje Elisabeth
in New Jersey gepasseerd te zijn, in botsing
gekomen met een leege auto, die, naar
men aanneemt, door dronken lieden op de
rails is achtergelaten. De trein ontspoorde
en geraakte in brand, na eerst nog een paar
honderd meter te hebben doorgereden. De
locomotief en de drie voorste wagens vielen
van den spoordijk en kwamen neer op den
weg; de vierde wagen bleef nog juist op
den rand van den spoordijk staan. De ma-
hinist en de stoker moesten van de machine
springen om hun leven te redden.
De berichten over het aantal gewonden
loopen uiteen, ,maar er schijnt niemand go
dood tc zijn, hoewel de wagens in brand
raakten .en de redding daardoor moeilijk
was.
BELGIE'S EEUWFEEST.
De eigenlijke viering van België's eeuw
feest is Zondag to Brussel begonnen met
de ontvangst van het corps diplomatique
door den koning en een groot défilé van
oud-strijders langs de Kon. familie, gevolgd
door een banket van onderofficieren en sol
daten, ridders van de Leopoldsorde, waar
aan Koning Albert en Kroonprins Leopold
aanzaten.
Maandag werd (het feest voortgezet De
Kon. familie nam deel aan een feestdiner,
waaraan 2000 burgemeesters cn gemeente
lijke autoriteiten aanzaten. Uit de gebieden
van Eupen cn Malmedy waren 27 vertegen
woordigers verschenen. Zij werden door den
minister van binnenlandsche zaken begroet
in de Duitsche taal. Des middags werd een
groot openluchtfeest gegeven, waarbij tal
rijke redevoeringen werden afgestoken.
Ook kerkelijke plechtigheden hadden
plaats.
ERNSTIGE RÈLLETJES OP OOST-KOREA.
Na de arrestatie van een aantal boeren,
welke beschuldigd werden van overtreding
der boschwetten te Tansan (Oost-Korea),
hadden aldaar ernstige ongeregeldheden
plaats. De menigte bezette het stadhuis en
het politic-bureau.
EEN DOCHTER VAN MARCONI GEBOREN
De echtgenoote van den beroemden Ita-
liaanscheu uitvinder Marconi, is bevallen
van een dochter. Moeder en kind verkeeren
in uitstekenden welstand. De Italiaansche
Koningin zal als meter het kind ten doop
houden.
GROOTE BRAND TE BUENOS-AIRES.
Een graanopslagplaats vernield.
Nabij de dokken van Buenos-Aires is
brand uitgebroken in een geheel gevuldo
graanopslagplaats, die door het vuur groo-
tendeels verwoest werd. De schade wordt ge
schat op een millioen pesos.
DE TOESTAND IN BRITSCH-INDIE.
Een bijeenkomst met de gouverneurs der
provincies.
Lord Irwin heeft te Simla een bijeenkomst
met dc gouverneurs der provincies gehad,
teneinde met hen dc huidige situatie en het
Simon-rapport te hespreken. Men verwacht,
dat de conferentie verscheidene dagen zal
duren.
EEN GEWELDIG PROCES VAN
OORLOGSVERMINKTEN.
Te Londen is het proces begonnen van de
vereeniging der civiele oorlogsverminkten
tegen do Britsche kroon over vorderingen
ten bedrage van 45 millioen pd. st. De groot
ste eisch word ingesteld door de civiele ge
vangenon van het gevangenenkamp Ruhle-
bon. die ruim 1 millioen pond eischen. De
officier van justitie verklaarde, dat de totale
vorderingen van Engeland op Duitschland
3 milliard pond bedroegen. Van de door do
regeering gcöischte sommen heeft Engeland
van Duitschland ontvangen 100 millioen
pond, waarvan aan civiele personen veel
meer is uitgekeerd, dan waarop zij volgens
hun aandeel aanspraak zouden hebben kun
nen maken.
Afkondiging niet voor Vrijdag.
Naar verluidt, zullen de nieuwe noodv
ordeningen van den president der republiek
niet voor Vrijdag a s. worden afgekondigd
Een definitief besluit hieromtrent kan niet
eerder worden genomen, daar eerst dan alle
ministers weer tc Berlijn zullen zijn terug
gekeerd.
TSJITSJERIN VERVANGEN DOOR
LITWINOF.
Volgens ren officieel bericht uit Moskou
heeft het presidium van het centraal comité
het verzoek om ontslag van den commis
saris van huitenlandsche zaken Tsjitsjerin
definitief geaccepteerd oij in zijn plaats de
plaatsvervangende commissaris van buiten
[landsche zaken Litvvinof benoemd.
ANGELESCOE ERNSTIG GEWOND.
Uit Boekarest wordt gemeld:
Gistermiddag werd op den plaatsvervan
ger van den Roemeenschen minister van
binnenlandsche zaken, staatssecretaris An-
gelescoe, een revolveraanslag gepleegd. Te
'n één uur verscheen in zijn werkkamer
li student, d'ie drie schoten op hem loste.
Angelescoc werd ernstig gewond.
Dë „Donaupost" verneemt nog de volgen
de bijzonderheden omtrent den moordaan
slag op den plaatsvervanger van den Roe
meenschen minister van buitcniandsche za
ken:
Te elf uur vervoegden zich acht studen-
n aan het ministerie van binnenlandsche
zaken om Angelescoe, die de werkzaamhe-
van den thans met verlof zijnden Vaj-
da Wojwod, waarneemt, te spreken. Zij
wachtten geduldig tot het onderhoud zou
worden toegestaan. Men hoorde later een
achttal revolverschoten cn vond den staats
secretaris hevig bloedende op den grond lig
gen, terwijl een student, Deza geheeten, ei
met een nog ronkende revolver bij stond
Dc dader kon gearresteerd worden, evenals
verige studenten. De dader had nog een
tweeden revolver bij zich, dien hij naar hij
zeide zou hebben gebruikt, indien het an
dere wapen geweigerd had. Voorts verklaar
de hij voornemens te zijn alle leden van de
Roemeensche minister te vermoorden.
Angelescoe werd aan hoofd, schouders en
n der armen door kogels getroffen. Hij
werd naar het ziekenhuis overgebracht
aar de drie kogels verwijderd werden. Zijn
toestand is bedenkelijk. Manioe en de mi
nister van binnenlandsche zaken zijn on-
erwijld naar Boekarest vertrokken. De da
ler van den aanslag heeft aan het hoofd
gestaan van de Roemeensche vertegenwoor
diging van de Vereeniging van Macedoni
sche Studenten. Hij motiveert zijn daad met
de mededeeling, dat het een politieke wraak
neming betreft wegens do houding van An
gelescoe tegenover de anti-semieten.
ROEMEENSCH VICE MINISTER
OVERVALLEN
DOOR MACEDONISCHE
STUDENTEN
INTERNATIONALE
RONDVLUCHT 1930
ZESTIG DEELNEMERS, WAARVAN
30 UIT DUITSCHLAND
NEDERLAND ONTBREEKT
De algemeene secretaris van de spoorweg
arbeidersvereeniging deelde in aansluiting
op een bespreking met de directie der Great
Southern Railway te Dublin mede, dat de
maatschappij de onvoorwaardelijke weer te
werkstelling der ontslagen arbeiders heeft
geweigerd. De plenaire raad van den spoor-
wegarheidershond heeft 'hierop besloten de
staking op het spoorwegnet der Southern
Railway in het Iersche rijk Dinsdag om 12
des nachts af te kondigen. Bij dit con
flict zijn 12.000 spoorwegarbeiders en 400
omnibuschauffeurs betrokken.
DE TYPHOONRAMP IN JAPAN.
De officieele lijst, der slachtoffers van don
typhoonramp te Kioesjoe geeft een aantal
van 349 dooden aan, terwijl 210 personen
gewond zijn en bijna 140 nog vermist wor
den. In Zuid-Japan zijn. 62 personen gedood.
DE HITTE IN AMERIKA
NEW YORK, 22 Juli. De hittegolf in de
Ver. Staten duurt nog steeds voort en het
aantal slachtoffers neemt voortdurend toe-
Volgens de laatste berichten zijn in verschil
lende plaatsen meer dan 100 personen be
zweken.
Te Columbia zijn 12 dooden, 19 te New-
York, 5 te Boston, 2 te Detroit, 13 te Pitts
burgh, 30 te Indianapolis, 8 te Sint Louis en
16 të Chicago.
Columbia rapporteerde een temperatuur
van 112 graden, Toledo 107 gr., Washington
106 gr., Cincinatti 102 gr. en New-York 99 gr.
Volgens de weersvoorspellingen wordt he
den op verschillende plaatsen daling van
dj temperatuur verwacht.
554 uur niet genoeg.
ST. LOUIS, 22 Juli. Forest Obreon cn Dale
Jackson, die vroeger het wereldduurrecord
op hun naam hadden zijn opnieuw opgeste
gen om het record van de gebrs. Hunter,
dat op bijna 554 uur staal, te verbeteren.
NF.W-YORK. 22 JuH. Van Roosevelt-field
zijn twee vliegtuigen opgestegen ter verbe
tering van het wereldduurrecord, dat thans
op naam staat van de gebrs. Hunter. liet
eene vliegtuig wordt bestuurd door Louis
Reichers en Robert J. Black. Het andere door
Tax Andling en Jack Charleston.
(Van onzen. Berlijnsche,n correspondent)
Duitschland won het vorige jaar den kost
baren „Wanderpreis" van den president der
Fransche republiek. Derhalve was ditmaal
ook Duitschland aan de beurt, om een nieuw
internationale rondvlucht over Europa uit
te schrijven. 1-Iet wilde bewijzen, dat het
niet slechts op het gebied der luchtvaart
toonaangevend is, maar tevens, dat het de
kunst verstaat, zijn gasten te recipieeren.
In de elegante ruimten van den Aero-
Club aan den Lützow Uf&r was een inter
nationaal gezelschap uitgenoodigd, om bij
een glas wijn over het doel en de mogelijk
heden van zulk een rondvlucht in onge
dwongen vorm te spreken. Reeds enkele da-
tevoren maakte ik in hetzelfde gebouw een
voordracht mee van Von Iloeppner, die van
de kaart af ons de route voor dit jaar be
schreef.
Van de ruim honderd deelnemers, die zich
_anvankelijk meldden, zijn er slechts 60 over
gebleven. Met 30 Vliegtuigen geeft Duitsch
land den toon aan. Engeland volgt hierop
met 7, Frankrijk met 6, Spanje met 3, Po
len met 12 en Zwitserland met 2 vliegtuigen
Ik informeerde, waarom ook Nederland
niet meedoet Meji is van meening, dat de
particuliere ondernemingsgeest in ons land
nog niet zoover gaat. Ik vind dat hoogst
merkwaardig, waar juist ons land de laat
ste jaren bewezen heeft, wat het op het ge
bied der aviatiek aandurft. Men betreurde
het in Berlijn tenzeerste, dat onder de paar
honderd gasten weinig of geen Nederlanders
te begroeten waren.
Omstreeks 9 uur verscheen minister v<
Guerard, die in zijn kwaliteit als rijksver
keersminister wilde onderstrepen, hoe ook
het rijk vol belangstelling dit streven naar
internationale samenwerking op sportief ge
bied waardeert. Men kon het den Minister
aanzien, dat hij gebukt gaat onder den po
liticken last der laatste weken. Juist had
hij een kabinetszitting achter den rug, waar
bij de nieuwe verkiezingen waren va~'
steld op Zondag 14 September a.s.
In een korte toespraak begroette hij aller
eerst de huitenlandsche gasten, onder wie
zich dc aartsbisschop van Habsburg-Bourbon
bevond en huldigde speciaal de dames, die
ondernemend genoeg i.ijn, ondanks de min
der gunstige weersgesteldheid aan dezen in
ternationalen vliegtocht mee te dingen naar
een der vele prijzen, die door verschillende
steden organisaties en genoot schappen hier
toe beschikbaar gesteld.
Tot de mij persoi .ilijk bekende Duitsche
deelnemers bohooren ditmaal Freiherr dr.
von Massenbach, die samen met Freiherr
von Freyberg vliegt en dr. Pasewaldt.
Dinort, record-vliegenier, eerste luitenant
cler rijksweer, neemt ook aan de Europa-
vlucht deel. Morzik vertelde mij, hoe hij
juist dezer dagen Helene Meyer, wereld
kampioen in het vechten met den degen,
per vliegtuig voor een tournier naar Parijs
heeft gebracht. Zoo rij kt dus de vliegsport
dc vechtsport de hand.
De vlucht gaat van Tempelhofer Feld uit
langs Rijn en Moezel naar Frankrijk, zal dus
onderweg de feesten in het bevrijde gebied
kunnen volgen vanuit de', hoogte. Het kanaal
wordt van Calais naar Dover genomen en
hiertoe is van beide kusten scherpe controle.
Als moeilijkste moment geldt later het vlie
gen over de Pyreneeën, want bij Saragossa
bedraagt hier de hoogte der bergen 2800 meter
Vooral Spanje biedt velerlei moeilijkheden
en men is dus benieuwd, hoe alles zal ver-
loopen. Niet ten onrechte wenschte de
zitter van den Aero-Club aan het slot van
dezen waardevollen avond alle mannelijke,
maar ook de vrouwelijke vliegers het gebrui
kelijke „Hals-und Beinbruchl".
Inmiddels is de tocht reeds in vollen
gang en de meeste vliegers waren gistervoor
middag, bij ongunstig weer, reeds het Kanaal
gepasseerd. De rondvlucht over Engelsch ge
bied had een vlot verloop. Reeds waren gis
ternamiddag enkele vliegtuigen te Orly in
Frankrijk teruggekomen.
Luchtvaart.
A.s. Donderdag opent de Kon. Luchtvaart-
Mij een toeristendienst van Oostende naar
Vlissingen.
Deze speciale vluchten zullen uitsluitend
op Donderdag 2-4 en 31 Juli, 7, 14, 21 en 28
Augustus, 4 en 11 September worden uitge
voerd volgens onderstaande dienstregeling:
10.45 vertrek Oostende A, aankomst 17.20;
11 aankomst Zoute, vertrek 17.5; 11.10 ver
trek Zoute, aankomst 16.55, 11.45 aankomst
V. Vlissingen, vertrek 17.
In Nederland: Amsterdamsche zorïicrtijd;
in België Greenwich zomertijd.
De geheele organisatie, met inbegrip van
een noenmaal, een autorit op het eiland
Walcheren en de rondleiding, is in handen
van de K.L.M. en de Erven A. W. Smits te
Vlissingen. Do vluchten worden uitgevoerd
met een vliegtuig van het type Fokker F.
Vila voor 8 passagiers. Deze machine doet
dagelijks dienst tusschen Lympne in Zuid-
Engcland en Oostende voor het overbrengen
van dc Engelsche dagbladen.
EEN NIEUWE OCEAANVLUCHT.
Uit New-York wordt gemeld:
Dc Amerikaansche vlieger W. S. MacLa
ren is voornemens in den ochtend van
l Augustus alleen in een éénniotong vlieg
tuig voor een Oceaanvluclit naar Parijs te
starten.
MacLarcn wil koers nemen over de Ber
muda-eilanden en de Azoren en hoopt het
door Lindbergh in 1927 behaalde record van
33 Ve uur te verbeteren.
Wanneer MacLarcn slaagt zal hij met het
zelfde vliegtuig trachten van Parijs naar
New-York te vliegen.
In tegenstelling met tot nu toe onderno
men Oceaanvluclitcn zal MacLarcn trachten
met zijn toestel 1000 pond nuttigen last aan
post cn vracht over dear Oceaan te brengen.
Gemengd Nieuws.
Weerbericht.
BAROMETERSTAND
VERWACHTING
Krachtige tot matige W. tot Z.-W. wind;
meest zwaar bewolkt of betrokken; aanvan
kelijk nog eenige regen; weinig verandering
in temperatuur.
FIETSERS, LICHT OP!
Van 2324 Juli van 9.35 nam. tot 4.38 vm.
Kunst en Letteren.
HET STADHUIS VAN VEERE
VOOR ONDERGANG GERED.
De heer A. M. Weesels te Goes schrijft 01
Zoo is clan eindelijk cle beslissing o\
Veere's fraaie bouwwerk gevallen. Einde
lijk, want er is heel wat water door de
Schelde gestroomd, oer het zoover wa6. Ge
nootschappen van Kunst, verschillende er
kende figuren in de bouwwereld, de krach,
tige medewerking der Pers, zij allen hebben
medegewerkt om nu een
Het werd dan ook hoog tijd, het Stadhuis
begon bedenkelijke scheuren te vertoonen,
Veere, dat zelf zeer arm is, kon de restau
ratie niet ter hand nemen, van dit Kunst
gewrocht onzer Zeeuwsche voorvaderea
Het bezoek eenige maanden geleden van
Min is ter Terpstra en Dr. Kalff
de Rijksmonumentenzorg, deed den Raad
en bevolking van de oude koopstad de hoop
koesteren, dat er zou worden ingegrepen.
De belofte door den Minister gedaan, dat hi)
de subsidie voor de restauratie in ernstige
overweging zou nemen, is thans ingelost
Een restauratieplan van f 100.000 ligt thant
gereed. De Regeering heeft toegezegd hier
van f 90.000 te zullen bijdragen, terwijl hel
arme Veere zijn dankbaarheid hiesrvooi
toont, door met zijn 900 inwoners voor dt
andere f 10.000 te zullen zorgen. In de Ge
meenteraad is daartoe thans besloten.
Het stadhuis van Veere is ongetwijfeii
eens der mooiste Raadhuizen, die men
Nederland aantreft. Het staat aan 't Noord
einde der Westzijde van een lang vierkaa
Marktveld. Het is een fraai gotisch bouw
werk.
Op dit stadhuis is in het jaar 1599 eei
ranke toren gebouwd, welke keurig bij he
gebouw past. Hij is voorzien van em klok
kenspel, dat natuurlijk nu ook voor herste
in aanmerking komt. Er is uit de klanken
die het uitstoot, geen melodie „Een
Burchtte herkennen. Het was mij al
thans niet mogelijk. Op de spiis van dei
toren draait een verguld schip tot een tee
ken, van den ouden (helaas te loor
nen) handel ter zee, toen uit Veere ruin
1600 inwoners ter zee voeren.
In het jaar 1588 is voor aan het stadhui
een opgang gemaakt van acht treden, ben
vens een bordes. Een merkwaardigheid
dat in het bordes gegrift stond de volgeni
spreuk:
„Gehoorzaamheid Gods en de Overhe
weert des mensohen ongeluk."
Toen de revolutie uitbrak, kon natuu
lijk clie spreuk niet gehandhaafd blijven,
werd de na aim Gods vervangen en h
woord wetten er overheen gebeiteli"
dat er toen te lezen stond:
„Gehoorzaamheid der wetten en de Ovei
heid weert des menschen ongeluk".
Het is voor den nieuwen Burgemeeste
Dronkers, een blijde dag, nu het besluit ge
vallen is, en wij twijfelen niet, of straks
als het stadhuis in zijn ouden luister het
steld is, zal het voor de beminnaars d
Historie een Pelgrimstocht zijn om Veere
bezoeken.
WONDERLIJK BEWAARD.
Op den Rijksstraatweg tusschen Naarden
en Hakkelaarsburg reden Zondagavond de
W. met zijn verloofde en schoonzuster, met
hun fietsen, komende uit de richting Naai
den. Ondanks het claxon-signaal van een
achter hen komende auto slaken zij naar
links den weg over naar de brug bij de
Schapenmeent, om aan de overzijde het
fietspad te bereiken. De automobilist, een
te Mechelen woonachtig persoon, had de
tegenwoordigheid van geest, liet stuur om
te gooien. De auto reed eeret tegen een
boom, en om uit de rails van de Gooische
tram te komen gaf cle chauffeur, na weder
om het stuur te hebben omgegooid, vol gas,
waardoor de wagen in een wilgenbosch je
terecht kwam en half de sloot In sohoot,
waar hij in cle modder bleef steken. De wie.
rijder De W. cLie op zijn bagagedrager een
kind vervoerde, was gevallen, doch zij ble
ven ongedeerd. De schoonzuster van De
W., de moeder van het kind, kreeg een ze
nuwtoeval. Naderhand werd de auto met
een kraanwagen uit de sloot getrokken.
DOODELIJKE AANRIJDING.
Het kind van het eohtpaar R. te Nijverdal
dat aangereden werd door de auto van het
sanatorium te Hellcndoorn, is aan de ge
volgen overleden.
BRANDEN.
De boerderij van J. Buseman te Oude Pe-
kela (Gr.) is afgebrand, waarbij ook een
toom biggen en een paard in de vlammen
zijn omgekomen.
DE DOODELIJKE STROOM.
Het 15 maanden oud zoontje der familie
G. v. d. Veen te Widervank wist bij het
schakelbord te komen met het gevolg, dat
het in aanraking kwam met den electri-
schcn s.trnom en bewusteloos werd opgeno
men. Heelkundige hulp hielp niet meer. Het
jongetje is overleden.
DOODELIJK MIJNONGEVAL.
a te.
De 22-jarige gehuwde houwer, L. Crom-
hach. wonende te Kerkrede, was de on-
dergrondsche werken bezig met et op
ruimen van kolen, toen plotseling oen in
storting plaats vond, waaronder C. werd
bedolven cn gedood.
„VROUWE VAN NEERLAND".
De bekende volkszangman en lieder-
ponist Arnold Spoel is de eerste geweeé
om voor de aanstaande Koninginnefeesten
die voor den 59"sten verjaardag onzer Vor
stin zulk een bijzondere beteekenis hebben
een lied. te componeeren. Het draagt dei
titel „Vrouwe van Neerland", de beginwoor
den van elk der drie verzen.
't Valt niet mee om in het Nederlandsch
nationale liederengenre iets te geven, ds
nieuw is en toch oude snaren doet trillen
Arnold Spoel is daar echter geheel in ge
slaagd. De mooie melodie en het stoer
rythme zijn volkomen gestemd op de ernsti
ge vreugde, die uit de goedgekozen dicht
woorden van J. Jongbloed-Talen spre kt c
zoo uitstekend past bij deze tijden zoowt
als bij den bereikten leeftijd van de Konin
gin. Het is een lied, dat niet nalaten ka
ons te ontroeren door de treffende literair
en muzikale uitbeelding van het herden
kingsfeit, van de wijze waarop de Koningii
zich als geloovige vrouw, onder het feest
gejubel van het volk gedraagt en van he
geloofsvertrouwen van Christelijk Neder
land voor de komende jaren.
Wij vestigen de aandacht van onderwij
zers en zangdirecteuren met nadruk op di
pracTitlied, waarin de componist va/n di
andere nog steeds ons pakkende liederc
„Van een Koningsvrouwe" en „Wij wille
Holland houen", zichzplf niet alleen gelij
blijft, maar in psychische aanvoeling va
de bijzondere situatie zelfs overtreft.
Het lied is uitgegeven bij G. Alsbach fl
Co te Amsterdam,
Uit Oost-Indië
DE KRAKATAU.
LANG-EILAND, 21 Juli (Aneta). De waa
nemingspost meldt, dat heden 880 eruptii
van dc Krakatau werden geregistreer
waarvan de krachtigste een hoogte beroil
reikte van 1050 M. De erupties vormden 1;
series. Het grootste aantal uitbarsting»
per serie bedroeg 36. Het eilandje Ana!
Krakatau is voortdurend gehuld in gord
nen van regen.
VERDUISTERINGEN.
SOEKABOEMI, 21 Juli (Aneta). Bij h
notariskantoor alhier is een verdui&terin
ontdekt tot een bedrag van circa f 2000. I
schuldige, een employé van het kantoor,
gearresteerd en liceft een volledige beka
tenis afgelegd.
