DINSDAG 25 FEBRUARI 1930 TWEEDE BLAD PAG. F STADSNIEUWS ELE CTKICITEITS-TENTOON STELLING. Bezoek van leerlingen aan onderwijs gedeelte van de tentoonstelling. Naar wij vernemen overtreft liet aantai schoolkinderen, dat d Electriciteitstentoon stelling zal bezoeken, verre de verwachting. Ia plaats van 3000 zullen, blijkens de in middels ingekomen berichten, niet minder dan 5000 kinderen de tentoonstelling be zoeken. Het spreekt vanzelf, dat de regeling van het bezoek door deze buitengewoon grootc belangstelling zeer moeilijk is geworden. Toch is het gelukt het bezoek zoodanig te organiseeren, dat alle 5000 kinderen het tentoongestelde kunnen bezichtigen. Dat dit resultaat kon worden verkregen is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan het feit, dat het doel van de tentoonstelling van den aanvang af is geweest de kinderen daar te laten herkennen, wat zij op school recd.- hebben geleerd. Voor het welslagen van het bezoek blijft het een vereischte, dat de kinderen op tijd aanwezig zijn en dat de geleidys hunne volle medewerking verlenen om den rond gang op de tentoonstelling zoo vlot mogelijk te. doen verloopen. Ten slotte vermelden wij nog, dat op de tentoonstelling deskundigen aanwezig zijn om, desgewenscht, de geleiders van voor lichting te dienen en dat elke school tijdig bericht zal ontvangen van dag en uur waar op de kinderen hier worden verwacht. PLATON ALS DICHTER. Op ultnoodiging van de Lcidsche Vereen!- ging voor Wetenschappelijke Voordrachten zal prof. dr. E. Bethe uit Leipzig op Woens dag 26 Maart as. in het klein-nuditorium van het Academiegebouw een voordracht houden over: Platon als Dichter. BRANDMELDING. De commandant van de Brandweer verzoekt ons nog eens onder de aandacht .sa het pu- 1 bliek te brengen, dat het meiden v.m brand, ten einde spoedig handelend op -reden van do brandweer te bevorderen, dien: te geschieden aan den Hoofdpost van de Brsndweer, Jaren- markt 6. telefoon Nos 2400, 2401, met i..ode- deeling van hetperc^el waarin of de plaats waarop de brand is uitgebroken. Mot het oog op het aanvoeren van hel meest doelmatig materieel verdient het aanbe reling j om b\j de melding, zoo mogelijk, op te geven den aard van den brand, b.v. schoorsteenbrand, binnenbrand, uitslaande brand, enz. UN1VERS1TEITS-BIBLIOTHEEK LEIDEN De ontdekker der Fiji-eilanden. Het Gouvernement van Fiji heeft op dracht gegeven aan Prof. G. C. Henderson oud-hoogleeraar in geschiedenis aan de Universiteit van Adelaide, een onderzoek in te stellen naar de ontdekking van de Fiji- eilanden. Prof. Henderson ging van de ge dachte uit, dat de eilanden-groep ontdekt is door den Nederlandschen zeevaarder Abel Janssoon Tasman in 1643. Het Gouvernement van Fiji stelde aan Prof. Henderson e enoorlogschip ter beschik king om de route door Tasman i gevolgd nog eens te nemen. Toen zij op het punt gekomen waren van waar Tasman de eilandenroep voor l.et eerst in het oog kreeg, telden zoowel Prof. Hen derson als de kapitein van het schip, even als destijds Tasman, achttien eilanden, hoe wel de groep uit minder eilanden bestaat. Van enkele eilanden zag men alleen een paar heuveltoppen, die zich voordeden als afzonderlijke eilanden. Men kon toen ook dc „Heemskerk's droog te" ven Tasman terugvinden en de zeer nau we doorvaart, waardoor Tasman aan het ge vaar van vastloopen ontsnapte. Inderdaad zegt Tasman in zijn journaal dat de breedte van den doorgang „twee scheepslengten" was! Maar nu stuitte de onderzoeker op een moeilijkheid. Tasman wil deze eilanden identificeeren met een groep, die hij zag staan op de groote kaart van de Zuidzee, die hij bij zich had, hoewel de laatste groep ten Zuidwesten van de Hoornsche eilanden 200 mijlen meer naar het Westen »ag, dan zijn bestek. Indien dit uitkwam, zou Tasman niet de ontdekker zijn. Deze moeilijkheid was in Australië niet op te lossen, de kaart, die Tasman bij zich had was niet bekend. Om die kaart te vinden, is Prof. Henderson naar Europa .eraisd. eerst naar Londen. Zoowel in liet liritsch Museum als bij het Aardrijkskundig Genoot schap aldaar kende men die kaart niet en raadde men hem aan in Holland het ant woord op zijn vraag te zoeken. Nu kwam Prof. Henderson eerst te Amsterdam, daar na te Amsterdam, daarna in den Haag bij de filrma Nijhoff en daarna te Leiden aan de Universiteits-bibliotheek. Hier vond Prof. Henderson wc! niet dc verlangde groote kaart van de Zuidzee zelf. maar wel een foto ervan. De kaart is een groote zeer fraai op perkament geschilderde navigatie-kaart van de Zuidzee, die bewaard wordt te Prijs in het Depót des cartes de la Marine. Zij is geteekend door den officieeicn kaartenmaker der Oost-Indische-Compagni<' Hessol Gcrritsz in 1622 en gecorrigeerd in 1634. Inderdaad staat hierop een eilanden groep ten Zuidwesten van de Hoonrscln- eilanden, en ongeveer 200 mijlen westelijke" dan het bestek van Tasman. De eilanden zijn met zeer flauwe kleur aangegeven wax. volgons een aanteekening op de kaart, be teekent, dat zij hypothetisch zijn en de erbij gevoegde Spaansche naar Islas de Salomon wijst uit dat zij een der vele afteekeningen is van die vermaarde groep denkbeeldige eilanden, die men in het laatst der Wie eeuw meende dat ergens in de Zuidelijke Groote-Oceaan zou bestaan. Uit de woorden van Tasman zelf is nu uit te maken dat de eilandengroep, door hem waargenomen, toe» nog niet op een kaart voorkwam, maar da' Tasman de werkelijke ontdekker is. Prof. Henderson verklaarde dat met hei vinden van deze kaart het doel van zijn reis naar Europa bereikt was. BRAND IN DE KATTENPOORT Gisteravond even over zessen is brand ont staan in een perceel in de Kattenpoort aan de Clarasteeg waarin gevestigd is een pakhuis van den winkelier W. L. wonende Haarlem merstraat 180. Het pakhuis bevatte hoofdza- was er tevoren in geweest en had er een si- kelkk etenr'et en a=phaltnapier. De eigenaar garet gerookt, d e hij blijkbaar achteloos heeft weggeworpen, waardoor de brand is ontstaan. De nolitie gaf het eerst water met een slang op de waterleiding Daarna heeft de brand weer uit twee slangen ot> de motorsouit het vuur rebluscht De inventaris is geheel in vlammen opgegaan. De schade wordt voor het grootste deel door verzekering gedekt. LEIDEN. DE BAKERMAT DER NATUURKUNDIGE INSTRUMENT MAKERSKUNST In het orgaan van de vereeniging van Mathesiancii, lezen we het volgende artikel vau de hand van Dr. C. A- Crommelm: Verpiaaisen wij ons in gedachten in de laatste helft der 17de eeuw, dan zien wij dat die kunst toen ter tijde nog niet of nau welijks bestond. Instrumentmakers van be roep waren er wel hier en daar maar hunne werkzaamheid bepaalde zich hoofdzakelijk tot het vervaardigen van sterrekundige on ook wel van geneeskundige instrumenten. Vooral de sterrekundige instrumenten om hoeken te meten werden sinds eeuwen ver vaardigd, daar zij noodig waren voor de plaatsbepalingen op zee. Naar natuurkun dige instrumenten, noodig voor onderzoekin gen en voor het onderwijs in de natuurkun de was echter zóó weinig vraag, dat de vak lieden op dit gebied geheel ontbraken; en de geleerden, die natuurkundige proeven wildon nemen, moesten zelf maar zien hoe zij aan hun instrumenten kwamen, wat in de praktijk hierop neerkwam dat zij die in strumenten zeJf moesten vervaardigen. Om een voorbeeld te noemen: Christiaan lluygens (1(3291695) heeft veel experi menteel gewerkt met de luchtpomp, net mi croscoop en, voor sterrekundige waarne mingen, met den verrekijker. Al zijn instru menten moest hij zelf maken; uit zijn brief wisseling weten wij, dat hij bij een rlaag- sche koperslager een buis bestelde voor zijn luchtpomp en uitschuiftare buizen voor zijn verrekijkers. De rest vervaardigde hij e gen- handig, alle voor zijn verrekijkers en mi croscopen benoodigde lenzen sleep hij zelf. Na tuu rk undige demonstratie-instrume n- ton bestonden al evenmin, om de eenvoudige reden, dat op de colleges aan ae universi teiten geen proeven aan de studenten ver toond werden. In het begin der 18de eeuw zou dit nu a - les anders worden. In 1717 werd namelijk te Leiden tot hoogleeraar benoemd W 11 h e 1- mus Jacobus e Graves a nde 1663— 1742) en bij hem kwam voor het eerst het denkbeeld op. dat het niet alleen leerzaam maar volstrekt noodig was ora een college over proefondervindelijke natuurkunde te verduidelijken met proeven, m.a.w. te bewij zen wat men beweerde. Maar ik merkte het reeds op fabrieken waar natuu-kun dige instrumenten gemaakt werden en w.n kels waar men ze koopen kon, waren er niet. Gelukkig woonde er echter in Lekten een bekwaam jong instrumentmaker Jan van M u s s c h e n b r o ek (1697—1748) met wien 's Gravesande zeer bevriend uae Deze twee vrienden nu hebben het ondernomen een volledig stel instrumenten voor net ge- heele gebied der toenmalige natuurkunde te ontwerjien Jan v. M. vervaardigde deze instrumenten in zijn werkplaats en 's Gra vesande gebruikte ze bij zijn onderwijs en voor zijn onderzoekingen. Hij heeft deze in strumenten beschreven en nauwkeurig nf gebeeld in zijn beroemd in het Latijn ge schreven leerboek, het eerste leerboeK der proefondervindelijke natuurkunde, dat oo't geschreven is en dat de geheele 18de eeuw beroemd gebleven is. I)e geheele verzame ling, ettelijke honderden voorwerpen, was 's Gravesande's eigendom; zij werd na zijn dood door de Universiteit aangekocht pu bevindt zich thans nog voor het grootste deel in voorlreffelijken toestand in het Na tuurkundig Laboratorium. Jan van Musschenbroek had de kunst van instrumentmaken van zijn vader J h a n geleerd. Hij stamde uit een Vlaamsch ge slacht, bij wier leden de kunst van metaal- bewerken -in het bloed- zat en zich van va- de- op zoon voortzette. De oudere leden van het geslacht (in de eerste helft der 17de eeuw) waren kopergieters en vervaardigden o.a. de bekende groote koperen kerkkronon. In de tweede helft der 17de eeuw begonnen de beide broers Samuel (1639—16X1) en Jo'ha n van Musschenbroek (1660 1707! zich op het vervaardigen van weten schappelijke instrumenten toe te leggen. Wij weten, dat Samuel microscopen, verrekijkers luchtpompen en anatomische injectiespui ten gemaakt heeft, doch slechts één .nstru- ment is bewaard gebleven, n.l. een fraaie, groote luchtpomp. (Nat Lab. Leiden). Van Johan, die van zijn veel ouderen broeler h©t vak geleerd had, is veel meer over; hmJ- microscoopjes van verschillende modellen, spuiten en luchtpompen van zijn hand zjn in verschillende verzamelingen te vin len. Samuel heeft nooit kinderen gehad, doch Johan had twee zonen; de ou Isie was Jan. waarover ik reeds uitvoerig gesproken heb de tweede Petrus (1692—1761), die van 1740 tot zijn dood hoogleeraar te Leiden is geweest en zich door zijn natuurkundig werk en vooral door de uitvinding der I.ei i- sche flesch zulk een grooten naam als na tuurkundige verworven heeft. Zooals uit het bovenstaande blijkt moeten wij Jan van Musschenbroek beschouwen nis de eerste natuurkundige instrumentmaker, ls de pionier der natuurkundige instrument makerskurust; en Leiden ale de baxermut van deze kunst Van uit Leiden heeft de kunst zich reeds in de 18de eeuw over de naburige landen, met name Duitschla.n l en Engeland, verspreid. Wel is waar waren ook Samuel ep Johan mst ril men tma kers, maar natuurkundige instrumentmakers kan men hen nog niet noemen, al maakten zij ook soms een luchtpomp. Een merkwaardige en gelukkige samen loop van omstandigheden heeft gemaakt, dat sinds ongeveer 30 jaren de natuurkundige instrumentmakerskunst m Leiden, de stad, waar zij haar oorsprong heeft gevonden, weer tot zoo grooten bloei is gekomen. Dit danken wij aan wijlen Professor Kamer- 1 i n g h Onnes. Hij is het geweest die door de stichting der Leidsche instrumentma kers en glasblazersopleiding op Ladcns klassieken bodem de oude kunst der Mus- schenbroeks tot nieuw leven heeft geroepen. Kunst en Letteren. In het verslag over het jaar 1929 wordt er op gewezen, dat men door den strengen win ter t. rst laat kon beginnen en de gswasscn wa ren dan cok later dan de ander: iaren. Over de opbrengst heeft men weer niet te klagen gehad. Hoewel het werken met kinderen zyn eigenaardige moeilijkheden meebrengt, zijn geen stoornissen voorgekomen en viel het ge drag der kinderen over het algemeen te roe men. Een zeer moeilyk vraagstuk blijft altijd de leiding der kindergroepen in de groote va cautie. Het jaarverslag wordt besloten met een hartelijk woord van dank aan allen, die in het afgelcopen jaar hun daadwerkelijken steun of geldelijken steun gaven. Gaarne wordt ook voor het komende seizoen de nuttige vereeni ging in aller aandacht aanbevolen ONRECHTMATIG COLLEGEBEZOEK. De Politie te Leiden heeft wederom pro ces-verbaal opgemaakt tegen een student, tlie een college bezocht, zonder daartoe door inschrijving gerechtigd te zijn. DIEFSTAL VAN IJZER Door de politie zijn aangehouden J. K. en J. O. die zich hebben schuldig gemaakt aan diefstal van ijzer. HET RESIDENTIE-ORKEST Met geen mogelijkheid zal iemand kunnen beweren, dat Dr. Peter van Anrooy gister avond oude paardjes van stal heeft gehaald. Al was het programma dan niet modem in den allermodernsten zin, het was dan toch modern. En het was veelzijdig: een Franschman, een Rus, een Hollander en een Ouitscher, die alle vier wat te zeggen hebben. Ja, ook een Holander! Mocht de samenstelling van het program ma door zijn veelzijdigheid dankbaar wor den gewaardeerd, dat Comelis Doppers „Ciacoune gotica" werd uitgevoerd, verdient bijzondere appreciatie. Het gaat ex in dit geval niet om, of de „Ciacoune" beter o' minder goed is, dan het werk van de buiten landers. el It gaat eenvoudig hierom: als het werk van Hollandscho componisten geregeld wordt gespeeld, werkt dit sti mul eerend op onze Hollandsche scheppende toonkunste naars. En dit is voorwaarde, dat er een Holandschc, een raseigen muzikale cultuur ontstaat. „De geheele muziek is hier een uit Duitsch- land geïmporteerde zaak" schrcof Diepen- brock in 1920. Dat oordeel moge op 't oogenblik voor Holland wat eenzijdig klinken, het eigen muzikale muziekleven bloeit hier nog niet. Dat kan slechts komen door onze eigen kunstenaars een goede kans te geven. In Frankrijk is met Debussy de Fransch© muziek gekomen. Zouden de Nederlanders in don grond muzikaal zooveel minder be gaafd zijn dan de Fransch en? Anders be gaafd zeer zeker! Naar ras en temperament en allerlei fac toren. ellt kan in een muzikaal verslag de be doeling niet zijn, over deze kwestie een ver- h an del in gte schrijven. Wij vragen slechts er over na te denken. In ieder geval was het een loffelijk onder nemen van Dr. aVn Anrooy, ons in dezen tijd, nu Dopper 60 jaar wordt, ons een van diens werken te laten hooren. Het programma werd ingeleid met JLa Mer" van Cl. Debussy, een symphonisch poeëm, waarin ons geschilderd wordt in het eerste deel het opgaan van de dageraad over de zee totdat de zon haar volle mid daghoogte heeft bereikt; in het tweede deel het spel der golven; en in het derde deel de tweespraak tusschen den wind en de -zee. Zoo geformuleerd lijkt het op een eenigs- rins nuchter programma. Men hoede zich evenwel voor do verkeerde meening, dat Debussy hier uitsluitend progxamma-mu- ziok zou hebben geschreven met allerlei na gebootste natuurgeluiden. Nabootsing van natuurgeluiden kan nooit kunst zijn. Kunst kan alleen zijn transformatie dor natuur door den herscheppenden geest. Dat sluit al onmiddellijk in, dat het ideëel karakter naar voren komt. Debussy geeft leven, zij het dan niet geheel precies hetzelfde, wat Beethoven noemde „Ausdruck dor Eingfin dung". Zijn muziek is absolute muziek, a! heeft de dageraad over de zee, enz. hem. daartoe geïnspireerd. En nu treft hot onmiddellijk bij den eer sten opzet met welk oen verfijnd coloriot Debussy czrljn dage raadstemmmg heeft ge- sohilderd. Hot is alles even fijntjes en voor naam. De allorsubliemste klankverfijningen worden hier bereikt door een instrumentatie I kunst, die geheel afwijkt van de klassieken. I De tonaliteit, wijkt geheel af van de gewone I dur- en mol-tnoneardcn. Debussv sluit zich aan bij de Middeleeuwen en over doze bij de klassieken. Daardoor I voelt men in zijn muziek, hoe verfijnd er- vervuld van moderne nervositeit, toch altijd weer tegelijk iets heel ouds. In wezen geven dc antieke modaliteiten toegerust roet mo derne hulpmiddelen veel rijker mogelijkhe den van modulatie en coloriet. Ook rhyfclimisch is deze muizek van een bizondere structuur. Men heeft dat veel heel in 't bizonder kunnen waardeeren aan het tweede deel, hot spel der golven. Deze rhythm lek heeft iets sylphisch, iets onbe schrijflijk luchtigs en geestigs. Aan het slot van het derde deel met zijn fanfares en slagwerk zit iets opzweepends. Behoeven we te zeggen, dat het werk met technisch raffinement werd uitgevoerd? dat het geheel een wonder van immer wisse lend klankschoou was en de geheele com positie als een architectonisch meesterwerk 'tot ons kwam? Zoo voelden het ook aJ dc 'aanwezigen in de stampvolle Gehoorzaal en zij brachten den leider langdurige huldebe tuigingen. In het vioolconcert in aJcl.L van Glazou- now trad als soliste op mevr. Noëla Cousin. Onze herinneringen aan het optreden dezer dame voor een paar jaren in het vioolcon cert van Mendelssolm waren van den aller- prettigsten aard. En het vermoeden, dat wc iets heel moois zouden genieten werd dan jook niet beschaamd. I Noëla Couan heeft haar eigen s-peeltim- I bre, iets wat zich verder niet niet woorden laat vastleggen. Wanneer men in de gelegen I heid is geweest om b.v. Isolde Menges, Hu 1 berm an, Duahkin te hooren, dan weet men, wat ik bedoel. Bij allen is een volmaaktheid van techniek en een diepe muzikaliteit. Maar ieder heeft als persoonlijkheid ten slot te zijn eigen timbre, zooals elke stem haar eigen kleur en timbre heet Noële Cousin in J Frantjaise. Heel haar spel draagt een Zuide- lijk karakter. Het is een gracieus, het is élégant, het is sierlijk en het is tevens rus tig beheerscht. Zij speelt met diepe muzika liteit In het meest brillante passagespel, in de moeilijkste dubbel grepen en de hoogste flageolet tril Iers, is het niet alleen de uiter lijke brille die treft, er blijft altijd iets leven in haar voordracht En in haar god ragen passages, in elegi sche melodieën blijft de aandoening be heerscht Zoo was haar voordracht van Gla- zounaws Vioolconcert een glorieuze herschep ping, waarbij ze door het orkest prachtig werd ter zijde gestaan. Veel hulde! Toen kwam oCrnelis Doppers „Ciacoune Gotica". Men weet dat een Chacoune berust op een thema van acht maten, dat op alle mogelijk wijz en wordt gevarieerd, terwijl de groote lijn van het thema de variatie: bindt tot een geheel. Dopper toonde zich in dit werk oen zeei bekwaam instrumentalist van veel fantasie Tenslotte hoorden we nog een magistrale vertolking van „Tod und Verklarung" Richard Strauss. Dr. van Anrooy en zijuitnemend orkest werden bij herhaling ovationeel gehuldigd. (Ongecorrigeerd.) Bij de onderhandsche aanbesteding van de verbouwing van de Centrale-bakkerij, waren laagste inschrijvers, Jac. v. d. Wilden voor metselwerk, Jac. Loef, voor timmerwerk en W. C. Verbakei voor sraidswerk. Aan de hoeren P. Reehorst en W. de Bas, werd opgedragen den bouw van een woon- en winkelhuis voor den heer A. Koster, te Waddinxveen. JUBILEUM Zaterdag 1 Maart hoopt Jacobus d. Wild, knecht bij de firma Endtz en Co. boomkwee kers, alhier, den dag te herdenken, waarop hp 25 jaar geleden bij genoemde firma in dienst trad. Het zal den jubilaris dien dag wel niet aan belangstelling ontbreken. INBRAAK In den nacht van Zondag op Maandag is in gebroken in de tolgaarderswoning aan den Goudscherijweg. Toen de bewoners thuis kwamen ontwaar den zij een groote wanorde; alles was door zocht Een klein bedrag aan geld is door de dieven mede genomen circa 80 gulden is aan hun aandacht ontgaan. CHK. HIST. JONGERENGROEP 13 Maart e. k, zal door de Chr. Hist. Jon gerengroep een propaganda-avond worden ge houden. Als spreker hoopt op te treden oud- Minister Schokking, burgemeester van Katwijk De Chr. Zangvereen'ging „Hosanna'' en het strijkorkest „Laus Deo" hebben medewerking toegezegd. Uit den Omtrek. BOSKOOP AANBESTEDINGEN. Bij de door architect J. H. v. Osnabrugge alhier gehouden aanbesteding voor den bouw van een landhuisje aan den Zij de weg. was laagste inschrijver de heer A. P. de Klerk, te Reeuwijk, aan wicn het werk is gegund. Door denzelfden architect zal bin nenkort de bouw van een woonhuis, annex kapperssalon voor rekening van de firma J. A. Susan en Zonen worden aanbesteed. HAZERSWOUDE CHR. ORANJEVEREENIGING. De jaarlyksche ledenvergadering van de Christelijke Oranje-Vereeniging werd gehou den in de zaal van den heer Angenent, oyge- woond door 19 leden. De voerzitter. de heer B. Oppinga wees er o m. op. dat onder de regcc- ring van nnze geliefde Vorstin vrijheid voor ieder bestaat óm naar zijn godsdienstige over tuiging te handelen. In verbind hiermede werd door hem gewezen op de dieptrenrig® toestanden in Rus'and, waar de geloovigen aar de verschrikkelijke vervoegingen zjjn blootgesteld. De 2e secretaris, de heer C. Patyn br»::ht daarop jaarverslag ui». Het ledei tal is geklom men tot 1S8 en de toestand der vereonigii.g Is jeer gunstig. Rij afwezigheid van den penning meester bracht de voorzitter financieel ver slag uit. De ntvongsten bedroegen f 186.39 5», de uitgayen f 155.81,batig saldo f 31.08V;. D? commissie voor onderzoek bracht by monde van den heer G. Maaskant rapport uit, waar uit bleek, dat alles in goede orde was b®von don. Bij de gehouden verkiezing werd iot lid van het bestuur herkozen de heer B. Offrinea. terwijl op voorstel van het bestuur in piaots van con heer D. Buitenhuis, by acclnmat© tot lid van het bestuur werd benoemd Ds. Kiehl. Door den heer A. H. Wesaels, die met den Leer C. Hoogendoom als afgevaardigd-u; de Eondsdag te Utrecht had bezocht, werd hiet- voi verslag uitgebracht. Tot afgevaardigden naar den Bondsdg in 1930 werden gekozen <!e heeren N. van den Bosch Azn. en 1. Pfcls, als plaatsvervangers de heeren IJ. Hortensius en J. II. Pels. Op voorstel van het bestuur werd besloten op 30 April, de veijaardng van Prinses Juhaiui weer een spreker in do Ned. Here. Kerk te dmn optreden voor de Vereeniging, en daartoe Uit tc noodigen eer der volgende j redikmtor Ds. I. J. C. Karres van Apeldoorn. Ds. H- 1'. l'ortgons van Voorschoten of Ds. Alta'.u van pij ns burg. Voor den te houden feestavond op 31 Augustus werd een voorloopig programma opgesteld. EIERVEILING. Bij de gehouden veiling waren aange voerd 13015 eieren, waarvoor werd bestred kippeneieren f 5.30—6.50, eendeneieren f5.40 5.60, beiden per 100 stuks; kippen 40—00 c. per stuk. KATWIJK MOTORONGEVAL. Door het slippen van zijn motorrijwiel in een bocht kwam M. v. d. PL, metselaar al hier. onder Oegstgeest zoodanig te vallen, dat zijn motorrijwiel zoo beschadigd werd. dat het weggesleept moest worden, v. d. Pt bekwam lichte verwondingen aan armen en becnen. GEMEENTERAAD. Gisteravond kwam de Raad dezer gemeente in spocdeischende openbare vergadernig bij- Voorzitter was Burgemeester Mr. Dr. J. Schokking. Na opening met gebed, deelt de voorzitter mede, dat de heer J. van Duijn door droeve omstandigheden verhinderd is, deze verga dering bij te wonen, daar zijn jongste zoon tje overleden is. De Voorzitter spreekt een woord van deelneming. Ingekomen stukken. Ingekomen is een verzoek van de Vereen, tot bestrijding der Tuberculose, om evenals dit jaar, ook in 1931 een subsidie te mogen ontvangen van f.400, en bij de opmaking van de begroeting voor 1931e genoemden post uit te trekken. Verder een mededeeling van den Keumigs dienst voor, Waren dat de gemeente Katwijk over 1928 een bedrag van f. 145.69 te veel heeft betaald. Dit zal met de eerstvolgende rekening vereffend worden. Bazaltmuur P. H. Kanaal. Hierna kwam aan de orde punt twee der agenda: Voorstel inzake bouw der nieuwe beschoeiing langs de Zuidzijde van het Pr. Hendrikkanaal. Het praeadvies van B. en W. gaven we reeds in ons blad van gisteren weer. De heer P. Meerburg wijst er op, dat bij de vroegere begrooting de bazaltmuur op f. 100.000 werd geraamd en de stalendam- wand op f. 80.000, Nu hlijkt na gehouden aan besteding de bazaltmuur toch aanmerkri 'k voordeeliger nl. f. 78-200 en de stalendam- wand f.91.000. Vanwaar dat groote verschil? De heer J. Hueting brengt hulde aan B .en W. dat zij eerst de kat nog eens uit den boom hebben gekeken en vraagt of de natuurlijke afvoer van het water der achter liggende gronden niet belemmerd zal worden Wcthoud r Ouwehand zegt dat daar mee voldoende rekening is gehouden. D" noodige bepalingen zijn daartoe in het beste opgenomen. De heer J. E ij kelenboom zegt. dat hij het rapport omtrent de samenstelling van het water heeft gelezen, doch daaruit niet veel wijzer is geworden. .Hij zal echter de technische kwesties laten rusten. Hij vraagt ook naar de geslagen pomp door de Gas fabriek, die zoo spoedig verteerd was, en vraagt tevens of er niets aan te doen is. dat het water in het Prins Hendrik Kanaal zoo vies is. Wethouder O u w ch and antwoordt, dat juist het geval met de Gasfabriek oorzaak is geworden, dat er een nader onderzoek is in gesteld. Aan de hoedanigheid van het water is niets te doen. Het P. IL Kanaal is eeu dood eind. Op een vraag van den heer C v. Tonge ren hoeveel mensehen zijn gevraagd om in te schrijven antwoordt de Voorzitter, dat 14 firma's hebben Ingeschreven. Nadat ook no gde hoeren G u ij t en R ij- kers hun instemming hebben betuigd, wordt het voorstel zonder hoofdelijke stem ming aangenomen. Rondvraag. Bij d c rond vraag zegt de heer J. Hueting dat hij bij het leggen van het nieuwe riool in de Kerkstraat, tot zijn verbazing gezien hteeft, dat de stoenen van do sraat niet meer deugen, t' Lijkt v.el geklopte steen. Het arbeidsloon, dat wordt uitbetaald om van die stukjes weer een fatsoenlijke straat te maken is weggegooid, daar toch spoedig vernieuwing zal moeten volgen. Kan dat nu niet gelijkertijd gedaan worden? Zal onder zocht worden. De hoer C. v. Tongeren vestigt de aan dacht op de jonge boompjes aan het wan delpad aan den Zeeweg ,dle stukgedraald zijn. Zal de aandacht van B. en W. hebben. Hierna sluiting met dankgebed. KATWIJK AAN ZEE CHR. MIDDENSTANDSBOND. De voorzitter, de heor C. van Tongeren, opende de vergadering op de gebruikelijk© wijze en herinnerde in zijn toespraak o.m aan de Ziektewet, die 1 Maart a.s. in wer king treedt Dit is de eerste wet, wier ui voering door den Staat aan het particulier initiatief wordt overgelaten en de landelijke, federatie heeft direct de zaak aangepakt met het gevolg, dat de M. B. V. de grootst© is, welke tot nu toe is ingeschreven, d.w.7 met het hoogst ingeschreven Iooneijfer van pl.m. 70 millioen. De pi. afd. heeft ruim 4 ton ingeschreven. Verschillende leden stelden vragen, dl© op bevredigende wijze door den administrc teur. den heer B. J. Dijkdrenth beantwoord werden. Dc aandacht werd door den heer Dijkdrenth speciaal op de werkwijze <i«p vereeniging gevestigd, o.a. de uitkeering bij ©Sekte geschiedt door den plaatselijken ad ministrateur. Voordat de eerste betaling volgt, wordt door den administrateur e :n bezoek gebracht bij den betrokken ziekp zoo noodig zal door een controleerend ge neesheer ook een bezoek bij den zieke go- bracht worden. Spr. dringt er dan ook zeer op aan. da' degenen, die nog niet aangesloten zijn bij de Vereeniginig, spoedig lid worden. Door den hoer Van Tongeren werd de ver gadering op de gebruikelijke wijze gesloten POLITIEHULP GEVRAAGD. Door den heer A. O. uit de Tramstraa» werd de assistentie van de politie ingeroe pen, omdat een psr mannen hem ten zijnen huize lastig gevallen waren. AANGEREDEN BAKFIETS. Gistermorgen werd in Duinoord op het verhoogde rijwielpad een driewiellge baK fiets van een koopman in galanterieën auD gereden door den wielrijder H. B. alhi:»' De bakfiets viel van het rijwielpad op dep straatweg en werd beschadigd. Pe knopwa re,n rolden over den grond. De wielrijder moet de schade vergoeden. TRAM-MISERE De tram, die hedenavond oni 10.48 vau het station vertrok, moest precies voor dc halte Duinoord halt houden, omdat er een stop doorgeslagen was. Toen de eerstkj mende tram uit Leiden kwam, moest deze, na bij de remise gewisseld te hebben, dc tram terugtrekken naar het station. Voor de passagiers was alles een groot tijdverlies. OUDERAVOND CHR SCHOOL SLUISWEG. Gisteravond werd in de gemeentezaal dc ouderavond gehouden van de Chr. school aan den Sluisweg. Dc Voorzitter van het schoolbestuur, de heer C A. Veltkamp sprak naar aanleidiug van Spreuken 22 6 een openingswoord waarin hij er de aandacht op vestigde hoe noodig het is om in dezen revolutionairen tijd, waarin van verschillende zijden getracht wordt het gezinsleven te ontwrichten onze kinder n ta beschouwen bij het licht van Gods Woord als een erfdeel des Heeren, zoodat het de taak der ouders is in de opvoe ding hunner kinderen Gods medewerkers te zijn. Mej. W. Baa'.bergen sprak daarna over he» Lezen. Na allereerst gewezen te hebben op het groote nut van het lezen in 't aleomeen bespre-kt zij meer uitvoerig de moeilijkheden hij het a/invanke.ijk leesonderwijs, en llch' met enkele voorbeelden toe hoe wel en hoe ni t gelezen moet worden. De heer D. Ouwehand sprak over Samen werking tusschen Schoo' en Huis en wees er op hoe noodzakelijk het is, dnt in het worV der opvoeding ouders en onderwijzers één geest ademen. Tusschen deze lezingen in zone me|. H J Meyering op schoonc wiize eenige liederen terwijl de heer W. A. Gouw cn zijn doch tertie Corrie Gouw en Annie van Hulzen zeer verdienstelijk ermee nummers on pianc en orge' ten eehoore brachten, waarvoor zr den welverdienden dank der vergadering ontvingen. Ds. I nawerpen hield een korte toespraak waarin hij alle aanwezige ouders onwekt tot gebed voor en medeleven met onze school HOLLAND'S BLOEMBOT.T.HNHUIS. Woensdacmi^-tr uur zal de 6e voorvei ling worden gehouden. LEIDERDORP. VOORUITGANG. Vorig week is een begin gemarkt met he' leggen van den electriciteitskahel aan den T.a«en Rijndijk, zoodat spoedig ons heele dorp van electririteit voorzien zal zijn. JAARPEEST. Dp Geref. Kn a nen vereen icing Samuël" en de Meisiesvereenieing ..Ven Knon tot B'oem" honen a.s. Woensda? in „Irene" ge zamenliik hun jaarfeest te vieren. cd: W T Kraan OEGST^rcsT BURGEMEESTER Tot burgemeester dezer gemeente is met in gang van 1 Maart benoemd de heer A. .T. Greveling, Burg.-Secretaris van Oldambt (O). Voornaamste Nieuws. BINNENLAND f bi?. 1 Te Montfoort heeft zich een ernstig geval van mishandeling van een onderwijzer voorgedaan. In de kolonie te Vries is brand gesticht, waarbij een boerderij on de directeurswo ning in do asch zijn gelegd. Te Amsterdam heeft het Prov. Comité van Antirev. Kiesvereen. vergaderd ter bespre king van het rapport betreffende Jeugd on Politiek. (BIz. 7). Heden is dn moordzaak-Lans opnieuw voor de Rotterdamsche Rechtbank in bo- handeling gekomen. BUITENLAND (bldz. 2) De Vlootconferentie wordt Donderdag voortgezet. Een der Amerikanen noemt haar intusschen ..dood". üe conferentie voor het tolbestand zet haar werk voort Schober is uit Berlijn vertrokken, nadat een Duitsch-Oostenrijksch handelsverdrag was overeengekomen. Chautcmps over zijn Kabinet De geloofsvervolging in Rusland. Scherpe opmerking van Dr. Döhring. De gearresteer de rabbijnen. Het aantal reeds gesloten kerken. Een ovcrwegramp te Kenossa in Wiscon sin. 11 dooden, 130 gewonden. Ziekenhuishrand op Hlioda Island. Schauraburg—Lippe niet bij Pruisen ge voegd. Z. E. A. is 54 jaar en behoort tot de Ned. Herv. Gem. Hy was ook nog Burgemeester van Epe eertyds. Oldambt is 2400 H. A. dus circa 3 maal zoo groot als Oegstgeest, telt echter een 2800 in woners tegen 6600 alhier. Nu nog een secretaris-benoeming en de rustige ontwikkeling onzer gemeente kan weer krachtig ter hand worden genomen pa deze korte phase van onzekerheid aan wien de leiding zou worden toevertrouwd. NAAR INDIE I'e heer J. W. Brussee onderwijzer 'ian de Bijzondere school aan den Endegesstersirant- weg is benoemd als onderwijzer bij het By- ztTider enderwys te Welteveden. SASSENHEIM. VERGADERING A. R. PROP. CLUB. Bij dezen herinneren wij aan do vergade ring van de A. R. Prop. Club van heden avond half acht in het gebouw „Concordia", alwaar de heer W. Los eeu inleidang z.il geven op art. 3 van het A. R. Program van Beginselen. PROT. WIJK- EN ZIEKENHUIS- VERPLEGING. Aa Woensdagavond hoopt bovenstaande Vereeniging haar jaarvergadering te hou- aen in het gebouw „Concordia". Op de agen da komen voor bestuursverkiezingen en voorstellen van het bestuur. „GROENE KRUIS". Door de Vereeniging tot bestrijding der Tuberculose „Het Groene Kruis", alhier, zal van het Prot Wijkgebouw een serre wor den gehuurd en van de St Bernardus Stich ting een lighal. Aan de Gedep. Staten van Zuid-Holland zal subsidie voor de kosten hiervan worden aangevraagd. ZOETERWOUDE. PAARD OP HOL. Gistermorgen sloeg alhier op den Hoogen Rijndijk, doordat het schrikte van een auto paard voor een steen wagen van do Rijks- van den veehouder Dorrepaal alhier, het straatmakers op hol. Dc bestuurder viel van den wagen en kwam onder een der wieion. Vrij ernstig aan het hoofd venvond word hij opgenomen en door G. A. de Bruijne, die ter hulpe was geroepen verbonden, verbonden, waarna hij par autobus naar zijn wooing te Alphen is vervoerd. Het paard werd spoedig gegrepen. NIEUWE PASTORIE. Het bestuur der Ned. Herv. Kerk heeft in oen vergadering met kerkvoogden en no tabelen besloten tot het bouwen van een nieuwe pastorie voor hun leeraar. VELDWACHETR DEEGENAARS. Onze gemeenteveldwachter A. L. Deepe- naars heeft tegen 1 Mei as. als zoodanig eer vol ontslag gevraagd. Hij zal zich alsdan metterdaad te Leider- dom vestigen. Wij wenschen hem nog vele jaren van wel vend iende rust. Visscherij. nlddei schelvisch 2S—3C. kiel v. Htlncr f 4.80— 8 50 r 4 30. heilbot per 1 kg. I 40— 1.7Ö! 'koolvlach per «tuk ƒ0.40—1.70 per etuk. I'e besommingen der stoomtrawlers waren: PC. 18 Langenberg (300 manden) f 1902: IJM 120 Cremer. (300) f8589: IJM 10. Jacq C' i- slna (375) f<577: MM 58 A'dam (225) f24'0: IJM 73 Utrecht (420) f 4400: IJM 238, Joh. Mi rle (80) 978: IJM 167 IJszee (195) f2870; IJM 136. Lov"lea (£0) f2100; IJM 128. Anna Joslna (260) f 3354. ijm 65 Uranla(155) f1710; IJM 161 Forward (105) f1710: IJM 80. Frnm (140) f 1828; IJM 158. Invlerno (180) f 1902; IJM 122 Eertha (130) f 1400- IJM 191. Alt».- tros (55) f1211: IJM 132. Pelikaan (160) f1903 IJM 70, eehond (85) f1334-, IJM 103 DolfUn. (105) f2167: UT. 378 <40)f 8 De mmlnRi orlosri :CW 40 f500; VL 85 f500; VL 75 f90.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 6