I DE HAAGSCHE CONFERENTIE VRIJDAG 17 JANUARI 1930EERSTE BLAD PAG. 7 IN HET WESTEN RUST OP HET OOSTELIJK FRONT GEEN NIEUWS j De spanning is er uit Nu de sanctie kwestie is opgelost z-U11 tus Be hen Duitschland en zijn crediteuren geen vraagstukken meer hangende, die beroering vermogen te verwekken. Dc van een deel der Duitsche schuld is stellig ten niet gemakkelijk probleem, maar toch cw>k weer niet van dien aard, dat alles er omheen te hoop loopt. t Het is dan ook gisteren op en rondom net Binnenhof buitengewoon rustig C*™6™; Zelfs maken vele buitenlanders zich ai ge reed om vandaag te vertrekken. UterUjk Za- terdagmiddag wordt dc conferentife gesloten. Ilet Young-plan is dan wel in veilige ha\en. Ook al zouden dan dc „Ost-Fraen de Maag- Stukken van dc oostelijke schuldregelingen, niet geheel zijn afgedaan, dan nog gaat D1ï>e verwachting is. dat de oostelijke kwes ties dan nog wel niet tot een einde zullen ziin gebracht. Hoe belangrijk ze echter ook mogen worden geacht, zc zullen geen striu- heiblok worden op den weg naar het groove doel: de onderteekening van liet Young-plan. Over de sancties behoeven wc met icei 1,1 De Uitgewisselde cn door beide partijen aanvaarde documenten, hebben zoowel ui den kring der Duitschers als m dien van 'de crediteuren bevrediging gegeven. M oens dagavond is daarvan in gczelligen kring ge- War. r het nu voor beiden nog op aan komt, is om een toelichting cr van zoodanig on te stollen, dat do Duitschers daarmede in hun land en de Franschen bij hun landge noten tevredenheid over het resultaat wek ken. Dat is dus een kwestie van binnenlano- sche politiek AVe twijfelen er niet aan of beide partijen sullen elk voor zich op verkregen succes bo gen hoewel we geloovcn, dat do Duitschers dit met meer recht zullen kunnen doen dan do Franschen. Immers herleving van het verdrag van Versailles op een zeker punt is nu absoluut uitgesloten. Komt er een met opzet uitgelokte moeilijkheid van beteekems, dan zal de oplossing er van geheel langs volkenrechtelijken weg moeten .worden gc- xocht. Gistermorgen hebben de zes zicli bezig ge houden met de mobilisatie der Duitsche schuld. Tardieu wilde waarborgen hebben niet al leen dat de plaatsing der internationale lee ning niet zou worden bemoeilijkt door eigen Duitsche regecringslceningen, maar evenmui door leeningen van de onafhankelijke bedrij ven als de rijfcspost cn dc rijksspoorwegen. Minister Moldenhaucr kon deze verzeke ring niet zonder meer geveu en Vroeg daar om een uitzondering van de verplichting om geen buitenlandsche leeningen tc sluiten, voor één begrootingsjaar voor de spoorwegen en de posterijen, waarvoor 500 millioen Mark noodjg geacht wordt. Besloten werd, dezo kwestie door de bankiers te doen bespreken. De Duitsche minister van Posterijen cn dc directeur van de Hcichsbahn zullen in ver band daarmee naar. Pen Haag komen om aan de besprekingen deel te nemen. Daar om is dc zitting verdaagd tot heden 5 uur. Het is dc bedoeling om Zaterdagochtend Üc kleinere staten tot de besprekingen uit te noodigen. De hoop is voorts we zeiden het reeds dan 's middags de slotzitting te kunnen houden. Vrijdagmorgen om 10 uur zullen de zes uitnoodigende mogendheden zich bezit: hou den met het werk der juristencommissie in verband met het vaststellen van de docu menten der conferentie. Men acht het waarschijnlijk dat in over eenstemming met hetgeen de juristencom missie in haar bijeenkomst te Brussel als toelaatbaar had geoordeeld, onderteekening van het Young-plan met betrekking tot liet Duitsche herstclvraagstuk hier zal plaats hebben, ook al zouden dc Oostelijke staten, doordat zij met hun arbeid nog niet gereed zijn, niet tot onderteekening in Den Ilaag overgaan. Deze hebben er belang bij om zooveel mo gelijk spoed te betrachten, o. m. in verband met de zetels in het directorium der Inter nationale Bank. Zij komen daarvoor niet in aanmerking, zoolang ze het Young-plan niet mee hebben onderteekend. Omtrent de besprekingen in de niet-Duit- srhe commissie, vernamen we, dat de voor gisteren aangekondigde vergadering ter be spreking van het Oostenrijksche vraagstuk niet is doorgegaan. De gang van zaken in de bijeenkomsten der sub-commissies en in de onderlinge, besprokingen is nog steeds niet bevredigend. Overwogen wordt dan ook, om indien deze kwesties niet gerégeld zijn od den dag, waarop de Duitsche hcrstclvraag- stukken zijn opgelost, voor dezo laatste vraagstukken een afzonderlijk verdrag te on derteekenen en de Oostelijke kwesties door. de betrokkenen eveneens afzonderlijk tc doen regelen. Wat de Kleine Entente cu Hongarije betreft,' schijnt „in beginsel" vrijwel overeen stemming te bestaan omtrent een regolmg met betrekking tot de particulieren, die door de agrarische'hervormingen schade hebben geleden. Deze zouden zich direct met de be treffende regeeringen in verbinding moeten stellen ten einde tot een vergelijk tc trachten te geroken. Gelukt dit binnen 6 maanden niet, dan zullen de gemengde scheidsgerechten voor deze gevallen uitspraak moeten doen. Doch de te betalen bedragen zullen niet door d<v betreffende regeeringen worden uitbetaald, maar door een tc vormen gemeenschappe lijke kas, waaruit de betalingen proportio neel zullen geschieden. Voor alle andere particuliere schadeloos stellingen verlangt Hongarije dat de gemeng de scheidsgerechten gewoon blijven werken. Daartegen is nooit aangevoerd dat die scheidsgerechten voor die zaken niet compe tent zouden zijn, cn bovendien heeft dc Hon- gaarsche regeoring geen volmacht gekreg' t noch verlangd om in naam van deze parti culieren te onderhandelen en een vergelijk tot stand te brengen. tiet schijnt, dat Italië dit denkbeeld sterk ondersteunt. Gistermiddag is hét#in particu liere besprekingen nader bekeken. PERS-CHEF ZECHLIN NOENMAALT MET DE HOLLANDSCHE JOURNALISTEN. De Duitsche pers-chef Dr. Zcchlin heeft gis termiddag in Motel Central aan een twaalf tal Nederlnndsche journalisten ecu noen maal aangeboden dat bijgewoond werd dooi den Duitschen Gezant Graaf Julius von Zeelt iBurkcrsroda, den Gezanlschapsraad, den heer Roediger cn dc onderchefs Pr. Wingrn en Dr. Heide. Dr. Zechlin heeft aan dit noenmaal een zeer geestige tafelrede gehouden. Als oudste aanwezige Neclerlandscho journalisten heeft Mr. B.'linfante, Directeur van het Ne- derlandseh Correspondentie-Bureau, namens hen Dr. Zecjtlm dank gezegd voor de vrien delijke uitnoodiging en de uitnemende, taak humoristische wijze, waarop hij de Nedcr- landsche Pers in vele persconferenties heeft voorgelicht. Ter rechterzijde van Dr. Zechlin was de Secretaris-Genoraal van het Alge meen Perscomité, Dr. van Blankcnstein geze ten. Bij het dessert verscheen Rijksminister Curtius, die zich gcruimen tijd met dc aan- ezigen heeft onderhouden. De gesprekken waren zeer vrij en onge dwongen en waren niet zonder waarde ter beoordeeling van allerlei momenten in het gebeuren ter Conferentie. De Fransehe gezant heeft gister een noen maal gegeven ter eere van den heer Tardieu, voorzitter van den Fransehen ministerraad en president van do Fransehe Delegatie tor Ilaagsche Conferentie. Aan het noenmaal namen ook deel: de minister van Buitenlandsche Zaken en mevr. Beelaerts van Blokland, de heer en mevr. llenri Cbérbn, de heer Loucheur, de heer Venizelos, dc lieer llymans, de heer Titulcs- co, de heor cn mevr, Beqèsj, de Belgische ge zant te.'s-Graveolhnge en mevr. Maskens. DE VOLKENBONDSRAAD DE SLOTZITTING DUITSCHLAND EN POLEN Na Zaleski heeft in den Volkenbond nog uinones dc Leou gesproken, de ccnige der tegenwoordige -leden, die aan do eerste reads zitting 1e Parijs heeft deelgenomen. Hij her dacht dc leidende staatslieden, welke over deden zijn. Nadat nog enkele zaken geregeld waren, erd dc öSste raadszitting gesloten. Bij de besprekingen tusschen staatssecre taris Von Soluiihert. en don Poolschon mi nis- er van buitenlandsche zaken, Zaleski, is er-gaande overeenstemming bereikt, zoo wel ten opzichte van de liquidatie-overeen komst als van de economische onderhande lingen tusschen Duitschland en Polen. Men neemt aan, dat de onderhandelingen ver het handelsverdrag over ongeveer een eek te Warschau kunnen worden hervat. Voor de liquidatie-overeenkomst zijn nauw keuriger omschrijvingen uitgewerkt. Deze "vorcenkomst zal waarschijnlijk de volgen- week definitief worden onderteekend. Met betrekking tot de economische onder handelingen wordt verklaard, dat de be scherming van den Duitschen landbouw daarbij ton volle gehandhaafd is en dat het contingent voor den uitvoer van varkens niet wordt verhoogd. DE FINANCIEN VAN CHICAGO HET SCHOOLSTELSEL BANKROET DE SCHOLEN MOETEN SLUITEN Men weet, dat het met de financiën der stad Chicago heel leelijk mis is. Do voor zitter van den onderwijsraad heeft nu me degedeeld: Het schoolstelsel van Chicago is bankroet en we zullen in een paar woken moeten sluiten. Ik heb bericht gekreg-m, dat de anticipatiebüjettcn (op de belasting) niet in Chicago of New-York verkocht kunnen worden als de onderwijzers en andere em ployés van den onderwijsraad niet gratis wallen werken, waai-schijnlijk een kwestie van maanden nog -jvel. Als er geen uitkomst komt. zijn de scholen veroordeeld. Ik heb alles gedaan, wat mogelijk is, maar ik ben aan het eind van'mijn Latijn en kan me niet meer keeren of draaien. Hij voegde nog aan toe, dat de onderwijsraad al c schuld heeft van een kleine 8 500.000. DE MACHT VAN SCHACHT GEEN REGEERING NAAST DE REGEERING EEN SOCIALISTISCHE MOTIE In zijn gister gehouden zitting heeft het bestuur van de sociaal-democratische frac- in den Duitschen Rijksdag met alRö- meene stemmen een motie aanvaard, waar- vordt gezogd, dat naast de, rijksregee- in geen 'geval een regeoring van de Rijksbank kan worden gedoogd. De rijkste.- geering zal door de sociaal-democratische tie worden uitgenoodigd terstond na den jgkecT van <Je Duitsche' delegatie de mo gelijkheid te onderzoeken om de wet op do Rijksbank zoodanig te wijzigen, dat door het rijk wal meer invloed op de leiding van dit instituut kan worde» geoefend. Voorts word het feit gehekeld, dat Dr. Schacht het sluiten, van buitenlandsche lee- ningon door gemeenten blijft belemmeren. De bestrijding van de werkloosheid wordt hierdoor uiterst moeilijk. INGEZONDEN MEDEDEELINO. VOELT HOE Genius Wond balsem springende handen geneest Voelt hoe de pijn wegtrekt, ziet hoe de zalf diep in de huid dringt, en zegt: „Ja, Genius Wondbalsum dat helpt tenminste." 25 cn 50 cis. NED. CHR. BOUWVAKARBEI DERSBON D. Te Grypskerk is na een rede van den dis trictsbestuurder, den heer Varkevisscher te G.oaingen, een afdeeling opgericht Ned. Chr. Bouwvakarbeidersbond. Weerbericht. Barometcnitand. Matige tot zwakke Oostelijke tot Zuidooste lijke wind, licht bewolkt met niorgcnncve\ droog weer, lichte vorst des nachts, overdag weinig verandering in temperatuur. FIETSERS l.lt H l <>P» j Van 1819 Jan. van 4.49 nam. tot 7.31 vm. DE VEENDAMMER HYPOTHEEKBANK HET GETUIGENVERHOOR DE TWEEDE DAG GETUIGE M0HR1NG KON DE ZAAK MET OVERZIEN Z. K. TI. do Prins is voornemens vanavond een gedeelte hij te wonen van een ontvangst, welke de Duitsche Gezant te 's-Gravenhage. Graaf, von Zech-Burkersroda, aanbiedt aan de leden der Duitsche Delegatie ter Haag- sche Conferentie en aan de loden der Duit sche Kolonie in de Residentie. JURISTEN EN BANKIERS. De Juristencommissie betreffende de Bank cn de organisatiecommissie hebben met de 5 Zwitsersche gedelegeerden besprekingen gehouden over de vestiging der Bank in Ba zel, In deze besprekingen is de vraag gere zen, of de aan Zwitserland op te leggen verplichtingen als 1/ind waar de Bank ge vestigd is. 'moeten worden neergelegd in een Staatsverdrag, dan wel iii een bijzondere Zwitsersche vet. Men is het hierover nog niet eens gewor den; heden worden hieroveT de beraadsla gingen-.\Mprtge?eL - -- .v DE OOSTELIJKE KWESTIES. Gisternamiddag te 4 uur zijn in Hotel Witte brug besprekingen gehouden over de Oostelijke vraagstukken. Loucheur verklaarde na afloop daarvan, dat de- regeling vau al deze vraagstukken nog wel 5 maan len zal elschen. Mon stelt zich yöpr de'bespreking na afloop der con ferentie later ,in Parijs voort te zetten. P.T.T. FILM. In tegemvoordigheid van een groot aantal journalisten is gistermiddag om 5 uur in I gedaan om den godsdienst van een van na- de zaal van' den kunstkring de voor het ture godsdienstig volk te onderdrukken, Staatsbedrijf der P.T.T. opgenomen film van heeft een centraal antireligieus museum ge de Haagsche Conferentie in Augustus ver- opend. De bedoeling van deae nieuwe in- toond. stelling is de kerk te laten zien als een De chef van den persdienst van dit Staats 1 staatsinstelling, die het tsarisme d ende in bedrijf hield na een woord van verwelko-1 het verdrukken en verlagen van de arbei- cning door Mr. Plemp van Duivelard een ders en boeren, korte inleiding, waarna de film met veel Iconen worden tentoongesteld, die OFFICIERENCOMPLOT TE PETERSBURG? Volgens een bericht is te Leningrad (Pe tersburg) een complot van officieren van het vroegere Russische dragondersregJiDent. ontdekt, dat ten doel had, het staatsgezag te ondermijnen door vaJsch geld in omloop te brengen. Beweerd wordt, dat de officieren getracht hebben, gTOote hoeveelheden valsch geld in omloop te brengen, dat door medeplichtigen in Duitschland zou zijn vervaardigd. EEN ANTI-RELIGIEUS MUSEUM. Redding in het „vijfjarig prcductieplan". HET SKLAREK-SCHANAAL EEN ONPEILBARE POEL DE STASD VAN HET ONDERZOEK In de Sklarelt-commlssle van den Pruisi sche» landdag speelden zich gisteren opge wonden toon celen .af. Dc commissie had besloten eenlge belang rijke kwesties betreffende de financiën van dc stad Berlijn, voorloopig niet te onderzoe ken om den. toestand niet nog moeilijker tc maken. Desondanks-stelde afgevaardigde Koch aan don met het onderzoek belasten commissa ris Tapolski verschillende belangrijke vra gen over deze kwesties. Hij vroeg o.a. of het juist was,, dat 25 mil lioen mark jjit het woningfonds waren ver dwenen, en wilde weten, waar cenige be dragen, door bouwmaatschappijen gedepo neerd voor het verkrijgen van bouwvergun ningen, waren gebleven. De afgevaardigde meende, dat voor dezo dingen niet de gemeenteontvanger, maai- de eerste burgemeester verantwoordelijk was. Tij deus de rede van Koch protest eerden dc regccringsparlijen-en do volkspartij fel tegen de vragen, die hij stelde, en beschuldigden Koch van woordbreuk. De voorzitter verklaarde ten slotte, dat krachtens besluit der commissie deze kwes ties thans niet aan do orde waren. Na de afhandeling van de vragen van af gevaardigde £och gaf Tapolski een algemeen overzicht van den stand van het onderzoek. In totaal is tegen 16 stedelijke ambtenaren een disciplinair onderzoek geopend en in ivaljen is Het aan het licht gekomen iaal reeds voldoende gebleken voor een strafrechtelijke vervolging. De beschuldigingen tegen opperburge meester Böss spruiten niet alleen voort uit de bekende- bon.tmantelaffaire; er zijn ook andere beschuldigingen tegen hem inge bracht. maar het voorloopig onderzoek loopt ten einde. In de boeken van de firma Sklarek zijn m totaal voor 7 tot 8. millioen mark eerlijke re keningen en voor ongeveer 20 millioen ge heel of gedeeltelik vervalschte rekeningen aangetroffen. De bijzonderheden worden nog onderzocht De commissie ging hierop tot Donderdag 6 Februari uiteen, wanneer commissaris Ta polski met het gehecle vooronderzoek klaar hoopt te zijn. succes vertoond w erd. SPOORWEGONGELUK IN ZUID AFRIKA. tlonale heiligen voorstellen, gekleed in riike gewaden ian goud, zilver en edelgesteen ten en bicgraf eën zijn hieraan toegevoegd, om de arbeiders er op tc wijzen, <iat neen van hen wist, wat het was te zwoegen voor zijn dagelijkscii brood eu dat zij hoofdzake- To Port Elisabeth is de maütrein uit Jo- JOk bestonden uit rijke landeigenaars, aarts- hfumesbpig op een raaigeerendon locaaJtrein bisschoppen en bisschoppen. geloop en door verkeerden wisselstaiid. Een conducteur, die den sneltrein zag naderen, Liep met een roode vlag de rails op, maar ziin signaal-werd pas bemerkt, toen een aan rijding" niet meer tc vermijden was, ofschoon de machinist van den sneltrein nog zoo krachtig remmen kon, dat cl leen het laatste deel van den anderen trein door de locomo tief gegrepen werd. De laatste wagen werd omgeworpen; waarbij 17 passagiers gewond werden, een paar vrij ernstig. NOODWEER IN PALESTINA. Een geweldige storm heeft sinds Woens dag in Palestina gewoed en het gcheele spoorwegverkeer was gister ontredderd. Tus schen Jaffa en Jeruzalem zijn groote rots blokken op de rails gevallen en bij Gaza is een stuk spoordijk ter lengte van 2 mijl door overat room in gen weggespoeld, zoodat geen enkele trein uit Jeruzalem naar Egypte kan vertrekken. Men hoopt vandaag een noodverbinding over Askalon tot staaid te kunnen brengen. -Te Wemigèrodé werd een werkplaats van valsche munters ontdekt onder zee.r bijzon dere omstandigheden. De werkplaats be vond zirii nl. in de woning van een vrouw, die zelfmoord had gepleegd. Toen de poli tie in verhand hiermede een onderzoek in stelde,- ontdekte zijverschillende, werktui gen voor liet vervaardigen van valsh geld. "Een nader onderzoek werd daarop inge steld, met het gevolg, dat twee valsche mun ters, die stukken van 2 Mark vervaardigd en in omloop gebracht hadden; in hechtenis werdengenomen. De „Metcor", het vroegere jacht van den i Ex-Keizer, dat na deri oorlog door den j Indiër Mody was gekocht en toen den naam „Minekai" heeft gekregen, is gisteren in de haven van Marseille door een brand grooten- i deels vernield. i Het jaoht was op 't punt een reis over Spanje naar Amerika tc ondernemen. Bij de ontploffing zijn een stoker en een Russisch schilder, die zich ook aan boord bevond, ernstig gewond. Documenten worden tentoongesteld, om dp kerk in een allerongunstigst daglicht te stel len cn ze voor te stellen als een instelling, die haar onheilspellende schaduw werpt over de levens van 150.000.000 meuschen. Tot hun redding worden de Russische arbeiders en boeren gevraagd, hun vertrouwen te schenken aan het „vijfjarig productieplan". OPTOCHTEN EN VERGADERINGEN IN DE OPEN LUCHT IN PRUISEN VERBODEN. Grzesinski, de Pruisisohe minister van binnenlandsche zaken, heeft optochten en vergaderingen in de open lucht voor heel Pruisen verboden, omdat zij bij de huidige relletjes van radicale oganisaties een ge vaar voor do openbare veiligheid opleveren Uitzonderingen zijn mogelijk, doch moeten aangevraagd worden. DE OPSTAND OP SAMOA. Uit Wellington, in Nieuw-Zeeland, wordt gemold, dat een aantal leden van de „Mand' de kustdorpen op Samoa hebben veriatan en zich naar de binnenlanden hebben te ruggetrokken. De marinesoldaten van de „Guntedin" verviolgen de Miaudleden, die een belangrijk aandeel hebben in de op stand te Samoa. Uit Apia wordt geimeld, dat aan de West kust negen oorlogskano's voor anker lagen, die door de marirne-soldaten in beslag zijn genomen. Bij een nauwgezet onderzoek van twee dorpeu is een groote hoeveelheid oorlogsmateriaal cn wapens gevonden, evenals een groot aantal manifesten, die den titel droegen: „Samoa voor de Sarno- eezen". Al bet gevondene is in beslag ge nomen ONTPLOFFING. In een Ammoniakfabriek bij Wazlsrs, nabij Lyon, ontplofte plotseling een tank. Vijf arbeiders liepen ernstige brandwonden op en moesten naar het ziekenhuis wordon overgebradht, waar twee arbeiders korten tijd later overleden, terwijl een derde nog steeds in levensgevaar verkeert. DE OPSTAND IN CHINA. Bij Hoichow, de voornaamste haven vaar het eiland Hainau, wordt hevig gevochten. Anti-regeeringsfcroepen bezetten de stad. Dé Britsche sloep „Wagnolia" begeeft zich naar Hoichow, om -de vreemdelingen te beschermen. DRIE SPOORWEGONGELUKKEN IN FRANKRIJK PARIJS, 17 Januari. Gister hebben op drie verschillende plaatsen in Frankrijk spoor- wegongevallon plaats gevonden- tengevolge waarvan drie personen werden - gedood en tien gewond, waarvan zeven ernstig. Do expres-trein Cherbourg—Parijs, waar mee de passagiers van het Duitsche stoom schip Bremen naar de Fransehe hoofdstad werden gebracht, reed bij Brcuval op een rangeorlommotief, waardoor een passagier en de hoofdconducteur werden gewond. Een ernstig ongeval had plaats op het tra ject Vichy—Thiers bij den uitgang van een tunnel. FÏcn locomotief die een zoogenaam de platformwagon duwde cn botsing met een andere locomotief. Nog voor de arbeiders zich in veiligheid konden bren gen is de platformwagon tusschen beide lo comotieven in elkaar gedrukt. Uit de puin- hoopen werden twee lijken geborgen, terwijl zes wegwerkers in hdpeloozen toestand naar een ziekenhuis moesten worden overgebracht. Het derde ongeval vond plaats te Wing les. nabij Rijssel in Noord-Frankrijk. De locomo tief van een goederentrein stond op een 12 Meter hoogen spoordijk, die in reparatie was. Waarschijnlijk door inzakking van den dijk stortte het gevaarte langs de helling naar beneden. De machinist kwam onder de ma chine terecht en was onmiddellijk, dood, ter wijl de stoker met ernstige, verwondingen werd opgenomen. DE PAPEGAAIENZIEKTE INVOERVERBOD IN PRUISEN. Te Hartha (Duitschland) zijn onder ver schijnselen van papegaaienziekte drie per sonen ernstig ziek geworden. Zij kunnen niet verzorgd worden. De autoriteiten hebben strenge voorzorgsmaatregelen getroffen. In Pruisen is een wet uitgevaardigd, waar door de invoer van papegaaien en parkieten tot nader ordo verboden wordt. Gistermorgen werd de behandeling van de strafzaak in hooger beroep tegen Salomon Licbermann door het Amsterdamsche rechtshof voortgezet. De belangstelling van de zijde der balie, die den eersten dag, vooral tijdens het ver hoor van mr. L- van Gigh, zeer groot is ge weest, is danig afgenomen. Op do publieke tribune echter is de belangstelling weer nemende. Bij den aanvang der zitting deelt de pre sident mede, dat het hof niet alle getuigen, die eigenlijk gehoord moeten worden, kan ondervragen. Een hunner mr. Kappeyne, vertoeft, naar de procureur-generaal mededeelt, momenteel In Indiö én kan dus niet voor het hof schijnen. Het hof zal zich bepalen tot hor verder verhoor van den getuige J. J. Woltman,ex- directeur van de Veendammer Hypotheek bank en het hooren van den getuige A- C Möhring die den vorigen getuige eenlgen -tijd is opgevolgd als directeur van de Veen- dammer. Zaterdag zullen de getuigen die. niet hoord kunnen worden, voor het hof moeten verschijnen. - De president ondervraagt daarop den getuige Woltman en den deskundige mr. Van Nierop, over de bedrijfsresiiltaten van de Veendammer Hy potheekbank vóór den verkoop der aaudee- len aan Licbermann. Mr. van Nierop deelt mede. dat de onder zoekingen hebben uitgewezen dat. de debi teuren van de Veendammer grootendeels niet volwaardig waren. Dezo .getuige is oyer 't algemeen van oor deel, dat de balansen van de Veendammer in de laatste jaren voor de oandeelenver- koop geflatteerd waren. Getuige Woltman: Wanneer het waar ls wat u zegt dat zou ik het er later op heb ben aangelegd stelselmatig den koers te drukken. Doch jiiist in de'tijden. wraariu met Licbermann onderhandelde, bedroeg de beurskoers 75 a 80 procent. President: Dat hebt u vroeger anders gezegd. Wij hebben nooit uit uw verkla ringen iets anders kunnen opmaken, dan dat de koers 65 pet bedroeg en dat. er dus 35 pet. .muziek" in de zaak zat. Nog een andere kwestie, wil ik hier onder- de aan dacht brengen. U verkocht de Veendammer aan Liebér'mann zónder dat.u de eigenaar was. Getuige Woltman: Ik bezat 960 aandee- leu. De president: Juist, maar behalve de 960 waren er nog honderd en zestig, die in an dere handen waren. U vertegenwoordigde wel de meerderheid der aandeelen, maar u mocht zich toch niet als de eigenaar van bank beschouwen. Getuige: Ik heb slechts mijn aandeelen verkocht De president: Neen, want de koopsom werd bepaald naar de waarde van de bank. U hebt in 't geheel geen rekening gehouden met de belangen der andere aandeelhou ders. Getuige Woltman verklaart, daarna dat hij de zinsnede van het concept-contract van Mr. Schürniann, waarin wordt bepaald, dat Licbermann voor den koop der aandeelen, volledige inzage mocht hebben in de boe.ken van de Veendammer, niet heeft geschrapt Als da overwaarde, dia volgens den getuige Woltman in de Veendammer aanwezig was ter sprake komt zegt de verd. Liebermann, dat in de boeken - deze overwaarde werd geschat op f 486-000, l0„pm r* terwijl zo in werkelijkheid niet meer dan in f mooo bc(]rocg. De president: Maar hebt u dat dan niet nagegaan? Verd: Ik was door get Woltman in de overtuiging gebracht, dat de toestand van de Veendammer mooier was dan de balans aanwees. Dit werd mij trouwens ook gezegd door mr. Schiirmann en den accountant Smits. Ter sprake komt dan een brief promotor Scdeijn, waarin deze aan Lieber mann bericht, dat er in de beleggingsmaat schappijen een ovenvaarde aanwezig is van iy> millioen gulden. De verdediger, mr. Duys, vraagt, of deze mededceling afkomstig is van den getuige Woltman. Getuig e: Neen, dat ls een conclusie Sedeijn zelf Mr- Duys: Achtte u de waarde van de beleggingsmaatschappijen groot? Getuige: Neen, het waren 3rdachtó: Zoo nauwkeurig heb ik er mij geen rekenschap van gegeven. De pre. side nt brengt vorvxtgeos de bo* noEcnmg vau het nieuwe bestuur van do Veendammer ter sprake. Da verdachte ©egt dat Mr. Van G'gh de Damen der nieuwe bestuurderen heeft genoemd. De getuige Woltman antwoordt op een vraag van den president met gedacht té hebben aan de d> saglo-calculatio bij het vaststellen van den koopnriis. De president: Ik bob altijd gemeend, dat u bij dc berekening van de 2J.4 millioen ovenvaarde daa.rm«?do wel rekening hield. De getuige: In geen g'-wal De president: Mooie politiek! LT hel.t dus niet in het rn'nst rekening gehouden met de belangen der pandbriefhouders "r. Duys stelt de getuige de vraag of hij geweten heeft dat er hypotheken van do Veen dar.» er verzilverd u-orden na de over dracht dor aandeelen Getuige: Dat wist ik niet Mr. D u y s: Voor den rechtercommissaris hebt u verklaard te weten dat er gelden van do Veendammer zouden worden uitge zet in het buitenland. I-loc kan men gelden uitzetten zonder allereerst de hypotheken V 'lverd te hebben? Urn hal ft wee schorst de president de zit ting voor den tijd van drie kwartier. De voortrcttlnq. Daarna wordt iftvoerig de kwestie van de één m'llio'Ji gulden in contanten en de i millioen gulden in hypotheken beha "d l i. Liebermann verklaart voorts dat hij op 15 Juni absoluut van plan was 2V2 mil* lioen in contanten te betalen. Hij was, al dus verklaarde verdachte, ?oed vcor ieder bedrag, tot f G5.ono.0f» M-ar ze moesten hem 2 maanden den tijd laten. Ter sprake komt voorts de vraag of Smits ook geen voordeed uit de transactios ver* wachtte. Gotuge Wol tmann: Daar weet ikmcU van. Verdachte: Dan zal ik eens wat vrar gen. Zijn Smits en Woltmann niet uit el kaar gegaan, omdat Woltmann hem meer beloofd had? Get. Woltmann: Hij had meer ver wacht. Hij kroeg f 25,00b. Vervolgens komt men tot de vergadering van 25 Juni fflie, BENDE AUTODIEVEN AANGEHOUDEN. De Antwerpsche politie heeft een zestal personen aangehouden, die zich bezig hiel den met het stelen van auto's. Onder de go- arresteerden zijn vier Nederlanders, een ze kere van L. en Van der M. en twee chauf feurs uit Chaam, nl. K. en v. H. De laatstr genoemden moesten zich'belasten met het overbrengen der gestolen- auto's "naar Ne derland.' stropmaatschappljen. Mr. Duys: Mijnheer de president, dan leg ik u de verklaringen van dezen getuige over, die hij heeft afgelegd voor de recht bank. Destijds heeft hij precies het tegen overgestelde verklaard. n.L dat de beleg gingsmaatschappijen goed waren. De verdediger legt daarop een brief over van Sedeijn aan mr. Duys, waarin Se deijn meedeelt, dat de getuige Woltman hem mondeling allergunstigste inlichtingen heeft gedaan omtrent den toestand van de Veen dammer. Eenzelfde schriftelijke verklaring is ook bij mr. Duys ingekomen van mr. Schiirmann. De getuige wordt voorts gevraagd, wat de accountant Smits als aelooning heeft ontvan gen voor dc tot stand gekomen transactie. Getuige: f 25.000 aandeelen in de Cen trale Bank. Sprekende over de vcrkoopacten der aan deelen zegt de verdachte Liebermann, dat deze door zijn advocaten zijn vervaardigd. De president: Maar u wist toch wel wat de contracten inhielden?,- en dp daaraan voorafgaande in het Palace* hotel to Hilversum op 24 Juni. Get. Woltmann maakt een schets van de situatie van da vergadering van 25 Jun:. Bij do besprekingen over deze vergadering blijkt, dat er peen akte is opgemaakt, van de vordering van Woltmann. maar dat ge schiedde allee» door oen boeking. Liebermann kreeg de beschikking over de effecten van de. Veendammer. Wat. hij er later wee gedaau hooft weet get. Woltmann 111 Toch heeft Möhring als directeur der Veen- dammer derre als verkoop geboekt Lieber mann word geboekt voor f 161.000, verkocht hiervan 's middags direct een deel voor twee ton. Liebermann verklaart, dat hij dre ef fecten direct, verzilverd heeft, omdat hq nooit 3 pet. stukjes had gezien. Liebermann: lk heb maAnden later de afrekening gekregen en merkte toen de winst van f 40.000. De president: Neen. 't was zooals u straks bijna had gezegd- U heb ze verkocht, omdat u meende, dat u zelf de Veendammér 13ij 't verdere verhoor houdt Woltmann vol, dat niet hij, maar Mr. Schürman 't noo- dig vond eerst een nieuw bestuur te for- rheeden en dan over te gaan tot de over dracht. Dan worden de hoeken der Veendammer ter tafel gebracht; er blijkt, dat de gega randeerde koers slechts op een los strookte was gedrukt, dat op de pandbrieven werd geplakt, inplaats dat 't gedrukt was op de pandbrieven zelf. En In de boeken is die gegarandeerde koers niet opgenomen. Deze methode was volgens getuige Woltmann door de accountants niet afgekeurd. Dan wordt begonnen met het verhoor van getoiga C. Möhring. Deze bevestigt, dat zeker 51 aandeelen niet in handen van Liebermann waren. Ook hebben dc commissarissen toegestemd dat Licbermann de kas van c.c Disc-mto- bank naar Brussel meeneemt. Getuige Möh ring zegt, dat de bedoeling was, dat hij die ten behoeve van de bank zou gebruiken. - De pres.: 't Is wel merkwaardig, dat U later als directeur van de Veendammer 1 geld naar de Discontobank overhevelde, vanwaar 't in de zakken van Liebermann kwam. Getuige Möhring verklaart voorts, dat hij 9 Juni in een gesprek met Liebermann heeft gehoord, dat hij. Möhring, directeur^ van de Veendammer zou worden. De pres.: Maar waar zaten uw hersens toen u hoorde, dat de Discontobank, een zaakje van niets, voor 2% millioen de aan deelen zóu koöpen? Hebt u op dn vergadering van 2a Juni be zwaren gemaakt tegen de transactie? Getuige: 't. Was voor mij iets nieuws. Ik kon do zaak niet overzien. Ik schrok toen ik hoorde dat ik zelf de overdracht moest ttou doen. Ik vroeg den heer Liebermann, wat lrec te doen. Deze zeide: .Do advocaten hebben tuk 't zoo geregeld en bovendien, de zaak is al weer doorverkocht, 't is maar een kwesüe van korten tijd. De pres-: lk vind. dat u u schandelijk espr hebt laten gebruiken door de heeren. Ik onri ken, dat u een klein mannetje is. Getuige: Ik heb geen seconde er aan gedocht, dat er iets immoreels was in het rooi 1 onderteekencn van die papieren. BA' Mr Kokoskv protesteert tegen de wijze, erne waarop de handelwijze van Möhring wordt beschouwd. „Men kan van een leek niet ven wachten, dat hij dadelijk begrijpt de pof oen; tée van het contract cn van het venijnigs ijar|j bijcontractie, iets, waarmee juristen weken puzzlon". De pres-: Hebt u voordeel gehad van u« directeurschap. De° p r el: «n u hebt f 5000 gehad, later f 15-000 om oen huis te koopen, f 5000 u zoo weinig verdiende! Nadat nog enkele punten waren behanaoiq yverd de zitting geschorst tot Zaterdag. 0o Ul-a

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 2