TWEEDE KAMER
~rws
CACHETvan.
ONDERWIJSBEGROOTING 1930'(C.H.>
vroeg meer steun voor herstel van de Cune-
ra-toren te Rhenen.
Mej. Westerman (Lib.) ondersteunde
het betoog van den heer Lovinlc en wees op
het roekelooze waterverbruik. De herinne
ring aan de Amsterdamsche Vechtwaterlei-
ding moest vermoedelijk dienon om te «ti-
rn i:eeren tot maatregelen, waardoor het
dumwaterverbruik zooveel mogelijk uitslui
tend voor drinkwater wordt bevordferd.
Dr. Beiimcr (a.r."!
was van oordeel, dat
de opmerkingen
over de wateront
trekking niet bij de
zen minister thuis
hooren. De minister
VRIJDAG 20 DECEMBER 1929 TWEEDE BLAD PAG. 5
LAGER ONDERWIJS
KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN
ZUIDERZEEFONDS WEGENFONDS
Vergadering van 19 December 1929.
OVERZICHT
Minister Terpstra zag zijn eerste begroo
ting zonder hoofdelijke stemming goedge
keurd. Verschillende leden kwamen hem
daarna de hand drukken. Dat mocht ook
wel.
Want het valt niet te ontkennen, dat de
minister heusch bij anderen niet achter
staat Hij kent zijn zaken, geeft het gepaste
antwoord, maar laat zich om het populair
te zeggen niet op zijn kop zitten. Hij heeft
daaraan groot gelijk.
De „deskundigheid" van vele Kamerleden
bestaat dikwijls voor een deel in eigen ver
beelding en strekt voorts vaak niet veel ver
der dan zij door ouderen niet zelden een-
rijdig ingelicht werden en is allerminst
altijd even deugdelijk.
We hebben het ook ditmaal weer kunnen
constateeren.
Tusschen het begin en het slot van het
debat viel dan ook wel verschil op te
merken.
Niemand heeft den moed gehad om in het
openbaar de grofheden van het Voorloopig
Verslag te herhalen. In dat „staatsstuk"
werd, zonder aanvoering van een enkel ar
gument, getwijfeld aan 's ministers „bezon
ken oordeel en ervaring" en hem dus bij
voorbaat een brevet van ongeschiktheid voor
de door hem te vervullen taak uitgereikt.
In het begin was er nog een flauwe glimp
van waar te nemen. Eensdeels was de mi
nister zoo verstandig dergelijke laatdun-
kendheidjes te negeeren, anderdeels bemerk
ten de heeren en dames al spoedig, dat ze
op moesten passen om zich zelf niet te
overschatten met hun zorgvuldig opgeschre
ven en min of meer gelukkig voorgelezen
^redevoerinkjes".
Want de homo novus, de onbekende, stak
hun de loef af. Hij wist er ook wat van en
beantwoordde allen vlot, heel netjes impro
viseerend en puttend uit den overvloedigen
schat van zijn eigen inlichtingen.
's Ministers eerste optreden heeft er blijk
baar toe geleid, dat ten slotte allen het het
beste oordeelen om den onhebbelijken aan
hef van het Voorloopig Verslag maar heele-
maal te verloochenen.
Zelfs bij de „Kunst" bleek hij aan de za
ken zooveel aandacht te hebben kunnen
schenken, dat hij in staat was meer kanten
aah kwesties te zien dan de Kamerleden.
Ons dunkt de minister kon over dit
.verloop tevreden zijn.
Voor het gesprokene zie men het Verslag.
Slechts één opmerking sta apart
De heer Kersten sputterde tegen al jaren
oude posten, over subsidie aan leeszalen en
de tooneelschool. De anti-rev. hebben al
jaren eerder hun bezwaren daartegen geuit.
Ook nu herhaalde de heer Zijlstra: onzcnt-
•wege kunnen die subsidies geschrapt wor
den.
'Maar daarmee ls het nog niet gebeurd.
Zelfs niet al verzet nu ook de heer Kersten
er zich tegen.
De overgroot® meerderheid der Kamer
heeft tegen die uitgaven niet alleen geen be
zwaar, maar wenscht ze positief. Wenscht
zelfs wel meer er voor. Daartegen doet een
kleine minderheid niets en vermag ook een
minister niets. Als de heer Kersten thans
op de plaats van Mr. Terpstra zat, zou ook
hij, net als wij, deze posten op de begroo
ting gehandhaafd zien. Als hij ze schrapte,
zou de Kamer ze er onmiddellijk weer op
brengen. Dat is haar recht waaraan zelfs
een minister niets veranderen kan, zelfs
geen minister, die behoort tot de groepen,
■welke de gelden om principieele redenen
liever niet uitgeven.
Het deed ons waarlijk genoegen den heer
Kersten in deze principieele zaken wederom
aan de zijde der anti-rev. Kamerfractie te
zien.
reeds
Arbeid. En dat was
juist. Drinkwater
voorziening hoort hij
Arbeid. Maar ernstig
moeten ook andere
bij eventueele ont
eigening betrokken
belangen worden
Aangedrongen werd op beter instandhou
ding van het slot Loevestein, dat een rijks
monument is.
Voor de bijzondere tentoonstellingen in 't
Rijksmuseum wenschte de heer v. d. Tem
pel (S.D.) lager entreeprijzen. Verder drong
hij aan op een flink bedrag om den achter
stand in het onderhoud van monumenten in
te halen. De Kamer zal geen bezwaar
maken.
Mevrouw 11 a 11 i e-v. Embden (V.D.)
besprak het vaak harde lot van levende
kunstenaars.
Op bescherming van den architecten-titel
drong de heer M o 11 e r (R.K.)
De min
ste
sten
i We
VERSLAG
De Kamer was genaderd tot aan de arti
kelen der afdeeling „Lager Onderwijs".
De minister zegde overweging toe van
een verzoek van den heer Til anus (C.H.)
om voor de Chr. school te Antwerpen eenig
subsidie toe te kennen.
De hooge kosten van de Onderwijs-statis-
tiek (f 22000; v.j. f 6000) gaven aanleiding
tot bedenkingen van de heeren Z ij 1 s t r a
(A.R.) en Til an us (C.H.)
De heer Gerhard (S.D.) en de minis
ter wezen er op, dat al jarenlang om een
goede onderwijsstatistiek gevraagd is. Dat
brengt kosten mee.
Bij de afdeeling
Kunsten en Wetenschappen
wees de heer Lovlnk (C.H). op de geva
ren van wateronttrekking aan de duinen
voor flora en faura.
ROTTERDAMSCHE PAARDENZORG
De Rotterdamsche bereden politie houdt nauwlettend toezicht op de sleperspaarden On
bovenstaande foto ziet men de aanhouding van een voerman, wiens paard gewond voor
uen wagen liep. De agenten gelastten den voerman de wond van 't paard te verzorgen
vóór dat verder gereden wordt
tenschappen zeidc, dat over de duinen op
Voorne met Arbeid het overleg gaande is.
Getracht zal worden naar sneller herstel
van oude monumenten.. Over den Cunera-
toren zal in overleg met de provincie en de
gemeente getreden worden.
Onze entreegelden zijn, vergeleken bij het
buitenland, niet hoog. Het is goed, dat de
menschcn ook iets offeren.
Bij de artikelen drong de heer Z ij 1 s t r a
(A.R.) aan op behoud van het Prinsenhof te
Groningen, het oude stadhouderlijke kwar
tier. De minister wil een deel helpen behou
den. Maar het complex is waard geheel be
houden te worden.
Ook Dr. Beumer (A.R.) wenschte, dat
de minister afdoende maatregelen treft voor
restauraties als van het stadhuis te Veere.
Mevr. B a k k e r-N o r t (V.D.) sloot zich bij
beide voorgaande sprekers aan.
De m i n i s t er meende, dat de architec
tonische waarde van het Princenhof niet
moet worden overdreven. Hij wil echter wel
helpen. Veere is in onderzoek.
Vrij uitvoerig werd gesproken over de
„Leeszalen".
De heer Gerhard (S.D.) wenschte er
meer geld voor en ook voor de Volksuniver
siteiten.
De heer Kersten (S.G.P.) maakte be
zwaar tegen subsidie. Er wordt heel wat
niet-chrlsteliike lectuur verstrekt. De Regee
ring moet zulke lectuur weren.
D r. M o 11 e r (R.K.) raadde aan eigen
christelijke leeszalen op te richten. Tegen
schunnige lectuur moet de inspectie waken.
De leiders der leeszalen moeten bijzonder
aandacht Schènken aan de lectuur voor
jeugdigen.
Dr. Schokking
(C.H.) meende dat
de gesubsidieerde
leeszalen nationaal
aoeten zijn. Geweerd
moet wat de zeden
aantast en tot de
verloochening van
God inleidt. De
waarde der religie
moet erkend. En dan
moet de verbijzonde
ring worden tegen
gegaan.
De heer Vliegen
(S.D.) achtte de ge
opperde bezwaren
overdreven. Atheïstische lectuur moet niet
worden geweerd. Maar ze moet wetenschap
pelijk zijn.
De heer Zij ls tra (A.R.) zou ook den
post geschrapt willen zien. In christelijken
kring is aan de lectuurverspreiding steeds
veel aandacht besteed. Wij weten wat onze
tegenstanders schrijven. Ook de Chr. lees
zalen zijn nationaal en hebben met de ver
bijzondering niets te maken.
Het christendom is onwetenschappelijk,
verklaarde de heer Wijnkoop (Comm.)
Het sloeg de wetenschap neer. De werkelijke
wetenschappelijke grondslagen zijn vóór
christelijk.
De minister wil gaarne klachten over
zedelooze lectuur onderzoeken, indien ze tot
zijn kennis komen. Er is over de subsidi-
eering al zoo vaak beslist, dat het geen nut
heeft daar veel over te zeggen. De Kamer
wil in groote meerderheid dezen maatregel,
die door den minister niet op eigen autori
teit kan worden ongedaan gemaakt
Het subsidie voor de tooneelschool werd
ook weer veroordeeld door den heer Ker-
G.P.). Mevr. v. Itallie—v. Embden
vroeg verhooging er van aan.
De minister wees er op, dat het sub
sidie al 10 jaar gegeven wordt Het is niet stand gekomen.
Daarna was aan de orde de begrooting van
het
Zuiderzeefonds.
De heer Eb els (V.D.) wenschte de wer
ken niet stop te zetten, al zijn de aanvanke
lijke kosten aanmerkelijk hooger dan ge
raamd werd.
De M. U. Z., de maatschappij, welke de
Zuiderzeewerken uitvoert, achtte de heer
Krijger (C.H.) te duur. Maar zonder zulk
een apparaat kon het niet en hij wil voor
loopig den gan" van zaken nog eens aan
zien.
Blijvende belangstelling en steun der Re
geering werd verder gevraagd voor den
geestelijken arbeid onder de zuiderzeewer-
kers. Als straits technisch het werk in orde|„V
De heer Bonga.erts (r.k.) merkte op,
dat de kosten van den afsluitdijk en van de
droogmaking van de Wieringermcer 180 mil-1 In de avondvergadering beantwoordde
lioen zullen bedragen, d.i. 53 millioen meèr minister Deckers de beschouwingen v
dan de raming. In die overschrijding zitten I 17 December over de
echter enkele miillioenen door ruimer opzet
De begrooting van het
Wegenfonds
kwam daarna aan de beurt.
De heer v. Rappard (lib.) wilde na dv.
brug bij Keizersveer de brug hij Nijmegen
bouwen.
Er is nirt genoeg voor de wegen gedaan,
klaagde de heer Ebels (v.d.) Z.i. moet het
Rijk de primaire wegen verbeteren
provincie de secundaire. Betreurd word, dat
voor de tertiaire wegen niets gedaan wordt.
Uit het Wegenfonds moest ook voor die we
gen iets gegeven worden.
Sneller werken bij den wegenaanleg be
pleitte de heer Krijger (c.h.) en ook het
krengen van het werk in één hand. Hij
de tweede periode de bruggenbouw
AVONDVERGADLAING
ruimer opzet
extra-werken. Maar we zijn nu 2 jaar eer
der klaar en besparen daardoor ook heel
wat rente. De Minister moet maar flink
doorgaan en zorgen, dat er geen hiaat i:
uitvoering ontstaat.
Omtrent het in cultuur brengen van de
gronden van de Wieringermeer wenschte de
heer D. v. Twist (a.r.) nadere inlichtingen.
Hoe zal de in te stel
len dienst werken?
In zake steunver-
leening
schers werd hij hoe
langer hoe
tevreden. De gelden
worden ondoelmatig
aangewend. Te wei
nig aandacht wordt
besteed aan liquida
tie der bedrijven.
Het gaat er veel te
veel heen aan steun
regelingen: een bo-
demlooze put
Bij de Zuiderzee-
steunwet, die eerlang
te verwachten is, zal dit punt ernstig onder
de oogen moeten worden gezien. Men moet
op 'n 10 millioen voor dit doel rekenen.
De heer Drop (s.d.) besprak weer de ar
beidsvoorwaarden der Zuiderzee-arbeiders.
Van steun voor geestelijke doeleinden en
Kerken moest hij niets hebben.
Doorzetten, adviseerde ook de heer v. d.
Waerden (s.d.)
De heer Snoeck Henkemans (c.h.)
kon niet toegeven, dat de tegenwoordige
steunuitkecringen voor een groot deel in een
bodemloozc put verdwijnen. Echter stond de
heer v. d. Bilt (r.k.) meer op het stand
punt van den heer D. v. Twist
De Min. v. Waterstaat verklaarde al
lerminst zoodanig gestemd te zijn, dat hij
noodig had aangezet te worden tot door
zetten.
De opgedane ervaring zal er toe leiden,
dat in de toekomst voordeeliger zal worden
gewerkt.
Omtrent de uitgifte' der Zuiderzeegronden
beschikt de Minister over de deskundige ad
viezen. Aan een specialen dienst zal de uit
gifte moeten worden opgedragen om snel
en zakelijk te kunnen handelen. MeJ-de com-
missie-Lovink zal worden overlegd.
Aan de plannen voor verdere inpoldering
wordt gewerkt Voor de daarvoor noodige
credieten zal de goedkeuring van de Staten-
Generaal worden gevraagd.
De zorg voor de geestelijke en zedelijke be
langen der arbeiders heeft de Kamer gewild.
Daartegen mag de Minister niet ingaan, al
zou de heer Drop dit willen.
Met voldoening constateerde de Minister,
dat de beer Drop had erkend, dat dn de ar
beidsvoorwaarden verbeteringen waren tot
zoo maar in te trekken. Aan verhooj
denkt de minister niet
Z. h. s. werd de begrooting goed
gekeurd. Verschillende leden kwamen
den minister daarmee gelukwenschen.
de Zuiderzeesteunwet valt later te
praten.
Het wetsontwerp werd z.h.s. g o e d g e-
HET STADHUIS TE SCHOONHOVEN
Gistermiddag werd het gerestaureerde raadhuis te Schoonhoven officieel in gebruik genomen. Op onze foto ziet men .zittend van
links nu mehta do heeren A !i* Wilde, P.J. van Hameien, G. Bouwmeester, Burgemeester F. L. J. E. Rambonnet, mevr. Ram-
ïwotvei, H, J. Adriaens, A. C A. Deerenburg.
Defenslebegrootlng.
Hij ging eerst uit varen naar verre gi
westen.
De opleiding van schepelingen in Indië
zal zoodanig geschieden, dat het personeel
in 1933 voltallig is. De opleiding zal den in
lander gelegenheid geven te toonen, dat hij
in meer dan één functie aan boord bruik
baar is. Er zijn reeds tal van categorieën,
waarin inlanders het tot onderofficier brach
ten. Bijzondere moeilijkheden heeft dat niet
opgeleverd. Van weerszijden zal met tact
moeten worden opgetreden bij de ontwikke
ling der verhoudingen.
De positie van den Commandant Zeemacht
tegenover den Minister is weinig gedefinieerd
Hij is chef van het departement van Ma
rine in Indië, dus Indisch ambtenaar, maar
ook commandant van de vloot,die instru
ment is van de Kroon.
Formeel is de vrij ingewikkelde verhou
ding moeilijk te regelen. Bij tact en beleid
is de samenwerking voldoende verzekerd.
Voor verzorging van het bestaande mate
rieel zullen, zoo noodig, gelden worden aan
gevraagd. De verzorging van het Indische
materieel is echter primair. Over de samen
stelling van de vloot in Indië is nog overleg
gaande.
De vervanging der oude pantserschepen h.
Nederland wordt onder de oogen gezien. Zij
zal slechts geleidelijk kunnen geschieden.
Het vlootvraagstuk zal bij de in te dienen
suppletoire desgewenscht kunnen worden
besproken.
De opiumjager „De Arend" wordt voor
loopig voor West-lndië voldoende geacht.
Binnen enkele maanden zal een definitieve
regeling kunnen worden getroffen, hoopt de
Minister.
.Gelderland" zal als artillerie-oplei
dingschip dienst doen. In den winter zal 't
schip worden opgelegd.
De onderzeebooten hebben in den grooten
oorlog meer gepresteerd dan de heer Ter
Laan meende. Bij Gallipoli heeft de aanwe
zigheid der onderzeeërs de onderneming der
geallieerden doen mislukken.
Tot het bouwen van geweldig groote sche
pen zijn we niet bij machte. We moeten het
met bescheidener vaartuigen doen. Maar
onze speciale positie, ook in Indië, legt ons
verplichtingen op. Zoo zeide het ook de
Deensche radicaal Munk, een ontwapenaar,
die erkende, dat een land met koloniën spe
ciale verplichtingen heeft. Met een politie-
vloot kunnen we nisi volstaan.
De opleiding voor de Indische zeevliegers
blijft voorloopig hier te lande.
De toestand van de kazerne te Rotterdam
nret volmaakt, maar het gebouw is nog
;r wel bruikbaar. Ook aan do gebouwen
do Kooy zal aandacht geschonken wor
den.
De personeeltoestand is zoo, dat eenige
uitbreiding van materieel er niet door be
lemmerd wordt Er is geen aanleiding tot
ongerustheid. Voor 1934 zullen alle tekorten
m enkele categorieën zijn aangevuld. In het
belang van de promotiekansen vindt de aan
vulling geleidelijk plaats. De' opleiding vol
doet aan redelijke eischen.
De matroos, die bekwaam is en zijn plicht
doet, (heeft redelijke kansen om vooruit te
komen. Sneller bevordering van het beroeps
personeel is niet mogelijk, tenzij aan het
dienstplichtig personeel grooter uitbreiding
wordt gegeven.
De mogelijkheid van het verstrekken van
Kindertoeslag aan het marine-personeel in
Indië wil de Minister bevorderen.
Ook zal overwogen worden of het lid
maatschap van organisaties der jongens te
Vhssingen niet moet afhankelijk gemaakt
van toestemming der ouders.
Omtrent de oud-gepensionneerden is
thans overleg gaande.
De samenvoeging van de militaire depar
tementen is met voorzichtigheid geschied.
Een eindoordeel over het resultaat moet
afgewacht. De toestand zal zich geleidelijk
hehhen te ontwikkelen.
De directeur van Scheepsbouw zal onder
geschikt worden gemaakt aan den chef Ma
terieel; noodig is eenhoofdige aansprake
lijkheid.
botvieren van militaire neigingen
bij het Loodswezen is geen sprake. Verschil
klachten van den heer Drop daarover
ngegrond en allerlei noodig gebleken
administratieve voorschriften zijn door hem
oodig ongunstig uitgelegd.
tnkort aan loodsen is niet waar-
schiinliik.
prf te Hpll-evoptshiis opheffen, mag
s^rnhts geschieden als Willemsoord allen
albei-d kan opvangen. Los daarvan is reor
ganisatie te Willemsoord noodig. Met spoed
zal dit geschieden na voorlichting dooreen
onpartijdige commissie. Zij zal ook Helle-
voetsluis in haar onderzoek kunnen be
trekken. De Minister heeft de bevoegdheid
om over Hellevoetsluis te beslissen en niet
de Kamer. Zij kan hem ten slotte ter ver
antwoording roepen.
De bewering, flat het Loodsweeën weri
aan Hellevoetsluis heeft onttrokken, is nie
in overeenstemming met de feiten.
Van de zee ging het naar het land.
De hoogere bevelvoering is in studie.
De vermindering van infanterie ten hati
nan meer artillerie en techn^sohe troepen,
heeft in alle landen plaats gehad.
Vermindering der l'ichtingsterkte is
hands in strijd met 's lands belang. Een
aangenomen motie-ter Laan zou de Mini!
ter niet kunnen uitvoeren.
Wat ondermijning van de krijgstucht b
treft door allerlei pamfletten, heeft reet
een onderzoek plaats gehad. De bestaande
bepalingen stellen tot krachtig optreden n
staat. Ook is de medewerking van Justitip
ingeroepen.
Dat het personeel der artillerie-inrichtin
gen ';n moeilijke omstandigheden zijn taak
aal blijven vervullen, ls niet door bepaalde
maatregelen absoluut te verkrijgen. Verkla
ringen nocih selectie zijn afdoende. Blijven
de organisaties loyaal als in 1914, dan
len de inrichtingen haar taak blijven
vullen.
Het ware zacht uitgedrukt deloyaal
ind' en de organisaties zouden medewerken,
dat de arbeiders hun plicht zouden verza
ken in moeilijke tijden in de inrichtingen,
waarin zij hun brood verdiend hebben.
Mochten er menschen zijn, die denken
als de heer Wijnkoop, dan eal de M nister
zijn maatregelen zoo nemen, dat hij
gelijke personen missen kan.
Intrekking van de Kringeruwet is niet
het belamg der bevolking. De overval v,
Luik bewijst dat Met de naast belangheb
benden zal binnenkort worden vergaderd.
De grootst mogelijke soepelheid wenscht
de Minister hij de toepassing dezer wet t.i
iaien betracht.
Met de effectieve lichtingsterkte komt het
absoluut in orde, zonrira de wijziging-192-S
der Militiewet zal hebben doorgewerkt.
Een „handboek voor dienstplichtigen" zal
worden overwogen. De inspecteur voor den
Bijz. Vrijw. Landstorm ontving opdracht
een leiddraad voor zijn dienst samen te
stellen. Wellicht is dat werk ook te gebrui
ken voor een handboek.
Overwegen zal worden om bij manoeu
vres aan de manschappen een eenvoudige
schetskaart met korte toelichting omtrent
de oefeningen uit te reiken.
De opleiding van res.-officieren van ge
zondheid moet, ip het belang van den
troep, zoo deugdelijk mogelijk geschieden.
Na universitaire studie wordt een arts ver
der opgelei d op een school voor res-offieie
ren van gezondheid en daarna aangesteld.
Maatregelen zijn in overweging om he
rendement der vooroefeningen te vergro
ten. Een commissie zal worden ingesteld
om het verband van het res.-kaider en* di
vooroefeningen te onderzoeken.
Aan de deelnemers der vooroefeningen
kan geen vrij reizen worden gegcv
kosten zijn te hoog.
Pract-isch onuitvoerbaar rs het om de voor-
oefenenden onder eigen kader te doen
oefenen.
Voor de opleiding van verlofspersoneel
wordt beroepspersoneel gebruikt, dat vour
zijn taak alleszins geschikt is gebleken.
De gelegenheid tot vrijwillige dlenstne
ming zal worden opengesteld, indien geen
voldoende vrijwilligers voor de opleiding of
"wachtgelders beschikbaar blijken.
Van Centrale Kaderscholen wil de Min51
ter niets weten;
Verbetering van doorstrooming in de of
ficiers- en onderofficiersrangen is mogelijk
door verschillende middelen. In beginsel is
de Minister bereid de mogelijkheid te over
wegen van toepassing van een der ter be
schikking staande middelen.
De dubhel-rangen zijn ingesteld om het
beroepskader te helpen aan een rang zon
der salaris. Over het "instituut is geen goed
woord gesproken. Het is niet gelukkig ge
slaagd. Het was een fout een rang te geven,
die niet vervuld werd.
Zou men de „duibhel-rangers" de hoo
gere bezoldiging geven voor werk. dat ze
niet verrichten, dan ware dat een tweede
fout Want dan werden degenen die het
werk doen aan hun rang verbonden, weer
ontevreden.
Ernstig wordt overwogen om geen nieuwe
benoemingen in de dubbel-rangen te doen
en de promotiekansen te verbeteren door
toepassing der doorstroomingrsmaatregelen.
Oe wachtgelders verkeero.n niet in geluk
kige positie. De Minister wil trachten voor
hun belangen iets te doen.
In 9 garnizoensplaatsen ls voor inlandsch
vleesch heelemaal niet ingeschreven. Laten
de agrarische vdenden van den heer Weit-
ka.mp zorgen, dat overal oogavOn voor in
landsch vlleesch inkomen. De Minister wil
graag voor het inlandsch vleesch wat doen.
De kleermaker-buitenwerker heeft
's ministers meening een hurcerrechtel'ike
overeenkomst. Het zal niet moeilijk vallen
voor deze menschcn iets te doen door mid
del van een gratificatie.
Inizake de mobilisatie-slachtoffers wacht
d'e Minister op het rapport der Comaiiss
Aa'llherse, dat binnen enkele weken wordt
verwacht.
De wachters hij militaire sluizen en brug
gen zullen, naar het zich laat aanzien, wel
voor een verhooging dn aanmerking komen.
Daarna kwam de chemische oorlog aan
de beurt.
Onze afweermiddelen imoeten heantwoor-
den aan redelijke eischen en zijn op d
hoogte van de wetenschappelijke ontwtkki
ling op dit gebied. De burgerbevolking moet
ook in staat gesteld worden om togen gas
aanvallen zich te 'beschermen. Die bescher
ming dis inderdaad mogelijk zonder noemens
waardige kosten. De organisatie van dei
luchtbeschermingsdienst is in verschillend!
gemeenten op den goeden weg.
Aan het slot van zijn rede besprak de
Minister die reeds 3 uur aan het woord
s de eenzijdige nationale ontwapening
wees die natuurlijk op de bekende gron
den af.
Denemarken houdt zich aan het neutra
liteitsverdrag, dat zegt, dat doortrekking
'van troepen niet imag worden geduld
richt daarop zijn strijdkrachten in. Wij heh-
»n nipts anders te doen
De Minister had den indruk, dat vele af-
gevaard' jgden, die over ontwapening snrr-
ken, goed zouden doen de origineele stuk
ken, die on het vraagstuk betrekking heb
ben, te bestudeeren.
Ook ihet van volkenbondsvcrpMohtingen
riitresteTde Zwitserland houdt er e.en he-
hoorlijk inirerichte strüdmacht on na.
Opmerkelijk is, dat de ontwapenaars
steeds beweren, dat een ander wel wat kan
wij niets kunnen. Elk jaar hebben zij
andere ancmmpriten, omdat de vroegere on
houdbaar bleken.
In internationale organisatie van de vei
ligheid, gelijk de Frnnsche soc.-dcm.
Roncour het noemde willen we gaarne
aan de gelülctiidige internationale ontwape
ning mee doen.
's Ministers rede had bijna 3Vz uur ge-
ïurd, maar bleef hoe-:en tot het einde toe.
Niet het minst het laatste deel over de
ontw-apening.
Met juridische logica en zekerheid wer-
>n de afn-nmenten van don heer Merchant
uiteengerafeld en vernietigd, al zijn niet
terzake doende ahterrupties ten spijt.
INGEZONDEN NIEDEDE FLING.
Lijdt niet langer!...
Bedenkt dat een enkel
ifFAIVRE
een oogenblikkelijk
geneesmiddel is voor
HOOFDPIJN
ZENUWPIJNEN
RHEUMAT1EK
KOORTS OF GRIEP
Onschadelijk voor
het organisme
Het bleek, dat de heeren zelfs een van da
voornaamste officieele stukken voor dezo
kwestie niet kenden. Maar wat ze aan ken
nis tekort komen, trachten ze door brutali
teit te vergoeden.
Heden zal over de motie-ter Laan wx>r-
den gestemd.
De heer ter Laan (s.d.) lichtte vervol
gens een amendement toe, om de uitgaven
voor twee aangevraagde onderzeebooten
niet toe te staan. Het g ng om f 1.150.000.
De heer D. v. Twist (a.r.) merkte op,
dat het ging om vervanging van In
dische schepen.
Desgelijks deed de Minister.
Heden wordt gestemd.
Na ettelijke redevoeringen van den heer
ter Laan kwaimen we bij de legerpredi-
kanten.
De heer Kersten (s.g.p.) veroordeelde
het gezamenlijk optreden van den moder
nen legerprediikant en een Gereformeerden.
Dat brengt de richting in het gedrang.
Dr. S eve rijn (a.r.) achtte hot niet juist,
dat terwijl bij de aalmoezeniers de kerke
lijke. autoriteit onaangetast blijft, dit niet
het geval is bij de protestantsche legerpre-
dikers. Hij vraagt den Minster het daar
heen te willen leiden, dat ook voor protes
tantsche legerpredikers de geestelijke auto
riteit niet in het gedrang wordt gebracht-
Anders zou hij er de voorkeur aan geven,
dat de geestelijke verzorging werd over
gelaten aan de kerk eelve.
De heer Til an us (c.h.) is van mee
ning. dat we moeten vasthouden aan het
standpunt, dat ós ingenomen in 1919 en wijst
erop, dat uiteraard de positie van den ka
tholieken prediker jegens de kerk anders
is dan die van de protestantsche predikers,
die ambtenaren van den Staat zijn gewor
den.
De heer Van Dijk (a.r.) zeide, dat de
kerken haar roeping niet hebben verstaan
en dat zij die nog net verstaan ten op
zichte van de geestelijke verzorging van
militairen.
Het instituut der legerpredikanten is wel
een administratieve, doch geen geestelijke'
eenheid.
Minister Deckers antwoordde, dat hij
door de schriftelijke stukken niet is voor
bereid op eon zoo diepgaand debat.
In het verdere van den nacht produceerde
de heer ter Laan (sjd.) twee moties: een
verzocht voor de mobilisatie-slachtoffers
een noodregeling, de Iweede verzocht maat
regelen te nemen voor nog niet in d® wet
opgenomen mobilisatie-slachtoffers.
Heden stemming er over
Bij art.- 156 (dienstweigeraars) beveelt de
heer Joekes (v.b.ï de nieuwe insteling
eener kleine commissie van onderzoek aan,
om deze zaak uit de departementale sfeer
te halen.
Minister Deckers antwoordde den heer
Joekes, dat de bestaande commissie sedert
1 Rept. 1928 26 aanvragen heeft behandeld.
Ten aanzien van 24 hunner is het gewe
tensbezwaar erkend, het 25e wordt nog door
den Minister onderzocht en het 26e is afge
wezen. Intusschen wil Spr. de vraag van
den heer Joekes overwegen.
Te 3 uur werd de behandeling der begroo
ting beëindigd.
Heden zal de stemming plaats hebben.
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
GERECHTSHOF TE DEN BOSCH.
Door het Gerechtshof te 's-HertogenboscH
s ter vervulling eener vacature van Raads
heer 'in dat College, de navolgende alpha-
betishce lijst van aanbeveling opgemaakt:
J. C. H. Coenegiracht, vice-president der
Arrondissements-rechtibank te Roermond;
Jhr. Mr. E. A. C. van Meeuwen, president
der Arrondissemcnts-rechtbank te 's-Herto-
genbosch;
Mr. K. C. J. M. Sassen, rechter in de Ar-
rond.issements-rechtbank te 's-Hertogen-
bosch,
Mr. A. A. Schuiilenburch, rechter in da
Arrondisements-rcchtbank te vs-Hertogen-
boscih, is met het lot afgevallen tegen een
bovengenoemde candidaten.
Uit het Sociale Leven.
UIT HET BAKKERSBEDRIJF.
Nieuwe afdeeling.
Te Apeldoorn is opgericht een afdeeling
bakkersgezellen van den Ned. Centr. Bond
\an Chr. Arbeiders in de Bedrijven van Voe-
dings- en Genotmiddelen.
