EERSTE KAMER.
BINNENLAND.
Radio Nieuws.
VRIJDAG 24 JANUARI 1930 TWEEDE BLAD PAG. 5
AFSCHAFFING
BELASTING
VERDEDIGINGS-
I EN VAN DE
OPCENTEN OP DEN
SUIKERACCIJNS
VERLAGING VAN OPCENTEN OP DE
INKOMSTENBELASTING EN DE
GRONDBELASTING TEGEN
1933 MOGELIJK
Vergadering van 23 Januari 1930.
Nadat de Kamer 61 personen tot Neder
landers had bevorderd ditmaal was er
geen weduwe bij van die en die „cn 20 oude
ren'en voorts een onteigening (voor het
veema: ktterrein te Gouda) en een grondrui-
ling te Norg had goedgekeurd, kon de
Belastingverlaging
aan de orde worden gesteld. Het geldt hier
afschaffing van de Verdedigingsbelasting II
en van de opcenten op den suikeraccijns;
heffing van opcenten op de inkomstenbelas
ting ten behoeve van het Leeningfonds 1914
en wijziging van het tarief dier belasting en
van het tarief van invoerrechten.
Gelijk men zich misschien herinneren zal,
|s de opzet, dat de crisis-heffingen verlaagd
rillen worden, nu er in het Leeningfonds
een zeer belangrijk overschot is en dit tot
1943 gebruikt zal kunnen worden tot dek
king van de jaarlijksche lasten van het
fonds.
Voorgesteld is afschaffing van de opcen
ten op den suikeraccijns en verlaging met
ruim een derde van de verdedigingsbe
lasting II. Het overblijvende gedeelte van de
verdedigingsbelasting II wordt samenge
smolten met de inkomstenbelasting in dier
voege, dat deze in hoofdsom evenveel blijft
opbrengen als tot dusver en op de hoofdsom
20 opcenten worden gelegd ten bate van het
Jeeningsfonds.
Van dezen laatsten maatregel wordt een
groote administratieve vereenvoudiging ver
wacht.
Volgens het ontwerp zal dc afschaffing
van (ie opcenten op den suikeraccijns in
werking treden op 1 Februari 1930 en het
overig deel van de herziening op 1 Mei 1930.
De 20 millioen, waarmee de heffingen voor
bet Leeningfonds worden verlaagd, vindt liet
ontwerp voor 9.5 millioen door afschaffing
van de opcenten op don suikeraccijns, en
voor 10.5 millioen door verlaging van dc
Vcnledigingsbolasting II.
Het tarief der Inkomstenbelasting werd
•nigszins herzien. Ten .gevolge daarvan
(ouden de inkomens boven f 25.000 enkele
guldens meer moeten gaan betalen,
r De eerste, die eenige opmerkingen had te
maken, was de heer de Gij sol aar (C.H.)
Hij had de afschaffing van de. Verilcdigings-
helnsting II en van de opcenten op den sui
keraccijns liefst in twee wetsontwerpen be
schaamd gezien. Men kan voor het een en
men het ander zijn. Zuiverder beoordeeling
en stemming wordt dan mogelijk.
Formeel was overigens voor hem de af-
fcaffing van de suikeropcenten in orde.
Miar hij .vreesde, dat practisch de betee-kenis
róor de' haast belanghebbenden, voor de'ge
zinnen, niet zoo groot zou zijn. Hij verliet
Eicli voor deze uitspraak op het oordeel der
Tw.eede Kamerleden Moller en Jan ter Laan.
Voor hem was de afschaffing van deze groo-
tendeels luxe-belasting, welker verlaging
misschien niet eens geheel aan de consu
menten ten goede komt, voor de schatkist-
weggeworpen geld. Er zijn erger drukkende
erisislasten.
Opgemerkt werd verder, dat de wijziging
in de progressieschaal varr de Inkomsten
belasting voor de grooterë inkomens eenige
hoogcre belasting beteekent. Voor f 25.000
b.v. f 4.72. Ook de overige-cijfers waren 0.1.
rear matig. En in ieder geval is voor de
tulken de afschaffing der Verdedigingsbclas-
ting II van groote beteekenis. Dat had de
heer de Gijselaar kunnen bedenken, toen hij
de verhooging financieel onnoodig oor
deelde
Ten slotte pleitte de heer de Gijselaar voor
afschaffing van de opcenten op de Grondbe
lasting. Dat ware een hetere verlichting van
druk dan afschaffing van den vleeschaccijns
dien aan de consumenten niet ten goede zou
komen.
Conslusie: tegenstemmen.
Mr. Slingc-nberg (V.D.) zou de crisis-
rersohotten niet gaarne onder de gewone
tnddeien brengen. C.'sishef fingen zijn be
stemmingsheffingen en moeten als zoodanig
blijven beschouwd. Hij zou de voorkeur
Eiven aan sneller aflossing der crisisschuld,
aar nu eenmaal een andere keus is gedaan
wilde de heer Slingenberg zich daar bij
neerleggen n ook geen debat openen over
afschaffing van den vleeschaccijns, die naar
jn meening voor had moeten gaan.
De afschaffing van de suikeropcenten,
aldus werd den heer de Gijselaar tegenge-
voerd, is van grooter beteeke-nis dan deze
meende. De heer Slingenberg berekende die
voor een gezin met 6 kinderen op ongeveer
f 20. Bij de directe belastingen zou dit be
ttekenen vrijstelling van inkomens tot f 1400.
De verschuiving in het tarief voor de
Inkomstenbelasting is op zich zelf niet
onbillijk, maar de minister had beter gedaan
deze wijziging afzonderlijk
v de orde te
ïteiïeni zulks°om de scheiding tusschen ge
wone en crisisheffingen consekwent te hand
haven.
Bezwaar werd er tegen gemaakt, dat het
surplus in het Leeningfonds renteloos ter
beschikking van den gewonen dienst wordt
gesteld.
Van de opcenten op de Grondbelasting wil
ook de heer Slingenberg langzamerhand wel
afkomen.
Een aangename verrassing noemde de
heer Gelderman (Lib.) de verlaging der
crisisheffingen. Hij had die echter liever
|K>nds-pondsgewijze gezien.
Met de verlaging van onzen thoogen suiker
accijns gaat hij mee. Liever dan verlaging
der Vcrdedigingsbelasting II had hij afschaf
fing gezien van de 20 opcenten op de Grond
belasting en ook van de Verdedigingsbelas
ting I. Ook hij achtte onjuist het samenkop
pelen van de Verde-digingsbelasting II met
de Inkomstenbelasting.
De liberalen zullen daarom echter niet
tegenstemmen, maar hopen toch, dat de nu
uister reeds voor 1 Mei 1933 zal halveeren de
opcenten ofi dc inkomstenbelasting indien dc
opbrengst daarvan de raming ver overtreft
De heer v. Citters (A.R;) was van oor
deel, dat over het geheel de Nederlander;
de zware lasten, die op hen gelegd waren
manmoedig hebben gedragen. Dit is niet het
geval met hen, die met pak en zak de grens
overtrokken en wier vaderlandsliefde meer
«teec naarmate dc belastingen lager werden.
Wat het wetsontwerp betreft, naar zijn
meening hadden vele millioenen aan rente
bespaard kunnen zijn, indien tot een extra
aflossing van crisisschuld ware overgegaan.
Van de verlaging van den suikeraccijns
verwacht de heer v. Citters voor de belasting
betalers geen groote voordeden. Ook werpt
het bij de verlaging van de Verdedigings-
belasting II toegepaste systeem, voor hem
een schaduw over het wetsontwerp. Daarbij
komt, dat een inwendige verschuiving in de
progressie der Inkomsten-belasting wordt
toegepast bij het tot één maken der be
staande belastingen.
Als de crisisheffingen echter verdwenen
zullen zijn, dan zal men het als een onbillijk
heid blijven gevoelen, in de Inkomstenbelas
ting meer te moeten blijven betalen. Afschaf
fing van de opcenten op de grondbelasting
achtte hij, in tegenstelling met den minister,
zeer urgent. Deze belasting drukt op vele
kleine boeren, die niet in de vermogensbe
lasting zijn aangeslagen en verhoogt den
productieprijs, zonder dat daar iets tegen
over staat.
De hoop word uitgesproken, dat deze op
centen voor 1931 verdwenen zullen zijn. Een
toezegging in dien geest werd van den mi
nister gevraagd.
Na de pauze begroette de heer Wibaut
(S.D.) Int wetsontwerp met getemperde
blijmoedigheid. Voor verlaging der indirecte
belastingen had hij liever meer geld beschik
baar zien gesteld. De lasten van de minst-
draagkrachtigen worden in ieder geval ver
minderd.
De heer v. Lanschot (R.K.) was door
de rede van den heer Slingenberg uit zijn
tent gelokt. Deze laatste had wat veel aan
„aJgemeene beschouwingen" gedaan en
daarin de R. K. Staatspartij met haar pro
gram betrokken. Maar eenzijdig. Dat pro
gram bevat ook verlaging der successie
rechten. Wil dc heer Slingenberg daar ook
eens over denken in gunstigen zin, dan zal
dat zeer aangenaam zijn.
Dat de heer Slingenberg scheiding maakte
tusschen erisislasten en gewone uitgaven,
waardeerde de heer v. Lanschot, Maar de
vrijz.-deni. spreker was met de scherpe schei
ding. die hij maakle, in strijd met zijrl partij-
genooten in de Tweede Kamer. Die scheiding
is een goede; zij heeft onder Poincaré in
Frankrijk zelfs navolging gevonden.
Crisisbelastingen behporen naar haar oor
sprong van voorbijgaancl.en aard tc zijn. Wie
aan de crisisfondsen gaat tornen, doet een
gevaarlijk werk. Wat zou er dan b.v. van het
Gemeentefonds en andere fondsen terecht
komen?
De orgine der crisisheffingen mag nooit
worden vergeten en de overschotten uit het
crisisfonds, mogen evenmin als die uit
dere fondsen, naar „gewoon" worden over
gebracht.
Den minister werd gevraagd om zijn be
doelingen ten opzichte van de opcenten op
de Grondbelasting te verduidelijken.
De heer v. Lanschot achtte Jiet mét den
heer De Gijselaar een Inconsekwentie, dat
de schaal in de Inkomstenbelasting wordt
verhoogd voor bepaalde inkomens. De mi
nister maakt nu hetgeen als tijdelijk be
doeld was, tot iets blijvends. Beter ware het
geweest, dit punt afzónderlijk aan de orde
te stollen. - -
Omdat echter hetwetsontwerp een be
langrijke verlaging dér erisislasten brengt,
ii»ou de heer v. Lanschot voor het. wetsont-
Jwerp stenjmen, ondanks -zijri bezwaren.
Het woord was -daarna, aan den Min.
'van Financiën.
Het verheugde hem, dat- vrijwel niemand
aan het Leeningsfonds had willen tornen.
De last van de crisisuitgajven is voor het
Rijk, door de kosten der mobilisatie, voel
grooter gqweest dan die der geiïj eenten. De
ze hadden allen distr butieuitgaven. De heer
Slingenberg, die de gemeenten, welke haar
distributie-uitgaven reeds vrij A-el geheel
hebben afgelost, aan het Rijk ten voorbeeld
stelde, maakte daarmee een absoluut on
juiste vergelijking.
In het wetsontwerp Ts aan directe en in
directe belastingen- een gelijke beurt gege
ven. Een andere méthode is door de Rcgèe-
ring in de Tweede Kamer afgewezen. Split
sing was daarom niet mogelijk.
Gevraagd is oJL niet meer gedaan had
kunnen worden. Dat ging niet Want tot
1943 moet van het overschot van 210 mil
lioen een deel gebruikt worden om de uit
gaven ten laste van het Leeningfonds te
normaliseeren. De opbrengst blijft al die
jaren beneden de uitgaven. Togen 1 Mei
1933 zullen waarschijnlijk de opcenten op
de Inkomstenbelasting kunnen .worden g.
halveerd, ten gevolge van het aecres in d
inkomsten van het Leeningfonds.
Omtrent verlaging van de opcenten der
Grondbelasting valt nog niets met zeker-
he'd te zeggen.
Er is gewezen op het overschot van 40
millioen over 1929. Er zijn er, die reeds f 100
mal li om aan uitgaven wilden doen. Het
overschot over één jaar is niet te gebruiken
voor blijvende uitgaven.
Voor 1930 en 1931 zijn op den gewonen
d enst zoodanige uitgaven te wachten, dat
de 40 millioen reeds lang verdisconteerd
zijn in den vorm van lioogcr raming di
middelen voor die jaren.
De verlaging uit de afschaffing der su
keropccnten schatte de minister op f 1.24
per hoofd.
Het opruimen van de Verdedigingsbelas
ting II achtte hij wel waard, dat een kleine
tariefsaanpassing van de opcenten plaats
had. Men moet daarbij ook rekenen met de
wijze, waarop "velen in het politieke leven,
waarmee we «moeten samenwerken, die op
centen bekijken.
De heer de Gijselaar overdreef met- zijn
bezwaren zeer sterk. Hij is zoo pessimis
tisch, dat de van nature pessim stische mi
nister van Financiën, bij hem vergeleken,
nog een kwinkeleerende nachtegaal is.
De óvergrootc meerderheid der aangesle-
genen in de Grondbelasting betalen heel
'OPENING ELECTRICITEITSSTATION TE ARNHEM
Zooals wij reeds meldden, werd gister het electriciteitsstation der P.G.E.M. te Arnhem door den Minister van Waterstaat, Mr. P. J.
Reymer, officieel in bedrijf gesteld. De Minister aan de schakelaar, links de Commissaris der Koningin Baron van Heemstra, rechts
de directeur Ir. H. Lohr.
weinig. Over eenige jaren zal men, bij gun
st'g blijvend accres, kunnen overwegen of
de opcenten op de Grondbelasting kunnen
worden geschrapt, inplaats van dc halvee
ring der opcenten op de Inkomstenbelas
ting te maken tot een geheele afschaffing
daarvan.
Bij de replieken verklaarde de heer B1 om-
jou s (R.-K.) Zich tegen het wetsontwerp,
omdat dc minister prartiéeh'al is het
maar weinig crisisdienst en gewonen
dienst dooreen haalt. Daartegen wil hij door
tegenstemmen principieel getuigen.
Ook de heeren .de G i j s 'e 1 a a r, Slin
genberg en v. Citters repliceerden-
Daarna de Minister.
Het wetsontwerp werd aangenomen
met 26 teren 8 stemmen. Tegen stemden de
heeren: dé Gijseiaar. de Savorn n Lehman.
Blomjous, Briët. v. Wassenaer v. Catwyck
v. d. Hoeven en Pollema.
Van do Chr.-hist. stemde alleen de heer
de Vos van Steenwijk voor.
Merkwaardig is wel, dat in de Eerste Ka
mer het scherpste .verzet uit den Chr.-hist.
hoek kwam. In dc Tweede Kamer werd
juist van die zijde een warme verdediging
ten beste gegeven door den heer Rutgers
van Rozenburg.
Tot nader bijeenroeping werd de zitting
verdaagd.
WIJZIGING VAN DE
DRANKWET
DE ZIEKTEWET
Als bedrijfsvefeeniging is opgericht in vól-
waardigen vorm, de Nederlandscho Algemee-
ne Bed rij fsye recnJ gi ng voor Ziekteverzeke
ring, goyestigd te' Zwolle. Deze oprichting is
geschied door drie arbeidersvercenigingen,
aangesloten bij de arbeidersvakcentrales het
Nedcrlandsche Verbond van Vakvercenigin-
gen, hef R.-K. Werkliedenverbond in Neder
land en het Christelijk Nationaal Vakver
bond jn:KedcriatuL alsmede de centrale
ganisatfe 'de Nederlandscho Vakcentrale,-in
samenwerking met de Nederlandsche Alge-
meene Bedrijfsvereeniging (wettelijke onge
vallen) als werkgeversvereniging aangeslo
ten bij een centrale organisatie.
DE ONGEVALLENWET
HET BAKKERSECZEEM.
Het hoofdbestuur van den Ned. Centr.
Bond van Chr. arbeidcrs(sters) in de bedrij
ven van veedïngs- en genotmiddelen ver
zocht den Minister de ongevallenwet te her-
zich met het oog op „bakkerseczeem".
Naar thans het bestuur van bovengenoem-
den bond van bevoegde zijde is medegedeeld
is pen herziening van de lijst der beroeps
ziekten in de Ongevallenwet in voorberei
ding, en verwacht mag worden dat daarbij
dan ook aan het „bakkerseczeem" de noodi-
ge aandacht zal worden geschonken.
TOLLEN OPGEHEVEN
BIJ BOSKOOP EN ALPHEN A. D. RIJN.
Het overleg tusschen de verschillende auto
riteiten inzake de opheffing van de tollen
op het Goudscbe.en Amstordamscha rijpad
onder Boskoop en Alphen aan den Rijn
heeft tot resultaat gehad, dat deze tollen zul
len worden opgeheven.
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE
Het s.s. „T.ambora" van. den Rotterdam-
schen Lloyd is hedenmorgen 8 uur te Mar
seille aangekomen. In aansluiting daarop
vertrok de Rotterdam I.loyd Rapide om
11.50 v.m. van Marseille. De trein wordt Za
terdagmorgen 7.16 v.m. te Roosendaal, 8.15
v.m. te Rotterdam D.P. en 9.19 v.m. te Den
Haag H.S.M. verwacht.
DE ..MONTE CERVANTES"
PLAATSELIJKE KEUZE UIT HET
ONTWERP GELICHT
Op het ontwerp, houdende bepalingen tot
regel in? van den kleinhandel in. Alcohol
houdende dranken heeft de regeering een
nadere nota van wijzging ingediend.
Op een drietal hofdpunfën heeft de Mi
nister van Arbeid zichh nader beraden.
Het voorstel tot invoering van plaatselij
ke keuze bij stemming van dc burgera wordt
teruggenomen. Zoodanig voorstel ware in
elk geval beter bij afzonderlijk wetsont
werp te doen. Inmiddels is de Minister voor
alsnog niet bereid daartoe over te gaan.
De verkoop van wijn cn bier in geslóten
flesschen in allerlei winkels is niet vau
dien aard dat een verbod, waardoor geves
tigde belangen van veef. middenstanders ge
schaad zoudenwonden, gerechtvaardigd
moet worden .geacht.
De Minister neemt dit verbod uit het ont
werp terug. Daarnaast zijn eenige waarbor
gen tegen misbruik-noödlg.
Ten aanzien van de vennootschapsyer-
gunn ngen meent de Minister, dat kan wor
den toegelaten, dat voor restaurants en der
gelijke inrichtingen een vennoótsehetpsver-
gunning geldt, omdat in. den regcF dan de
geldelijke kracht om'dé inrichting op een
eeker peil te brengen en. te houden, aanwe
zig is. Bij algemeenen maatregel van be
stuur zullen evenwel normen voor dergelijke
inricht.ngën gesteld móeten worden.
DE ACTIE VAN DE P.N.I.
WELDADIGHEIDSPOSTZEGELS
DE OPBRENGST.
Met oprechten dank aan allen, die heb
ben medegewerkt'aan het welslagen dezer
actie, deelt de Centrale Propaganda-Com-
missie mede, dat volgens voorloopige op
gave de weldadighei(1 spostzegels voor het
kind ditmaal ruim f 157.000 hebben opge
bracht. De opbrengst der prentbriefkaarten
zal ongeveer f 23.000 "bedragen.
Verleden jaar waren de cijfers voor de
postzegels f 110.742.25 en voor de briefkaar
ten 1 16.454.55.
De Minister van Binncnlandsche Zaken
heeft bepaald, dat de opbrengst zou zijn ten
bate van het bescherming- en hulpbehoe
vende kind in het algemeen, met uitzonde
ring van de zuigeiingénverzorging. De Cen
trale Propaganda-commissie roept op alle
verenigingen, die verzorgen: zieke, zwak
ke, blinde, doove, doofstomme, achterlijke,
idiote, gebrekkige, verwaarloosde of misda
dige kinderen, zich aan te melden uiterlijk
1 Februari a.s., bij de secretaresse, Jkvr.
Mr. M. J. E. B. Alting van Geusau, Nico-
laïstraat 17, Den Haag.
IN DEN VOLKSRAAD
LANDSDIENAREN EN LIDMAATSCHAP
VAN POLITIEKE VEREENIGINGEN
Naar Aneta meldt, is het afdeelingsverslag
van den Volksraad over de algerneene beschou
wingen verschenen.
A.an de Regeering werd dank gebracht voor
haar bereidheid een regeringsverklaring af
te leggen over de huiszoekingen. Had het op
treden tegen de Party Nasional Indonesia de
onverdeelde instemming van zeer veel leden,
diezelfde instemming konden echter meerdere
van de hier aan het woord z'jnde leden, niet
betuigen aan de Regeeringsverk'.aring, afge
legd in de vergadering van 10 Januari, we
gens den indruk, die aan het slot gewekt
werd. alsof de Regèering zich verontschuldigt,
Zeer duidelijk is naar voren gebracht, dat
het optrpden van de leiders van de P.X 7. Jen
langer uitstel van een krachtdadig ingrijpen
niet gedoogde.
Met klem werd tegengesproken, dat onder
de tiiet-inheemsche groepen van de bevolking
een algemeen "gevoel van ongerustheid
zijn ontstaan.
Dezelfde leden die een krachtiger optreden
tegen de Party Nasional Indonesia voorston
den, wenschten- tevens dat.de Regeering nu
de vertrouwenspolitiek tegenover de zooge
naamde volksbeweging zal loslaten.
Vele leden7 bètüi'pden hun instemming met
de circulaire van den gouverneur van West-
Java en van; den "legercommandant, waarbij
het lidmaatschap, van de P.N.I. verboden
wordtaan-ambtenaren by de politie en aan
militairen. -Zij spraken er hun verwondering
over uit, dat het verbod blijkbaar" niet alge
meen voor het politie-personeel in geheel In-
dië is uitgevaardigd, terwyl ook de comman
dant van de zgeraacht het onnoodig heeft ge
oordeeld een dergelijk verbod uit te vaardigen,
gevraagd werd of het een officier toegestaan
is lid te zijn van de Vaderlandsche Club.
GEEN VLIEGVERBINDING
AMSTERDAM-GRONINGEN
B. en W. -van Groningen hebben geweigerd
financieelen steun te verleenen aan de plan
nen van de Kamer van Koophandel tot stich
ting van een vliegverbinding Amsterdam
Groningen, omdat naar hun meening het dcor
de Kamer van Koophandel aangewezen terrein
niet voldoet aan de eischen die daaraan
steld moeten worden.
SPEELTUINVEREENIGINGEN
Door het Comité ter voorbereiding van een
landelijke organisatie van Speeltuinvereni
gingen, aan welke Commissie tot taak is ge
steld de in den lande bestaande speeltuin
organisaties tot plaatselijke en gewestelijke
samenwerking te brengen, is in Rotterdam
een vergadering gehouden, waar de Rottcr-
damsché vereenigingen „Kralingen" en „Vree
wijk", alsmede „Krispijnbelangen" te Dor
drecht en „Het Oosten" te Gouda vertegen
woordigd waren.
De voorzitter van de landelijke Commissie,
de heer I. Lessing, toonde met feiten en cij
fers aan dat in het belang van de jeugd
voor de te Rotterdam en omgeving gevestig
de organisaties meerder samenwerking ge
boden is.
Na c«jn langdurige gedachtenwisseling
werd met algemeene stemmen besloten tot
stichting van een gewestelijke centrale,
waarbij staande dc vergadering do 4 in den
aanhef van dit verslag genoemde vereenigin
gen zich. direct aansloten.
Vervolgens werd een voorloopig bestuur
gevormd, waarin namens elke vereeniging
twee gedelegeerden werden aangewezen en
waarvan het secretariaat gevestigd is bij den
heer C. de Rover, p. a. Hoflaan 132 R'dam.
Getracht zal worden de in de omgeving
van Rotterdam bestaande speeltuinorganisa
ties tot aansluiting te bewegen. Tevens zal
de propaganda voor het speeltuinwerk krach
tig ter hand worden genomen.
De „Monte Cervantes", die ook in Nederland goed bekend Is, is In de Straat
Magelhaes op een rots geloopen. Het schip wordt als verloren beschouwd. Men v.ie
rubriek Buitenland,
H. W. SPENDEL t
De heer H. W. Spendel, R. K. raadslid te
Leiden, is gisteravond in den gemeenteraad,
toen hij over de begrooting het woord voer
de, door een hartverlamming getroffen en
overleden.
De heer Spendel was een zeer geziene fi
guur in den Raad en had een belangrijk
aandeel in het maatschappelijk leven te
Leiden.
In de muziekwereld was hij zeer bekend.
Ten teeken van rouw werd de gemeente
raadszitting geschorste
HUIZEN'. (298 M.. na 12.16 1071 M.) (UltsT,
KKO-Uitz.)--11.30—13 Godsdienstig bnliuurtje. 13
eln van de KRO. Kloic. 12.0112.15 Politie-
Gram ofoonp lal
Schramode,
'ursus Espe-
r P. HeiHcer
KliO-Klok.
floor den .ie<
Ttid". 7—7.3
leiding van Joh. Gerritsen.
40—10.10 Vroom tc Grumof. p:
olg van het concert. 11—12
Hn van de KRO.-Klolt
Dr. J. Pli. BI la
nemende bet
10—r, Dultsch: C
)1—8 Concert do.
9 VARA 1
4.30—5 Sportprc
9.20 VARA Orkest.
NEERBOSCH
JUBILEA.
Volgens „Het Oosten" werden in de afge-
loopeii week op de Weesinrichting van Neer
bosch een tweetal jubilea herdacht. Het was
n.1. 12y2 jaar geleden, dat Zuster Chr. Bolke-
stein haar werkzaamheid op Neerbosch be
gon en 25 jaar geleden, dat de reciteer-ver-
eeniging Oefening Kweekt Kunst onder de
verpleegden van Neerbosch werd opgericht.
Talrijke oud-weezen in den lande zullen zoo
wel aan Zuster Bolkestein en aan O. K. K.
de beste herinneringen bewaren.
INGEZONDEN MEDEDEF.LING.
PROV. GELD. ELECTR. MIJ.
Gister werd de nieuwe Gouverneur-Generaal
van Curasao, majoor B. W. F. v. Slobbe, door
H. M. de Koningin in zijn functie beëedigd.
Deze foto werd genomen, toen de nieuwe
G.G. het paleis verliet.
HET 50.000 VOLT-STATION
HET GEBOUW VOLDOET GOED
Omtrent de officieele inbedrijfstelling van
het nieiiwe 50.000 volt-station van de P.
G.E.M. te Arnhem meldt men ons nog dat
bij. dé. opèning van het Centrale schakelsta
tion aanwezig waren: de burgemeester van
Arnhem, Mr. S. J. R. de Monchy, en de
waarnemende gemeente-secretaris Dr. Kipp,
met den wethouder Meyer burgemeesters
van verscheidene andere gemeenten, de grif
fier van de Prov. Staten, Mr. Snouck Hur-
gronje on directeuren van verscheidene elec-
tricitedtsbedrijven in Nederland.
Alvorens de directeur van het b&drijf, ir.
Lolvr, zijn rede hield, heette de commissaris
van de Koningin, baron van Heemstra, mi
nister Reymer hartelijk welkom. Hij wild©
daarna met een enkel woord wijzen op de
beteekenis van de P.G.E.M. h
Wat het gebouw betreft, dit voldoet ge
heel aan de behoeften van het bedrijf en ia
ook architectonisch een bouwwerk van be
teekenis. De stijl van het hoofdgebouw is
rustig en sober.
De architect, de heer Van der Fels uit
Rijswijk, hee_ft de problemen, die zich bij' den
bouw van dit station voordeden goed opge
lost. De hoogspanningsmasten zijn als het
ware in het bouwwerk opgenomen en slui
ten zich als torens erbij aan.
De Arnhcmsche beeldhouwer J a c. van
den H-o f heeft voor de ornamenteering ge
zorgd.
Het interieur van het gebouw is rustig en
Het transformatorstation
wordt automatisch bediend van het hoofd
gebouw uit, waar men in één zaal met een
eenvoudige schakelinrichting het geheele be
drijf of gedeelte daarvan kan in- of uit
schakelen.
In deze zaal is ook een storingaanwijzing;
daarvoor loopt een speciale kabel langs het
geheele net. Is er ergens een storing, dan
klinkt 'n belsignaal en de wachter kan het
waarschuwingstab!eau in werking stellen,
waarop hij kan zien in welk deel van het
net de storing voorkomt.
Het bedrijf beschikt ook over eigen tele
foonlijnen waardoor men steeds over het
geheele net gemakkelijk telefonisch verbin
ding kan krijgen.
Dit nieuwe station heeft een tweeledig
doel: in de eerste plaats, om te Nijmegen
opgewekte stroom, die in Lent tot 50.000 Volt
wordt opgevoerd naar Apeldoorn en Doetin-
chem door te zenden, vanwaar ze verder
wordt gedistribueerd en tot 10.000 Volt ge
transformeerd, over de andere deelen van
de provincie wordt verspreid.
Na de toespraken verrichtte de minister in
de zaal voor de tienduizend volt-schakeling
de officieele openingshandeling. Op een der
tafels was een handel, omringd met een
lijst in oranje, waarbij een toef linten in
de nationale kleuren waren neergelegd.
Toen de minister van Handel overhaalde,
begonnen de schema's van de stroomnetten
der P.G.E.M., die aan de wanden zijn
aangebracht, te lichten. Daarmede was de
inbedrijfstelling van het station symbolisch
verricht.
Een gedenkplaat onthuld.
In dezelfde zaal onthulde dc Minister ver
volgens een zilveren gedenkplaat, waarop
vermeld is: „Dit station werd op 23 Januari
1930 in bedrijf gesteld door Z.E. mr. P. J.
Reymer, minister van Waterstaat.
Na een bezichtiging van het gebouw word
aan de genoodigden aangeboden een gedenk
penning van Begeer, welke aan de cééft zij
de vertoont een uit den grond oprijzende
vuist met bliksemschichten, welke twee
electriciteitsmasten raken, daaronder staan
de letters P.G.E.M. Aan de achterzijde
leest men: .„Aangeboden door de N. V. Prov.
Geldersche Electriciteits Mij., ter herinne
ring aan de opening van het centrale hoog-
6panningsstation te Arnhem door Z.E. mr.
P. J. Reymer, minister van Waterstaat. Jan.
1930."
De Minister ontving deze gedenkpenning
in goud, de overige genoodigden hetzij iu
zilver, hetzij in brons.
Na het einde van de plechtigheid bezich
tigde de Minister de kantoren cn laboratoria
van de N.V. tot keuring van electrotechni-
sohe materialen aan de Utrechtsche straat
te Arnhem.
