MAANDAG 26 MEI 1930
DE DUSSELDORFSGHE MOORDENAAR
GEARRESTEERD?
HIJ BEKENT DE MOORDEN
TE HEBBEN GEPLEEGD
De Dusseldorfsche politie heeft Zaterdag
den 47-jarigen koetsier Peter Kürten ge
arresteerd als verdacht van de vele aldaar
gepleegde moorden.
Hij is reeds 17 rpaal veroordeeld wegens
diefstal en bedrog en schrikt voor geen ge
welddaad terug, wat ook herhaalde keeren
gebleken is door zijn optreden tegen meisjes.
De gearresteerde woont in het stadsdeel
Flingern, waar eveneens vele overvallen en
moordaanslagen zijn gepleegd, op een
mansarde. Vroeger was hij metselaar, doch
sinds een kwart jaar werkloos. Het grootste
deel der gezinsinkomsten komt van zijn
vrouw, die in een café werkzaam is.
Kürten heeft kans gezien op zoodanige
wijze zijn doen en laten te verbloemen, dut
niemand in hem de moordenaar vermoedde.
Bij een onlangs naar aanleiding van een
zedenmisdrijf ingesteld politieonderzoek, viel
de verdenking op den thans gearresteerde.
Geconstateerd werd tijdens het onderzoek,
dat de dader wel evenzeer de andere misdrij
ven kon hebben begaan en deze dader kon
niemand anders zijn dan de arbeider Kürten
Vrijdag keerde hij niet meer in zijn echte
lijke woning terug. Intusschen had hij in een
ander stadsdeel een kamer gehuurd.
De politie kwam ter oore, dat Kürten met
zijn vrouw had afgesproken haar Zaterdag
ergens te ontmoeten. Ter plaatse werd de
verdachte toen gearresteerd.
De man werd verhoord en naar verschil
lende plekken gevoerd waar moordaansla
gen waren gepleegd.
De door hem in Augustus aangerande per
sonen hadden evenwel een nauwkeurige
signalementsopgave verstrekt, waardoor
men versterkt werd in de zekerheid met den
moordenaar te doen te hebben. Hoewel het
niet vaststaat, dat Kürten alle moorden be
dreven heeft, kunnen hem in ieder gevaJ
eenige-ten laste worden gelegd.
Hij zelf bekent alle moorden te hebben ge
pleegd.
Nog wordt gemeld, dat men op het spoor
van Kürten gekomen is doordat een brief
van een meisje, dat door hem mishandeld
was, door haar aan een vriendin geschreven
de politie in handen viel.
DE BESCnADIGING VAN DE R 100.
Canada-tocht niet geraden.
Naar aanleiding van de schade, die het En-
g-elsche luchtschip E 100 bij zijn jongste
proefvlucht opliep, schrijft de luchtvaart-
rnedewerker van de „Morning Post", dat deze
beschadiging aan het omhulsel nabij de ach
tersteven, en de schade, die het luchtschip bij
zijn vorige proefvlucht opliep, ernstige twijf"i
•loet opkomen over de vraag, of het luchtschip
in staat is, de reis naar Canada en terug te
ondernemen. Na elke proefvlucht is de R 100
beschadigd naar huis gekomen en in lucht
vaartkringen acht men meer proefvluchten
noodig, alvorens de re:s over den Oceaan go
vaagd kan worden. Dc langste vlucht, die he";
luchtschip tot nog toe gemaakt heeft, duurde
53 uur, terwijl de vlucht naar Canada minstens
80 uur duurt en men bij ongunstige omstan
digheden zelfs op 100 uur moet rekenen. Te
St. Hubert is een reparatie van een ernstige
beschadiging niet mogelyk, zoodat het lucht
schip 7000 mijl moet afleggen alvorens het
gerepareerd kan worden. De schrijver in de
„Morning Post" herinnert aan de schade, die
do „Graf Zeppelin" tijdens zijn Ocenanvlucht
in 1928 opliep en acht het noodzakelijk, dat de
luchtdruk in en op het omhulsel voordat de
R 100 naar Canada vertrekt, nog eens grondig
wordt onderzocht.
HET CATAPULT-VLIEGTUIG VAN
DE „BREMEN".
Tevergeefs te Schellingwoude verwacht.
Het catapult-vliegtuig van de „Bremen'',
bet transatlantische schip van de Norddeut-
Bche Lloyd, werd Zondagmiddag te Schelling
woude verwacht om de llollansche post uit
Amerika af te geven. Men wachtte evenwel
tevergeefs en later bleek, dat het vliegtuig
een tusschenlanding had moeten maken te
Duinkerken. Vanmorgen vroeg zou het naar
Amsterdam vertrekken.
HET CALMETTE PROCÉDÉ.
Steeds meer zieko zuigelingen.
Naar van officieele zijde iwordt. medege
deeld, bedraagt bet aantal zieke zuigelingen
te Lubeck thans 97 tegenover Zaterdag 7S.
AMY JOHNSON IN AUSTRALIË.
Het dappere 22-jarige Engelsche meisje
'Amy Johnson is erin geslaagd Zaterdag
middag Port Darwin in Australië te berei
ken. Zij was 19 dagen onderweg geweest,
3'/2 dag langer dan Hinckler. Ilinckler
was evenwel een geroutineerd' vlieger en
Amy's langste afstandsvlucht was vóór zij
naar Australië vloog, Londen—Huil, terwijl
zij nog maar acht maanden haar vliegbre
vet bezat.
Zij is door de bevolking der stad op groot-
srhc wijze ontvangen.
Hoewel zij erg vermoeid was en bijna doof
door het geronk van haar imotor kon ze na
twee uur rusten toch dc te harer ecre gege
ven receptie meemaken.
Amy kreeg tol eer-rammen van den Engel-
srhen Koning en Koningin en van den pre
mier Mac Donald.
Vandaag hoopte zij via Brisbane naar
Sydney te vertrokken.
DE AMNESTIE IN DUITSCHLAND
Voor politieke miedrijven.
De Juridische commissie van den Duitschen
Rijksdag heeft zich heden beziggehoudc-n met
de amnestie-voorstellen der verschillende par
tijen. Met 16 tegen 11 stemmen werd het
compromisvoorstel der regecringispartijen aan
genomen, krachtens hetwelilo in verband met
de ontruiming van het Rijnland een amnestie
wordt afgekondigd, waardoor de amnestie van
Juli 1928 wordt uitgebreid tot alle politieke
misdrijven (dus ook de z.g.n veemmoorden),
welke na 1 December 192-1 bekend zijn gewor
den. Bovendien worden misdreven, die tegen
een lid of voormalig lid der Rijksregeering
gericht waren, kwijtgescholden. Alle overige
voorstellen werden verworpen.
DE RENTEVOET VAN DE YOUNG-
LEENING
Met de bankiers van de Bank tot Voorbe
reiding van de uitgifte van de Young-leening
is men thans in zoovere eens geworden over
den rentevoet, dat de leening definitief „5%
pCt. Internationale Leening van het Duitsche
Rijk'' zal heeten.
Zwitserland heeft zich bereid verklaard zijn
participatie van 75 millioen Zw. Frs, op 81
millioen Zw. Frs. te verhoogen.
DE „GRAF ZEPPELIN"
NAAR RI0 EN TERUG
GROOTSCHE ONTVANGST
IN DE HOOFDSTAD
VANMORGEN WEER TE PERKAMBUCO
VERWACHT
Na Zaterdag te middernacht te zijn ge
start voor de vlucht van Pernambuco naar
Rio de Janeiro, heeft de „Graf Zeppelin
Zondagmorgen de Braziliaansche hoofdstad
Rio de Janeiro bereikt. Als gevolg van de
hevige regens besloot de commandant van
het luchtschip eerst een tocht naar Santos
en Sao Paulo te ondernemen om daarna te
trachten te Rio te landen.
Op dezen tocht, welke lot Santa Cruz ging,
werd het luchtschip door stormachtig geju
bel van de zijde der bevolking begroet.
De sirenes weerklonken toén de „Zepp"
door eenige dozijnen vliegtuigen geëscor
teerd om acht minuten voor 10 uur (in Bra
zilië half zeven 's morgens) ten tweeden
male in de ochtendschemering boven Rio
zichtbaar werd en boven de stad en de ha
ven vloog om ten slotte koere te zetten naar
het vliegveld Campos dos Affonsos. Hier
hadden zich intusschen duizenden personen
verzameld, wier enthousiasme zeer uitbun
dig was.
Om tien minuten over half elf (A. T.) gaf
commandant Dr. Eckener bevel tot dalen.
Weinige minuten later was het luchtschip
reeds aan de landingsmast. Ter verwelko-
ing waren aanwezig o.a. de President van
Brazilië en enkele leden van het corps diplo
matique en vele burgerlijke autoriteiten.
Na een oponthoud van ongeveer een uur,
steeg het luchtschip weer op onder luid ge
jubel van de aanwezigen. De daken der hui
waren dicht bezet. Onder het gefluit dei-
schepen in de haven zette het luchtschip
koers in de richting van Pernambuco.
Met traject van Rio naar Pernambuco be
draagt hemelsbreed ongeveer 2000 K.M.
Hot luchtschip zou hedenmorgen te Per
nambuco terugkeeren om na aanvulling
van de voorraden Dinsdagmorgen vroeg de
reis te vervolgen naar Havana.
Tegenwind.
RIO DE JANEIRO, 26 Mei. Na het vertrek
uit Rio de Janeiro op den terugweg naar
Pernambuco, kreeg de „Graf Zeppelin"
reeds na eenige uren te kampen met heftige
tegenwind. Te 21.-40 u., Ani6terdamsche tijd,
gaf het luchtschip als zijn positie op 29 gr.
24 min. Z.br., 39 gr. 1-4 min. W.I., op #)0 K.M.
ten N.W. van Victoria. De gemiddelde snel
heid bedroeg ongeveer 56 K.M. per uur.
Ter gelegenheid van de terugkomst van
het luchtschip te Pernambuco wordt daar
oen officieele feestdag gehouden. Winkels,
kantoren en fabrieken zijn gesloten, terwijl
ook het personeel in overheidsdienst een
dag vacantie heeft gekregen.
DWANGARBEID ÏNPLAATS VAN
GEVANGENISSTRAF.
Volgens berichten uit Moskou heeft de
Executieve Commissie der Sovjet-Unie be
sloten, dat alle tot een jaar gevangenisstraf
veroordeelde personen niet langer in de Ge
vangenis zuilen iwordcn opgesloten, doel»
hun straf zullen ondergaan in den vorm
van dwangarbeid in dc gebieden van Sov
jet-Rusland. Deze maatregel zal te-gengevol-
ge hebben, dat overbevolking der gevange
nissen wordt voorkomen.
IMMIGRATIE VAN JAPANNERS IN DE
VEREENIGDE STATEN
Uit Washington wordt gemeld, dat door den
afgevaardigde Johnson een wetsontwerp is
ingediend, houdende de vaststelling van een
bepaald quotum voor de immigratie van Ja
panners in de Vereenigde Staten. Dit voorstel
is ingediend ter vervanging van de bepaling,
die de immigratie van Japanners geheel ver
biedt.
De Territoriale Senaatscommissie te Was
hington heeft een gunstig verslag uitgebracht
over het wetsontwerp betreffende onafhanke
lijkheid der Philippijnen. Men is van meening,
dat de geleidelijke overgang naar de volledige
onafhankelijkheid der Philippijnen in vyf jaar
tijds geheel zal geschieden.
Wanneer dc Philippijnen over vijf jaar
echter geheel onafhankelijk zijn, zullen zij
geen vrijstelling meer krijgen voor den in
voer van export-producten in de Vereenigdo
Staten.
EEN RADIOREDE VAN MAC DONALD.
De Engelsche premier Mac Donald heeft
gisteravond ter gelegenheid van den „Em
pire Day" een radiorede gehouden, waarin
hij uiteenzette met welke moeilijkheden
een regeering te kampen heeft bij de om
vorming van het bestuur van een „kroon
kolonie'' in een dominion, welke gebieden
practisch onafhankelijke naties zijn.
BLOEDBAD IN EEN CHINEESCH HOTEL.
In een huis te Hongkong waar Chineesche
bankbedienden woonden, heeft zich in den
vroegen ochtend een drama afgespeeld. Een
dor beambten, die ontslagen was, vermoord
de vijf gewezen collega's in hun slaap dooi'
bun met een mes de keel af te snijden.
Toen hij naar nog meer slachtoffers zocht,
werd hij door den kok gegrepen, die een de
ken over zijn hoofd wierp, den moordenaar
ontwapende en hem aan de politie over
leverde.
DE TOESTAND IN BRITSCH-INDIE.
Nieuwe onlusten.
In Dacca is het Zaterdag tot ongeregeld
heden gekomen, waarbij 2 personen werden
gedood en talrijke anderen gewond. Vele
buizen en een Hindoetempel werden ver
brand, taltijkc zaken geplunderd.
Zaterdag is ook een hernieuwde aanval
gepleegd op liet zoutdepot tc Wadala, welke
evenwel werd afgeslagen door de politie. 115
personen werden gearresteerd. 5 politieagen
ten en 13 inlanders werden gewond. Het be
richt, als zou Gandhi onder zekere voorwaar
den bereid zijn te onderhandelen over de in
voering van den Dominionstatus wordt, van
nict-officieele zijde tegengesproken.
De Franschc minister van Financiën Ray
naud heeft den gewezen agent-generaal voor
do herstelbetalingen, Parker Gilbert, in te
genwoordighciil van den gouverneur der
Banque de France, Moreau, de insignes van
groot-officier in liet Legioen van Eer over
handigd»
POLITIEKE BOTSINGEN IN
DUITSCHLAND
Zondagmiddag is het te Dusseldorf in aan
sluiting op de Scjalgeter-demonstratie aan
den Rijnbrug naar Oberkassei tot on hevige
vechtpartij gekomen tusschen communisten
en nationaal-socialisten.
Het overval-commando rukte uit met 2
wagens. Het gelukte met behulp van den
gummiknuppel de vechtenden te scheiden.
Talrijke arrestaties werden verricht, aan
beide zijden vielen gewonden. Ook in andere
deelen der stad kwam het herhaaldelijk tot
botsingen, zoodat de politic de handen vol
werk had.
De communistische districtsdag tc Pir-
masen eindigde Zondagavond in een Moedige
botsing met nationaal-socialisten. 6 personen
moesten met zware verwondingen naar het
zeikenhuis worden vervoerd. Een van hen is
alreeds overleden, terwijl drie anderen in
levensgevaar verkeeren. Verder werden nog
acht perèonen lichter gewond.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft in de Bulowstrasse te Berlijn een bot
sing plaats gevonden tusschen nationaal-
socialisten en communisten, waarbij onge
veer 20 tot 30 schoten gelost werden. Geen
der vechtenden werd door deze schoten
troffen, wel echter twee voorbijgangers, die
beenschoten opliepen. Er werden 4 commu
nisten en 1 nat.-soc. gearresteerd.
Ook in Charlottenburg had een botsing
tusschen nat.-soc. en communisten plaats.
Hierbij werden 8 personen gearresteerd.
Naar de Italiaansche bladen melden, zul
len alle handeldrijvcnden, die failliet wor
den verklaard, voortaan hun decoraties moe
ten teruggeven.
TELEGRAMMEN
RENNER GEDOOD.
PARIJS, 26 Mei. Bij do gisteren gehouden
autorennen in het bosch van Fontaine^
bleau vloog juist bij het passeeren van de
finish de auto van den koereur Nomont uit
Enghien over den kop. Nomont was op
slag dood.
DEMONSTRATIE VAN DE INDISCHE
NATIONALITEITEN TE NEW-YORK.
NEW YORK, 26 Mei. Ravmond Duncan,
de bróer van de bekende danseres wijlen
Isidona Duncan, is voornemens op Dinsdag
een sympathie-demonstratie voor de Indi
sche Nationaliteiten en hun vrijheidsstrijd
tc orgarüsceren in de straten van New-
York.
Hij wil met de deelnemers aan zijn de
monstratie waarvan hij een massabetoo-
ging hoopt te maken langs Broodway naar
het Zuidelijke punt van Manhattan trekken
naar de Batterij om daar uit zeewater, even
als Ghandi, zout te maken.
Hij heeft de politie toestemming voor het
houden van deze demonstratie gevraagd.
PARIJS, 26 Mei. Uit een artikel van Per-
tinax in de Echo de Paris blijkt, dat in
Frankrijk groote ontstemming heerscht over
de jongste redevoeringen van Mussolini.
PATEL GEARRESTEERD.
LONDEN, 26 Mei. Uit Bombay wordt ge
meld dat na afloop van een betooging te
Utadi, waarbij het wederom tot botsingen
met de politie kwam, de afgetreden leider
van de Wetgevende vergadering Patel, die
thans de leiding der onafhankelijkheidsbe
weging op zich heeft genomen, is gearres
teerd.
Luchtvaart.
LUCHTVAARTPRESTATIES.
Naar Parijs ln 1% uur.
Vrijdag 1.1. is het nieuwe Fokkervliegtuig
van de K.L.M., de F IX- met 18 passagiers
naar Parijs gevlogen.
De afstand RotterdamParijs, 371 K.M.,
werd in 1% u. afgelegd. De luchtreizigers de
den dus den afstand van Rotterdam naar
de Fransohe hoofdstad in korteren tijd dan
de trein van Rotterdam tot de Be.lgische
grens.
Stijgend vrachtgoederenvervoer.
De K.L.M. vervoerde op Vrijdag 23 Mei
8Vo ton vrachtgoederen, hetgeen beleekent,
Het luchtvaartgoederenverkeer vertoont dit
Met luchtvaartgoedernverkeer vertoont dit
jaar een stijging als nimmer tevoren.
KINGSFORD SMITH'S OCEAANVLUCHT.
Van Dijk mee.
Vernomen wordt, dat de K.L.M. geen be
zwaar heeft, dat haar piloot Van Dijk, vroeger
marine-vlieger, met den beroemden oce
vlieger Kingsford Smith diens vlucht Ierland
Amerika onderneemt.
Gemengd Nieuws.
BRANDSTICHTING?
BRAND IN EEN SCHOENENFABRIEK
TE KAATSHEUVEL.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
brak brand uit in de Stoomschoencnfabriek
van de N.V. M. Zacht, gelegen aan de
Hoofdstraat te Kaatsheuvel (N.-B.). In een
half uur tijds was de fabriek, die een opper
vlakte besluat van ongeveer 1200 M2., ge
heel in dc asch gelegd. De plaatselijke brand
weer was spoedig ter plaatse, doch bepaal
de zich met de vier stralen, die te harer be
schikking stonden, tot het nat houden van
de omliggende gebouwen. Om kwart over
vier was reeds de Tilburgsche brandw
die eveneens gealarmeerd was, met
stoomspuit ter plaatse. Aan haar krachtig
optreden is het te danken, dat liet w
huis voor het vuur gespaard bleef, alsmede
het in aanboutw zijnde fabrieksgedeelte. De
schade wordt geraamd op 2y2 4 3 ton. Do
fabriek was verzekerd tegen brand- en be
drijfsschade.. Ongeveer 150 arbeiders zijn
tijdelijk buiten werk gesteld. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor. Omtrent de
oorzaak van den brand is nog niets bekend.
Door het feit, dat een dezer dagen reeds een
begin van brand werd ontdekt, dat men tij
dig heeft kunnen blusschen, acht men
brandstichting niet uitgesloten.
ROODVONK IN DE BOSSCHE KAZERNE.
In de Isabellakazerno të vs-Hertogenbosch
hebben zich enkele gevallen van roodvonk
en roodehond1 voorgedaan. De patiënten wer
den in de lnirakken van het Groot Zieken
huis opgenomen. Voorts zijn er isolatie-
maatregelen getroffen voor het personeel,
dio met de patiënten op dezelfde kamers
legerde, in totaal 30 man. Der.e zijn een
bivak gaan betrekken op Lunet 3» t
W
N.V. DE LICHTSTRAAL
EN N.V. BEBOMIJ
IETS OVER PREMIE-OBLIGATIES
EN LOTERIJEN
MERKWAARDIGE ONTHULLINGEN
Naar aanleiding van de bij de loterij-
Maatschappij „Beider Belang" te 's-Graven-
hage gerezen moeilijkheden en het optreden
van de justitie tegen enkele bij deze onder
neming betrokken heeren publiceeren wij
in ons financieel weekoverzicht van 22
Maart 1.1. een waarschuwing tegen zaken
als „Beider Belang".
Dat artikel heeft aanleiding gegeven tot
briefwisseling tusschen onzen lezerskring
en ons en daarbij bleek, dat er nog al be
langstelling bestond voor de hierboven ge
noemde N.V. „De Lichtstraal" c.s.
Wij hebben daarom naar deze maatschap
pij eens nadere inlichtingen ingewonnen,
die wij hieronder laten volgen.
Wij hebben gemeend deze kwestie niet on
aangeroerd te mogen laten, omdat het een
algemeen belang betreft en door de loterij-
maatschappijen juist die personen als slacht
offer worden gekozen, die niet zeer bemid
deld en dus met fin'antieele zaken als regel
vrij onbekend zijn.
De N.V. De Lichtstraal, gevestigd te Den
Haag, maakt deel uit van een groep van
vennootschappen, die alle onder een en de
zelfde leiding staan. O.a. behoort daartoe de
N.V. Florida, thans genoemd de Bouw-, Ex
ploitatie en Bouwcredietmaatschappij Be
bomij en naar hel schijnt in meer verwij
derd verband ook de N.V. Société des Gale
ries te Soheveningen.
In d9 „Bebomij" en de „Lichtstraal", wel
ke thans het meest van zich doen spreken
trekken dezelfde personen aan de touwtjes.
Een van hen is de heer J. H. Molenaar,
voorheen medebestuurder van „Beider Be
lang", oprichter en directeur van de Resi
dentie Spaarkas, die door de Verzekerings
kamer onder de noodregeling moest worden
gesteld en later failliet verklaard werd.
De „Lichtstraal" maakt er haar werk van
premie-obligaties te plaatsen van de met,
haar bevriende ondernemingen. Vroeger
schijnt zij zich ook bezig gehouden te heb
ben met het plaatsen van zulke obligaties
uitgegeven door de Société des Galeries,
doch thans legt zij zich speciaal toe op den
verkoop van loten „Bebomij".
Premie-obligaties zijn loten.
Premie-obligaties zijn juridisch bewijzen
van geldleening, waaraan een loterij ver
bonden i6. Een van de meest bekende pre
mie-leeningen die in ons land niet zoo
veel voorkomen i6 de z.g. Olympiade-
leening van de Gemeente Amsterdam, uit
gegeven ter financiering van de in ons land
gehouden Olympische spelen. De aan de
leening verbonden loterij dient om haar
aantrekkelijk, en de kans van plaatsing
grooter te maken. De geldnemer speculeert
daarbij op de loterijzuebt van het publiek
en gaat zoo te werk, dat op de obligaties
een rente wordt uitgekeerd, die geringer
is dan de normale; doch van hetgeen hij op
die wijze bespaart, vormt hij een loterij,
waarin alle obligatiehouders deelnemen, die
•oor deze deelname dus een jaarlijksche
maal is.
Duidelijk blijkt hieruit, dat een premie-
cbligatie een tweeslachtig iets is. Het veree-
nigt in zich de functie van „bewjjs van geld
leening", en is tevens loterijbrief. Op de
beurs worden zulke stukken dan ook loten
genoemd cn men spreekt van „3% Lot Am
sterdam."
Wordt een premie-obligatie dogr een bona
fide instelling of publiekrechtelijk liohaam
uitgegeven, dan is de functie „bewijs van
geldleening" hoofdzaak en is de loterij een
bijkomstig iets. Doch de laatste jaren ma
ken personen, die zonder met de wet in
strijd te komen, een loterij willen organi-
seeren, van de premie-obligatie gebruik om
hun doel te bereiken. Wordt daarbij vol
daan aan de- finacieel-technisch te stellen
eischen dan kan op de geldelijke soliditeit
van het bedrijf niets aangemerkt worden,
al spreekt het vanzelf, dat wij de loterij af
keuren.
Maar in bijna alle gevallen is het uit
eindelijke doel eigen zak zoo snel en goed
mogelijk te spekken ten koste der obligatie
houders.
Men richt daartoe een naamlooze vennoot
schap op met een zeer klein kapitaal, waar-
van een alle aandeelen in eigen handen
houdt en geeft dan premie-obligaties uit,
die volgens de statuten gewoonlijk moeien
dienen voor allerlei schoone doeleinden,
huizenbouw, landontginning enz. Maar hee
ren aandeelhouders kennen aan directeu
ren dat zijn zij zelf of hun vrienden
salarissen toe, waar een gewoon mensch
van zou watertanden. Dat is één gevaarlijk
punt. En bovendien blijkt bij een grondige
analyse, dat het lotingsplan veelal zooveel
schoons bevait, dat de nakoming ervan on
mogelijk is. Wel wordt gezorgd, dat er ge
regeld prijzen vallen en deze worden prompt
uitbetaald, maar dat zijn slechts spieringen
die uitgegooid worden om kabeljauwen te
vangen. Het voornaamste is, dat de verkoop
der obligaties niet hokt. Zoolang deze voort
gaat. en uitbreidt, gaat alles schijnbaar
goed, want de nieuw binnenkomende gel
den werden gebruikt om de prijzen te be
talen ende salarissen uit te keeren. De
organisatie is dan ook veelal uitstekend en
men beschikt gewoonlijk over een leger van
ertegenwoordigers vooral op het platte
land die zelf op de zaak niet den min
sten kijk hebben, doch door flinke provi
sies worden aangevuurd. De naam loterij
wordt bij de propaganda niet gebruikt. Om
vertrouwen te wekken en hen, die van ge
wone loterijen niet gediend zijn, niet af te
stooten, wordit steeds geschermd met den
naam premie-obligatie, een benaming, die
zooa-ls wij reeds zeiden, voor de bedoelde
papieren in strijd met de waariieid is. De
naam premie-obligatie geeft echter de ge
legenheid don dus volkomen onjuisten in
druk te wekken, dat men met een goed ren-
deerende geldbelegging te doen heeft
Op den langen duur loopt dit soort zaken
steeds mis. Dat ■nil zeggen voor de loten-
houdeirs. Het failliet gaan van de vennoot
schap is iets, wat aandeelhouders weinig in
teresseert. De enkele duizenden guldens,
die zij daarbij kwijt raken, zijn ruimschoots
gecompenseerd door de „salarissen" en
andere „emolumenten". En waar de rechts
vorm die van de naamlooze vennootschap
is, blijven zij zelf buiten schot. Zelfs al
mocht al eens een groep belanghebbenden,
op grond van wanbeheer, een actie be
ginnen, dan weten zij wel zooveel juridi
sche spitsvondigheden te bedenken, dat sue
ces is uitgesloten.
Lichtstraal cn Bebomij.
Wat nu de N. V. „De Lichtstraal" betreft,
daarover werd door de „Dagelijksche Beurs-
courant" voor eenigen tijd een artikel gepu
bliceerd, waarvan de gegevens ontleend wa
ren aan het Verzekeringsblad voor Neder
land en België, dat onder leiding staat
van den bekenden verzekeringsdeskimdige
Wiebes Leeman.
Aan dit uitvoerig artikel ontleenen wij
de voornaamste bijzonderheden.
De „Lichtstraal" werd opgericht 6 Sep
tember 1926 met een kapitaal van f 10.000,
waarvan bij de oprichting f 2000 geplaatst
en gestort werd; zegge en schrijve twee
duizend gulden! Volgens de statuten is o.a.
het doel, met dit bedrag onroerende goede
ren te exploiteeren en administreeren, alle
werken op bouwkundig gebied aan te ne
men en uit te voeren enz. De N. V. „Bebo
mij" heeft een kapitaal van f 50.000, waar
van op 10 September 192S f 10.000 was ge
plaatst en volgestort, met welk kapitaal
hetzelfde doel als in de statuten der „Licht
straal" omschreven beoogd wordt.
De „Bebomij" heeft vier 3 pet. leeningon
uitgegeven in stukken van f 100, f 50, f 25
f 10, tot een gezamenlijk bedrag van
f 102.000.000 (Honderd twee millioen gulden)
en dat met een eigen kapitaal van f 10.000.
Geldgevers hebben dus niet den minsten
waarborg. Het mooiste is, dat alle leeningen
geplaatst zijn en wel bij de .Lichtstraal",
welke dus met een kapitaal van f 2000 een
leening van f 102.000.000 overnam. Het
spreekt van zelf, dat dit een schijnvertoo-
ning is. De ,3ebomij" is do verantwoor
delijke vennootschap en de „Lichtstraal"
dient slechts als tussohenschakel om de
„obligaties" aan den main te brengen.
Om de leening te doen slagen zijn de
winstkansen van de er aan verbonden lo
terij gunstig gesteld. Het Verzekeringsblad
heeft voor een der leeningen uitgerekend,
dat de rente, welke, rekening houdende
met de prijzen, gemiddeld wordt betaald
6% pet. is. De maatschappij moet dus met
het oog op haar onkosten, provisies enz,
zelf heel wat meer maken om lvaar ver
plichtingen te kunnen nakomen. Het eigen
aardige feit doet zich echter voor, dat de
„Bebomij", hoewel de loten goed worden
geplaatst, geen bouwwerken onder handen
heeft en tot heden een aanvraag tot bouw-
'ergunning bij de Haagsohe autoriteiten
an haar niet is binnengekomen. Dat is niet
zeer vertrouwenwekkend. Het in de statu
ten aangegeven doel heeft dan ook niet de
geringste werkelijke beteekenis. Men had
een naamlooze vennootschap noodig om
3 pet. premie-obligaties te kunnen uitge
ven, waarbij men persoonlijk geen verant
woordelijkheid wilde dragen.
De „Bebomij" is dus de voor de loten ver
antwoordelijke veiuiiotschap. De „Licht
straal belast zich slechts met de plaatsing
dezer bij de uitgifte reeds waardelooze pa
piertjes. Dat de „Lichtstraal" daarbij niet
over succes te klagen heeft, blijkt uit het
feit, dat zij reeds op ruim 450 plaatsen in
Nederland is vertegenwoordigd.
De balans per einde 1928 toont 'n goo
chelspel van cijfers. Zij wijst een effecten
bezit aan van f 111.454.720. Een specificatie
van deze belangrijke bezitting ontbreekt en
men kan er dan ook zeker van zijn, dat
het niets anders is dan een post, die ver
band houdt met de van de „Bebomij" over
genomen loten, welke den naam van effect
niet verdienen. De „Lichtstraal met haar
kapitaaltje van f 2000 heeft die loten niet
kunnen betalen en aan de creditzijde van de
balans staat dan ook een post deposito's,
welke natuurlijk de sohuld voorstelt, die
zij aan de „Bebomij" heeft en f 76.500.000
groot is.
De „Bebomij" publiceert geen balans.
Deed zij dat wel, dan zou men ongetwijfeld
zien, dat daarop cijfers voorkomen, die
overeenkomen met die. welke de balans van
de „Lichtstraal" toont.
De voorstelling, die van den vermogens
toestand der „Bebomij" wordt gegeven door
in het Handelsregister der Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Den Haag te
laten inschrijven, dat haar 3 pet. premie-
obligaties tot een bedrag van f 102.000.000
geheel zijn geplaatst, en van de „Licht
straal" door het publiceeren van haar ge
flatteerde rekeningen, schromen wij niet
grove misleiding te noemen.
De „Bebomij" zoowel als de
„Lichtstraal" drij v en geheel op
„het opzettelijk verzwijgen of
verminken van ware of voorspie
gelingen van valsche feite,n e,n
omstandigheden, zoodat uit d,i,e,n
hoofde tegen allen, die zich m e.t
het plaatsen van de 3 pet. premie-
obigatics bezig houden, straf
vervolging kan worden inge
steld,. En dit te meer, omdat de 3 pet.
premie-obligaties niet aan de eischen van
de Loterij wet voldoen. Deze toch eischt, dat
de rente zal moeten bedragen 3 ten hon
derd en dat deze rente jaarlijks ter be
schikking \an de houders der obligaties
moet worden gestold. De „Bebomij" keert do
rente echter eerst uit bij aflossing der
stukken.
De Vraagbaak.
Het Verzekeringsblad heeft nog 'n andere
ontdekking gedaan. Een vroegere directeur
der „Bebomij" is de heer Adam van Too-
ren, die mede-oprichter blijkt te zijn van
de Uitgevers-maatschappij „Conivera", die
uitgeefster is van het 14-daagsohe blad „De
Vraagbaak", welk blad een heftigen strijd
voert tegen tal van ondernemingen, die
premie-Oibligatiën uitgeven, die op den duur
geen van alle aan haar verplichtingen kun
nen voldoen, doch die de „Lichtstraal" en
de premie-obligaties, welke zij verkoopt, aan
beveelt Men kan moeilijk aan den indruk
ontkomen, dat er tusschen „Vraagbaak" en
„Lichtstraal" c.s.een zekere verhouding be
staat
Weerbericht
BAROMETERSTAND.
VERWACHTING.
Zwakke Zuidwestelijke tot Zuidelijke
zwaar bewolkt tot betrokken, tijdelijk opkl
rend, later weer regenbuien, weinig verai
ring in temperatuur.
Uw gezondheid
uitsluitend Aspirin-
tabletten in de origl-
neele verpakking met
het wereldberoemde
BA YER-kruis.
DOODELLJKE AUTO-ONGELUKKEN.
Een zekere M. Mager uit Amsterdam, dii
de vorige week op den rijksstraatweg tus
schen Scherpenzeel en Renswoude met zijn
auto tegen een boom is gereden, is Zaterdag,
avond in het ziekenhuis te Amersfoort over-
leden.
Te Lisse is bij de Stalenbrug de reiziger
E. J. Hoefman uit Haarlem, toen hij per rij.
wiel den weg wilde .oversteken, door een
met groote snelheid rijdende auto aangere-
den. De ongelukkige werd met een schedel,
breuk opgenomen en naar de Mariastichtinj
te Haarlem vervoerd, waar hij aan de bc-
komen verwondingen is overleden.
DOOR HET HEMELVUUR GEDOOD.
Te Drempt bij Tiel werd een pleegkind
van E. door den bliksem getroffen en g
GRATIE VERLEEND.
Op een verzoek om gratie van den oud.
gemeente-architect L. te Onstwedde (Gr.),
veroordeeld wegens corruptie, is gunstig be
schikt.
HET TRAGISCH SLOT VAN EEN
BRUILOFT.
Men meldt ons uit Woerden:
Met het oog op de huwelijksplechtigheid
van één hunner kinderen, waren vader ea
moeder met hun 4 jongens en verloofde naai
Wierden (Ov.) gereden met een auto uit d»
garage „Rijnstreek" te Alphen a. d. Rijn.
Na de bruiloft, omstreeks half 9 's avonda,
werd de terugtocht naar Alphen aanvaard
's Nachts te pl.m. 2 uur werd Woerden
gepasseerd en reeds verheugde het gezel-
schap er zich in, dat nu het grootste gedeel.
te van de peis was afgelegd, tot op eens
hevige schok, gepaard gaande met gekraak
cn glasgerinkel, de bruiloftsgasten uit hun
lichten dommel deed opschrikken.
Vermoedelijk is de chauffeur oververmce/d
geraakt en daardoor een oogenblik zijn stiwt'
kwijtgeraakt, waardoor hij in volle vaart la
gen een boom reed, ter hoogte van de wa
ning van den heer Van Oudenallen te Riek
veld. Deze hoorde het geraas en hulpgeroep
en snelde zoo gauw hij kon ter hulp.
Alras bleek, dat de Ford-auto totaal in
elkaar was gereden en de inzittenden allen
min of meer ernstig waren gewond. Vooral
de vrouw was er slecht aan toe.
Onmiddellijk zorgde de heer Van Oudenal
len er voor, dat de politie en Dr. Dishoeck
van Woerden gewaarschuwd werden. Hies
door konden de gewonden spoedig geholpen
en verbonden worden, nadat ze bij de familiï
Van Oudenallen waren opgenomen. Per auto
van den heer Hoek uit Woerden werden da
slachtoffers naar hun woonplaats vervoerd.
AUTO- EN MOTORONGELUKKEN.
Te Heemstede reed de 22-jarige motorrij
der D. van der Veen uit Rotterdam met een
50 KAI.-vaart tegen de achterwielen van een
auto, die langzaam de Iverklaan wilde in
rijden. De motorrijder werd met een gebro
ken dijbeen en eenige hoofdwonden opgeno
men. De duorijder bekwam geen letsel. Het
motorrijwiel en de auto werden beschadigd.
Zaterdagmorgen reed een auto van den
aannemer Stuij uit Rotterdam op den Ter-
heijdenscheweg bij Lage Zwaluwe (N.-B.) bij
het uitwijken in een sloot, waardoor de auto
over den kop sloeg. De chauffeur kwam in
de cabine met het hoofd omlaag te staan,
dooh bleef ongedeerd.
AUTO IN VLAMMEN DOOR DEN BLIKSEM
Bij Sittard sloeg de bliksem op de ben
zinetank van een auto uit Helmond. De
auto vloog in brand, waarbij de chauffeur
tegen een boom reed. Hij bleef twee uur be
wusteloos liggen. De auto brandde uit.
MAAGDENROOF.
Aanhouding wordt verzodht van den zwer
venden koopman H. Koov en van de 16-jarige
Johanna Lettink uit Enschedé. Vermoed
wordt, dat het meisje op 21 Mei j.L door
den koopman geschaakt is.
(Nadrun verboden)
DE EZEL VAN MIJNHEER PIMPEL.MANS
~5. Ach, ach, wat zag Mijnheer Pimpel
mans er uit! Z'n heele gezicht zat vol
eiergecl, precies alsof hij een Sinterklaas-
baard gekregen had. Stukjes van de eier
schalen zaten er nog in vastgekleefd. En
het mooiste was, dat hij de eieren juist ge
kocht had cn ze moest betalen. Hij maak
te zich weer meester van don ezel en slofte
met looden schoenen naar huis,,»*
26. Toen hij thuiskwam, vies, kleverig en
bestoven, zonder boodschappen en zonder
wagen, lachte zijn vrouw hem nog uit ook.
En Jodocus, die niet durfde lachen, deed
maar net of hij erg moest hoesten en liep
van benauwheid de kamer uit. Maar toen
bij in de keuken was, rolde hij als eei
ling over den vloer van 't lachen.
i Wordt Woensdag vervolgdj
