DONDERDAG 19 DECEMBER 1929 FFRSTE BLAD PAG. P
BUITENLAND.
DE BELGISCHE
REGEERINGSVERKLARiNG
MOTIE VAN VERTROUWEN
AANGENOMEN
Dc vcrtrouwensmotie in de regeering is
'door de kamer goedgekeurd met 100 stem
men der Katholieken en liberalen, tegen 72
der socialisten en ironters en één onthou
ding.
Bij de behandeling van het wetsontwerp
inzake het contingent voor 1930 sprak de
froutist Declercq zijn afkeer uit voor het
Fransch-Belgisch militair verdrag en zeide
tegen het ontwerp te zullen stemmen, omdat
liet hooge commando nog uitsluitend
Fransch is. Do minister van defensie ant
woordde dat er naar middelen wordt ge
zocht om het gebruik dor Vlaamscho taal
tot het hooge commando uit te strekken.
Wat het militair accoord betreft, dit laat
België alle vrijheid, ingeval van een gewa
pend conflict.
In den senaat werd het debat over de rc-
geeringsverklaring gisteren begonnen.
De socialist Vcrmeylen hield een lange
rede om te bewijzen, dat Fransch-sprekende
minoriteit in Vlaanderen onbeduidend is in
aantal, maar machtig door geld. Zij is alleen
voor het Fransch, uit haat tegen de taal van
Jiet Vlaamsche volk.
Daarna sprak dc frontist Van Dieren.
NAAR EEN NIEUWE CRISIS IN
BELGIE?
DE FRANSKILJONSCHE „KNOEIBOEL".
Het „Laatste Nieuws" schrijft:
„Iedereen moet toegeven, dat de vervlaam-
sching van de Gentsche hoogeschool een on
vervreemdbaar recht is van do Vlamingen,
maar dan zou ook iedereen moeten begrijpen
dat het niet opgaat, wanneer men een recht
inwilligt, met zoogenaamde voorwaarden
voor den dag te komen, waarvan men dan
ten slotte de inwilliging zelf van dat recht
zou willen afhankelijk maken.
Het is noodig, dat even duidelijk te zeg
gen, daar in zekere franskiljonsclie kringen
de neiging bestaat om do vérvlaamsching
van de Gentsche hoogeschool afhankelijk te
maken van een nieuw ..ouderrechtstelsel" in
het lager en middelbaar onderwijs, waardoor
de familievader de onbeperkte vrijheid be
komt om op willekeurig.: wijze dc onderwijs
taal van zijn kinderen te bepalen in do open
bare scholen cu in de aangenomen vrije
scholen, die ermee gelijk gesteld worden.
In geen enkel land ter wereld bestaat een
dergelijke knoeiboel! De franskiljons zouden
lu*m thans willen invoeren in- Vlaanderen.
En op zoo iets zou er een regeeringspolitiek
dienen gebouwd!
Zij, die daaraan meedoen, werken regel
recht voor een nieuwe regceringscrisis. en
wij zijn zelfs van mconing, dat zij in
Vlaamsch-België aan het onderricht van de
tweede taal in de middelbare scholen een
zeer slechten dienst bewijzen.
Thans worden inderdaad zaken voorge
steld, alsof dat onderricht els een concessie
moest gelden aan dc franskiljons, terwijl de
Vlamingen zelf op heel nafwurlijKC wijze en
wanneer het onderwijs in de moedertaal is
gpwaarborgd, dc inrirh.ing van het onder
richt in de tweede taal billijken.
Het is dus geboden, al diegenen, die op
geen nieuwe politieke verwarring gesteld
zijn, op hun hoede te stellen tegen de moge
lijke gevolgen van een ondoordachte politiek
Dc vérvlaamsching van de Gentsche hoo
geschool is cên kwestie; dc mogelijke verbe
tering van de wetgeving betreffende het la
ger en middelbaar onderwijs is een andere
kwestie. Alles willen regelen is niet ander?
dan alles in de war sturen".
Tot zoover het blad.
Zooals men weet, is het hier afgekeurde
plan werkelijkheid geworden door de door
dc liberalen ingediende wetsontwerpen.
DE TWEEDE HAAGSCEE CONFERENTIE.
Besprekingen beginnen 6 JanuorL
Aan het Wolff-bureau wordt van bevoegde
zijde medegedeeld, dat de juristen reeds op
3 Januari te Den Haag zullen bijeenkomen
om de laatste formuleering van het ontwerp
verdrag op te stellen. Aangenomen mag
worden, dat de eigenlijke besprekingen op
de conferentie eerst op 6 Januari zullen be
ginnen.
Dr. Schacht naar Den Haag?
Het „Berl. Tagebl." meent te weten, dat de
rijksregcermg Dr. Schacht, den president
der rijksbank, zal uitnoodigen, de Duitsche
delegatie als voornaamste vertegenwoordi
ger naar Den Haag fce begeleiden. Te be-
voegder plaatse was hiervan echter geen
bevestiging te verkrijgen.
HET REFERENDUM OVER HET
YOUNGPLAN,
„Tha 13 blljvenl"
De Duitsche volkspartij heoft nu ook voor
'den 22sten December het parool uitgegeven:
thuis blijvenl
Ter moiiveering ven dit advies wordt o.m.
gezegd: Het referendum over het Youncplan
is overbodig en doelloos. Overbodig, wijl het
de buitenlamdsche politieke positie van
Duitschland niet vergemakkelijkt doch ver
zwaart. Doelloos, wijl het onmogelijk is voor
zulk een referendum, d.at een grond wet-
wijzitrend karakter draagt, 20 milliocn kie
zers te winnen.
Ook de democratische partij heeft in dezen
geest geadviseerd.
DE EN GELS CUE MIJNWET EN DE
LIBERALEN.
Zij zullen tegenstemmen.
De jrtenaire vergadering van dn parle
mentaire liberale partij, welke gisteravond
p-houden is, heeft met slechts twee stem
men besloten heden te stemmen tegen het
regeeringsontwerp in zake dc mijnen, ten
zij de regeer ng haar voord.ien voldoening
geeft op enkele punten betroffendo hetweM-
ontwprp. Dit besluit, indien het ge-hand-1
haafrl wordt, zal niet noodzakelijk de ne
derlaag van de regeering meebrengen, want
gisteravond heerschte hier do mooning, dal.
de conservatieven niet allen morgenavond
aanwezig zullen zijn, op het oogenbMc van
de stemming over het conservatieve amen
dement en over het kolenontwerp in twee
de lezing.
NIEUWE RUSSISCHE INVAL.
In Mnndsjoerije.
Van offlcieele Chineesche ziide wordt ge
meld, dat een aanval van don Sovjetstaat
Buiten-Mongolië op Mandsjoerije heeft
plaats gehad en dat Mongoolsche troepen
den Chincesclien Oosterspoorweg aan de
grens hebben bezet
In alle plaatsen van hel door de Mongo
len bezet ie gebied van Mandsjoerijo is oen
burgerlijk bestuur ingesteld onder leiding
van Russische en Mongoolsche communis
ten.
ONLUSTEN TE FRANKFORT.
Tusschen politie en gepeupel te Frankfort
is het tot ernstige botsingen gekomen. Zeven
der ergst gewonden zijn in ziekenhuizen op
genomen. Een gewonde is door het gepeu
pel weggesleept.
Een verbod van openlucht-betoogingen is
uitgevaardigd.
ENGELAND EN RUSLAND.
Henderson over de sovjct-propaganda.
Tn de gisteren gehouden LagerliuLszitting
zeide Henderson in entwoord op geleverde
kritiek, dat er, tegelijk met de overhandi
ging der geloofsbrieven, op het einde der
week, een nota-wH-seling zou plaats hebben
tusschen de Britsche en de sovjet-regeering
inzake de propaganda.
De lnbour-partij, aldus spr., was zeer ge
kant tegen de sovjet propaganda, wier om
wentelend karakter zij evengoed inzag, ais
elke andere partij.
Een resolutie, waarin de kritiek tot uiting
werd gebracht, werd met 234 tegen 167 stem
men verworpen.
VAN EEN ZUXD-AKERIKAANSCHE
EXPEDITIE TERUGGEKEERD.
Een Indianenüim.
De Duitsche Zuid-Amerika vorscher, dr.
Bessier, ts na een afwezigheid van zovcn
maanden, te Bremen aangekomen. Dr. Bess
ier, heeft op zijn laatste expeditie het Zui«l-
Amerikaonsche continent van den Stilten
naar den Atlantischen Oceaan doorkruist en
daarbii ongeveer 20.000 K.M. afgelegd.
Op dene expeditie heeft hij een groote Tn-
dianenfilm opgenomen, waan oor hij o.a. een
tot nu toe onbekenden stam, d<te in de ber
gen op een hoogte van 4.000 meter leefde,
heeft opgezocht.
DE GROOTHERTOGIN VAN LUXEMBURG
EIJ KEIZERIN ZITA.
De groothertogin van Luxemburg en de
prins-gemaal zijn, naar de Msb. verneemt,
Woensdag te Brussel gearriveerd voor het
brengen van een bezoek van ex-keizerin
Zita, die de bezoekers aan het station op
wachtte.
HET SKLAF.EK-SCHANDAAL.
Twee verdaclilon onder borgstelling op vrij©
voeten.
Gabel en Degcner mogen tegen een borg
stelling van resp. 5000 en 15000 Mark uit
de voorloopige hechtenis - vrijgelaten wor
den. Beiden moeten zich echter dagelijks bij
do poli-tio melden.
PCINCARé HERSTELD.
Uit Parijs wordt gemeld, daj Poincaré
zich uit het ziekenhuis naar zijn woning
heeft begeven.
RUNNYMSDE NATIONAAL BEZIT.
De welde, waarop de Itlacna Charta werd
bekrachtigd.
Een N. T. A.-bericht uit Londen houdt in:
De farn. Broughton heeft aan de iJririche
natie honderd tachtig acre land ten geschen
ke gegeven aan den oever van de Theems bij
Windsor, waar Jan zonder Land den 13dcn
Juni 1215 op de groote weide Runnymede, de
Magna Charta liliertatum heeft onderdertee
kend. Deze historische plek blijft aldus voor
goed bewaard.
DE ONT3LAGEN TRAIIBEAKBTEN.
Eoxncer in het Lagerhuis.
Gister heeft een conservatief lid van het
Lagerhuis Sir Ger\ais Rentoul getracht e:n
wetsontwerp in te dienen om den plaatselij
ken autoriteiten te Huil instructies te geven
de beloften der regeering, tijdens de alge-
mecne staking van 1926 gödaan, na te komen
Dit gaf aanleiding tot groot rumoer: apnlaua
bij de conservatieven en ironisch gejuich op
de Arboidcrsbanken. Toen het den speaker
eindelijk gelukt was de orde te herstellen,
werd met 202 tegen 135 stemmen besloten,
de vergunning om het ontwerp in te dienon,
te weigeren. De uitslag werd met luid ap
plaus op de Arbeidersbanken begroet en-met
geroep van „Stakingsbrekers!" en „SchanÖè!"
ONLU3TEN IN NIGERIA.
Inlanders doen een aanval op
ambtenaren.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de on
der-secretaris van Indiö medegedeeld, dat
er in het Zuid-oosten van Nigeria onlusten
hebben plaats gehad ten gevolge \an eon
telling van de vrouwen in bepaalde distric
ten. Deze telling gaf aanleiding tot het on
gemotiveerd gerucht, dat het in de bedoe
ling lag directe belasting te heffen van
vrouwen. Dit gerucht en een vermindering
van de prijzen, door de kooplieden betaald
voor inhiudsche producten, hadden tot ge
volg dat 11 December groote menschon-
menigten op verscheidene punten in de
buurt van Aha en Opobo aan het plunderen
sloegen on eigendom vernielden. De auto
riteiten versterkten de politie met West-
Afrikannsche grenstroepen, doch den 16on
December deden de inlanders een aanval
op de ambtenaren te Opobo, waar de po
litie zich genoodzaakt zag te schieten waar
door achttien personen, alle vrouwen, ge
troffen werden. Hoeveel schoten doo'delijk
waren, was niet bekend. De streek, waar
de onlusten plaats hadden, ligt ver uit het
centrum en de bevolkling leeft er nog in
primitieven staat.
GENERAAL GOMEZ DA COSTA f
Uit Lissabon wordt gemeld, dat gisteren
nacht is overleden Generaal Gomez da Cos
ta, die in 1926 korten tyd dictator was in
Portugal. Da Costa was ook eenigen tiid
president van do Portugeesche Republiek.
ENGELSCH VLIEGTUIG VERONGELUKT
IN TUNIS?
Tot gisteravond zeven uur was te ï-on-
den geen enkel bericht van het vliegtuig
van Jones cn Williams ontvangen, die op
weg warfln naar Kaapstad. De vliegers
moeten gisteren echter de Sahara en
Noordellijk Nigeria overgevlogen zijn.
waar geen draadlooze ontvangstations zijn
gevestigd. Aan da kuststations is opdracht,
gegeven scherp op te letten op eenig teeken
van de vliegers, die natuurlijk in de woes
tijn oen noodlanding hebben kunnen moe
ten maken.
Ten Zuiden van Tunis zouden inboorlin
gen een groot vliegtuig hebben zien neer
komen. De bestuurders zouden gewond
zijn.
De Frnnsche regeering heeft opdracht ge
geven om onmiddellijk ter plaatse hulp to
brengen en inlichtingen te verstrekken.
COMKUNISTENBBTOOGING TE
SJANGHAI.
4«nBrw
Aanval op de trams; tal van gewonden.
Communistische betoogers hebben te
Sjanghai een aanval gedaan op de trams.
Er werden tal van personen gewond. Er
zijn verscheidene aanhoudingen verricht.
EEN ARABISCHE GEDENKDIENST.
Vrees onder da Joodsche be
volking voor nieuwe onlcsten.
De Joodscho bevolking vreest, dat eerst
daags opnieuw ongeregeldheden zullen uit
breken in verband met het plan der
Arabieren tot het houden van een gedenk-
dienst in de moskee ter eere van wijion
den premier van Irak. die 13 November
j.l. zelfmoord pleegde. Men verwacht, dat
bij deze gelegenheid eon groot aantal Ara
bieren in de moskee zal bijeenkomen. Op
den noodlottigen 23 Augustus, toen het
jongste oproer begon, had een soortgelijke
gedenkdienst plaats ter eere van wijlen
den Egyptischon nationalist Zagloel pasja.
DAUDET.
Een aantal kameraden uit verschillende
groepen, zijn voornemens, stappen te doen
opdat Léon Daudet weer in Frankrijk zal
kunnen terugkeeren.
TWEE MIJNWERKERS BEDOLVEN.
In de mijn „Stella Jacoba" te Hueckolho-
fen raakten door een instorting in de
schacht twee houwers door een zeer groote
steenmassa bedolven.
Na IS uren van de uiterste krachtsinspan
ning, zijn ze gered. Zij waren ongedeerd.
GALLES TE MEXICO TERUG.
Geestdriftige ontvangst.
Na een afwezigheid van vijf maanden
kwatn ex-pr3sident Calles gisteren in Mexico
aan, waar hem een (indrukwekkende ont
vangst werd bereid. Het geheele Kabinet,
vele afgevaardigden en senatoren, officieren
en generaals namen er aan deel, terwijl
vliegtuigen boven het station cirkelden.
DE MIJNRAMP IIN OKLAHOMA.
52 lijken geborgen.
Vólgens de laatste berichten uit Oklaho
ma zijn tot nu toe uit de mijn te Mac Allis-
ter 52 lijken geborgen. Men heeft geen hoop
meer, dc overige 10 slachtoffers van de ont
ploffing nog levend te kunnen boven bren
gen. Het redding;-werk wordt zeer bemoei
lijkt door de vergiftigde gassen en ook door
dien nog steeds instortingen plaats hebben.
BE S. O. S. VAN DE „BARON ELCHO".
Een marconist, dl© overstuur was.
Men herin-nert zich nog wel do sensatio-
iieele S. O. S.-scinen, in de Middellandsche
Zee uitgezonden door «len marconist van het
Britsche s.s. „Baron Elcho", op grond waar
van torpedojagers van Malta uitvoeren.
De marconist is thans in Engeland aange
komen cn heeft verteld hoe hij tot zijn nood
seinen gekqmen was. Tn Calcutta had hij in
lichten graad malaria gekregen en later
kreeg hij dysenterie, zoodat hij tot de slot
som kwam dat er iemand wat in zijn eten
had gedaan. Hij had den kapitein zijn ver
moedens meegedeeld, doch deze had er om
gelachen.
Toen besloot hij een wanhopige poging te
doen om de aandacht te trokken teneinde
ziekenhuishehandeling te verkrijgen en hij
zond een sensationeel telegram ann den
cerstaanwvzenden zoeofficier te Malta om
onmiddellijke hulp.
Later zond hij een mededeeling dat hij om
ccn of andere geheimzinnige reden vergif
tigd en vermoord werd.
Hij hoorde hoe de destroyers naar de po
sitie van het schip informeerden; toen zij
verschenen werd hij door den kapitein er
over ondervraagd en deelde hij dezen mee
wat hij gedaan had, waarhij hij zeide dat hij
den kapitein niet bevoegd achtte zijn geval
van medisch standnunt te bcoordeelen.
Na te Malta onderzocht te"zijn, was hii
daar in een ziekenhuis opgenomen. Een dag
of veertien later was hij op een boot naa:
F.ngeland gezet. De doctoren hadden hem in
iecler opzicht „fit" verklaard.
HAAR KINDEREN VERBRAND?
De Borlijnsche politie houdt zich bezig
met een geheimzinnige geschiedenis.
Het geval betreft de vrouw van den mole
naar Wandelt, wiens molen eenigen tijd ge
leden is afgebrand. Onder de puinhoopen
van den verbranden molen heeft men wol
(ieelen van de. verkoolde lijken der twee tfin
doren gevonden, doch dc nasporingen om
trent de vrouw van den molenaar hebben
nog steeds geen resultaat opgeleverd.
Wandelt is Maandag uit de hechtenis ont
slagen, aangezien geen bewijzen tegen hem
voorhanden zijn.
Naar thans is vastgesteld, heeft vrouw
Wandelt den dag vóór den brand een liter
petroleum gekocht, hoewel overal in den mo
len electrisch licht voorhanden is
Het vermoeden bestaat dus, dat zij eerst
haar beide kinderen om het leven gebracht
cn vervolgens brand gesticht heeft en daar
op de vlucht heeft genomen.
TELEGRAMMEN
DE BEAMETEN EN HET REFERENDUM.
D© uitspraak van het Rijlbsgerechtsbof.
LEIPZIG. 19 December. In den strijd om
het recht van de beambten om deel te ne
men aan een Volksbegehren en een volks
stemming beeft liet Rijksgerechtshof naar
aanleiding van de klacht der Duitsch-Nn-
tionale Landda@fractie tegen den Staat
Pruisen de volgende uitspraak gedaan:
Dc in art. 130, par .2, van de Rijksgrond
wet aan de beambten gewaarborgde vrij
heid van politieke gezindheid sluit in zich
hot recht aan een toegelaten Volksbegehren,
onverschillig van welken inhoud, deel te
nemen en bij een volksstemming hun stem
uit te brc- .gen.
De verder strekkende aanvragen. van do
fractie werden afgewezen;
DE TAAK DER KAMERS VAN
KOOPHANDEL
Over een uitlating van het Kamerlid
Ohr. van den Heuvel
EEN PROTEST VAN DE
UTRECHTSCHE K. V. K.
Tn dc gisteren gehouden vergadering der
Karner van Koophandel te Utrecht heeft de
Voorzitter, de lieer G. Serton, bij de be
handeling van een aan de Tweede Kamer
verzonden schrijven der Kamer inzake de
gewijzigde Rijkstelefoontaricven o. m. het
volgende opgemerkt:
In de vergadering van do Tweede Kamer
der Staten-Goneraal van 10 December 1929
heeft hij de behandeling van de begrooting
van het Staatsbedrijf der P. T. cn T. voor
1930, het lid dier Kapier, de heer Chr. van
don Heuvel, zich een opmerking veroorloofd
aan het adres der Kamers van Koophandel
en Fabrieken in Nederland, welke ik hier
niet onopgemerkt mag voorbijgaan.
Dc betrokken passage betrekking heb
bende op het gesprekken-tarief uit de
rede van genoemden heer luidt volgens het
stenografisch verslag aldus:
„Ik geloof, dat de Minister toch goéd zal
doen, aan dit algemeen verzet zijn aan
dacht to schenken. Ik wil op den voor
grond zetten, dat op mij niet den mees
ten indruk maken de adresen van de Ka
mers van Koophandel, omdat er bij de
Kamers van Koophandel soms een adres-
seersolidaritcit is, waardoor men niet aan
elk adres van adhaesie evenveel waarde
behoeft te hechten. Wel hecht ik groote
waarde aan de adressen van den Midden-
standsraad, den Nijverheidsraad en de
landbouworganisaties, die zoo ongeveer
het geheele bedrijfsleven omvatten, met
een groot aantal gemeentebesturen, die
zich vrij sterk hebben verklaard tegen de
ze voorgenomen herziening."
Ik meen, aldus de heer Serton, in het on
derhavige geval dit door den heer van don
Heuvel uitgesproken oordeel als onbillijk en
onjuist te mogen kenschetsen. Ieder toch,
die bekend is met de wijze, waarop de Ka
mers van Koophandel hare taak niet ernst
en nauwgezetheid trachten te vervullen kan
weten, dat de Kamers niet uit sohdaritcits-
overwegingen haar schouders zetten onder
de aangelegenheden, welke zij voorstaan,
doch dat de belangen van handel en nijver
heid haar daartoe aanleiding zijn, welke zij
krachtens barer wettelijke organisatie ge
roepen zijn te verdedigen cn waarvoor zij
dan ook op de bres staan, echter niet dan
na nauwgezette overweging.
De heer van den Heuvel geeft blijk den
arbeid der Kamers van Koophandel in den
lande niet te kermen en het is noodig, dat
tegen een dergelijke lichtvaardige uitspraak
een woord van protest wordt vernomen.
Klaarblijkelijk nu zijn do rapporten dei-
Kamers aan den heer van den Heuvel voor
bijgegaan, anders had hij zoo niet gesproken.
Ik voel mij dan ook geroepen om namens
de Utrechtsche Kamer, die zich in deze zaak
véél moeite heeft getroost cn herhaaldelijk
zich na zeer zorgvuldige studie bij goecl-ge-
motivccrde adressen tot de verantwoordelijke
organen heeft gewend, mijn diopo teleurstel
ling over de uiting van den heer van uer>
Heuvel uit te spreken en U voor te stellen
deze woorden te zijner kennis te brengen,
met verzoek aan de pers tot publicatie.
Wellicht is het goed hierbij nog eens uit
drukkelijk te doen uitkomen, dat onze Ka
mer zich steeds juist van adrcsseer-solidari-
teit verre houdt, door uit principiecle over
wegingen nimmer adhacsie aan adressen
van anderen te betuigen en alleen dan zich
te zei ten tot uitingen van verweer of wen-
schen, indien do belangen van handel en
nijverheid haars inziens dit na nauwgezette
overweging vereischen.
De Kamer heeft door luid applaus haar
Instemming met het gesprokene betuigd.
DE TWEEDE HAAGSCHE CONFERENTIE
Begin op 6 Januari?
PARIJS, 19 Dec. De Excelsior weet nog
te melden dat minister-president Jaspar
na overleg met de belanghebbende rege1
ringen dezen heeft meegedeeld dat de ope
ning van de Tweede Haagsohe Conferentie
van 3 tot 6 Januar. is uitgesteld.
SCHANDALEN OP KOREA.
Opzienbarende arrestaties.
LONDEN, 19 Dcc. De autoriteiten hebbpn
nieuwe stappen gedaan in de zaak der fi-
nancieelc scandalen en volgens berichten
uit Tokio is G. G. van Korea :n verband
hiermede in arrest gesteld. De gearresteerde
was lid van de vroegere regeering Tanaka.
Een ander lid van dezelfde regeering be
vindt zich ook wegens het aannemen van
omkoopingsgeld in de gevangenis.
Verder werd Woensdag een vroegere mi-
nistor %an Onderwijs gearresteerd, beschul
digd betrokken te zijn bij oen korten tijd
geleden ontdekt spoorwegschandaal.
Het verluidt dat de Keizer zijn toestem
ming heeft gegeven voer het ophelderen
van den toestand.
Uit Oost-Indië
DE KRAKATAU WEER RUSTIG.
LANG EILAND, 18 Dec. (Aneta). Gister-
raiddag cn vannacht werden nog zware
erupties van de Krakatau geconstateerd.
Daarna is het volkomen rustig geworden.
De leider van het vulcanologisch onderzoek,
de geoloog der 2de klasse Dr. Ch. E. Stchn,
keert spoedig naar Bandoeng.
PADANG DOOR EEN BANDJIR
GETEISTERD.
PADANG, 18 Dec. (Aneta). Gister is hier
in ccn half etmaal 220 millimeter regen ge
vallen. Een echte bandjir van een berg
rivier teisterde Padang. Do waterstand van
de Batang Harau teisterde een laaggelegen
kanton en Chineesche en Europeesche han
delswijken, zoodat de straat veranderde in
een woest stroomende kali. Het water steeg
op sommige plaatsen tot manshoogte. Do
aangerichte schade, vooral aan de wegen,
is belangrijk. Op sommige plaatsen is het
wegdek grondig vernield. Persoonlijke on
gelukken zijn niet gerapporteerd.
NIEUWE TOREN
De kerk der Ned. Herv. Gemeente te Papen-
drecht is geheel gerestaureerd. Een nieuwe,
in moderne stijl gebouwde toren siert het
geheel.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
(Beroepen: Te Loon op Zand, J. G. Woel-
derir.k te Hoornaar. Te Wijckel, C. Kroon
te Woudsend.
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen: Te Borsscle, J. D. Barth te
Vlaaixlingen.
CIIR. GEREF. KERK.
Bedankt: Voor Aalten, cand. L. Holtrlg-
ter te Nieuwendam (Amsterdam-Noord).
AF3GHEID, BEVESIGING, INTREDE.
D s. C. J. H o e k e n d ij k hoopt Zondag 23
Januari 1U3U, ucs morgens to 1U uur, in het
gebouw „Do Eendracht" voor de Vrije
invang. Gemeente te Rotterdam zijn afscheid
te preeken cn Zondag 2 Februari d.a.v. te
Bussum intrede te doen in het gebouw
„Concordia", Graaf Wigmanstraat, na be
vestiging door Ds. Joh. J. van i'etegein, vun
Hilversum.
GRAFSTEEN-B s. P. v. GENDEREN STORT.
Te Nieuwe-Pekela (Gr.) is op het graf
van wijlen Ds. P. van Gcndoren Stort, in
leven Lvang. Luth. predikant aldaar, een
monument onthuld in het bijzijn van fa
milie, leden van het Kerkbestuur cn genoo-
digden, door een Commissie uit de leden
der Kerk geschonken.
In de kerk voerde eerst Ds. Rlemens, van
Wilden-ank, het woord, waarna men zich
naar het kerkhof begaf. Hier sprak de heer
De Wit, van Stadskanaal, waarna een lid
der Commissio het monument aan de fa
milie overdroeg. Hot werd door Ds. %R'e
mens namens de familie in dank aan
vaard-
A DVENTSPR EDIKIN G.
De heer Joh. de Heer, redacteur van ,Het
Zoeklicht"', zal te Amstelveen op Maan
dag 23 December a.s. niet in een kerkedienst
van de Geref. Kerk in Hersteld Verband, maar
in dienst van de Evangelisatie optreden.
VERKIEZINGEN.
In de Nel. Ken-. Feik:
Y7 a3 en aa r. Lij de stemming in het KieB
college voor ccn d'nken in de vac.-G. Mekking,
die bedankte, ie gekezen de heer F. ilidsvacne,
candidaat van „Evangelie en Belijdenis1'.
H i 11 e g o r s b e r p. Voor 2 Notabelen.
Wegens do houding van den Kerkeraad in
zake het beroepingswerk voor de tweede
prediknntsplaats had het Bestuur van de
afdeellng van den Gcref. Bond haar leden
geadviseerd thans niet op de twee aftreden
de Confessioneele Notabelen te stemmen,
maar daarentegen eigen cand. daten gesteld.
De uitslag van de stemming is, dat geko
zen z jn dc twee candidaten van den Geref.
Bond, n 1. do hccrcn J. Bes met 54 en J. L.
van der Pauw met 56 stemmen, terwijl de
aftredenden onderscheidenlijk 47 en 50 stem
men behaalden. Van het College van Nota
belen, dat 8 leden telt, behooren er, gere
kend met don uitslag van deze stemming,
nu 4 iot den Geref. Bond.
Haarlem. Voor het Kiescollege. Bij
herstemming rijn gekozen de 16 candidaten
van „Evangelie, en Belijdenis" (ethisch) met
1193 stemmen tegen 768 op die van Evenre
dige Vertegenwoordiging (vrijzinnig).
KERKGEBOUWEN.
Te Vlaardingen zal op den a.s. Twee
den Kerstdag door dc Vrye Geref. Gemeente
?en nieuw kc lcebouw aan de Van Riebeeck-
straat in gebruik genomen worden. Ds. de
Rover zal daar by voorgaan.
Te Zuidlaren is op het terrein der
Sticht.ng „Dennenoord" deze week de ver
nieuwde Stichtngskerk ingebruik genomen.
Do geestelijke verzorger, Ds. E. van der
Laan. bediende in een plechtig samenzijn
het Woord uit Openbaring 21 22.
Vervolgens sprak do Voorzitter van het
Stichtingsbestuur, Ds. II. W. Laman, em.-
pred. te Kampen, en vervolgens Ds. A. M.
Donncr, van Den Haag, namens het Cen
traal Bestuur der Vereeniging; de voor
kort afgetreden d'rectcur de heer Dr. Wie-
ringa; zijn opvolgers Dr. Meine-ma; en dc
heer J. Beekman, die kortgeleden als huis
meester aftrad.
Het nieuwe kerkgebouw 'bevat thans 623
zitplaatsen, die o.m. verkregen zijn door
het bouwen van een dwarsschip, terwijl
de torpn is veranderd, een ven^aderzaal
en consistorie zijn bijgebouwd en het ge
heel is van ccn centrale verwarming voor
zien.
KERSTNACHT TE MOSKOU.
De organisatie der atheïsten te Moskou,
aldus naar de Russisische medewerker van
het „Hbl." meldt, heeft besloten, in den
Kerstnacht een carnaval te houden; behalve
een optocht met fakkels kornt er nog een
vuurwerk. Op het Kaloega-plein zal de „be
grafenis van den godsdienst" geënsceneerd
worden: op een brandstapel zullen model
len van orthodoxe en katholieke kerken, sy
nagogen enz., alles van dun hout vervaar
digd, worden verbrand; aldus schrijft de
„Rabotsjaja Gazeta".
BIJBELCRITIEK.
Te Birmingham in den Staat Alabama
(Noord-Amerika) is een leeraar in de Na
tuurlijke Historie ann het Baptistische Ho-
ward-Collego, de heer H. C. Day, uit zijn
betrekking aan het Howard College ontsla
gen wegens het uiten van twijfel ann de
„letterlijke" waarheid van de Bijbelverha
len over de arke Noachs en Jona in den
walvisch.
Weerbericht
Ba rometerj-,tand.
Hoogste Stand 780.7 to Munchen cn Han
nover.
Laagste Stand 732.3 te Ahureyri.
Verwachting van het Ii«mknh Mcteorc
licifi-li Instituut te lte Rilt -
Zwakke tot matige Oostelijke tot Zuide
lijke wind, nevelig tot licht bewclkL droeg
weer, lichte vorst des nachts, ovc.xiag dooi.
FIETSERS LU Hl <>P:
Van 20—21 Dec. van 4.18 nam. tot 7.34 vm.
Dr. HANIA. f
De begrafenis van Dr. Hania, Geref. pre
dikant te Geldcnnalsen zal Zaterdagmid
dag 21 December a.s. te Golderma.ssn plaats
hebben.
EONISTEN IN DUITSCHLAND.
De Monistcnbond in Duitschland telt onge
veer o200 leden, verneeld over 52 plaatselijke
afdcelirgen, gelijk uit het laatste Jaarverslag
bly'at. Zooals men weet, bestaat dezen Bond
ruim een halve eeuw.
SOCIALISME EN ES?»KBEF.STRIJDING.
In het Duitsche soeftHjetische blad „Vor-
warts" is de volgende opw<*tikmg tot bestrij
ding van de Kcrüt te lezen:
„De Vrijdenkers mcrcten moer beter dan
tot dusverre propaganda drijven veor hun
ideeën. Vcorzef.er l eeft de oude K^\k met
haar groot(?) vermogen geen gerineen voor
sprong cp hen. Maai* deze zwakke zjde kan
overwonnen worden door de overtuigeA
kracht van hun geloofsovertuiging. _Het i»
daarom g"ood. wanneer in dezen str\jd nicfc
zoozeer het negatieve dan wel het posi-
tieve op den voorgrond wordt gezet. Men
moet niet komen ract het Atheïsme als de
ontkenning vr.n 't Godsbestaan, mr.nr eigen po
sitieve overtuiging, welke de aanhangers der
vrije wereldbeschouwing samenbindt, naar vo
ren brengen.
Tegenover de kerkelijke bevestiging der
nieuwe leden hebben de Vrijdenkers reeds de
Jvagendweihe" gesteld. Men late niet na te
genover de andere kerkelijke plechtigheden als
doon en huwelyk. hetzelfde te deen. Men be
denke, dat juist door deze middelen de Kerk
haar menschcn bij el'iaar houdt. Geen geeste
lijke beweging kan zender zulke uiterlijke mid
delen of symbolen. In deze ricll'ing moet ver
der gewerkt worden. Slerhts dan komt de Vrij
denkersbewegmg in een veelbelovende positie
tegenover ds Kerk".
Men ziet het, hoe het Socialisme tegen den
godsdienst optreedt. Als het kon, roeide het
heel de Kerk uit.
ZENDING.
Ja va-Comité. Het Java-Comité heeft
Amsterdam zijn 74ste algpmeeno verga.-
Jering gehouden.
De Voorzitter de heer G. Kre venbroek
opende de vergadering en wees erop, dat
ook in het afgeloopen jaar dc vraag at het
Java-Comité zijn onafhankelijke positie
moet opgeven cn tot meer en nauwere sa
menwerking met de Samenwerkende Zen-
dingscorporatics moet komen, het Bestuur
heeft bezig gehouden. Mot de Samenwerken
de Zendingscorporaties is geconfereerd, van
die zijde zijn voorstellen gedaan en er rijn
nog tal van bezwaren. Doch dio voorstel
len zijn zoodanig, dat het Bestuur meent
te mogen zeggen, dat voor de uitspraak:
samenwerking is uitgesloten, geen grond
overblijft.
De secretaris, de heer II. Duijker. bracht
hierna zijn Jaarverslag uit. Het afgeloopen
vereenigingsjaar was in vele opzichten een
jaar van „stilstand", wat echter nog niet
beteekent „achteruitgang". Aller steun en
medewerking is echter noodig om den stil
stand te overwinnen.
Omtrent de actie in Nederland werd in
het Verslag medegedeeld, dat deze regelma
tig voortgang had. De drie periodieken van
het Java-comité, het „Zon.dingsblad", de
„.Tava-Cont" cn „W'olanda Hindia" kwamen
geregeld uit
Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat tegenover een totaal-inkomen
van f 42.792 stond een totaal-uitgaven van
f 46.557, latende dus een nadeelig saldo van
f 3765, waardoor het totaal tekort tot
f 14.142 is gestegen. Spr. deelde echter mede,
dat in de laatste dagen drie giften, samen
f 2600 groot, zijn ingekomen tot dekking
van het tekort.
Hierna sprak Ds. P. W. Foekcn, van Haar
lem. over het onderwerp: „De zegen der
Zending".
De heer W. H. Th. van Hasselt, zendeling
van het Java-Comité, die 17 jaren op Suma
tra onder de Eatakkera gearbeid heeft, ver
haalde hierna een en ander van den arbeid
in Angkola, den arbeid, die vaak zoo moei
lijk, doch ook zoo rijk gezegend is.
Een paar maanden geleden is Mevr. Krijger
H2sper naar Holland gekomen. Haar wan
kele gezondheid drong om Soemba te verlaten
en in Holland herstel van krachten te aoeü'cn.
Haar man, Ds. L. P. Krijger, docent der Op
leidingsschool te Karoeni, komt D.V. het vol
gend jaar met verlof naar Nederland. Mevr.
maakt het aanvankelijk redelijk wel. Haar
adres is: Van Eeghenstrat 12, Amsterdam.
Gemengd Nieuws.
DE ONBEWAAKTE OVERWEG
EEN DOODE; TWEE ZWAAR GEWONDEN
Een vrachtauto geladen met kalveren voor
de voorvcemarkt te Zwolle kwam uit de
richting Dalfsen in iBerkum op den onhe-
waakten overweg, juist op het oogenblik dat
do sneltrein van Groningen naar Zwolle
passeerde.
De trein greep de auto. Van dc drie ir.z't-
tonden werd één persoon gedood, terwijl de
twee anderen zwaar gewond werden. De
trein had 20 minuten vertraging.
BRAND TE AMSTERDAM
Te Amsterdam is aan de Pieter Aertsatraat
de gramofoonzaak van de fa. Eweg afge
brand door een brandende petroleumkachel.
De bediende wilde haar verplaatsen, doch
de veer sprong los, waardoor de kachel open
klapte en de petroleum over den grond
stroomde. Een in de nabijheid staande Kerst
boom vatte vlam en het vuur breidde zich
r-poedig uit. Het vond gretig voedsel In de
was van don grooten voorraad gramofoon-
platen, die in den winkel aanwezig was en
toen de brandweer arriveerde sloegen da
vlammen fel uit
Met drie stralen slaagde zij er In den
brand tot den winkel te beperken, maar
daar brandde dan ook de geheele ruimte uit.
Het vuur had zich-intusschen in het nla-
fond genesteld en bleef daar voortsmeulen.
De brandweer zag zich genoodzaakt het ge
heel e plafond weg te steken. Met een straal
werd daarna het vuur definitief bedwongen.
Een verzekering van tienduizend gulden
dekt dc schade.
