KRUPP
De Leipziger
Bouwvak-Messe
Leipziger Messe Nummer 3
J^edrijfsrationaliseering en de
Technische Messe te Leipzig
Het Notarisvraagstuk
V 2 A STAAL
(Nummer 4 verschijnt op Maandag 17 Februari a.s.)
BOUWBLAD No. 36
Jfrieutoc Heftödjf Courant
MAANDAG 10 FEBRUARI 1030
VOOR VOORBURG
ALLEEN
WONINGBUREAU
„VRONESTEYN"
Park Vionesteyn 61 Tel. 78222
bij eindhalte bl. tram en station
Zuid-Holl. Electr. Spoorweg Mij.
USTEROAM. 188 KEIZERSGRACHT TEL. 47 656-4 407?
ROTTERDAM STATIONSWEG 37 b IEL- 1166
ISOLEERT
BESPAART BRANDSTOF
WEERT VOCHT
DEMPT GELUID
Mllllllllllll
Ongetwijfeld is het een streven van eikel ker toepassing evengoed vakkennis en in-
lndustricele onderneming, de rentabiliteit telligentie vereischt, aan te wenden. Al zr J
zoo hoog mogelijk op te voeren. Dit geldt het slechts zijn. omdat daardoor het bedrijl
voor het groot- en ook voor het kleinbedrijf, hetzij klein of groot, meer rendabel wordt.
Het doel is, de productie te doen stijgen, den'
kostprijs te verlagen en de kwaliteit te ver
beteren. Wat zouden vele firma's zich weer
kunnen verheugen in een goedgaand bedrijf,
wanneer zij er toe konden besluiten, met
verouderde arbeidsmethoden te breken en
onvoordeelig werkende machines op te rui
men! Die verandering behoeft niet in één
dag te gebeuren, dat is geenszins noodig; het
kan met het aanbrengen van verbeteringen
heel geleidelijk gaan. Wel moet men in het
oog houden, dat de in het eigen bedrijf op
gedane ervaringen doorgaans voor een
vere beoordeeling van den toestand onvol
doende zijn, daar een maatstaf ter vergelij
king ontbreekt. Een bezichtiging van aan
verwante bedrijven gesteld nu maar dat
men den concurrent binnenlaat kost tijd
en misschien veel geld. Maar heeft men in
Duitschland niet een instelling, die voor dit
doel als het ware geschapen is, waar men
een overzicht verkrijgt van de meeste tech
nische bedrijven en daarenboven de machi
nale inrichtingen voor het meerendeel
werking te zien zijn, de Leipziger Tech
nische Messe? Zij stelt U op de hoogte van
nagenoeg al de in den laatsten tijd bedachte
nieuwe vindingen, voor de afzonderlijke
machine en voor de geheele installatie. Op
vragen betreffende krachtvoortbrenging, be
sparing van bedrijfsstoffen, krachtover
brenging, verbetering van de fabricage, be
nutting van de afvallen, bedrijfscontrole,
transport, materialen, enz. geeft zij het
antwoord. En dat alles op een en dezelfde
plaats, met enorme besparing van tijd en
geld. In Leipzig kan dus elkeen, die zich met
gedachten omtrent rationaliseering bezig
houdt, zich van al hetgeen hem interesseert
op de hoogte stellen; hij kan bovendien dc
gewenschte machine nadat hij zich van
haar doelmatigheid overtuigd heeft, daar ter
1 plaatse koopen.
Speciale vraag is op de Leipziger Messe
naar motoren. In het bijzonder zijn eerste
klasse verbrandingsmachines de namen
van de exposanten zijn daar borg voor -
uitstekende Diesel tentoongesteld. Verschil
lende bedrijven zullen dienen te overwegen,
of het b.v. niet raadzaam is, de oude stoom
machine door een moderne oliemachine te
vervangen. Ook de kleinbedrijven en het
handwerk vinden, elk op eigen gebied, veel
van bun gading.
Voorts is er een goede gelegenheid tot be
studeering van de vraag, hoe men aan be
drijfsstoffen kan sparen. Daar de wijze van
energie-overbrenging groote bcteckenis
heeft voor de zuinigheid van het bedrijf, zijn
op de Leipziger Technische Messe de daar
toe dienende middelen, zooals mechanische
transmissies van groote volmaaktheid, mo
derne koppelingen, enz. aanwezig De di
recte koppeling van de bedrijfsmachines
met den zoozeer in trek zijnden electromo
tor heeft wegens haar doelmatigheid veel
aanhangers verworven. Een modern bedrijf
zonder electrotechnische huljimuldelen,
welke de Messe in de grootste verscheiden
held te zien geeft, is wel nauwelijks meer
denkbaar. Tot het gebied der overbrenging
behoort natuurlijk ook de electrische trans
missie. De bijzondere taak der electroterh-
niek is de overbrenging op grooten afstand.
De aldus overgedragen energie wordt door
de bedrijfsmachines opgenomen.
In machines voor het bouwbedrijf, do
voedingsmiddelen-industrie, de maalderij,
de landbouw, de huishouding, de textiel
nijverheid, enz. biedt de Messe een verras
sende veelzijdigheid. Hierbij moge herin
nerd worden aan de machine- en apparaten-
tentoonstelling, georganiseerd door den „Ver
ein Deutscher Maschinenbau-Anstaitendan
bovenal aan de overweldiger le tentoonstel
ling van machines voor hout- en metaalbe
werking, waar de „Verein Deutscher Werk
zeugmachinen" van de kleinste tot de ge
weldigste installaties ter bezichtiging steil.
Ilier is een rijke bron voor nieuwe ideeën.
nieuwe fabricagemethoden. Het beeld
van de in volle werking zijnde machines
wordt aangevuld door filmvoorstellingen in
de eigen bioscoopzaal. Een uitstekende ge
legenheid tot vergelijking tusschen twee
werkwijzen werd b.v.b. geboden door het j
vertoonen van een der laatste films van de,
V. D. W.. die de vervaardiging van stoelen
tot onderwerp had. Aan de eene zijde de
moeizame, tijdroovende handarbeid, aan Ie
andere zijde de moderne speciale machine
die hetzelfde werk veel vlugger en nauw
keuriger verricht. Het is niet om een plei
dooi te houden voor de afschaffing van den
handenarbeid, want daarvoor deze veel te
belangrijk, maar de intelligente handarbei
der zal het in menig geval niet kunnen ver
smaden, ook machinale hulpmiddelen, wei-
Naast de moderne installaties en machi
nes met de nieuwste technische vindingen,
worden op de Messe ook werktuigen vai
den hedendaagschen tijd en materialen
de beste soort aangetroffen. Voor groote be
drijven dient nog gewezen te worden op,-de
verschillende controlemiddelen, zooals i
raten voor hot meten van den waterstand,
het vaststellen van den stoomdruk, de tem
peratuur, het aantul omwentelingen, alsook
signaal-installaties, enz. Deze bevinden zich
voor het meerendeel in de hal der warmte
techniek en op de electrotechnische tentoon
stelling. Door het gebruik ervan worden veel
onregelmatigheden in de bedrijven voor
komen.
Tot do moderne fabrieksuitrusting behoo
ren zonder twijfel de transportmiddelen, li
aulokranen, electrokarren en dergelijke,
welke men eveneens op de Technische Mess*
aantreft Uit een en ander blijkt wel, dat liet
oen eisch is, de groote technische expositie
GROOTE HOUTCONCESSIE IN
SURINAME
In verband met in omloop zijnde geruch
ten omtrent de oprichting van een groot
houtbedrijf op een terrein van groote uitge
strektheid tusschen de Coppename en de Sa
ramacca, is ongerustheid ontstaan in tien
kring van aldaar gevestigde concessionaris-
Van bevoegde zijde deelt men aan „De
West" mede, dat inderdaad het voornemen
tot het verleencn van een concessie aan
groot houtbedrijf bestaat, maar dat met de
lielangen der bestaande concessionarissen
zooveel mogelijk rekening zal worden ge
houden.
in Leipzig zoo dikwijls mogelijk te bezoe
ken. Dil geldt niet alleen voor den onderne1
mer cn lahrikant, maar ook voor zijn em
ployes de ingenieurs, de werkmeesters,
technici, ja zelfs voor de arbeiders, ook
dezen moeten de nieuwere inrichtingen ert
methoden op vakgebied leeren kenneri, het
geen aan het geheele bedrijf slechts ten
goede kan komen. Tijdens elke Messe wor
den trouwens series voordrachten gehou
den, waarbij vooraanstaande mannen van
de wetenschap en de practijk hun ervarin
gen mcdedeelen.
Zoo is voor de a.s. Technische Messe, die
over eenige weken een aanvang neemt,
reeds een interessant programma vastge
steld.
Op naar de
Leipziger Messe!
De termijn van aanmelding is straks vei
streken. Nog enkele deelnemers kunnen zirh
aan ons adres opgeven. De reis naar Leipzio
belooft zeer interessant te worden.
Een uitgelezen qezelschap qaat met ons
mede.
Leipzig zien, beteekent naar Leipzig terug
verlangen.
De eeuwenoude stad met de eeuwenoude.
Messe behooren bij elkaar.
Wal architectuur en bouwkunst hier in
trouwe bondgenootschap bereikten, wekt de
bewondering der qeheele beschaafde wereld
Gaal U ook mede? Geeft U spoedig aan ons
opl
Redactie „DE BOUWWERELD
P. S. De prijs voor de geheele reisalles
inbegrepen, bedraagt 170.
Ka-ka-wi
Schoorsteenkoppen
Ofschoon wij ons soms mogen verheugen
in enkele mooie dagen heeft de winter over
het algemeen weinig bekoring. Guur en koud
weder, dikwerf afgewisseld door motregen
of krachtige regenbuiten, nopen ons zoo
spoedig mogelijk den gczelligon huiselijken
haard op te zoeken Toch is het daar niet
altijd even aangenaam, want hoe dikwerf
hoort men niet: onze kachel of onze haard
wil niet trekken, hoewel wij toch een der
beste merken aangeschaft hebben en nu zit
ten we leelijk in den rook! Fntussehen ligt
het euvel echter niet aan kachel of haard,
doch hapert het veelal aan den schoorsteen.
Ook aan deze plaag is evenwel te ontkomen,
want ongeveer vier jaar geloden heeft de
firma Kamps hare uitvinding in den vorm
der KAKAWI SCITOORSTERNKOPPEN in
den handel gebracht, welke eene ware uit
komst blijken te zijn. Bovendien ontsiert
deze heton sc'ioorsteenkop, uit aesthetisch
oogpunt, zelfs het fraaiste gebouw niet.
Nadat practisch bewezen was. dat deze uit
vinding werkelijk uitstekende resultaten op
geleverd had. werd door de firma Kamp
octrooi daarop genomen nagenoeg in alle
landen van Europa en in de Vereenigde
Staten van Amerika Het devies van de
firma Kamps: „Het raadsel eindelijk opge
lost'', mag dan ook alsftiiet overdreven wor
den beschouwd hetgeen duidelijk blijkt uil
de vele henordeelingen der KAKAWI
SC.HOORSTEENKOPPEN!
Na ingesteld onderzoek ter plaatse kunnen
wij allen, welke noe over de rnokplaag te
klagen hebhen. gerust aanbevelen zich in
verhinding te stallen met de Eirmn Huinrk
Imhnfe. te Rotterdam. Imnorteiirs der
KAKAWI SriinonSTEEVKOPPEN. welke
firma gaarne bereid is alle verdere inlich
tingen te verstrekken en hare KAKAWI bro
chure ter beschikking van alle belangstel
lenden houdt.
Bouwkundig Bureau
J. C. Henri vav lngen
Roiieruam. Vlieisir.üb. 1et.ll74b
Verzorging van in- en bxteritui
Hinderwet, Drankwet enz.
Alles 101 hei vak behooreno'
GEWAPEND
BETON
IWAAMSIUIS It! R OAM III 47827
GLAZEN BOUWSTEENEN
PRISMATISCHE GLASTEGELS
LOOPRAMEN [Prismatisch Glas]
KOSTELOOS MONSTERS
EN BEGROOTiNGtN.
N.V. Handelsvereniging v.h.
HENRI HUINCK ALEX IMHOFE
ROTTERDAM
afdeeling van de Groote Technische Messe
te Leipzig, is sedert 12 jaren de plaats waar de vak
wereld bijeenkomt
Gelegenheid tot In- en Verkoop van Bouw
materialen, Machines len dienste van de
Bouwvakken, Machines voor Houtbewerking
en voor den aanleg van wegen.
Alle machines zijn in werking te zien!
Vakwetenschappclijke voordrachten over
den
Vooruitgang in het Bouwbedrijf
op hel gebied van bouwmethoden en
bouwmaterialen.
Hoofdkantoor der Chrysler Motor Car
Corporation le New-York Een groot gedeelte
van den gevel versierd met niet-roestemi
staal (700 ion V 2 A).
Een commissie uit het Kon. Ned Land
juwcomité. bestaande uit de hecren ir V
R. Y. Croesen, oir. dr. R H. baron de Vos-
van Steen wijk. ir S. L. l«ouwes, J. Wuih
"zn en dr. H. Molhuysen, heeft een uitvor
ig rapport uitgebracht over het z.g. notarU
raagstuk.
Waar vooral de houwers en de landhoi
vers uit den aard der zaak veel met notari
en moeten samenwerken, lijkt fiet ons niet
ondienstig uit genoemd rapport enkele der
voornaamste punten te lichten.
Het tarief van het honorarium van d
tarissen is vastgelegd hij de wet van 11
Maart 1847. Hel spreekt vanzelf, dat deze
tariefregeling verouderd is, zoodat redelij
korwijzo niel mag worden verwacht, dat <1"
notarissen zich eraan zullen houden. Zij
hebben in dil verouderd zijn der tarieven op
eigen - en veelal willekeurige gelegen
heid voorzien, zich daarbij beroepend op
plaatselijke gebruiken, welke over het ge
heel zeer uitecnloopen.
Met inbegrip van r~ ïistratierechten gel
den hij puhlieken verknop van vast goed I»-
volgendo tarieven: Friesland 6—9 pet
Noordelijk Groningen 4%—5%. pet-, Veenkn
loniën 5 pet., Drente O'/o—7 pet., Overijsel h
—11 pet., Gelderland 7V£—10 pet., Utrechl
GlA8t/i pc'-. Noord en Zuid Holland 6-
814 Pc'- Zeeland 6- SV2 pet., Noord Braban'
7%-10 pet.. Limburg 6- -8V2 pet.
Bij verkoop van roerend goed: Groningen
Friesland en Drente 5 pet., Overijsel en
LMrecht 5—10 pet., Noord-Holland. Zuid
Holland en Noord Brabant 10 pet.. Zeeland
8-10 1 ct.
De kosten van publieke verhuringen -
die ten laste van den verhurder komen -
zijn voor friesland 58 pet., Drente 57
pet., Overijsel 5—10 pet., Gelderland 10 pet
Hel spreekt vanzelf dat de bedragen, wel
kc de notaris op deze wijze ontvangt geen
zuivere verdienste zijn Hij heeft te betalen
voor registratierecht 2Vfe pet., zegel kosten en
kosten van overschrijving hij het kadaster
Wordt, zooals in Noordelijk Groningen hij
puhliekon verknop van onroerend goed
-534 pet. in rekening gebracht dan ka:i
aangenomen worden dal de netto verdien
sten van den notaris 2'4 314 pet bedragen
Voor een normale Groninger kleiboerderii
wordt dit f 2000 A f 3000
De kosten van het vestigen van hypnthe
ken loopen zeer uiteen; soms bedragen zij
'4—1 pet en meer. soms een zeker pen en
lage plus een vast bedrag, welk laatste
kleiner word hij groote hypotheken In het
algemeen is het vestigen van kleine hypo
theken onevenredig duur
Het tarief voor onderhandscheri verkooj
loopt eveneens in verschillende streken zeer
uiteen Men kan over het algemeen namie j
men. dat de kosten, die de notaris heeft 334
pet. bedragen, zoodat zijn verdienste is het]
verschil tusschen dit bedrag en het gelden
Ie tarief
Geconcludeerd kan worden, dat een nota
ris met voldoende cliëntële verzekerd is var
een behoorlijk inkomen. Dal er zijn die eer.
heseheiden beslaan hebben, zal gewetei
moeten worden .aan het groote aantal nota
rissen.
De reden, dat de notarissen straffeloos
kunnen afwijken van het wettelijk vast ge
stelde tarief, is gelegen in het feit dat he-
voorgeschreven tarief alleen ziet op de wet
telijke werkzaamheden van den notaris; h<-
ontwerpen van veilinghiljetten, het zorgei
voor de advertenties, het geven van inlich
lingen. het nazoeken van erfdionsthaarhe
tien e iz. zijn z.g n extra legale werkzaam
lieden, die afzonderlijk mogen worden be
lóond zonder dal er een bepnald bedrag i-
vastgesteld Wat legale en wat extra Ipgal-
werkzaamheden zijn, is bezwaarlijk uil 1.
maken Hieruit volgt dat met wijziging va
het wettelijk tarief niets te hereiken is Ir
de eerste plrats is het tiie' hoog, maar a
werd het verlaagd, dan zouden de notarissei
door verhooging van hun helnorling voor
Duur van
2-12 MAART
1930
Voor inlichtingen gelieve men zich te wenden
tot den honorairen Vertegenwoordiger van het
Leipziger Messamt:
Al. UI OER BM6, Singel 116. AMSTERDAM. Tot 42365
en den Secretaris voor Nederland:
L H. BSAUH, SchiskHi itl. ROntllDAM, Won :I466.
extra legale werkzaamheden toch weer in re
kening kunnen brengen, hetgeen op hun
wettelijk salaris in mindering wordt ge
bracht.
Als middelen ter verbetering noemt het
--apport:
1. Men zou het notarisambt tot een staat
nnbt kunnen maken, den notaris tot amh
'enaai Het gewoonlijk hiei legen animo
voerde bezwaar dal de notaris een vertrou
wenspositie bekleedt, is niet geheel en a
aanvaardbaar. Vele ambtenaren toch doer
lit bijv kantonrechters in kleine plaatsen
Met inachtneming van bepaalde overgangs
maatregelen teneinde candidaat-notarissei
niet te zwaar te treffen, zou het notaris
amid kunr en worden omgevormd tot eer
ambt als dat van inspeeteur van de regis
stratie of hypotheekbewaarder.
2. Het ten .aste van den opdrachtgevei
brengen van de notariskosten hij verhurin
gen zou kunnen worden uitgebreid tot di.
van de verknopingen De Registratiewet zon
>n verhand hiermede gewijzigd dienon te
.vonten. Voor het strijkgeld ware een mirr
•mm van 1 pet. te betalen.
3. Men zou, om tot verbetering te kunnen
komen kunnen trachten overleg te pleger
me« de '.medersrhan van notarissen nro
EEN IDEAAL MATERIAAL VOOR
DE MODERNE BOUWKUNDE
a steeds, ook ongevraagd een gespecificeer-
de notaris declaratie te verstrekken; b. meer
uniformiteit in de tarieven te brengen. Na
tuurlijk zouden zij niet uniform kunnen
zijn en niel overal even hoog als bijv. in
Groningen. Door inkrimping van het aantal
nolnrissen en een meer doelmatige indee-
'ig van de arrondisementen zou een uniform
tarief waarschijnlijk eerder te bereiken zijn.
dan thans.
4. Indien al deze middplen falen, zouden
ile landbouworganisaties kunnen overgaan
tot het aanbevelen van bepaalde notarissen
of zaakwaarnemers, die tegen een bepaaid
•nrief wenschen te werken, dan wel tol het
aanstellen van een „pigen" zaakwaarnemer
(candidaat notaris of jurist), in dienst van
de organisatie. Verknopingen bij opbod van
roerend goed en het vestigen van hypothe
ken zouden huiten de werkingsfeer van de
ze personen moeten blijven.
Resumeerende, zal nader moeten worden
•erwogen:
A 1. Rij de regepring erop aan te dringen
ist «e stPllen, dal alle kosten, vallende op
n openbare verknoping, komen len laste
van den verkooper en 'o aandacht te vesti
gen op de daarmede samenhangende wijzi
ging van de Rfigi.slratiewet.
2. Bij de regeering aan te dringen op een
avimurn strijkgeld van 1 pet. van den in
zet onder verwijzing naar de sedert de wet
van 1924 opgekomen misstanden welke in
'rijd zijn met den geest van die wet.
3 Bij tie regepring aan te dringen op een
ettelijk geregelde voortdurende financier
controle en regeling van de geldelijke
aarborgen van den notaris.
B I. Pij de Broederschap van notarissen
■rnp aan te dringen te bevorderen, dat de
daristniieven worden verlaagd.
2. Voor het geval de notarissen hun ta-
even niet vrijwillig wenschen te her-zien,
.vare te overwegen aan de betrokken orga-
ties te adviseeren. in verhinding te tre
mel nc tarissen die bereid zijn np aan-
veling een hepaald tarief in rekening te
•rengen of honafidp zaakwaarnemer*/resp
andidanl nntarissen of irristen) a#n dé
andhouw maat*rh»...i:.en te verbinden.
MERREM LA PORTE
KEIZERSGRACHT 473
N.V. ROBERT ZAPP
LAURIERSGRACHT 17
AMSTERDAM
5ynagoge
te Amsterdam
Een Mor belangrijk werk ven lieden-
dangsche kerkelijke architectuur is de
mve «'oor den architect llarrv Rite ge-
Avrlr Synagoge aan het Jacob Obrccht-
Éiin'rilk II»' tji'wondige met
'Mn ruk- geledmgpii en zijn sobere stoere en
7n^tipe detni.neering vertolkt reeds onrnid-
delluk de religieuss bestemming van dit
