binnenland.
DE BRUG BIJ KATERVEER
WOENSDAG 15 JANUARI 19'3Cf
TWEEDE BLAD PAG. 5
hofbericht.
KONINKLIJKE GIFT.
[Jt.H. Prinses Juliana heeft ter gelogcn-
haar vertrek uit Katwijk aan den
njemeestcr der Gemeente, Mr. Dr. J.
kicking e™ Pift van f 1000 ter hand ge
ld om die te doen verdeelen onder de
schillende Diaconieën of Armbesturen te
twijk
de gasvoorziening van
hoek van holland
concessie voor gaslevering welke
3 maatschappij voor gasdistn-
de gemeenten Naaldwijk en
£avenzande ontving, is zij thans ook
Botterdam tot overeenstemming geku-
u omtrent gaslevering aan Hoek van
land. Deze levering zal echter op geheel
teren voet geschieden, nl. als levering
tos terwijl de distributie door de ge-
>nte Rotterdam zelf ter haard worclt ge
ien. Hei- gas zal worden geleverd tegen
kostprijs looo gashouder te 'e-Gravon-
e vermeerderd met 5 voor winst en
jut pea- kubieke meter voor liet transport
s-Gravcnhage naar Hoek van Hodlaind.
de voor deze levering noodïge werken
[alleen de voediingsleading van 's-Graveu-
de naar Hoek van Holland door dn
jaag" gelegd worden, evenwel voor r-,
ling van Rotterdam, zoodat eon fiman
de regeling ter zake onnoodig is.
iuimte-verwarming door
middel van gas
EEN LEERZAAM BOEKJE.
oor de Vcrceniging van Gasfabrikanten
s'edcrland is een brochure samengesteld
■effende toepassing van gas voor ruimte-
ürarming.
et leerzame boekje, dat met talrijke mooie
teekeningen is verlucht, laat duide-
.oordeelen uitkomen van de ruimte-
ivarming door middel van gds. Zoo wordt
.gewezen op de voordeden van automa-
hen braindstofaanvoer, onmiddellijke be-
fsvaardighcid, onbegrensde en snelle re-
laarheid, korten aan warmtijd, onmiddel-
afstelbaarheid, volledige controle op het
ïdstofverbruik, cn voorts gemakkelijke
joedkoope bediening, Vooral na den oor-
is de verwarming middel van gas
•meen doorgedrong'-zoo is het mo-
jk, dat al deze voord n zullen maken,
in de toekomst het publiek, ook wat liet
ncieele gedeelte betreft, aan gasverwar-
g de voorkeur zal geven,
iteengezet wordt liet verschil tusschen
ale en centrale gasverwarming, terwijl
ichillende toestellen (kachels voor lucht-
varming, straalkachels, de centrale ver
innig) worden besproken,
ok op de aansluiting der kachels van
lleiding en afvoerkanaal wordt'in den
éede ingegaan, terwijl voorts over het nut-
z eflect en het vermogen van een gas-
ihel wordt gehandeld,
ien ieder, die nog niet van het groole nut
1 gasverwarming is overtuigd, schoffe zich
aardige, leerrijke boekje aan.
besmettelijke ziekten
Aflevering van entstof.
I de week van 5 tot en met 11 Januari
werd afgeleverd door de entstofinricih-
te Amsterdam koepokstof voor 1686,
•die te Rotterdam voor 100, cn door die
ironingen voor 12 personen.
Encephalitis na inenting.
i de week van 5 tot en met 11 Januari
werden geen gevallen- van encephalitis
inenting ter kennis van het Staatstoe-
it op de Volksgezondheid gebracht
Variola minor (alastrlm).
de week van 5 tot en met 11 Januari
zijn im Nederland geen gevallen van
ziekte waargenomen.
lle brand te benneveld
Door een brandende kat.
Benneveld, gem. Zweeloo (Dr.), is cle
litale boerderij van L. Knegtering afga-
el. Twee varkens kwamen in de vlam
om. De brand ontstond door een kat,
In aanraking was geweest met vuur
b z.g. stroohut. Het beest vloog bran-
id naar buiten, de hooischuur in. Deza
stond weldra in lichtelaaie en up
rderij, die er tegen aangebouwd is, vatte
Bdig vlam. Daar er geen blusohwater
s, stond de brandweer machteloos. De
rderij, waarin tevens een winkel en een
en gevestigd, benevens de hooi
uur brandden uit De inboedel ging
Ieren. Alles was laag verzekerd.
openstelling voor het
verkeer
DOOR DEN MINISTER VAN
WATERSTAAT
Rede van ir. F. Baucke, hoofdingenieur
van den Rijkswaterstaat te Arnhem
Hedenmorgen heeft de openstelling voor
het verkeer van de brug over den IJssel bij
het Katerveer plaats gehad.
Ir. F. Baucke, hoofdingenieur van den
Rijkswaterstaat in de Directie Gelderland
en Overijsel, te Arnhem, sprak den Minister
van Waterstaat, Mr. P. J. Reymer, die de
nieuwe brug geopend heeft, toe en wees er
in zijn rede op, dat reeds tal van jaren in
deze streek behoefte is gevoeld aan een he
tero (verbinding tusschen de heide oevers
dan een pontveer kan geven. Zoo werd in
1852 door de Overijsselsche Vereeniging tot
ontwikkeling van provinciale welvaart een
prijsvraag uitgeschreven voor het beste plan
voor een vaste brug over den IJssel aan of
in de nabijheid van het Katerveer.
Daarna werden eerst in 1880 en daarna
in 18S8 door het Gemeentebestuur van
Zwolle stappen bij de Regeering gedaan tot
verkrijging van een waste brug over den
IJssel aldaar. Geen van deze pogingen leid
de tot eenig resultaat.
Nog eenige jaren later vormde zich te
Zwolle een comité tot overbrugging van den
IJssel bij Katerveer, dat een drietal brug
ontwerpen deed opmaken en deze in 1907
aan den Minister van Waterstaat toezond,
met het verzoek om medewerkinss van het
Rijk.
Deze plannen werden van Rijkswege aan
een onderzoek
onderworpen, waarna in 1908 de uitslag van
dat onderzoek aan het Comité werd mede
gedeeld en daarbij bericht, dat de Minister
in beginsel niet ongenegen was den ge-
vraagden steun te verleenen, doch dienaan
gaande geen bepaalde toezegging kon doen
met het oog op den toestand van 's Rijks
middelen en de omstandigheid, dat van do
medewerking van de gemeente Zwolle en
de provincie Overijssel niet bleek.
Het Comité, dat later werd omgezet in
de Commissie voor overbrugging van den
IJssel nabij het Katerveer, zette saam daar
na haar werkzaamheden voort. Het verzeker
de zioh van bij dragon van particulieren en
stelde zich in verbinding met de beide be
trokken provinciale besturen en 't gemeen
tebestuur van Zwolle.
In 1913 deelde de Commissie
den uitslag
van haar bemoeiingen aan den Minister van
Waterstaat imede en stelde aan dezen de
vraag, onder welke voorwaarden die minis
ter bereid zou zijn aan de Staten-Generaal
voor te stellen over te gaan tot het aanbren
gen der overbrugging en het daarna bedie
nen on onde'rhouden van de brug.
In 1915 werd naar aanleiding daarvan door
den Minister van Waterstaat aan de Gedep.
Staten van Gelderland en Overijssel en aan
het gemeentebestuur van Zwolle geschreven,
ven. dat hij bereid was de totstandkoming
van de brug te bevorderen door aanleg van
Rijkswege en later beheer en onderhoud bij
het Rijk. Daarbij werd iüelding gemaakt
van een raming van de werken van rond
1 milliocn gulden en van een bijdrage van
f 100.000 door elk van de provinciën en
van f 150.000 door de gemeente Zwolle, die
dan de bijdragen van partiuclieren zouden
kunnen krijgen.
Zwolle zou voorts
geen schadeloosstelling
voor bet vervallen van het veer krijgen en
zou moeten toestaan, dat aan de veerwer-
ken in het rivierbelang de noodige werken
werden uitgevoerd.
Verder werd nog medegedeeld, dat het
niet de bedoeling zou zijn een brugtol te
heffen
Nadat genoegzaam zekerheid was verkre
gen omtrent de verlangde bijdragen, werd
in 1917 een wetsontwerp ingediend, beve
lende den aanleg van de brug. Als voor
waarde was daarin gesteld-
geen uitvoering, dan nadat belanghebben
den zich ten genoegen van den Minister
van Waterstaat hebben verbonden f 350.000
bij te draaen.
Bij de behandeling van het wetsontwerp
in de Eerste Kamer verklaarde de Minister
van Waterstaat voorts, dat in verband met
de heerscheDde onzekerheid omtrent de toen
geldende prijzen,
wanneer het zich liet aanzien, dat door uiit-
stcl op de kosten aanzienlijk kon worden
bespaard.
Ofschoon reeds in 1919 de bij de wet ge-
eischte bijdrage van f 350.000 geheel was
bijeengebracht en daarna nog herhaaldelijk
van verschillende zijden bij de regeering op
uitvoering werd aangedrongen, werd eerst
botsing in volle vaart!
op de Staatsbegrooting ivoor 1920 een post
van f 250.000 gebracht om (het werk ter nand
te kunnen nemen.
Daarna had, nadat inmiddels de benoo-
dligde eigendommen waren aangekocht of
onteigend, in October 1927 aanbesteding
plaats van den onderbouw* en van de tien
tot de brug behoorende boogbruggen.
Met dit werk werd in Februari 1927 aan
gevangen, terwijl het in October 1928 werd
voltooid.
In het laatst van November 1927 geschied
de de gunning van den bovebouw.
Deze is thans gereed op het verfwerk na.
dat in een meer gunstig seizoen behoort te
worden voltooid. De aanlag van de aarden
baan en dc wegverhardingen daarop wer
den in 1927 aanbesteed en uitgevoerd. De
aanleg van het geheele werk heeft derhalve
ongeveer drie jaar gevorderd.
Had de gunning van den bovenbouw geen
aanmerkelijke vertraging ondervonden, dan
had de brugbouw eer beëindigd kunnen
zijn. Voor een brug als deze mag dan ook
op een normalen bouwtijd van ruim 2 jaar
worden gerekend.
Beziet men de kaart van
het Rijkswegenplan,
dan blijkt, dat vanuit het Zuiden twee hoofd
wegen, n.l. van Amersfoort en van Arnhem
op de brug aanloopen en dat deze wegen
door de brug zullen worden verbonden met
de rijkswegen van voornoemd plan, die aan
dc andere zijde van de rivier van Zwolle
uitgaan, n.l. naar Kampen, naar Meppel.
naar Coevorden naar Almelo cn naar De
venter.
Voor het het doorgaand verkeer geeft de
nieuwe brug dus een aanzienlijke verbete
ring.
Doch ook voor de belangen van de streek
en van Zwolle acht ik de brug van groote
betcekenis.
Ook deze brug zal naar mijn gevoelen
Zwolle en de streek aan de Geldersche zijde
van dc rivier nader tot elkander brengen.
Excellentie er staan reeds meerderen ge
reed om hun eersten overtocht over de
nieuwe brug te doen. Ik meen hun onge
duld niet langer op de proef te moeten stel
len en moge U dus beleefd uitnoodigen
straks door het doorknippen van de hier
nog aanwezige afsluiting deze brug voor hit
verkeer open te stellen.
REDE VAN DE MINISTER.
De Minister van Waterstaat, Ml'. P. .T.
Reymer, hield daarna een rede, waarin
hij de voorgeschiedenis van den bouw van
de nieuwe brag besprak.
Aan het slot van dit overzicht wil ik,
aldus Spr., er gaarne op -wijzen, dat deze
bouw is mogelijk geworden door krachtige
•erking van Rijk, provinciën, gemeen
Dc nieuwe brug over den IJssel bij Katerveer, die hedenmorgen in tegenwoordigheid van vele autoriteiten, door den Minister van
Waterstaat, mr. P. J. Reymer, is geopend.
Mr. J. REYMER.
te Zwolle en belanghebbenden op een wijze,
welke voor andere dergelijke gevallen ten
voorbeeld kan strekken. Terecht is begre
pen, dat, al moge voor groote waterstaats
werken de Regeering aangewezen zijn om
het initiatief te nemen, de waardeering van
de noodzakelijkheid en van de urgentie be
langrijken steun vindt en de verdediging
voor uitgaven van die groote werken be
langrijk wordt verlicht, wanneer ook de
plaatselijke en gewestelijke overheid blijk
geeft te beseffen, dat de voordeelen, die zij
boven anderen van de totstandkoming dier
werken geniet, ook harerzijds een offer
waard zijn.
Thans moge ik nog een enkel woord
spreken over
den eigenlijken bouw
van het kunstwerk en hen, die hun krach
ten aan dien bouw hebben gewijd. Ik spreek
hier van een kunstwerk, omdat naast de
technische verzorging, de aestihetische ver
zorging ook hier niet vergeten is. Naast de
directie van den Rijkswaterstaat, van wien
ik den ons te vroeg ontvallen hoofdinge
nieur-directeur in de directie Gelderland en
Overijssel, De Groot, onder wiens hoofd
leiding met het werk werd aangevangen,
in herinnering wil brengen, en naast de di
rectie, die het werk na hem heeft voort
gezet hebben, Prof. Ir. N. C. Kist, Ir. Joos-
ting en Ir. Eismaler, medegewerkt om zoo
wel de technische zijde als de aesthetisohe
zijde van de vraagstukken, welke zich bij
dezen brugbouw voordeden, tot een harmo-
nieuse oplossing te brengen. Zijn de ontwer
pers en adviseurs daarin volkomen ge
slaagd? Het is moeilijk voor den tijdgenoot
om over schoonheids woorden, die tot in een
verre toekomst moeten gelden, een definitief
oordeel te vellen. Ik zal mij er dan ook van
onthouden om in een beoordeeling van dit
werk ais kunstwerk te treden.
Thans wil ik nog enkele woorden wij
den aan
de uitvoering van deze werken,
aan hen, dio door het dagelijiksoh toezicht
die uitvoering op deugdelijke wijze hebben
verzekerd, de directie met 'zijn staf van
ambtenaren en opzichthebbenden, en de
aannemers, die blijk hebben gegeven voor
dergelijke taak zoo goed berekend te zijn.
I In dit verband doet het mij goed te her-
inneren, dat opdracht tot uitvoering van
den onderbouw werd gegeven aan de Hol-
1 landsche Betonmaatsehappij te 's-Graven-
liagc en van den bovenbouw aan de N. V.
Kloos cn Zon,ens Werkplaatsen te Kinder
dijk, en dat cleze maatschappijen van onver
dacht goeden Nederlandschen huize zijn. Ik
wil hier tot uitdrukking brengen, dat ook
liier een aanwijzing is volgens welke op de
zen weg door de Regeering zal kunnen wor
den voortgegaan en den wensoh uitspreken
dat de Nederlandsche industrie ook bij vol
gende bouwwerken van dezen aard (wij
hebben het tweede voorbeeld bij de brug
-te Keizersveer bereids voor oogen) zal blij
ken in staat te zijn aan de totstandkoming
van deze vaderlandsohe werken haar krach
ten te kunnen geven.
Het verkeer tusschen de aanliggende
provinciën onderling, het verkeer met het
marktcentrum Zwolle wardt ia fcooge
mate gediend en ik ben dan weer te
ruggekomen op hetgeen ik ia het begin
van mijn rede reeds mocht opmerken, dat
er zeker gereede aanleiding is ook voor
provinciën en gemeenten om
iinancieele medewerking
voor dc totstandkoming van werkers als
deze vanwege de streekbelangeai niet uit
het oog te verliezen.
Zoo is dan dit bouwwerk, dit kunstwerk
mag ik het 'noemen, door aller samenwer
king gereed gekomen om den nieuwen tijd
te dienen in zijn zoo geheel andere eischen,
dan die, welke onze voorvaderen stelden.
Laten wij hopen, dat het aan de verwach
tingen zal beantwoorden, dat het zijn func
tie voor het verkeer naar behooren zal kun
nen vervullen en ook, dab het jegens het
verre nageslacht zal getuigen, dat naast
vervullen van technische en praktische
eischen ook hier behoefte is gevoeld aan
het uiting geven van de ideëele gevoelens,
welke in onzen tijd tevens.
En hiermede moge ik besluiten om deze
brug als eerste in dt reeks van vaste
rivierovergangen, die dank zij de imddelen,
welke het Wegenfonds ons verschaft, tot
stand zullen kunnen komen voor het
vrije vex-keer te openen.
Wie er waren.
Onder de aanwezigen werden opgemerkt:
De heer Ir. J. A. Ringers, directeur
hoofduitvoerder van de Mij. tot uitvoering
van Zuiderzeewerken te Wieringen, Ir. E.
J. Kempers, hoofd ioigemieurr van de Prov.
Waterstaat van Gelderland uit Arnhiem,
Dr. W. Wateoiman, directeur van de vor-
koopafdeeling, A. J. Brockert, hoofd van
de afd. Teohnische Bedrijven van de Phi
lips Gloeilampenfabrieken, Ir. Roosebooni,
Inspecteur van den Rijkswatertaat te Den
Haag. eenige leden van Ged. Staten van
Overijssel te Zwolle en Hengelo en Ensche
dé, en'eenige anderen.
EENIGE BIJZONDERHEDEN.
In 1906 begon in de stad Zwolle een comi
té, dat de voorbereidingen der brug over het
Katerveer als zijn taak stelde, en nu bij de
opening zijn nog 5 leden van dat comité in
leven.
Onder voorzitterschap van den heer H.
Gralama Bz. werkten verder mee de heeren
C. Haack, L. Krook, J. Wissink en J. Zijl
stra.
De hoofdlijnen van de indeeling der brug,
haar verhouding op de rivier en de uiter
waarden werden vastgesteld door den Rijks
waterstaat. De projectie van de twee bogen,
die als parabolen de spanning vormen werd
overgelaten aan den aannemer.
De projectie werd uitgewerkt door de fir
ma T. Kloos cn Zonen's werkplaatsen te
Kinderdijk die ook de hoofdliggers maakte.
De pletterij Enthoven maakte de hangers,
de wind- en trek-verbanden terwijl het ge
heel werd gemonteerd door Bijkens, aanne
mersbedrijf te Haarlem.
De toegangswegen werden, wat de aarden
baan betreft, aangelegd door de firma J. F.
Schaufinger te Bussum, wat de verharding
aangaat door Jaartsvelds wegenbouw te Sil-
volde. De verharing op de brug werd ver
zorgd door de maatschappij Wegenbouw te
Utrecht.
Het brugdek is een blokjesdek uit Borneo,
het onderdek van Parcera Locus uit de Su-
rinaamsche hout-industrie.
De nieuwe brug, die 170 M. boven het
pontveer gelegen is en 840 M. benedén de
spoorbrug, heeft haar hoogste punt midden
boven de rivier, 12 M. boven N.A.P. over een
afstand van 60 M.
Dan daalt ze af naar de landhoofden met
een helling van iVo M. op de 100 M. De toe
gangswegen dalen af met een helling v
op de 50 M. Aan den Gelderschen kant is de
bandijk naar Hattum aan de eene zijde naar
Salk aan de andere zijde in verbinding ge
bracht met den oprit.
De lengte van de brug, gemeten van land-
hoofd tot landhoofd bedraagt 412 M., de ijze
ren overspanning is 138 M. lang, waardoor
deze brug de grootste overspanning bereikt.
Kuilenburg alleen uitgezonderd.
Bij de constructie is rekening gehouden
met den gestel den eisch, dat de onderrand
van de brug 10 M. boven den gewonen zo-
merstand moest blijven in verband met dc
scheepvaart. f
De spanning bestaat uit 2 bogen, die op
een afstand van 5.75 M. evenwijdig loopen.
Gemeten van het hoogste punt tot den rij-
vloer is de hoogte 23 M. zoodat de brug op
dat punt 36 M. boven het water gelegen is.
Het gewicht der brag bedraagt 1900 ton.
De totale kosten werden in 1914 geraamd
naar voor-oorlogsche prijzen dus op
f 1.200.000; het werk kostte thans f 1.558.0Q0.
Met den bouw der brug werd begonnen
den 7en Febr. 1927; ir. J. P. Walland, die de
hoofdleiding had en ir. tl. A. Schijfsma, die
mot het dagelijksch toezicht was belast, vol
tooiden het werk op den 14en Jan. 1930.
Aanbieding van een klokkenspel
In verband met het heugelijk feit van de
openstelling der nieuwe brug, die een enor
me verbetering beteekent voor de verbinding
met het Noorden heeft bet comité voor de
overbrugging van den IJssel aan de stad
Zwolle een klokkenspel aangeboden in den
toren der O. L. Vrouwekerk.
Zwolle bezat eens een carillon, dat gego
ten werd door Burgerhuis en een gewicht
had van 33.000 pond.
Bij een brand in 1319 werd het grooten-
deels vernield en het oude metaal werd in
1694 verkocht aan Peter Vermaten.
In het niemve carillon, dat gegoten werd
door John Taylor en Co., Loughborough, zijn
nog twee oude klokken opgenomen.
De eene C. is gegoten door Claas Noorden
en Jan Albert van Grave in 1714, draagt als
randschrift: „De commissie tot overbrugging
v. d. IJssel nabij het Katerveer aan de ge
meente Zwolle; Het klokkenspel, waarvan
ik deel uitmaak klonk voor het eerst over
Zwolle op den dag door openstelling van de
brug". Deze klok, die het respectabel ge
wicht heeft van 2400 K.G. heeft een diameer
van 155 c.M.
Om deze klok tot een getemperde groote
terts te krijgen moest deze C-klok iets lager
DE ACTIE VAN DE P. N. I.
DE VERGADERING VAN DE P. P. P K. I.
een motie tot voortzetting
van den strijd
EEN AL-INDONESISCH CONGRES
AANGEKONDIGD
In de te Batavia gehouden vergadering
van de P.P.P.K.I. waren een kleine duizend
bezoekers aanwezig. De politie was zeer
ruim vertegenwoordigd onder de persoonlijke
leiding van den hoofdcommissaris. Ook de
adviseur voor de Inlandsche Zaken, de heer
Gobee, was aanwezig. Het voorzitterschap
werd bekleed door Dr. Soetomo van de Soc-
rabajasche Studieclub.
De heer Otto Soebrata, sprekende namens
Pasoendan, gaf de meening weer van hen,
die voorstanders zijn van een politiek van
samenwerking met de regcering. Spr. legde
den nadruk op den wensch, dat de ontwik
keling der volksbeweging zich
zonder geweld
voltrekke en ibinneii de perken van de wet.
Spr. sprak in veroordeelenden zin over de
plaats gehad hebbende huiszoekingen en ar
restaties en gaf als zijn meening te kennen,
dat dit ingrijpen de verhoudingen tusschen
blank en brain slechter had gemaakt. Het
lid van den Volksraad, de heer Dwidjosewojo
wees er op, dat de behandeling in de ge
vangenis, zooals de intellectucclen die had
den ondergaan, voor deze personen uiterst
onaangenaam is. Spr. wilde de vergadering
aanbevelen ony
een deputatie
te zenden naai* den Gouverneur-Generaal om
daartegen te protesteeren. De heer Soetomo
is van meening, dat het afvaardigen v;
zulk ee>n deputatie niet noodig is. Spr. zet
uiteen, dat de gevangenistoestanden nu een
maal zoo zijn en niet andere. Hij moest
overigens constateeren, dat het optreden
van cle politie uiterst correct is geweest.
De heer Hadji Salim, die het woord voerde
namens de Partij Sarekat Islam, bestreed
op zeer uitvoerige wijze de gegrondheid van
de geruchten en berichten omtrent voorne
mens tot het verwekken van een opstand,
Spr. was van oordeel, dat al die geruchten
en berichten slechts afkomstig geweest kun
nen zijn van de aloude Ratoe Adil, het bij
geloof en van de onjuiste wijze van bericht
geving van de Europeesohe bladen in Lndië.
De heer Singgih, het woord voerende namens
de vereeniging Boedi Oetomo, verklaarde,
dat het volk, indien het zijn plicht beseft,
niet zou terugdeinzen voor de moeilijkheden,
cïoch achter zijne leiders zou staan. Spr. ein
digde met het uitroepen van: Leve de Partai
Nasional Indonesia.
Een motie aangenomen.
Vervolgens legt de heer Soetomo de ver
gadering de besluiten voor van de den vo-
rigen dag gehouden vergadering der leiders.
Het voornaamste betreft het voornemen tot
het houden van een Al-Indonesisch Congres
over een half jaar. Op dit congres zullen dan
betere richtlijnen worden uitgewerkt waar
langs men het doel hoopt te bereiken. Spr.
legde de vergadering ten slotte een motie
voor, waarin onder meer wordt verklaard,
dat de actie der Regeering, volgens de Re
geering zelve een justitieele was, in de prac-
tijk eohter een politie-actie gebleken is te
zijn. Deze actie heeft de bevolking veront
rust in hevige mate en geprikkeld. Voorts
zegt de motie, dat de verklaring, die de Re
geering bij monde van haren vertegenwoor
diger in den Volksraad aflegde in zake de
huiszoekingen, niet deed blijken dat er nood
zaak bestond tot het doen houden van huis
zoekingen. De motie eindigt met het vast
stellen van de volgende conclusies:
Ten eerste: Het optreden van de Regeering
was onjuist. Ten tweede: Men zal volhar
den in den rechtmatigen strijd totdat de
nationale vrijheid bereikt zal zijn, en men
zal in het bijzonder de versterking van de
actie van de Partai Nasional Indonesia voort
zetten. Deze motie werd door de vergadering
aangenomen bij acclamatie en met een drie
werf: „Hidoep Indonesia".
De vergadering had een zeer rustig ver
loop. De politie behoefde geen enkele maal
te interrumpeeren. Eene ter vergadering ge
houden collecte ten behoeve van het pas op
gerichte Nationaal Fonds voor Slachtoffers
bracht tweehonderd gulden op.
worden gestemd. Ze werd daartoe opgezon
den naar de firma Taylor en Co., die ze aan
de binnenzijde iets uitdraaide, waardoor te
vens een der boventonen werdverbeterd.
De andere oude klok „Geert van Wou",
heeft voor het nieuwe carillon als uitgangs
punt gediend. Zo is ongewijzigd in het klc.
kenspel opgenomen als E.
Hieraan werden toegevoegd 37 nieuwe
klokken met een gezamenlijk gewicht van
ongeveer 4800 K.G. en een varicerende mid
dellijn van 11519 c.M.
Vier der zwaarste klokken, cfga zi
in een zwaar-geconstrueerden ijzeren luid
stoel opgehangen. Door electrische luidin-
richtingen, die door hefboomschakelaars aan
den voet van den toren worden bediend,
worden de klokken in beweging gebracht.
Bovendien zijn alle klokken verbonden
aan een modem carillonklavier, waardoor
een nauwkeurige aanslag en gemakkelijke
bespeelbaarheid is mogelijk gemaakt.
De installatie is ontworpen en uitgevoerd
door de N.V. v.h. J. H. Addicks en Zn. te Am
sterdam onder toezicht van den Nederl.
Klokken- en Orgelraad te Deventer.
Het opschrift op de kleinste klok luidt:
Na de aanbieding van het ca'rillon heeft de
heer F. Timmermans, stadsbeiaardier van
Rotterdam een concert gegeven.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Kindenen
vallen en bezeeren zich dikwijls, en het
wiegekind heeft vaak" last van roode of ge
smette huid. Dit verzacht en geneest men met
Doos 30, Tube 80
PUROL
Weerbericht.
Barometerstand.
Hoogste Stand 767.7 te Weenen.
Laagste Stand 743.S te Röst.
Verwachting.
Matige tot krachtige Zuidwestelijke later
afnemende en krimpende wind, zwaar
bewolkt en betrokken, later tijdelijk opkla
rend, aanvankelijk nog kans op regen, daling
van temperatuur.
Stormwaarschuwingsdienst.
Ontvangen 15 Jan. 7.45 v.m. Atentiesein O,
d.i. „Weest op Uw hoede".
FIETSERS LICHT OP:
Van 1617 Jan. van 4.46 nam. tot 7.33 vm,
EEN REDE VAN NOTO SOEROTO
Het Nederlandsch-Indonesisch Verbond
heeft Maandag in Den Haag een vergade
ring gehouden.
In de vergadering deelde het hoofdbestuur
bij monde van den waarn. voorzitter, deu
heer Van Oyen, mee, dat het er niet in ge
slaagd was iemand te vinden, die bereid
was de leiding van het Verbond op rich te
nemen en dat het zich daarom gewend had
tot den eere-voorzitter, den heer Noto Soa-
roto, met het verzoek, het voorzitterschap te
willen aanvaarden.
De heer Noto Soeroto heeft hierin toege
stemd, op voorwaarde echter, dat hem een
vertrouwelijke volmacht werd verleend om
zijn medebestuursleden zelf aan te wijzen,
nieuwe grondslagen vast te leggen en het
Verbondsleiven in nieuwe hanen te leiden.
Rede van Noto Soeroto.
Op verzoek van den heer Van Oyeu gaf
vervolgens de heer Noto Soeroto een uiteen
zetting van zijn denkbeelden in een rede
getiteld: De samenwerkingsgedachte iu het
Ned.-Indonesisch Verbond.
Op de meest nadrukkelijke wijze wordt
hierin verklaard, dat het N. I .V. geen poli
tieke vereeniging bedoelt te zijn, zich van
politiek zal onthouden in den zin van par
tijpolitiek, dus geen candidaten zal stellen
voor vertegenwoordigende lichamen. Dit be
ginsel zal ook statutair vastgelegd worden.
Beginselverklaring,
In aansluiting hierop legde d© heer Notal
Soeroto aan de vergadering een beginsel
verklaring voor, welke als volgt luidt:
1. Het Verbond streeft naar de erwezen-
lijking van de Rijkseenheidsgedachte in dea.
zin van een twee-eeiïheid „Nederland-Indo-
ncsië". Onder deze twee-eenheid verstaat 'c
Verbond de saamhoorigheid van Nederland
en Indonesië en het saamhoorigheidsbesef
van Nederlanders en Indonesiërs onder één'
gemeenschappelijk Rijksgezag met zelfstan
digheid der samenstellende deelen binnen,
de grenzen van die Rijkseenheid.
2. Het Verbond tracht deze twee-eenheid
„Nederland-Indonesië" te verwerkelijken
door een politiek voor te staan van samen
werking tusschen Nederlanders en Indo
nesiërs op staatkundig, econamasoh en gees
telijk gebied. De term „Indonesiërs" wordt
in ruimen zin genomen, zoodat daarondefl
ook worden verstaan Indo-Europeanen,
Indo-Chineezen en allen, die zich in Indo
nesië inheemsch gevoelen.
3. Het Verbond streeft naar erkenning vani
de evenwaardigheid der rassen als een nood
zakelijke voorwaarde om te komen tot dé
staatkundige samenwerking tusschen Ne
derlanders en Indonesiërs, die binnen het
Rijksverband leven, waardoor ook het saam-
hoorigheidsgevoel hecht en sterk zal zijn.
Werkprogramma,
Hierbij aansluitend werd een werkpro
gramma voorgiesteld, dat als volgt luidt:
Staatkundig. In Indonesië: Contra-propa
ganda op een constructieve basis tegen dei
leuze „Indonesië los van Holland" met ver
breiding van de Rijkseenheidsgedachte in!
den zin van de twee-eenheid „Nedcrlanct-
Indonesië". Die propaganda zal zijn schrif
telijk en mondeling overeenkomstig do fi-
nanüieele draagkracht van het Verbond.
In Nederland: Propaganda, schriftelijk cit
mondeling, eveneens overeenkomstig de fi-
nancieele draagkracht van het Verbond.
Economisch. Het houden van lezingen en!
debatavonden, waarop door uitwisseling
\an gedachten methoden voor economische!
organisaties worden gevonden.
Geestelijk. Het houden van lezingen, te»
toonstellingen en kunstavonden, waarbij ara
doel aangenomen wordt het bevorderen van
wederzijdsche erkenning en waardeering
van elkanders geestelijke" uitingen.
de moord te voorburg
In verband met den sluipmoord te Voor
burg heeft de politie te Leidschendam ge-
vangen genomen en in verzekerde bewaring
gezet een zekere T. vroeger woonachtig ta
Voorburg. Men had bij den man thuis een
manchesterbroek gevonden met kalkstreepen.
Een kostganger, een persoon uit Noord-Bra
bant, was niet meer in huis.
J, staat als zeer ongunstig bekend f
