DONDERDAG 6 FEBRUARI 1930DERDE BLAD PAG. 9 UITVOERING VERPLICHTE ZIEKTEVERZEKERING DOOR BEDRIJFSVEREENIGINGEN REDE Jhr. Mr. VAN HOLTHE TOT ECHTEN Op uitnoodiging van de commissie uit den Senaat, belast met het organiseeren van voor drachten aan de Nederlandsche Handels Hoo- ge school, heeft Jhr. mr P. A- van Holthe tot Echten uit Den Haag, gisteravond in het ge bouw der Handels-Hoogeschool te Rotterdam een voordracht gehouden over: Uitvoering van de verplichte ziekteverzekering door bedrijfs vcreenigingen. Spr. begint de voornaamste inhoud dezer wet weer te geven, die 24 Juni 1924 omge werkt en gewijzigd werd en 1 Aug. '29 in wer king trad, uitgezonderd art. 21, dat de eigen lijke verzekering regelt- Dit nrbikel treedt nu 1 Maart a.s. in werking. Vier factoren vallen bij de regeling der ziekteverzekering waar te nemen en wel ie. de samenwerking van de ondernemers en de arbeiders; 2e. do belanghebbenden, de arbeiders; 8e de gelduit- keeringen cn 4e. de omstandigheden, die uit- keeringen tengevolge hebben, zooals onge schiktheid door ziekte enz. Art. 2 zegt, dat alle arbeiders zijn verze kerd. Dat wil zeggen, dai alleen arbeiders in den zin der wet recht hebbon op uitkeering De Wet heeft den kring der verzekerden be perkt want arbeiders met een vast loon van meer dan f3000 vallen buiten de verzekering Vrijstelling van art. 21 wordt verleend voor hen, die in dienst zijn bjj een onderneming, waar de ziekteverzekering publiekrechterlijk geregeld is (mijnwerkersfonds). Voor arbei- cers bij de Spoorwegen en in dienst van pu bliekrechterlijke lichamen is ook een uitzon dering gemaakt. Ambtenaren vallen onder de Pensioenwet, terwijl ook de gemeenten rege lingen kunnen treffen voor ziekteverzekering mits deze door de Kroon zijn goedgekeurd Wat de omstandigheden voor Zlektegeld-ultkeering aangaat, bevalling wordt gelyk gesteld aan ziekte, "n Bedrijfsongeval geeft geen recht op uitkeering, aangezien dit onder de Ongevallen wet valt. Onder de ziekteverzekering wordt geen geneeskundige verzorging verstaan; doch te verwachten is wel een ziekenfondswet waarbij dan een geneeskundige' verzorging plaats vindt. De uitvoering van de Ziektewet werd aan de Radon van Arbeid opgedragen. In 1920 echter was de regeering voornemens wijziging in de Ziektewet aan te brengen, in dier voege dat het bestaan van ziektenkassen mogelijk werd gemaakt In den Hooeen Raad van Ar beid, aan welk college advies werd gevraagd heerschte dienaangaande tegengestelde stroo mingen. De regeering kon tot geen bevredigen de oplossing komen en trad in overleg met de groote werkgevers centrale, het Verbond van Ned. Werkgevers, de Christelijke en RK. Werkgeversorganisaties en de 4 vakarbeiders centrales. Er werd een plan gevormd voor een bed rij fs vereeniging, bestaande u't de helft arbeiders en de andere helft wel-kgevcrs. Alle staats inmenging werd hierbij uitgeschakeld. Er was echter een bezwaar aan verbonden; wan neer een arbeider niet kon toetreden, d«n moest hy maar in een ziekenfonds zien terecht te komen. Dit plan is evenwel niet doorgegaan Men ziet dus, dat de uitvoering der ziektever zekering door bedrijfrrereon'"gingen niets nieuws is; reeds in het begin van deze eeuw waren al plannen in voorbereiding. Van de soorten van verzekering, de Rnden van Arbeid en de erkende bedrijfsvereeniring zal die laatste wel het meeste succes hebben in de toekomst. Wat de verzekering by Raden van Arbe?-' betreft, de werkgever kan de helft van d<- premie verhalen oo het loon: in het algemeen is rteze premie 2.3 van het loon. Uit de statistische gee-evens blirkt, dat bet risico riet geheel prdekt wordt door de pre mies. Bii sommige groepen van arbeiders i' het gevaar voor ziekte in hun bedrf zo- groot, dat de werkgever de geheele premk moet betalen. Waar bij de Raden van Arbeid vaste pre mies betaalH moeten worden, is de premie van de bedrijfsvereeniging verschillend. De bedrijfsvereonigmg mag winst maken. D< werkgever betaalt premie aan de vereeniging en kan de helft van deze premie van het loon van dan arbeider afnemen. In dit verhand behandeld snr. ook nog de zgn. prophylax fondsen, welke gelden de geneeskundige ver zorging ten goede komen. Zooals sor. reeds opmerkte, is de idee om de ziekteverzekering door niet-ambtelijke organen te doen uitvoeren niet nieuw. In het ontwerp Ongevallenwet werd indertijd de uitvoering alleen aan staatsorganen opgedragen. Dit werd echter door de Eerste Kamer verworpen Een tweede ontwerp droeg het risico voor den werkgever in beperkte mate over aan an dere organen dan die van den Staat. Wat be treft de oorlogs-ongevallenwct voor zeelieden de uitvoering hiervan werd geheel aan der werkgever overgelaten. De Land- en Tuin- bouwongevollenwet stond de uitvoering ook aan bedrijfsvereenigingen toe. Naast de hier- voren genoemde bedrijfsvereenigingen bestaan ook vcreenigingen, die niet uit werkgevers eri werknemers bestaan. Dit zijn de z.g.n. onvolwaardige bedrijfsvereenigingen. Het verschil bestaat hierin, dat de volwaardi ge vereeniging door den minister erikend wordt en de onvolwaardige kan worden erkend, tel kens voor den tyd van 5 jaar. Dit soort vereeniging doet concurrentie aan de andere vereenigingen doch wordt, om dat zy een overgangskarakter draagt, gehand haafd. De mogelijkheid dat er meer komen, if niet groot, aangezien bepaald is, dat deze ver- eeni gingen al voor 1 Juli 1929 practisch ge werkt moeten hebben om erkend te worden. By de volwaardige bed rij f.wcreeniging wordt door beide partijen de statuten vasgesteld, ter wijl de uitkeering even gunstig is als bij Raden van Arbeid. Ook na beëindiging der dienstbetrekking kan de verzekering worden voortgezet. Zoodra de wet in werking was getreden, zijn de werkgevers 'en arbeiderscentrales samen gekomen om de uitvoering dezer wet te be- spreflren. Daar men tot geen voldoende helder heid in dezen kon komen, heeft men zich ge wend tot Centraal Beheer om tot samenwer king of coöperatie van veieenigingen voor ar- beidsverzekering te geraken. De eerste taak hierbij was om uniformiteit in de samenwerkende organisaties te krijgen ten aanzien van de uitvoering der wet. Ook werd de mogelijkheid van een algemeene bedrijfsvereeniging oen toevlucht voor „dakloozen" onder 't oog gezien. Er zijn nl. ondernemingen die geheel alleen staan, waarvan slechts één in het land voorkomt- Waar moeten die ondernemingen dan ondergebracht worden Men heeft dus een algemeene bedrijfsvereeniging in het leven ge roepen. Bij verschil van meening tusschen arbei ders en het bestuur eener bedrijfsvereeniging moet er een rechtsprekend college zijn. De wet schryft hier een scheidsgerecht voor, dat in hoogste instantie recht spreekt en alle vragen kan behandelen, behalve die, of de betrokkene arbeider in den zin der wet is. De VTees, dat men op deze wijze vele uit- spraken door verschillende colleges zou krij gen, heeft geleid tpt oprichting van een Federatie van bedrijfsvereenigingen, die verschillende diensten aan de vereeniging bewijst. Deze Federatie kan dus ook voorzien in de be hoefte aan een scheidsgerecht en het maken van een statistiek, zooals dit door de Wet Is voorgeschreven. Het is zaak, dat de werkgever zijn zieken arbeider zoo spoedig mogelijk zyn geld uit keert. Doch de werkgever kan zich de vraag stellen: Krijg ik dat geld nu van de bedrijfs vereeniging terug? Ook in wat de administra tie betreft, voorziet dc Federatie. Aange zien centralisatie groote stagnatie in de uit betaling zou veroorzaken, moeten dus adres sen. voor uitbetaling aangewezen worden. In groote plaatsen moet zulks dan geschieden door commissies en in kleine plaatsen door een vertrouwensman van den werkgever en van den arbeider, tot wien men zich ook met klach ten kan wenden. Zoo valt dus waar te nemen, dat bij het openbare bedrijf een vaste premie en in de bedrijfsvereeniging de werkelijke kosten be taald worden. By de bedryfsvereen. bestaat dus een prikkel om de kosten zoo gering mo- f. gelijk te houden, doch tegen overdrijving hier van waakt de staat. Door een bedryfsvereeni- behoeften voorzien worden en kunnen deze ging kan ook gemakkelijk in speciale bedrijfs beier aangevuld worden, dan bjj hot openbaar JEUGD EN JONGELINGSCHAP de eef*ste zitting van het nieuwe spaansche kabinet 'N BELANGRIJKE SAMENKOMST DE IiESULTAATEN VAN EEN ENQUETE bedrijf. Er is groote (belangstelling voor dc jeugd. Dat bleek ook toen het Prov. Comité der Antirev. Kiesvereenigingen in Noord- Holland in Amsterdam vergaderde en in het bijKondcr over Jeugd en Jongelingschap werd gesproken. In Krasnapolsky waren onze Noord-Hol- land'crs bijeengekomen. De leiding was m handen van den heer C h r. v. d. Heuvel, lid der Tweede Kamer cn voorzitter yan het Prov. Comité. In een geestig ope ningswoord wist hij de zwakste plekken in onze kieskringen aan te wijzen en practisch, als steeds, wees hij ook op de' middelen tot verbe tering. Toen kregen wij 't lagendapunt. Door 't béstuur is onder de aangesloten vcreeni gingen een enquête gehouden over de medewerking jongeren en over die enquête rapporteorde dfe heer L. Harms, van Zaandam. Niet alle aangesloten vcreenigingen had den geantwoord. Zelfs moet gezegd, dat het aantal zwijgers te groot was. Dit lijkt ons reeds een symptoom van een tekort bij ouderen. Het rapport was in optimlstischen toon gesteld. Zien wij het vraagstuk beperkt, zoo als de enquête dit deed, dan is er gelukkig nog van veel goeds te spreken. Daar is wel meeleven onder onze jonge menschen. Er is zelfs van vernieuwde belangstelling sprake. Men denke maar aan de oprichting der A. R. J. A. Daar werd geconstateerd een tekort aan belangstelling onder de ouderen, onder de groep mannen van 25—35 jaar. Althans in verschillende kiesvereenigingen rees hier over een klacht Het rapport acht nauwer contact met de J. V. gewenscht, maar allercorst meer pro paganda onder de groep zooeven genoemd. Hier zal men door huisbezoek v/el iets kun nen bereiken. Uit de dóscusssie bleek wel. dat deze din gen in aller hart leven. Zeer velen maak ten gebruik van de gelegenheid om ook hun gnvoelen naar voren te brengen. Jongeren met een zekere bescheidenheid. Ouderen met iets. meer autoriteit Wat was nu het treffende. Dat niet de ouderen zich over de jougd ongerust maakten of zich over de jonge menschen hooghartig uitlieten, maar dat juist zij de oorzaak der verslapping zochten bil de ouderen, hij zich zelf. Daar was het pakkende woord van Dr Kolkert, daar was het waarschuwende woord van den heer Bossenbroek, daar sprak de heer Baas over de veranderde mentaliteit in de gezinnen, over het ontbre ken van een antirevolutionair dagblad bij velen; daar werd gewezen op een zeker snobbisme, en de critiek op de leiders van ons antirevolutionaire volk. Dat moet bij de jeugd een verkeerden geest kweeken. Ds. Knoppers wees er in deze discus sie op, dat men zich over de jeugd, die de J. V. bezoekt niet al te ongerust behoeft ie wedloop tusschen express-trein en motorboot maken, maar dat men allereerst moet trach ten hen te grijpen die buiten de J. V. staan. En meerderen meenden, dat onrze stem meer moet uitgaan in pers en vergadering, tot heel ons volk. De rapporteur kon niet meer aan het woord kormen. Men govoekle, deze zaak moet nu doorgesproken, deze levenskwestie moet nu tot den bodem toe behandeld. Over drie weken hopen wij weer te ver gaderen en verder te spreken. Dat er zoo groote belangstelling was is zeker verblij dend en is het L-este bewijs dat het onder ons niet ontbreekt aan leven, dat het manco onder ons wordt gevoeld en dat wij tot ver betering willen komen. Het zal komenl De vergadering van j.l Zaterdag staat ons hiervoor borg. Ze is in alle opzichten geslaagd en- zal vrucht dra gen. Schoolnieuws. De snelste Engelsche trein, welke „de vliegende Schot" wordt genoemd, moest 3000 M. loopen, eer hij er in slaagde, de race-boot van den bekenden sportsman Shillaa vóór te komen. Een moment uit dezen sparmenden strijd. HOOGER ONDERWIJS. RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN Dr G. H o 1 s t, van het Philips Laboratorium te Eindhoven, vanwege het Lcidsche Univer siteitsfonds benoemd tot buitengewoon hoog leeraar in de Natuurkunde aan de Rijksuniver siteit te Leiden, heeft Woensdagmiddag zijn ambt aanvaard met een inaugureele rede over: Industrielaboratoria. Aanwezig waren o.m. de Curatoren v/ de zen Byzonderen Leerstoel, nl. Jhr. Mr KTell, uit Haarlem; Dr J. van der' Hoeven, uit Eefde en Prof. Dr J. Clay, uit Amsterdam. Voorts werden opgemerkt Jhr, Mr Dr N. C. de Gijse- laar, oud-burgemeester van Leiden; Ir. J. C. Lokker, onder directeur van de Pbilipsfabrie- ken'te Eindhoven (de directeuren vertoeven thans buitenslands), alsmede een 20-tal weten schappelijke medewerkers van de Philipsfabrie ken, o.a.iDr Oosterhuis, Dr'van Arkel, Dr vap der Pol, Mr van Walsem cn Dr de Boer. RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN Lectoraat in het Friese h. Aan Dr. G. G o s s e s, leeraar aan het Nederlandsch Lyceum en de 1ste Gem. Hoogere Burgerschool Den Haag, is een lectoraat in het Friesche n de Groningsche Universiteit aangeboden. Dr Gosses heeft echter voor deze benoeming bedankt. CHR. LYCEUM TE ALMELO. De offioieele opening van het nieuwe schoolgebouw der Voreen. voor Chr. Mid delbaar en Voorb. Ilooger Onderwijs voor Twen the e.o. Ie Almelo (het Chr. Lycéiiin) zal plaats hebben op 15 Febr. a.s. LAGER onderwijs. HOOFDBENOEMINGEN Piershil, H. de Quartel, ond. te Rotter dam (Paul Krugerschool). Aang. ONDERWIJZERSBENOEMINGEN Huizen (Kon. Wilhelminaschool, hoofd C. W. Kuysten), J. Klaver te Harderwijk (voor vast) en A. W. Middeldorp te Drieber gen (voor tijdelijk). Kinderdyk (hoofd S. Boschma), mej. W. C. Hartenbcrg te Delft. - Den Haag (F. van Bylandtschule, hoofd' W. Heggen), H. A. Homan. Voor de U.L.O.- afdeeling. CHR. M. U. L. O. De Bond va-n Chr. (M.)U.L.O.-Scholen zal volgens de „Stand." zijn jaarlij ksche alge meene vergadering houden onder presctium van Ds. M. van Grieken, Ned. Ilerv. pred. et Rotterdam, op Woensdag 26 Februari a.s. in het Gebouw voor K. on W. te Utrecht De morgen vergadering is gewijd aan huishoudelijke zaken. Aan de orde komt o.a. de verkiezing van twee bestuursleden in verband met de periodieke aftreding van de heeren H. Ilcgenbirk te Bloemendaal en Dr. II. J. 01thui6, Ned. Herv. pred. te Rot terdam, die niet herkiesbaar zijn. Het be stuur stelde de volgende candidsten: heer Mr. L. Sadig te Amersfoort en' J. C. van Woerden te Delft. In de middagvergadering zullen referee- ren de heeren II. v. d. Tol, hoofd e school te Rotterdam, over „De driejarige (M)ULO--school" en K. v. d. Kooi, idem te Apeldoorn over: „De vierjarige (M)ULO- school", zulk3 als gevolg van de door den bond gehouden enquête, waarop ca. antwoorden inkwamen. VERVOER VAN SCHOLIEREN. Ged. Staten van Zeeland, uitspraak doende in zake het beroep van een 5-tal inwc van Waterlandkerkje tegen het besluit van den Raad dier gemeente, waarbij hun vergoeding voor de kosten van het naar school brengen van hun kinderen werd geweigerd, hebben inzake twee der adressanten het beroep ongegrond verklaard omdat de woningen op minder dan 4 K.M. afstand staan van de naastbijzynde school, doch voor de andere drie bepaald, dat zy recht hebben op vergoeding, doch gezien hun welstand slechts ten deela en wel tot een bedrag van f 50 per kind er per jaar, gerekend te zijn ingegaan 1 Janu ari 1929. ONDERWIJS AAN VOLWASSENEN De Wereldbond voor Ontwikkeling van Vol wassenen, afd. Nederland, die in den winter van het vorige jaar een landelijke samenkomst belegde ter bespreking van het vraagstuk: De taak van de Overheid t.o.v, de ontwikkeling van volwassenen, stelt zich voor op 15 dezer te Utrecht in het gebouw der Utrechtsche Volks universiteit een tweede samenkomst te houden ditmaal in samenwerking met den'Bond van Volksuniversiteiten en gewijd aan.de vraag: De arbeider en de techniek; hoe kan aan zyn taal: een nieuwe levensinhoud gegeven worden hoe kan hij komen tot nieuwe ontwikkeling? Prof. Dr W. Sohermerhorn, Delft, zal dit onderwerp inleiden, waarna gelegenheid tot debat zal zyn. Beide Bonden hebben tot deze samenkomst uitgenoodigd autoriteiten en organisaties en werkers op het gebied der ontwikkeling van volwassenen en daarbij gestreefd naar een zoo volledig mogelijke vertegenwoordiging van alle politieke en godsdienstige richtingen, Het secretariaat is gevestigd: Nieuwe Gracht 41, Utrecht. EXAMENS. PROMOTIES ehool te R o is tot Doctor in de Wis- en Na proefschrift: Automatische I'll- auikerfabrienge", de lieer H. D. ACADEMISCHE EXAMENS fcn factie Ho o ee school |e Delft. Civiel Ingenieur, cand.-ex.. de heer J. S. Delft. Gem. 1 eel.: Gen id. 'atuurkunde (hoofdvak Wiskunde): iof): id. M. x., de heer M. 1 T VUll. Natuurkunde, :er A. P. M. Moe EXAMENS-AKTEN K7—Kil. De uitslag van bovenaangeduide M.< ens in 1920 is geweest: Nederlandsche t Iterkundo (K VIII) aangemeld 77 cand salaagd 15; Geschiedenis <K VIII) aant Radio Nieuws. HUIZEN (298 AI., de KKO-lUok. 1—2 U.) NCRV. KiiO-'l' Si eb en Sten lond a. d. Hoef). 8.25 Com HILVERSUM (1875 M.) 10—10.15 ding. 12.152 6.30 Lezing d. r het AVRO-TlTo. 2.05 Title. 6.3oG Concert. 6.01 Voort zetting concert. 6.30—6.45 Gramofoonmuzlek. 0.45 -7.16 Spaanisch Beginners. 7.16-7.15 Radlo-cursu» vanwege het Onderwö-3fond3 voor de Binnen vaart. Spreker: R. C. van Ree. Onderworr: Gloci- kopmoloren, S.01—9 Vereenigingsuurtje uit Breda Dc Kon. Zangvereen. „Breda's Mannenkoor" en de Orkestverecn. „Smetana". 11 Concert sloor het Omroeporkest. 10 Persber. 11 Gramofoon. 13 Sluiting. DE RADIO-OMROEP DE STRIJD OM BEN ZENDTIJD. Dc vereeniging van Liberale Radioama teurs (voorzitter mr. D. Fock) heeft zich op nieuw met een adres gewend tot den Minis ter van Waterstaat, waarin zij den minister verzoekt thans ook ten spoedigste aan het liberale omroepinstiluut den rechtmatig toe komenden zendtijd toe te kennen. ZUIDERZEEWERKEN Aanbesteding van ijzeren sluisdeuren. Door de Maatschappij tot Uitvoering van Zuiderzeewerken is gister aanbesteed het leveren en stellen van 14 ijzeren sluisdeuren voor de schutsluis te Den Oever te Wierin- gen, en van 10 ijzeren sluisdeuren benevcn3 10 rioolschijvcn voor de groote schutsluis op het Kornwerderzand. Een cn ander ten behoeve van de kunstwerken in den afsluit dijk. Ingekomen waren 23 biljetten, waar van 4 van onwaarde. De hoogste inschrijfster was N. V. Roti. Machinefabriek Braat voor f 345.000. Laagste de Ned. Fabriek voor Werktuigen cn Spoorwegmaterialen Werkspoor te Am sterdam voor f 260.800. JOHAN DE MEESTER Hediffl, 6 Februari, wordt Jtéun da Mees ter, schrijver van veraabillend» opgang maken de realistische romans en gedurende lange ja ren redacteur van de N. R. C., zeventig jaar. ihting (K XI) n Ha: E. j. Bei-nét sto< EXAMENS-STUURMAN E. J. VI, de he r B. Blok. EXAMENS-MACHINIST ffiT - 1a ,5 Febr- Gesl- voor öipï. c .(theoretisch ged.). de heeren J. J. v.»n Oosten n S. S. Ulricji. belden te Amsterdam EXAMENS-GEMEENTE ADMINISTRATIE Het schriftelijk gedeelte van do examens ten erkrügiog van een akte van bekwaamheid tu in dc ndmji -n controle dei 23 cn 24 April goho Inge», Haarlem, uis t' schrifteltik gedeelt ïe De tefinanclön urdt" riet vóorben tie wordt g Dordrecht ïcenteadimjr zooveel moeilijkheid niet hebben opgeleverd |door zijn overtuiging, welke hem een ander groote bitterheid in hem op hij de gedachte-, althans niet, waaneer het een kwestie van standpunt verbood, zelfs al berokkende het dat hij tot dezen stap werd gedwongen DIF ZIJN LEVEN VERLIEST Door T. P RIKSEN niet, waaneer het een kwestie van standpunt verbood, zelfs al berokkende het dat hij tot dezen stap werd gedwongen korten tijd ware geweest Doch zijn vadei ,hem vijandschap en schade. iwant zóó beschouwde hij het! kennend, wist hij, dat er een wonder zou l Wim zag zich al tegenover oom Jacob zit-1 't Werd drukker op straat, dc sehooltijo moeten gebeuren, om dezen tot toegeven te ten en hij hoorde hem op zijn langzame, ze-«voor dc kinderen brak weer aan, begeerig bewegen, vooral nu zijn zoon zich tegen hem kere manier van spreken zeggen: „Ja, mijn 'om nog enkele minuten voor de bel ging të had durven verzetten. En daarom zou Wim jongen, dat. is goed en wol, ik wil je "hier'spelen, draafden zij in groepjes den Sta- zijn huisvesting déAr moeten zoeken, waar best voor enkele nachten logeeren, ik wil 1 lionsweg af, om de school op liet dorps- hem do mogelijkheid van het vinden van .ook naar je vader gaan, om deze zaak kalm Iplein te bereiken; slechts enkele meisjes een werkkring werd geopend. (met hem te bespreken, maar hier b 1 ij v e n j legden het wat kalmer aan. Dit was ook de reden, waarom hij het i kan je niet. Al zou je vader in deze niet j Aanstonds was ook het schaftuur van de VOJ denkbeeld, om zich tot zijn vrienden in verstandig, zijn opgetreden, vergeet niet, dot knechts van zijn vader om. Reeds stonden Nu eerst gevoelde hij, hoezeer het onder- Utrecht te wenden, aanstonds verwierp. Zij j hij je vader is, dat je met zijn gebreken er« 'eenige van hen, zichtbaar genietend van de houd met zijn vader hem had aangegrepen, zouden hem hoogstens voor enkele nachten zwakheden rekening moet. houden. Je moetbuitenlucht, behagelijk aan hun pijpje trek- A1 was het voor nog zulk een korten tijd kunnen herbergen, maar meer steun konden jnaar je ouderlijk huls'terug, daar ls je j kend, voor het hek te wachten tot het tiju hij had behoefte aan rust, aan alleen te zij hem zeker niet verleenen. plaats!" was, intusschen het dorpsniouws verhande zijn. om zijn evenwicht te herstellen, om j De kring zijner familie was evenmin Een heel andere man was oom Gerrit, Die lend. zich zelf terug te vinden. groot. Zijn moeder's zuster, de directrice zou hem met open armen ontvangen, niet Zóó klein was de afstand, welke Wim van Een ideöeler gelegenheid daarvoor dan van het internaat te Almelo, kwam zoo al veel vragen, geen bezwaren opwerpen,maai de mannen scheidde, dat hij, indien hij wil- moeilijk denkbaar. Hij be- niet in aanmerking, ofschoon hij het oven-:hem helpen, m hij kón veel doen, als hij de., hen gemakkelijk kon beroepen. Zijn blik ig meer naax links wendend, kon het bosch hoefde zich niet eens ver te verwijderen, gens uitstekend met haar kon vindon; zij,'wilde, want hij had een prachtige positie wanl op enke'e minuten afstand wist hij had vond hij een prettig karakter en en grooten invloed, onder een machtigen eik de van Laerhank. gezonde, nuchtere opvattingen, een gedachtenis aan den oud-burgemeester i Bteven dus slechts over de beide broers van Heideveld. En daar zette Wim zich, om van zijn vader: oom Jacob in Bodegraven te overdenken, wat hem te doen stond- en oom Gerrit in Den Haag en indien het Voor het eerst op dezen dag drong het tot om een van deze twee ging, was de keus hem door, voor welk vraagstuk hij zich voor Wim niet moeilijk, eigenlijk zeg geplaatst, en dat was geen won On zich zelf was oom Jacob Wim volstrekt der. want hoe kort was het nog geleden, dat niet onsympathiek. Hij was in tegenste.)- hij in zijn's vaders kantoor was. Sinds hij ling met Wim's vader een kalme, bezadlg da»- hinnentrad. hadden de feiten en in de man. die niet veel sprak, maar èls hij drukken elkander opgevolgd, nadien har' hij snrak. blijk gaf van een helder inzicht er. als het ware in een roes geleefd ?n ook een scherp oordeel, daarbij goedhartig, maar he' hem insivnning, eb van els het er op aan kwam. iemand met wel door tp. reizen naar Den Haag, stond Wun ,'aai omlilndp beginselen, waarvan hij niet af-Jop en keerde naar het station terug. j week Toch stootte hij de menschen niet af, I Hij was nog ruim een half uur te vroeg; I-Ioe langer Wim erover nadacht, hoe dui delijker het hem werd, dat het in de gege ven omstandigheden het beste voor hem was naar Den Haag te gaan, om met oom Gerrit overleg te plegen. Doze was hem goea ge zind, had hem meermalen tot een bezook uitgenoodigd waarvan echter nooit iets was gekomen zou hem ongetwijfeld har telijk omvangen on hem met raad en daad terzijde staan. Overwegend, dat hij dan maar den volgenden trein naar Utrecht zou nemen, om daar wat te eten en vervolgens hij een gedeelte van het ouderlijk huis dat boven de aangrenzende woonhuizen uit stak. Hij waagde het echter niet langer te blij ven kijken. De gedachte, dat over enkele oogenblikken de werkzaamheden briok weer zouden aanvangen ei voortaan geen -deel meer in zou hebben, waarbij het besef kwam, dat hij thans ook niet meer tot. het gezin behoorde, dat hij een verbannene was, wie weet voor hoe lang; wie weet, voor goedl I-Iij dacht aan ziin moeder! Met, een ruk wendde hii zich om, hij kón het niet aanzien, 't werd hem te machtig Toen hij binnen trad kreeg hij opeens een idee, want op het tafeltje van den sta tionschef zag hij enkele vellen postpapier liggen. „Ik mag wel een blaadje van je hebben, Meyers? Ik ben thuis iels vergeten te zog gen." „Als u wilt, kunt u nog wel even naar huis paan. U moet zeker den trein voor Utrecht hebben? Die gaat pas om vijf voor half twee." „Ja, maar als ik word opgehouden. Er hangt te veel van af, ik moet nog verderop vandaag. Geef me maar liever twee velletjes postpapier. Een couvert heb je ook wel voor me cn als je dan straks den brief even bij mij thuis wilt laten aanreiken, doe je mij een groot pleizier." „Met genoegen, meneer Van Eekeren," antwoordde de stationchef, een boeren- mannetie. Het ging in Heideveld nog ge moedelijk toe. Nu was Wimin staat zijn plotseling op gekomen plan uit te voeren. Hij zou ziin moeder een kort, vriendelijk briefje .schiij- ----- .ven« on"i haar ie melden waarheen hij ginct. de fa- [Zoo kon hij althans haar ongerustheid, wel- er ke hij zich kon voorstellen, ten deele weg nemen. En zijn vader? Dien zou hij óók schrijven, maar om hem precies te zeggen, hoe hij over hem dacht en om want dit was vooral zijn bedoeling hem te doen weten, dat hij niet moest denken, dat de hij wilde niet aan zijn gevoel toegeve. de werkelijk^e>r' rior mt'"--,:gbeden, jn vpfkporrip. te overtuigen. Veel keuze, hood hem de overweging waar'omdat een ieder gevoelde, dat zijn besliste 'er was niemand op het perron te zien. Toen Dan maar liever de kleine, benauwde wacht heen hij zou gaan, overigens niet. De vraag houding in zulke gevallen niet. uit willekeur, hii daar zoo stond, niet wétend, hoe hij den kamer opgezocht, misschien vond hij daar alleen, waar hij onderdak zou vinden, zou voortkwam, doch hem voorgeschreven werdjtijd moest om krijgen, welde opnieuw die ^afleiding. ing, al had het er den schijn van, I godsdienst. Als d;\t godsdienst aan zijn kant was gebleven. F.r lag een vol- uw hand te zetten, alleen vr~, u iC1I ,e leven, ieder van uit de hoogte te behande len, dan hoop ik voor zulk een godsdienst loening voor Wim in, om hem althans die illusie te ontnemen. Hij zette zich op een der wankele stoe- bewaard te blijven, len, aan het eenige tafeltje, dat voor de rei zigers beschikbaar was, en terwijl Trij zich uitsluitend liet leiden door de groote bitter heid en verontwaardiging, welke hem be-' zielde, schreef hij in koortsachtige haast: „Nu u mij gedwongen hebt uw huis te verlaten cn mijn verhouding tot u geheel an ders is geworden dan ze tot dusver was, wil ik u - om alle misverstand uit to sluiten zeggen, waarom van mijn leant nooit ëeti poging tot verzoening is te verwachten. Eu dat alleen reeds hierom, omdat het een op luchting voor mij is, dat het zoover is ge komen. Ik ben blij, dat er thans voor mij een gegronde reden bestaat om te vertrek ken. Sinds ik tot oordeel des onderscheids ben gekomen (en ik denk, dat het met de andere kinderen wel precies eender zal gaan) heb ik mij in het ouderlijk huis nooit thuis gevoeld, liefde en werkelijke ivaardce- ring heb ik van u nooit ondervon^jta, wel voor het oog der menschen, maar dat was alleen, wanneer u dacht eere met mij te kunnen inleggen. Uw ijzeren dwang, waar mede u altijd di\t van ons eischte, hetwelk u noodig achtte, om u als het middelpunt van alles te verheerlijken, was ooi-zaak, dat de atmosfeer in huis altijd kil. akelig kit Slechts wanneer u niet thuis was ver beterde de onderlinge verhouding, want zoo-, dra men wist, dat u was vertrokken, her ademde het gozin. Alleen door hcerschzucht en vrees aanjagen hebt u ons onder den duim gehouden, tot zelfs moeder toe. Daar- oro ,i, afschuw gekregen van den alles naar zelf te (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 9