lliniiur £riïtsri)f (thmrant
EERSTE BLAD.
VAGANTIE-ADRESSEN
2LBONNEB3ENT}
Psr kwartnaJ f3.25
(Beschikklngskoston f0.15)
ïer weck 1 ".25,
Voor het Buitenland bi) Weke-
lijksche zending 6.—
!3ii dngelijksche zending „7.
Alles bil vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 h cent
Zondagsblad niet afzon.lei lijk verkrijgbaar
No 3096
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
VRIJDAG 11 JULI 1930
ADVERT ENT1ËN:
Van 1 tof 5 regel9iYAV/%
tilke repel meer „0-22/j
Inpss. jledcderlinpei. t
van 1—5 repels -2-30
Elke repel meer -0-*5
Bij contract belangrijke korting.
Voor het hevrapen aan bet bureau
wordt berekend 0.10
10e Jaargang
Oil nummer beslaat uit DRIE bladen
EET GEVAAR DER PHlLlPS-
SCHOLEN.
Welk gevaar de Philipsscholen zullen op
leveren, die geen geestelijk maar een alles-
beheerschencl economisch begins»* ten grond
slag hebben, blijkt zonneklaar uit een twee
tal bizondere correspondenties in de N. R. Ct.
waarin dc schrijver een beeld tracht te geven
van de schoenfabrieken van Thomas Bat'a
1 te Zlin in Tsjecho Slowakije; welke fabrie
ken dezer dagen bezocht werden door stu
denten der Rotterdamsche Ilandelshoogc-
school.
ï)eze grootondernemer, die ongeveer 1G000
personen in zijn dienst heeft en in wiens fa-
brieken dagelijks van 75 tot 100.000 paar
schoenen gemaakt worden, is natuurlijk een
man van helder inzicht, groot doorzettings
vermogen en onmiskenbare leiderstalenten.
Ook kan de eer hem niet onthouden wor
den, dat hij groote welvaart bracht in zijn
yoor zijn industrie ongunstig gelegen geboor
teplaatsje en dat het personeel oüder gun
stige arbeidsvoorwaarden arbeidt.
Een bedenkelijke mededecling is wel, dat
hij voor 't grootste deel jeugdig personeel in
dienst heeft, en dat slechts weinigen na de
vervulling van hun militairen dienstplicht
in de fabrieken terugkeeren; doch hoe groot
deze schaduwzijde is, kan men op zoo ver
ren afstand niet goed Lpoordeelen.
Voorts valt het op, dat Bat'a een verklaard
tegenstander van de vakvereeniging is, om
dat allen in zijn fabriek door k o r p sg e e s t
geleid moeten worden; alles is op militairis-
tischc wijze geschoeid.
De correpondcnt spreekt dan ook van
Bat'a's absolute autoriteit en men lean hem
dus met recht een verlicht despoot noemen;
met alle deugden en alle gebreken, welke
dezulken eigen zijn.
De deugden zijn vele: goede loonen, korte
arbeidsduur, vrijé dagen en daarenboven:
goedkoope winkelwaren, doelmatige huizen,
ontspanning, drank- en tuberculosebestrij
ding, onderwijs.
Er valt dus heel veel te prijzen cn over
't algemeen heerscht er onder de arbeiders
een tevredenstemming.
En toch; er zijn ook groote gevaren, waar
voor we de oogeh niet mogen sluiten.
Ze kunnen Aangeduid worden met deze
omschrijvingen.
rationalisatie is steeds en altijd weer het
leidend beginsel; een fabriek van 32 eenvor
mige gebouwen cn honderden arbeiderswo
ningen, alle bestaande uit 1 woon- en 2 slaap
kamers;
de arbeiders moeten geheel in het produc
tieproces opgaan:
„Das Leitprinzip dieser Organisation ist die
Umwandlung des arbeiterisch-lohnmiiszigen
Denkens des Angestellten in ein unternehmc-
risches Denken." en ten derde:
Alles wat Bat'a voor de arbeiders doet,
heeft tot doel de verhooging van de presta
tie van zijn bedrijf. Hij leert zijn arbeiders
zijn oeconomische moraal, nl. niet alleen te
weten hoe geld te verdienen, maar ook hoe
het wijs te besteden en ten derde hoc te
sparen.
De psychologische werking van zijn
systeeih. bestaat hierin, dat hij onder zijn
arbeiders een korpsgcést ontwikkelt. Iiij wil
hun de fabriek als een nieuw Vaderland
doen zien en probeert bij hen een zeker
Bat'apatrottisme aan te kweek en.
Het onderwijs heeft slechts ten doel goéd
personeel voor de schoenfabrieken tc vor-
Het is een hard woord, maar het is niet
anders: deze doelstelling; dat het bedrijf het
hoogste en meeste is, ontneemt aan allo so
ciale verbeteringen do zedelijke waardij.
Het is een onnutte dienstknecht, die al-
leen om loon arbeidt; wie geen belangstelling
en liefde voor zijn werk heeft, deelt zich
zelf bij de. slaven in; doch de arbeid is niet
het hoogste, is niet alles.
Wij willen geen cultus van den arbeid,
noch een eerdienst van het bedrijf; want de
mensch en 'de menschelijke persoonlijkheid
gaan inwaarde den arbeid ver tc boven,
naar het zinrijke woord van Jcsaja 13 12:
„Ik zal maken, dat een maai dierbaarder zal
zijn dan dicht goud en een mensch dan fijn
goud va'n Ófir",
DE VEEL-VEROORDEELDE CEL
STRAF.
Het is merkwaardig hoe de algemeene
opinie over een bepaalde zaak zich in
enkele jaren radicaal wijzigen kan.
Zoo herinneren wc ons nog levendig, nl
hebben we niet direct bepaalde citaten bij de
hand,hoe nog maar weinig j§ren geleden in
dc pers en bij de behandeling van de Justi-
tiebegrootïng in de Staten Generaal bittere
woorden werden geschreven cn gesproken
over dc wrecde celstraf in de gevangenissen.
Neen, voor zijn plezier zit men niet achter
slot en grendel, dat geeft iedereen toe, maar
de eenzame opsluiting was toch wel het erg-
hooren maken, dat de celstraf toch ook
vo.ordeclen heeft: nl. dat men iemand, die
een groot zedelijk gevaar voor zijn omgeving
in de gevangenis oplevert, kan afzonderen;
en de anderen dus tegen zijn invloed bevci-
De juistheid hiervan is door dc practijk
bewezen. Nog niet lang geleden lazen we een
roerende klacht van iemand, die schreef, dat
men groot gevaar loopt slecht te worden, als
men eenigen tijd tusschen echte gevangenis
boeven moet leven.
Dit bewijst reeds, dat dc zaak ook nog een
anderen kant heeft en dat de celstraf zelfs
positieve voordeelen biedt boven de opslui
ting in gemeenschap. Voordcelen welke op
voorrechten gaan lijken, gelijk blijkt uit de
Gevangenisstatistiek over 1928, welke thans
door het bekende „Centraal Bureau voor He
Statistiek" gepubliceerd wordt.
Zonder reserve wordt in dit overzicht toe
gegeven, dat „van het te zamen brengen van
allerhande volk van minder allooi geen ver:
heffen den invloed kan uitgaan". En op
grond van &ie waarheid, wordt dan ook „in
een huis van bewaring getracht ook bij de
gchechtcn eenigc selectie toe te passen, in
dier voege hl. dat meer met de persoonlijk
heid van den veroordeelde rekening wordt
gehouden.
Met inachtneming van ontwikkeling, leef
tijd en het milieu en gelet op de gezond
heid en op den aard der gepleegde overtre
ding, werd den tot hechtenis veroordeelde hij
zijn insluiting soms alreeds den raad ge
geven zijn straf in de cel te ondergaan ten
einde moreele infectie te voorkomen."
Ja, het Aerblijf in de cel wordt vaak als
een gunst beschouwd en ook als zoodanig
gewaardeerd.
Want. ten aanzien van de bizondere straf
gevangenis to Leeuwarden zegt het verslag:
„Ten einde he-ter te kunnen studecren,
wordt aan: yele gevangenen vergund in de
cel te wonen en in gemeenschap te werker.
Het wordt als een gunstig verschijnsel be
schouwd, dat, vooral in. den laatsten tijd,
gedetineerden zich uit de gemeenschap te
rugtrekken en met machtiging van het. col
lege van regenten in de cel verblijven geheel
of gedeeltelijk (in de gemeenschap werken
en in de cel verblijven)".
Niemand zal het Centraal Bureau voor de
Statistiek er van verdenken, dat het ten-
denzicusc conclusies trekt; de samenstellers
maken eenvoudig en objectief dc gevolg
trekking, welke voor de hand ligt.
Doch daardoor krijgen deze zakelijke me-
dedeelingcn ook des te meer waarde.
Het blijkt wel duidelijk, dat men in deze
het oordeel van den buitenstaander, die
zich gelukkig mag pi-ijzen, dit te zijn, met
groote reserve dient te beschouwen.
Wat zich als humaan aandient en ook \\\el
als zoodanig is bedoeld is het daarom nog
niet altijd.
BINNENLAND.
ste
i alles.
Vergissc
we ons niet, dan hebben we
nslterk wel eens de opmerking
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij K. B. is benoemd bij bevordering tot
commandeur in dc Oranje Nassau orde A.
Volkmaars, directeur der directe belastin
gen, invoerrechten cn accijnsen te Amster
dam.
BUITENLANDSCEE ONDERSCHEIDING.
Bij K B. is aan kapitein-luitenant ter zee
J. C. M. Warnsinck vergunning verleend tol
aannemen en dragen der versierselen van
ridder 2e klasse van dc orde van Maritieme
Verdiensten, hem geschonken door den
Koning van Spanje.
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij K.' B. is benoemd tot Kantonrechter-
plaatsvervanger in kanton Amsterdam mr,
B. C. Goudsmit, advocaat en procureur Am
sterdam; Sliedrecht S. Hay kens, ontvanger
directe belastingen, invoerrechten en accijn
zen te Sliedrecht.
Bij K. B. is op zijn verzoek eervol ontsla
gen J. H. de Ruiter als kantonrcchter-plaats
vervanger in kanton Steen wijk en zoodanig
benoemd R. A. Hagemcyer, gemeente-secre
taris Stecnwijk.
Bij K. B. zijn aangewezen in de enkelvou
dige kamer voor dc behandeling van burger
lijke- kinderzaken, tevens belast met do be
handeling van kinderstrafzaken van de Ar-
rondissements-Rechtbank te Utrecht, tot
plaatsvervangend lid: mr. C. Veen, rechter,
cn mr. J. J. Wijnstroom, rechter.
VERZEKERINGSKAMER.
Bij K. B. is tijdelijk benoemd tot adjunct-
commies bij Verzekeringskamer to Amster
dam P. C. F. Verhofstad, thans op arbeids
contract werkzaam bij genoemde Kamer.
RAAD VAN BEROEP.
Bij K. B. zijn benoemd tot plaatsvervan
gend voorzitter van den Raad van Beroep
(O): te Rotterdam, mr. G. Nnuta, advocaat
en notaris, Rotterdam; te Arnhem, mr. K.
Th. Ivoch, advocaat en procureur, Arnhem;
lot plaatsvervangend Griffier Raad Beroep
(O.) te 's-Gravcnhage mr. H. J. van Nouhuys
advocaat en procureur, 's-Gravcnhago.
LANDMACHT.
Ontheven van zijne indeeling hij liet Regi
ment Jagers kapitein militaire administratie
A. .T. Dinant. Overgeplaatst hij Regiment
Jagers kapitein militaire administratie F. J.
Jacquet, thans werkzaam hij Departement
van Defensie.
Bij K. B. is eervol ontslagen uit den mili
tairen dienst reserve-kapitein W. C. Buwalda
I van het 9c reg. infantei'ie.
BELASTINGEN.
Bij K. B. is op zijn verzoek eervol ontsla
gen E. H. Enimes, ontvanger der directe
belastingen te Groningen.
Bij K. B. is benoemd tot ontvanger der
directe belastingen en accijnzen te Honte-
nissc S. Boonstra, adjunct-commies der di
recte belastingen,, invoerrechten en accijnzen
tc Rotterdam.
Bij K. B. is op zijn verzoek eervol ontsla
gen A. Vollcmaars, directeur der directe be
lastingen, invoerrechten en accijnzen te
Amsterdam.
RAAD VAN NED3RLANDSCK-INDIE.
Bij K. B. is op zijn verzoek eervol ontsla
gen A. J. L. Couvreur. lid van den Raad var.
Ncd.-Indië.
RIJKS TUCHT- EN OPVOEDINGSWEZEN.
Bij K. B. zijn benoemd tot lid Algemeen
College van Toezicht-, Bijstand" cn Advies
voor Rijks tucht- en opvoedingswezen RAN.
M. Eykel, arts, hoofdinspecteur volksgezond
heid, wonende 's-Gravenhage en prof. dr. .T.
Waterink, hooglceraar Vrije Universiteit
Amsterdam, wonende aldaar.
AUDIËNTIES.
De gewone audiëntie van den Minister van
DE WINKELSLUITING
ADRES AAN DE EERSTE KAMER.
Het H. B. van den Ned. B. K. Midden
standsbond heeft een adres tot de Eerste
Kamer gericht, waarin wordt aangedrongen
op aanvaarding van het wetsontwerp Win
kelsluiting.
\NTWOORDEN VAN MINISTERS
De ministers van waterstaat en van
justitie hebben op de vragen van het Tweede
Kamerlid Brautigam in verband met het
onbehoorlijk optreden van een aantal stu
denten op Zondagavond 11 Mei j.l. in den
laatsten trein van Amsterdam naar Rotter
dam, geantwoord:
Wel schijnt het tusschen de reizigers en
de jongelui - tot handtastelijkheden te zijn
gekomen, doch van bepaalde mishandeling
cn leisel is niet kunnen blijken.
Blijkens verhoor van den hoofdconducteur
van den betrokken trein waren de stu
denten, toen zij in Amsterdam in den trpin
stapten, niet in zulk een toestand,dat.er
voor hem reden kon bestaan, hun do--toela-'
ting tot den trein te weigeren.
Een vervolging van één of meer baldadige
studenten is niet mogelijk gebleken. Een
onderzoek, door een conducteur in den rij
denden trein ingesteld naar degenen, die
aan de noodrem hadden getrokken, had, we
gens het groot aantal studenten, niets opge
leverd. Te Leiden had trouwens het grootste
aantal, die aldaar thuisbehoordeu, ï-eeds aan
stonds den trein verlaten.
Do minister van onderwijs, heeft aan on-
.dergeteekenden medegedeed, dat, daar het
'niet mogelijk is gebleken bepaalde studenten
als aansprakelijk voor het voorgevallene
aan te wijzen, disciplinaire maatregelen niet
konden worden uitgevaardigd.
NEDERL. VOLKENBONDS
GEZELSCHAP
REIS DOOR FINLAND.
Men meldt ons uit Nyslott:
Nadat men des avonds laat van Helsing-
fors was vertrokken, kwam men 's ochtends
vroeg in Kymi, geleg\n aan de rivier Kym-
mene, bij de Oostelijke (Russische) grenzen,
aan. Daar werden de uitgebreide fabrieken
op bet gebied van de papierindustrie be
zichtigd.
In den loop van den middag bereikte men
Wyborg (Vipuri) met Ilelsingfors en Abö,
de derde belangrijke stad van Finland.
Betrekkelijk laat dien avond vertrok men
daarop naar Imatra, den beroemden water
val, den grootsten in omvang van Europa,
men kwam er des ochtends vroeg aan.
Daarna vertrok men naar Nyslott (Sa-
vonlinna).
Des ochtends vroeg heeft het gezelschap
Nyslott verlaten. De dag was bestemd voor
de bezichtiging van het bekende eiland Pun-
kaharja, waardoor men wel het best den
indruk kreeg hoezeer Finland een land dei
meren is.
RIJKSWEG DEN HAAG
ROTTERDAM
Het eerste gedeelte van den nieuwen rijks
weg van Den Haag naar Rotterdam, nl. het
stuk tusschen do Hoornbrug en Delft, is gis
teren in gebruik genomen en niet alleen be-
teekent dit een zeer belangrijke verkeersver-
betering, maar bovendien is het nu mogelijk
geworden van de grootste handelsstad van
het land naar de residentie te komen, zonder
dat. men tol behoeft te betalen.
Daarbij waren o.a. tegenwoordig dc hoofd
ingenieurs van den Rijkswaterstaat D. A.
van Heyst en A. E. Kempees, ir. M. E. Ryp-
man, ingénieur van den Rijkswaterstaat en
dc directeuren van de Amsterdamschc Bal-
lastmaatsehappij en dc n.v. Bitumenweg te
DE GEMEENTE HAARLEMMERMEER
BESTAAT HEDEN 75 JAAR
Een memorandum
van den burgemeester aan den raad
Ter gelegenheid van het-75-jarig bestaan
dei- gemeente Haarlemmermeer bood de bur
gemeester, Mr. A. Slob, den raad een me
morandum aan, waaraan het volgende is
ontleend:
Heden is het driekwart eeuw "geleden dat
het groote watergebied van het van ouds be
kende Haarlemmermeer bij Koninklijk be
sluit als een zelfstandige gemeente is opge-
•ij van Nederlandsche gemeen
ten.
werd herhaald door den ingenieur Brandts,
die indiende oen plan voor een spoorweg
van Amsterdam naar Haarlem en Zand-
voort door den Haurlemmermeerpolder ter
wijl eerst bijna 50 jaren later op 2 Aug. 1912
de spoorlijn door de Haarlemmermeer kon
worden geopend?
Is liet ook niet merkwaardig dat op initia
tief van den toenmaligen burgemeester Mr.
Amcrsfoordt reeds op 31 December 1803 dooi
den gemeenteraad een plan van bebouwing
van de destijds nog aan het rijk in eigendom
toebehoorende gronden in Hoofddorp en
Venneperdorp werd vastgesteld, waarbij een
groot terrein werd gereserveerd voor een
landbouwschool met proeftuin en tien jaren
later door hem als raadslid een voorstel werd
aanhangig gemaakt om voor Haa#?mmer-
meer te krijgen een rijkslaaidbouwschool.
Echter moest hier evenzeer meer dan een
halve eeuw voorbij gaan vóór deze zaak
welke voor de ontwikkeling van deze gc-
INGEZONDEN MEDEDEELING.
iiüramairflMiüiiinni
Meer waard
dan de prijs
Een massieve boerderij in Abbcncs, Ilaarlemmermccr: forsch en degelijk.
ging is geweest een schitterend bewijs van
wat menschelijk vernuft, technische kennis
en oud-Hollandsche durf en energie wist te
bereiken.
'T ook haar verdere ontwikkeling
ur<wTT ven eigen stempel.
Wie dc geschiedenis raadpleegt, wordt
telkens weer getroffen door deze twee ver
schijnselen: dat het vreeselijk lang duurt
vóór er iets gebeurt en als er iets tot stand
komt, gaat het met veel bewogenheid ge
paard.
Is er een verklaring te vinden voor deze
twee typische verschijnselen?
Zouden we die misschien mogen zoeken in
een zeker contact, hetwelk er is tusschen
den bodem cn zijn bewoners; kan er ook
een wisselwerking zijn tusschen deze twee?
Het is nog maar een jaar of wat geleden
dat ten grave zijn weggedragen de mannen
en vrouwen van hoogen leeftijd, die het
Meer in zijn ouden toestand hebben gekend
en gezien; -daarop zelf hebben gevaren.
De grond en de lucht en het geheele kli
maat en de bewoners zullen daarom den
invloed van het Meer nog ondergaan.
Het heeft bijna altijd vreeselijk lang ge
duurd vóór er in Haarlemmermeer iets tot
stand komt.
Of is het niet merkwaardig dat reeds in
het jaar 1642 onze groote dichter Joost van
don Vondel in een sehoonen zang den leeuw
van Holland waarschuwde tegen dezen
wreeden waterwolf, die hem bijten zou in
zijn hart; een jaar tevoren heeft de wereld
vermaarde molenmaker Jan Adriaanszoon
Lecghwatcr zijn Haarlemmer-mecr-boek
doen verschijnen.
En bijna tweehonderd jaren waren m't
praten en meten 'versleten toen Mr. F. van
de Poll, staatsraad en burgemeester der sta>
Amsterdam als voorzitter van de commissie
van beheer en toezicht over de droogma
king van het Haarlemmermeer op 5 Mei
1840 tc Hillegom achter de hofstede Treslong
de eerste spade in den grond heeft gestoken
en de eerste zode aarde heeft opgekruid
voor den ringdijk, waarmede het grootsche
werk van de droogmaking van dezen polder
moest worden aangevangen.
Is het ook niet merkwaardig dat de tweede
burgemeester van deze gemeente Mr. J. P.
van Amersfoordt, een man van groote ken
nis, krachtig initiatief en ruimen blik; een
persoonlijkheid met een zienersoog, i-eeds in
1S67 riep om een verbinding per tramweg
te krijgen van Hoofddorp met de steden
Amsterdam, Haarlem, Leiden, Gouda cn
Utrecht; dat omstreeks 1S68 deze ixacpstem
meente veel noodzakelijker was dan het al
lernoodzakelijkste wat men bedenken kan,
tot stand komen kon; op 2 Januari 1923
werd een flink gebouw voor de christelijki
landbouwwinterschool te Hoofddorp in ge
bruik genomen, mede a's vr> t van den
pioniersarbeid welke door Mr. Amersfoordt
was verricht.
Deze kleine lijst van historische feiten zou
nog met vele andere soortgelijke voorbeel
den kunnen wox-den vermeerderd.
Ondanks deze moeilijke omstandigheden
is er toch in den loop der jaren in Haarlem
mermeer veel tot stand gekomen, veel ver
anderd en veel verbeterd.
Vooral in deze prachtige zomermaanden
is het een weelde om langs de lange rechte
polderwegen te passeeren en te zien die ge-
welclig-uitgestrekte vlakte van gelijksoortige
rechtlijnige akkers, waarop weelderig
groeien landbouwgewassen van allerlei
soort.
Over den drooggelegden bodem van het
geweldig groote meer van vroeger liggen
meer dan 500 boerderijen verspreid; bijna
27.000 menschen wonen in den diepen wa
terkuil en vinden daar een behoorlijk le-
vensbestaan.
Over liet algemeen zijn de hier wonende
boeren uitnemende akker bouwers en weten
zij door toepassing van de nieuwste vin
dingen in verband met de bewerking en de
bemesting van liet land zeer bevredigende
resultaten te verkrijgen en mogen dc door
hen geteelde gewassen worden gezien als
dankbare resultaten van onze hedendaag-
sche 1 an d 1 iou wc ul tuur.
De gesteldheid van den grond is over het
algemeen'goede kwaliteit en zeer vrucht
baar: in den omtrek van Lisse en Hillegom
wordt met goed succes dc teelt van bloem
bollen beoefend en in de omgeving van Aals
meer verrijzen verschillende kweckcrijen
waar rozen en bloemen van beste kwaliteit
worden verkregen; langs den Spaarnwouder-
weg worden reeds kostbare proeven genomen
met druivenkassen cn andere producten van
de westlandsche cultuur en over het alge
meen mag worden venvacht dat in de
naaste toekomst op kleine bedrijven door
intensieve tuinbouwcultuur belangrijk hoo-
gere opbrengsten zullen worden verkregen
dan nu op de groote landbouwbedrijven het
geval is.
Ja zeker, het uitmalen van het groote
Haarlemmermeer en het inpolderen van de
drooggelegde wateroppervlakte heeft groote
somman, eenigc tonnen gouds gekost maar
wat is er in de 75 jaren welke sedert ver-
DE ECONOMISCHE CRISIS
Naar wij vernemen heeft de Minister van
Arbeid de St: it-scommissie voor de econo
mische politic bijeengeroepen tot een ver
gadering op aandag 14 Juli. Als eenig
agendapunt zal op de vergadering hespro-
ken worden de huidige economische crisis. E
(Centr.)
Met het oog op de groote drukte bij
onze administratie, nu zoo velen onzer
lezers met vacantie gaan, wordt men
vriendelijk verzocht, deze tijdelijke
adresverandertngen zoo spoedig mo
gelijk op te geven, liefst enkele dagen
van te voren. Komen zulke aanvragen
op het laatste oogenblik, dan is heft
niet zeker, dat men aan z'n nieuwe
adres direct den eersten dag de krant
al ontvangt en hierop stellen de lezera
zelf toch zeker even grooten prija
als wij.
HONDERD STUDENTEN
ZIJN DRIE MINISTERS DE BAAS
Drie ministers, van Waterstaat, Justitie
en Onderwijs, hebben op desbetreffende Ma
gen geantwoord, dat zij de studenten, die op
Zondagavond II Mei in den trein var»
Amsterdam naar Rotterdam den beest uit
hingen, niet kunnen straffen.
De ministers zijn niet van mecning, dat
als verontschuldiging geldt: hoe jonger geest,
hoe grooler heest; ze huldigen ook met
de stelling, dat er een dubbele moraal mag
gelden: één voor allodaagsche burgers cn ëen
voor menschen, die later de burgers zullen
stichten, bestraffen of verdedigen; maar
zij zeggen, dat niet uitgezocht kan wordc-j,
-vie de baldadigheid bedreef of aanvoerder
was.
Dit antwoord opent bedenkelijke perspec
tieven voor onze samenleving.
Het spoorwcgi-eglenient zegt. Jat st
zonder geldige reden aan de noodrem trekt,
uit den trein wordt verwijder t; ongeacht ia
straf op de overtreding gesteld.
Deze overtreding had reeds plaats onder
Halfweg; doch de studenten reden, ook na
dat te Haarlem gestopt was, weer evonzoq
vroolijk mee.
liet wetboek van strafrecht kent de uit
drukking, dat men te zamen of in vereeni-
ging een misdrijf heeft gepleegd; en daa
is de straf niet voor de poes; maar hier
verklaren drie ministers, dal ze niet kun
nen straffen omdat de baldadigheid te
zamen cn in vcreoniging door een kleine
honderd studenten is geploegd.
Zelfs al zouden gij en ik vechtersbazen
zijn, wc zullen ons wel wachten in den
trein tot handtastelijkheden over te gaan;
want dat zou ons zuur opbreken. Maar hier
vertelt de Regeering, dat liet tusschen da
reizigers en de jongelui wel tot „handtaste
lijkheden" is gekomen; maar van mishan
deling kan niet worden gesproken.
Blijkbaar waren het dus vriendelijke
strijkages; cn we weten nu wat ons tc wach
ten staat als we in den trein plaats no
men, waarin zich ook jongelui, die zich stu
denten noemen, bevinden.
Dit is geen reclame voor dc spoorwegen,
zegt ge. Het is waar, doch kan ik het hel
pen?
Drie ministers vertellen ons hier, dat
noch de spoorwegdirectie, noch zij in staat
zijn om een rustige reis met liet duurbe
taalde ^spoorwegkaart je te kunnen verzeke
ren: zij achten dat zóó onmogelijk, dat ze
niet eens beloven om te overwegen en ia
doen onderzoeken, of dergelijke ergerlijkhe
den in de toekomst te vermijden zijn.
Wat clan?
Ik geef in overweging om te doen, gelijk
bij fabrieksarbeiders gebruikelijk is: apart»
wagens voor het vervoer van studenten ro
bestemmen; zooals men nu leest: uitsluitend
voor houders van weekkaarten.
In dit geval dus: uitsluitend bestemd
voor studenten, die den beest willen uit
hangen!
Dat is natuurlijk niet hetzelfde als: vee
wagens!
DESTRUCTIE-BEDRIJF TE
WINTERSWIJK
OPENING DOOR DEN COMMISSARIS
DER KONINGIN.
Gisterenmiddag heeft te Winterswijk de
opening plaats gehad van de nieuwgclxiuwdo
destruetie-inrichting voor afgekeurd vee en
vleosch, door den Commissaris der Koningin
in de provincie Gelderland, de hen s. Ru roti
van Heemstra. Tal van autoriteiten, o.a.
leden van Gedep. Staten van Gelderland,
vertegenwoordiger» van verschillende ge-
mecntcbesturen en ambtenaren \an den
vleeschkcuringsdionst woonden de <>u»iu
bij.
loopen zijn, niet oen groot kapitaal terug
ontvangen in welvaart en arbeids vennog.-ii
en ontwikkeling en geldelijke bijdrage aan
allerlei belastingen van rijk, provincie cn
gemeente.
Voor uitbundig feestbetoon is er thans
geen aanleiding, ook wegens de sombere
economische vooruitzichten; het moge on/o
kinderen gegeven zijn om straks in zoimigo
rcugdo het eeuwfeest te vieren.
Burgemeester Slob voegde nan dit memo
randum een staat toe niet dc voornnnm-ta
jaartallen van 1011 tot heden.