BINNENLAND.
ZATERDAG 22 FEBRUARI
1930EER5TE BLAD PAG. 3
KON. NED. MIDDENSTANDS
BOND
VERGADERING DER GROEPSBESTUREN.
Congres te Groningen.
In
dezer dagen gehouden gecombi
neerde vergadering der beide Groepsbestu
ren van den Kon. Nederl. Middenstandsbond
heeft de voorzitter, de heer Ed. G. Schür-
mann, de twee nieuwe leden van Groeps
bestuur B. geïnstalleerd. De heer J. Cohen
('s-Gravcnhage) is opgetreden als vertegen
woordiger van den Alg. Nederl. Drogisten-
bond, wegens bedanken voor deze functie
van den heer Volkert Swier. terwijl voor den
onlangs tot den Bond toegetreden Nederl.
Bioscoopbond zitting heeft genomen de heer
S. Zondervan (Leeuwarden).
Uitvoerige besprekingen hebben plaats ge
had over de aanwijzing van de stad, w;
het 27e Nationaal Middenstands Congres
de algemeene vergadering in 1930 gehouden
zullm worden. Na ampele overweging werd
besloten de uitnoodiging der Algemeene
Groninger Winkeliers Vcrcenlging te aan
vaarden en dit jaar te Groningen, zoo mo
gelijk in September, bijeen te komen.
Een uitvoerige gedachtenwisseling heeft
voqrts plaatsgehad, naar aanleiding van een
schrijven van het Comité van actie tot be
strijding van den verkoop met cadeaux.
Besloten werd aan genoemd Comité mede
ta doelen, dat men voortzetting der actie in
algemeenen zin, mits na overleg met de
daarbij betrokken organisaties en lichamen,
wenschelijk acht, geheel afgescheiden van
het oordeel over het Rapport der Commissie
van Wijnbergen. De vergadering achtte na
dere bestudeering en voorlichting te dien
aanzien gewenscht, alvorens het standpunt
van den Bond te bepalen.
D? vergadering aanvaardde dankbaar het
aanbod van den Nederl. Bond v. Behangers-
en Meubelmakers Patroons, welke ter gelc-
genl eid van diens 25-jarig bestaan den Bond
een vlag ten geschenke wil geven.
De Bondsvoorzitter kon in deze vergade
ring tot zijn voldoening mededeelen, dat
sedert het Congres te Enschedé (Augustus
1929) reeds 20 nieuwe vereenigingen met te-
samen meer dan 10.000 leden'tot den Bond
zijn toegetreden, terwijl er naar alle waar
schijnlijkheid spoedig nog meer zullen vol
gen.
Medegedeeld werd, dat de actie inzake de
Pcrsoncele Belasting thans in het stadium
der procedure is. Ingevolge aanwijzing
lici Ministerie van Financiën zal een
bezwaarschriften door den Raad van Beroep
te Amsterdam worden behandeld.
De vergadering wijdde voorts besprekingen
can de Algemeene Middenstandsbedrijfsvcr-
eeniging, door den Bond opgericht ter uit
voering der Ziektewet, waarvan de organisa
tie intusschen haar beslag gekregen heeft.
Ten aanzien van het gewijzigd ontwerp-
Drankwet werd medegedeeld, dat aar
aangesloten vereenigip gen is verzocht e
tuoele uit haar ledenkring opgekomen be
waren ter kennis van het Bondsbureau te
brengen, waarna nader zal worden beslist,
of en zoo ja in welken geest aan de Staten
Generaal zal worden geadresseerd.
Van de gelegenheid om bij het Bonds
bureau bezwaren tegen het vigeerende Werk
tijdenbesluit voor winkels in te dienen, wordt
druk gebruik gemaakt. Besloten werd, dat
'le termijn van indiening dezer bezwaren
nog tot 1 Maart a.s. zal worden verlengd
waarna het Bondsbureau ccn rapport zal
samenstellen, op grond waarvan de eerstvol
gende Groepsbestuursvergadering een nader
adres aan den Minister van Arbeid zal vast
stellen.
Nadat besloten was, krachtige medewer
king te verlecnen aan een ruime versprei
ding van het waardevolle Jaarverslag van
den Middcnstandsraad over 1929, werd de
vergadering gesloten.
Op uitnoodiging van de Ned. Maatschappij
voor Nijverheid en Handel heeft de Kon.
Nederl. Middenstandsbond zich onlangs be
reid verklaard een gemeenschappelijke com
missie ter bestudeering van het afbetalings
stelsel te vormen. De aanleiding tot deze
samenwerking werd gevonden in het rap
port, dat door den heer J. J. Korff terzake
op het Middenstandscongres to Enschedé is
uitgebracht en waarin nader onderzoek
wordt aanbevolen.
Aanvankelijk waren door den Kon. Ned.
Middenstandsbond in dezo commissie be
noemd de hceren R. O. Boüinga tc Utrecht,
J. J. Korff te Amsterdam en II. J. Peletier
te Leeuwarden. De benoeming van den heer
Korff tot lid der Staatscommissie zal echter
aanwijzing van een plaatsvervanger nood
zakelijk maken, hetgeen binnenkort zal ge
schieden.
De gemeenschappelijke commissie heeft in
tusschen reeds een tweetal vergaderingen
gehouden.
De Minister van Arbeid heeft erkend als
hedrijfsvercen. de Algemeene Middenstands-
bedrijfsvereeniging, gevestigd te 's-Graven-
hage-
Deze volwaardige bedrijfsvereeniging werd
opgericht door den Kon. Nederl. Midden
standsbond, het Nederl. Verbond van Vak
verenigingen, het R.K. Werkliedenverbond
in Nederland en het Christelijk Nationaal
Vakverbond in Nederland.
De administratie dezer bedrijfsvereeniging
geschiedt door Centraal Beheer.
Kerknieuws.
WEDEROM OVER „SAMENWERKING".
Wat ..Een Gereformeerd predikant" schrijft
over 't strijden met gesloten vizier (al is
't waar, dat er helaas velen zijn, die schij
nen zich niet te kunnen verheffen boven
personaliteiten, om alleen op de zaak te
zien) laten we hier ter zijde, om cle aan
dacht niet af te trekken van de hoofdzaak,
't Komt mij voor dat hij 'tgeen ik schreef en
wat van „een andere zijde" beweerd wordt,
maar dat ik niet voor mijn rekening nceni.
door een wart. Ik kom hier dus alleen op
voor 't geen ik geschreven heb.
Welnu, hoe kon uit 't geen ik geschreven
werd, deze conclusie trekken: „En toch moet
op samenwerking (in casu met de Moder
nen) worden aangedrongen".
Zelf voert u aan, dat ik die samenwerking
„dwaasheid, meer nog een verloochening
van Christus, genoemd heb. Maar ik heb
gewezei on de historie van 't Nederl. Bijbel.
G"".. fv-nrdoor no" anderhalve Moderne in
5t. N.G.B. is overgebleven) en opgeroepen
om r&formeerend werkzaam te zijn ook in
dezen, wat ik ook steeds gepoogd heb te
DE CRIS1S-WERKL00ZEN
OPHEFFING
COMMISSIE STEUNVERLEENING
INS TELL ING BEROEPS-COMMISSIE
Onze Amsterdamscho redacteur schrijft:
In 1920 werd in Amsterdam ingesteld een
commissie tot steunverlecning aan crisis-
wcrkloozen, zulks op voorstel van den Minis
ter van Binnenlandsche Zaken.
Oorspronkelijk meende men onder deze
commissie te moeten brengen de arbeiders
in welker bedrijven, tengevolge van do eco
nomische malaise, abnormalo werkloosheid
was ontstaan.
Later breidde men de zaak dier commissie
uit en vielen alle leden van organisaties die
een werkloozenkas hadden, onder deze com
missie.
De gedachte zat blijkbaar voor, dat de
gëorganiseerde arbeiders, die door de abnor
malo tijdsomstandigheden werkloos waren
gemakt niet op een lijn konden worden ge
steld met invalide arbeiders of met de z.g.
„boroeps"-wcrkloozcn..
Nog later werd de crisis-uitkeering prac-
tisch een verlenging van de kas-uitkeering,
ze had plaats ten kantore der vakvereeni-
gingen en de invloed der organisatie was bij
het aangeven en vaststellen der regelingen
niet gering.
Reeds eerder is gesproken over verandering
en opheffing der crisis-commissie die haar
oorspronkelijk karakter geheel had verloren.
Maar altijd achtte men het aantal werkloo-
zen nog te groot.
Nu echter meent men is de tijd gekomen
om te komen tot verandering. De bestaande
werkloosheid, die niet abnormaal genoemd
kan worden, draagt thans een min of meer
permanent karakter
en dus acht men thans het oogenblik geko
men om te veranderen. Evenwel zal men
niet terugvallen op de oude regeling, doch dc
uitgetrokken leden van vakvereeniglngen
blijven behandelen op de wijze als dit bij de
crisiscommissie het geval was.
Men brcnct deze wcrkloozonznrg dus recht
streeks onder het college van B. cn W. dat
zich hiertoe laat bijstaan door een comm
van Advies en uitvoering bestaande uit den
wethouder voor Maatschappelijke Steun, de
Directeur van Maatschappelijke steun,
van do Arbeidsbeurs, de voorzitter van
Sub-commissie tot ondersteuning van valide
werkloozen en een vertegenwoordiger van de
Vakcentrales.
Daarnaast komt er
oen Beroepscommissie
die zoowel over de genomen beslissingen als
over de afvoeringen haar oordeel desge
vraagd, geven kan. De betreffende bezwaar
schriften kunnen alleen door de organisaties
worden ingediend.
Dc vakcentrales hebben zich met deze wij
zigingen vereenigd.
doen, zoo als secretaris van de Prov. Com
missie van Friesland en als secretaris van
de afd. Zwijndrecht vnn 't N.G.B., daar al
leen belijders van de Drieéenheid voortaan
stemrecht zullen hebben.
Steeds heb ik er op gewezen, dat, zoo er
Modernen lid van kunnen zijn, zelfs van het
bestuur, zij ook 't recht hebben een opwek
kende rede te houden, waarbij 't Evangelie
van Jezus Christus wordt verloochend en de
Bijbel dus zijn beteekenis verliest
Ik zou dit dan ook uitspreken, indien ik
lid zou moeten worden van een afd., waar
Modernen zitting hebben in 't bestuur. Mo
dernen zijn óbjecten van bewerking voor 't
N.B.G., opdat zij voor den Bijbel cn zijn evan
gel ie gewonnen worde-n. En als ik op die
wijze mijn doel niet zou bereiken, zou ik
naar art. 4 der wet (v.h. N.B.G.) minstens
tien personen zien te vergaderen, uit ver
schillende kerken, maar belijders van de
Drieëenheid, die te samen minstens f25 con
tributie bijdragen, om een positieve afdee-
ling daarnaast te stichten. Hoezeer we ook
Modernen, Joden, Heidenen, Mohammedanen
in liefde" moeten zoeken tc winnen, moei
toch aan dit „monsterverbond" met de Mo-
dcjiien een einde worden gemaakt
Is 't niet allerschrikkelijkst, dat zelfs öp de
wercldzendingsconferentic te Jeruzalem, de
iModerncn 't positieve Christendom (dank zij
hun slapheid en beginselloosheid), dreigden
te overvleugelen, zoodat de contnentalen een
aparla vergadering te Kairo moesten houden
om dit gevaar te bezderen?
Als we 't „absolute" van 't Christendom
loslaten, als we Christus niet meer handha
ven als „de eenige Naam onder den hemel
gegeven,cl oör welke wij kunnen zalig wor
den", hebben we Hem verloochend en 't
recht verbeurd ons met Zijn Naam te noe
men. En daarom moet 't Ned. Bijb. Gen.
(evengoed als 't M. v. B. B. G.) niet alleen
praktisch, doordat de Modernen zich almeer
onttrekken, wijl ze zich in dit gezelschap
niet thuis voelen, maar ook theoretisch van
dat standpunt afgebracht worden en zoo ook
alle Christelijke actie, die nog hinkt op-twee
gedachten.
We hebben 't echter met belijdenis van
zopden, van de onzo en van die onzer va
deren „dat 't helaas juist de verdeeldheid
der geloovigon is, waardoor de zwakkeren
in 't geloof, door heimwee naar eenheid ge
dreven, hun armen uitstrekken zelfs naar
hen, die toch feitelijk hun Hoere verlooche
nen. maar Hem met den mond roemen en
die eenheid zieken, omdat de Christennaam
hun begeerlijk vooi-komt". O, dat we ons
toch metterdaad een vriend cn metgezel too
nen, van ailen, die den God en den Christus
der Schriften ootmoedig vreezen, ons allen
tezamen scharend, ook als Kerken, rondom
de banier van onzen Heiland tot een Kerken
bond, maar met behoud van volkomen zelf
standigheid, opdat we niet afzakken naar
't pcïl van de grootste gemeene deeier. Dat
we allen jagend naar de volmaaktheid In
leer cn leven beide, elkander dan mochten
prikkelen ot een heilige jaloerschheid, om
al meer naar Zijn heiligen wil te handelen
en te wandelen, zoo zal de pluriformiteit dei-
Kerk. al is 't een gevolg der zonde, nog een
zegen blijken te zijn in deze zondige aard
srhe bedeling.
Geve de Heere ons de Geest der saambin
d'ng!
Dat t N.B.G. de bijbel wenscht te versprei
den zonder kantteokening of uitlegging is
volkomen juist, voor allerlei rihtiengen on
der de christenen hier samenwerking. Een
Bijbel met Ethische, Baptistische, enz. enz.,
knntteekeningen zouden wij Gereformeerden
niet graag op onze kosten verspreid zien, en
evenmin omgekeerd. Maar Gods Woord is
een lamn voor onze voet cn een licht op ons
pad. 't Zal niet ledig wederkeeren maar doen
al wat Ham behaagt en dus verwachten we
door dat Woord en zijn Auteur den zegen.
Kunst en Letteren.
RABINDRANATH TAGORE.
Tagore Is een merkwaardige persoonlijk
heid. Een figuur van groote beteekenis, even
als Ghandi. Hij is dichter, wijze en paeda-
g°og.
Tagore's school „Shantinikctan is
een instituut, vooral gericht op de levens
praktijk.
„Hij is zeer afkerig van de vorming van
klassen en waar dit maar oenigszins moge-
lik is, geeft hij de voorkeur aan een vrijwil
lig groeperen van de jongens om de leraren
in de verschillende vakken. Voor muziek en
zang en de andere kunsten, voor godsdienst
en kennis van de Indiese grote voorgangers
worden geen klassen gehouden. De leerlin
gen komen rechtstreeks met hun vragen DU
de onderwijzer. Natuurlik verliest Tagore
ook niet de grote prakt.iese vragen van Inuie.
uit liet oog. Er is een apart gedeelte dat be
stemd is voor de studie van de landbouw,
terwijl hij ook in dit opzicht tracht in de
naaste omgeving door een juiste en econo
mische voorlichting invloed uit te oefenen"
Tagore bedoelt evenals N'oto Soeroto le
zijn een trait-d'union tusschen Oost en West.
Hij gelooft in de mogelijkheid van een alge
meene. broederschap, en van een gemeen
schappelijk streven naar de kennis vun „de
Verhevcn-Ene", de God, die allen aanbidden.
„Daarom bepaalt hij zich in zijn school,
waar zoowel Hindoe als Mohammedaanse
jongens hun scholing krijgen, ook religieus
tot dc verbreiding van de meer algemene
godsdienstige waarden, die aan beide gods
diensten ten grondslag liggen". „Eenmaal ln
de week heeft er een soort kerkdienst plaats
De tempel, waarin geen afbeelding van go
den mag worden geplaatst cn waar ieder
rust en gelegenheid moet kunnen vinden
voor de aanbidding van zijn eigen God, K
betrekkelijk klein maar rustig en zonder veel
overbodige, versiering gebouwd".
We wenschen het flinke muandblad vttp
het Nederl. Jongelingsverbond alles goedeo.
wekken belangstellenden in dergelijke lec<
uur op een proefnummer aan te vragen bij
dc administratie: Singel 58, Amsterdam.
HET KORENLAND.
Het eerste nummer van de 7e jaargang
van Het Korenland, maandblad voor
cultuur en Jeugdvorming, geeft een art van
G. Seubring, over de Afrikaansche negers.
Drs J G Leibbrandt poneert de stelling W e r-
ken is heerschen. De memsch werkt,
moet tenminste werken, omdat God hem op
gedragen heeft, de aards te onderwerpen en
te beheerschen. A. A. Wi'dschut schrijtt over
de verhouding van het ik tot dc anderen. P.
LI. Muller over Gcds werk in Sovjet-Rusland.
E. M. van Diffelen vertelt over Tagore als
opvoeder.
UNIVERSITEIT EN LITERATUUR.
J. van Heugtcn S.J. schrijft in Boeken
schouw eenige knntteekeningen bij 'de her
denking van iiet vijfjarig hestaan van Dc
Gemeenschap. Hij komt daarbij ook te
spreken over de verhouding van universiteit
en literatuur.
„Herinnert u de stichting der Nijmeegsche
Universiteit, nog geen tien jaar terug, die
hoogburcht van geestesactiviteit, waar het
Katholicisme een academisch cachet ging
krijgen, waar een brandpunt van katholieke
wetenschap cn cultuur zou geschapen wor-
Doch zie! gelijktijdig bij-na met de Nij
mccgsche Universiteit staat er een groep
•jongeren op „kwajongens" toen nog, zonder
eenige reverentie voorwetenschap en traditie
voor toog en baret, voor allerlei academisch
ritualisme, maar in wie dat is gebleken!
de vlam van het heilige vuur brandde, en
wier in verwoesting aanstormend idealisme
geen ritualia noodig had om tot overwin
ning te geraken. En het merkwaardigste is,
dat geen enkele dier stormloopcrs „univer
sitair besmet" was, academisch" vorming
had genoten, ja zelfs dat slechts heel' enke
len onder hen klassiek geschoold waren i
Van Heugten/legt hier de vinger op een
wondoplek in hot katholiek literair léven.
Gelden zijn opmerkingen ook voor ons, voor
hei Christelijk literair leven? Oók wij be
zitten een universiteit i iet een volledig in
gerichte literaire taculteir. Ook in ons kamp
is geheel hii'tcn do hoogojehool om, onder
di j ngeror een lettcrl-'i 'ij;e. heweging ont-
se'it-.n de literaire boveguig in onze krirnzen
m oi,ze universiteit womig nf geen verband
of contact
Onzes inziens is dit zeer te be
treuren.
Want wie toch beter don onze eigen pro
fessoren, wetenschappelijk èn principieel on
derlegd, zijn in staat over de talloozo kwes
ties op het gebied der literatuur-historie ons
volk. speciaal onze jonge mensehen, voor
lichting te geven? Een voorlichting, die men
anders gedwongen is te zoeken bij geleerden
welke niet leven uit Christelijk beginsel. Is
het niet merkwaardig, dat juist verschillen
de professoren aan openbare universiteiten
zich in het bijzonder schijnen toe te leggen
op het heinvlocden van het brecde intcllec-
tueele publiek? We herinneren maar aan
wijlen Prof. Kal ff Sr. en Prof. to Winkel,
aan Prof, de Vooijs met zijn N i e u w e T a al
gids, aan Prof. Prinsen met zijn Hand-
fa o e k en Geschiedenis en kritieken in
de N. R. C. en de Groene, aan Prof. Verwey.
Waarom beziten wij nog immer geen let
terkundig handhoek, dat onze letterkunde
vanaf Christelijk standpunt belicht? Hoe
komt het, dat nog zoo weinig documenten
.'an groot belang voor de Christelijke lite-
■atuur, in 't algemeen, de Calvinistisch-
in het bizon-der, uit vroeger eeuwen in po
pulaire edities voor onze menschen zijn te
bereiken? De vragen zouden te vermenig
vuldigen zijn.
Het is er ons, we zeggen dit mot na
druk, niet om te doen, kritiek uit te oefe
nen. Wij ennstateeren slechts een feit, dat
o.i. schadelijke gevolgen kan hebben voor de
ontwikkeling 'onzer jonge literaire beweging.
„BELEEDIGING IS ZONDE".
In hetzelfde nummer van Boeken
schouw handelt van Heugten over de fel
le strijdtoon, de scherppersoonlijke en vaak
zeer grievende signalementen van Alberl
Kuylo in De Gemeenschap. Hij zegt
daarover iets wat ons uit het hart gegrepen
is. Iets ook dat geldigheid kan pretcndceron
voor ieder auteur, literair of niet.
„Het is niet louter een kwestie van conve-
nance of beleefdheid: het gaat over het eer
ste en voornaamste van Gods geboden (res
sorteert trouwens de beleefdheid niet onder
het liefde-voorschrift?) en geen lawines van
spot of artistieke de'dain kunnen daarover
hinwegtüuschen. Ik wraak niet hef geestig
zelfs schcrpgewapcnd optreden tegen werke
lijke wantoestanden, maar 't noodeloos mal-
tmitëeren, 't sarrend ridiculiseeren van per
sonen buiten die wantoestanden om. Ik ken
geen andere levenswet dan mijn catechismus
dezelfde die Albert Kuyle volgt, ert die zegt
mij dat een beleediging zonde i s".
Wetenschap.
Bij graafwerk op de ,3ouwhoevo" te
Groesbeek heeft men belangrijke vondsten
gedaan. Opgegraven werden eén groote en
een kleine urn, ccn fraai gevormde kruik en
een eigenaardig gevormd schaaltje van rood
achtig aardewerk. Men vermoedt gestooten
te zijn op een oude Romeinsche begraaf
plaats. Reeds eerder werden hier resten ge
vonden van een Romeinsche nederzetting
(een tegelbakkerij), terwijl uit andere vond
sten vaststaat, dat hier een Keltische en een
Frankische nederzetting geweest zijn.
UIT DE ANTI-REV. PARTIJ.
DE OVERHEID EN GODS ORDINANTIËN.
z'n maandblad „Nederland en Oranje" op
genomen referaat (met stellingen) van Dr.
K. Dijk, over: „Dc Overheid en Gods ordi
nantiën" (de grondgedachte van artt. 3-5
van het Program van Beginselen). Dit refe
raat heeft Dr. Dijk gehouden op de jaarver
gadering van het Verband, 15 Januari j.l.
te Utrecht hëlegd.
Het-keurig uitgevoerde boekje is voor den
prijs van slechts 15 ets. per exemplaar te
verkrijgen bij het Bureau Centraal Comité,
Dr. Ituyperstraat 3, Den Haag.
ECONOMIE EN FINANCIEN
AMSTERDAMSCHE LIQUIDATIEKAS
Gevoelig verlies verwacht bij de
Oliezaden Import Mij.
In de gister gehouden algemeene vergade
ring van aandeelhouders is de balans en winst
en verliesrekening goedgekeurd. Het aftre
dende lid van den Raad van Toezicht: de heer
Mn D. L. Uyttenboogaart werd herkozen.
In verband met de déconfiture der Al gem.
Commissiehandel in Rotterdam, werd door
een der aandeelhouders gevraagd of bij de
Oliezadon Import My. die met deze N. V.
in nauwe relatie stond, eveneens verliezen
zyn te wachten.
In antwoord hierop werd medegedeeld, dat
aangenomen is dat ook bij de Oliezaden Im
port My. een gevoelig verlies zal worden ge
leden, doch dat daarin volkomen is voor
zien door balanswaardeering onder debi-
Dividend 7 j. 6Vi %)-
Aan bet jaarverslag 1929 der N. V. Crediet-
en Effectenbank te Utrecht ontleenen wij
Uit de overgelegde verantwoordingsstukken
over het zevende boekiaar blij iet, dat het be
drijf zich 'normaal blijft ontwikkelen.
De aan haar toevertrouwde gelden gaven
wederom een stijging aan.
Op 1 Januari 1930 was. in leendepot ver-
-atrekt f 359 400.- het deposito tegen onderpand
heiiep op dien datum f 170i220.86, de overige
deposito's klommen tot f 1034.9L9.90, waarvan
f 310.571.79 op langen termijn, terwijl het
saldo der crediteuren in rekening-courant
f 1.136.114.30 bedroeg.
Wat de zekerheden betreft bedraagt het
fondsenonderpand, zoowel van fondsencliënten
als van handelsdebiteuren met fondsdekking
in totaal f 3 035.200, waartegen resp. aan
voorschot f 1.271.756.94 en aan bandelscrediet
f 074.336.19 werd verleend.
Het totaal verstrekt bedrag aan. handels
debiteuren beliep op 1 Jan. 193Ö f 1.778.534 91
bjj een toegestaan crediet-maximum van
f 2.2C6.500.
De statutaire reserve staat voor het maxi
mum van f 100.000 te boek.
Voorgesteld wordt de bedrijfsreserve met
f 30.000 op te voeren tot f 55.000.
De resultaten over 1929 toonen wederom een
-verbetering.
De over 1929 beschikbare winst ten bedrage
van f 105.913.63 stelt ons in staat u voor te
stellen: van het Bankgebouw af te schrijven
f 8.739.05, over te boeken op de Bedryfs-
reserve f 30.000, aan het Pensioenfonds toe te
voegen f 7500, voor aandeelhouders 7 (v. j.
6% dividend beschikbaar te stellen
f 35000, voor tantièmes incl. belasting
f 13.869.81, nieuwe rekening f 10.804.77.
De balans vermeldt het navolgende:
Debetzijde: Kas, bankiers, vreemd geld
f 319.445.00 (f 144.367.17), leendepot f359.400
ff 351.150), voorschotten tegen effectenonder
pand f 1.271.756.94 (f 1.107.299), debiteuren in
rekening-courant f 1.778,534.91 (f 1.693.994.66)
bankgebouw en inrichting f 30.000 (f 35.000).
Creditzijde: Aandeelenkapitaal f 500.000
(f 500.000), statutaire reserve f 100.000
(f 100.000), bedrijfsreserve f 55.000 (f 25 000),
leendepot f 359.400 (f 351.150), deposito tegen
effecten-onderpand f 170.220.86 (f 339.960.70).
deposito f 1.034.919.90 (f 903503.10), credi
teuren ir. rekening-courant f 1.136.114.30
(f 1.006.S86.7S), bankiers f 341.677.62
(f 55-972.37), Pensioenfonds f 16000 (f 8500),
dividendi-ekening f 35-000 (f 32.500), onver
deelde winst f 10.804.77 (f 8.837.88).
ALGEMEENE HYPOTHEEKBANK
Voorgesteld dividend 23 (v.j. 22
In de op 19 Februari gehouden vergadering-
van commissarissen der Algemeene Hypotheek
bank te Amsterdam is besloten aan de a.s.
algemeene vergadering van aandeelhouders
voor te stellen het dividend over 1929 te be
palen op 23 (v.j. 22
N.V. PHILIPS' GLOEILAMPENFABRIEKEN
Een belangrijke uitspraak-
De directie der N. V. Philips' Gloeilampen
fabrieken deelt ons mede, dat bjj hi tweetal m
Januari j.l. gewezen arresten van het gerechts
hof te Arnhem is beslist, dat het in de gloei
lampen-industrie zeer belangrijke octrooi no
1940 betreffende gasgevulde gloeilampen, z.g
halfwgttlampen, alle lampen rmvat met een
Wolfram spiraaldraad in een gasvulling. Door
deze arresten' is thans vast komen te staan,
dat fabricage of verkoop van gasgevulde gloei
lampen, w.o. gasgevulde. automobiel lampen e.d
practisch niet mogelijk is zonder met ge
noemd octrooi in conflict te kernen en derhalv.
voor niet licent'ehouders onrechtmatig is.
Het Hof veroordeelde de gedaagden tot een
schadevergoeding van f 50.000 voor iedere
reeuwe inbreuk op dit octrooi.
INDISCHE THEERESTRICTIE.
Gister werd een buitengewone algemeene
vergadering der Vereoniging v^or de Thee-
cultuur gehouden. Met nagenoeg algemeene
stemmen weid besloten maatregelen te nemen
ten einde den Nederlandsch-Indischen thee-
oogst van 1930 te beperken tot den oogst 1929,
verminderd met 12 millioen halve kilogrammen
N. V. OLIEZADEN IMPORT MIJ.
Surséance van betaling aangevraagd.
Aangezien geen overeenstemming kon wor
den bereikt tusschen de betrokken bank-credi-
teuren on de firma, die de zaak verder zou
financieren, is thans het faillissement der N.V.
Oliezaden Import Mij. te Rotterdam aange
vraagd.
De Oliezaden Tmport Maatschappij heeft
daarop surséance van betaling aangevraagd,
omdat zy meende, dat het gehcele aandeelen
kapitaal niet verloren was en het op den duur
wel mogelijk zou blijken het bedrijf in stand
te houden.
Zooals bekend, werd onmiddellijk na het ge
beulde met de Algemeene Commissiehandel
beweerd, dat de in nauw contat met deze N.V.
staande Oliezaden Import Mij. eveneens haar
betalingen zou hebben gestaakt. Werkelijk
werd toen gedurende enkele dagen een af
wachtende houding aangenomen, totdat het
bericht kwam, dat de zaken opnieuw zouden
worden voortgezet. Inmiddels blijkt nu, dat de
Maatschappij toch niet aan haar verplichtin
gen zal kunnen voldoen, waarom zij surséance
van betaling aanVroeg. Echter is dit pas ge
schied nadat een der grootste crediteuren, een
groote bank te Amsterdam, een aanvrage tot
faillissement had ingeleverd.
Men meende echter, dateen goede afdoe
ning der zaken nog mog-elijk was, en dat zelfs
het aandeelenkapitaal nog niet geheel verloren
zou zijn. Daarom werd surséance van betaling
In het 'desbetreffend verzoek aan de recht
bank wordt meegedeeld, dat betaling van de
opeischbare schulden niet mogelijk is, maar
dat op den duur de crediteuren zouden kunnen
worden bevredigd. De baten zijn volgens de
opgave f 2.438.025. de schulden f 2.418.175.
Zooals bekend bedraagt het aandeelenkapitaal
f 1 millioen, waarvan in Juli 1929 nog
f 600.000 werd uitgegeven.
De datum voor de behandeling van het ver
zoek om surséance is bepaald op 15 Maart a.s.
UTRECHTSCHE PROVINCIEBANK
Dividend 5'/z pCt.
Door de gisteren gehouden jaarlijksche al
gemeene vergadering van aandeelhouders der
N.V. Utrechtsche Provinciebank, Utrecht, zijn
de verlies- en winstrekening en de balans
1929 goedgekeurd; voorts werd het dividend
vastgesteld op 5% pCt. (v. j. 5 pCt.) en tot
commissaris herkozen de heer Dr. J. W. Th.
Lichtenbelt.
INANCIEEl WEEKOVERZICir
Van 15 tot en met 21 Februari 1930
Belegging, speculatieve belegging en spe
culatie, ziedaar de drie groepen waarin de
beurstransacties kunnen worden verdeeld.
Van de beleggingstransacties alleen kunnen
de talrijke commissionairs niet eten, zij moe
ten het in de meeste gevallen voornamelijk
hebben van de speculatie of om het in
der fraai doch duidelijk Nederlandsch te
gen: den gek. Fer sr.dere vraag is of hij
die geld verdienen wil, het ook daarvan
zien te krijgen. Niet alleen van ons stand
punt doch ook uit een algemeen moreel oog
punt kan de echte speculatie slechts afge
keurd worden. Bovendien lijdt zij gewoonlijk
niet tot het doel: geld verdienen. Dat is niet
iets dat beredeneerd kan worden, doch
kwestie van practijk.
De ervaring wijst uit, dat de speculant in
derdaad gedurende langen tijd groote winsten
kan behalen, doch, dat hij op den duur
groote of nog grooter verliezen te boeken
krijgt. De behaalde winst maakt het verlan
gen naar nog belangrijker voordeelen leven
dig. Bijna geen enkele speculant kan zich dan
volkomen b'ijven beheerschen en zoodra
een fonds met winst verkocht of er moet v
iets anders voor in de plaats komen: zoodat
hij onafwendbaar aandeelen koopt, die hem
een strop bezorgen. Een factor, die het ge
vaar bovendien bijzonder vergroot is het fe:t,-
dat de meeste speculanten op prolongatie
copen. Zjj hebben daardoor zelf geen vol
gende financ'eele kracht om een flinken klap
met een koel hoofd op te vargen. De betrek
kelijk weinigen, die bemiddeld zijn en alleen
met hun eigen geld opereeren, behoeven zelfs
in crisistijden, als de koersen met sprongen
naar beneden gaan, lang niet altijd bevreesd
te zijn. Zij kunnen zich de wee'de permitteeren
de fondsen onder in de trommel te leggen om
dan na langer of korter tijd tot de ontdek
king te komen, dat er nog heel wat goed
terecht gekomen is. Na regen komt zonne
schijn! Ook dat is geen rekenvraagstuk doch
weder een zaak van ervaring.
Met de speculatieve belegging staat het heel
anders. Ten slotte zit aan elke belegging een
risico en de grens tusschen de drie hierboven
genoemde gebieden is dan ook niet met een
liniaal to trekken Wij zouden de speculatieve
belegging zoo willen omschrijven, dat zij is
die belegging waarbij men te goeder naam en
faam bekend staande fondsen koopt met een,
naar redelijkerwijs verwacht mag worden,'
kans op koerswinst.
„On the long run" leveren zulke zaken
meer succes op dan de zuivere speculatie.
Men moet echter zijn tijd weten af te wach-
.n; een zeer eenvoudige regel voor iederen
zakenman, doch vooral ook voor den kooper
m fondsen.
Thans is het de tijd voor speculatieve be
legging!
De crisis heeft tal van fondsen naar be
neden gedrukt. Daaronder zijn er verschillen
de, welke inderdaad te hoog genoteerd wa-
i. Doch de geforceerde verkoopen hebben
ook lagere koersen gebracht voor meer dan
één aandeel, dat op grond van zijn mérites
geen abnormaal hoog peil kan worden toege
schreven. Bij ernstige bestudeering van de
prijscourant komt men tot cle ontdekking, dat
er aandeelen zijn, die thans een goed rende
ment paren aan goede vooruitzichten, welke
factoren bij de opleving, die vroeg of laat
moet komen, ook koerswinst zul'en brengen,
seneens voor den belegger is het nu tijd
zijn portefeuille aan een grondig onder
zoek te onderwerpen en van de omstandighe
den, welke in staat stellen koopjes te halen,
profijt te trekken Maar men moet geduld
hebben! En met eigen geld werken!
Het bericht, dat de Koninklijke Olie da
houders barer prioriteitsaanJeelen in de ge
legenheid zal stellen hun bezit tegen obliga
ties in to wisselen, werd door de beurs on
gunstig geïnterpreteerd. Men meent de ge-
volgtreking te kunnen maken, dat kasbehoef-
ten thans ook wel door een obligatie-emissie
i'orden gedekt, zoodat op een claim
voorloopig niet zal behoeven te werden gere
kend Daar staat tegenover, dat met de obli-
gatiegelden ongetwijfeld meer dan de rente
zal worden verdiend, wat aandeelhouders
slechts ten goede kan komen; al bestaat de
mogelijkheid, dat voortgaande financiering
op de oude manier tot lager dividend zou
moeten lijden.
De mededeelingen uit de Olie-industrie wij
zen nog niet op een verbeterde positie. Tot
een eenigszlns belangrijke productiebeperking
kan men maar niet komen, terwyl zoowel som
mige olie- als benzine-prijzen in Amerika we
derom werden verlaagd.
De stemming was voor Oliewaarden onder
al deze omstandigheden ongunstig, hetgeen
voor Olie's in een koersdaling van 16% resul
teerde, Op het verlaagde peil kon het fonds
zich goed handhaven. Zoo nu en dan hadden
in den hoek flinke omzetten plaats.
Woensdag ontstond plotseling groote be
langstelling voor rubberfondsen, als gevolg
van de voorgenomen stopzetting van het tap
pen gedurende de maand Mei. Hoewel het
feit der tot stand gekomen samenwerking op -
zich zelf reden tot blijdschap geeft baart de
genomen maatregel toch weï eenige verwon
dering.
Hoogstens zal zij slechts een vermindering
der Engelsche voorraden met misschien de
helft uitwerken, waarna dan nog een 40.000
ton zal overblijven, ruim voldoende om de
vraag voorloopig tevreden te stellen.
Na Mei zal de aanvoer de vraag dan weer -
gaan overtreffen en zyn we per saldo dus nog
rrets vooruitgekomen. Rationce'.er zou het
lijken, dat gedurende langen tijd, b.v._ eenige
dagen per maand was beperkt, wat ook minder
kosten zou hebben medegebracht. Niet onmo
gelijk echter is de genomen maatregel slechts
een proefballon en worden bij gunstig verloop
verdere stappen genomen. Vooral zal dc hou
ding der inlanders van belang zy'n.
Onmiddellijk nadat de tot stand gekomen
samenwerking bekend werd, kwam voor rub-
beraandeelcn o.a. van baissiers zijde, goede
vraag opzetten, waardoor zelfs een koers van
JS7 95? bereikt werd. De overweging, dat ten
slotte het resultaat nog maar moet worden -
afgewacht, .en wij tot heden van kunstmatig
ingrijpen, waar dan ook, op don duur weinig-
ple?zier-beleefd hebben, deed dc belangstelling
sterk verminderen en bracht wal lagere koer
sen. Per saldo is het hoofdfonds 10 gemon
teerd.
Tabakken waren vast met zoo nu en dan
flinke affaire. De rijzing in rubbers deed ook
haar invloed gelden en evenals hier kwam ook
vcor tabakken de laatste 2 dagen wat reactie,
H. V. A.'s konden zich goed op peil houden.
Van de industriëeicn zijn de meeste koersen
aan het einde dezer week lager dan aan het
Margarine Unies liepen terug tot 324
kwamen later weer op 340, waarna een nieuwe
rchctie intrad, die den laatsten dag gedeelte
lijk kon worden ingehaald.
Ook Philips Lampen zetten in met een
flinke daling tot 455 welke eveneens door
een redres en een hernieuwde inzinking werrt
gevolgd, z"odat cle week 10 punten onder het
begin sloot. De onoverzichtelijke ruzie met
Telefimken werkt deprimeerenii.
Aku's liepen eenige percenten heen en weer,
doch waren ten slotte ook lager.
Küchemneister fondsen liepen verder terug.
Definitieve berichten over de samenwerking
met de Amerikanen blyven uit. De Accousliek
maatschappij blijft zeer diligent naar blijkt
uit een overeenkomst met een Zweedse he
vennootschap voor exploitatie van het Duit»
sche product.
De handel in Boetons was gering.
Op de Amerikaansche afdeeling was ae
stemming Dinsdag en Woensdag kalm, doch
vast. Men kocht Public Service en Fokkers.
De minder prettige t°on in New-York gedu- -
rende de laatste twee dagen bracht natuurlijk
ook in Amsterdam eenige reactii
De Amerikaansche effectenbeurzen hebben
don laatsten tijd weer veel te verduren van de
aanvallen der contramine. De makelaava-
lecningen namen de vorige week toe met 44 1'
millioen tot 3.494.000.0000, tegen 5477
millioen een jaar te voren.
De omzetten zijn dus nog niet van belang
ontbloot en dat men te^n aanzien daarvan wel
eenig optimisme koestert blijkt uit de op
brengst van een beurszetel ad 400.000 ci.d.
2C dezer.' hetgeen al belangrijk boven bet
laagste peil u'tgaat.
De verschillende Amerikaansche telegram
men zijn nog steeds van schijnbaar tegenstry-
digen inhoud. Het getal der werkloozen is
groot, maar cle staalindustrie is van een capa
citeit van 40 vóór 2 maanden gekomen op
één van 80
Het aantal uitgereikte bouwvergunningen
dnalde in Januari, doch het totaal der wagon
ladingen was de vorige week 36000 stuks h°o- -
ger dan daarvoor.
Scheepi aarten totaal verlaten.
Beleggingswaarden waren vast.
14 Febr.
6% Nederl. 1922 A.B. f 1000 103,?/io
4JA Nederl. 1917 f 1000 100%
Ind 1929 f 1000 97 g.b.
5 Amsterdam 1925 lf.2^
5 Rotterdam 1925 lül^ie
4V. Nat. Hypotheekbank 9S"/ia
Koloniale Bank A 220
Ned, Handelmij Cert.
Van Berkei's Patent
AKTJ A
Calvé Cert.
Kitchen mei ster A cc. A.
Küchenmeister Ult. A
Margarine Unie C.
Ned. Ford A.
Philips Gem. B. A.
Bethlehem Steel C.
21 Fcbr.
103%
10b,s>
9G%
101%
lOH/xa
174
333%
269% g l. 5
472%
Ohe
Aniem Nat. B. A.
Ned Inch Gas Nat. B. A.
Boeton A.
Amsterdam Rubber A.
Ned. Scheepvaart Unie A
IT. V. A. A.
Deli Batavia A.
Senembah A.-
392
