Twééde fellAD PAGr^ BINNENLAND. MiJNHAR ZATERDAG T MAART 1930 DE ZIEKTEWET IL (Slot)*); Bedrij Isvereeniging of B. A-? Do uitvoering der Ziektewet is opgedra gen aam de Kaden van Arbeid en de erken de bedrij fs^eree nagingen (B.V.). Hoewel werkeevcr en werknemer samen de ziokte- premie moeten opbrengen, heelt tooli uit sluitend de werkgever do keus, bij wel ke instelling de verzekering zal worden on- dergebraoliL I>e werkgever staat nu voor de vraag: moet ik mij aansluiten bij een of andere be drijf» vereenig tng ol (automatisch) worden Ondergebracht bij den Raad van Arbeid? Het antwoord kan niet moeilijk zijn. Principieel staan we op het standpunt, dat de cvixjennig van het sociale leven iiu de eerste plaats moet zijn het werk van parti culier initiatief. Zoo min mogelijk staats bemoeiing. Zooveel mogelijk regeling van do maatschappij door de belanghebbenden zelf. De oude gedachte van „self-govcril ea e n t", de beste opvoeding tot zei f- tucht, doet ons op het terrein der ziekte verzekering kiezen voor wetsuitvocnug door de bedrij Isgenootcn zelf, i.c. de werk gevers en werknemers, zooals ze zich open baren in hun organisatie!». Het principe besLisL De B.V., vrucht van particulier initiatief, verkiezen we bo ven de staatsinstelling, den Raad van Ar beid. Er zijn ook practische gronden voor deze keuze. Allicht is de uitvoering door de belanghebbenden zelf iets minder amb telijk, iets minder stroef. Wat niet weg neemt, dat alle respect is geboden voor den arbeid, die door de ambtenaren van den R v. A. wordt verricht. Is de keuze gedaan, dan komt de vraag: Bij w elke B.V. moet ik me aansluiten? Een moeilijke vraag. We spreken zoo ge makkelijk over „de organische geledingou der maatschappij". Maar die geleding b even grillig als het leven zelve. (Organisato risch zien we 'n verdeeling der maatschap pelijke beweging in velerlei richting. Later» we ons hier beperken tot drie lijnen, die bij de indeeling der organisatorische actie kunnen worden gebruikt. Allereerst de religieuze lij-n. Naar ge lang van het principe een christelijke, ka tholieke en liberale, neutrale of socialist! sche vakbeweging. Moeten we ons aanslui ten bij een christelijke B.V.? Ten tweede de horizontale lijn. De todeeling van alle bedrijven in groot-, mid del- en kleinbedrijf. Moet b.v. een middel matig kleermakersbedrijf zich aansluiten bij een middenstands bedrijfsvereeniging? In de derde plaats: de verticale ujn, de verdeeling van de ondernemingen, 't zij klein, 't zij groot, christelijk of katholiek, volgens de scheidslijn van het b e d r ij f, Jiedrijf hier opgevat als tak van gelijksoor iige ondernemingen. Een B.V. dus voor het grafisch bedrij'l, voor het kleedingbedrijf, bet metaalbedrijf, enz. In het algemeen heeft men het niet noo dig geacht, hij de ziekteverzekering een oahekliing te maken op de eerste manier. De Christelijke Werkgeversvereniging heeft b.v. op dit gebied volkomen samengewerkt met de Vereniging van Nederland sche Werkgevers. Wol is van R. IC zijde een Ge mengde B. V. opgericht. De regeling bedrijfsgewljs. Blijft de keus tusschen de horizontale en verticale indecLing. Wij voor ons gelooven, dat de organische ontwikkeling het mcesl bevorderd wordt door een nauwe samenwer king van werkgever en werknemer, die in één bedrijf samenwerken. In het bijzon der geldt dit voor een B. V. In zoo n bedrij 1 kent men elkaar, kent men elkaar reeds door de samenwerking per Collectieve Ar beidsovereenkomst, en zal men ook voortaan gaarne op bet gebied der ziekteverzekering beboerende tot de arbeidsvoorwaarden! de bedrijfsrogelen in gemeenschappelijkovei leg vaststellen Aldus is ook de groote opzet geweest bij de uitvoering der Ziektewet. De centrale werkgeverabondon Verbond v. Ned. Werk gevers, R. IC em Chr. Werkgeversvereni ging openden besprekingen met werkne- rnersc ent ral en N.V.V., Chr. Nat. en R. K. Vakverbond waaruit een model-concept voor de Statuten en Reglement der B. V. werden geboren. Vanuit dit centrum oefen den de centrales drang uit op de bij haar aangesloten organisaties, om, elk in eigen bedrijf, een B. V. op te richten. Deze arbeid heeft succes gehad. In vele be drijfstakken kwam het tot de stichting van een eigen B. V. Men kwam daardoor in den kring van gelijksoortige ondernemingen, wat veelal een gelijksoortigen graad van ziekte risico beteekent. Intusschen moeten we toegeven, dat de imleeling naar bedrijven niet voor elke onderneming toepasselijk is. Er werd dan ook nog een Algemeene B.V. opgericht, waartoe ieder kan toetreden, die zich tot een bepaalde, behoorlijk georganiseerde bedrijfs tak kan rekenen. Geen wonder echter, dat degenen wier or- -ganisatorische krachten meer in horizontale richting waren ontwikkeld ijverige wer kers b.v. in de Middenstandsbeweging zich meer voelden aangetrokken tot een ol an dere Middenstands-B. V. We zullen er ons ivoor wachten dit af te ke,uren. De algemee ne regel zij: De organisatie, welke in so ciaal-economisch opzicht het meeste voor u beteekent, zij ook do promotor van de B. V. waarbij gc u wilt aansluiten. Men zij echter voorzichtig met de onvol waardige bedrijfsverenigingen. We ge looven, dat ze niet bevorderlijk zijn voor een gezond organisatieleren en vaak te dicht naderen tot een gewone, commercieelc verzekeringsmaatschappij. Aanlokkelijk la ge premies altijd toch rnaar voorschot premies! zijn geen voldoende motief ivoor een keus in deze richting. In welke verhouding tot de B. V.? De keus is gedaan. Gc sloot u aan bij deze of gene B. V. Ook dan is aan het kiezen nog geen einde. Do derde rondo komt: In welke verhouding wil ik tot de B. V. staan? Hier itijn twee mogelijkheden. Zelfstandig risico-dragen of samen risico-dragen. Zelfstandig. Voor de arbeiders van één bepaalde onderneming kan een afdec- lingskas worden gevormd. Zoo'n kas is een soort filiaal der R. V. Ze ontvangt de premies on keert het ziekengeld uit Zijn er over een jaar niet veel zieken in de zaak, dan hoeft maar weinig te worden opge bracht Was het jaar ongunstig, dan wor den de lasten verzwaard. Voordcelen van een afdeelingskas zijn: imeer vrijheid van beweging, besparing van administratiekosten (het kantoor kan er voor zorgen), sterkere onderlinge controle der werknemers (simulatie van cén schaadt onmiddellijk den ander). Het groote nadeel is de verscherping het risico. Zeker, een goedkoop jaar is mo gelijk, doch liet kan ook anders. Abnor maal veel zieken kunnen voorkomen, premie wordt dan niet om te betalen. Deskundigen raden daarom den klein ondernemer ernstig af, om een afdeelings kas te vormen. Centraal Beheer, de groote gemeenschappelijke administrateur van vele bedrïjfsvereenigingcn, acht een aparte kas voor ondernemingen met minder dan 200 werknemers niet wenschelijk. De beslissing, om een afdeelingskas te stichten, berust niet bbij den werkgever al leen. Toestemming is vereischt van de meer derheid der arbeiders van 18 jaar en ouder, die minstens één jaar hij de onderneming in vasten dienst zijn. Die meerderheid moet verkregen zijn door een schriftelijke er heime stemming. Betaalt de werkgever al léén de premie, zoo is die stemming niet noodig. De "onderneming met een afdeelingskas blijft lid van de B.V. De B.V. is aanspr lijk voor de uitbetaling van ziekengeld. Ze vraagt daarom een waarborgsom, stelt de premie vast, en houdt toezicht. Verreweg de meesten kiezen gemeen- schappelijk risico. De verschillende ziektegevallen worden over alle verzekerden omgeslagen, waardoor men, onafhankelijk van den toestand op een bepaalde onder neming, een gemiddelde premie betaalt- De dagelljksche gang van zaken. Hoe deze wet nu in de practijk zal wer ken, zalde practijk leeren. Een alge meen geldende beschrijving is onmogelijk. Bij iedere B.V. bestaat veelal een verschil lende regeling. Wel is er 'n sterke stroomóng voor unificatie der uitvoering. De Ra den van Arbeid werken samen in de Vereen, van R. v. A. De meeste bedrij fsvereenigin- gen zijn aangesloten bij de Federatie van hedrijfsvereenigingen. Vereenigingen en Fe deratie zoeken eveneens nauw contact. Zoo wil nien voor elke plaats één uitvoerings- cominissie, die alle bedrijfsvereenigingen vertegenwoordigt. Meer dan 20 bedrijfsver eenigingen kozen één administrateur, do Coöp. Vereen. Centraal Beheer. Staakt een verzekerde wegens ziekte zijn werk, dan is de regeling bij Centraal Beheer aldus. De werkgever vult een afgiftekaart in en zendt die aan het plaatselijk aangewe zen adres. Dit adres zorgt voor de controle: in het algemeen een arts. Na controle wordt den werkgever (telefonisch) meegedeeld, of en zoo ja. tot welken datum ziekengeld kan worden uitgekeerd. De werkgever schiet dit ziekengeld voor en rekent eens per vier we ken met de B.V. af. Het bestek van een dagblad-artikel gedoogt niet, hierop verder in te gaan. Beter, volle diger wordt ge ingelicht door de handlei ding, die ge bij uw B.V. kunt aanvragen. Dool van deze artikelen is, u iets te ver tellen over de voornaamste bepalingen dor nieuwe wet, maar vooral om voorzoover dat nog noodig mocht zijn u cenigszin- in staat te stellen, wel bewust te beslis sen over de vragen, die de Ziektewet u ter beslissing heeft voorgelegd. Het zij zoowel werkgever als werknemer geschonken, om deze nieuwe wet te gebrui ken in den dienst van het groote ideaal van ons economisch leven: de practijk der sociale g e re c h t i g h e i d. Mr. P. BORST. DE INWERKINGTREDING DER ZIEKTEWET In verband met de inwerkingtreding dei- Ziektewet heeft het dagelijksch bestuur van het Chr. Nationaal Vakverbond heden aan oud-Minister Sloternaker de Bruine een bloemenmand gezonden, terwijl op het graf van oud-Minister Tal ma te Bcnnebroek een kranslegging werd verricht HET HUIS DER DUITSCHE PERS jl Aait de Duitsche persorganisatie binnenkort te Berlijn betrekken aaï De nieuwste foto van onze Koninklijke Familie. GEMEENTERAAD VAN AMSTERDAM HET ROKIN-DEBAT VOORTZETTING VAN DEN STRIJD Onze Amsterdamsche redacteur schrijft: Gistermiddag werden de discussies over het Rokin voortgezet De heer Weisz (midd.) hield een door weinigen aangehoord betoog voor demping. Hij wil van Amsterdam een wereldstad ma ken met boulevards etc. De heer Van den Tempel (soc.-derm.) hield zich bezig met de schuldvraag. Wie is verantwoordelijk voor de impasse waarin wij nu verkeeren. Hij meent dal naast de schuld van den Raad en het Colle ge van B. en W. ook de Dienst van Publ. Werken schuldig i§. Hij heeft gesuggereerd dat alleen demping ons helpen kan. Men houdt vast aan den weg Noord-Zuid, hoewel er geheel veranderde toestanden zijn ontstaan. Met die nieuwe wegen en ge heel gpwijizigde ligging van de stad rekent men blijkbaar niet Hij geeft aan hoe naar zijn meening de oplossing kan zijn en bestrijdt krachtig zijn partijgenoot Woudenberg, die de zaak z. i. principieel onjuist stelde. Na den heer Van den Tempel kwam de heer Wierdels (ri.), die een krachtige speech tegen de demping hield en een lof zang zong op de schoonheid van de oude stad. De heer C a r e 1 s (vJ>.) betoonde zich een voorstander van demping. Hij hield een rus tig practisch speech je en accentueerde wat de heer Woudenberg over het verkeer en de verkeerslrehoefte had gezegd. Op hom volgde weer een anti-demper, de heer Van den Bergh, die reeds vroeger plannen heeft ingediend om het Rokln ie verbeteren zonder het water weg te nemen. Hij verdedigt zijn voorstellen en betoogt in den breed e dat men volstrekt niet weet in de kringen der .adresseerende organisaties dat een oplossing zonder demping ook moge lijk is. AVONDVERGADERING. In de avondzitting kregen wij een rede te hooren van den lieer Gulden (soc.-dem), die ook een afwijkend standpunt inneemt vergeleken met de meesten zijner partijge- nooton. Hij is een pro-demper. Nog altijd heeft niemand gesproken van hen, die nog behooren tot de kleine groep welker stem nog niet is bepaald. Op 22 stemmen rekenen de tegenstanders van de demping vast Er kunnen er nog enkelen hij komen. Maar het zal er om gaan, want veel verschot is er niet. Op de sommu- nisten wordt niet gerekend, één r.k_ en één v.d. kunnen nog gewonnen worden. Maar de scheur loopt in alle partijen en zoo ver ons bekend zijn alleen de echte communisten, rnet zijn beiden, dempers en hoe de F.kki er over denkt, is niet bekend. De heer Baas (a.r.) kwam het voorstel- Boekmnn-Raas verdedigen. De belangstel ling van den Raaad wordt iets minder en veel nieuwe gezichtspunten kan men moei lijk openen. De heer Ketelaar zal voor de demping stemmen. Hij acht een goede oplossing zon der demping onmogelijk. En voor het evenwicht zorgde mej. Katz, die een gloedvol betoog hield voor liet be houd ran het water. JUBILEUM HONGAARSCHE REGENT De Hongaarsche Kolonie in Nederland heeft 't plan, heden, den tienden verjaardag van de verkiezing van Admiraal Nicolaus von Horthy tot Rijksbestuurder van Hongarije, feestelijk te vieren. De Hongaimsche gezant zal de leden van de kolonie om 4 uur in het gebouw van het gezantschap ontvangen. Des avonds organiseert de Hongaarsche Bond voor de Hongaarsche Kolonie te Rot terdam in Grand Hotel Central een' fcestver- gadering. Men verwacht op deze feestvergadering leden uit alle deelen van het lantL DE MIDDENPARTIJ VOOR STAD EN LAND FLORIS VOS TER VERGADERING ..ER uur* Het politiek optreden van den heer F1 o r 1 s Vos in de Tweede Kamer heeft, zoo we eer tijds meldden, in het geheel met de goedkeu ring van zijn partij, de Middenpartij voor Stad en Land weggedragen. Op de jongste vergadering van deze partij is dit weer eens duidelijk naar voren ge komen. We vonden het .volgende verslag in „De Zaanlander 15 Januari 1.1. weid de eerste vergadering van de Middenpartij voor Stad en Land ge houden. Het complete bestuur, behalve dc heer van H a e g e n was aanwezig. Ook dc hec-r F1 o r i s Vos kwam ter vergadering. Op imitatie van den voorzitter aan de bestuurs tafel plaats te gaan nemen, wenschte hij niet in te gaan: „Vanavond ga ik tuschen de „ge. wcne leden zitten", zei F1 o r i s. Men ge voelde het: de atmosfeer was geladen. De vergadering werd geopend en onmiddellijk vroeg de heer Vos het woord voor het afleg, gcr. van een „verklaring''. De voorzitter zeide er meer voor te gevoelen eerst de notulen te lezen en na wat strub belingen zakte F lor is weer op zijn stoel, het gewichtige document in zijn vuist om klemd. Uit de notulen bleek overduidelijk, hoe do M. Ps was opgericht en geconstitueerd alles en regie en dat wilde de voorzitter nadrukke lijk vastleggen. Wederom staat FlorisV os op en vraagt het woord, maar de voorzitter dacht er niet aan verklaringen te laten afleggen, die niets met de notulen te maken hadden. Het werd eer scherpe woordenwisseling, waarbij ten slotte de voorzitter eischtc, dat de heer V c s zich als lid behoorlijk aan de leiding zou onderwerpen. „Ik ben geen lid" riep toen de heer V o s. Groote consternatie. De groote man van de daad, vice-voorzitter, Kamerlid, bejubeld door de leden was.... geen lid van zijn partijDaar moet men F1 o r i s Vos echter niet kwaad voor aanzien. Hij reilt, zeilt, praat en schom melt, zooals hij en zijn naaste vrienden dat wenschen. De voorzitter werd boos en zei kort en bondig: „Mijnheer, als u geen lid van onze partij is," waar haalt u dan den moed vandaan in deze vergadering te dringen?" En hy knoopte daar de uitnoodiging aan vast, om de deur aan den buitenkant te sluiten. Ook do vergadering riep „Er uit!'1 de onverstoorbare Flor is pakte zijn biezen... en werd er uit gezet1" UIT DE ANTI-REV. PARTIJ. A.-R. KIESVEREEN. TE HAARLEM PAEDAGOGIEK EN POLITIEK. Op een avond, dat onderscheiden andere vergaderingen en ook een kerkorgelconcert samenvielen, kwam de A.-R. kicsvereeniging in kleinen getale bijeen tot het aanhooren van een lezing van den heer A. Jonkman, lid van den Onderwijsraad, over: „Paeda- gogiek en Politiek". Na opening door den voorzitter Mr. A. Brueli, kreeg de inleider gelegenheid tot het behandelen van zijn onderwerp. Deze begon met te zeggen, geen wetenschappelijk be toog te kunnen houden, nog een welspre kende rede, maar meer een eenvoudig pogen om van beide factoren iets te zeggen en het verband aan te duiden. De titel zelf zal de mensehen waarschijnlijk niet trekken, maar spr.'s bedoeling is: trachten, dat zijn gehoor het onderwerp pakken zal. Hij geeft een korte karakteristiek van paedagogick als beslaande het terrein van opvoeding en onderwijs, meer beheerscht door de liefde. Het andere gedeelte van zijn titel. n.l. politiek, meer beheerscht door het recht, gelijk de Savornin Lohman het zei: een iegelijk liet zijne geven. Om liet conflict en de samenhang tusschen die twee te schetsen, doet spr. een greep in de historie en gaat sommige verschijnselen in 't buitenland na. Tot nader beschouwing van staats- politiek en opvoed ingswetenschap, wil spr. zich vasthouden aan de ruimere opvat ting van paedagogick (met inbegrip der zelfopvoeding) en de politiek zien in de milde beteeken is. Reide komen hij de algemeene genade, echter wijst de Christe lijke opvoeding op vervolmaking in dc bij zondere genade. In de historische opkomst der politiek zien we dikwijls een doen wat God door de consciëntie zelfs van heidcnsche overheden wilde. Maar ook op 't gebied der opvoeding hij niet-Chiistelilky paedagogcib EvgpqJe on 't publieke terrein des levens hébben die beide: Paedagogie en Politiek, snamtreffen. Dit is ook zoo in het doel, n.l. dc vorming der menschen. Moet er eenerzijds zijn een zuivere onder scheiding tusschen beide, anderzijds moet er een goede harmonie tusschen P. en P. zijn. Moet de staatspaedagogie met alle kracht bestreden. Wel mag gestreefd naar een juiste verhouding tusschen partijpolitiek en partijpaedagogie. Dit brengt ons bij de souvereiniteit in eigen levenskringen. Vol gens spr. draagt ons program van beginse len dit gewonschte karakter, dat n.l. de politiek zich inspant de goede paedagogie te dienen. Dit wordt door liet program van actie uitgewerkt. In dit verhand beveelt hij aan Dr. Kuypers „Anti-Rev. óók in het huisgezin" te lezen. Dat er hier te lande nu loffelijke expansie van het Chr. onderwijs kan plaats hebben na 1920 is oen overwinning onzer paedago gie. Doch we zijn er nog niet. Pas „de vrije school voor heel de natie" is het doel. Tot zoolang geldt de huidige norm. Ten aanzien van het hooger en middelbaar onderwijs moet de strijd nog beginnen. Hierop volgde bespreking en sluiting. DE ARJA !N DEN ACHTERHOEK De Arja in den Achterhoek, meer in het bijzonder in dc Graafschap, groeit gestadig. f.1. Zaterdag is door een aantal jongelui in beginsel besloten tot de oprichting van een tweede club in de gemeente A a 11 e n, en wel in de buurtschappen Haart en Heurne. De definitieve oprichting zal D.V. in de eerste helft van Maart plaats hebben. Ook te Dinxperlo komt me>er belang- stehiag. Op initiatief van den A.-R. wethou der aldaar, de heer Keuper, tevens voorzit ter der plaatselijke kicsvereeniging, is tegen a.s. week Woensdag oen propagandaverga- dering in die plaats belegd, waar de dis trictscommissaris, dc heer T. de Boer, onderwerp zal inleiden en een propaganda- woord spreken, met het doel zoo mogelijk een dub op te richten. UIT HET SOCIALE LEVEN. Het algemeen bestuur van het C.N.V. be sloot tot het houden van een buitengewone algemeene Vergadering, op Dinsdag IS Maart a.s. te Utrecht. Op deze vergadering zal aan de orde gesteld worden een beroep van het hoofdbestuur van den Ncd. Bond van Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders, tegen een uitspraak der grensregelingscom- missie, betreffende de organisatie der Haringkuipers. Tevens zullen op deze vergadering behan deld en eventueel vastgesteld worden eenige regelen, die in acht genomen moeten worden Dij het in beroep gaan van uitspraken der grensregelingscommissie. NED. BOND VAN CHR. PROT. P.T.T-PERSONEEL. Bovengenoemde Bond hoopt op Donderdag 20 en Vrijdag 27 Juni zijn congres te houden. WAT EENS OP. 1 Maart GEBEURDE: Terwijl Frankrijk', Engeland en Dnitscli- land zoo langzamerhand bezit namen van geheel Afrika, wilde ook Italië een vorkje meepikken uit den zoo overvloedigen scho tel. Hot doel van Italië's eerzucht was evenwel om algeheele zeggenschap te krij gen over Abessvnië, en zoo mogelijk een deel te krijgen van den vroegeren Engel- schen Soedan. De bezetting van dit gebied wikkeldd Italië in een strijd met den negus van Abessvnië, Johannes, welke strijd veel geld en veel menschenl evens kostte. Tot geluk van Italië werd Abessvnië aan de andere zijde aangevallen door de Mah disten -— volgelingen van den Madhi. De Italianen maakten van de gelegenheid gebruik om tal van plaatsen te bezetten en verkregen het protectoraat in deze streken. Geen moment, mag men zeggen, bleef Italië in liet rustig bezit van bet veroverde land. Op 1 Maart 1896 volgde de groote veld slag bij Adoea, welke, voor goed, een einde maakte aan het Italiaansche protectoraat. INGEZONDEN MEDEDEELING. Gemengd Nieuws. Te Halle bij Zelhem (Gld.) werd de land»' bouwer Te LLndts uit Dinxperlo door een auto aangereden. Hij is aan de gevolgen: gestorven. Te Spanbroek (N.-H.) werd een dochtertje van Stam door een motorist aangereden en gedood. Te Zuid-Scharwoude (N.-H.) is een vijf jarig jongetje bij 't oversteken van de straat door een vrachtauto gegrepen en overreden Het kind werd naar het ziekenhuis te Alk maar vervoerd, waar het overleden is. EEN ONTPLOFT GEHEIM. t Te Vlissingen sprong in een winkel een geheime distilleerderij uit. elkaar, waardoor de verboden inrichting zichzelf verried. De eigenaar, die deze inrichting tegenover het politiebureau bad gevestigd, zal nu wel moeten „brommen". DE ONTPLOFFINGSRAMR TE ATHENE overblijfselen van de kruitfabriek te Uosa. een voorstadje van Athene. dte 'onvoorzichtigheid in de lucht is gevlogen. In het ki*uitmae<u?ajn lazen 2000 bami -rana- ter ~<e ^tploften; 14 soldaten "werden gedood en vele andere personen zwaar -^wondv

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 5