DINSDAG 7 JANUARI
DE STRIJD
TEGEN DE „NEUTRALE" PERS
HET TIJDSCHRIFT
..ONS ZEELAND" BEZWEKEN
Onze Zeeuwsche medewerker schrijft ons:
Zoo is het juist uitgedrukt op de voor
pagina van het Oudejaarsnummer: „Als
onze menschen de „neutrale" pers maar niet
steunden, konden wij nog veeJ meer pres
toeren". Een treffend voorbeeld is hiervan
weer eens in Zeeland aan den dag getreden,
In 1926 versoheen bij de fa. G. W. den
Boer te Middelburg een geïllustreerd tijd
schrift „Ons Zeeland", dat verscheen om
alle Zeeuwen in en buiten de provincie aan
elkaar te verbinden Het zou streng het ca
chet „neutraal" dragen. Politiek en kerke
lijke zaken zouden er niet in behandeld
worden. Dat, was contrabande.
Aanvankelijk werd het tijdschrift welwil
lend ontvangen.
In onze kringen telde het al spoedig ver
scheidene abonné's en het kwam in menig
Christelijk gezin. De Chr. leeskringen op dn
dorpen namen het in hun portefeuille op.
Immers, dat kon geen kwaad. Neutraal was
nu eenmaal onzijdig, dus daartegen was
geen bezwaar.
't Bleek echter een „neutraliteit" van ver
dacht allooi. De 2de Jaargang zette met vlo»-
ken in, wat men blijkbaar ook neutraal
vond.
Zoo zag ik een plaat opgenomen, waarop
een tweetal mannen naar de bliksem kijken
en de een tot den ander zegt: „Zeg jo, 't ont
breekt er nog maar aan, dat hij de naam
onzer firma eens met een vlammend schrift
aan den hemel schrijft!" Sommigen lachten
er om, maar is dit neutraal?
Toen de Raad van 's Gravenpolder een
dansverbod op Zondagen invoerde, werd dit
scherp becritiseerd, vanwege de neutraliteit
natuurlijk!
Een doodkist werd een „Eenmans Jan ple
zier" gchceten.
Zelfs de Heilige Schrift moest er aan ge-
looven en een verklaring van Absalon's dood
werd hierdoor verklaard, dat David het uit
jammerde „Och, Absalon, mijn zoon Absa-
lon, bezocht hij maar een kapsalon!" Ook
neutraal!
Deze voorbeelden zouden te vermeerderen
zijn b.v. hoe de redactie Ds. Kersten aanviel,
die op 'n graf te Ierseke (naar aanleiding
van den droeven moord) voor de invoering
der doodstraf pleitte. Allemaal vanwege de
neutraliteit.
Gelukkig kwam het Zeeuwsche volk, voor
zooverre het nog gelooft in een almachtigp
God (en dat zijn er Gode zij dank nog ve
len) tot bezinning. Men gevoelde het, dat
dit blad niet in onze kringen thuis behoorde
Slechts noode bedankten velen, uit oor
zaak noode, daar het in één woord schitte
rend werd uitgevoerd. Dit was boven allen
lof. Maar men deed het toch. Toen kwa
men er dans-ailikelen in, toen een rubriek
„Snort op Zondag", al te maal „neutraal".
Nu was het duidelijk dat het voor ons
volk go en tijdschrift was en dat de mooie
vlag (uitvoering) een slechte lading (in
houd) dekte. Maar nu kwam ook uit dat
men „ons volk" als abonné's ook niet kon
missen. Wekelijks moest, er, naar ver
luidt, geld bij en thans is het einde geko-
Wel is het z.g. aan „Groot' Rotterdam"
overgedaan, dat een zware concurrent voor
„O.Z.was en dat zich wel staande kan
houden, doordat dit een blad is met vers
lende „koppen". Als onze predikanten b.v.
eens de moeite namen, de inhoud hiervan
eens aan de vele Chr. abonné's uiteen te
zetten, dan zou ook dit tijdschrift in Zeeland
een taaie strijd hebben. Met de plaatjes „uit
liet dorp" pakt men het volk.
Als men als Christenen wil, kan de
trale pers eruit.
V*. geschiedenis van „Ons Zeeland" is hier
van wel een sprekend bewijs.
„Neutraal" is onzin en misleiding. Dat
ons volk op het gebied der pers wakker
worde en meehelpe om de Chr. Pers te doen
zegevieren.
TELEFONIE
UITBREIDING TELEFOONKABELNET.
Het telefoonkabelnet hier te lande zal in
1930 met 300 K.M. werden uitgebreid. Er zul
len kabels worden gelegd tusschen Amster
damEindhoven, AmsterdamAlkmaar en
Pu rmeren d—H en gelo.
DE ACTIE VAN DE P.N.I.
De speciale correspondent van Aneta
meldt uit Bandoeng, dat de volgende lei
ders van de P.N.I. in voorloopige hechtenis
zijn gesteld:
Ir. Soekarno voorzitter van de P. N. I„
Gatot secretaris, en Maslcoen administrateur
van de Banteng, Soepriadinata adjunctcom
mies bij de posterijen. Soekimi, hoofd
de Tamansiswoschool, Mohamcd Tajip, ge
woon lid van Inoperbatasaric en voorzitter
van de commissie voor de cursussen.
Mr. Iskaq is nog niet in preventieve hech
tenis gesteld, hij is alleen aangehouden,
belang van het onderzoek. Het in preven
tieve hechtenis zetten van bovengenoemde
zes leiders moet wel gebaseerd zijn op het
bewijsmateriaal, dat gevonden is en waaruit
van het voornemen tot strafbare handelin
gen gebleken zou zijn. Welke feiten dit ech
ter zijn, is niet bekend. Het aantal van hen,
die te Bandoeng en in de omstreken zijn
aangehouden in het belang van het onder
zoek, bedraagt thans nog een honderdtal.
BANDOENG, 6 Jan. (Aneta). Mr. Iskaq
is thans ook in preventieve hechtenis ge
steld op grond van Art 169 W. v. S. voor
Ned.-Inddë, deelneming aan verboden ver-
eenigimgen.
In de omstreken zijn 100 personen, die op
29 December werden aangehouden, weer in
vrijheid gesteld.
PALEMBANG, 6 Jan. (Aneta). De voor
man van de P. N .1. wordt vervolgd, aange
zien bij een huiszoeking is gebleken dat hij
stukken van het residentiekantoor, waar
hij als commies ontslagen was, onder zich
had gehouden.
BANDOENG, 6 Jan. (Aneta). Zaterdag
nacht ontdekte, naar de „Javabode" meldt,
de schildwacht op het erf van de woning
van den legercommandant tweo personen
die trachtten de woning binnen te sluipen.
Zij waren er bijna in geslaagd den schild
wacht te passé eren, maar werden op het
laatste oogenblik ontdekt. De schildwacht
zond hun daarop schoten achterna, doch hij
miste door de duisternis.
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal: Tc Rotterdam-Centrum, P. J.
de Bruijn te Veenendaal cn S. van der
Molen te Lisse.
NED. HERV. KERK.
Bedankt: Voor Gomgarijp, cand. O.
Hu:stra te Scharnegoutum.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Serooskerkc (W.), cand.
W. F. M. Lindeboom, hulpprediker te Amster-
dom-Noord. Te Oost- en West-Souburg, E.
du Jong te Bellingwolde. Te Geldermalsen
nn NoordAvijk-Binnen, cand. H. B. Visser te
Nijmegen. Te Opperdoes, cand. Chr. J. W.
Teeuwen te Leiden.
GEREF. GEMEENTEN.
Tweetal: Te Nicuwerkerk a. d. IJssd, J.
l'raanje tc Bamevelcl en J. D. Èarth te Vlaar-
BEROEPINGSWERK.
Te Rotterdam zal de kiesvereeniging
„Gemeentebelang" (etnisch), na overleg
met „Evangen en •behjtiems" (confessio
neel) en „Lalvijn" (Gerei.), aan de leden
van het Kutscowego oer Ned. Tiorvonnde Ge
meente voor tic vervulling van de 18de pre-l
diikantsplaata, welker vacature "voortduurt
d'oor het bedank cn van Dr. J. C. Roose te
Gron/ingen, volgens het gesloten compromis
het volgende drietal ethische prediKanten
aanbeveien: Ds. F. Postma te Haarlem, Ds.
S. H. J. Voors te Zierikzee en J. J. Creutz-
berg te Hees (bij Nijmegen).
De afdeeling der Vrijzinnig-Hervormden
heeft het Kiescollege voor dat beroepiugs-
werk aangeboden „een lijst, bevattende de
namen van vier predikanten, waarvan zij
met gerustheid kan verklaren, dat zij de
Rotterdamsc'he Gemeente met eere zullen
duenen". Gevraagd wordt de keus te laten
vallen op een orietal vrijzinnige predikan
ten.
Te IJ mui den stonden voor de beroe
ping van een predikant by de Ned. Herv.
Gemeerde met den beroepen Ds. G. P. van
Itterzon te Albiasserdam op een drietal Ds. G.
Elzenga te 's-Gravenzande en Ds. H. P. Fort-
gens te Voorschoten.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. L. Boer, die naar Scheveningen ver-
troKi, uaan zjoiik-Lugavuuid jl. aischem van de
JVotL Hervormoe Gemeente te Amsterdam.
Optredende óm de West ei-kerk voor een
gi-oote schare, waarenner vele ambtgenoo-
ten, hield hij een predikatie over 2 Cor.
12 8, waarvan bet „Mijne genade is u ge
noeg" de kern vormde.
In zijn toespraKcn zei Ds. Boer tot de
ambtsbroeders, dat hij diepe hoogachting
cn groote waardeering bad a-oor oen ont
zaglijken strijd, dien zij tc strijden hebben.
Hij heeft meermalen op hun gezichten de
diepe verslagenheid genezen vanwege den
geestelijken en stol'ienj ken nood, waarin de
Amsbordamsohe Gemeente verkeert. Zij le
ven onder zwaren dank; Spr. bond het der
Gemeente op diet hart, niet te vertragen
voor haar herders.cn leeraren te bidden.
Namens don Kerkeraad en de Gemeente
sprak Ds. J. P. Roscam. Abbimg Ds. Boer
toe. Daarbij wees hij erop, hoe net in be
trekkelijk koiden tijd de tAveede maal as,
dat de Amsterdamsc-he Gemeente een pre
dikant in do volle kracht van het leven
aan een andere Gemeelde moet afstaan, wat
niet a-oor haar pleit. Hl] dankte Ds. Boer
voor alles wat hij voor de Amsterdamsche
Gemeente is geAvecst en bad hem toe, dat
in Scheveniingen, waar ook al is het Ker
kelijk leven daar beter toch ook Avel zul
len zijn de lasteringen en het onwaarachtig
vroom gedoe, die Ds. Boer in Amsterdam
zooveel gevonden heeft, ook het tekstwoord
van zijn afsoheidspredikatie zijn sterkte
moge zijn. Ten slotte werd door de Ge
meente den scheidenden leeraar Ps. 121 1
toegezongen.
Ds. Tj. Jonker nam Zondag j.l. af
scheid van de Ned. Hervormde Gemeente te
Joure met een predikatie over Hand. 20 32.
Aan het slot werd hem toegezongen Ps. 134 3.
Ds. C. Sundermeijer, van Tjèrkgaust, sprak
hem toe namens de collega's en Ds. A. A. van
Western, van Joure, als consuicnt. Voorts wa
re: i'Cg aanwezig de ambtgenoten Ds. li. G.
Kwint, van Terkaple; Ds. F C. Wil'ekas, van
Oosterhaale; Ds. A. Labberté, van Hasker-
horne en Ds. M. E. van der Veen, \ran Lang
weer, alsook Ds. N. van der Zypp, predikant
bij de Doopsgezinde Gemeente te Joure. Dc
kerk was overvol.
Prof. Dr. J. R. Slotemaker de
Bruine werd Zondag j.l. by de Ned. Herv.
Gemeente van Wassenaar door Ds. J. Land
man met een toespraak over Joh. 1:7 beves
tigd als hulpprediker, w aarna hij zich aan de
Gemeente verbond met een predikatie over
Math. 5:14: „Gy zyt het licht der wereld"
en Joh. 3 12: ..k ben het licht der wereld".
Hij noemde het zijn ideaal te mogen mede
werken aan den bloei der Gemeente door pre-
dik'ng en persoonlykc omgang. Toegezongen
werd Ps. 134 3.
Wassenaar's Herv Gemeente heeft nu tAvec
„politieke" dominees: het oud-kamerlid Lang.
man en de oud minister en tevens Kamerlid
Slotemaker de Bruine. Het Kamerlid Sn.pe.ck
Henkemans woonde de intreeplechtigheid bij.
D s. P. van der Sluis preekte Zondag
j.l. voor de Geref. Kerk van Oiistwedde af
scheid met Matth. 13 18-23. Daarbij ontwik
kelde hij deze a'ier punten: De akker der harten
D s. W. Zylstra, .pred'kant by de
Ned. Hen*. Gemeente tc Kootwykerbroek,
heeft Zondagmiddag, bij gelegenheid A-an zijn
40-jarig ambtsjubileum, voer een stampvolle
kerk, een gedachtenisrede gehouden, -die o.m.
'door het Dagelijl:sch Bestuur van Bame\'eld
en verschillends predikanten uit den omtrek
weid bijgewoond. Ds. Zijlstra had tot tekst
gekozen Ps. 103 22 het laatste gedeelte,
waarbij hij de volgende vragen beantwoordde
1. hce David tot deze uitdrukking („Loof den
Heere, mijne zie.!") kwam; en 2. Avat hij er
mede bedoelde.
Ds. C. Th. CRAMER VON BAUMGARTEN.f
Tc Hoorn is, 75 jaar oud, overleden Ds.
C. Th. Cramer von Baumgarten, sinds 1
Juli '27 emeritus-predikant der Nod. Her
vormde Gemeente aldaar. In zijn predikaties
en in heel zijn Kerkelijk beleid kwamen
zeer sterk zijn moderne beschouwingen tot
openbaring. Hij is vele jaren voorzitter van
het Glass. Bestuur van Hooni geweest.
NAAMSVERANDERING
Te Groote L'ndt zal dc Geref. Kerk
volgens Kerkeraadsbesluit voortaan den naam
dragen van „Gereformeerde Kerk van Zwijii-
drechtGroote 1/ndt".
DE REORGANISATIE-VOORSTELLEN.
Te Amsterdam Avoid Maandagavond
in de Westenkerk der Nod. Herv. Gemeente
een /bidstond gehouden in verband met dc.
buitengewone zitting van de Algemeene Sy
node. Avaarin de Reorganisatie-voorsteden
aan dc orde komen.
Ds. T. G. a-an Keeuwijk, hield een predi
katie over Nehemia 1 6: „Ook ik en mijns
vaders huis. wij hebben gezondigdHij
ging historisch den thans bestaenden toe
stand in dc Ned. Herv. Kerk na, waar 400
predikanten de hoofdwaarheden Aan de Be
lijdenis met voeten kunnen treden. Het is
do zonde der Kerk. dat zij bet juk van 1816
tot nu toe geduld heeft Velen meenden een
oplossing tc vinden door zich, aldus Spr.,
iaa een Kerkelijk-ingcrichte vereenigang te
vereeniigen. „De z.g. Geref. Kerk is een
sdheruikerk, welke gruwelijk zondigt".
Dr. P. J. Kromsigt sprak naar aanleiding
van Ps. 39 S: „En nu, wat venvacht ik, o
Heere, mijn hoop, die is op U". Hij a\-ees er
op, dat de Kerk, die nu geavoï-dcn is een
„ja-en-ncen-Kerk", thans nog een Belijdenis
heeft. De vloedgolven van het Modernisme
heeft ze doorstaan en hoewel de Doleantie
haar beeft gehavend, zij is ook die te bo\-en
gekomen. Ziendo op wat thans gebeurt,
grijpt de Kerk weer moed.
Nadat Dr. Kvamsigt in gebed Avas voorge
gaan, Averd Gezang 55 2 als slotzang aan
geheven.
Uit Dordrecht wordt aan de „Ned."
gemeld, dat het Comité tot opwekking van be
langstelling voor de Reorganisat'evoorstelleh
in de Ned. Herv. Kerk een adres aan de Synode
gezonden heeft, voorzien van eenige honderd
tallen handteekeningen van belijdende lidma
ten, die met het reorganisatievoorstel instem-
Verwacht AA'ordt, dat de buitengewone
zitting van de Algemeene Synode der Ned.
Herv. Kerk ongeveer een week duren zal.
I.
Dienstdoende predikanten.
Hun aartal bedroeg 1 Jan. 1929 621. yijf
hunner werden doov den Koning der Kc-rk
opgeroepenDr. J. J. van Baarde'. Deventer;
G. Veenendaal, Arferoigen; E. Meijer, Iérseke;
H. Meijer, Alkmaar cn Dr. J. Hr.nia, Gelder
malsen.
Vijftien P. d. W. wei-den sfncri'ns.
Drie en vijftig cand'daten en één D. d. W.
uit Amerika werden in hun ambt bevestigd,
zoodat het aantal is geklommen tot C55.
Buiten vaste bediening zijn: U. ";;n Giffen,
Blcemendaa!; I-I. Reiners, Kallurkote bij
Steenwijk cn H. Strsting, Wateringen.
Emeriti predikanten.
De volgende predikanten werd emeritaat
verleend: G. van Halsema, Nijeveen, 43 dienstj.
wonende te Haren; H. R. Nieborg, Heerjans-
dam, 40 dienstj.. won. te Barendrecht; W.
Bech, Aalten, 9 dienstj., geesteL verzorger-
te WolfhezeP. Jukkenekke. Maarssen, 21
dienstj., Avon. te Soestdijk; W. Breukeiaar,
Zaandam, 40 dienstj., hulpdienst \-errichtende,
te Santpoort; W. Goedhuis, Eastrum, 32
dienstj., Avon. te Haarlem; C. L. F. v. Schelven,
Wageningeri, 43 dienstj., won. te Rijssenburg;
J. Vesseur, Numansdorp-Klaaswaal, 33 dienstj.
a\*on. te J. D. v. d. Velden, Kralingen, -11
clienstj., won. te Kralingen; A. A. a-. .Opstal,
Vledder, 4 dienstj., won. te Apeldoorn; H. W.
Lanian, Assen, 29 dienstj., won. te Kamper;
Sj. Rijper, N. Weerdinge, 15 dienstj., won. te
C. W. E. Ploos a-an Amstel, Steenwijk, 40
dienstj., hulpdienst verrichtende tc Bilthoven;
E. a-, d. Laan, Anjum, 20 dienstj., geestelijk
verzorger te Dennenoord; G. Elsho\-e, Rotter
dam, 33 dienstj., geestelyk .yérzórger aan
„Eudokia" te Rotterdam.
Overleden zijn:
3 Jan. A. de Geus, Lemmer, 72 j.; M. II. K.
Mol, Zwartewaal, 79 j.; 23 Jan. Prof. Dr. G.
II. J. W. J. Geesink, Rotterdam, 74 j.; 14
Maart P. C. Koster, Maassluis, 7L j.; 22 Maart
Th. D. Prins, Bolsward, 66 j.; 12 April Ph. W.
Eskes, Genemuiden, 78 j.; 1 Aug. J. Dekker,
Kolium, 70 j.; 9 Aug. G. D. Scheepsma,
Stedum, 50 j.; 10 Sept. G. Doekes, Nieuwdorp,
5'j j.; 27 Sept. J. Spoelstra, Sappemeer, 72 j.;
24 Dec. E. C. B. v. Henvcrden, Rhoon, 60 j-
Het aantal emeriti, dat 1 Jan. 1929 121
bedroeg, is thans, 1 Jan. 1930 125.
Candidalen tot den H. Dienst.
Verbonden werden aan hun eerste Gemeente
Dan Averd benoemd en trad reeds m functie
tot hulpprediker E. T. a-. d. Bom te Eue.
A. S. Timmer, cand. te Groningen, is be
noemd als zoodanig te Bedum; J. Jonker, car.d.
te Werkendam, is benoemd door dc Kerk van
Wkringen voorden Evangelisatie-arbeid nndcl-
de Zuiderzee-arbeiders.
KERKELIJKE PERS.
Dr. H. W. v. rl. Vaart Smit, pred. der
Geref Kerk van ZwijndrechtGrcote Lindt, zal
voortaan met Ds. A. Rclloos de redactie van
de „ZAvijndrechtscho Kerkbode" vormen.
ZENDING.
Dr. J. B r ii m m c I k n m p, missionair arts
op het Zendingsterreindcr Geref. Kerk van
Heeg, is Anornemens deze inaand den dienst
der Zending to verlaten» Deputaten hebben
tot op lieden tevergeefs naar een opvolger
Schoolnieuws.
niet mo-i, v eruuimen wvnuen aan nun eerste ueraeente
AUiverd h«t. S35' metmet handopleggiijg: IJ. Nauta te Tarnaari;
J. Dyk te Sellingen; F/. J. Brunstmg te
Krimpen a. d. Lek; N. Streefkerk te Wormer;
C. Vonk te Baarland; J. Snoey te 's-Graven-
moer; G. F. Haijer te Schoonebeek; o. G. a-ar.
gezuiverd en bestaat uit goeden grond.
Aan het einde Averd "de naar Aduard ver
trekkende leeraar toegesproken door ouder
linter Luuring namens den Kerkcraacl; Ds.
J. Dijk, Aan Sellingen, namens de Classis;
door den Burgemeester: cn door ouder! ng
Klooster, A-an Nieuwe Pelcela.
JUBILEA.
D s. J. C. Helders, predikant hij de
Tejjlingen te OostAvold (Gr.); R. J.
Meulen te IJmuiden; J. O- Mulder te Hardinx-
veld; D. v. Enk te Zweeloo; P. C. Jongbloed
lo Marken; Mr. G. M. den Hartogh te
Hazerswoude; b Bi-oer te Surhuisterveen;
W. v. d. Kerk te Goënga-Sybrandaburen;
J. Oussoren te Spijkenisse; N. A. Waaning te
(Hen-.) Biltsche Kapel te BilthoAren, hoopt Zandvoort; T. A. Hoeksema te Zwartemeer;
morgen zyn zilveren ambtsfeest te \ieren. S. a*. Wcm\-e te Arum; H. a-. Heyst te
3 Jan. 1905'07 diende hy de Ned. Waardhuizen; F. A. Hofman te Gameren;1
Gemeente van Glanerbrug daarna die P-
te Vorden (1907—191S); Velzen (1918—1921)
HOOGER ONDERWIJS.
Prof. Dr. V. H. RUTGERS.
Prof. Dr. V. H. Rutgers, hooglecraar aah
de Vrije Universiteit, is, naar de correspon
dent van het „Ilbl." uit GenèA-c meldt, hij het
ski-en te Mégêge (Hoog-SaA"oye) een ongeluk
overkomen. Hij heeft daarbij een arm ont
wricht. Het ongeluk is dus niet van emsti-
gen aard.
TECHNISCHE HCOGESCHOOL TE DELFT.
De volgende hóoglecraren A'an de Techni
sche Hccgcschool zullen dit jaar hun 25-jarig
ambtsjubileum herdenken: Prof. Cl Feld-
"rnann op 1 Juni; Prof. Ir. J. A.. Grutterink
op 8 Augustus; Prof. Ir. G. Brouwer op 11
September; Prof. Ir. II. ter Mculon op 11
September; nn Prof. Ir. P. D. C. Kiev op 22
September 1930.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN.
EERE-PROMOTIE PRINSES JULIANA.
Naar wij vernemen, zal dc plechtige uit
reiking van het cére-doctoraat in de Letteren
en Wijsbegeerte aan II. K. H. Prinses Juliana
plaats hebben op Vrijdagmiddag 3l Januari
a.s. in het groot auditorium iter Lcidschc
Universiteit.
LAGER ONDERWIJS.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Marken (hoofd H. Remiëns), mej. G.
Kok te Amsterdam. Ing. 1 Maart.
Apeldoorn, mej. W. Hofman te Har-
dinxveld.
Dokkum, mej. M. Ham te Broek o. Ak-
kenvoude en mej. K. Klokma te Haringen.
Beiden voor tijdelijk.
Raamsdonksveer, mej. P. van dei-
Bos te Rotterdam. Voor tijdelijk.
U i th_u i z e n. (Hdrv. School, hoofd L. iBul-
tena), mej. D. Begeman, Uaa'. aan de Open
bare School te Meedhuizen.
Wommel s, A. Risse'ada, aldaar.
Buitenpost, J. Zijlstra, aldaar, en mej.
L. Hagen te Oldobroek. Beiden voor tijdelijk.
Ti en hoven (U.). mei? J. C. l.én'gêVeld
tc De Bilt. Als k\v. met akte. Bedankt.
Aal ten (Willi. School;, mej. J. C. Lange-
ydd te De Bilt.
CHR. KWEEKSCHOOLPERSONEEL.
Het Bestuur der Vereeniging van OTicienvij-
zend Personeel aan Prot.-Chr. Kweekschol/
is voor 1930 saamgesteld als volgt: H- J. v:
Wijlen, voorzitter; A. L. J. Wytzes, penning
meester; P. van Duyvendijk, A. J. Rottger e.
V/. J. Visser, secretaris. Het secretariaat i;
ge\'estigd te Den Haag, Laan van Eik u
Duin 147.
VOOR CONFESSIONEEL ONDERWIJS.
De Landdag van Oldenburg besloot het
onderricht aan de Kweekscholen niet con
fessioneel te doen plaals hebben.
Hiertegen heeft dc Roomsche Kerk ge
protesteerd cn 53.000 kiesgerechtigde man
nen en vrouwen onderteekenden een bis
schoppelijk protestgeschrift.
Waarom is zulk een eensgezindheid ook
"niet mogelijk bij de Protestantsche ouders,
vraagt de „Reformierte Kirchenzeitung".
ZIELKUNDE EN PAEDAGOGIEK.
Voor onze Christelijke ondenvijzers en
onderwijzeressen' en voor hen die het ho
pen te Avorden, mogen wé nog eens Avijzen
op een paar herdrukken van bekende cn
blijkbaar bemind' geAvorden studiewerken,
die bij J. B. Wolters te Groningen-Dcn Ilaag
verschenen.
Van „Nieuwe Zielkunde" door P. van
Duyvendjjk, leeraar aan de Chr. Kweek
school tc Dordrecht, en J. B. Visser, tot
a*oor kort hoofd der Eloutschool, thans
schoolopziener tc Rotterdam, verscheen de
derde druk. Deze druk verschilt in enkele
opzichten van don tweeden. De schrijvers,
die getracht hebben met het oog op dc on-
derwijzersexamens dc zielkundige kwesties
van Christelijk standpunt tc belichten, heb
ben nu het eerste hoofdstuk (Psychologie),
Avaarmec op de A-afdeeling der KAveek-
scholen meestal begon tien Avordt, eenvoudi
ger en practischer ingericht, Avaartoc liet om-
gewerkt werd. ,Ook hot laatste hoofdstuk,
namelijk over Kinderpsychologie, heeft be
langrijke wijzigingen ondergaan. Verder be
palen de veranderingen zich tot kleine aan
vullingen on weglatingen. Om in voorloopige
en voortgezette studie der zielkunde een
heid te verkrijgen, zijn door teekens een
voudig gehouden paragrafen aangegeven die
in de A-afdeeling degelijk behandeld dienen,
te worden, terwijl in de B-afdeeling cn voor
de na-aktc het geheelé bock dient tc worden
doorgegaan.
Van „Nieuwe Geschiedenis dor Paedago-
giek", Aan dezelfde schrijvers, is nu de 2de
druk verschenen. Dit werk is bestemd voor
de Hoofd- cn Na-akte-candidaten. Ook dit
tracht de opvoedkundige problemen van
onzen tijd van Christelijk standpunt te be
lichten. En daarbij wordt de nadruk gelegd
Groesbsek (1921—1926). Wegens
steldheid verkreeg hy 11 April 1926 eervol
emeritaat. Op 6 Maart a*an het volgende jaar
verbond hy zich aan de Biltsche kapel.
Ds. O. de Roos, predikant bij de Geref.
Kerk van Rinsumageest, hoopt Woensda- 15
Januari a.s. tc gedenken, dat hij vóór 40 jaar
zijn ambt mocht aanvaarden.
Geboren te Oost«\-nd (Hennaarderadeel)
op 6 April 1S65 en i\ in zijn jeugd steeds
Christelijk Onderwijs te hebben genoten
ging hij in 1879 naar het Geref. Gvmnasium
te Zetten. Hij Avas van 1884 af student an
de Vrije Universiteit en werd in 1889 candi-
daat, deed op 12 Januari 1890 zijn intrede
bij de Geref. Kerk van Oudega (Wijmbr.) en
jOTflrr» te Rinsumageest 27 Mei 1900. Hij mar
Bavinck te Gramsbergen; G. Smeenk té jvan opvoeding en onderuijs. Inzicht daarin
Blokzyl; B. W. Ganzevoort te Gent; H. Kakes wordt °P pe»oemdc examens gelukkig meer
te Makkum; J. M. Kroes te Tienhoven; N. J. I gewaardeerd dan kennis \an b.jzonderheden
Hommes te Ijlst; J. Koppe te Wagenborgen; i va'1 'lct leven van paedagogen.
J. 0. A. van Loon te Purmerend; B. E. Aan Schema s van paedagogische Averken Avor-
BtiUren te Hemelum; A. J. Boss te Marien- dfir) hier niet gegeven, omdat dc candidaten
barg; L. Zwaan te Zwammerdam; C. J. Wes- jze'' üat met „enkele geschriften van bekende
tls te Abcoude; J. Spoelstra te A. J. Folder
(Z.); G. Brouwer te Echten; D. Middelkoop
te Mildam; G. W. v. Houte te Nijeveen; H.
J. K'ampherbeek te Heerjansdam; W. Reinders
te Overschild; J. Boer te Ten Post; J. B.
V< gelaar te ScharendijkeW. Schouten te
Westbroek; L. Ticsenga te Harkema-Opeinde;
L. Tymes te Westerlee.
Voorts kwam o\-er uit Hill (N.-Amerika)
Ds. M. a-an Dyk, die, na gehouden collequïum
met de classis Meppel Averd bevestigd te
Nieuweroord.
paedagogen" moeien doen. We Avijzen er
nog op. dat dit werk een zeer uitvoerig re
petitie-hoofdstuk bezit. De vragen zijn voor
het emerendeel aan de examenptactijk ont
leend.
Voorts is van dezelfde schrijvers nog van
de pers gekomen „Schoolopvoeding en
-ondenvijs, voor het grootste gedeelte be
stemd voor de candidaten van de A-afdeeling
ter, Chr. Kweekscholen. Hoewel avo het tot
.usver nog niet ontvingen, maken avc er
1 toch reeds melding van, om dc aankondiging
zijn.
Van onderscheiden kant zijn deze studie
werken aanbevolen. De nieuwe drukken ver
dienen zulks nog te meer. 't Is een rijk
dom, dat onze (a.s.) ondenvijzers niet meer
levntje-buur behoeven to spelen hij de pae
dagogen aan den „overkant", maar dat aac
nu zelf onze mannen hebben, die van uit
eigen beginsel leiding en voorlichting geven.
OM ESPERANTO GEVRAAGD.
Óp den voorloopigen beschrijvingsbrief
voor dc Algemeene Vergadering der Vereen,
van Hoofden van (Openbare) Scholen in Ne
derland, te houden 19 April a.s. te Amster
dam, komt o. a. voor het voorstel van het
Hoofdbestuur, in te leiden door den heer Ph.
Ewouds ,te Amsterdam: „De algemeene ver-
.gadoring §preekt als haar mccning uit, dat
aan de leervakken genoemd in dc Lager Qn-
derwijsAvet, 1920 behoort tc worden toege
voegd het Esperanto".
HUISWERK.
Ongevangen verzuchting:
Vader (die geregeld 's avonds het huis
werk van zijn kinderen naziet): „Jongens,
Avanneer krijgen wij vacantie?"
ACADEMISCHE EXAMENS.
Tcchn. Hootre school te Aken. GmI.:
Scheikunde:
trlcht
lectrotechnlek: lnger
i tc NUmegcn.
dc heer E. Tulle-
Gemengd Nieuws.
ERNSTIGE AANVARING OP
HET Y
VROUW EN KINDEREN GERED.
Maandagavond te ongeveer 7 uur is te
Amsterdam liet a rachtstoomsohip „Vlie-
stroom" van de Holl. Stoomboot Mij. in het
Y in de nabijheid van de Amslerdamsche
Droogdok Mij. in aanvaring geweest met het
s.s. „SteenAA-ijk" van dc Nieuwe RijnA-aart
Mij., Avclk schip een lading stukgoederen in
had.
De „Steenwijk", een type Rijnaak met
stoomvermogen, kreeg midscheeps onder de
Avaterlijn een groot gat cn maakte snel Ava-
ter. Gelukkig Avas dc hoot der Havenpolitie
spoedig ter plaatse, aa'clke door middel Aan
liaar pompinstallatie verhinderde, dat do
„Stcemvjjk" zonk. De lading van de „Stcen-
Avijk" is aan de kade a an de Niemvc Rijn
vaart Mij. op\ een ander schip der Maat
schappij overgeladen, a\-aarna liet schip zal
Avorden gedokt.
De „Vliestroom" liep schade aan den kop
op, AAaanoor reparatie in een droogdok
noodig is.
Onmiddellijk na de aanvaring verschenen
de vrouAv en vier kinderen van den kapitein
van de „SteenAA-ijk" angstig roepend aan dek.
Onmiddellijk schoot toen de in de buurt
zijnde „Droogdok IV" Aan dc Arnsterdam-
scho Droogdok Mij. toe, Avaarop de vrouw
en kinderen: overstapten. De kapitein van dc
„Steenwijk" onderzocht hierna of de aange
richte schade onmiddellijk gevaar opleve.rdo
en toen bleek, dat dit niet het geval waft
begaven.cle vromv en de kinderen zich Aveer
aan boord van de „Steenwijk".
EEN KETELONTPLOFFING
TWEE GEWONDEN.
In de afdeeling ververij van de Hengelo-
sche BontAveverij te Hengelo (O.) heeft hij
een ketelontploffing de li-jarige veiwerslecr-
ling H. Bertelink ernstige brandwonden aan
gelaat en handen opgeloopen. Hij moest naar
het Ziekenhuis Avorden vervoerd. De 30-ja-
rige a crver Pezelipe kreeg brandAvonden aan
hoofd en handen.
EENë SCHIP IN DRIEËN GEBROKEN.
Men meldt ons uit Willemstad:
Het I-lijnschip „Saturnus", dat tijdens den
storm in het Hellegat zonk, is thans in drie
stukken gebroken. Dc scheepvaart Avordt er
niet door belemmerd.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK.
Te Sittard is gestorven Jan Luyten uit
Roosendaal, die Zaterdagnacht bij een auto
ongeluk op den Rijksweg-Zuid te Siitard
ZAvare verAAondingen opliep.
DRIE DRENKELINGEN.
Weer op 't drege gebracht.
Door de duisternis misleid is een dóchter
Aan Blauw te Enuner-Erfscheidenveen, bij
het passeerren a'an het noodbrugje over
kanaal A aldaar, te water geraakt. Zij greep
zich in, haar val a-ast aan haar vriendin,
die ook kopje onder dook. Een jongeman
die redding Avilde brengen, geraakte door
het breken a-an de brugleuning ook zelf te
aa-ater.
Op hun hulpgeroep kAvamen toen buren
toesnellen, die de drie drenkelingen Aveer
op het droge brachten.
HET SMOKRELDRAMA TE HAANRADE.
In liet R.-K. ziekenhuis le Kerkrade is
overleden "do Duitsche smokkelaar K., die
oudejaarsdag aan de grens hij Haan rade
door Duitsche douanebeambten wertl aange
schoten.
VROEGE LENTE.
Te Voorhout staan tulpen en hyacinthen
bij enkele bloemisten in hun voortuinen in
vollen bloei.
DE RAMP VAN DE ..HOFPLEIN"
VIER LIJKEN AANGESPOELD.
Bericht is ontvangen, dat thans vier lijken
van dc vijf a'ermisten der opvarenden van
de „Hofplein" zijn geborgen. Het zijn de lij
ken van den derden stuurman H. Zeevclcl
te. Vlissingen, A. Leenhout te Vlaardingen,
J., G. Bartcls te Rotterdam en A. Kuntling,
eveneens te Rotterdam, allen matrozen.
De begrafenis van het stoffelijk overschot
dezer vier opvarenden zal a.s. Woensdag te
Aalesund geschieden.
Het ligt in dg bedoeling van den gezag
voerder om met de geredde bemanning tc-
gemvoordig te zijn bij de begrafenis.
Het lijk vdn Buurmijn te Rotterdam is
nog niet gevonden.
Dat de bemanning "s nachts hachelijke
oogenhlikken moet hebben meegemaakt, be-
AAijzon wel tien radio-telegrammen, gCAvis-
seld met dc Nbörsche kuststations.
De reddingboot van de „Hofplein", aa-aarin
de geredden zaten, werd door een Xoorsch.
schip opgepikt.
DE KERKBRAND TE EMST
VOLKOMEN VERWOEST.
Omtrent den brand, waardoor Maandag
morgen. de Ned. Herv. kerk te Ernst jij
Epe in dc asch aa-erd gelegd, kan nog na
der Avorden medegedeeld, dat de verwoes
ting van liet kerkgebouw nagenoeg volko
men is. Weliswaar is het kleine torentje
nog vrij stevig op zijn fundamenten blij
ven staan, doch de-stutbalken in de boven
verdieping zijn bijna doorgebrand, zoodat
een, omvangrijke restauratie noodig zal
blijken. Verloren gegaan zijn de vrij nieuwe
kansel met klankbord, een zeer goed kerk
orgel en liet geheel e meubilair van d<? kérk,
jvélkc plaats bood voor 400 personen, als
mede van dc consistoriekamer.
In de brandkast, welke in de puinhoopen
Averd teruggevonden, trof men de kerkboe
ken ongeschonden aan, terwijl, ook dc in de
hraiulkast geborgen. aa-aardépapieren ge
spaard bleven. Het zilvergeld van de jong
ste collecte 'bleek echter nog gloeiend heet,
te zijn en zat vastgesmolten aap de muren.'
De eerste steen voor het kerkgebouw werd
op 19 Maart 1866 gelegd door den oud-bur
gemeester van Epe, baron Van der Feltz.
De predikant, Ds. A. -G-. Oosterhuis, gaf
als zijn oordeel te kennen dat de oorzaak
van den brand moet worden toegeschreven
aan het niet goed functioneeren der kachel-
Acrwarming in kerk en consistoriekamer.
De brand is ontstaan in een vergaderlo
kaal. achter het kerkgebouw gelegen, ver
moedelijk tengevolge van het te sterk trek
ken van een daar geplaatste kachel. Dc
brandweren van Ernst, Epe en Vaassen
slaagden er alleen in den toren en dc pas
torie te behouden. De kerk zal weer her
bouwd worden.
EEN BELANGRIJKE ARRESTATlL
Door twee rechercheurs en een politie
agent is aan de Visschershaven een man
aangehouden, wiens signalement klopte op
dat van den ontvluchten gevangene uit de
strafgevangenis te Scheveningen.
LICHAMELIJKE OEFENING
MOTORRIJDEN
Naar wij vernemen is de Koninklijke
Nederlandsohe Motonvielrijders Vereenb
ging van plan tijdens het R.A.I.-tentoonstel-,
ling op krachtige wijze propaganda te ma
ken voor het motorrijden.
Evenals het vorge jaar zal de K.N.M.V.
weder een stand inrichten, doch bovendien
zal zoo mogelijk dagelijks de interessante
Motorfilm der K.N.M.V. vertoond worden,
welke vertooningen voor de motorrijders
een groote attractie van de tentoonstelling"
zullen vormen.
Propaganda October 1929-15 Januari 1930
Het blad van de lezers voor de lezers
Ondergeteekende geeft op als abonné op dit blad de(n) vo!gende(nW
persoon(onen) voor minstens één jaar:
AANBRENGER:
(Namen e'n adressen volledig Invullen).
Onderteekening van aanbrenger:
Op te zenden aan het bureau van ons blad.
iarop do prop&sandisten recht hebben, verwijzen wij na&r
