ZATERDAG 29 MAART 1930 TWEEDE BLAD PAG. G
STADSNIEUWS DS. H. J. KOUWENHOVEN D*N
VAN HET STADHUIS.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden:
Gezien het verzoek van Zijne Excellentie
den Minister van Staat, Voorzitter van het
College van Gedeputeerde Staten der Pro
vincie Zuid-Holland, om toepassing te geven
aan de artikelen 6 en 7 der Hinderwet ten
aanzien van een door het Gemeentebestuur
van Leiden ingezonden aanvraag om ver
gunning tot het uitbreiden van den Hoofd
post van de (Brandweer gevestigd in het per
ceel Garenmarkt No. 6, kadastraal bekend
Gemeente Leiden, Sectie E. Nos. 1673 en 1674
(gcd.);,
Geven kennis aan het publiek, dat go
noemd verzoek met de bijlagen op de Secre
tarie dezer gemeente ter visie gelegd is;
alsmede dat op Zaterdag, 12 April
des voormiddags te half elf uren in het per
ceel Brecstraat 123 (Bureau van Gemeente
werken) gelegenheid zal worden gegeven
om bezwaren tegen dit verzoek in te bren
gen, terwijl zij er de aandacht op vestigen, dat
niet tot beroep gerechtigd zijn zij, die nie!
overeenkomstig art. 7 der Hinderwet vooi
het gemeentebestuur of een zijner leden zijn
verschenen, ten einde hun bezwaren monde
ling toe te lichten.
Leiden, 29 Maart 1930.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden*
Gezien het verzoek van de firma Johan
Parmentier om vergunning tot het uitbrei
den van de sajetfabriek op het perceel Schel
penkade No. 6, kadastraal bekend Gemeente
Leiden, Sectie M. No. 4395 (oud No. 3359)
Gelet op de artikelen 6 en 7 der Hinderwet;
Geven kennis aan het publiek, dat ge
noemd verzoek met de bijlagen op de Secre
tarie dezer gemeente ter visie gelegd is;
alsmede dat op Zaterdag, 12 April e.k.,
des voormiddags te half elf uren in het per
ceel Breestraat 125 (Bureau van Gemeente
werken) gelegenheid zal worden gegeven
om bezwaren tegen dit verzoek in te bren
gen, terwijl zij er de aandacht op vestigen, dat
niet tot beroep gerechtigd zijn zij, die niel
overeenkomstig art. 7 der Hinderwet vooi
het gemeentebestuur of een zijner leden zijn
verschenen, ten einde hun bezwaren monde
ling toe te lichten.
Leiden, 29 Maart 1930.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
OPENBARE LEESZAAL EN BIBLIOTHEEK
„REUVENS".
Jaarverslag over 1929.
Onder voorzitterschap van de presidente,
mevr. Kuenen, is gistermiddag in een dei
zalen van de leeszaal aan de Breestraat do
halfjaarlijksohe ledenvergadering gehouden
Nadat de secretaris de notulen der vorig"
vergadering, welke onveranderd werden
goedgekeurd, had voorgelezen, werd hei
jaarverslag uitgebracht.
De «*an dit jaarverslag) toegevoegde reke
ning zahrvoop -het eeret sedert de oprichting
der Vereeniging de onderteekening missen
van den man, die gedurende twintig jaren
met groote toewijding en beleid, de gelden
der O. L. en B. beheerd heeft: den 11 Octo
ber 1929 overleed de heer J. Schaap Hiz.,die
vanaf de oprichting als penningmeester deel
uitmaakte van het bestuur. Behalve om zijn
bekwaamheden als zuinig financier, werd
hij gewaardeerd om zijn adviezen op onder
wijsgebied en kerkelijk-godsdienstig terrein
en zoo zal de herinnering aan zijn persoon
lang bij het bestuur in dankbare herinne
ring blijven.
HOLLAND IN AMERIKA.
De bloembollen-firma Zandbergen te Val
kenburg heeft het initiatief genomen den
Amerikanen een „ras-eohten"Hollandschen
molen te toonen. welke binnenkort haar
Hollandsehen tuin in Oyster Bay LI. zal
verfraaien.
Gister waren wij in de gelegenheid den
voor ihet vertrek ge reeds taanden molen te
bezien en te fotografeeren. (Zie pag. 1 van
dit blad).
Onder leiding van den bekenden molen
bouwer Dekker is een origineele achtkante
bovenkruier gebouwd, zooals die zoo fier in
ons polderland worden aangetroffen.
Op den getailleerden romp bevindt zich
het op rollen draaiende bovengedeelte, dat
de wieken en de staart draagt; inwendig
vindt men de assen en tandraderen met het
klepperende schoepenrad. De wieken zijn
met hagelwitte zeilen bespannen. Geschil
derd in de werkelijke kleuren biedt het ge
heel een verrukkenden aanblik, terwijl de
„Vletter"-rietbedekkiog niet weinig tot het
aestihetische bijdraagt.
Behalve dat de molen als tuinversierder
zal fungeeren, kan hij voorts tot bemalings-
en bevloeiïngsdoeleinden worden aangewend
eventueel dok als voedend orgaan eener
electrisohe verlichtings-instaMatie, van alle
zijden bezien dus een fraai en nuttig werk
tuig.
In een paar kisten van enorme afmeting
zal de ovenzeesche reis worden gemaakt, ter
wijl de betonfundeering ter plaatse reeds
volgens teskeningen werd uitgevoerd.
Bravo den Hollandsahen ondernemings
geest.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL
Nieuwe inschrijving. 27 Maart. Firma W.
Kaptein Co. (B. P.) Noordwijkerhout, Zee
straat 51. Bloembollenkweekerij en handel.
Venn.: W. Kaptein, Noordwijkerhout en Th.
Vergeer, Noordwijkerhout
28 Maart. G. P. Scholtes. Sassenheim,
Hoofdstraat 187. Vleesehhouwerij en Spek
slagerij. E.: G. P. Scholtes, Sassenheim.
Wijziging. 27 Maart P. A. Damen en Zoon.
Voorhout, Jacoba van Beierenweg 31. Kwee-
kerij en buitenlandschen handel. Door uit
treding van den eigenaar: P. A. Damen en
de intreding van: J. P. en H. C. Damen is
de handelszaak omgezet in een vennoot
schap onder firma, onder den naam: P. A.
Damen en Zonen.
28 Maart. L. van Esch Wzn. Oegstgeest.
Nassaulaan 13. Handel in leder en schoenen.
Vest. Fil.: 's-Gravenliage, v. Ravensteynstr.
1, onder den naam: „Elveska". dd. 25 Maart
1930.
2S Maart. Th. J. van der Mey. Sassen
heim, Hoofdstraf 187. Vleeschhouwerij-Spek-
slagcrij. Uittr. E.: Th. J. v. d. Mey, Sassen
heim, dd. 15 October 1929. Wiiz. handelsn.
thans: G. P. Scholtes.
28 Maart. L. Ammerlaan. Sassenheim,
Hoofdstraat 123. Sigarenwinkelier en Tim
mermansknecht. Bijv. uitgeoef. bedr.: tevens
galanterieën, ledenvaren, luxe artikelen en
religieuse artikelen.
Opheffing. 28 Maart. De Leidsche Kantoor-,
leek- en Papierhandel, Leiden, Nieuwe Rijn 3
1885--1930
Met iugang van 1 April a.s. is aan den
oudsten predikant der Geref. Kerk te Lei
den, Ds. II. J. Kouwenhoven eervol
emeritaat verleend. En a.s. Maandagavond
zal D.V. de afscheidspredikatie worden ge
houden, natuurlijk in dezelfde kerk aan de
Hooigiacht, waar Z.Eerw., ruim 30 jaar ge
leden, zijn intrede deed.
Bijna 46 jaar geleden werd Ds. Kouwen
hoven reeds candidaat tot den H. Dienst,
uog slechts 21 jaren oud.
Dat de Kei*ken eerst wat huiverig waren
om een candidaat, die nog zóó jong was, to
beroepen, laat zich verstaan. Maar nadat
deze nog zoo jonge candidaat een roeping
hd opgevolgd en den dienst aanvaard tè
Sohoonebeek op 1 Febr. 1885, bleek het al
spoedig, dat deze jonge man door den Heere
met voortreffelijke gaven van hoofd en hart
was toegerust en met grooten ijver en war
me liefdq zich aan zijn heilige roeping gaf.
Daarbij iwas hij sterk van gestel en beschik
te over zoo heldere en krachtige stem
had zoo groote gemakkelijkheid in het spre
ken, dat hij er niet tegen behoefde op te zien
in onze grootste kerkgebouwen op te treden.
En zoo vestigde spoedig de eene Kerk na
de andere op dezen begaafden Dienaar het
oog. De Kerken, welke Ds. Kouwenhoven
achtereenvolgens diende, zijn Schoonebeek
('85"87), Zaamslag ('87'92, Voorschoten
('92'94), Groningen ('94'99) en sinds
Nov. '99 dc Kerk van Leiden, die dus
reweg het langst van de toewijding zij
ner gaven heeft geprofiteerd.
In de Kerk aan de Hooigracht (destijds
Kerk A) waren voorafgegaan mannen van
naam en beteekenis, zooals D o n n e r en
Van der Linde en Van der Sluis,
Beuker en Van Proostdij. In de Kerk
aan de Heerengracht (toen Kerk B) stond
reeds 35 jaren Ds. Holster, die spoedig
den herdersstaf neerlei ('02). En in de Keilt'
aan de Oude Vest (toen Kerk C) stond Ds.
Rudolph nog in zijn volle kracht.
Nadat Ds. Holster in 1903 door Ds.
i s s e was vervangen, kwam in 1905 de
samensmelting tot stand tusschen de Ker
ken A, B. en C, waarin helaas een groot
deel van Kerk B oordeelde niet te moeten
meegaan en een Chr. Geref. Kerk oprichtte.
Sinds 1905 stond Ds. Kouwenhoven
dus met twee andere Dienaren als predikant
in de eene Geref. Kerk van Leiden en hij heeft
een belangrijk stuk van hare geschiedenis
mee doorleefd.
Ds. Rudolph verkreeg in Ï912 eer-vol-
emeritaat om de directie waar te nemen
van de nog te openen stichting te Achter
veld, maar vóórdat het zóóver kwam, werd
hij na een langdurig, smartelijk lijden, waar
in hij echter velen in den lande verkwikte
en troostte döor de tonen „van strak ge
spannen snaren", opgenomen in de heer
lijkheid, terwijl in 1913 zijn plaats te Leiden
werd ingenomen door Ds. H. Thomas.
Ds. Wisse vertrok in 1906 en werd ver
vangen door Ds. Douraa, en diens plaats
werd in 1912 ingenomen door Ds. Roorda,
die echter reeds in 1915 na 'n vrij langdurige
krankheid1 door den Heere werd afgeroepen
van zijn post. In 1916 werd de vacature ver
vuld door Ds. Bouwman.
Zoo heeft Ds. Kouwenhoven te Leiden
vanaf 1899 tot heden menigen Dienaar zien
komen en gaan en met onderscheiden col
lega's samengewerkt
En het is een voorrecht met dezen predi
kant te mogen samenwerken.
Hoe groot ook het onderscheid in karak
ter, aanleg en gaven mocht zijn en welk
verschil van inzicht omtrent allerlei ook
soms aan 't licht imocht treden, dat schaad
de allerminst aan de broederlijke harmonie
en goede verstandhouding tusschen de drie
collega's. En dit is voor hen en hun arbeid,
maar ook voor de Gemeente van zoo on
schatbare waarde.
Wanneer er gestreden moest worden te
gen degenen, die Sion gram zijn, of ook hei
Fleit gevoerd tegen allerlei, waarbij de hei
ige belangen van Gods Kerk en de eere
Zijns Naams dreigden schade te lijden, stond
Ds. Kouwenhoven steeds als een geharnast
Btrijder op de bres en hij streed steeds als
een ridder zonder vrees of blaam.
En was ook somtijds binnen de eigen veste
de strijd niet te ontwijken om te pleiten
voor wat naar zijn heilige overtuiging in
't belang van de zaak des Heeren was, dan
was het steeds zijn toeleg om nimmer het
hroederhart te krenken, maar de broeder
lijke gemeenschap ongeschonden te bewaren
Hij wenschte dan ook niet anders bestre'
den te worden en streed zelf niet anders
dan met open vizier.
't Blazoen bleef, dank zij Gods genade,
onbevlekt
In den dertigjarigien dienst te Leiden heeft
deze ijverige en trouwe dienstknecht zich
door zijn persoon en zijn arbeid zeer vele
vrienden verworven, dae hem ihun leveo
lang niet meer zullen vergeten en zijn werk
dankbaar blijven gedenken.
Rijk zijn de vruchten van dien arbeid,
welke reeds in het heidien zijn aan te wijzen,
maar eerst de eeuwigheid zal het openbaren
voor hoevelen die tot een blijvenden zegen
is geweest.
't Heeft Ds. Kouwenhoven en zijn
gezin te Leiden ook aan smartelijke beproe
vingen niet ontbroken. De Heere leidde
soms door diepe wegen. Maar Hij staalde en
sterkte in dien weg ook het geloof en gaf
heerlijken troost.
En daarbij waren d'e zegeningen niet min
der veelvuldig.
Nu Ds. Kouwenhavèn afscheidneeml
van de Kerk van Leiden, om zich als eme
ritus met zijn gezin te Oegstgeest metter
woon te vestigen, weten we ons de tolk van
honderden en duizenden in en buiten Lei
den, wanneer we hem toebidden, dat G«-(l
hem een zonnigen en gezegenden levens
avond anoge schenken; dat Hii ook Mevrouw
in haar wankele gezondheid moge onder
steunen en oprichten en hen nog lang mol
en voor elkander moge sparen; en dat Hii
Zijn Vaderhand in milde zegeningen voor
hun gezin moge ontsluiten.
Emeritus heteekent voor dezen Dienaar
nog allerminst dat hij aan 't einde van zijn
krachten is.
We verwachten dat hij, als God hem ir
't leven en de gezondheid spaart, nog wel
menige Kerk voor en na zal dienen.
Maar kon het teeken van de ridderorde
voor een vijftal jaren moeilijk gespeld wor
den op een borst, waarin warnier hart klopte
voor Oranje; zoover er onder menschen.
ook op het gebied van de Kerk, van ve«*
dienste sprake kan zijn, mogen we van hei
meest eervolle emeritaat van Ds. Kouwen
hoven getuigen: ten volle verdiend!
Doe de God aller genade ham dan van
het emeritaat nog vele jaren genieten met
een blijmoedig en dankbaar hart!
BOUWMAN.
GOUDEN JUBILEUM P. MAZUREL
31 Maart a.s. hoopt onze stadge
noot de heer P. M a z u r e 1 den dag te her
denken, dat hij voor 50 jaar in dienst trad
by de fa. A. Jongmans en Zonen, Rapenburg 6.
Is dit jubileum op zich zelf reeds
waardig een gouden staat van dienst
komt immers sporadisch voor er is een f
tor, die ons aanleiding geeft er meer o'
uit te weiden, dan wy by jubilea gew
zy'n. De heer Mazurel toch is in onze stad
't byzonder in Christelijke kringen zulk t
bekende figuur, dat de belangstelling by het
heugelijk feit, dat hy gedenken mag, onge
twijfeld het normale te boven zal gaan,
elk geval, dat het velen een groot genoegen
zal doen, dat er gelegenheid zal bestaan, hem
op ondubbelzinnige wijze de waardeering vooi
zyn persoon te doen blijken. Het gaat na
tuurlijk buiten den aard van dit jubileum om
om de verdiensten van dezen grijzen jubila
ris te schetsen voor wat betreft het kerkely'x
politiek en maatschappelijk leven. Maar toch
meenden we het aan onze lezers verschuldigd
te zijn, ook dit even te moeten aanstippen,
nu deze trouwe stoere Christen, deze
ker/de, sympathieke figuur het gouden jubi
leum herdenkt van zyn dagelykschen arbeid.
Ook hierin is hy trouw geweest en heeft
hy zich de hooge waardeering van zyn superi
euren veroverd.
Reeds als jongen van 10 jaar hielp de ju
bilaris zijn vader aan het werk, dat deze
oor de firma Jongmans vervaardigde,
dat hy byna zyn geheele leven met de byna
ini eeuw oude firma in nauw contact staat.
Op 24-jarigen leeftijd trad hy als zelfstan
dig kleermaker by de firma in dienst, waar
hy door zyn grondige vakkennis spoedig,
werd bevorderd tot coupeur, welke functie hij;
tot op heden met de meeste nauwgezetheid'
bekleedt. Ais bijzonderheid zy vermeld, dat;
de heer Mazurel by de firma Jongmans
vier geslachten heeft meegemaakt.
Maandag a.s. zal dus de huldiging plaats
hebben. Ongetwijfeld zal het hem aan blij
ken' van belangstelling, piet ontbxeken.
ZILVEREN JUBILEUM
F. P. KIEVIJT
Op 1 April a.s. zal de heer F. P. K i e v ij t
chef van den Buitendienst bij den Raad van
Arbeid alhier, zijn zilveren jubileum her
denken in dienst van de uitvoering der so
ciale wetten. De heer K i e v ij t werd voor 25
jaar aangesteld als agent van de Rijksver
zekeringsbank. In verband met de decentra
lisatie van de uitvoering van de Ongevallen
wet werd hij op 1 Jan. 1923 aangesteld als
chef van den buitendienst bij den Baad van
Arbeid. Hij is in Leiden en omgeving een
bekende persoonlijkheid en wordt door zijn
collega's zeer hooggeacht om de uitstekende
wijze waarop hij met hen samenwerkt, zoo
dat het hem Dinsdag aan belangstelling ze
ker niet zal ontbreken.
..HOE LEERT MEN KUNST ZIEN"
Lezing van den heer H. Martin.
Voor de Vereeniging tot bevordering der
Bouwkunst alhier heeft Donderdagavond in
de groote Nutszaal de heer H. Martin,
oud-directeur van het Friesch Museum, een
lezing gehouden met lichtbeelden over het
onderwerp: „Hoe leert men kunst zien". De
bijeenkomst stond onder leiding van den
'oorzitter, den heer J. A. Verhoog, die
een kort openingswoord sprak, waarin hij
allen hartelijk welkom heette, speciaal den
spreker voor dezen avond.
De heer Martin begon met er zijn vol
doening over uit te spreken, dat hij voor deze
Leidsche vereeniging zou optreden, waar hij
zelf ook geboren Leidenaar is en daardoor
Leiden in het hart een gevoelige plek
heeft bewaard.
Komende tot zijn onderwerp merkt spr.
op dat hij in hoofdzaak er over zal spreken
nen de jeugd kunst leert zien. Evenwel
is de te vol jen weg voor ouderen geen. an
dere. Spr. gaat na hoe het gevoel voor kunst
tijdens de wereldoorlog zeer geknakt is* ge
worden. Gelukkig echter is er in den laat-
sten tijd hierin weer een gunstige verande
ring te bespeuren. Het gevaar bestond dat
in dezen tijd, waarin de techniek hoogtij
viert, het verstandelijke, het materieele. de
gevoelszaken zou overvlcüseWn. Vooral bij
de ouderen is dit movsu*.- bestrijden,
maar de jeugd, die no?« *«•*-- «^rsche indruk
ken openstaat, kan ongarwijreid in anderen
geest worden opgevoed. De jeugd moet bou
wen aan onze nieuwe samenleving. De jeugd
vereenigingen en de scholen hebben hier
een groote taak.
De groote moeilijkheid hiervoor is even
wel hoe men een bepaald systeem moet aan
wijzen. Men kan dc jeugd geen kunst leoren.
In het gunstigste kan men slechts de voor
waarden scheppen om het kunstgevoel op te
wekken. Dc beste methode is volgens spr. te
beginnen met de zintuigen op te scherpen.
De jeugd moet het tikken der regen hoo-
ren, het fluiten der vogels. Zij moet kleu
ren leeren zien. En daarna moet ze leeren
zien onder deskundige leiding de schoon
heid der kunst, zooals deze zich in verschil
lende vormen openbaart en aan verschillen
de eischen moet voldoen. Dit behoeft niet te
geschieden door het zoo (vooral met hcele
klassen) vermoeiende museumbezoek, maar
b.v. door lichtbeelden in de school.
Niemand kan een kunststuk ineens beoor
deelen. Dit moet geleerd worden, daar n
dero factoren bij de samenstelling ervat
menwerken. Daar is in de eerste plaats de
techniek en vooral deze is moeilijk door
leek te beoordeelen. De techniek van
marmer beeld stelt andere eischen dan de
techniek van een bronzen beeld.
Na de technische beoordeeling rijst de
vraag: Wat stelt het kunstwerk voor? Wat
heeft de kunstenaar willen uitbeelden? Een
zelfde onderwerp kan zeer verschillend
weergegeven worden. Rembrandt schildert
Jezus bij de Emmaüsgangers tweemaal, de
eene keer machtig en vorstelijk, de tweede
maal liefelijk en zacht.
Ook de vorm speelt een belangrijke rol
bij de beoordeeling. De kunstvorm bepaalt
het effect. Met verschillende voorbeelden
toonde spr. dit aan. Hetzelfde geldt van de
compositie, terwijl ook het licht een mach
tige factor is, waarmede dc kunstenaar
schoone effecten kan bereiken.
In groote lijnen hebben we hiermede den
spreker gevolgd. Het feit dat de lezing door
fraaie lichtbeelden werd toegelicht is d.
ooi-zaak dat we slechts het geraamte van de
interessante causerie kunnen weergeven.
De aanwezigen dankten den spreker met
een hartelijk applaus, terwijl de voorzitter
dezen dank in woorden omzette.
Na de pauze werden nog eenige huishou
delijke zaken afgedaan.
RECHTMATIGE OVERHEIDSDAAD
Op uitnoodiging van de Vereeniging
Staatkunde heeft gisteravond mr. R. H. ba
ron de Vos van Steenwijk, griffier
Tweede Kamer der Staten-Generaal, gespro
ken over: Rechtmatigo Overheidsdaad.
Spr, gaf allereerst een uiteenzetting van
bet begrip van onrechtmatige overheidsdaad
en besprak vervolgens de ontwikkeling van
dit begrip in de jurisprudentie, waarbij hij
deed uitkomen, dat deze ontwikkeling een
stuk administratieve rechtspraak venvezen-
lijkt
Bij de bespreking hiervan betuigde hij.
dat het niet wenschelyk is, dat de wetgev
in dit ontwikkelingsproces ingrijpt en zet.
vervolgens tiitecn, dat door de ontwikkeling
van de jurisprudentie met betrekking tot de
o n rechtmatige overheidsdaad van het be
grip „rechtmatige overheidsdaad" een wijzi
ging ondergaat
Ook, als overheidsdaden niet onder on
rechtmatige overheidsdaden vallen, z^elfs niet
hij een ruime definitie daarvan, kuhnen zij
aan derden schade toebrengen. In de eerste
plaats kan dit geschieden door daden ter
uitoefening van de functie als overheid,
waarbij geen opzettelijke bedoeling tot het
toebrengen van schade voorzit In dit geval
bestaat een plicht tot schadevergoeding niet
en het zou bedenkelijk zijn deze te vestigen.
Wanneer bij de uitvoering van openbare
werken door de overheid buiten haar schuld
schade wordt toegebracht, behoort derhalve
geen schadevergoeding te worden toegekend.
Een enkele maal geschiedt dit wel, zooals
bij de Zuiderzeewet, maar ten onrechte wordt
hieruit soms afgeleid, dat de overheid bij uit
voering van dergelijke werken de daardoor
ontstane flfchade moet vergoeden. Deze laat
ste opvatting ontvangt steun door de juris
prudentie van den I-Ioogen Raad over schade
vergoeding bij onteigening.
Spr. vestigde hierna de aandacht op
heidsdaden, waarbij de overheid opzettelijk
schade toebrengt. In hoever geeft nu het
geldende recht aanspraak op schadevergoe
ding en in hoever moet dan die aanspraak
uitgebreid worden.
Spr. onderscheidde hier 3. soorten van
overheidsdaden: le. Ingrijpen van de over
heid, omdat zij den eigendom van een aan
een ander toebehoorend goed behoeft (ont
eigening); 2e. Ingrijpen van de overheid ter
opheffing van een met een wet of verorde
ning strijdigen toestand (politiedwang)
3e. Ingrijpen van de overheid ter opheffing
van een toestand, welke strijdig is met het
algemeen belang (bijv. gevaar voor
smetting).
Wat het ingrijpen sub. 1 betreft, wijst spr.
er op. dat de overheid soms behoefte heeft
aan het gebruik van den particulieren eigen
dam. welke materie geregeld is in de pri
vaatrechterlijke Belemmeringen wet, waarbij
schadeloosstelling is voorgeschreven.
Soms echter beperkt de overheid den
eigendom, waarvan wij voorbeelden aantref
fen in de Wet. betreffende het bouwverbod
op gronden langs Rijkswegen. Ten onrechte
is hier. naar spr. uiteenzet, daarbij schade
loosstelling voorgeschreven.
Als verdere beperkingen van den eigendom
noemde spreker o.m. de Woningwet, meer
speciaal de daarin vervatte bepalingen, be
treffende den voorlijn, het bouwverbod en 't
uitbrcedingsplan. Deze beperkingen, die
eigenlijk surrogaten van onteigening zijn,
behooren volgens spr. slechts tegen schade
loosstelling te gescliieden.
Overigens is, aldus spr., voor deze maat
regelen ter beperking van den eigendom
schadeloosstelling geen essentieel vereischte,
mits voor het treffen daarvan een deugde
lijke administratieve procedure is voorge
schreven. De jurisprudentie van den Iloogen
Raad over schadevergoeding bij onteigening
van bouwterrein leidt echter tot ongewc-nsch-
te gevolgen, waarom dan ook, volgens spr.,
wijziging van de Onteigeningswet gewenscht
Na erop gewezen te hebben, dat ook som
mige provinciale verordeningen bouwverbo-
den zonder schadeloosstelling opleggen, be
toogde spr., dat maatregelen die genomen
worden in het belang van de daarbij be
trokkenen, in beginsel aanspraak behooren
te geven op schadevergoeding.
Daarbij is spr. van oordeel, dat wetten of
'erordeningen, die maatregelen voorschrijven
welke schade toebrengen, niet alleen een aan
spraak op vergoeding daarvan rechtvaardi
gen, doch ook dat de beslissing hierover aan
de rechterlijke macht behoort te worden
gegeven.
Slechts in enkele gevallen, wanneer de
schadevergoeding bij wijze van gunst wordt
verleend kan, aldus besloot sprer genoegen
worden genomen, dat de eindbeslissing blijft
bij het administratief gezag, dat de vergoe
ding toekent.
Op deze rede volgde eenig gedachtemvisse-
ling, waarna enkele vraagpunten in stem
ming werden gebracht.
CODIFICATIE-CONFERENTIE
BEZOEK AAN ONZE STAD
Rede x
i Rcctor-Magnilicus
Hedenmiddag hebben de leden van de
Conferentie ter Codificatie van het Intern.
Recht met hunne dames, op uitnoodiging
van het Gemeentebestuur en den Senaat
der Universiteit een bezoek gebracht aan
onze stad. Het gezelschap werd te ongeveer
drie uur ontvangen in het Groot-Audito
rium der Universiteit. Te hunner verwol
koming sprak de rector-magnificus, prof.
dr. N. v. Wijk, een rede uit, waarvan we
hieronder een resumé geven:
Toen onze Universiteit, aldus ving spr.
aan. te zanten met het Gemeentebestuur
dezer stad U een uitnoodiging zond voor
een bezoek aan Leiden heeft zij daarmee een
blijk willen geven van haar groote sympa
thie voor den arbeid, die ondernomen
wordt door de Conferentie voor de Codifica
tie van het Volkenrecht en het is mij een
bijzonder genoegen, een zoo groot aantal
zoo eminente juristen hier welkom te hee-
ten. In het doel dat uwe conferentie zich
gesteld heeft vallen de behoeften van den
tegenwoordigen tijd samen met de beste
tradities dezer Universiteit. In Leiden heeft
eenmaal Hugo de Groot gestudeerd, en zich
zijn grootheid waardig to toonen is dc ge
meenschappelijke plicht van deze Univer
siteit en van de specialisten van alle lan
den op het gebied van liet Volkenrecht
Het staat niet aan mij te beoordeelen in
welke mate wij ons opgewassen toonen te
gen deze taak, die ons opgelegd wordt door
ons verleden. Intusschen zult gij mij wel
willen toestaan de hulde van den Leidschcn
Senaat te betuigen aan dien oud-leerling
dezer Leidsche Universiteit, die als presi
dent van Uwe conferentie, op een zoo no
bele wijze, de traditie van de Groots werk
voortzet
Dames en heeren gij zijt naar Nederland
gekomen teneinde onder de auspiciën van
den Volkenbond den arbeid voort te zetten,
die aangevangen was door de 2 Vredescon
ferenties. Gij streeft er naar, den hoogsten
graad van unificatie van het Volkenrecht
te bereiken, welke mogelijk is zonder op de
wetten en gewoonten der afzonderlijke sta
ten inbreuk te maken.
Aanvaardt de verzekering dat in universi
taire kringen men uitnemend de noodzake
lijkheid begrijpt van algemeene normen, die
het internationale leven onzer dagen rege
len, maar tevens begrijpt men er de nood
zakelijkheid van het compromis en ook de
moeilijkheden die te overwinnen zijn alvo
rens men een voor allen bevredigend i
promis bereikt.Als wij U nu ontvangen in
dit „Groot Auditorium", dat niet tegenstaan
de zijn naam te klein is voor vele academi
sche plechtigheden, als wij trouw blijven
aan dit gebouw dat wij onze „Acadenvo"
noemen, hoewel het nauwelijks voor de coj
leges van één der vijj faculteiten rumita
biedt, dan komt dit doordat onze gehecht
heid aan de tradities onzer geschiedenis en
onze bewondering voor de oude Nederland-
sche kunst sterker bij ons zijn dan de be
hoefte aan geriefelijkheid en de in onzen
tijd zoo gewone neiging tot nivelleeren. Wij
weten zeer goed dat de 20e eeuw zijn groote
bouwmeesters heeft en dat de moderne
kunst, in samenwerking met een techniek
volmaakter dan ooit te voren ia staat is om
wonderen te verrichten, en toch verlaten wij
ïiiet dit voor godsdienstige doeleinden ge
bouwde, daarna voor Universiteit gebruik to
huis en wy waaxdeereu hoógelijk de met
succes bekroonde stappen, door onze Cura
toren gedaan om aan onze Senaatskamer
het uiterlijk te hergeven dat zij in de 18o
eeuw heeft gehad. Toch geloof ik niet dat
wij onze oogen sluiten voor den eisch van
dezen tijd; integendeel, wij stellen er prijs
op al wat noodig is om op het peil der in
ternationale wetenschap te blijven, uit te
voeren; dat gaat echter niet zonder conces-
cies te doen aan zekere tradities, welker
schending een heiligschennis zou beteeke-
aen. Hier evenals op alle gebieden van het
moderne leven is een compromis veelal
noodzakelijk maar menig compromis is
moeilijk en meenig compromis is slechts een
zoeken en tasten, dat ons den plicht oplegt
om naar een afdoender oplossing te zoeken.
Intusschen is er geen reden om te wanho
pen want in het academisch leven is er.
evenals elders, vooruitgang waar te nemen
m menig opzicht
In het bijzonder wil ik stil staan bij het
geen er gedaan wordt voor de internationale
betrekkingen van professoren en studenten
want er bestaat een zekere correlatie tus
schen deze betrekkingen en de Codificatie
van het Volkenrecht; de arbeid zeifs van
een Conferentie van Uwe competentie zou
slechts in theorie kunnen slagen indien de
menschen en in de eerste plaats de intelec-
tueelen weinig waarde hechten aan persoon
lijke banden met hun collega's van andere
nationaliteiten. En die persoonlijke banden
ziin ook onmisbaar voor den wetensehap-
pelijken arbeid. Sedert de Middeleeuwen
hebben de geleerden voortdurend met bu>-
tenlandsche vrienden in wederzijdsche uit
wisseling van gedachten gestaan maar nog
nooit heeft men de noodzakelijkheid van in-
telectueele samenwerking in die mate er
kend als thans.
Spr. maakt voorts met bijzondere voldoe
ning melding van het nieuw artikel der
Nederlandsche wet op het Hooger-ondenrijs
dat op een zeer liberale wijze het principe
der equivalenties regelt en daardoor verre
perspectieven opent voor het initiatief van
regeering en universiteiten. Wanneer wij
een zekeren graad van uniiicatte gewenscht
achten, zoo wil dat echter geenszins zeggen
dat wij zouden streven naar een nivellee
ring der karakteristieke eigenschappen der
afzonderlijke landen. In geloof, dat in
opzicht onze kleine Hollandscho natie
rijk is aan ervaring. Door haar geografische
ligging heeft zij gedurende vele eeuwen
ge en nooit onderbroken betrekkingen i
ten onderhouden met drie veel grootere
Ken dan zij zelf was, die elk zijn eigen aard
en overleveringen bezaten Het zou onmo
gelijk zijn te zeggen met welk dezer volken
de banden het sterkst en het nauwst zijn
geweest, de invloeden, die op ons inwerkten
schijnen elkaar in evenwicht te houden. Zoo
waren de omstandigheden waaronder ons
volkskarakter zioh gevormd heeft, zeer gun
stig voor de ontwikkeling van een geest van
Objectiviteit.
Het staat niet aan ons om uit te ma
ken of inderdaad die geest een nationale
eigenschap van ons is, maar hoe dat zij, wij
voelen zeer sterk dat de objectiviteit de bes
te waarborg is voor vooruitgang. Zij is dat
od alle gebieden van leven en denken,
maar op dat der internationale vraagstuk
ken lijkt zij ons nog noodzakelijker dan el
ders. En een der gewichtigste plichten der
Universiteiten is deze, dat zij den geest van
objectiviteit inprent aan de geslachten, die
na ons zullen arbeiden aan den bouw van
een betere werejd dan de onze. Dit is de
overtuiging dames en heeren zoowel van
u als van ons. Vele uwer zijn ortze ambtge-
nooten aan verschillende universiteiten en
ik weet dat gij het met mij eens zijt dat de
taak, welke een Conferentie als deze te ver
vullen heeft zeer véle raakpunten heeft met
de taak van de hedendaagsche universitel-
Wilt derhalve aan den Rector dezer
Leidsche Universiteit toestaan dat hij uit
naam van den Academischen Senaat do
Voornaamste Nieuws.
BINNENLAND
(blz. 1.)
De Vereen, voor Alcoholbest/ijding hij
snelverkeer heeft de eerste jaarvergadering
to Utrecht gehouden.
(bldz. 2)
Finantieel overzicht van de weck van 22
tot 28 Maart
(Blz. 5.)
De organisatie van de hulpverleening bij
massale ongevallen cn rampen wordt gere
organiseerd.
Dc overdracht van de grafsteen van wij
len den neer I-I. de Wilcte is bepaald op J
April.
Persoverzicht over het geval-Fruyticr.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Voor allen die Sukkelen
met Verstopping ol moeilijken, tragen en
onregelmatigen Stoelgang zijn
Mijnhardt's Laxeertabletten
C&HH53LES
87U e
(1,25
11,50
jt Olympia
Anita Kantschouder 824 en 11,50
Maid.E&arian1 '•'511 50
Flatlok vervangt Wol.
f 1,95
BREESTRAAT 128
UW ADRES VOOR
KERKBOEKEN
is (J. Pontier) Boekhandel DU PON
HAABLEMMÏÏF.STKAAT Si - LEIDEN
hoop uitspreekt dat uw arbpid met een waar
achtig succes bekroond zal worden.
Een hartelijk applaus volgde op i(eze met
aandacht aangehoorde redevoering.
We komen op het bezoek Maandag nog
nader terug.
EVANGELISATIE
RADIO-SAMENKOMST
De Ned. Chr. Radio Vereeniging zal a.s.
Woensdag 2 April in de Pieterskerk een
Evangelisatie-samenkomst per Radio uit
zenden.
Als sprekers hopen op te treden Ds. D.
Kuilman, Ds. H. Thomas en Ds. M. J. Pun-
selie alhier, terwijl de Chr. Oratoriumverce-
niging „Con Amore", Dir. de heer D. Smink
en de orgelist der Pieterskerk, de heer Leo
Mens, hunne gewaardeerde medewerking
zullen verleènen.
Wij wekken onze lezers gaarne op, deea
samenkomst bij te wonen.
Laat de Pieterskerk a.s. Woensdagavond
tot in alle hoeken gevuld zijn met een aan
dachtig luisterende schare.
Hieronder geven wij een beknopt overzicht
van het programma, waaruit blijkt, welk
een mooie avond georganiseerd is. Verder ver
wijzen we naar de desbetreffende adverten
tie In dit blad.
1. Opening door Ds. Kuilman. Gem. zingen
Gez. 44 1 en 2.
2. Gobed.
3. Chr. Oratoriumver. „Con Amore".
la Rust een weinig. E. M. O
lb. Gloria in Excelsis Deo. Vieux Noël.
4. Rede Ds. D. Kuilman: „Jezus Christus
•heeft een boodschap voor onzen tijd"..
5. Chr. Oratoriumver. „Con Amore", 2a
Jezus' dood. Duitschlied n. e. 17e eeuw.
2b. Salve, cordis gaudium.
Harmonium. J. S. Baoli.
G. Orgelsolo Leo Mens. Ghoralvorspiel.
(Wachet auf ruft uns die Stimnie). J. S.
Bach.
7. Rede Ds. H. Thomas: „Wat behelst die
boodschap"?"
8. Gom. gezang- Gez. 19S 1 en 2.
9. Orgelsolo Leo Mens. Concert F. dur. G.
F. Hündcl. Allegro, Andante» Adagio,
Allegro.
10. Rede Ds. M. J. Punselie: „Hoe staat ge
tégenover die boodschap?"
11. Chr. Oratorium ver. „Con Amore".
3a. Komm, Gnadentau. J. V/. Franck.
3b. Adoremus te Giov. P. Palestrina.
12. Sluiting door Ds. M. J. Punselie.
Gcm. zingen Gez. 96.
N.B. Bijdragen tot dekking der onkosten
worden gaarne ingewacht bij W. Stoelman,
Pasteurstraat 7, Leiden. Giro 113012.
DE DIENST DER APOTHEKEN.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Maandag 31 Maart tot
en met Zondag G April a.s. waargenomen
door de apotheek: C. B. Duyster, N. Rijn 18,
telcf. 523.
ZONDAGSDIENST DER HUISARTSEN.
De dienst zal morgen worden waargeno
men door de doctoren Bruining Niemer. Kist.
en Starck.
De geneeskundige Zondagsdienst te Oegst
geest wordt waargenomen door Dr. Timmer
mans. telef. 390.
EXAMENS.
-r bef examen apothekersassistente door'
de l.e •U'-he commissie afgenomen, zijn ge-
g.l de dames G. M. Brcesterhuizen, Delft,
A. J. Timmcrs, Leimuidcn en II. D. W. y. d.
Vange, Delft.
