TWEEDE KAMER
WOENSDAG 28 MEI
EERSTE BLAD PAG. 2
HERZIENING DER
GEMEENTEWET AANGENOMEN
DE CHEMISCHE OOKLOG
DE ZENDTIJD-INTERPELLATIE
„Naar goed vermogen en naar
billijkheid is gehandeld"
Vergadering
Mei 1930.
bruikeai mag wanneer men er mee aange
vallen wordt. Daarom zou hij tegen art
van het protocol stemmen.
De lieer v. D ij k (A.R.) begreep niet, dat
we gelijk de heeren v. Zadelhof! en Mar-
cliant zouden willen lijdelijk het geweld
der chemische sLrijchniddelen over ons heen
zouden moeten laten gaan, zonder leg
weer te bieden dus. Het geweten verbiedt
allerminst zich tegen het bruut geweld van
anderen te verzetten.
De lieer L. de Visser (Comm.) beweer
de, dat er een verscherping is in do econo
mische verhoudingen. Alle burgerlijk-kapi
talistische staten koeren zich daarom tegen
Rusland, dat zijn economisch leven en eco
nomische volmaking voortdurend krachtig
ontwikkelt. Er is eenvoudig ophitsing tegen
Rusland; men denke maar aan de protest
meetings, waarin dominee, pastoor en rabbi
een leugenaclitigen kruistocht, tegen Rus
land prediken.
Humaniseering van den oorlog is mallig
heid en nonsens en dus zou hij tegen het
wetsontwerp, dat niets, dan misleiding be-
teekent, stemmen.
De lieer Til anus (C.H.) zou het voor
behoud in art. 2 beperkt willen zien tot de
chemische strijdmiddelen.
Minister Beelaerts verdedigde liet ont
werp.Hij hechtte aan liet protocol ook geen
overdreven beteekenis. Alleen volkenrechte
lijk heeft het eenige waarde, otadat liet er
naai* streeft noodelooze wreedheid in den
oorlog te voorkomen. Aan het slot van zijn
rede wijzigde de minister liet ontwerp in
dien zin, dat dé' gemaakte reserve alleen
zou gelden voor de chemische strijdmidde
len. De bacteriologische werden er dus aan
onttrokken.
Ook minister Deckers was uit zijn tent
gelokt. Hij wees in de eerste plaats op de
moreele betekenis van het protocol. Daaraan
ontbreken sancties. In de gegeven omstan
digheden mogen wij ons dus op een defen
sief optreden voorbereiden. In ieder afzon
derlijk geval zal worden beoordeeld op wel
ke wijze wij ons zullen verdedigen.
Ter voorbereiding van den bacteriologi-
schen oorlog geschiedt in ons land niets.
Voor derf chemischen oorlog beperkt de
voorbereiding zich tot het uiterste minimum
Onderzocht wordt alleen hoe en in welke
mate in tijd van nood tot dien strijd kan
worden overgegaan.
Er werd gerepliceerd.
De lieer v. D ij k (A.R.) diende een amen
dement in om de aangebrachte beperking
2 neg scherper te accentueeren.
Voorts merkte hij nog op, dat de consicntie
der overheid, die voor liet recht en de vei
ligheid van den staat verantwoordelijk is,
te onderscheiden valt van de individueels
msciSntie.
Minister Deckers herhaalde, dat Ne
derland niet denkt aan een aanvalsoorlog,
noch aan een chemischen oorlog. Het denkt
ook niet aan eigener beweging chemi
sche strijdmiddelen aau te wenden. Laat
Rusland zich op clit punt ook eens eerlijk
oprecht uitspreken.
Bij artikel 2 kwam het amendexnent-v.
D ij k aan de orde.
Minister Beelaerts achtte de wijziging
minder noodig.
De heer v. D ij k erkende, dat het amen
dement slechts een weinig verder ging dan
het regeeringsartikel. Hij trok net amende
ment in.
Art. 2 werd in stemming gebracht en aan
en om en met 53 tegen 23 socialistische
vrijz,-dfim. stemmen.
Het wetsontwerp ging er z. h. st. door. Al
leen de lieer de Visser was er tegen.
Inmiddels was het bijna 4 uur geworden
eer de interpellatie-Boon over de
verdeeling van den radio-zendtijd
aan de orde kon w. -nlcn gesteld.
Boon -begon met de geschiedenis
van liet radiowetje te releveeren, waarbij
uitgesproken werd,* dat dc verdeeling
den zendtijd „naar billijkheid" zou moeten
geschieden. Het advies van den Radioraad
bleef langer dan een jaar uit. Het erken
de A.V.R.O. als baanJbreekster en als ei
bijzondere omroepvereeniging: zij kreeg 2G
pcL van den zendtijd, de andere omroep
organisaties 18 pet I)at was beter dan nu dc
minister beslist heeft. Waarom is hij van
het advies afgeweken ten nadee'.e van de
A.V.R.O.? En waarom heeft hij den Radio-
raad niet orn advies gevraagd over zijn
voornemens.
's Ministers kunststukje is eenvoudig,
maar houdt geen rekening met de variaties
in liet geestelijk leven.
Men lieeft voor dit doel de tegenstelling:
christelijke levensbeschouwing humanis
me geconstrueerd. Zij heeft geen zin.
Huizen is half om half gegaan. Met Hil
versum ging het minder gemakkelijk door
de variaties onder de- humanisten. Er moest
door alle andere groepen gedeeld worden
Daarvan is de A.V.R.Ö. de dupe geworden,
hoewel zij met godsdienstige en politieke
schakeering niets te maken heeft. De A.V'.
R.O. Is geen vrijzinnige omroep. Dat blijkt
uit haar aanhangers. De Radiobode
240.000 abonnee's, waarvan 130.000 luister-
zinken zijn. Die aanhang is bijna
groot als dóe van de andere groepen
Dc aanhang van de A.V.R.O. is onder alle
gezindien, richtingen en klassen in de maat
schappij te vinden en gaat ver uit buiten
de p.-litiek-vrijzinnige groepen. Dc A.V.R.O.
is ren algemeene omroep, gewaardeerd door
allen, die niet met politiek en scheiding-
makende redevoeringen willen worden las
tig gevallen. In verschillende landen is de
oinroep vrijwel vrij van politiek en daar
door nationaal. Precies wat de'A.V.R.O. be-
aolt te zijn en ook is.
Dc regeling was voor ons land moeilijk,
aar moer eenheid ware te verkrijgen ge
weest: één, algemeene omroep, aan welks
program zich niemand ergert, en daarnaast
crschillcndc bijzondere omroepen van klel-
ipr omvang.
Van. Christelijke zijde werd hot algemeen
programa aanvankelijk verworpen. Dc mi-
heeft liet gegeven, doch nu moeten
-rscJiillondc omroepverccnigingcn er
,'oor zorgen. Maar op deze wijze wordt
het algemeen programma tot een parodie
Vast staat, dat 80 pet van wat de bijz. om-
recuigingen geven, op een algemeen
1 n, grom pa si, waarvoor de A.V.R.O. baan-
lireokstep is geweest c-n dat veilig door groo
en en kleinen kon worden beluisterd.
Dc heer Boon betoogde verder, dat de ge-
allcn beslissing tot onrecht aanleiding kun
oven. Gewaagd werd hoe de minister
daartegen denkt te beschermen.
Voor liet restantjc zendtijd (l.G pcL) zijn
reeds 12 a 13 gegadigden. Zo zullen worden
ondergebracht bij verwante groepen, maar
dc verwantschap met Huizen zal wel niet
groot blijken te zijn.
Men noemde Huizen „de zender met don
cinig waarde. Want we Bijhei",! maar dat is onjuist. Zelfs op don
4 'gelijkheid, dat hij eon I Zondag is do mondaine muziek voortdu-
oorlog do strijdenden er zich niet aan hou- -itd aan den gang. Wat hooft dat mot het
'C het rpr.ht om ons. Chr. beginsel to maken? Niets.
re met de verboden I Geïnformeerd werd vervolgens waarom
do 1071 M.-golf is prijsgegeven en of de Mi
nister aan de A.V.R.O. het -bouwen van een
Er bleek gistermiddag op het Binnenhof
van iets meer dan gewone belangstelling
voor het politiek bedrijf. De aangekondigd!
zendtijd-interpellatie zal daarvan wel di
oorzaak zijn geweest.
Een legertje fotografen wachtte op minis
ter Reymer. llij moest worden „geknipt".
Enkele tientallen geïnteresseerden, luister
vinken en nieUuistervinken, begeerden den
toegang tot de tribunes der Kamer. Alles
wat naar demonstratie leek, was achterwe
ge gebleven.
Toen de vergadering geopend was, stroom
den onmiddellijk de tribunes vol. Op de ge-
reserveerde ontdekten we een aantal radio-
voormannen, niet van onderscheiden poli
tieke kleur, maar van onderscheiden gces-
tesstrocming, gelijk we ons in radiostijl be-
hooren uit ie drukken.Ook uit de loges ke
ken vele belangstellende hoofden omlaag.
Aller geduld werd echter langdurig op
de proef gesteld. Het werd bijna i uur eer
Mr. Boon met zijn interpellatie kon begin
nen.
Eerst had de eindstemming plaats over de
herziening der Gemeentewet. Zooals te ver
wachten was, werd zij met groote meerder
heid aangenomen. Tot de 17 tegenstemmers
behoorden allo aanwezige anti-rev. Verwon
derlijk was voorts de zielsverwantschap tus
echen den heer Lingbcek en den communist
de Visser. Beiden stemden om analoge re
denen tegen: vrees, onredelijke vrees o.i.,
voor invloed van geestelijken in gemeente
raden.
Van dc chr.-hist. fractie stemden slechts
twee leden tegon; Dr. Schokking was daar
onder niet. Wat ons eenigszins verwonderde
Minister Buys heeft zijn herziening dus
verkregen. ITij heeft haar echter niet op dc
meest eervolle wijze veroverd. Eigenlijk moe
fen we zeggen: hij heeft haar van de Kamer
meegekregen. Immers zijn aantal nederla
gen bij dc behandeling is aanzienlijk ge
weest en meestentijds scheen hij meer pas
sief dan actief. Dit is zeker: vele persoon
lijke lauweren heeft dc parlementaire be
handeling den minister niet gebracht. Zijn
houding was meestal slap, zuiver opportu
nistisch ingesteld, maar herhaaldelijk blijk
gevende van ecu niet-kenncn van de ge
zindheid der Kamer.
liet wetsontwerp tot goedkeuring van liet
pr -tocol nopens den chemischen oorlog
hield vrij lang op. De ontwapenaars licht
ten hun theorieën weer eens toe. Naar onze
meening volmaakt overbodig. Z. h. s. werd
hot, ontwerp ten slotte goedgekeurd.
En toen kwam het groote, lang verbeide
moment: de interpellatie-Boon.
We mogen den interpellant. nageven, dat
liij zakelijk en waardig zijn betoog heeft ge
houden. Veroordeeld werden do extremisti
sche uitingen uit de laatste dagen, waarin
con Am sten! am sc h predikant, geestverwant
van den heer Lingbéek, de kroon spande,
omdat hij het laagst bij do grond was in
zijn critiek en zich en zijn ambt te schande
heeft gemaakt door zijn alleronchrislclijk-
tte wijze van optreden tegen oen raadsman
der Kroon, dien hij bovendien op een luag-
liarl.jge manier ook nog persoonlijk trachtte
te grieven.
Dc minister hoeft zijn beleid kalm verde
digd. Misschien was er hier en daar in zijn
betoog wel een zwak plekje, maar we mee-
non toch, dut hij gerechtigd was tot de con
clusie: ik heb naar goed vermogen en
billijkheid gehandeld.
Dc omstandigheden waren uitermate moei
lijk en geen enkele beslissing zou algemee
ne tevredenheid hebben gewekt. De minis
ter heeft naar rechtvaardigheid gestreeld.
Ken goudschaaltje kon hier moeilijk dienst
doen. ITet is niet aan te nemen, dat 's
bisters besluit zooveel onbillijker is tc noe
men dan een besluit te dezer zake b.v. van
Mr. Boon zou zijn geweest Men moet ook
rekening houden met wat in de bestaande
omstandigheden bereikbaar was.
W c zuilen in ons overzicht over de zaak
zelf niet uitweiden in beschouwingen. In de
redactioneels kolommen is daar in de laat
ste dagen zooveel over gezegd, dat wc wei
nig nieuws er aan zouden weten toe te voe
gen. En herhaling is niet noodig.
lieden wordt hel debat nog voortgezet.
VERSLAG
Boven aan de agenda stond de ciudstem
niing over het wetsontwerp tot herziening
der
Gemeentewet.
Dc lieer L i n g l.ook (H.G.S.) verklaarde
zich nog wel hij het wetsontwerp te hebben
neergelegd, al was de vrouw-burgemeester
or .ii opgenomen. Veel erger vond hij liet
ccliter, uit protcstantsch oogpunt zelfs on
christelijker, dat dienstdoende geestelijken
burpcnifpsler zullen kunnen worden. Dat is
ecu restauratie der middeleeuwen, waar
door voor sommige provinciën gevaren ont-
slaan van dien aard, dat zij hem nopen 'te
gen te stemmen.
Gelijksoortige motieven ontwikkelde de
communist de isser in eon verklaring,
waarin hij zijn tegenslcmmilXg motiveerde.
Gok hij roesde, dut somige gemeentebestu
ren onder invloed der geestelijkheid zouden
Het wotsonlw
rd (hu
a ge
il om on mot 04 togen 17 stom
stemden de aanwezige 10 anti-rev,, de 3 S.
G. I-'.-'ers, do olir.-liisk Krijger en Tilanus
en do heeren Llngboek en ile Visser.
Het wetsontwerp tot goedkeuring van liet
protocol nopens don
chemischen. oorlog
van 17 Juni 1025 bracht een vrij uitvoerig
debat. De behandeling van dit protocol is
o:.i in dc toekomst het gebruik van cliemi-
muhlHte^ihhXr'1' 'lh >l"J<l
Voor den heer v. Zadel hof f (S.D.)
had het protocol weinig' waarde. Want. we
iet de
Zelfs reservecren
te verdedigen, indien
middelen worden aangevallen.
Mr. M are li ant (V.D.) betoogde, dat als
n>en verklaart, dat het geweten het gebruik
van bacillen verbiedt, men ze ook niet ge-
De A.V.R.O. moest er aan; de andere groe
pen vreezen haar. Wat haar nu is overko
men, heeft overal geestdrift en verbittering
gewekt, al betreurde de heer Boon enkele
uitingen, die aan- liet adres van den Minis
ter persoonlijk zijn gericht.
Het is zoover gekomen, dat Geref. Kerken
kerkelijk gaan vervolgen menschen, die bij
een andere omroeporganisatie dan de N. C.
R. V. zijn aangesloten.
Het omroepvraagstuk is niet opgelost. Er
is geen recht gedaan. De stem van het Ne-,
dcrlandsche volk er over zal niet verstom
men.
Daarna las de heer Boon zijn vragen voor.
Zij luidden als volgt:
1. Is dc Minister van oordeel, dat door de
beschikking van 15 Mei 1930 in Nederland
bij eerbiediging van verschil van inzicht
en overtuiging tusschcn hen, die als orga
nisatie van den omroep grinnik maken
een goed geregelde national omroep in het
leven is geroepen?
2. Is de Minister niet van oordeel, dat het
gewenscht is in Nederland één algemeenen
omroep te krijgen met daarnaast ruime ge
legenheid vror bijzondere omrocpvereeni-
gingen om uit te zanden?
3. Is het juist, dat de Minister is afge
weken van het advies van den Radioraad
inzake de zendtijdverdecling en zoo ja, is
de Min'Mer bereid mede te doelen, welke
overwegingen daarbij tot leiddraad heb
ben gestrekt?
4. Is de Minister niet van oordeel, dat in
het gevolgde systeem de bijzondere omroep-
verconigingen met uitzondering van de
V.P.R.O. tezamen eon zendtijd hebben
gekregen, welke geenszins in overeenstem
ming is met de cultureele of godsdienstige
bel too f ion, die zij meencn te bevredigen?
5. Hoo si-elt de Minister zich het karak
ter voor van de algemeene programma's te
verzorgen door vier omroepvereenigingeh?
6. Is de Minister niet overtuigd, dat zend-
verruiming voor Nederland hoogst ge
wenscht is en is hij bereid te trachten de
golf van 1071 M. blijvend voor Nederland
te verkrijgen?
7. Is het juist, dat in het advies van den
Radioraad niet geadviseerd is over het al of
niet toelaten van 't verzoek van de A.V.R.O.
om machtiging tot. 't bouwen van een zen
der voor een exclusieven golf of een oude
commune al of niet met toepassing van
het G1 ei ch well en-systeem?
8. Is de Minister bereid aan de A.V.R.O.
het bouwen van een Gleichwellen-systeem
toe te staan, waardoor de zendtijdgelegen-
heid met 50 pet. zou worden verruimd of
voor zooverre hiertegen gegronde bezwaren
mochten bestaan aan de A.V.R.O. toe te
staan den bouw van een zender, ingericht
vor uitzending op 298 M. en 1S75 M. c.a.
ook voor 1071 M.?
9. Hoe meent de Minister te waken tegen
administratief onrecht bij geschillen gere
zen bij de uitvoering van het Radio-regle
ment en van de ministerieele beschikking
van 15 Mei 1930?
Minister Keymer aan het woord
komende, wilde uitgaan van arL 3 der
Telegraaf- en Telefnonwet (de Radiowet),
dat spreekt van een billijke vcrdeeling van
zendtijd over de in aanmerking komen-
omroep-organisatJos. Het Radio-regle
ment heeft allerlei tijdelijke regelingen op
geruimd en verschillende noodzakelijke be
ngen gebracht. Daarna moest de zend
tijd verdeeld worden. Dat was een puzzle,
welker oplossing nooit algemeene bevredi
ging zou hebben gewekt.
Nederland had twee algemeene omroep-
golven. Meerdere zijn voorlóopig uitgeslo
ten. Bij uitzondering is na fi uur de 107V
if.-golf beschikbaar. Daar hebben we reke-
ing mee te houden.
De twee omroepstations vormen de bron
in alle moeilijkheden en ook het beschik
baar zijn van slechts twee golflengten,
een oplossing beschikte de Re-
jr geenerlei richtlijnen. Elke gcestes
richting moest zich echter kunnen
spreken. Daarover was men het eens en de
Minister moest daarmee rekenen.
Het ad* ies van den Radioraad is grond
slag geweest voor de beschikking van 11
Mei. Dc hoofdbeginselen er van zijn ge
handhaafd.
Ren deel van den zendtijd is gereserveerd
voor een algemeen programma. De over
schietende zendtijd is over do omroep-orga-
nisaties verdeeld, die daarover naar eigen
inzicht mogen beschikken.
De 15 pcL van den Radioraad is voor den
algemeenen omroep gehandhaafd, maar
voor dien omroen zijn bepaalde dagen ge
steld om te voorkomt, dat bijzondere pro
gramma's moesten worden onderbroken.
Do beperking van de algemeene omroep
organisaties is eveneens door den Minister
aanvaard.
Voor de V.P.R.O. is 5 pet. beschikbaar
gesteld. Voor de 4 andere organisaties bleef
80 pet. over. Aan ieder is toen gegeven,
terwijl dc Radioraad geadviseerd had de
A.V.R.O. 6 pet meer te moeten geven.
Overwogen is de groote groei van 4
roeporganisaties, die 4 groote geestesstroo
mingen vertegenwoordigen. Dat zijn de
feiten.
De A.V.R.O. als zoodanig bestaat sedert
1 Jan. 1928. Ze is uit andere organisaties
gegroeid. De drie overige algemeene orga
nisaties waren ouder.
De A.V.R.O. te)do I Dec. j.l. 100.000 luis
tervinken. de K.R.O. 100.000 leden, de
NC.R.V. 80.000 en de V.A.R.A. 85.000 leden.
Er waren onder de oude regeling om-
roepvereenigingen die met haar zendtijd
in ongunstige conditie waren. Die onbillijk
heid moest weggenomen, niet om met po
litieke partijen te rekenen, maar om met
de geestesstroomingen rekening tc houden.
Het grootste deel van ons volk is met de
beslissing tevreden, al uit het zich niet. zoo
luidruchtig.
De Minister heeft geenerlei bevoorrech
ting bedoeld, maar wel aan de geestes
stroomingen, die zoo diep in het volks
leven ingrijpen, recht willen doen, (zonder
de befpekenis van het algemeene
nationale te onderschatten.
De Minister erkent, gelijk recht voor al
len, maar geen monopolies.
Van verkregen rechten op dit gebied
kan niet gesproken worden, alle vergunnin
gen waren v o •-»r 1 o o p i g.
Fr zat een ad:jinistraGcve instant!
beroep komen voor beslissingen van den
Minister. Wat dc Radioraad op dat punt
Jiad voorgesteld, was in strijd met de wet
on zelfs met de Grondwet.
Naar goed vermogen on naar billijkheid
is gehandeld, besloot de Minister, om daar
na nog kort de vragen tc beantwoorden.
De antwoorden luidden op vraag:
1. .Ta.
2. Te weinig gepreciseerd om een posi
tief antwoord mogelijk te maken.
3. Zie de rede.
4. Noen.
5. Een programma, waardoor niemand in
ziin owrtuieing wordt gekwetst
6. De Minister wil naar verruiming
streven.
Ja.
Ten aanzien van het Gleichwellcn-
systegm: ia. De kwestie vnn de zendappa
ratuur is bij den Radioraad om advies.
9. Over de samenstelling van een beroeps
commissie wordt met Justitie overleg ge
pleegd.
Heden wordt het dobat voortgezet.
BUITENLAND
DE ZUIGELINGENSTERFTE
TE LUBECK
KRITIEK VAN DEN OFFICIEELEN
RAPPORTEUR
Uit Berlijn wordt gemeld:
Prof. Dr. Taute, die zich op last van den
rijksminister van binnenlandschc zaken
naar Lübeck heeft begeven om een onder
zoek in te stellen naar de ziektegevallen,
welke zich na de aanwending van het anti
tuberculose-vacin van Calmette hebben voor
gedaan, heeft een uitvoerig rapport over eijo
bevindingen ingediend, waarin hij volgens
een officieele mededceling kort samengevat
tot dc volgende gevolgtrekkingen komt:
Er kan geen twijfel over bestaan, dat op
het optreden van de instanties, die met dc
toepassing van de Calmette-methode te LU-
heek waren belast, in velerlei opzicht kri
tiek. moet worden geoefend.
Tegenover alle overwegingen, of een of
andere der getroffen maatregelen bij vergis
sing, ondoelmatig of verkeerd is toegepast,
blijven echter voor de beoordeeling vair1 de
kwestie steeds weer de twee voornaamste
vragen van ovcrheerschend belang, n.l. of
er een verwisseling, of verontreiniging va:i
de B.C.G.-culture van Calmette met viru
lente tuberkelbacillen heeft plaats gehad en
ten tweede of zich de door Calmette naar
Lübeck gezonden culture biologisch in dezen
zin heeft ontwikkeld, dat de B.C.G.-bacillen
bij den mensch toch weder virulent zijn ge
worden.
Hoewel ook, ondanks de door Pro'. Deycke
aangevoerde gronden, een groote waarschijn
lijkheid voor de in den eersten graad ge
stelde verwisseling of verontreiniging van
de culture spreekt, kan de tweede mogelijk
heid voorloopig nog niet geheel als Uitge
sloten worden beschouwd.
De beide vragen kunnen, iijdien een op
lossing mogelijk is, eerst na verscheidene
weken beantwoord worden.
Afgescheiden van alle andere overwegin
gen, "moet het zuiver wetenschappelijke on
derzoek aan den gezondheidsdienst worden
overgelaten.
WEER EEN INENTINGS-TRAGEDIE.
Reeds twee dooden.
Te Frïedrichstadt in Sleeswijk zijn, naar
de bladen uit Hamburg melden, een aantal
kinderen, die kort; geleden zijn ingeënt, on
der-eigenaardige verschijnselen ernstig ziek
geworden.
Twee van hen zijn reeds gestorven.
Het onderzoek naar de oorzaak der ziekte
gevallen is nog niet beëindigd.
In „De Hope" het te Holland in Michigan
(V.S.) verschijnend „weekblad in het belang
van maatschappij, school en kerk", haalt uit
het lx>ek van een geleerden neger Dr. Moton
hoofd van het Tuskcegcc-Inslitution in Ala
barna, opvolger van dm beroemden, neger-
redenaar en leéraar Booker T. Washington,
p.en en. ander -aan, dat op pijnlijke wijze
illustreert hoe .de neger in de Ver. Staten
practisch uitgesloten is van de voordeelen.
die het leven voor den blanken mensch in
Amerika biedt.
Het boek heet „Hoe de Neger denkt" en
het zet, volgens Dr. Hope, uiteen hoe liet
neger-ras beperkt wordt en in zijn ontwik
keling geremd. Niet dat Dr. Moton klaagt
of brutaal is. O, neen; hij schrijft, in een zeer
Viriendelijkèn geest. Hij verstaat zijn volk en
liij waardeert Amerika, daarom zegt hij eer
té weinig dan te veel. In zijn voorwoord be
kent hij dan Ook ronduit, dat het hem niet
te doen is om een donker tafereel op te
hangen, hoeyrelhij daartoe ruimschoots dc
gegevens aan éle hand heeft. „Sommige za
ken vermeld in dit boek", zoo schrijft L»r.
Moton, geven misschien den indruk dat ze
van minder beteekenis zijn. Dit schijnt de
zulken toe, die zé niet bij ervaring kennen;
maar zij die op het levenspad die dingen
dagelijks aantreffen, voelen ze juist als
iemand die grintstèentjes in zijn schoon
krijgt onder het loopen over den weg. De
steentjes zijn klein, maar ze hinderen toch
en vertragen de reis of maken die zelfs on
mogelijk".
Dr. Moton schrijft over de vernederingen
en moeiten zijns volks, als ze door Amerika
reizen, of zich metterwoon in een plaats
trachten neder te zetten, of bescherming van
de wet zoeken te verkrijgen, of een loopbaan
zoeken nadat ze de school hebben doorge-
looppn. Het is duidelijk aa,t hij, zoo'n geleerd
en wel opgevoed man, veel uit eigen erva
ring spreekt ofschoon hij zeer bescheiden is
Moot het ons verwonderen, dat iemand zich
vernederd gevoelt als hij voor eerste klas in
een trein betaald heeft, en dan in enge,
vierde klas-wagon gebracht wordt, vlak ach
ter dc locomotief? Hoe moet het iemand
krenken als hij een nachtreis per trein on
derneemt en een plaats zoekt in de slaap
wagon en weet dat er ruimte te over is, en
men hem eenvoudig tc kennen geeft, dat elke
plaats bezet is?
Negers reizen nog niet in een genoegzaam
getal om er aparte restauraties voor Negers
op na tc houden. Nu moet een Neger vaak
zeggen als hij eens binnentreedt: „Ik zal de
broodjes meenemen". Dr. Moton schrijft, dai
hij in vele steden niet eens een boek uit de
bibliotheek kon leenen, zelfs wanneer hij ver
zocht word voor hot publiek op te treden.
In vele zuidelijke steden heeft men vertak
kingen van bibliotheken voor Negers, maar
die hebben niet veel sorteering voor een be
studeord mensch.
Hij klaagt er over dat er weinig aanspo
rincr is voor de ieugd om zich zoo veel mo
gelijk op ontwikkeling toe te leggen, om
dat zc in de meeste omgevingen toch nooit
boven een zeker peil kunnen komen. Of ze
moeien durf en ondernemingsgeest genoeg
bezitten om door al dat vooroordeel been tc
dringen door middel van volharding en
krachtens inspanning. liet schijnt voor ve
len moeilijk te zijh om'tegen een welop
gevoed Neger „Mr." te zeggen, of zijn vrouw
als „Mrs." toe te spreken. Zelfs gecburt het
dat blonken hoegenaamd geen fatsoen kun
nen tooncn of respect hebben voor een ne
gerin.
Vergeten wc niet, dat de kleurling even
gevoelig is als wij.
Dr. Moton komt een weinig dichter bij
het teere punt, wanneer hij schrijft hoe de
negers hun respect verliezen voor blanken
als ze letten op hun gedrag. Do blanken
hebben eén goede dosis „verhevendheids
gevoel", maar die indruk hebben ze vaak
door hun wangedrag weggewischt uit de
gedachte van den kleurling. „Ze zijn toch
niet beter dan wij; alle menschen zijn uit
dezelfde klomp gemaakt", zoo be
sluit de neger, als hij ervaringen heeft op
gedaan you blanken.
HET VLIEGEND MEISJE
WAT ..JOHNNIE TE PORT
DARWIN VERTELDE
EEN NIEUW VLIEGTUIG ALS
GESCHENK
UK Port Darwin, Australië, werd Zon
dag aan de „Daily Telegraph" gemeld, dat
Amy Johnson door een groote menigte aldaar
geestdriftig is begroet.
Het dappere meisje glimlachte gelukkig,
maakte haar vliegpak wat los, kamde haar
min of meer verwarde haren en sprong toen
uit de cockpit, om zich allereerst tot de üien
schen van de Pers te wenden en. dezen te
verzoeken bericht naar Engeland te zenden,
naar haar ouders en de rest van de wereld
dat ze veilig, gezond en gelulkkig was.
By de eerste van de recepties, die de
lukkige vliegster na haar aankomst had te
ondergaan, waarschuwde de burgemeester
haar schertsend, dat ze haar hart zou moeten
pantseren, want dat er heel wat mannen
vallen op zouden doen.
„Amy" won de harten van alle aanwezigen
toen ze verzocht haar niet „Miss Johnson
maar „-Johnnie' te noemen, zooals ze haar
altijd in Engeland noemen.
Zij verklaarde, dat ze de vlucht had onder
nomen om te demonstreeren. dat het vliegen
tegenwoordig volkomen veilig is. Ze. had
geenerlei verwachting van cenige geldelijke
belooning.
Johnnie" vertelde het gezelschap de ge
schiedenis van haar grootste angst. Het was
toen ze op Timor landde in de duisternis
„Ik stond tegenover een heeleboel zwarte
mannen", zeide ze, „die uit hun hutten kwa
men draven, gewapend met messen, zwaai
den en speren. Ik moet bekennen, dat ik sid
derde. Zou iedereen dat niet? Maar liet wa
ren goedgezinde menschen, ze konden alleen
geen Engelsch spreken. Zij babbelden lang
tegen me, maar ik kon geen woord begrijpen
totdat ik het woord „pastor'' sprak. Eén der
inboorlingen nam me teen bij de hand en
de mij mijlen ver door den nacht naar
kerk, waar de predikant me begroette, tot
mijn groote geruststelling".
Bij het beschrijven van haar vlucht
Timor naar 'Port Darwin, zeide Miss Johnson
„Toen ik Melville-eiland in het oog kreeg,
stond ik op en wer.schte mijzelf geluk. Ik
gooide mijn luchtkussen' over boord, dat ik
meegenomen had voor het geval ik eens in
zee mocht zijn gestort Ik droeg ook een mes
in een schede by mij om me in dat geval
te verdedigen tegen haaien. Ut schreide en
lachte beurtelings, totdat ik den vuurtoren
van Point Oharles zag en Wendde me toen
naar Port Darwin.
-Miss Johnson heeft haar grooten tocht
volbracht in een tweedehands vliegtuig. Twee
Engelsche bladen hebben nu een inschrijving
geopend met het doel haar oen nieu'
machine aan te bieden uit erken-nnin» vc
haar prestatie.
DE DUSSELDORFSCHE MOORDENAAR.
Bewijs in verschillende gevallen.
Uit de tallooze bijzonderheden, die gaan
i'deweg aan bet licht komen, kan hot bewijs
gereconstrueerd worden, dat Kürten inder
daad op 6 Augustus 1929 te Papondelf Maria
Hahn vermoord heeft Bijzonder bezwarend
Is de vondst van een schop, die hij gébruikt
moet hebben om.het lijk van het meisje tt-
begraven. Ook zijn daderschap in het geval-
A1 herman is gebleken cn wel uit de z.p
„moordenaarsbrieven" als uit de aan het
licht gekomen bijzonderheden, die de con
clusies, waartoe ook de „moorricommissie"
indertijd gekomen is, volkomen dekken.
Een zijner slachtoffers heeft hij, na een
mislukte poging fot geweldpleging, geworgd
en vervolgens in de Dfissel geworpen. T>"
op 26 Augustus 1929 te Lierenfold door Klie
ten met een mes gestoken Heinrich Korn-
blum, heeft Kürten bij dc confrontatie niet
meer kunnen herkennen, evenals Mevr.
Gartel en Anna Goldhausen, die op denzelf
den dag door Kürten werden gestoken. Zi;
schijnen hom slechts zeer kort te hebben
gezien. Daar Kürten ook dingen schijnt te
bekennen, die do politie niet bekend zijn.
verzoekt deze alle personen die door Kürten
zijn .aangevallen of mishandeld, zich
spoedig mogelijk bekend te maken.
DE SOVJETOEZANT VICTOR KOPP
OVERLEDEN.
De Sovjetgezant te Stockholm, Victor
Kopp is volgens berichten in de Berlijnsche
bladen in een in de nabijheid van Berlijn
gelegen sanatorium overleden. Ilij was <1
eerste diplomatieke vertegenwoordiger dei-
Sovjet Unie te Berlijn na den oorlog en
heeft vooral een groot aandeel gehad in de
tot stand koming van het verdrag van
Rapallo.'
KINDEREN ONDER INSTORTENDEN
MUUR.
Door het instorten van een ongeveer der
tig Meter langen muur van de school te Dom
nitzsch bij Halle aan de Saaie, zijn. volgens
berichten uit de Berlijnsche bladen talrijke
schoolkinderen bedolven. 6 Kinderen werden
met zware verwondingen onder de puinon
vandaan gehaald, terwijl 10 kinderen licht
verwond werden.
DE TOCHT VAN DE „GRAF ZEPPELIN".
Uit Pernambuco wordt gemeld, dat Dr.
Eckener voornemens was met de „Graf Zep
pelin" Woensdagmorgen tegen 7 uur (onge
veer half 1 Amsterdamsche tijd) uit Per
nambuco naar Havanna te vertrekken.
Dr. Eckener heeft de Washingtonsche re
geering medegedeeld, dat hij Zaterdag t<
Lakehunst denkt aan te komen, wanneer d-
tocht vlot verloopt.
DE HERSTELLEENING.
In antwoord op de hem gesfcldle vragen
antwoordde do Britsoho minister van finan
ciën, Snowden, gister in het Lagerhuis, dat
de gedetailleerde voorwaarden voor de uit
gave van herstelaandeelen nog door verte
genwoordigers der regeeringen en der be
trokken banken besproken werden- en dat
liij nog niet definitief kon mcdedeelen wel
ken vorm precies de aandeelen zouden hen-
ben. Hij had den Britschen vertegenwoordi
gers echter uiteengezet, dat hij niet 7nn kun
nen toestemmen in eenige wyz:ging ia dj be'
palingen vervat in het rteskunuigenplan -met
het oog op de bescherming der belangen,van
de Londénscho markt en in het bijzondei,
dat hij zich verzetten zou tegen iedere IkP
paling waarbij de aandeelen of do interest
betaalbaar zou zijn naar verkiezing van den
ponden sterling.
houder i
LORD ASHTON OVERLEDEN.
Lord Ashton is op den leeftijd van 83 jaar
overleden. Ilij werd algempen voor den r.jk-
sten coaa van Engeland gehouden.
BAROMETERSTAND.
VERWACHTING.
Zwakke tot matige Zuidwestelijke tot Wes
FIETSERS, LICHT OP!
Van 2930 Mei van 9.36 nam. tot 4.18 vm.
Van 30—31 Mei van 9.37 nam. tot 4.17 vm.
BRITSCH-INDIE'S VERZET
NIEUWE ONLUSTEN TE RANGOON,
BOMBAY EN ANDERE PLAATSEN
Te Rangoon zijn Dinsdagmorgen nieuwe
bloedige onlusten uitgebroken. De ppliti*
moest tweemaal van haar vuurwapens ge
bruik maken om een groote betooging van
Mohammedanen uiteen Ie drijven.
Het politieposthuis te Dongri is in brand
gestoken en geheel afgeb>vind.
Volgens de nog niet geheel volledige be
richten zijn alleen gistermorgven twintig per
sonen gewond, terwijl het aantal dooden, dat
is gevallen bij de onlusten vav Zondag en
gisteren én dat tot nog toe, gelijk gemeld,
26 bedroeg, zou zijn gestegen tot veertig.
De politie heeft alle samenschoftngen van
meer dan vijf personen in de straten verbo
den.
Ook te Bombay is het aantal slachtoffers
van de jo-ngste onlusten gestegen. Drié per
sonen werden bij nieuwe botsingen gedood,
terwijl 09 personen met schotwonden en
glaswondên. in de ziekenhuizen moest-sn
w orden opgenomen!
Onder de gewonden bevinden zich twee
Indische inspecteurs van politie, een Euro-i
peesch officier der politic-troepen en elf In-i
dis-che politiemannen.
De toestand was vóór de aankomst dei-
troepen zeer critiek, te meer daar de tele
foonlijnen sluk gesneden waren, zoodat de
troepen niet terstond op de hoogte van deu
toestand konden worden gesteld.
De toestand is nog 6teeds ernstig. Mili
taire patrouilles kruisen door de geheele
stad.
Het aantal dooden cn gewonden is nog
niet nauw keurig bekend.
Naar uit Calcutta gemeld wordt, zijn bij
de botsingen te Dacca heden 14 personen pa-
dood en 60 gewond. Alle verkeer is in de
stad stopgezet, er wordt niet gewerkt. Ver
sterkte politietroepen loopen patrouille en
zorgen voor handhaving der orde.
De Simonrcommissie. belast met het on
derzoek naar de mogelijkheden van zelfbe
stuur van Iildië, hield gisteravond haar laat
ste zitting onder voorzitterschap van Sir
John Simon en onderteekonde met alge
meene stemmen het eerste deel van het rap
port der corarni&sie, dat zich bezig houdt
met het historisch aspect van het probleem.
Dit gedeelte Van het rapport zal op 10 Juni
a.s. gepubliceerd worden, terwijl het tyveodo
deel, bevallende de aanbevelingen der com-
misöie,_op..24 Juni. a.s. gepubliceerd zal
worden. 1
Sir John Stmon is voornerhens nu hij zijn
rapport over de Indische zaken heeft uitge
bracht, zijn advocatenpractijk weer op te
vatten.
Ernstige berichten wit
atadere plaatsen.
LONDEN, 28 Mei. De berichten in de En
gelsche ochtendbladen bevestigen, dat do
onlusten in de verschillende Indische ste
den hun hoogtepunt nog lang niet hebben
bereikt. Het meest critiek acht men dea
toestand te Bombay. Volgens de laatste be
richten zijn i- personen gedood en 69 met
ernstige schotwonden in de ziekenhuizen
ter verpleging opgenomen De stad is in
koortsachtige opwinding. Men houdt reke
ning met de ernstigste gebeurtenissen.
Te Lucknow ontstonden gisteravond even
eens vechtpartijen tusschen Indiërs en poli
tie, waarbij 4 personen gedood en 4 gewond
werden. Gisteravond laat werd de staat van
beleg afgekondigd.
In den loop van den dag werden li ge
wonde politiemannen in liet ziekenhuis op
genomen.
Het aantal slachtoffers van de onlusten W
Dacca is nog grooter gebleken, dan raaa
oorspronkelijk dacht. Ook daar is de tX
stand zeer critiek.
Té Rangoon is het aantal dooden tot
gestegen en bedraagt het aantal gewonden
meer dan 800,
Gemengd Nieuws.
VERDRONKEN.
Te Harlingen is in de buitenhaven dryvendc
geve aden het lylc van den ongeveer 66-jarigen
arbeider Van der Wal die sedert 16 Mei j.l.
werd vermist.
ZAKKENROLLERS.
Zakkenrollers hebben op de veemarkt to
Ryssen een' veehandelaar van een bedrag van
f 312.50 en een andèr voor een bedrag van
ruim f 300 beroofd.
Van de 'daders tot dusver geen spoor.
UIT DEN GREENWICH-TIJD.
Boven de brievenbus te Willeskop-Halfweg
bevrndt zich nog een opschrift: liohting, spoor-
t'.u-, b'ijk baar nog afkomstig uit de periode
loan er g[ruitend werd met den zg.v Green-
wish-qjd.
AMY JOHNSON IN AUSTRALIË.
De koene Engelsche vliegster Miss Amy
Johnson, is gistermorgen te Cloncurry in "t
Noord-Westen van Queensland aangekomen.
GROOTE BRAND IN EEN POOLSCH
STADJE.
Te TIustczo, in de nabijheid van War
schau, brak gistel-middag een groote brand
uit, waardoor veertig gebouwen, waarvan
twintig woonhuizen, in de asch gelegd wer
den. Honderd gezinnen zijn door den' brand
dakloos gew.onien.
VLIEGONGEI UK.
Drie dooden.
Tc Tulsa in den staat Oklahama kwam
een liegtuig met drie inzittenden bij het
dalen in aanraking met een hoogspannings
leiding. Het vliegtuig vloog in brand en de
drie inzittenden, twee mannen en een vrouw,
verbrandden met het toestel.
