WOENSDAG 8 JANUARI 1930 TWEEDE BLAD PAG. 5
AFSCHAFFING
VERDEDIGINGSBELASTING II
HET 10-JARIG BESTAAN VAN EEN „VRIJE STAD
OPCENTEN SUIKERACCIJNS
HET VOOELOOPIQ VEKSLAG
Aan het voorloopig verslag over het wets
•n twerp houdende afschaffing van de Ver
dedigingsbelasting II en van de opcenten op
de Inkomstenbelasting ten behoeve van het
Leeningsfonds 1914 en wijziging van het
tarief dier belasting en van het tarief van
invoerrechten is het volgende ontleend:
Eenige leden betreurden, dat dit ontwerp
de Eerste Kamer zoo laat bereikte, waardoor
•en rust ge behandeling niet wei mogelijk is
Algemeen werd toegejuicht, dut kon wor
den overgegaan tot het brengen van eenige
verlichting in de lasten, welke nog op een
jrroot gedeelte der bevolking drukken ter
wille van delging der schulden, door de crisis
veroorzaakt.
,Vele leden konden zich volkomen ven
gen met het door de Regeering ingenomen
Standpunt, om een scherpe onderscheiding te
maken tusschen de uitgaven, welke voor del"
ging der er sis-sohuld moesten worden ge
daan, en de uitgaven voor den gewonen Rijks
dierist.
Sommige leden zouden aan afschaffing
den vloeschaccijns de voorkeur hebben gege
ven boven afschaffing van de Verdedigings-
belasting II.
Andere leden hadden bezwaar dat de ver
laging van de Verdedigingsbelasting II ge
paard gaat met een wijziging in het tarief
van de Inkomstenbelast ng ten voordeele van
de lagere en ten nadeele van de hoogere in
komens.
Het argument van den minister, dat de af
•chaffing van de Verdedigingsbelasting II
«en administratieve bezuiniging zal geven,
achtten sommige leden niet overtuigend.
Weder andere leden hadden ernstig be
swaar tegen de voorgestelde wyz ging van
het tarief der Inkomstenbelasting. "Waarom
vroegen deze leden, schaft men de Verde
digingsbelasting II af, nu -gebleken is, dat
men de geheele opbrengst dier Verded'gings
belasting bezwaarlijk ban missen? Waarom
Piet, in plaats van het tarief der Inkom
stenbelasting te wijzigen en volgens dat ge-
Wyz\gde tarief 20 opcenten op die belasting
te heffen, voorgesteld de Verdedigingsbe-
lasting bij voorbeeld met een derde gedeelte
Ie verlagen?
DE LANDARBEIDERSWET
Bij beschikking van den Minister van Fi
nanciën Is aan de gemeente Nieuwcnhoom
een voorschot uit 's Rijks kas verleend tot
een maximum van f 10.200, ter verstrekking
san de vereeniging, in die gemeente uilslui
tend werkzaam ter bevordering van de ver
krijging van onroerend goed door landarbei
ders, voor den aankoop van onroerend goed,
•m dit als los land in pacht uit te geven.
UITVOERING ZIEKTEWET
ERKENDE BEDRIJFSVEREENIGINGEN.
Bij beschikking van den Minister van Ar
beid, Handel en Nijverheid zijn de volgende
vereenigingon erkend als bedrijfsvereeniging
In den zin van artikel 91, eerste lid, der Ziek
tewet: de vereeniging „De Samenwerking"
te Groningen; de Gemengde Bedrijfsvereeni
ging voor ziekengeldverzekcring, te 's-Gra
venhage; de Metaalbedrijfsvereeniging voor
Sickengeldverzekering te 's-Gravenhage, de
Middenstands-Onderlinge, te Utrecht; be
drijfsvereeniging voor ziekengeldverzekering
voor de Centrale verwarmingsindustrie en
aanverwante bedrijven, te Amsterdam; de
Bedrijfsziekenkas voor Land- en Tuinbouw
te 's-Gravenhage; de Bedrijfsvereeniging
voor ziekcngeldverzekering voor het kle
dingbedrijf en aanverwante bedrijven, te
Amsterdam; de Bedrijfsvereeniging voor zie
kengeldverzekering voor het grafisch bedrijf
en aanverwante bedrijven, te Amsterdam;
de 'Bedrijfsvereeniging voor ziekengeldvcrze-
kering in de Textielnijverheid, te Tilburg;
de Bedrijfsvereeniging voor ziekcngeldverze
kering voor het lederbedrijf en aanverwante
en annex bedrijven, te 's-Gravcnhage; de Be
drijfsvereeniging voor ziekcngeldverzekering
voor het Beurtvaartbedrijf, te Amsterdam;
de Bedrijfsvereeniging voor ziekcngeldverze
kering voor het bedrijf der stroocartonfabri-
cage, te Groningen; de Centrale Bedrijfsver
eeniging voor ziekengeldverzekering voor
het bouwbedrijf en aanverwante bedrijven,
te Amsterdam.
Vrijdag 10 Januari a.s. is het tien jaar geleden dat Danzig tot „vrije stad" werd ver
klaard en buiten het Duitsche staatsverband werd gesteld. Hierboven de Mariakeék. In
den inzet: dr. Sa hm, president van den staat Danzig.
DE ACTIE VAN DE P. N. 1. HET TARIEVENBESTAND.
SENSATIONEELE ONTHULLINGEN
VAN DE „JAVA-BODE"
WOKDEN DOOK DE REGEERING
TEGENGESPROKEN
Naar Aneta verneemt bevat de „Java-
bode" seusatiionoele, hoewel niet bevestigde
berichten over de actie van de P. N. I.,
waarin onweerlegbaar wordit aangetoond,
dat het hoofdbestuur van de partij iin tinain-
cieele relatie stond met de Liga tegen kolo
niale onderdrukking en dat geid werd ont
vangen voor de voorbereiding vam een op
stand dn de eerste lielft van 1930.
in de maand itajague, die samenvalt met
onze maand Mei 1930, zouden definitieve
pogingen volgen om Indië los te maken van
Nederland. Nieuwjaarsdag was bestemd
voor den inzet van 't algemeen verzet.
Hoe noodzakelijk het ingrijpen van de re-
geenimg was, kan blijken uit het feit, dat
aan diet licht ds gekomen, dat alle aan
gehoudenen eenstemmig hebben bekend,
geïnstrueerd te zijn tot het verwekken
van rolletjes in den gocst van do onlusten
in NovemJier 192G.
Ook in den Preanger hebben de aanhou
dingen geleid tot massa-inlevering van lid
maatschapskaarten van do Partij Nasio-
nal Indonesia, terwijl vele leden van deze
partij in de massigit uit eigener beweging
gezworen hebben van de Partij Nasdanal In
donesia to zullen loslaten.
Officieel wordt van regcermgszijde het
volgende gemeld:
Het onderzoek naar aanleiding van de
hoiiszc-ekimgen bij leiders van de P. N. I. op
verschillende plaatsen, voornamelijk te Ban
doeng, gedaan, wordt systematisch voort
gezet Vooral in Bandoeng komen geleidelijk
waardevolle gegevens aan het licht. Die,
welke echter in de „Javabode" gepubldceord
worden, missen allen grond.
BATAVIA, 7 Januari (Aneta). De voorzit
ter van de afdeeling van de P.N.I., Sartono,
gaf een manifest uit, gericht tot de bevol
king van Batavia, waarin hij de beschuldi
gingen, die tegen de partij geuit zijn, ten
sterkste ontkent, en waarin hij de overtui
ging had dat het onderzoek, indien het op
zeer rechtvaardige en zeer eerlijke wi"
wordt gehouden, de zuiverheid en de vle
keloosheid van de P.N.I. zal aantoonen.
VEILIGHEID BIJ BRAND
MAATREGELEN TE HAARLEM.
De burgemeester van Haarlem heeft mede
gedeeld, dat in den vervolge geen ontheffing
meer zal worden gegeven van de veiligheids
voorschriften voor openbare bijeenkomsten,
filmvertooningen, enz. Hierdoor zal het niet
meer worden toegelaten, dat in bekende Jo-
caliteiten openbare vergaderingen worden
gehouden, zoolang deze inrichtingen niet
aan de veiligheidsvoorschriften voldoen.
STOOMTRAM ALKMAAR-BERGEN
NCG GEEN ELECTRIFICATIE.
De Ned. Spoorwegen hebben dezer dagen
proeven genomen met het laten rijden van
motortreinen op het baanvak van de stoom
tram Alkmaar—Bergen aan Zee, zooals die
ook loopen van Alkmaar naar Ilcorn en
naar Schagen. Tot een beslissing is men nog
niet gekomen, maar men is wel van pion om
uiterlijk in 1931 een kortere verbinding tus
schen Alkmaar en Bergen aan Zee gereed
te hebben.
PSYCHIATRISCH-
NEUROLOGISCHE KLINIEK
JAAROVERZICHT.
In de psychiatrlsch-ncurologische kliniek
te Amsterdam w erden gedurende 1929 opge
nomen G0G patiënten. Aanwezig waren op 1
Januari 1929, 88 patiënten. In den loop van
1929 werden 600 patiënten ontslagen. Het
totaal aantal verpleegdagen bedroeg 34974.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
In de week van 29 December 1929 tot en
met 4 Januari 19C0 werd afgeleverd:
Door entstofinrichting tc Amsterdam koe
pokstof voor 1374, door de entstofinrich
ting te Rotterdam koepokstof voor 130 en
door de entstofinrichting te Groningen koe
pokstof voor 5 personen.
Encephalitis na inenting.
In de week van 29 December 1929 tot en
met 4 Januari 1930 werden geen gevallen
van encephalitis na inenting ter kennis van
het Staatstoezicht op de Volksgezondheid ge-1
bracht
Variola minor falastrim).
In de week van 29 December 1929 tot cn
met 4 Jan. 1930 is te R'dam voorgekomen 1
DE ONTWERP-CONVENTIE VAN
DEN VOLKENBOND.
DE INTERNATIONALE KAMER VAN
KOOPHANDEL VRAAGT ADVIES.
Het hoofdbestuur van de Internationale
Kamer voji Koophandel te Parijs beeft zich
eenige weken geleden tot de verschillende
Nationale Comité's gericht met het verzoek,
het standpunt kenbaar te maken, dat zij inne
men ten aanzien van de ontvverp-conventie
van den Volkenbond in zake een tarieven-
bestand.
In antwoord hierop heeft het bestuur van
de Ned. organisatie, na het advies te heb
ben ingewonnen van een speciaal daartoe
bijeengeroepen commissie uit de leden, het
hoofdbestuur te Parijs doen weten, dat het
de totstandkoming van zulk een taraeven-
hestand ten zeerste zou toejuichen.
Daarbij heeft het bestuur er echter na
drukkelijk op gewezen, dat alleen indien
een voldoende aantal staten tot de conventie
toetreedt en van de mogelijkheid tot het
maken van voorbehouden slechts een be
scheiden gebruik wordt gemaakt, de con
ventie aan haar doel zal beantwoorden.
Mocht zulks het geval blijken te zijn,dan
zou er naar het oordeel van het bestuur
geen aanleiding zijn om ten aanzien van
Nederland op het aannemen van bepaalde
voorbehouden aan te dringen.
Wat den duur van de conventie betreft,
spreekt het bestuur zich uit voor een tijdvak
van drie jaar, ingaande op 1 October 1929..
den datum, waarop men in beginsel tot
overeenstemming kwam een tarievenbestand
te sluiten.
DE LIJN ALKMAAR-BERGEN
GEEN DUBBEL SPOOR.
De directie der Ned. Spoorwegen heeft af
gezien van het plan voor het leggcrtJvan een
dubbel spoor van Alkmaar naar Bergen.
BOOTTREIN STOOMVAART MIJ.
„NEDERLAND"
Het Agentschap der N. V. Stoomvaart-Mij.
„Nederland", de Firma Kuvper, van Dam
Smeer te Rotterdam, meldt, dat de boottrein
van het ss. „Prins der Nederlanden", hetwelk
10 Januari a.s. van Genua zal vertrekken,
Donderdagmorgen, 9 dezer, zal vertrekken
van Rotterdam (Maas) te 7 u. 19. Vertrek
•an 's-Gravenhage (S.S.) te 8 uur.
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE
Het s.s. „Slamat" van den Rotterdamschen
Lloyd wordt Dondcrdagm ddag 2 uur te
Marseille verwacht. In aansluiting daarop
'vertrekt de Rotterdam Lloyd Rapide Don
derdag 16.45 uur van Marseille. De trein
stopt niet te Roosendaal, wordt Vrijdag om
15.05 uur te Rotterdam D. P. en om 15.33 uur
te Den Haag H.S.M. verwacht.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Jan, ouwe jongen, je wordt
zoo mager als een talhout.
Een hard
den zooals hU worden Bteeds magerder en ma
gerder, zonder dat zü trachten het te voorkomei
terwill zich zoo goed konden genezen door Ma
Cov's Levertraan Extract Tabletten te ge
Deze kleine.
miker bedekte i
lijken «maak
intle, dat leder, die tc r
Zü zlin verkrijgbaar bJJ alle apothekers
iroglsten k 1.95 per doos. Elsr1-" ~-
abletten de origlneele
ak. Indien nie
nlge echte. Wel-
Kerknieuws.
DOScrN AS-TENTOONSTELLING
In Berlijn wordt een tentoonstelling van
werken van den Italiaanschen beeldhouwer
Dossenas gehouden, wiens meesterlijke copiën
oude werken door verzamelaars en des-
NED. HERV. KERK.
Drietal: Te Rotterdam (18de pred.pl.),
S. H. J. Voors te Zierikzee, A. Keers te Bres-
kens en F. Postma te Haarlem.
Bedankt: Voor Nijmegen (vac.- W. C.
Posthumus Meyjes), J. H. Buinink te Rhcden.
Voor Wijckel, C. Kroon te Woudsend.
GEREF. KERKEN.
Tweetal: Te Amersfoort (vac.-F A.
den Boeft), W. M. Ie Cointra te Bergen op
Zoom en L. Oranje Czn. te Laren (N.-H.j.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST.
De heer M. den Boer, hulppred. der Ge-
ref. Kerk te Haarlem, verzoekt ons mee te
deelen dat hij binnenkort zyn arbeid aldaar
hoopt te beëindigen en thans gaarne een even
tueel beroep in overweging zal nemen. Zijn
adres is: Hazepaterslaan 12, Haarlem.
De heer D. J. de Vries, Theol. cand.
te Ermelo, beroepen predikant bij de Geref.
Kerk van Sc-hoondijke, is door de Classis Axel
met goed gevolg peremptoir geëxamineerd en
toegelaten tot de bedienir" des Woords en
der Sacramenten.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. W. H. A. N e 1 c k neemt Zondag 26
Jan. a.s. afsrhr'd van de Ned. Herv. Gom.
te Nes (W.D.). Intrede te LJsselmonde Zondag
2 Febr. Bevestiger zijn neef Ds. Tj. Tak, van
Zevenhuizen (Z. II.).
Cand. D. J. de
.««aucnwio Cu u»- ue vries, van Ermelo,
kundigen langen tijd voor echt werden ge- doet intrede bij de Geref. Kerk van Schoon
houden. Hierboven een uit hout gemaakt dyke, Zondag 26 Jan. a.s. Bevestige- Ds. H.
heeKU Marias Boodschap, ide Jong; van Boerenakker»
Dr. H. BEETS.
Dr. H. Beets, Zendingsc! rector van de Geref.
Kerken in Amerika, die een reis heeft
gemaakt naar de Zendingsvelden in China en
thans zich op Java bevindt, hoopt, naar de
„Stand." meldt, in begin Maart in Nederland
to zyn.
In Nederland zal Dr. Beets tijdelijk ver
blijf houden ten huize van Dr. J. van Lonk-
huyzen te Zierikzee.
Ds. H. STRATING
Ds. H. Strati ng, te Den Haag (Hoefikade
943), die in de Geref. Kerken thans buiten
vaste bediening is, verzoeikt te willen mee
deden, dat hij bij die Kerken gaarne een be
roep aanvaarden zal en zich nog steeds be
schikbaar stelt ter vervulling van predik
beurten.
JUBILEA.
Ds. W. Z y 1 s t r a, preu'kant der Ned. Hcrv.
Gem. te Kootwijkorbroek, hield Zondag jj. een
gedachtenisrede by gelegenheid van zijn
40-jarig ambtsjubileum, daarbij sprekende naar
aanleiding van Ps. 103 22b: „Looft den Heere,
mijne ziel" en rich bepalende tot tweeêrle1
gedachten: a. Ho.* David tot deze zielsuiting-
kwam, b. Wat David hiermede bedoelde. De
jubilaris schetste de groote waardij van den
Psalmenbundel, om daarna aan te toonen, lat
een vernieuwd, herboren hart noodig is, om
lot dezen lofzang te komen. Voorts gaf dfe
leeraar een overzicht van zyn leven, waarbij
woorden van war.J.*- vriendschap en waarJee-
ving werden gesfroken tot Prof. Dr. H.
Visscher, mede annwez g, die in moeilijke
dagen rijn trouwe vriend was geweest.
De jubilaris mocht uit Groot-Ammers nog
stoffelijke blijken van waardeering ontvangen,
terwijl aanwezige vrienden uit Neerlangbruck,
de vorige gemeente. hartelyK werden tocge-
'J pi-spraken werden gehouden door den heer
E. Kamphuis, hoofd der Herv. School, meert
namens Kerkera.vl en Schoolbestuur. D.=. B-
N. B. Bouthoorn, schoonzoon van den jubilaris,
namens de kinder* n, burgemeester Westrik
ian Barneveld, d*n heer C. Ravenhors-, na-
tuns de gemeente Neerlangbroek, en ten
slotte door Prof. Dr. H. Visscher. Toegezongen
wi-iyl Fsalm 92 t>.
VERKIEZINGEN.
In de Ned. Hervormde Kerk:
Amsterdam. In het orgaan „Voor Kerk
gn Leven" klaagt de redactie erover, dat bij
de stemmingen voor het Kiescollege zulk een
(geweldige kamp gevoerd wordt tusschen
jpriendenkringen" (confess.) en „Evangelie'
(ethisch). Duizenden guldens worden be
steed aan drukwerk en porti en tech blijven
er ieder jaar duizenden belangstellenden
thuis. Gevraagd wordt, of de predikanten
niet dienon te ijveren om de beide vereen»-
gingen tot elkander te brengen. „Waarom
kan in Amsterdam niet, wat in andere plaat
sen wel kan? (Den Haag, Rotterdam, Lei
den, Utrecht, Middelburg, Vlis$ingen, Amers
foort én Haarlem). Men klaagt en jammert
over de achteruitgang en onderwijl vecht
men er lustig op los en besteedt daar zijn
tijd en geld' aan en men komt tot de vraag:
Is er nog liefde tot elkander in de Amster-
damsche Hervormde Gemeente? De finan-
cieele nood der Gemeente is ook een der ge
volgen van den onzaligen en verderfelijken
verkiezingsstrijd".
NIEUWE ORGANISATIE.
Te Amsterdam is, naar het „Hbl."
meldt, in een onder leiding van den heer
Seggelink gehouden vergadering, een Ver
eeniging tot Verbreiding der Oud-Gcrefor-
meerde Waarheid opgericht.
LEERTUCHT IN ZUID-AFRIKA
Er dreigt, zoo schrijft het maandblad „Zuid-
Afrika'', een ernstige Kerkelijke strijd in de
Ned. Geref. Kerk in Zuid-AfriVia uit te bre
ken, die tot het bittere einde zal worden uit
gestreden. Het Curatorium van het Theolo
gisch Seminarium te Stellenbosch, het eenige
seminarie van He Ned. Geref. Kerk de volles-
kerk, waarboe de groote meerderheid van de
H-aRandsch sprekende Afrikaners behoort,
heeft rich niet neerge'egd bij de uitspraak
van den Ring inzake de aanklacht tegen Prof.
J. du Plessis.
F- Ring sprak hem vrij van de aanklacht1
van heterodoxie, maar het Curatorium plaat-
ste zich in meerderheid aan de ri'de van Dr.
D. F Snyman c.s en beriep zic^ on de Sv-
nc*!e. ondat deze in laatste ressoA uitspraak
De Synode is daarom tegen 27 Februari
bijeen geroepen en zal óf de zaak opnieuw
moeten behandelen, óf moeten uitsnreken dat
zii hiertoe niet bevoegd is, daar de aanhan-
pi"<e zaak n;et vatbaar is voor hooger beroer).
Hierover bestaat nl. het verschil van inricht.
Dc-rom heeft de Moderator van de Kerk op
dit punt rechtskundig advies ingewonnen.
Van dit advies zal afhangen, op we'ke wiize
de Synode zal ontreden. Niemand min-'-w dan
senator F. S. Malan, die ocfa inzake ker
kelijke wet zeer deskundig is. bew :.t op
grond van haar geschiedenis en van haar be
woordingen, dat de Synode in dezen niets kan
doen.
Mocht dit juist zijn, dan zal vermoedelijk
het gevolg zijn, dat de tegenstanders van
Prof. du Plessis opnieuw een aanklacht indie
nen; want berusten in den toestand, zooals
hy is, wi'len of kunnen' zy niet.
Deze strijd gTiint diep in het volksleven en
dieper, naarmate hi.i langer duurt. Men vreest,
dat hij een scheur in het kerkelijk leven ten
gevolge zal hebben".
DIACONIE.
De Federatie van Diaconieën in de Ned.
Hervormde Kerk heeft de Kerkeraden van
Limburg opgeroepen tot een samenkomst, op
Woensdag 15 Januari te Heerlen, waarin
zal worden gehandeld over de mogel'ikheid
der stichting van een Protestantsoh Zieken
huis voor de mijnstreek.
KERKGEBOUWEN
Te Oostwold (Oldambt) zal door de
Geref. Kerk een nieuwe en grootere kerk ge
bouwd worden.
ALGEMEENE SYNODE DER
NED. HERV. KERK
DE REORGANISATIE-VOORSTELLEN
De buitengewone vergadering van de Al ge-
mee ne Synode ter behandel'ng van het rap
port der z.g. Reorganisatie-commissie is Dins
dagmiddag te Den Haag geopend door den
piesident Dr. G J. Weyland. Gelyk hy zulks
in de najaarsvergadering der synodale com
missie reeds had gedaan, -herinnerde de
President aan overleden mannen als Frof.
Dr. T. Cannegieter, D. Zoete, G. E. M. Picard
cn anderen, wier werk van blijvende betee-
De samenstelling van de Synode is gelijk
'-an die van Juli 1929. Evenwel is in -ie plaats
van den oud-ouderling H. M. Tromp aanwezig
de heer E. Janzen, ouderling te Leeuwaiccr.;
vi'or Ds. R. Cremer treedt op de heer A. E. K.
Pois, pred. te Noorddijk, cn in plaats van Mr.
H. J. M. Tyssens, oud-ouderling te Den Haag,
da heer M. D. van Lessen, oud-ouderling te
Nadat een viertal „contractae" waren uit
geloot, leidde de Voorzitter de bespreking
van het rapport der Reorganisatie-comm-ssie
ia. Herinnerend aan het artikel van Prol.
Raitjema over Protestantsche katholiciteit
merkt hij op, dat wel niemand uit de hoogte
den staf zal breken over het reorganisatie-
streven op ons Kerkelijk erf. Hij brengt hulde
sar. den arbeid der Commissie. De Synode
heeft zich wil.cn wachten voor een vroeger
begane fout om c'c commissie te doen bestaan
u'.t mannen van geheel verschillende denk
wijze. Zoo is het thans mogelijk geworden,
dat de Commissie eenstemmig in haar voorstel
kon zyn,
ITy wijst op de niet geringe beteekenis die
eer. diep ingrijpende wijziging van het Alg.
Reglement moet hebben. Gelyk de formules
haar kracht grootendeels ontleenen aan haaf
constant karakter, zoo mag de vastheid van
het Algemeen Reglement niet worden ver
zwakt door telkens aan te brengen wijzigingen.
Deze wijrigingen moeten wel zeer dringend
ncodig zyn, zal men er toe besluiten.
Hierna begonnen de algemeene besprekingen.
Prof. II a i t j e m a (confess.) wilde, na al
wat hij over de zaak elders gesproken er.
geschreven had, vooreerst van het woord
afzien.
Prof. Knappert (vrijz.) zond een
uitvoerig schriftelijk advies in, dat in de Han
delingen wordt opgenomen. Hij herinnerde,
dat de voorstellers van het concept zeggen
afkeerig te zijn van het opdringen van een
leerstellige overtuiging aan anderer geweten
en n:'et zoeken naar een gelegenheid om
lecrtucht mogelijk te maken, doch dat de Kerk
slechts heeft op te komen voor het centrale in
haar Belijdenis, aldus omschreven: „De belij
denis van Jezus Christus, Gods eeniggeboren
Zoon, onzen Heer". Echter onderwerpt Art. 6
de lidmaten aan de tucht ter zake van ernsti-
fi-ü stryd met de belijdenis en wordt de moge
lijkheid geschapen voor een klacht tegen
ambtsdragers wegens ernstige afwijking van
de Belijdenis, de vragen .beloften en formu
lieren der Kerk. Dus dan zal er toch leertuchl
rijn. En tegen dit beginsel verklaarde Prof.
K. zich uitdrukkelijk. De vrijheid is wettig in
de reglemenren neergelegd. Er is soms tuch
teloosheid en felle strijd, maar leertucht voert
tot het aanleggen van een verkeerden maat
staf. Dogmata zijn gekristalliseerde gemoeds-
eryar.'ngen, zc, zijn noodig en natuurlijk, maar
daarom nog geen weegschaal voor vroomheid.
Ook is geen leertucht denkbaar zonder geloofs.
onderzoek, en dit demoraliseert den geloofs
rechter. Zai leertucht onder ons mogelijk blij
ken IFaar ;s in onze Protestantsche wereld
het lichaam, dat voor anderen de waarheid met
volstrekt gezag vaststelt? Er zullen teikens
nieuwe bijvo'eg ngen worden geëischt. Men zal
nieuwe punten aan het centrale begeoren te
zh n toegevoegd. Het ontwerp spreekt argeloos
viin bet cer.trale en van „bijkomstige dingen".
Voer den een zal echter centraal zyn, wat de
ander bijkomstig acht.
Dc Synode zal over leergeschfllen moeten
beolissen met een „beroep op Gods Woord'-.
Doch beriepen byv. Lutherschen en Geref.
in hun feilen kamp der 16e eeuw zich niet
icaer voor zich op „Gods Woord"? De groote
syiicóe zal na eindelooze debatten, uitspraak
doende met een beroep op dat Woord, haar
onmacht moeten belijden of een altijd wille
keurige keuze doen.
Wat de proponentsformule aangaat, meent
Prof. K., dat de vrije persoonlijkheid niet mag
ondergaan in de gedisciplineerde gemeenschap.
Ook zouden ue geloofsrechters van heden, de
vervolgden van morgen kunnen zyn. We
mogen niet ontrouw worden aan de gïorieuse
geschiedenis, die een welsprekende prediüing
is van den kamp tusschen de vrijheid en uc
vervolging om de leer.
Ds. D. den Breems (conf.), secretaris,
zei te gevoelen voor het presbyteriaal karakter
c.er Kerk. In 't bijzonder wijst hij op de
Classicale Vergadering welke zooals zy nu is,
een bespotting is voor de ambtsdragers. Geeft
zjj haar consideration, de Synode kan ze altijd
terzyde leggen! Ook de samenstelling der
Synode wenscht hij, zooals die door het con-
ceut is aangegeven. Thans staat zy eigenlijk
buiten de Kerk. Dan zal haar waardighe.d
rijzen. Voorts acht hy een duidelijke omschrij
ving van hetgeen onder de leer der Kerk moet
weiden verstaan, noodig. En hy vindt die.
duidelijke aanwijzing in art. 9 van het concept.
Overigens zou hy meenen, dat de wijzigingen
in het reglement voor opzicht en tucht, ja ook
zelfs de overgangsbepalingen ihans achter
wege moplen blijven.
Ds. C. J. v. Paas sen (ethisch) sloot zich
aan bij den vorigen spreker. Het ontwerp, al
dus spreker, komt met nrme voorstellen. Van
terugzetten van de klok is geen sprake. Wie
dit niet toestemt moet zich maar eens ver-
dieipen in de kritiek, welke Prof. V. Hepp op
de voorstellen heeft geleverd. Spr. bewondert
het idealisme en de geestdrift van de samen
stellers, al moet hij eerlijk verk'aren, dat hjj
van de aanneming niet zooveel verwacht als
zij. Immers vereenzelvigt hy het koninkrijk
Gods minder dan de ontwerpers met een
Kerk, hoe ook georganiseerd. Hij riet meer
dan zij, de idee van een belijdende Kerk als
een eschatologisch begrip. In de praktijk
wordt een belijdende Ikierk zoo gemakkelijk
een belydeniricerk. Intusschen vereenigt hij
zich met veel van hetgeen de commissie voor
stelt. Met de twee grondbeginselen in 't bij
zonder. Doch daarbij' moet het dan ook blij
ven. Hij is tegen uitbanning. De bepalingen
over de leertucht moeten, zooals ook de se
cretaris wenschte, achterwege blijven.
Ds. Barbas (ethisch) en ouderl. Van
L o o (conf.) verklaarden zich beiden ten
gunste van het ontwerp.
Ds. te Winkel (conf.), voorzitter der
Commissie, dankte voor de gebrachte huldfl
aan het werk, dan in het rapport is neerge
lepd. Ook hij zou de bepalingen over leertucht
wi'len laten rusten. Hoewel spr. het advies
vari Prof. Knappert zeer op prijs stelt wyst
hy er op, dat de praeadviseur zelf de excessen
op den voorgrond heeft gesteld, welke de Com
missie heef"; willen afsnijden. Ook achter d«
trias „protestantsch, Hervormd, Christelijk",
welke de hoogleeraar genoegzaam acht, schuilt
leertucht.
De heeren Sneep.en Van Oeveren
wenschen het ontwerp aan de Kerk ter beoor-
deeling te geven, ofschoon laatstgenoemds
v/el ernstige bezwaren heeft, bepaaldelijk
betreffende de vraag, of de Synode rui zai
moeten uitmaken wat waarheid is, terwijl ook
één malcontente ouderling een leergeschil zai
kunnen opwerpen waardoor een dtenstdoead
piedikant met de zwarte kool zal worden gc-
tenkend.
Ds. Eilert? de Haan (vrijz.) uitt®
verschillende bezwaren. De huidige organisatie
is wel n et volmaakt, doch stevig en vast, en
kan voorts uitgebouwd worden. De voorgesteld®
vergaderingen" zullen niet anders dan her.
werk van bestuurslichamen doen. üeet de Kerk
thans een bureaucratische inrichting, de Com-
nv'ssie maakt haar door nieuwe bepalingen nog
meer gecompliceerd. Het voorgestelde leidt
tot leertucht en uitbanning. Die tucht wjröt
nu niet omschreven, en dat is nog erger dan
wei. De Sinode met haar beroep op Gods
V/oord stelt de heele Kerkelijke rechtspraak
op losse schroeven. De huidige organisatie ia
riet belemmerend voor de oplossing van be
staande problemen, maar men wil de parochie-
vorming niet. De betaande organisatie belem
mert niet het belijden vari Christus, maar men
wil de vrijzinnige'-" buiten de Kerk sluiten.
Lukt dit, dan is de strijd niet uit, maar zetten
de rechtzinnigen dien onder dl kander voort.
Hierna werd de vergadering verdaagd.
KWESTIE TE NIJEHORNE.
Vrijzinnig terrorisme.
Prof. Dr. M. van Rhijn te Utrecht drukt
in het „Alg. Weekblad voor Christendom en
Cultuur" zijn beduchtheid erover uit, dat da
tuchtmaatregelen van het Herv. Provinciaal
Kerkbestuur van Friesland tegen den rechtz.
predikant van Nijehorne (dien het drie maan
den heeft geschorst met behoud van salaris)
niet buiten invloeden van de richtingskwes
tie zijn genomen. Schr. vermeldt eerst, dat da
vrijz. Kerkeraadsleden tegelijkertijd een be
risping hebben ontvangen; hij vervolgt dan:
„Het is ons nog niet bekend, op welken
grond het Prov. Kerkbestuur van Friesland
gemeend heeft dit vonnis te moeten vellen.
Daarover zullen wij wel spoedig meer hoo-
ren. Hier. willen wij alleen de vrees uitspre
ken, dat de richtingskwestie in dit geval
meer invloed heeft gehad dan de vraag naar
wat recht is. Voor allen, die ook maar iets
van de toestanden te Nijehorne weten, is htet
duidelijk, dat de tegenwoordige predikant
daar op kerkrechtelijk-zuivere gronden be
roepen is, dat hij ook een feilbaar mensch
is, maar dat hij bovenal van het begin af
door andersdenkende collega's uit de buurt
en gemeenteleden op een wijze is behandeld,
waarvan men niet zou gelooven dat zoo iets
in een Christelijke Kerk mogelijk is. Men
had van het begin af mogen venvachten dat
tenminste de Kerkelijke Besturen, geheel af
gezien van alle richtingskwesties, hun best
zouden doen om den predikant van Nijehor
ne te handhaven en te beschermen! Maar
wie zoo iets verwacht, veronderstelt bij par
tij-fanatici behalve eenig elementair Chris
tendom ook nog gevoel voor recht of zelfs
voor fatsoen. Daar moet men bij zulke partij
mannen heelemaal niet mee aankomen.
Niet bij het Classicaal Bestuur. En ik vrees
ook niet bij het Provinciaal Kerkbe
stuur
EVANGELISATIE.
Zondag jl. heeft de heer D. van Dam,
evangelist te Gaanderen, na 40-jarigen Evan,
gelisatie-arbeid, zijn ambt neergelegd. De
heer Van Dam ontving te Amsterdam zijn
opleiding als godsdienstonderwijzer en ar
beidde daar eenigen tijd onder de zeelieden.
Hierna weid hij uitgezonden door de Ned.
Prot. Evangelisatie-Vereeniging als evange
list en was achtereenvolgens werkzaam te
Oosterwalde, IJ an sw eert, Zwolle, Nieuw-
Amsterdam, wederom in Hansweert en ge
durende de laatste 10 jaren te Gaanderen.
Zondagmiddag heeft hij met een afsoheads-
predikatie zijn ambt neergelegd.
GIFTEN EN LEGATEN.
Te Scharend yke (Z.) kwam by den
Kerkeraad der Geref. Kerk van N.N. een gift
van duizend gulden in voor den bouw van een
nieuw orgel.
WANDELENDE DUINEN
Aan de Fransche Noordzeekust is een duinenreeks aan het-schuiven geraakt en in da
Straten van de stad Boulogne gedrongen. Duizenden tonnen grond bedreigen de muran
vaa hotel Impénal (onderaan links). De gehouwen moqtpn ontruimd worden.
