/^TMIJNHARDT'S 7* J EEN GELE NAPOLEON VvvciiioUrtG 18 JUNI 1930 Dtout. bt-rtL) PAG. 9 NEDERLANDSCHE CHRISTELIJKE BOUWARBEIDERSBOND JAARLUKS3HE BONDSRAADS VERGADERING DE BEHANDELING DER VOORSTELLEN TOESPRAKEN Dinsdagmorgen werd te Utrecht de bonds raadvergadering van den Ned. Chr. Bouw- arbeidersbond voortgezet. Behandeling voorstellen. I-Iet voorstel tot stichting van een fonds tot uitkeering van eeiimaandeliiksche rente aan oude bondsleden werd goedgekeurd. 'Vervolgens kwamen de voorstellen inoake het huishoudelijk reglement in bespreking. Het voorstel van het centraal bestuur om een lid, dat door "werkloosheid, ziekte, sta king' of uitsluiting of militairen dienst, drie dagen in een week niet kan werken, ten ge- noege van het centraal bestuur aan te ton nen, en geen uitkeering ontvangt, vrij te stellen van het betalen dör bondscontributic; om een lid dat door werkloosheid, ziekte, staking of uitsluiting drie dagen in een week niet kan werken en over een of meer der overige dagen uitkeering geniet, de hal ve bondscontributiej te laten betalen; en om een lid, dat wegens ziekte of ongeval een geheele week niet kan werken en uitkee ring geniet, de halve bondscontributie te laten betalen. Het voorstel werd na eenige discussie Afd. Utrecht stelde voor in art. 31 achtei de woorden „door een uit de leden" te later volgen „en moeten den leeftijd van 25 jaren hebben bereikt". Daar de stemimen staakten werd het 1 stel verworpen. Plet voorstel van de afd. Haarlem or art. 19 de woorden in te lasschen: „een uur loon geldt, hetwelk 5 cent of meer lager is dan dat van het in het eerste lid bepaalde loon, een bedrag worden vastgesteld, het welk 5 cent lager is". Plet voorstel vond geen ondersteuning en werd verworpen om administratieve redr nen. Het voorstel van de afd. Amsterdam hield in, het Centraal Bestuur niet te rechtigen bedragen hooger dan f 3000 te voteeren zon der toestemming van den Bondsraad. Plet voorstel werd met 8 stemmen voor en 23 stemmen tegen verworpen. Hierop kwamen de voorstellen, hande lende over de uitkeering bij ziekte, aan de orde. Het Centraal Bestuur stelde voor de bondsuitkeering bij ziekte uitsluitend aan leden te verstrekken, die doör werkloosheid vallen buiten de Ziektewet en in die go vallen, dat toegekende ongevallenrente min der bedraagt dan 70 pet, van het loon; in dit laatste geval wordt de ongevallen-rente tot. 70 pet aangevuld. Plet voorstel werd aangenomen. MIDDAGVERGADERING. Voortzetting behandeling voorstellen. In de Middagvergadering werden de voor stellen op de werkloozenkas besproken. Het voorstel van het bestuur werd goed gekeurd, zoodat èn bijdragen èn de klassc- indeeling èn de uitkeeringsbedragen her zien zijn. De grenzen van de klasse-indeeling zijn gelijk gemaakt met die van andere Bouw arbeidersbonden. De uitkceringen zijn verhoogd tot 25 ct Dit was gewenscht omdat anders het ver band tusschen premie en uitkeringsbe drag zoodanig zou afwijken in de verschil lende klassen, dat dit niet billijk zou zijn. Tenslotte kwamen voorstellen van alge- meenen aard aan de orde. Allereerst het voorstel van het Centraal Bestuur dat in hield: De Bondsraad besluit, dat, ten behoe ve van de huishoudelijke uitgaven der af deelingen, een deel van de bondscontribu tie ter beschikking van de afdeelingcn wordt gesteld- Piet Centraal Bestuur wordt opgedragen op de eerstvolgende najaars-bondsraads- vergadering met nadere voorstellen te ko men- Als basis van het beschikbaar te stel len bedrag wordt aanvaard 12 pet der bru to bondscontributie. Het Centraal Bestuur achtte deze verandering van het systeem noodzakelijk. De voorzitter merkte op, dat de vergade ring een keuze moest doen tusschen twee principes- Wanneer het voorstel aangeno men wordt, zal de arbeid voor het Centraal Bestuur vergemakkelijkt worden, daar de afdeelingen dan zelf aan den slag moeten. Het zal ongetwijfeld de activiteit van de af deelingen ver-grooten. De praktijk leert, dat het vaak zoo is. dat het C. B. niet voldoende controle op do af deelingen kan uitoefenen ,daar de verhou dingen in enkele jaren meer gecompliceerd zijn geworden. De penningmeester van het C. B. vond het eveneens noodzakelijk, dat de afdeelin gen een eigen afdeelingskas gaan beheeren. De afdeelingen beschouwen de controle van het C. B. maar al te vaak als een uiting van wantrouwen en ondervindt dan ook weerzin. Om van al die zorgen af te komen zijn we met dit voorstel -gekomen. Laat de afdeeling het nu zelf maar doen en eigen kas beheeren, waardoor de admi nistratie van het C. B. zeer vergemakkelijkt zal worden. Verschillende leden voerden hierover nog het woord- Het voorstel van het C B. werd met 3 stemmen voor verworpen. Toespraak van den heer Rnppert. D» be sprak hierop de ver gadering namens het Christ. Nat Vakver bond toe. Spr. hoopte dat de groote ont wikkeling van de Chr. Vakorganisatie nog steeds moge toe- lemen ook in den N. C. B. Spr. juichte le op deze vergade ring tot stand ge- 'comen pensioenrege ling zeer toe. He,' C. N. V. verheugt zich er zeer over, .dat nu de tweede aangesloten organisatie reeds voor den ouden arbeider wil zorgen. Spr. had zich erin verheugd, dat het voorstel, om di verantwoordelijkheid naar de afdeelingen t< verplaatsen, verworpen werd. De heer F r ij 1 i n k sprak zijn dank uit, aan het Centraal bestuur voor de gelegen heid. die hem geschonken was om deze ver gaderingen mee te maken. Plet was spr- een groote vreugde, dat de Bon-d zulk een prach tig nieuw gebouw betrekken kan, vooral omdat spr. den groei van den Bond geheel meegemaakt heeft. De voorzitter dankte de sprekers voor hun wenschen en merkte op, dat de Bond steeds zijn hoogachting cn liefde zal bewa ren voor hen, die de fundamenten gelegd hebben van den Bond. De voorzitter verzocht de vergade ring machtiging aan het Centraal Bestuur te vcrleenen om een obligatieleening te sluiten met de Rehobothstichting te Eindho ven- Aldus werd besloten. Van de rondvraag maakten vele leden ge bruik. De heer Zaalman, uit Amsterdam roeg of het niet mogelijk is, dat het Centraal Be stuur aan de directie van de Ned. Spoor wegen verzoekt op vacantiedagen, die op 4, 5 en 6 Aug- vallen, -goedkoope treinen te laten loopen. De voorzitter zegde dit toe, hoewel niet voor dit jaar, daar de tijd hiertoe te kort is, maar wel in de toekomst. De heer de J o n g uit Koudekerk maakte de opmerking, dat de geestelijke achter grond in het bondsorgaan niet voldoende uitkomt Spr. achtte zou nu en dan een bo- ciale schriftbeschouwing noodzakelijk voor al voor de principieele vorming van de jeugd. De voorzitter beantwoordde de heer d e Jong met op te merken, dat dergelijke arti kelen reeds opgenomen worden en dat de maatschappelijke onderwerpen dè hoofd zaak zijn. Deze moeten in Christelijkcn geest opgelost worden. De voorzitter beeindigde de vergade ring met den wensch uit te spreken, dat al len met groote energie den arbeid voor de organisatie voortzetten cn dat het gelukken moge in de komende periode allen tot uit bouw van de organisatie werkzaam te zijn, om in September weer in Bondsraad bijeen te komen om de regeling van de arbeids voorwaarden te bespreken. CHR. HIST. UNIE NASLEEP VAN EEN GOUDEN FEEST De daad van Jhr. Roëll ernstig afgekeurd DE KABINETSCRISIS IN 1929 Het Hoofdbestuur der Chr. Hist Unie kwam Vrijdag j.l. in vergadering te Den Haag bijeen, welke vergadering den volgen den dag werd voortgezet. De periodiek-aftredende leden van het Dagelijksch Bestuur dor Unie, de heer J. R. Snoeck Henkemans, le secretaris en de heer PI. W. Ti]anus, 2e secretaris, werden als zoodanig herkozen- In de vacatures het Dagelijksch Bestuur, ontstaan door het bedanken van Dr. J. Th. de Visser en het overlijden van Mr. H. Verkouteren, werd voorzien door de verkiezing van Prof. Dr- J. R. Slotemaker de Bruine te Wassenaar en Prof Dr. F. de Vries te Rotterdam. Alle gekozenen namen hun benoeming aan. Het grootste gedeelte der vergadering aldus het verslag in „De Ned.", werd in be- slag genomen door de behandeling van een schrijven van de Christel ij k-Historische Tweede Kamer-fractie met uitvoerige bijla gen. UIT DE INDISCHE BLADEN DE KOMENDE LANDVOOGD welke do offlcieele leff, Mr. L J als president Ch. J L M V en Raad var van Blokland V Trip. die het v< directeur van de etter thans vice. In dIS. Jhr. Mr. - Welter ztln Katholiek. De daad van Jhr- W. Röell, om in de feestrede, uitgesproken op het promotie-jubileum van Dr. J. Th. de Visser, een gedeelte aan te halen uit een voor de Unie en voor haren Voorzitter zeer beleedi- gend artikel van het Dagblad Het Vader land, en wel dat gedeelte, waarin eene be schuldiging werd gericht aan het adres der Christclijk-Historische Tweede Kamer fractie en dit zonder dat de heer Röell zich de moeite had gegeven, bij bedoelde Kamerfractie naar de juistheid van deze beschuldiging eenig onderzoek in te stel len vond ernstige afkeuring. Aan het Dagelijksch Bestuur der Unie werd opge dragen Jhr Röell te wijzen op het beden kelijke van zijne handelwijze jegens de Unie en hem in de gelegenheid te stellen aan de Unie voldoening te geven. Uitvoerig werd gehandeld over de hou ding der Christelijk-Historische Tweede Karner-fractie tijdens de Kabinetscrisis van Juli 1929, in verband met het gevolg geven door Dr. Schokking aan dd .tot hem gerichte uitivm diging tot het geven van advies aan PI. M. de Koningin. Met algemeene stemmen, bij hoofdelijke stemming .waarbij de aanwezige leden der Tweede Kamer zich van stemming onthiel den, werd aangenomen de hier-volgende motie: „Het Hoofdbestuur der Christelijk-His- torische Unie, kennis genomen hebbende van de inlichtingen en gegevens, door de ChristeJijk-Historische Tweede Kamer fractie verstrekt, spreekt als zijn oordeel uit, dat deze fractie en in het bijzonder haar Voorzitter, Dr. J. Schokking, ten aanzien van hare constitutie in Juli 1923. en ten aanzien van het opvolgen door Pr. Schokking van de uitnoodiging tot het ge ven van advies aan H.M. de Koningin heeft gehandeld overeenkomstig plicht en beginsel en gelijk het belang van het va derland eischt" Eet Nederlandsch Weekblad. Ten slotte werd gehandeld over een in de dagbladen vermelde uitlating van Mr. W. L. Baron de Vos van Stecnwijk in een tafel rede op bovengenoemd feest, waarbij deze sprak van „het Nederlandsch Weekblad dat bestemd is een dagblad te worden, onder Dr. de Visser's leiding en dan eenige ande re bladen overbodig te maken." Verscheidene leden hadden in deze woor den een onwelwillendheid gelezen ten aan zien van het Ploofdorgaan der Unie. het dag blad De Nederlander, en bestaande Christe- lijk-Historische Weekbladen. In verband met de juist allerwegen gevoerde actie tot versterking der positie van de Chr.-Hist. Pers, had deze uitdrukking ongerusthe.d gewekt. Andere leden, die aan bedoelden feestmaaltijd tegenwoordig waren geweest, verklaarden, dat zoodanige beteekenis ten onrechte aan de gesproken woorden was ge hecht en dat de spreker geenszins de bedoo ling, hem in sommige bladen toegedicht, had gehad. Algemeen werd het verlangen uit gesproken, da.t een gelegenheid zou worden gevonden, de bedoeling der gesproken woor den te dezen opzichte te verduidelijken. INGEZONDEN MEDEDEELING. 7f»nu\A/+a Zenuwtabletten MIJNHARDTS 75c 0, Maagtabletten MIJNHARDTS fine Hoofdpijntabletten MUNMARDT'S Gfic Staaltabletten D'U MIJN HAR DT'S fine Laxeertabletten W Verkrijgbaar bij Apo' ..en Drogisten Alles voorzien van den naam A.MIJNHARDT Pharm.Fabriek. ZEIS1 Radio Nieuws. DONDERDAG 1» JIJ NI. JULIANA VAN STOLBERG 18 JUNI 1580 Op 18 Juni 1580, dus juist 350 jaar gele den, ontsliep in den vroegen morgen zacht en kalm Juliana van Stolberg; 74 jaar oud legde de verheven Vrouwe het moede hoofd ter ruste. Reeds lang begaven haar gezicht ei hoor; het voorgevoel van haar naderend einde deed zij kennen in haar brieven, waarin zij deed schrijven; „de dood sluipt mij zachtkens achterna". Óp haar sterfbed sprak zij deze schoone woorden: „Zeg aan mijn zonen, „wat ik hun toebid, nl., dat God aan het Huis Nas sau alles moge schenken, wat begeerlijk is naar lichaam en geest, en verhoede, dat iemand, die er toe behoort, het tijdelijke stelle boven hetgeen eeuwig duurt". Maar wat zoo smartelijk aandoet is de erinnerijig, dat die moeder, de verpersoon lijking van de liefde, de ware „dienende liefde", eenzaam moest sterven, dat geen harer kinderen of kleinkinderen haar de oog-en mocht toedrukken. Haar zonen en haar dochters waren in die moeitevolle, zorgelijke tijden elders gebonden, haar klein kinderen moesten, doordat de geldmidde len, geofferd voor de Nederlanden, ontbra ken, bij bloedverwanten hun opvoeding ont- angen. Heerlijk vertroostend is de gedachte, dal in het zoo kort geleden door onze geliefde Prinses Juliana onthulde monument in steen, mcnschelijkerwijze gesproken onver gankelijk ook voor het verre nageslacht, de nationale dank van he* Nederlandsche Volk vertolkt is, dat monument, hetwelk de gewijde plaats moge zijn, waar de Neder lander in het diepst zijner ziel gevoelt, wat lan Juliana van Stolberg verschuldigd zijn. Als 't ware in eerbiedige bedevaart daar heen getogen, heeft het gedenkteeken ons. vooral in onze dagen, nog iets zeer ernstigs te zeggen. Het toont ons de heldin, die voor haar liefde voor de heiligste belangen: de vrij heid der Nederlanden, geestelijk en staat kundig, het grootste offer, het leven ha rer geliefde zonen, in ootmoed en berusting heeft gebracht En zelfs, toen drie harer zonen gesneu veld, op het altaar des Vaderlands geofferd waren, schroomde de zoo smartelijk getrof fen moeder niet om haar grootsten zoon, Prins Willem, door gevaren van alle zijden bedreigd, op het harte te binden, te blijven strijden voor de groote beginselen, waar voor reeds zooveel goed en bloed was ge offerd. Moge in onze dagen de aanschouwing van het monument er levendig en ernstig aan herinneren, dat de bezegeling der ware liefde eerst verkregen wordt door het, zoo noodig, brengen van het grootste offer, het leven, ook, en vooral w?nr het betreft het ongerept bewaren van c der grootste en dierbaarste schatten van ls volk, de vrijheid, geestelijk en staatkundig, gewijd door het gemeenschappelijk geplengde bloed der Oranjes en van duizenden der lands- zonen op het Altaar des Vaderlands. Zoo moge het zijn! Hl W- Land- en Tuinbouw. INGEZONDEN MEDEDEELING. KALIVERGIFTIGING BIJ SCHAPEN. .De Melkveehouder" deelt het volgende mee van wat een veehouder, bezitter van 25 dra gende schapen, een tiental hamels en eon ram, overkwam. 's Woensdags 6trooide hij in een boom gaard (mids Februari) 40% kaii, terwijl de ze schapen er liepen. Regen was er in geen weken gevallen en gras was er haast niet, zoodat de dieren als 't ware meer kali op namen dan gras. De gevolgen zouden niet uitblijven. Reeds des Zaterdags kregen drie schapen uitpuilende geslachtsorganen. Ze verwier pen de lammeren, stieten een blauwe baar moeder uit en stierven of moesten direct af gemaakt worden. Men liet de schapen onmiddellijk op een kampje doen, dat zonder absoluut eenige bemesting was. Men gaf een speciaal dieet ter verlaging van het kaligehalte van het bloed. Des Maandags was er nog een schaap dood de andere brachten het er wonder bo ven wonder nog levend af. Hoe sterk deze vergiftiging uitsluitend op de geslachtsor ganen werkt, bleek wel, dat zoowel bij den ram als bij de hamels deze afschuwelijk op zwollen, evenals bij de dragende schapen de scheede. Bij een anderen veehouder had hetzelfde plaats. Er stierven drie stuks. Men zij dus voorzichtig wanneer men kunstmeststoffen (20 cn 40% kali) strooit in wintertijd op een kale droge bodem. Men wacht e zich er voor er dieren op te doen, 'n- dien dauw of regen er niet is op geweest. Omtrent de aardappeloogsten in ons land wordt het volgende meegedeeld: Consumptie-aard. Fabrieksaard. H.A. Tonnen H.A. Tonnen 1929 144.000 2.940.300 38.000 1.150.400 1928 141.000 2.709.600 38.000 1.155.400 1923-7 135.000 2.056.500 34.000 740.600 Uit deze cijfers blijkt, dat onze oogsten de laatste jaren zeer overvloedig zijn geweest De beteelde oppervlakte is niet veel uitge breid, al heeft de inkrimping van de suiker bietenteelt hier zeker invloed op uitge oefend. Maar de productie is zeer toegeno men: die van consumptie-aardappelen" met 7.3, die van fabrieksaardappelen zelfs met 56.1%, vergeleken bij 1923-1927. En daar de oogsten ook in de overige Euroneesche lan den buitengewoon overvloedig waren, daal den de prijzen tot een buitengewoon laag peil. VAN VERBOUWER TOT VERBRUIKER. In „De Boerderij" lezen wij het volgende: Aardappels worden in de stad „sterk con- curreerend" aangeboden tegen 4 cent de Kg. Dit betreft kleiaardappelen. En de boer om vangt ongeveer 1V2 cent per K.G. Dat is een verhouding van 3 8. Zoo vaak de boer 30 cent ontvangt, betaalt de klant er 80. Natuurlijk gaan van de „winst* wat ver voerkosten enz. af. Maar zoo'n verhouding lijkt toch nergens op. Met tuinbouwproducten i6 het niet anders looi te Achterveld CU.). 112—12.15 tc-n. 12.30 Tijdse.n. 1. M— 2 M.dJig- geven door de heeren C. Hengeveld IV. Kleyweg, cello: Gerard Henge- 2.453.45 Cursus Fraaie Handwer- n door mej. G. Alblv. leer«res Goot- Ds. K. J. v foort. Muzi ren J. H. i Ned. Herv. pred. t de hee» n kerk- :lbege- ieidlng. 1. Orgelsolo. 2. Zingen: Psalm 89:7. 3. Gebed. 4. Schriltlezlng. 5. Zingen: Psalm 103 2, C. Eerste gedeelte der toespraak 7. Zingen: Pa 33 10 en 11. S. Tweede gedeelte der toespraak. 0 Dankgebed. 10. Zingen: Psalm 56:6. S.— Tijdse.n. 5—5.45 Gramofoonmuzlek. 5.45—«.45 lijke Bi eldsch S Politieberichten. S~— Tijd) •im (Ov.). 7.15—7.45 Spreke Lelden. Directeur Secre langbrlgaöes. 10—10.10 Persberi. B. Vlas. derland: :korpsen n de ge- L0.1011 Gramofoonm tiling 5 Zieker 7.15—7'. 4 5 Grs houden in Enschedé. 3— urtle. 5.30—6 30 Koers onmuziek -lustpoos. lek. 12.— Sluitlni Westfalen lusiek. Tijdse Begin September kostten de spercieboonen aan de veiling 6 tot 12V2 ct. per K.G. Voor de inmaak konden ze toen bij zoo'n 25 K.G. tegelijk in de stad bij uitzondering gekocht worden voor 20 cent. De gewone praijs was 25 cent. Dat verschil is al veel te groot. Erger wordt het nog, als men den prijs vergelijkt met dien van een blikje inge maakte boonen. Daarvan maakten we de volgende berekening: 1500 gram boontjes (3 pond) werden na het punten weer gewogen. Toen was het gewicht 1400 gram. a het ko ken werd het water schoon afgegoten en bleek er nog een gewicht van 1390 gram aanwezig te zijn. Dus een verlies van 110 gram. Een blik boontjes (van 1 K.G. koat in den winkel 60 cent. De inhoud hiervan bedroeg, nadat d boontjes uitgestort waren en liet water afgegoten, precies 625 gram. En dan krijgen we: 7500 gram (7^ K.G.) boonen, aan de veiling gekocht, kosten begin September hoogstens ?'/2 maal W/2 ct, 91 ct. Door het punten en "koken gaat er aan gewicht verloren op 1500 gram, 110 gram. Dus op 750 en veries van 550 gram. Met de overblijvende 6950 gram kunnen 11 blikken (van 1 K.G.) worden gevuld en dan zitten er nog wat meer in, dan wij in een blik ont- vinyen, n.l. 632 gram. Deze 11 blikken worden verkocht voor f 6.60. Aan boontjes zitten er in voor f 0.94. Venschil f 5.66. Dus op 94 centen boontjes komen 566 cen- n aan transport, brandstof, blik. arbeid 1 algemeene onkosten. 94 cent tegen 566 centen! De tuinbouwer ontvangt 1 cent, tegen dat 6 centen onderweg blijven. DE RUNDVEEFOKKERIJ OP VOORNE EN PUTTEN. Op Voorne en Putten zijn vier fokvereeni gingen, n.l. urore, Intensie, Linea Recta en Voorne, welke gezamenlijk 83 leden hebben Van 1215 koeien werd de melk volledig gecontroleerd. De gemiddelde opbrengst per koe was voor Aurore in 291 dagen 4(510 K.G melk met 3.33% vet; Intensie in 313 dagon 4810 K.G. melk met 3.34% vet; Linea Recta "92 dagen 4629 K.G. melk met 3.29% vet, ue in 303 dagen 4596 K.G. melk met 3.50% vet, In 1928*29 was de gemiddelde productie van 1163 runderen in 300 dagen 4559 K.G. met 3.33% vet. In 1929'30 was de gemiddelde productie in 1215 runderen in 301 dagen 4650 K.G. met 3.36% vet. Het hoogste vetgehalte van een koe was van Voorne 4.39, van Aurore 4.29, van In tensie 4.11 en van Linea recta 4.02, het laag te vetgehalte 2.40%. Voorne kwam met een doorsnee-vetgehal te van 3y2% voor den dag. Aurore had de grootste dagopbrengst, n.l. 15.81 K.G., Inten sie 15.37 K.G., Linea recta 15.33 K.G. cn Voor ne 15.17 K.G. Ondanks het feit. dat 1929 voor ze-r vele veehouders een buitengewoon droog en slecht grasjaar ls geweest, steeg do melk productie met ongeveer 100 Liter per koe. De hoogste melkgift van eon 7-jarige koe meldt „Intensie". Dit dier gaf in 412 dagen 10148 K.G. melk met 2.83% vet. Van meer waarde is oen Voornsche koe, die in 2363 dagen (8 laxatie periodes) 48522 K.G. melk gaf met 3.71% vet. De óné jarige stieren werden nlle met graagte verkocht (doorsneeprijs f 550) terwijl fokkoeien van f 800 cn meer geen zeldzaam heid waren en drachtige vaarzen, vooral een zeer courant artikel vormden. - door ARTHUR E. SOUTHON. Zijn motief was niet het eenvoudige, meer primitieve van Yerinsa; de wreede wensch om koning genoemd te worden. Hij was naar Mperu gekomen, toen hij zich een vijand van de heele wereld voelde bezield met een lust tot wraak. Echter moest hij daarvoor macht hebben erf hier in deze stad zonder leider had hij daarvoor de kans. Hij zou zichzelf tot opperhoofd van de ban nelingen maken en vanuit de rotsachtige versterkte plaats, waar binnen hij zich veilig wist, een verwoeden onophoudelijken guerillaoorlog voeren tegen de welvarende steden in het vlakke land. Dit was de beslissing die hij genomen had op den eersten avond in do stad, maar spoedig ondervond hij, dat het niet gemakkelijk zou zijn, het geWenschte doel te, bereiken, gezien de trotsche wijze, waarop deze lieden elke gedachte van gehoor zaamheid aan wien dan ook van zich afwierpen. Vele weken hield Tulasi zijn wenschen voor zich en wachtte geduldig tot de tijd kwam, dat hij zijn plan ten uitvoer kon brengen. Niemand nam hij in vertrouwen en niemand verdacht hem van eerzucht, want in de discussies onder de loden, die gehouden werd wan neer een uitval werd voorbereid, was hij altijd de eerste om eenige individueele dwang over meoningen zoo spoedig mogelijk af te wimpelen. Van al de anarohisten ip Mperu scheen Tulasi de meest ongebondene. Gedurende deze weken bestudeerde hii nauwkeurig de vele tegenstrijdige elementen in de nederzetting, terwijl hij al zijn intelligentie te hulp riep om te ontdekken, wat tot zijn doel het best zou dienen. Allereerst dacht hij erover om met de sterkste der vele stroomingen mee te werken en de kleinere groepjes te dwingen, zich naar hem te voegen. Maar één week in Mperu was lang genoeg om hem de dwaasheid van zoo'n plan to doen inzien. Er waren veel te veel partijen dan dat een groep een alles overheerschende invloed op de anderen zou kunnen uit oefenen; terwijl er bovendien geen werkelijke eenheid in de partijen zelf was. Er was één, en slechts één element, waar iedere partij het- zelde overdacht: een vreeselijke angst voor het Onbekende. Volgens de menschen waren zij heidenen, en daarom waren ze banger voor geesten en duivels dan voor iets menschelijks Verscheidene malen was de stijle rotshelling zwart geweest van de beste soldaten, die tegen Mperu optrokken als honderd tegen één. En toch had geen van deze wilde bannelingen iets anders gevoeld dan de dwaze vreugde van den strijd. Physiek waren ze dapper, bij het dwaze af. Psychisch waren ze zoo bang als een wezel. Eeuwenlang hadden hun vaderen van de afgodenpriesters geleerd bevreesd te zijn voor de wereld van booze geesten, die hen overal omringde. Elke boom in het bosch, elke steen op den weg, de dieren, waar ze jacht op maakten, de mannen on vrouwen die met hen samen leefden, alles kon de mogolijkp verblijfplaats, tijdelijk of vast, zijn van den een of andoren boozen geest. Iedere Afrikaan is erfelijk belast met een doodelijke vrees, voor het onzienlijke, een vrees, die steeds mannen tof hloode lafaards maakt. Tulasi bemerkt al dra, dat de mannen van Mperu gansch en al bezeten waren door diezelfde angst en zijn plannen beramende geest, de geest van O'Connell, zei hem dat zoo hij slechts macht kreeg over de geestenwereld, al het volk aan hem onderworpen zou zijn. Langzaam, met een onuitputtelijk geduld, spoorde hij de vele soorten van heidendom na, die vertegen woordigd waren in die cosmopolitische wereld, zoekend naar een godheid, die allen zou imponeeren. Maar hoe meer hij leerde van de godsdiensten der paria's, des te meer voelde hij dat geen enkele van hun goden zou kunnen dienstbaar gemaakt worden aan zijn oogmerk. Want elk van die goden stond in relatie met een bepaalde stam en was mitsdien ook gewikkeld in de eeuwenoude veten van degenen, die hen aanbaden. Gesteld, dat hij zich zou opwerpen als den kampioen voor een bepaalden god, dan had hij daarmee meteen zijn eigen vonnis geteekend. Zeker, hij zou zich daardoor wel de toege negenheid venverven van do aanbidders van die eene godheid maar meteen zouden alle anderen de suprematie van zijn god betwisten. Instede van een fusie te bewerken, zou bij de tegen stellingen eerder verscherpen. Ten slotte koos hij een geheel ander plan. Wat hij noodig had, was een geheel nieuwe godheid, één, over wien niemand in Mperu nog iets wist; één, wiens cultus onmiddellijk beslag zou leggen op het primitieve gemoedsleven van de onderdanen van alle stammen tegelijk; één, die allen gelijkelijk zou brengen onder den ban van eenzelfde vrees. Drie maanden na zijn komst was Ut plan gerijpt: hij zou een nieuwe godheid introduce eren. de ersohrikkclijkste van alle goden van geheel Wost-Afrika, en zich- elf zou hij uitroepon tot diens opperpriester. Om zijn plan geheel te volvoeren, moest hij Mperu voor ecnigen jd verlaten en om een onmisbaar mysterieus element van ge eimzinnigheid te geven aan zijn dramatisch-opgexette terug omst, koos hij een tornado-achtige storm als moment van zijn erdwijnen. Toen het noodweer zijn hoogtepunt bereikt had en de heuvel sidderde onder de onophoudelijke donderslagen, kropen do wach ters bij de pas over den grond, doodelijk bevreesd voor Shango, den dondergod, wien zij smeekten om redding. Tulasi kon hen precies zien bij het verblindend weerlichten van den bliksem, en behendig wist hij het juiste moment te benutten om door de spleet te vluchten en zoo kwam hij door niemand opgemerkt naar benedon. Weer reisde hij des nachts, weer verborg hij zich des daags. En zoo roisde hij nog betrekkelijk snel zuidwaarts, naar Benin City, waar hij op een goeden avond een ouden kennis opzocht, die een bedreven koperslager was. Na deze geheimhouding to hebben opgelegd onder de vreesolijksto bedreigingen, vertelde Tulasi hem, wa thij noodig had. Daarop verdween-hij in do wildernis, en gedurende de zes maanden die volgfcn was er slechts één menschenkind, die het onheilspellend gelaat \an den halfbloed te zien kreeg. Die ééne was een magere, pokdalige priester, oud en listig, deze woonde in een kwalijk riekend moeras, nabij een kreek van do Cross-rivier. Een half jaar lang was Tulasi diens assistent en na verloop van dien tijd wist hij alles, wat zijn meester hem leeren kon over magie en toovorij. Toen hij do eenzame hut verliet was Tulasi de gevaarlijkste man von West-Afrika. Ilij was ingewijd in de meest geheime cultus van Oro en Ha; hij was een lid van de befaamde Ogbonibond, een afgodenpriesler, die bovendien nog bekend was mot tal van andere soorten van holdensch geloof. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 9