TWEEDE KAMER
Radio Nieuws.
VRIJDAG 30 MEI 1930
DE ZENDTIJD-INTERPELLATIE
TWEE LIBERALE MOTIES MET
6—15 STEMMEN VERWORPEN
overzicht
weerklank, dien de A.V.R.O. agitatie
in de Tweede Kamer heeft gevonden ,is tot
uitdrukking gekomen in de cijfers 56 en 15.
Slechts 15 Kamerleden verleenden hun steun
aan de motie van Mr. Boon, wiens rede-
jyoéringcn onmiskenbaar beoogden het
A.V.R O.-monopolie ten aanzien van een al-
eeroeene radio-omroep tc bestendigen. Daar
tegenover plaatste zich een phalanx van 56.
die in de gegeven omstandigheden het be
leid vain den minister goedkeurden. Bij deze
56 kan men, op enkele uitzondering mis-
schieii 'na, gerust tellen de 29 volksvertegen
woordigers, die op het late stemmingsuur de
reis naar het Noorden of Zuiden reeds had
den aanvaard.
Veel verrassing kon de uitslag van de
stemming niet brengen. Ook de interpolis rit
zal zich wel niet de illusie hebben gemaakt,
dat hij bet veel verder zou brengen dan
het getal medestanders, dat hij nu verkreeg.
Be eenige op wien hij misschien even zal
hebben gehoopt, zou de heer Slotemaker de
Bruine geweest kunnen zijn. In diens rede
beluisterden we een geluid, dat kon doen
vermoeden, dat eenige neiging aanwezig
was om niet mee aan 's ministers zijde te
gaan staan. Diens besluit toch werd als „niet
gelukkig" gekwalificeerd. Maar hoe het dan
anders ert beter had moeten uitvallen, werd
niet aangegeven. Ja, 50 pCt van den zend
tijd werd voor een algemeene omroep ge-
we'nscht. Maar deze schoone wensch was en
is vooralsnog moeilijk te verwezenlijken.
Bovendien is aan de A.V.R.O. toch moeilijk
een zoodanig algemeen karakter toe te ken
nen, dat den heer Slotemaker ton volle kan
bevredigen en als een paal stond ook boven
water, dat zij over een zendtijd beschikte,
die buiten alle redelijke verhouding was.
Het is een geüsurpeerde positie, verklaar
den meerdere sprekers. De A.V.R.O. mono
poliseert voor zich het beste en dreigt met
uitsluiting gezelschappen en artisten, die
het zouden wagen ook anderen omroepver
eenigingen van dienst te zijn.
Scherp is dit door den heer Duys belicht,
nadat de heer Floris Vos als enfant terrible
rerklapt had. dat de A.V.R.O. toch zoo'n
prachtige, bloeiende handelsonderneming
ot he
Het is duidelijk ,dat haar positie zal ver-
andeven, nu ook anderen een algemeen pro
gramma zullen kunnen gaan uitzenden.
Het A.V.R.O.-monopolie, waar met hand en
ind voor gestreden werd, zal worden ge-
jhröken.
Öf men dam geen algemeenen omroep wil,
die desnoods over 50 pCt. van den zendtijd
beschikt? Ja, maar niet indien die alge
meene uitzending op naam der A.V.R.O. zal
Wijven voortgaan. Daar zit de moeilijkheid.
We moeten nog even de aandacht vesti
gen op een opmerking van den heer Duys.
Deze-rukte de A.V.R.O. de witte das: het
m/S/lgsuurtje met de Amsterdamsche do-
af. Hij Verweet haar vrijzinnige pre
dikanten te weren. Die zullen thans bij de
V.A.R.A. onderdak vinden. In de toekomst
dus ook deze witgestrikt voor het pu
bliek verschijnen.
We zullen voorts niet alle sprekers en
hun argumenten recapituleeren: men kan
e in ons verslag vinden.
Deze algemeene indruk wordt er uit ver-
:regen: de heer Boon, als advocaat van de
A.V.R.O., vond in zijn eigen geest slechts
Lt steun hij den heer Oud. Den heer Floris Vos
kunnen we cadeau doen. De heer Lingbeek
zag in den radiostrijd slechts Roomsche list
en machtspolitiek. Zijn rede wekte, ale
otter steeds, den lachlust der Kamer.
De door den minister genomen beslissing
is door zeven van de elf sprekers elk op
ëntei eigen wijze verdedigd als billijk en in ieder
geval aïs de in de bestaande omstandig-
125.70 heden, eemig mogelijke. Zelfs de heer Kers
ten trok er partij voor tegenover de A.V.R.O.,
lie it hoewel hij ten slotte van de radio niet veel
d eenlhebben moet. Geen enkele omroep bevredigt
hem en vooral is het "hom een ergernis, dat
ook Roomschen en soc.-demi. door den aether
mogen spreken. Dat is nu wel gauw gezegd,
maar zelfs als de heer Kersten op de plaats
van minister Reymer zat, zou hij den moed
en het recht missen om zijn woorden in
daden om te zetten. Wat hij zegt te willen,
kan nooit nu niet en in de toekomst niet
tot de daad komen. We laten dit intus-
schcn verder rusten: geconstateerd zij
felechts, dat zakelijk dc heer Kersten de
hesjissing van den Roomschen minister de
meest juiste en billijke achtte.
Het pleit in de Kamer is thans beslecht.
Misschien heeft de lieer Boon er iets uit ge
leerd en is hij thans reeds bezig zijn A.V.-
R.O»-troctelkind op hetere wegen te leiden,
dan waarop het den laatsten tijd doolde.
Breekt gezond en redelijk inzicht baan, wie
weet hoe schoone algemeene omroep dan
tot stand komtl
De Kamer is tot nader bijeenroeping uit
eengegaan. Naar verluidt zal zij na haar
terugkeer nog gelegenheid krijgen iets te
doen voor steunverleening aan den in zoo
moeilijke positie verkeerenden landbouw.
iff 11
verslag
Arbeidsbemlddelingswet.
De Kamer was verleden vveek in een der
laatste artikelen van de arbeidsbemiddelings
Wet blijven steken. Aan de orde was Woens
dagmiddag de stemming over het amende
ment-B e urn e r om in art, 58 de strafmaat
van 0 maanden op 1 maand terug te bren
gen. Het werd verworpen met 59 tegen
stemmen.
)p het'laatste artikel had Dr. B eumer
'(a.r.) nog een amendement ingediend, om
te bepalen, dat het tijdstip van in-werking-
treding voor verschillende artikelen verschil
lend kan zijn.
Hét werd door den minister over-
Hot wetsontwerp werd in stemming ge
bracht. en aangenomen met 62 tegen 19
stemmen.
Tegen stemden de anti-rev. behalve de
heerSmecnk, de liberalen, de chr.-chist. Rut-
ers, v. Rozenburg en Lovink en de hecren
Dis, Lingbeek en Braat.
He heeren Knottenbelt (lib.) en Co-
lijn (afr.) hadden te voren verklaringen
afgelegd, dat hun bezwaren tegen, het wets
ontwerp. niet waren weggenomen.
Z.h.st. gingem daarna enkele
kleine wetsontwerpen
onder den hamer door. Het waren:
1. Naturalisatie van F. W. Bellei. en 21
anderen
Goedkeuring onderhandschen verkoop
ftan de gemeente Woerden van het brand
spuithuis met erf aan de Lange Groenen-
daal aldaar.
3. Wijziging van art. 106 van de Wet op
de Inkomstenbelasting 191-4.
4. Wijziging van het IXe Hoofdstuk dar
Rijksbegrooting voor 1930 (kosten Lucht
vaartdienst) en
5. Onteigening ten behoeve van een spoor
wegverbinding van dem Staatsspoorweg Am
sterdamDen Helder met den ontworpen af
sluitdijk door de Zuiderzee en van een rijks
weg langs een gedeelte van die spoorweg
verbinding.
6. Wijziging van de Rivierenwet.
Daarna ging de Kamer voort met de
Zendtijd-interpellatie.
Allereerst repliceerde de interpellant, mr.
Boon, die verklaarde, zelfs met aanwen
ding van een maximum van welwillendheid,
niet tevreden te kunnen zijn, met 's minis
ters antwoord.
Op tal van vragen heeft de Minister geen
antwoord gegeven. Toen de Kamer ii
wet zette, dat „naar billijkheid" de zend
tijd verdeeld moest worden, heeft niemand
gedacht aan vier kwarten.
Onterfd is nu de A.V.R.O., die haar aan
hangers heeft onder menschen van verschil
lende godsdienstige en politiek overtuiging.
Zij is niet te vereenzelvigen met de vrijzin
nige groepen. Deze hebben als zoodanig met
de A.V.R.O. niets te maken en komen nu
verdrukking.
In de A.V.R.O. zitten de opvolgers van de
baanbrekers op radiogebied; 2-40.000 perso
nen zijn er lid van.
De heer Duys: Dat cijfer is onjuist: op
de krant staat 186.000 betalende abonné's.
De heen Boon: Dat zijn toestelbezitters.
Mijn cijfers zijn te controleeren. Ik houd vol,
dat de A.V.R.O. bijna net zooveel aanhan
gers telt als dc andere groepen samen.
De kans op de 1071 M.-golf is geheel ver
broddeld.
Wat in „Het Volk" gestaan heeft over het
Gleichwellensysteem, m.l. dat de heer Corver
het onuitvoerbaar zou achten, is van a tot
gelogen. Men heeft daar een spion in dienst
die notulen van de A.V.R.O. had, maar het
zijn niet de volledige en niet de goedge
keurde notulen.
Tal van soc.-deim., Katholieken, orthodoxe
predikanten en vele anderen, die hun naam
niet genoemd willen hebben, steunen de
A.V.R.O.
Heel deze zaak is in politiek vaarwater ge
raakt en daarom is voor de A.V.R.O. geen
reclit te krijgen en wordt hier anders ge
handeld dan overal elders in de wereld.
Noodig is een goed geregelde omroep. Wil
er voorziening komen, dan moet de minister
zijn beslissing herzien.
Besloten werd met de indiening, mede
namens den heer Oud, van
2 moties.
De eerste vroeg instelling van een j_
geregelden algemeenen omroep, zoodat de
heele week een algemeen programma
Nederland hoorbaar zal zijn, samengesteld
onder deugdelijke contreMe.
De tweede motie noodigde den minister
uit om krachtige pogingen in het werk te
stellen om zendtijdverruiming te verkrijgen.
Verdere sprekers.
Het woord was daarna aan den heer
Lingbeek (h.g.s.) Deze betreurde hot, dat
de partij-radiovereenigingen bij den minister
zoo hoog stonden, maar de radiovereeniging,
die geen partij wil dienen en bij vele
stroomingen aanhang vindt, achteruit werd
gezet.
De partij-indeeling werd boven lucht en
wolken aangebracht Het is een niet-natio-
nale, maar partijdige daad.
De A.V.R.O. had de minister niet tot een
partijvereeniging mogen verlagen. Het is
hem daardoor mogelijk geworden haar min
der te geven dan waarop zij recht had.
De regeling van nu is ook niet in over
eenstemming met de christelijke grond-
m van ons volksleven. Op een der Kerst
dagen bijv. werd eein belangrijk deel van
den zendtijd afgestaan aan de socialisten.
De minister heeft nu ook een eind ge
maakt aan het wijdingsmorgenuurtje van
A.V.R.O. In dit opzicht is de minister
door de Christelijke grondslagen heengezakt.
De coalitiepartijen hebben de socialisten
te hulp geroepen om recht te krijgen. liet
masker is daarbij afgeworpen: het ging
Rome en zijn trawanten om de macht en de
opzet is gelukt. Dat is list en verraad van
Rome. (Geroep hoho! en gejuich.)
Slotemaker «de Bruine (c. h.)
achtte 's ministers besluit niet gelukkig. Na
tuurlijk wees hij de gepasseerde onbehoor
lijkheden der critici af.
Uit de behandeling van de Radiowet in de
Kamer was geen maatstaf voor den minis
ter te vinden.
Waarom is niet naar het rapport-Ruys de
Beerenbrouek teruggekeerd?
We kunnen bij de huidige regeling niet
blijven. Het is jammer, dat we niet hebben
kunnen bereiken wat indertijd voor Indië
is voorgesteld.
De heer Slotemaker heeft voorkeur voor
het algemeene boven het bijzondere. Alle
jrgolijking met den schoolstrijd wijst hij
f; er is zelfs geen parallel te trekken.
Dc moeilijke vraag was wat onder „al
gemeen" te verstaan. Wil dat zeggen: neu
traal, kleurloos, karakterloos? De minister,
die „algemeen" noemde datgene, waardoor
niemand zich gekwetst voelt, toonde van
ander gevoelen te zijn: precisecring van het
begrip wacht op advies van den Radioraad.
Het algemeen program zal telkens worden
aangekondigd als „Algemeene Nederlamd-
sche Omroep". Er is dus een algemeene
Nederlandsche omroep. Er zou aanleiding
zijn geweest om aan dien algemeenen om
roep 50 pCt. van den zendtijd te geven in
plaats van 15 pCt, zooals de meerderheid
m den Radioraad heeft geadviseerd. Waar-
n kon de minister daarvan niet afwijken?
Prof. Slotemaker vraagt 50 pCt. voor den
algemeenen omroep, omdat ook het bijzon
dere tot zijn recht moet kunnen komen.
Hoe bepaalt de minister het karakter van
de omroepvereenigingen?
Voor R. K. en orthodox-protestanten geeft
dat geen moeilijkheden. Voor V.A.R.A. en
A.V.R.O. zijn die er wel: Vertegenwoordigt
de V.A.R.A. een eigen levens- en wereld
beschouwing? Ja? Goed, maar dan is het
louter economisch-sociale cachet van de
S.D.A.P. af en krijgt ze een levensbeschou-
ing tot ondergrond.
Bij de A.V.R.O. is het nog moeilijker. Zij
algemeen zeggen haar statuten. De minis
ter zegt: zij is bijzonder: Op welken grond
en met welk recht doet de minister dat?
De 4 geestesstroomingen vallen niet samen
met de 4 omroepvereenigingen.
We krijgen nooit iets algemeens, als het
karakter van de A.V.R.O. niet vaststaat.
Verwerping van de eerste motie-Boon be-
.eekent niet dat de gevallen beslissing juist
is. Men vergete niet, dat ons volk niet be
reid is in politieke schema's te denken. Ook
niet onder de christelijke groepen en zeker
niet onder de jongeren.
Met genoegen had Prof. Slotemaker van
den Minister gehoord, dat hij vertrouwde,
dat de bijzondere vereenigingen niet allen
tijd zullen gebruiken voor bijzondere pro-
paganda, dus ook een algemeen gedeelte zul
len uitzenden. Welnu dat pleit ook voor zijn
meening, dat voor den algemeenen omroep
50 pCt. beschikbaar moest zijn.
De heer Krijger (c.h.) betreurt het uit
eenvallen van ons volk op het gebied der
radiouitzending. Maar de omstandigheden
zijn ook hier van invloed. Een nationaal
christelijke omroep zou het meest gewcnscht
zijn. Er is echter een werkelijkheid, die ons
zegt dat een nationaal-christelijke omroep
niet mogelijk is. Van het positief christelijke
zijn velen daarvoor te afkcerig. Daarom is
's ministers beslissing thans misschien de
eenig mogelijke.
Opgemerkt werd, dat het rapport-Ruys de
Beerenbrouek, dat een algemeenen omroep
wilde, heftig is bestreden, o.a. door de Com
missie uit het Algemeen Nederlandsch Ver
hond, die een ander voorstel deed. dat vol
gens de N.R.Ct. een verheugenis was.
De minister vond de bestaande groepeering
Er is ontkend, dat de A.V.R.O. een geestes
richting heeft. Maar er is ook een geestes
richting, die het beginsel uitschakelt. Haar
beginsel is het beginsel der beginselloosheid.
De minister spreekt in zijn beschikking
van „hoogtijdagen der arbeiders". Wie zijn
dat?
Op zichzelf verheugt de heer Krijger zich
niet over de verruiming van den zendtijd
voor de socialistische V.A.R.A. Maar onthou
ding van haar recht zou den socialistischen
groei niet beteugelen. Echter moet gewaakt,
dat ook van die zijde het gezag wordt aan
getast of de eerbied voor de goede zeden uit
het oog wordt verloren. Gebeurt dat, dan
moet gestraft.
Uitlatingen als den laatsten tijd van de
zijde van de A.V.R.O. zijn gedaan tegen het
gezag en dat gezag ondermijnend, zijn ook
anti-nationaal.
De menschen, die zoo druk spreken van
cultuur en nationaliteit, hebben de laatste
weken den wensch gewekt om voor hun cul
tuur en verdraagzaamheid te worden be
waard. Men spreekt van waardeering van
den A.V.R.O. bij het volk. maar de waar
deering voor dc N.C.R-V. is zeker veel groo-
ter, zoodat de A.V.R.O daaraan geen rechten
kan ontleenen.
Tenslotte verdedigde de heer Krijger de
gevallen beslissing, maar wenschte toch dat
op den duur een algemeene omyoep zou ko-
men. 4
De heer Teulings (r.k.) meende, dat
dc hetze tegen den minister de vrucht is
van een compagne van jaren en niet pleit
voor het karakter der instelling die men
Wenscht te verdedigen.
In de zendtijden-regeling is welbewust en
naar billijkheid geregeld. De factor van het
getal is daarbij niet geheel verwaarloosd.
De verschillende organisaties zijn gelijk
waardig. Ze hebben behoefte aan zoo groot
mogclijken zendtijd. Als gclijkwaardigcn
zijn ze thans door den minister naar billijk
heid bedeeld. Eén organisatie is niet als de
nationale, de algemeene te aanvaarden. De
heer Teulings wees die kwalificatie af. Ook
achtte hij een neutrale organisatie een fic
tie. De Katholieken willen hun eigen cul
tuur uitzenden. Had de minister niet aan
de 4 organisaties gelijke deelen gegeven,
dan zou dat voor drie er van verschrompe
ling hebben beteekend. Het z.g. algemeen
karakter van de A.V.R.O. geeft geen aan
spraak op meer recht. Katholieke en Chris
telijke svmpathyseerenden niet de A.V.R.O.
behooren tot de achterblijvers, die we steeds
in den beginne bij groote bewegingen zien.
Velen zijn ook verkeerd ingelicht.
De indertijd door enkele liberale heeren
opgerichte H.D.O. heeft niets ongedaan ge
laten om de z.g. sectarische omroeporgani
saties het loven zuur en onmogelijk te ma
ken. Die geest is nooit verdwenen.
Voor een algemeen programma weigert dc
A.V.R.O. nog steeds samenwerking op do
basis der gelijkwaardigheid van de andere
organisaties. Wat bereikbaar was, ook in dit
opzicht, heeft de minister in zijn beschik
king neergelegd. De weg van samenwerking
blijft open. Ook nu de vier organisaties bij
toerbeurt het algemeen programma zullen
verzorgen.
Met de toebedeeling van zendtijd aan de
V.A.R.A. hebben de chr. organisaties niets
te maken; ze zijn er niet verantwoordelijk
voor. Die toewijzing lag in de lijn van de
wet en van het recht.
De heer Vliegen (s.d.) achtte de nieu
we regeling beter dan wat we hadden en
daarom zijn de soc.-dem. er tevreden mee.
De organisatie, waardoor zij een eigen woord
kan spreken, is nu op gelijken voet als an
dere vereenigingen behandeld.
De toestand is, dat de V.A.R.A. 8 uren
had op den Hilversumschen zender, terwijl
de A.V.R.O., van gelijke getalsterkte: 100
uren had. x
Na een breed historisch overzicht omtrent
het ontstaan van de A.V.R.O. kwam de heer
Vliegen tot de conclusie, dat een algemeene
omroep onder de tegenwoordige omstandig
heden niet te verkrijgen is.
Wat is de bedoeling van den Minister
geweest met het algemeene programma?
MinisterRcymcr: De bedoeling is ge
weest voor de goedwillende vereenigingen n
basis te scheppen voor samenwerking.
De heer Vliegen wees er verder op,
dat een omroep die slechts 8 zenduren had,
moeilijk groote kosten kon maken voor het
igageeren van artiesten.
Hij verklaarde tenslotte bereid te zijn me:
de te werken aan het maken van een betere
regeling. Als datgene, wat de heer Boon
onmogelijk genoemd heeft mogelijk wordt,
dan valt er met de S.D.A.P. te praten.
De heer v. Dijk (a.r.) waardeerde het,
dat de interpellant zich van alle grofheden
in pers en vergadering, tegen den minis
ter geuit, heeft losgemaakt.
Had de A.V.R.O. recht op meer zendtijd
dan de andere organisaties? Zij was abnor
maal gunstig bpdeeld en moet nu leeren
niet in een leuningstoel te zitten, maar op
gewonen stoel. De bestaande regeling
was voorloopig en er zijn daarom geen rech
ten aan te ontleenen. De omroeporganisaties
konden niet tot een regeling van den be
perkten zendtijd komen. Daarom moest de
minister beslissen.
Een nationale omroep heeft veel aantrek
kelijks, maar een geestelijke eenheid in cul
tureel opzicht bestaat niet. Nationaal is het
tot haar recht laten komen van de verschil
lende levens- en wereldbeschouwingen, in
eiken vorm dat ook georganiseerd wordt
Indien neutraal norm wordt en kleurloos
moet beteekenen, dan domineert de liberalo
levensbeschouwing en wordt al wat daar hui
ten ligt tot sectarisme gestempeld. Dat aan
aarden we niet To sproken van sectaris-
le is niet toelaatbaar.
Ook op het politieke teven drukt de wereld
„n levensbeschouwing haar stempel. Al laat
men uit den omroep alle politiek weg, dan
nog verandert de positie niet De A.V.R.O.
is niet de door ieder te aanvaarden alge
meenheid. De practijk toont het karakter
an de A.V.R.O. aan in dc uitzendingen op
Zondag en in de samenstelling van het be
stuur. Van een algemeen nationaal karakter
van de A.V.R.O. blijft niets over en zij heeft
dan ook slechts aanspraak op een billijk
deel van den zendtijd.
Wat op christelijken grondslag staat ver
tegenwoordigt minstens de helft van het
Nederlandsche volk. Dit volksdeel ontving
de helft van den zendtijd en kan dus te
vreden zijn.
De rest was voor de anderen. Zij kon
niet naar politieken maatstaf worden ver
deeld, maar er moest met de groepen, die
een bepaalde levens- en wereldbeschouwing
een belangrijk sluiswerk en wat daarmee samenhangt
Om de buitendijks liggende Parkhaven te Rotterdam in verbinding te brengen met de
Coolhaven en via deze dus met de Schieën en straks via het „Kanalenplan'\ zelfs met
de Rotte, zijn belangrijke sluiswerken in Schieland's Hoogen Zeedijk noodigdie ter
plaatse den naam Westzeedijk draagt. Na geruimen tijd op het begin van de werkzaam
heden daarvoor gewacht te hebben, kunnen we thans constateeren, dat die begonnen zijn.
Binnen afzienbaren tijd zal nu de verbinding tusschen buiten- en binnenwater tc
Rotterdam aan de eischen van den nieuwen tijd beantwoorden. De Vlasmarïtslnis zal
b.v. kunnen worden uitgeschakeld. En daarmee samenhangend zullen ook groote ver
beteringen in de binnenstad mogelijk worden, waarvan wij alleen maar behoeven te
noemen de verlaging van 'i straatpeil van 't Hofplein en daarmee de mogelijkheid om
dit zijn definitieven vorm te geven zooals die eenigen tijd geleden door den Raad is
aangenomen.
vertegenwoordigen, gerekend worden. Daar
om kon aan de V.A.R.A. een billijk deel
van den zendtijd niet onthouden worden,
omdat zij de levensrichting der soc. demo
cratie vertegenwoordigt. Dat was 'n kwestie
van recht, nu de zendtijd beperkt is.
De A.V.R.O. beschikt over een meer dan
evenredig deel van den zendtijd. Het ver
schil in aanhangers van dc omroeporganisa
ties kan niet beslissend zijn. De historische
ontwikkeling wijst op een niet te handha
ven voorsprong der vrijzinnige wereldbe
schouwing. Er moest recht worden gedaan,
maar toezicht op alle uitzendingen blijft
daarbij noodig. Alle revolutionair optreden
zal geweerd moeten worden.
Een poging tot samenwerking wordt ge
daan in het reserveeren van een deel van
den zendtijd voor een algemeen programma.
Dat behoeft niet alleen door de vrijzinnigen
te worden verzorgd.
's Ministers beslissing is billijk te noemen.
Van de voorgenomen instelling van een be
roepsinstantie werd dankbaar acte genomen.
De heer de Visser (comm.) achtte neu
traliteit van den kapitalistischen klassestaat
onmogelijk. De A.V.R.O. is allerminst neu
traal maar hyper-kapitalistisch. Zij ©n ook
de V.A.R.A. weigerde op benepen wijze om
aan de communisten gelegenheid te geven
van de radio gebruik te maken.
De getroffen verdeeling bevredigt de re
volutionaire arbeiders niet. Voor Indië bijv.
moesten dan de communisten tienmaal meer
spreektijd hebben dan de socialisten.
De heer Floris Vos (Midden Partij)
hield een pleidooi voor „de bloeiende han
delsonderneming de A.V.R.O." en tegen de
sectarische omroepen. Van samenwerking
tusschen de leiders der groote omroepver
eenigingen verwacht hij niet veel. De A.V.
R.O. is cultureel de beste voor het volk;
dat geeft aanspraak op overheidssteun. De
beslissing van den minister doet tekort aan
de ontwikkeling en kunstzinnige opvoeding
van ons volk. Voor de moties verklaarde
zich de heer Vos.
Mr. Oud (v.d.) betoogde, dat de Kamer
den vorigen minister van waterstaat een
richtsnoer heeft gegeven zoo vaag als deze
wilde. Had deze minister een meer concre-
ten maatstaf gewild, dan had hij moeten
voorstellen de wet te wijzigen.
Duidelijk was intusschen, dat het amen-
dement-v. Dijk, dat van verdeeling naar
evenredigheid sprak, niet wilde, wat de
nister nu gedaan heeft. Pariteit wilde i
niet, toen het woord billijkheid in de
is gebracht.
Algemeen en neutraal is voor den heer
Oud niet het zelfde. Neutraliteit in g
dienstige en politieke vragen is voor
roeporganisaties niet mogelijk, maar e
toch veel dat aan te hooren valt onverschil
lig Van welke richting men ook is. Dat be
hoeft echter niet door alle omroeporganisa
ties te worden uitgezonden. Daardoor wordt
samenwerking tegengehouden.
De A.V.R.O. heeft geen bepaalde kleur. Er
zijn ook bijz. omroepvereenigingen. Maar
die behoeven geen gelijk deel van den zend
tijd te hebben, gelijk op met de A.V.R.O.
Omdat er vier omroepvereenigingen zijn,
heeft men, meende de heer Oud, vier levens
beschouwingen moeten zoeken.
Deze methode, maakt de menschen nfkee-
g van de politiek. Ze willen niet op die
manier voor alles worden ingedeeld. Noodig
was geweest uitvoering van een algemeen
programma; daarnaast had aan den hijzon
deren omroep een plaats kunnen zijn goge-
i. Hilversum had aan de algemeene A.V.
R.O. moeten zijn gegeven; Huizen aan de
bijzondere omroepen.
Överhecrschend in deze zaak is, dat het
grootste deel van ons volk zich gekwetst
heeft gevoeld door de politieke lokettecring.
De heer Duys (s.d.) betwistte verschil
lende mededeelingen van den heer Boon.
De Radiobodc heeft 240.000 oplaag zegt de
heer Boon, maar liet zijn er maar 1S6.000
betalenden. Dat staat op de krant.
Het aantal abonné's beteekent niets be
slissends.
Alleen dc A.V.R.O. met 6Yo dag zendtijd
kon een algemeen programma geven door
haar geüsurpeerde positie. Anderen moesten
zich daardoor wel op de A.V.R.O.krant abon
neeren, wilde zij naar het algemeen pro
gramma luisteren.
it is de A.V.R.O., die allo pogingen om
een algemeenen omroep te krijgen ver
ijdelt. Zij beschouwt zich als zoodanig en
dat aanvaardt het grooter deel van hot Ne
derlandsche volk niet. Wat we samen kun
nen doen, behoeft niet uitsluitend door de
A.V.R.O. te worden gedaan. De A.V.R.O.
drijft „zaken" in de cultuur. Waarom is bijv.
ngfilijerg het monopolie van de A.V.R.O.?
Zij verhindert dat orkesten en musici voor
dere omroepen optreden. Doen zij het wel,
dan krijgen ze bij de A.V.R.O. ontslag. De
A.V.R.O. is in werkelijkheid niet politiek-
neutraal. Er wordt liberale politiek daar
doorgegeven. Waarom weigert dc A.V.R.O.
vrijzinnige dominees? Zij paradeert met de
witte das om haar liberalisme wat op te
kalefateren. De vrijzinnige dominee's komen
nu bij de V.A.R.A. terecht In Utrecht wor
den de Vrijheidsbonders officieel opgeroepen
naar de protestvergaderingen.
De politiek van Ziramermann wordt wel
door de A.V.R.O. uitgezonden. Treub laat ze
aan 'net woord, maar Colijn en anderen zegt
zij niet te kunnen doen optreden.
De heer Vogt schreef schunnigheden over
minister Reymer in zijn blad. Dat Y.tuur,
die men ons wil brengen. De heer Duys zou
bijna willen zeggen: stik in die cultuur
en verdwijn.
De heer Kersten (s.g.p.) sloot de rij der
sprekers. Hij meende dat de minister sterk
staat tegenover de protesteerenden. Hij ver
staat ook de argumentatie der omroepver
eenigingen, die tegenover de A.V.R.O. staan.
Die A.V.R.O. is in wezen een vrijzinnige
omroepvereeniging. Zij is allerminst onscha
delijk voor wie naar Gods Woord willen te
ven. Het christendom boven geloofsverdeeld
heid, dat zij wil brengen, is niet te aan
vaarden. Tegen het humanisme van den heer
Boon gaat ons protest
Op den bodem van Gods Woord, op het
beginsel der Hervorming, wenschen we de
nationale eenheid.
Maar dit alles zegt niet, dat de heer Kers
ten voor een christelijk radio is. Hij wil
niet weten van een radio-coalitie. Tegen het
christelijk element in de N.C.R.V. heeft hij
bezwaar. Het is naar de mode van den dag.
Het genot van de radio moeten we opofferen
en hij wenscht haar uit de gezinnen te
weren.
Door de radio mogen geen roode en Room
sche denkbeelden worden verbreid. Dat is
wind zaaien, waarvan men later storm zal
oogsten.
Dupliek van den minister.
Minister Reymer kwam te kwart
voor zeven aan het woord. Hij zal de zend-
tijdverdeeling naar billijkheid toepassen en
dus niet al te diep ingaan op de rede van
den heer Boon. Er ligt tusschen dezen cn
hem een kloof die niet te overbruggen is.
De A.V.R.O. heeft geenszins meer. rechten
dan de andere omroepvereenigingen. Het be
wijs, dat zij de algemeene omroep is, is niet
geleverd.
De nu genomen beslissing is geen beslis
sing voor altijd. Indien de minister maar
niet door deze debatten tot de overtuiging
komt dat een nadere regeling noodig is, zal
hij tot de Kamer komen.
In zijn beschikking staat, dat in do eerste
plaats moet komen het algemeene program
ma, waarvan men de beteekenis niet naar
volte waarde heeft erkend. Daarmee heeft
de minister willen vastleggen, dat er wel
degelijk eenheid is in ons volk. Hij kan ech
ter niet toegeven dat alleen de A.V.R.O. een
algemeen programma kan verzorgen. Het
moet worden een samenwerking van de goed
willend vereenigingen.
Do Minister is ontvankelijk voor andere
argumenten, maar voor een dreigement gaat
hij niet uit den weg. En hij wil wel zeggen,
dat. als men op dien weg voortgaat, de deur
van zijn departement voor sommigen geslo
ten zal blijven. Hij hoopt, dat het tot een
gemeenschappelijke samenwerking zal ko
men, maar als één verecniging zou meenen,
dat zij alleen het recht heeft tot uitzending
van het algemeene programma, dan wijst hij
deze aanspraak af en zal hij zelf de beslis
sing nemen.
Inzake de moties merkte de minister op,
dat de tweede motie totaal overbodig is. Ten
aanzien van de eerste motie verklaarde de
minister, dat hij zich niet kan losmaken van
de toelichting ervan, die do uitzending van
het algemeen program wil opdragen aan de
A.V.R.O., zoodat hij ook de aanneming van
deze motie moet ontraden. Hij ziet in de
motie een wantrouwen in zijn beleid.
De heer Boon (lib.) tripliceerde kort,
waarna de beraadslagingen werden gesloten.
De moties verworpen.
INGEZONDEN MEDEDEEUNO.
Zomersproeten ver
dwijnen spoedig door een pot
SpViltola Bij alle Drogisten.
Zaterdag 31 MrL
HUIZEN (1875 M.) KRO. 8.159.30 Platfn-
■oncert. 11.3012 Godsdienstig halfuurtje. IJ
Udseln. 12.0112.15 Politieberichten. 12 15—115
,onch«nuilek door het KRO-Trlo. ï.iS— 3 Nieuw
t Griunofoonplaten. 2—3.15 Kinderuurtje.
-5 Kadjo-Zw-emcurs'-- c - -
7.15 Journalistiek WeekovereichC 7.15—7 45
Ir. I.. J. M. Feber. over „Het Communisme
ding tot Godsdienst en Cultuur".
8 Ttjdeein van de KRO-K
ert.. lj—12 Vroolpk Plat
—8 Politleberi...
811 Populair
Ongev»
x de KRO-Klok
Modepi
VARA 8. VARA-V;
10.10 Vervolg Ci
4.30—5 Sportpraatje. 5-
-CO6 Gramofoon. o Ttfd
8.05 Concert 10 Per
11 Bö de pomp. V
„RADIO-STRIJD".
Een vlugschrift van de N. C. R. V.
In verl>and met de huidige onrust in de
radio-wereld heeft het bestuur der Ned.
Chr. Radio Vereeniging een vlugschrift:
„Radiostrijd", samengesteld, waarin de
beteekenis van de zeudtijdverdeeLing wordt
uiteengezet Iederlezer van de „Omroejv
gidszal a.s. Zaterdag zeven exemplaren
van dit geschrift tegelijk met de gids ont
vangen, terwijl hij verzocht wordt voor ver
spreiding ervan te zorgen. Bovendien zijn
voor verspreiding kosteloos exemplaren ver
krijghaar bij de N. C. R. V., Huize „Voog-
lenzang" te Ede.
De vragen, welke ook in onzen kring in
deze dagen oprijzen in verhand met de ra
dio, worden zooveel mogelijk in „Radio
strijd" onder de oogen gezien. Dit blijkt
reeds uit de volgende titels der paragrafen:
1. Korte geschiedenis van de zendtijdver-
deeling; 2. Verheugt de N. C. R. V. zicli over
vermeerdering van den zendtijd der socia
listen; 3. De verhouding van de N. C R. V.
tot de Roomsohen; 4. Is er voor de N. C
R. V. niets veranderd?; 5. Radio-strijd en
schoolstrijd; 6. Het optreden van de A. V.
R. O.; 7. Wat gij, lezer, in dezen strijd
kunt doen.
stemmen tegen de eerste motie ©iet wil zeg
gen, dat men geen algemeen program zou
willen. De tweede motie is overbodig. Zijn
fractie zal tegen beide moties stemmen.
De heer Colijn (a.r.) zou met zijn vrien
den tegen de moties stemmen, omdat de
minister niet anders heeft kunnen handelen
dan hij heeft gedaan en de tweede motie
overbodig is.
De heer Schokking (c. h.) reide, dat,
vooral in verhand met hetgeen de Minister
in zijn tweede rede heeft gezegd, zijn frnctio
tegen de eerste motie zal stemmen. De 2rle
motie is overbodig, zoodat hij ook tegen die
motie zal stemmen.
De eerste motie wordt verwor
pen m e t 56 tegen 15 stemmen.
Vóór dc liberalen, de vrijzinnig-democraten
cn de heeren Floris Vos, Lingbeek.
De tweede motie wordt verwor
pen met 58 tegen 15 stemmen.
Vóór dezelfden.
Sluiting.
De Voorzitter deelde mede, dat het zijn
voornemen is de Kamer bijeen te roepen,
zoodra de stand van enkele wetsontwerpen
dit noodig zal maken. Het lijkt hem waar
schijnlijk dat dit zal zijn in de twe.cde helft
van Juni.
De vergadering werd te 7 uur verdaagd.
De Arboidsbemiddelingswet is met 62 te
gen 19 stemmen aangenomen. Tegen stem
den alle anti-rev., behalve de heer Smeenk,
2 ehr.-hist., de liberalen, de eenig aanwezige
s.g.p.'-er, dc heer van Dis en de heeren Ling
beek en Braat
dPveterinaire inspectie
10-JARIG BESTAAN
De Veterinaire Inspectie van de Volksge
zondheid herdacht bij een feestmaaltijd in
hotel Wittebrug te den Haag haar 10 jarig
bestaan.
Als gasten waren nnnwezig de Minister
van Arbeid, mr. Verschuur, oud-Minister,
prof. mr. Aalberse cn dc Directeur-Generaal
van de Volksgezondheid, mr. Lietacrt Peer-
bol te.
Dc tafel werd gepresideerd door den Vote-
rinairen Hoofdinspecteur van de Volksge
zondheid. Dr. Berger, die do gaston welkom
heette, den minister toesprak en in het bij
zonder zieli richtte tot oud-minister Aalbes
se, onder wien de Vleeschkeuringswet in
dertijd tot stand kwam en door wiens be
moeienissen de Veterinaire Inspectie \ando
Volksgezondheid werd ingesteld.
(NaaruK verboden
DE EZEL VAN MIJNHEER PIMPEL.MANS
Helaas, 'do arme man was alwéér ahute
geweest: in plaats van schuurpoeder, had
hij een zakje gipspocder gegrepen. En dat
werd nu door het water één harde, witte
massa, die z'n heele hoofd omsloot. Bijna
stikkend van benauwdheid in zijn omhulsel,
rende Mijnheer Pimpelmans de kamer in,
om redding tc zoeken hij zijn vrouw.
Zwaaiend met zijn armen holde hij om de
tafel heen
30. Maar Jocodus fluwde rijn „Kaas" op
een stoel cn sloeg met een fikschen mep het
gips aan stukken. Maar o, jongens, nu
moesten de stukken er nog Af. en dat viel
niet mee. Want Meneer's bakkebaard).-s en
z'n kuif zaten in het gips vast en dit kon
er niet anders af, of de haartjes moesten
mee. „Och, och, waar heb ik het aan ver
diend!" kreunde de arme man; ..nog nooit
heb ik een koe zóón pijn gedaan!''
1 Wordt Maandag vervolgd.}
