Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
HET VLOOTVRAAGSTUK
BINNENLAND.
pu kwartaal 3.25
(Beschikkingskosten f0.15)
^er weck t 0.25.
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksclie zending ,6.—
pij dngelijksche zending „7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 /i cent
|ondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 2954
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936.
WOENSDAG 22 JANUARI 1930
&DVB8 LMilËN:
Van 1 tot 5 regels 1.17Vi
blke regel meer „0.22Vf
Ingez Mededeclingeu
van 1—5 rej^ls «2.30
Elke regel meer 0.4"
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekendƒ0.10
10e Jaargang
Cil nummer bestaat uit VIER bladen
5621
DE BETEEKENIS VOOR HET
NEDERLANDSCHE RIJK.
Verre achter ons ligt de eeuw dat de Sta-
tonvlag van de grootmast onzer oorlogsche
pen woei als symbool van Holland's mcester-
pchap ter zee.
Dat de Republiek der Vereenigde Neder
landen den Atlantischen Oceaan met haar
vloten controleerde, den Oceaan waarheen
dien tijd door het'vinden van den zeeweg
pnar Indië eu de ontdekking van Amerika
yell het gravitatiepunt der wereldpolitiek
Tplaatst.
Nederlandsohe vlootvoogden zich
meester maakten van de strategische pun
ten in de Nieuwe Wereld, dat zij de grootc
■rbinclingswegen der aarde beheerschten en
op een wenk uit Den Ilaag zeeën van aan
zienlijke oppervlakte en commercieel belang
a'slotcn als golden het weiden waarvooi
gt-en pacht betaald was.
Heen zijn die tijden. Ons blijft als herinne
ring dc zeer eervolle traditie van dat ver
laden; in het werk onzer zeeschilders, in de
admiraalsgraven in onze
■ken, in het doorschoten dun
doek dat rust iu onze musea.
1DQ| Heen zijn die tijden. Want tegenwoordig
Ss Nederland, naar het oordeel van den
doorsnee Nederlander, maar jammerlijk
klein geworden. Dat komt omdat wij ons
zoo klein hebben gemaakt. Vanaf den
t jd dat wij onder het Fransche juk van-
raakten zijn we daar eigenlijk al mee
«jgonn^n. In 's lands vergaderzalen werd
et voorbeeld gegeven, de wetenschappelijke
k. ifcchrijvers volgden ((zie bijv. hoc Dr. Japikse
in „Staatkundige Geschiedenis van Neder-
land" de jongste periode van ons volksbe
staan betitelt met ..Nederland als kleine
Mogendheid") en een geheel koor van andere
k volksopvoeders sprak het gretig na.
a Deze benauwend kleine mentaliteit wat
.-ons zelve betrof bleef niet binnen onzen
io eigen volkskring, zij waaide uit als een
handvol onbenullige snippers tot ver over de
grenzen, ja zelfs over den wijden Oceaan
die voortijds getuige was van onze grootheid,
wodat liet mogelijk werd dat de Amerikanen
praten oveiMiet „tiny, little Holland". Wan
neer nog eens een waar groot politicus zich
W'Mf en Nederland een actieve rol wilde
doen spelen in de wereldpolitiek dan sprak
—--t de hoofden zijner middelmatige col
heen en stierven zijn woorden weg in
fn politiek imbeciele leegte, of ook werd hij
loofdschudde.nd' voor gek verklaard.
Voornamelijk in ons buitenlandsch beleid
;omt bedoelde kleinheid van opvatting en
■brek aan visie op het internationaal ge-
of>euren tot uiting. En dit betreft niet zoo-
eer bet beleid van Buitenlandsche Zaken
"jen, maar de geheele regeering, inclusief
Staten-Generaal, is er debet aan dat Ne-
ierland's optreden in de rij der volkeren niet
zooals dat behoorde te zijn krachtens tra-
i' litie en natuurlijke ligging. Weliswaar zijn
van personen die internationaal ons
raad zijn. Maar dit is individueel en
enmerkt niet de Nederlandsche politiek al;
eheel. Onze staatslieden en diplomaten, zoo
ij al de breede visie hebben, wordt dc rug
met concrete machtsmiddelen ont-
louden, tengevolge van de betréurenswaar-
ig onstabiele verhoudingen in ons parlemen-
Moreel verantwoordelijk zijn
lat het heden aangaat de politici die of ker-
elijke verschillen ten onrechte op het
errein der staatkunde brachten of die
iet do ontwapeningsleuze onwaardiglijk
peculeerden op de sentimentaliteit en
linig nuchteren zin van een deel der groo-
massa.
Het behoeft daarom niemand verwondering
baren dat Nederland geen vaste zetel in
»n Volkenbondsraad heeft, dat het verre
iijft van conferentietafels der wereld-1
ir de lakens worden uitgedeeld, zooals
weer op de Vlootconferentie te Londen
oChieden zal.
Zoo zijn de karakteristieke lijnen in onze
uitenlandsche politiek gaa*- verdoezelen tot
en egale onpersoonlijkheid, welke de heer
in Karnebeek, minister zijnde, trachtte te
ssimiloeren onder het etiquet „zelfstandig-
eids politiek".
Wat cischt echter een zelfstandigheidspo-
TEE
ei
tiek?
Deze eischt dat men zich onder normale
i nstandigheden moet kunnen handhav
j at een natie moet kunnen beschikken over
concrete instrumenten van internationale
flitiek: over het economische machtsmiddel
i over het militaire machtsmiddel.
y AH
«at ons eens nagaan tot welke consekwen-
ïs een werkelijke zelfstandigheidsoolitiek
oet leiden en welke beteekenis het interna-
male. vloot vraagstuk voor ons land daar
verband mee heeft
Daartoe beschrijven wij eerst dc positie,
rategisch en economisch, van het Neder-
h iclsche Rijk in de wereld en formuleeren
arna de militair-maritieme behoeften van
Rijk.
Int Nederlandsche Rijk. Want vooropge-
iflcl zij dat de over heel den aardbol in
er werelddeelon verspreid liggende Neder-
h ndsche ge-bieden de facto een Rijk,
omen vvi. een Imperium vormen van het-
fde karakter als het Britsche of het Fran-
ie en waarvan men kan zeggen dat de zon
nooit ondergaat. In het midden blijft hier
de staatsrechtelijke verhouding der Rijks-
elen onderling een juxtapositie behoort te
n dan niet
Hot Nederlandsche Rijk vertoont in de
ledingen zijner strategische en economi-
ie positie vier kenmerkende trekken; na
kijk: ten eerste de inwendige Rijksverbin-
igswegen. Deze zijn zeewegen en moet men
if'« derscheiden in twee hoofdverbindingen:
naar het Oosten en één naar het
est e n.
)e hoofdverbinding naar het Oosten is de
angrijkste (Nederland is in het Suezka-
a! de tweede mogendheid wat de tonnen-
loud betreft, Engeland de eerste en
ankrijk de derde) en valt uiteen in vier
aiJ4
S«>|
dJd
strategisohc lijnen (trajecten) te weten Ne-
derland-Gibraltar, Gibraltar-Suezkanaal. Su-
ezkantval-(Aden-Colombo).-Sabang en Sabang- j
Java. Wat do twee eerste trajecten betreft,
daarvan kunnen wij profiteeren dank zij de I
belangentegenstellingen van de andere mo
gendheden. liet derde wordt in hoofdzaak
door Engeland gecontroleerd, met wie wij
een zekere belangengemeenschap hebben en
de vierde ligt binnen onze eigen gebiedsfeer
Wij behoeven deze verbinding dus niet be
paald te verdedigen, maar alleen er een ze
kere periodieke controle uitoefenen opdat
onze belangen niet geschaad worden.
De hoofdverbinding naar het Westen is
wat mind r belangrijk en is te splitsen in
het Nederland-Azorentraject, het transatlan
tische en het Caraïbische. Geen dezer tr
jecten behoeven evenals de Oostelijke anders
dan periodiek gecontroleerd tc worden, o.a.
in verband met de Europeesche belangenge
meenschap in West-Indië tegenover dc Ver-
Stalen.
Ten tweede de positie van het gebied
Europa. Hier valt de strategische nadruk
op hot deltagebied van den Rijn. De bescher
ming kan geschieden door krachtige kustver-
derligingsorganen plus eenig verkennings-
matorieel.
Ten dt rdc de positie van Ncderlandsch-
Indië. Dit gebied is de toegangspoort naar
het verre Oosten en den Stillen Oceaan, waar
alle verkeerswegen van Europa, West Azië en
Afrika eenerzijds, die van Australië en de
overige Pacificlanden anderzijds elkaar snij
den en ontmoeten. Hier liggen de groote
producten van wereldbeteekenis als petro
leum en rubber enz. opgehoopt. Dit gebied
ie dus buitengewoon aantrekkelijk, vc
omdat het 't eenige is in den geheelen Oe<
waar stookvoorraad voor zee- en luchtmacht
in voldoende mate aanwezig is, zoodat de
mogendheid niet een krachtige zeemacht, die
Indië bezit, feitelijk meester is van den
Pacific. Men moet dit zich goed indenken,
daar in de wereld dc strijd gaat om de
grondstoffen voor de techniek. Strategisch
gelden voor Nederlandsch-Indië de volgende
eischcn: a. beheersching van de Java-zee; b.
beheersching van de verbinding Java-Straat
an Makasser (met de oliehavens Tarakan en
Balik Papan) Celebeszee: c. beheersching
van de verbinding Java-Karimatastraat-Zuid
Chineesche Zee en d. dat Engeland Singa
pore versterkt.
Ten vierde de positie van Curacao c.a. Dc
West-Indische koloniën vormen met Curasao
en Aruba als spits de Europeesche wig, ge
dreven tusschen Noord- en Zuid Amerika, bij
wijze van permanente demonstratie tegen
een zuidelijk georiënteerde uitbreiding van
het Monroebeginsel. Het is de laatste etappe
op dc-n weg van West Europa naar het Pa-
namnkanaul. de plek waar de Amerikaan-
sclie en Europeesche machtinvloeden elkaar
kniiscn. Voorts zijn Curasao en Aruba de
stapelplaatsen van de Venezolaansclic pe
troleum. Do strategische eisch is hier be
heersching van de verbinding Curacao-Aruba
met het petroleumclistrict rond de lagune
iut Maracaïbo(ven).
Gegeven alzoo de strategische positie van
het Nederlandsche Rijk en gedachtig aan
iet woord van H. M. de Koningin gesproken
.erledcn jaar bij de vaandeluitreiking aan
het korps Mariniers dat „de Koninklijke Ne
derlandsche Marine geroepen is de belangen
Rijks op alle xvercldzeccn te dienen",
komen wij tot de volgende minimum vloot-
nenstelling met als kern de onderzeeboot:
■oor Europa: een 12-tal onderzeeboo
ten (evenwel va.n het hoogzee-tvpe om in 't
uiterste geval als reserve voor Indië te die-
nen) een kruiserdivisie van 2 stuks plus '1
in reserve maakt 3; twee jagerdivisies (8
booten) plus vier in reserve, totaal 12;
voor O o s t -I n d i 32 onderzccbooten (10
in zee, 1G in reserve), 3 onderzeebootmijncn-
leggers (waarvan 1 in reserve), een eskader
van i kruisers met een reserve van 2, samen
dus 6 kruisers, 24 torpedobootjagers (waar
van S in reserve), voorts eenige flottielje-
vaartuigen, wat de dislocatie betreft: 4 krui
sers plus S jagers en 2 div. onderzeebooten
vereenigd in een centraal verband voor de
.Tavazec, terwijl in de Westelijke (Karimata-
Riouw) en in de Oostelijke Archipel (Cele
beszee) ieder een onderzeebootdivisie plus
een jagerdivisie en één of twee flottielje
vaartuigen worden gestationeerd. Bovendien
een zeer sterke luchtvloot die voor een groot
deel het gemis aan slagvloot moet vergoi
den, en waarbij niet eenzijdig de nadruk
moet gelegd worden op verkenners, maar
ook bommenwerpers (bijv. T IV's) en jacht
vliegtuigen in voldoende mate aanwezig
moéten zijn. Tenslotte inrichting van
vlootbasis dat in de behoefte voorziet.
voor West-Indië: een groep van 3
derzeehooten (1 in reserve), 3 jagers (1
reserve) een groot flottielje-vaartuig (met
landingsdivisie), een aantal vliegtuigen.
Voorts een marineofficier als commandant
te Willemstad op Curasao benevens een gar
nizoen mariniers (2 comp.) aldaar. Verder
het plaatsen van kustartillerie bij Willem
stad (een paar zware kanonnen voldoende).
Als kruisers verdienen aanbeveling die Van
het type „Karlsruhe" (6C00 ton) met naar
verhouding groot artüleristisch vermogen.
Houdt men het oog gericht op Nederland's
strategische en economische positie en werkt
men daarnaar het beveiligingssysteem uit
dan kan de Londensch conferentie, wanneer
ij resultaten mocht afwerpen, (inzake
lootvermindcring der z.g.n. groote mogend
heden) ,deze beteekenis hebben, dat Neder
land's positie en invloed in de wereld be
langrijk versterkt wordt en dan wordt onze
politiek naar buiten in overeenstemming
gebracht met onze feitelijke positie van
groote Mogendheid.
Krachtige marine-politiek is in de historie
'oor Engeland en voor Nederland met een
weloverlegde welvaartspoli tiek steeds hand
in hand gegaan. Zeemacht was steeds sym
bool van onze glorie en onze welvaart en
zal dat gegeven onze strategische positie zoo
blijven, of om het uit te drukken met de
„British Naval Discipline act" „The Navy
whereon .under the good Providence of God,
the wealth safety and strength of the king-
don chiefly depend", „de Zeemacht waarvan,
onder Gods Voorzienig Bestel, de welvaart
de veiligheid en de kracht van het konink
rijk in hoofdzaak afhangt".
bü
ONDERSCHEIDINGEN
is verkf veriaend tot- het aan
nemen van vreemde ceroteekeneii: mr P. Diele
man, advocaat en procureur te Middelburg,
i;d«ier in de Kroonorde van België; J. Orlow,
groothandelaar in Turksehe tabak, te Amster
dam, officierskruis van rle Orde van den Hei
li gen Alexander van Burgarye; benoemd tot
ridder in de Orde van Oran je-Nassau, dr P.
Hoyser, arts tc Leidschendam, gemeente
Stompwijk;
is toegekend de aan de Orde van Oranje-
Nassau verbonden eeremedaille.
In zilv., a.m H. C. Steinhart, afdeelingschef
bij de Koninklijke Fabriek van Verbandstof-
fen N.V. v.h. Utermöhlen en Co., te Amster
dam, en in brons aan: A. G. Burke, verpak
ker bij die fabriek te 'Amsterdam.
Bij K. R is aan mr. B. C. J. Loder rechter
in hef. Permanente Hof van Internationale
Justitie, Ie s-Gravenhage verlof verleend
tot het aa.nnemen van het grootkruis der
Orde van de Ster van Ethiopië.
BURGEMEESTER VAN WARMOND
PENSIOENRAAD
Bjj K. B. is:
aan dr. C. M. Mol, op zijn verz., eervol ont
slag verleend als plaatsvcrv. geneeskundig
adviseur hij don Pensioenraad en als zoodanig
benoemd dr. W. Roosenburg, te 's Gravenhage
'b RIJKS MUNT
Bij K. B. is, te rekenen van 1 Jan. 1930,
bevorderd tot boekhouder bij 's Rijks Munt C.
van Latum, thans adjunct-boekhouder.
SPOORWEGEN
Bü K. B. is benoemd tot techiiisch-ambte-
;iaar 2e kl. bü het toezicht op de spoorwegen
G. Holt kamp, te 's-Gravenhage, thans tijdelijk
als zoodanig werkzaam.
P. T. T.
Bij K. B. is, met ingang van 1 IVbr. 1530
r.an den referendaris der P. T. T. B. ten Cate
eirecteur van het spoorwegpostkantoor ao 2
te Rotterdam op zyn verzoek, eervol ontslag
verleend
is, met ingang van 1 Febr 1930, op zijn
verzoek, eervol ontslag verleend aan den coir
mies bij den P. T. T.-dienst C. van Elteren!
SOJABROOD
Bij K. B. is aan de N.V. de Nederlandsche
Sojameel fabrieken te Amsterdam tot weder-
opzeggens toestemming verleend tct het be
reiden en het in den handel brengen van Soja
brood.
NEDERLANDSCH POSTMUSEUM.
Bij K. B. zijn benoemd tot leden, ven .hit
MfSMuur vaii de stichting Het Nederlandsch
Postmuseum de heeren A. A. G. v. Erven
Dorens, directeur van het gemeente-museum
en van het openlucht-museum te Arnhem;
prof. dr AV. Martin, directeur van het Mau'
ritshuis te 's-Gravenhage; J. v. Nifterik te
Haarlem; G. v. d. Schooren te Arnhem, en
P. W. Waller tc Overveen.
EEN ZELDZAAM STILLEVEN
Gisteren werd te Utrecht een partij voorwerpen, welke in de spoorwegcoupé's door
reizigers werden achtergelaten, publiek verkocht Dat vergeetachtige mannen- wel eens
een wandelstok of parapluie in de coupé laten staan is bekend, maar wat te denken
van reizigers, die bovenstaande artikelen achterlieten?
TWEEDE KAMER
DE AANSLAG OP WILLEMSTAD
Aflc
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
AFLEVERING VAN ENTSTOF.
entstof door de koepok-
iu richtingen:
In de week van 12 tot en met 18 Januari
1930 werd afgeleverd: door de entstofinrjeh-
ting te Amsterdam koepokstof voor 1319 per
sonen: tc Rotterdam voor 272 personen en te
Groningen voor 3 personen. Totaal voor 1621
personen.
ENCEPHALITIS NA INENTING.
In dc week van 12 tot en met 18 Januari
1930 werden geen gevallen van Encephalitis
na inenting ter kennis van het Staatstoezicht
op. de Volksgezondheid gebracht.
VARIOLA MINOR (ALASTRIM).
In de week van 12 tot ec met IS Januari
1930 zijn in Nederland geen gcvullen
aai-genomen.
ileze ziekte
VRAGEN VAN KAMERLEDEN
EEN WEGKWESTIE OP Z.-BEVELAND.
Het Tweede Kamerlid de heer Kersten
heeft den Minister van Waterstaat de vol
gende vragen gesteld:
Is het den Minister bekend, dat de nieu
we verkeersweg door Zuid-Beveland tot
naar ruwe schatting ongeveer 75 M. van
den over het dorp voerenden weg verwij
derd bleef? Dat aansluiting werd verkre
gen, doch dat dit verb ndend ivegdeel on
geveer 2 M. smaller werd gemaakt dan dr
weg die over het dorp voert?
Is de Minister niet van oordeel, dat doGr
dit smal gedeelte het verkeer zeer wordt
belemmerd?
SAMENVOEGING RADEN VAN
ARBEID TE ROOSENDAAL EN
BREDA
EET PERSONEEL.
Naar aanleiding van de opheffing van
den Raad van Arbeid te Roosendaal en de
samenvoeging van dezen dienst met den
Raad van Arbeid te Breda is thans ook een
beslissing genomen ten opzichte van de sa-
envoeg'ng van de beide personoel-korpsen.
In verband hiermede is aan het personeel
m den voormaligen Raad van /U-beid te
Roosendaal medegedeeld, dat het tijdelijk
aangesteld personeel zal worden ontslagen,
terwijl overigens het geheele vaste perso
neel zal worden gehandhaafd.
PROV. STOOMGEMAAL
OFFICIEELE BERICHTEN IN FRIESLAND
OVERGANG BUITEN WERKING GESTELD.
IN VREEMDEN S 'AATSDIENST
Bü K. E. is aan Frouke Riemens, te 's Gra-
Nenhage verlof verleend- tot het treden in .king te stellen. De gemiddelde waterstand
CInneesche Staatsdienst. j bedroeg gisteren 12.S c.M. boven Z.P.
Ingediend is een wetsontwerp tot wyziging
van de wet tot regeling der reiskosten van de 1
leden der Staten-Generaal en der verblijfkos
ten van de leden der Eerste Kamer der Sta
ten-Generaal.
Voorgestelc wordt, de vergoeding voor ver-
blijfkosten wegens het bijwonen van de ver
gaderingen en wegens het in commissie werk
zaam blijven r.a he: uiteengaan der vergade
ring, voor de te 's-Gravenhage wonende leden
vast te stellen op de helft van hetgeen door
de elders wonende leden wordt genoten, der
halve op f 10 per dag.
KASGELD CURAC-AOSCHE DIENST.
Ingediend is een wetsontwerp om den minis
ter van Financiën bevoegd te verklaren om hij
het openen van credieten aan den minister
van Koloniën ten behoeve van Curasao van 17
Oct. 1929 tot en met ultimo Dec. 1932. in af
wijking van het tweede lid van art. 18 der Cu-
rasaosche Comntabiliteitswet, het tegoed van
Curasao in 's Rijks schatkist té boven gaan
"met eene som van f 10.500.000.
EEN DISTRIBUTIE-KWESTIE
Ingediend is een wetsontwerp tot goedkeu
ring van een dading tusschen den staat eener
zijds en ter Gast en N'bbrig anderzijds.
De Handelsvennootschap ter Cfa-st en Nib-
brig in liquidatie, gevestigd te Amsterdam, ii
by vonnis van de arrondissementsrechtbank-
te Amsterdam d.d. Februari- 1929 veroordeeld
aan den Staat te betalen een som var
f 20.180,87% met 'rente en kosten. De vorde
ring is een uitvloeisel van de zakelijfke ver
houding tusschen de vennootschap en het voor
malig Ry'kskantoor vi/or suiker.
Nadat de firma zich tegen het vonnis in
hooger beroep had voorzien hij het gerechtshof
te Amsterdam, zyn de partijen in overleg ge
treden met het gevolg dat de vennootschap
heeft voorgesteld f 6<!00 te betalen, mits daar
voor volledige kwijting .worde Verkregen.
Het ontwerp strekt tot goedkeuring der da
ding
GRONDYERKOOP TE BERGEN Op ZOOM.
Ingediend is een wetsontwerp tot goedkeu
ring van oen onderhandschen verkoon aan de
gemeente Bergen op Zoom van gronden, be-
hoorende tot het terrein Kyk-in-de-Pot
Bergen op Zoom.
SPOORWEG GOUDA—ALPHEN.
Ingediend is een wetsontwerp, houdende
machtiging tot het aangaan van eene overeen
komst tot wijziging van die van 10 Juni/11
Mei 1819, betreffende den aanleg en de exploi
tatie van den snoorweg naar Aiohen. In ver
band met gewijzigde omstandigheden is het
de bedoeling, dat inplaats van de destijds be-
Daalde f 163.000 een bedrag van f 500.000 vopi
Rijksrekening zal worden genomen.
SUPPLETOIRE BEGROOTING.
Ingediend is een wetsontwerp tot verhoo
ging van het lie hoofdstuk der Rijksbegroo-
ting voor 1929 met f 35.513, waarby de bezol
diging van den Raad van State nader is ge-
wyzigd, van het Bezoldigingsbesluit Burgerly-
be Rüksambtenaren 1928, zoomede van de sa
larisverbetering van het tijdelijk personeel.
DE OPVOLGER VAN MR. SANNES
HEEFT ZIJN BENOEMING AANGENOMEN
Naar wij vernemen heeft de heer H. de
oer, weth. van Leeuwarden, de benoeming
in Tweede Kamerlid als opvolger van
wijlen mr. Sannes, aangenomen.
DE GRONDVERZAKKING BIJ
MOORDRECHT
DE SNELHEID DER TREINEN.
Met ingang van Maandag wordt op de
lijn RotterdamGouda met een snelheid
GO K.M. gereden, door de personentre:-
Vóór de grondverzakking bij Moor
drecht reden de treinen met een snelheid
90 K.M
Nachts rijden slechts twee goederen
treinen op de lijn.
DE POSTVLUCHTEN NAAR INDIE
HET ZEVENDE RETOURVLIEGTUIG.
VERSCHEIDEN INTELLECTUEELEN
ER BIJ BETROKKEN
Generaal Urbina geïnterviewd
Generaal Urbina is te Panama geïnter
viewd door een verslaggever van de Diario
de Panama. Het Papiamentsche blad La
Union van Curasao nam uit het relaas van
dit interview het gedeelte over, waarin Ur
bina vertelt, hoe zijn aanslag op het Water
fort te Willemstad is geschied:
„In den avond van den Ssten Juli heeft
een vijftigtal mannen, die in twee vracht
auto's waren komen aanrijden, liet fort aan
gevallen, met bijlslagen de poort doen be
zwijken, en het grootste deel van de drie
honderd soldaten en politiemannon gevan
gen genomen, en wel met geen andore wa
penen dan 39 nieuwe groote kapmessen,
twee bijlen, een pistool, twee revolvers en
nog een wapen (hachuela), buiten die, welke
men in het fort buit maakte. Mij zei ook, dat
de gevangenen, die de Ycnezolancn bevrijd
hadden, grootcndecls zijn partijgangers wa
ren, die dronken geweest waren en straat
schenderij gepleegd hadden.
Toen de verslaggever hem vroeg, hoeveel
wapenen hij op Curasao weggenomen had,
antwoordde Urbina, dat zij niets weggeno
men hadden, maar dat zij de kapmessen ver
ruild hadden voor gewjeren, die zij noodig
hadden. Het waren 250 geweren geweest,
met 900 patronen, en nog 1000 oefenpatronen,
die van geen nut geweest waren.
De ziel van de onderneming was kolonel
Ramón Torres geweest, die alle voorbereid
selen getroffen had. Hij was in het gevecht
bij La Vela do Corn gesneuveld
Na den strijd bij Coro was Urbina genood
zaakt geweest, zich met zijn troepen terug
te trekken in de bergen van Churuguara.
omdat hij geen munitie had, om verder te
vechten. In zijn troepen waren verscheidene
inteïlectueelen en studenten."
NED. BOND TOT BESCHERMING
VAN ZUIGELINGEN
De Ned. Bond tot bescherming van Zuige
lingen heeft een brochure uitgegeven, bevat
tende de cijfers der geboorte en der zuigelin
gensterfte in de verschillende gemeenten des
lands in de jaren 1921192S en ter vergelij
king daarnaast de cijfers der zuigelingen
sterfte in de tijdvakken 1909—1913, 1914—
1918 en 1919—1923.
De sterfte in de periode 1924—1928 ver
toont, vergeleken met de vorige perioden, da
ling; een gelukkige omstandigheid. Du bro
chure laat zien, dat de sterfte in 't algemeen
i grootere gemeenten lager is dan in klei-
en tevens dat Noord-Holland de provin-
e met het laagste sterftecijfer is.
Op een kaart, welke aan de brochure toe-
ivoegd is, wordt een overzichtelijk beeld
in den toestand in ons land gegev
Het Bestuur van den Bond is gaarne bereid
belangstellenden, die plannen beramen of
uitvoeren ter verbetering van de !ev_.„
rwaarden der zuigelingen, zijn medewer
king te verleencn. Men wende zich daartoe
tot het secretariaat vaft den Bond Servaas
Bolwerk 14, te Utrecht.
DE KEURMEESTERS
•T IS WALGELIJK MIS IN
HOLLAND
Of we er al of geen melding van maken,
de dwaze wereld gaat met de dwaasheden
door.
Ze worden mogelijk in den loop der jarua
iets eleganter, maar ze blijven even vor
foeilijk.
Jaren geleden werd de pers uitgenoodigd
om een interessante tentoonstelling van
„de Mensch" te bezichtigen. Daar vonden we
als attractie een vrouw, die voor zeemeer
min speelde.
Nooit héb ik de smeekende oogen, welke
van ontzaglijk veel leed en lijden getuig
den. vergeten.
We hebben 't geival aan den Burgemees
ter gerapporteerd en als ik me niet vergis,
is toen aan dit drama een eind gemaakt.
Tast men thans rnet het walgelijk gesol
met „Miss Holland" de mensctiemvaarJe
minder aan? Ik zie het niet in.
Natuurlijk, er is verschil.
De circusman, die de zeemeermin tc kijk
®et en het slachtoffer zeir, waren waar
schijnlijk door honger gedwongen.
Het stelletje keurmeesters, dat het men-
schenvee thans critisch onderzoekt, heeft
andere motieven, welke 't best onbesproken
blijven; en de „dames", die zich laten ten
toonstellen, doen dat zeker niet om de ar
moede van arme gezinsgenooten af la won
den en ook niet om „in stilte te bloeien".
Ook is een overheidsverbod niet waar*
schijnlijk.
't Geval is op zich zelf al miserabel ge
noeg en nu wordt bovendien de eene dwaas
heid nog op de andere gestapeld.
De knappe bollen, die zichjurv noe
men, loopen er eerst in, door een heer, die
zijn portret inzond, op tc roepen om als
„draagster" van vrouwenschoon gekeurd te
worden.
Eerste belachelijkheid.
In plaats van onmiddellijk naar hu's te
gaan en zich weg te schamen, begaan ze
een tweede flater.
Ze gaven den prijs aan een jongedame,
die acht of negen jaar boven de aangege
ven leeftijdsgrens is.
De Burgerlijke Stand, welke zich niet laat
misleiden, omdat hij zuiver «akelijk is, eu
n et als „jury" optreedt, brengt de waar
heid aan het licht en de „heeren", die hel
weten, maken zich andermaal belachelijk.
Ze dragen een zotskop inet twee verdie
pingen.
En hebben dan nog den moed om een
ander tot „Koningin der schoonheid" uitte
roepen. Ze heet mej. van de Rest.
Och ja, de rest is net zoo. 't Is -een op
stapeling van walgelijke dwaasheid.
't Is mis met de miss en het eenvaudii»K
volk zet nog een achtervoegsel aan miss
d.w.z, dat het walgelijk mis is!
DE NIEUWE SPOORWEG
IN NOORD-HOLLAND
De spoorw egverbinding Anna-Paulowna
leringen, die een lengte zal krijgen van
pl.rn. 17 K.M., wordt aangelegd voor dubbel
spoor. Ongeveer 400 M. ten Noorden van het
slation Anna-Paulowna zal de nieuwe baan
zich aftakken van de lijn Amsterdam—Den
Helder, om, naar het Oosten afbuigend, Don
t te bereiken- Om aansluiting op het
emplacement van het station Anna-Pau
lowna te verkrijgen, zal dit worden uitge
breid. Ook de dichtbij gelegen brug over
de Molcnvaart zal verlengd en verbreed
moeten worden, omdat daar nu vier sporen
op komen te liggen.
Op Wieringen is langs de spoorbaan een
rijksweg geprojecteerd, die aan weerskan
ten een rijwielpad zal krijgen. Deze weg
zal. met dien over don afsluitdijk en den
spoedig door de Zuiderzeewerken aan te
leggen verkeersweg eerlang de verbinding
•ormen tusschen Den Helder en Friesland.
GEDENKTEEKEN G. S. VLIEGER
Maandag a.s. te kwart voor één wordt aan
de Sluis te Weurt in het Maas-Waalkanaal,
in tegenwoordigheid van autoriteiten en
leden van de vereeniging „Sohuttevaer" een
gedenkplaat onthuld ter nagedachtenis van
den in 1923 overleden secretaris van Schut-
tevaer, den heer G. S. Vlieger.
JEUGDHERBERG
OP DE VELUWE.
In de dezer dagen gehouden bestuursver
gadering van het Nederlandsch Jeugdlei
ders-Instituut is besloten de „Heemhoeve",
gelegen hij de gemeente Epe op de VIuwe.
te koopen en na verbouwing in te richten
als Jeugdherberg, welke plaats zal h eden
aan een kleine \ijftig gasten.
EENDRACHT MAAKT MACHT
Vraagt een betere dienstregeling.
De vereeniging van personeel in dienst hij
en rijkswaterstaat, Eendracht maakt
Macht, heeft aan den minister van water
staat een telegram gezonden, waarin de in-
oering van oen betere dienst- en rusttijden
regeling wordt verzocht.
DE
WEG MIDDELBURG-
VEERE
WORDT VERBETERD.
De gemeenteraad van Veere besloot mede
werking te verleenen aan de verbetering
van den weg VeereMiddelburg, waartoe de
gemeenteraad van laatstgenoemde plaats
eenigen tijd geleden reeds besloot en waar
voor ook uit het wegenfonds bereids steun
werd toegezegd.
DE NIEUWE MAASBRUG
ZIJN DE PLANNEN AFGEKEURD?
In de gisteravond gehouden zitting van
den gemeenteraad van Maastricht deelde de
voorzitter mee, dat B. en W. een onderhoud
gehad hebben met den architect van de
nieuwe brug en dat de volgende week B. en
W., de Schoonheidscommissie en ir. Bremer
zullen samenkomen. Naar verluidt, kun de
commissie met de geprojecteerde plann?n
niet instemmen.