Rechtzaken.
ECONOMIE EN FINANCIËN
ZATERDAG 14 DECEMBER 1929 DERDE BLAD PAG. K
UIT DE INDISCHE BLADEN
GOUVERNEMENT CONTRA EXTREMISME
ïnlandsch bestaar en politie
Men.AC?VEftft van Inlandsche zijde aan De Ja
vabode:
Het strenger optreden tegen het extremisme
■temt tot verheugenis. Het werd inderdaad
meer-dan tüd. dat de Overheid haar houding van
toegevendheid en met welwillendheid gadeslaan
liet vgren.
Een van de bedenkelijke gevolgen van haar
toegeeflijkheid was de omstandig 1, dat tal
van zwakke broeders onder de In' '.ndsche bc-
UJk dm wel in het geh.
Slechts de sterkeren van geest onder hen
Wisten te onderschelden en hun houding te be
palen In verband met het standpunt der Regee
ring. Jdle van haar organen eischte soepelheid
en tact ln h,un optreden tegenover de bonafide
trenghcid J.
destrdctiei
gens de
held jvej
i anderzijds: die alzoo Je-
onnoodlge g
Gezagsorganen i.
van het vinden vni
ich hier wrong Juis
iedereen gegeve
dlghe^en tegenover de
juiste-.standpunt in te nen
voeldöjn de ambtenaren zie
hun positie op zich zelf dc
•isché'h des ttjds reeds mo
Het: gevolg van -al te gr
Welke de Overheid betrach---
de Inlandsche beweging was ook dat vaak te
laat «erd Ingegrepen, zoodat ernstige exces-
gen niet konden uitblijven.
De zwakheid dergenen, die de zijde der extre
misten kozen, is door de min of meer weifelen
de hod'ding der Overheid eenlgszins verltlaar-
•elwillendheid.
i oOder
rode het
Een -doortastend optreden werd al spoedig c
gevat.als gebrek aan taet. Doch liep het hier
daar mis. dan kreeg de betrokken besiuurs-
politieambtênïutr allicht daarvan de schuld.
Vo of al toen zeker Bureau veel. ja veel te v<
Invloed had op de Regeering. was de posi
van de bestuursambtenaren. Europeesehe. ze
wel rils Inlandsche zeer hachelijk. Zij war
steeds', ..between the devil and the deep so;
The devil was bedoeld Bureau en the deep s
i de Regeering Voor een tik nan e
i dreigde I
zich
harder; door bedot
DE KRUISVLAG IN TOP
Inlandsche bestuursambtenaren en
die den jufeten middenweg niet konde
langzamerhand onder den fu
vloed de
e politieagen
dre organisa
Het psychisch moment was daar. dat er g
zen moest worden. Men dient het gezag, of
staat de zaak der agitatoren voor.
In het eerste geval wordt men als land;
naar gehandhaafd, in het tweede geval i
men de laan uit.
Waar de Regeering eindelijk eene rtrride
taal heeft gesproken, dient nauwlettend te -
den toegezien, of er personen z|jn. die aan
eenen kant het défaitisme in de hand wer
en aan den anderen kant aan de staat:
knabbelen.
De Regeering wake ook tegen Gezagson
mllnende infectie bfj de bestuursambten:
van wie er wellicht zijn. die er niet heelei
verschoond van zijn.
Een onverschillig of passief toezien daar. a
met straffe hand dient te worden ingegre
valt niet meer te vergoelijken.
HET ALGEMEEN VERBOD
De ...Loc." heeft bezw^aren^^e^^t ^voo
meen verbod^van n^maatseTiap van politle!:c
eenlgingf
rericht.
it. dat zij het
i gevaarlijk
werping van
■HMÜl n ander be-
ïring heeft dus alleen te on-
.f de werkelijke strekking van een
•eenlging haar onder die verboden
óategorfe brengt^ zjj^daarvan^ov^Hulgd, dan
iMjjgMMiBÉiigMiiiiM awd
landsdienaren het lidmae
opzichte van de P.N.T. Is
omen verbiedt alleen
en en milltaii
lOgeljjk
•ettlg gezag i
derzoeken,
politieke ve
polltledie
p verbieden. Tei
nog rachtmocdl
lidmaatschap aai
primaire begin
worde
'olki
ikend.
.kt. "is
:eds thans.
saking daarvan als uit deze pla:
ons niet duideliik. Men kan slecht
tegen de uitvoering daarvan protesteeren.
COMPLOT ONTDEKT
In Tasikmala]a
Naar de Javabode meldt, moet onlangs een
complot ontdekt zijn in de desa Tjlgoegoer ten
doel hebbend de Euroneanen. Chlneezen eni T
hammedanen in FebruarS-Maart ('nfendsche
maand Awal) 1930 te vermoorden en het land uit
te drijven. Tot dusver kon het blad
finitleve bevestiging van dit bericl
doch het kwam van alleszins Detrc
De wedana van Singaparna zou
verkrijgen,
rbare zijde
ntrent dit
noodlgdheden: die bijeenkomst v
Het onderzoek, dat streng g-
werd. leidde naar de woning
isir.d Madkanta. in de desa
(Ta;
Het onderzoek
DE ROOVERS VAN ZUID-SUMATRA
Succesvolle actie
Men herli
uit Palemb
blflkbi
r optreden
le roover-
dit uitge-
Wt) ln De Javabode.
De onveiligheid demonstreerdt
kei ln de verafgelegen doesoens.
uit den aard der zaak geheel v<
politlehulp, doch ook in strekel
afstand van de bestuurs-centra
men over politie, en zoo het no<
zelfs over militairen te beschik
dus schrijft rten uit Palembang
Deze kortere afstand is echter
betrekkelijk.
pendi
pokt
TlngL- -
epoorvVegwerk»
korten Hid geleden do
koelie-lood:
lgenden ochtend bekend
ur is zoowel als de polll
.schijnt echt.
•hikken, om tegen de
op te treden.
1 is" thi
Men heeft nameliil
kond. waarvan de ri
nachtelijke rooftocht
ontdekking leidde tc
dat de eigenaar van
was dan het hoofd
zelf. een kampong co
afstand van de plaat
•erd.
ipokket
bediend. Deze
bö h)
hl eek
s auto niemand anders
i doesoen Batoe Pantjl
ilex op ongeveer 10 K M.
'ehlng Tinggl gelegen.
laat, toen dc i
vooral ook toe
de persoon Is
kohouder bil e
rijwel i
die den Chin;
eschi
nedeplichtlg
ind. i
hij
uigd. dat thans ook zü zullen worden op-
»le rampoknartlien.^HM^fe
'an^dfe" zoo glad is als ee
ERVARINGEN ONDER DE SCHIPPERS
TE ROTTERDAM
REDE DS. J. VERSTEEGT
J>oor het Comité voor Geref. Evangelisatie
onder Schippers (Geos) werd Donderdag
avond m d? Geref. Kerk aan de Prins Hendrik-
laan (Feijenoord) te Rotterdam een samen
komst gehouden.
De voorzitter, de heer A. V o n k, opende de
vergadering op ae gewone wijze cn wees
o.m. op, dat i:i "t steunen van de-wi arl eid
Feijenoord in '.o voorste gelederen soaat. Hij
besloot met den wcnsch, dat dit werk e":. go
de plaats mag hebben in huis en beurs en hart
der aanwezigen.
Daarna was 't woord aan den spreker, Ds.
J. Versteegt, van Nieuwerkerk a. d. IJsel,
die sprak over bovenstaand onderwerp.
Sor. ving aan met er op te wijzen, dat de ar
beid onder de schippers een belangrijk onder
deel der evangelisatie is. Wie moet dit werk
doen Voor Gereformeerden is er maar
antwoord: de kerk, die van haar Koning daar
toe opdracht heeft ontvangen, die zü moet
trachten te vervullen.
Dit werk heeft de kerk in de eerste eeuwi
gedaan door de Zending. In de jaren 1648-
1797 sliep de Zendingsactie; de kerken der Re
formatie hebben dit werk verzuimd. Daarvoor
zyn wel verschillende redenen aan te voi
maar toch is 't verzaking van roeping geweest.
Gelukkig kwam er verandering, en dank
baar gedenken we den Zendingsijver van Pi
ëtisten, Mcthodiêten en Broedergemeente.
Tot daadwerkelijke Evangelisatie is 't onder
ons laat gekomen. Maar eindelijk toch is be
grepen, dat de menschen naar de kerk geroe
pen en gebracht moeten worden. De niet-Gere-
formeerden, met name het Leger des Heils,
gingen hierin voor.
Ook 't werk der evangelisatie onder de schip
rors is geen vrucht van Gereformeerden akker.
De z.g. Pinkstergemeente te Amsterdam is
mee begonnen. Dit werk kostte handen vol
golds en kon niet in stand worden gehouden.
Toen werd de hulp ook van Gereformeerden in
geroepen. Ten slotte werd besloten een boot
n de vaart te brengen en spr. werd uitgenoo-
digd onder de schippers te werken. God gaf
geopende harten; velen verleenden steun e
Kruisvlag van Geos ging in top.
Is die arbeid nu zoo noodig? De praktijk
geeft op deze vraag een zeer beslist antwoord.
Geos verricht zijn arbeid onder de schepen van
Waalhaven tot Kralingsche Veer.
In 1928 werd R'dam bezocht door 210.561
schepen, waarop zeker 800.000 menschen ver
blijf houden. In ons land ontvangen 10.000
leerplichtige schipperskinderen geen onder-
wys; de kinderen hooren dus op school niets
van den weg des heils. En hoe 't in de gezin
nen hiermee gesteld is och, dat weten
uit eigen ervaring wel. Op vele schepen ont
breekt de Bijbel, en als er nog een aan boord
is, kan men hem vaak niet lezen.
Vele schepen varen 's Zondags gewoon door,
van kerkgaan kan dus vanzelf niets komen. En
welke zedelyke gevaren vooral jonge menschen
aan boord bedreigen, weet spr. uit eigen erva
ring maar al te goed.
En waar zyn nu in Rotterdam de menschen,
die, als onze varens-gezellen hier verblijf hou
den eens met hen spreken over het Evangelie?
Gelukkig, de Kruisvlag waait nu over de Maas
en wy gelooven, dat het Woord van God ook
hier zyn kracht zal doen gelden.
Hierna vertelde spr. verschillende ervarin
gen uit den arbeid onder de schippers. Hoe ve
len zijn verstokt en verhard, willen van God en
Zyn Woord niet meer weten. Zoo ontmoette
spr. een man, zoon van een oer-Geref. vader,
die in geen 20 jaar in de kerk was geweest en
5 ongedoopte kinderen had.
Zeer zeker zyn er ook schippers, die God
wenschen te dienen; welk een zware zielestrijd
hebben deze menschen vaak te stryden. Hoe
goed is 't dezen te steunen in hun moeilijk be
staan. En hoe dankbaar zijn zy, dat eindelyk
de kerk dezen arbeid begonnen is. Dit werk is
noodzakelyk, en we mogen zeggen, dat de
arbeid meetrekt.
Krachtig wekt spr. op dezen tak van evange
lisatie te steunen. Laten we t doen om Jezus'
wil.
Laten we nimmer vergeten, dat vele schip
pers behooren tot het zaad des Verbonds, waar
tegenover de kerk een taak heeft te vervullen.
Wij als Gereformeerden, zegt spr., hebben in
ons kerkelijk leven alles in orde; en we danken
er God voor, dat 't zoo mag zyn. Maar nu moe
ten we ook naar buiten. En nooit mogen wij
onze eenheid met ons volk uit 't oog verliezen.
De Kruisvlag moet in top totdat wy die
banier in Gods handen kunnen overgeven. Ook
in den Evangelisatie-arbeid wordt Gods kracht
in zwakheid volbracht.
Op de onder ons gebruikelyke wijze werd de
samenkomst gesloten.
Gemengd Nieuws.
WAARSCHUWING.
De commissaris van politie te Amersfoort
geeft in het Politieblad een ieder in ern
stige overweging, alvorens in handelsrela
ties te treden met of te leveren aan W. H.
Baarens, Puntenburgeriaan no. 29 te Amers
foort, thams handelende onder den firma
naam Martin Klos, zich eerst om inlich
tingen te vervoegen aan zijn bureau.
In 1925 werd ook tweemaal voor B. ge
waarschuwd in het Alg. Politieblad.
BRANDSTICHTING.
Woensdagavond ongeveer half-zes werd
brand ontdekt op de bovenverdieping van
een machineherstelplaats aan den Zaanweg
te Wormerveer. Eenige buren koppelden
een slang aan de huisleiding der water
leiding en wisten op die wijze uitbreiding
van den brand te voorkomen.
Bij de politie rees het vermoeden, dat hier
poging tot brandstichting was gepleegd. Een
bus, gevuld met benzine, en bussen met
olie en consistentvet, waren om een hoe
veelheid hout geschaard. De eigenaar der
fabriek werd daarom
HOE HIJ ZICH VERLAKTE!
De marechaussee wist de hand te leggen
op den bestuurder van de auto, dde Zondag
avond den landbouwer v. d. Weert over
reed te Oud-Vroemhoven (L.).
Het is een chauffeur uit Maastricht. Wel
interessant is, hoe men op het spoor van
den dader is gekomen.
Op de plaats van het ongeluk waren n.l.
stukjes lak blijven liggen. Met deze stukjes
heelt men een onderzoek ingesteld in alle
garages van Maastricht In een dezer tal
richtingen werd inderdaad een auto gevon
den, die beschadigd was en waarbij de lak-
stukjes juist pasten in de gehavende plek
ken. Zoo had men spoedig het spoor ge-
vonden.
BRUINVISSCHEN EN ZEEHONDEN.
In de afgesloten Wieringermeer bevinden
zich eenige bruinvisschen en zeehonden. De
zeehonden zullen vermoedelijk wel over den
dijk Ln zee terug komen. De bruinvisschen
zijn er slechter aan toe, want doordat som
mige polders er hun water in loozen, begint
het water in de Wieringermeer al minder
zout te worden. Een paar bruinvisschen
zijn reeds dood gevonden.
RECHTBANK TE ROTTERDAM
KOFFIE „MET EEN LUCHTJE ER AAN".
Op 16 Juli werden aan tje Spoorweghaven
te Rotterdam 112 balen Santoskoffie in een
spoorwagen geladen. Die wagon was be
stemd voor Valkcnswaard. Bij aankomst
aldaar bleken er uit den wagen 25 balen te
zijn ontvreemd. De zegels werden in orde
bevonden, zoodat het voor de hand lag, dat
de diefstal in Rotterdam was gepleegd. Uit
het door de politie ingesteld onderzoek was
gebleken, dat twee portiers van het terrein
op den 16en Juli op een tijd, dat de wagon
reeds geladen was, een wagen op het terrein
hebben gezien, die in den modder was blij
ven steken. Hoogst vermoedelijk hebben de
gestolen balen in dien wagen gelegen. Hoe
veel moeite men zich ook getroost heeft het
is niet mogen gelukken de vervoerders op
te sporen. Wel zijn twee personen aange
houden, doch ze konden door de portiers
niet pertinent worden hekend.
Op 22 Augustus hield de politie op de
Maasbrug een auto aan, waarmee zekere
Van Mourik acht balen koffie vervoerde.
Het vermoeden rees, dat dit een gedeeite
was van de gestolen partij. Een nader on
derzoek werd ingesteld, waaruit bleek, dat
en pakhuis nog negen balen waren op
geslagen. Dit pakhuis was gehuurd door
zekeren E. D., die daarbij een vatschen
naam had opgegeven. Het spoor leidde ver
der naar den 43-jarigen winkelier N. R., een
man, die den naam heeft een der sluwste
helers te zijn. Deze beweerde, dat hij de
partij koffie in onderpand had van zekeren
Bergsma, die f 200 van hem geleend had.
Aanvankelijk waren de balen opgeslagen
in het pakhuis van Verhagen, maar toen
deze hoorde van ^pn grooten koffiediefstal
wilde hij dc balen niet langer in zijn pak
huis houden. Daarom had R. een ander pak
huis doen huren.
Deze man moest nu voor de rechtbank
alhier terecht staan ter zake van heling.
Hij ontkende geweten te hebben, dat de kof
fie van diefstal afkomstig was. Wel had hij
de weigering van Verhagen begrepen,
it er een luchtje aan was.
Er werden een aantal getuigen gehoord,
die hoofdzakelijk inlichtingen gaven over
de lading van den wagon en over de aan
komst in Valkenswaard.
Als deskundige werd gehoor de heer A.
C. van Rossum, de procuratiehouder van
de N. V. Pakhuismeesteren, die met het
vervoer was belast geweest. Een vergelij
king van het monster, dat door Pakhuis-
meesteren was genomen van de partij, die
naar Valkenswaard was gezonden, met die
welke van de in beslag genomen koffie was
getrokken, had uitgemaakt, dat er tusschen
beide partijen groote overeenkomst bestond
in kleur, zoowel als reuk en smaak.
Het O. M., waargenomen door Mr. J. S.
Loke, meende, dat verdachte had kunnen
begrijpen, dat er met de koffie iets niet in
orde was. Hij is reeds 12 maal met de Jus
titie in aanraking gewei waarvan 6 maal
wegens heling, zoodat hij toch over eenige
ervaring moet beschikken. In aanmerking
nemend, dat verdachte bekend staat als de
man, tot wien zich de dieven wenden, eisch
te het O. M. 3 jaar gevangenisstraf.
De verdediger, Mr. D. D. van Waardhui
zen, zette uiteen, dat deze zaak staat of valt
met de mogelijkheid het bewijs te leveren,
dat de in beslag genomen koffie inderdaad
behoord heeft tot de gestolen partij. Dat be-
vvys is niet geleverd, want elke veertien
dagen komen er partijen Santoskoffie hier
aan. En al die koffie lijkt op elkaar. In den
tijd tusschen den diefstal en de aanhouding
van Van Mourik zijn er ook partijen Santos
koffie aangekomen. PI. concludeert tot vrij
spraak. Indien de rechtbank tot een andere
meening komt, verzoekt PI. bij de opleg
ging van straf er rekening mee te houden,
dat voor verdachte, wien geweigerd is in
den tijd, dat hij in voorloopige hechtenis
heeft doorgebracht, bezoek van zijn vrouw
of kind te ontvangen je moet eerst maar
bekennen, had de rechter-commissaris ge
zegd wel zeer zwaar is geweest
Hierna werden nog eenige vragen gesteld
aan den heer Van Rossum betreffende de
identiteit der monsters, terwijl een deskun
dige k décharge als zijn meening gaf, dat
er wel eenige overeenkomst in beide mon
sters is, maar ook wel eenige afwijking.
Ook leek hem het eene monster veel fris-
scher dan het andere.
De rechtbank heeft daarop de zaak terug
gewezen naar de instructie, ten einde een
onderzoek in te stellen naar de omstandig
heden, waaronder verdachte een bekentenis
tegenover de politie heeft afgelegd. Ten
slotte zal een onderzoek moeten worden in
gesteld naar het mogelijke bestaan van
Bergsma.
Het verzoek van den verdediger verdach
te in vrijheid te stellen werd geweigerd.
Ook de zaak tegen den barbier E. D., die
zich eveneens ter zake van heling van deze
balen koffie had te verantwoorden hij is
de man, die het pakhuis aan de Rubroek-
straat heeft gehuurd werd, wegens het
nauwe verband tusschen beide zaken, naar
de instructie teruggewezen. Ook het verzoek
van zijn invrijheidstelling werd afgewezen.
KON. NED. EDELMETAAL BEDRIJVEN
VAN KEMPEN BEGEER VOS
Aan het verslag over het boekjaar 1928
1929 ontleenen wij:
In het handelsbedrijf, in Nederland zoo
wel als in Indië, was de gang van zaken
overeenkomstig den algemeenen economi-
schen toestand iets minder gunstig.
De Fabrieksbedrijven waren, evenals het
vorige jaar, voldoende belast; zij konden
deels door de verbeterde werkwijze, deels
door vergrooting van den afzet betere re
sultaten behalen.
Voor het Zilfa-Pleet bleek zoowel bij de
juweliers, als bij het publiek belangstelling
te bestaan. De N.V. Dutch Chain Works (Ne-
deriandsche Kettingfabriek) kon haren om
zet aanmerkelijk vergrooten.
In den loop van dit jaar werden bespre
kingen gevoerd, welke kort geleden geleid
hebben tot de vereeniging van drie Berlijn-
sche juwelierszaken in een Maatschappij
genaamd: „Deutsche Juweliere Sy Wag
ner, I. H, Werner, Janus en Friedrich Ge-
sellschaft m.b.H.", terwijl aan deze Maat
schappij alle aandeelen in de I. Godet en
Sohn A. G. (opger. 1761) werden overgedra
gen.
Onze Vennootschap verkreeg een groot be
lang bij deze onderneming.
De voordeelen, welke daaruit, naar wij
hopen, zullen voortspruiten, kunnen niet
onmiddellijk, doch eerst in de toekomst ver
wacht worden.
Andere besprekingen hebben tot het be
sluit geleid om de inkooporganisatie onzer
nootschap als afzonderlijke vennootschap
te constitueeren. De nieuwe vennootschap
zal de bij den aankoop betrokken belangen
van 26 detailzaken behartigen; de uitbrei
ding van dit aantal is waarschijnlijk.
In de jaarrekening zijn de cijfers der sub
vennootschappen wederom gecombineerd
opgevoerd.
Het voordeelig saldo bedraagt f 341.023
(f 314.359), waarbij valt te vermelden, dat
wederom de voor de verdere installatie der
pleet-fabricage gemaakte kosten, benevens
het verlies door daling van den zilverprijs
in dit boekjaar geleden, ten laste der Be-
drijfsrekening werden gebracht.
Voor een onzer sub-vennootschappen werd
f 18-014 gereserveerd.
Wij stellen voor om f 173.065 (f 203.128) en
tevens het door de omwisseling van prefe
rente aandeelen tegen obligaties en den aan
koop van 250 preferentie aandeelen verkre
gen batig saldo ad f 122.894, dat niet in de
Winst,- cn Verliesrekening werd opgenomen,
afschrijving aan te wenden, waardoor
de post „Fabrieksgebouwen en Terreinen'
than3 ook pro memorie in de balans kan
worden opgenomen.
Het overblijvende ad f 149.943 (f 111.231)
stellen wij voor te bestemmen voor de uit-
keering van een dividend ad 5% op de
preferente aandeelen.
„Grondstoffen en Goederen" zyn berekend
gewaardeerd naar de inkoopwaarde op 30
Juni 1929.
De winst- en verliesrekening bevat de vol
gende posten:
Credit: Bedrijfswinst f 438.529 (vorig j.
f 418.129).
Debet: Algemeene kosten f 69.836
(f 72.826), Bijz. kosten f 10.418 (f 19.325), In
terest f 17.250 (f 11.618), Afschrijvingen
f 173.065 (f 203.128), Statuaire Reserve
f 18.014 (nihil), Dividend Pref. aandeelen
f 137.500 (f 102.000), Belasting f 12-443
(f 9231).
SINGKEP TIN MIJ-
Aan het verslag der Sinkep Tin Mij. over
het boekjaar 1928/29 ontleenen wij:
Dp productie heeft bedragen 18.039 (v. J.
16.628) Straits pikol tin, overeenkomende met
17.662 Ned. Ind. pikol tin.
Van het totaalproduct was 30 Juni 2969
Straits pikol tin onverkocht.
De gemiddeld behaalde opbrengs was f153
(v. j. f170) per Ned- Ind. pikol tin. De to
tale opbrengst van het product was f2.719.618
(v. j. f2767.299).
De abnormale toeneming van de wereld
productie van tin, die zich vooral in het jaar
1928 accentueerde, kwam in 1929 vrijwel tot
staan. Het evenwicht tusschen productie en
consumptie blijft echter nog verstoord en
het laat zich niet aanslen, dat voorlooplg
daarin verbetering zal komen, zoodat in de
naaste toekomst nog lage tinprijzen te ver
wachten zijn.
De totale opbrengst van het verkregen pro
duct in het afgeloopen boekjaar werd niet
alleen ongunstig beïnvloed door de vermin
derde opbrengst per pikol tin, maar ook
doordat de oogst aan tinerts bleef be-neden
de verwachting, voornamelijk doordat de
baggermolen „Raja", na zich uit zee door
een moeilijk terrein te hebben heengebag-
gerd, kwam Je zinken, toen hij juist het tin
erts bevattend terrein had bereikt. De molen
werd op kosten van assuradeuren gelicht,
maar kon in het boekjaar geen productie
meer leveren.
De mindere verkoopsprijs van de tin
de tegenvaller in het totaalproduct hebben
het bedrijfsresultaat van dit jaar zoodanig
ongunstig beïnvloed, dat na ruime afschrij
vingen alleen aan de pref er ent e- er
prioriteit s-a and eelen dividend
kan worden uitgekeerd-
De ertsreserve bedraagt eind van het boek
jaar 283.800 Straits picols tin.
Door nieuw onderzoek en herberekening
van voorhanden gegevens kon 23.100 pikols
straits tin aan de reserve worden toege
voegd, zoodat deze vergeleken met verleden
boekjaar, ondanks de productie, toenam met
8900 pikol tin.
De winst- en verliesrekening vermeldt on
der C r e d i e t: Tinontginningen f 1.168.261
(f 1.351.206)interest f. 5-232 (f.905); diverse
baten f.19 386 (f. 24.392); te zamen f 1.192.884
(f. 1.376.504). In mindering komen: Onkosten
bel. en tant. f. 586.179 (f. 6S8.596) en afschr.
f-451.767 (f. 355.123), zoodat een winst van
f. 154.937 (f. 332.783) resteert.
UIT DE VEREENIGDE STATEN.
Bureau of Foreign and Domestic
Commerce.
De Amerikanen zyn een instituut ryk, dat
op krachtige wijze hun belangen by den
exporthandel behartigt. Wy bedoelen het
Bureau of Foreign and Domestic Commerce
een afdeel ing van het Departement of Com
me ree te Washington.
Het Bureau onderhoudt in het buitenland
56 filialen in 44 verschillende landen. De
buitenlandsche organisatie heeft ach in
het afgeloopen jaar uitgebreid door vesti
ging van filialen :n Boedapest, Moekden,
Winnipeg, Guatemala en aan den Goudkust
Het Bureau ondersteunt den Amerikaan-
sehen uitvoerhandel niet alleen met zyn in-
fcrmatorische berichten en zijn deskundige
adviezen maar treedt ook op als bemiddelaar
van buitenlandsche orders. In het jaarrap
port wordt o.n. meegedeeld dat een New
Yorksch exporteur door benrddeling van het
Bureau er in is geslaagd op chemisch gebied
een order van 3 millioen uit Duitschland
te krijgen.
Het filiaal in Rio de Jane!ro heeft in
Brazilië voor ruim millioen Amerikaan
sche automobielen verkocht.
Gouduitvoer.
Gelijk te verwachten was in de uitvoer van
goud zeer toegenomen. De invoer bedroeg
in November 2.74 millioen, de uitvoer daar
entegen 25.12 millioen. Vooral ndar Fran
kryk werd veel geexporteerd. Reeds is uit
drukking gegeven aan de vrees, dat deze
gouduitvoer den wisselkoers en de geldmarkt
ongunstig zou beinvloeden. De vooraanstaan
de bankiers deelen deze. vrees net, daar
naar hun meening de goudvoorraad zoo
groot is, dat een flinke aderlating geen ge
vaar oplevert. Zy verwachten, dat de export
voorloopig wel zal blijven aanhouden,
Beurszetels.
Een zetel aan de Curb Market werd deze
week verkocht voor 200.000 (vorige ver
koop 250.000). Op de officieele beurs vond
een zetelverkoop plaats voor 375.000.
(vorige verkoop 360.000.—).
Auto-industrie.
De president van de Packard Motor Cy.
verklaart, dat de afzet van automobielen on
der de beunver liezen Inderdaad te Ui den heeft,
al is het lang niet zoo erg, dat de industrie
er door in ongunstige omstandigheden komt.
De exporthandeL
In de maand November heeft de productie
van automobielen 214.000 wagens bedragen
legen 394.000 in October en 26S.000 in Novem
ber 1928. In de elf maanden bedroeg de pro
ductie 5.480.000 wagens tegen 4.357.000 wagens
in het overeenkomstige tijdvak van 1928.
Makelaarsvoorschotten.
Volgens het maandbericht van de New-
Yorksche effectenbeurs toonen de makelaars-
voorschotten gedurende November eene ver
mindering aan van 2,092,226,000 tot
S 4,016,599,000 tegen 6,391,644,000 einde
Nov. 1928.
Interim-dividenden.
De N. V. Petroleum Maatschappy „Moeara
Enim" keert over 1929 <le volgende interim
dividenden uit: gewone aandeelen 12 pCl
(10 pCt.), winstbewijzen f 16 (f 12) en op-
richtersaandeelen f 150 (f 110) per stuk.
ZUID-AFRIKA
Een record maïs-oogst wordt verwacht, doch
de prijzen blyven laag. Ook de pryzen van
tarwe zijn gedaald. Groote aankoopen van
wol worden vermeld tegen hoogere prijzen
dan verwacht. De prijzen voor vee kunnen zich
goed handhaven; de huidenmarkt blijft echter
onregelmatig.
De toestand in de goud-ny verheid blyft be
vredigend. Er zyn teekenen van verdere ver
betering in verband met de verwachte regee-
ringssteun met betrekking tot de aanwerving
van inlandsche arbeiders. De diamant-markt
is flauw, welke stemming nog wel enkele
maanden zal aanhouden.
Alles by elkaar is er reden de toestand met
vertrouwen gade te slaan.
Vraag en Antwoord.
363. L. T. V. te B. vraagt of de historische
roman „Godenstrijd" of „Jupiter-Jehova-
Christus", over de verwoesting van Jeruza
lem door Arthur Storch uit meer dan 2 doe
len bestaat. De uitgave is van 1882 H. W.
v. Marle te Arnhem. Is er misschien iemand
van onze lezers, die hier licht ontsteken
kan?
Dezelfde vrager: het door u bedoelde ver
haal van moeder en zoon kunt u vinden in
„Stille dingen" van v. d. Hulst.
361. Aan vragers naar het muziekstuk van
Gerrit Claeys, getiteld „Eén liedje!" deelen
wij mede dat dit nog verkrijgbaar is voor
50 ct. Na storting van dit bedrag op post
rekening 141496 H. VerhoogNijkerk wordt
het franco toegezonden.
365. T. V. te A. Vermoedelijk is uw vraag
verloren geraakt. Zoudt u misschien nog
even willen meedeelen welke zaak u be
doelt?
366. T. M. H. d. B. te R. De administratie
voor de straks in werking tredende Ziekte
wet zal berusten bij de Raden van Arbeid
of bij de volwaardige bedrijfsvereenigingen.
367. C. J. B.de R. te R. Niet veel. Een
notaris kan het u precies opgeven en bij
hem moet u toch terecht komen.
368. A. J. B.te D. Wanneer u ons even
het nummer van het bewuste lot opgeeft,
of het lot ons even inzendt, zullen wij voor
u informeeren of het bij de laatste trekking
uitgeloot is.
369. J. R. v. d. L. te S. Wanneer men iets
verzendt onder rembours en de bijgevoegde
rekening is hooger dan f 10.dan behoort
op die rekening of kwitantie een plakzcgel
geplakt te worden.
370. P. v. d. L. te S. Wij raden u aan u te
wenden tot het secretariaat in Hillegom.
371. B. O. te D. Dat kan alleen wanneer de
Gemeente als tusschenpersoon bij het Rijk
optreedt. De bemiddeling van de Gemeente
geeft het Rijk de zekerheid dat hier inder
daad nood is. De Gemeente heeft dan echter
ook de helft bij te passen. U zult u dus in
ieder geval eerst tot de Gemeente moeten
wenden.
372. G. te R. Het door u bedoelde dicht
stukje van Vrouwe K. W. Bilderdijk, geti
teld „Het weesje", kunt u vinden in ons
Zondagsblad, rubriek „Voor de Jeugd".
373. J. Z. te R. Het bureau van den
Schoolraad, Sweelinckstraat 39, den Haag,
kan u hierover inlichtien.
374. W. de W. te A. Dat hangt van uw
huurcontract af. Er uitzetten gaat zoo maar
niet. Wel kan de nieuwe eigenaar u de
huur opslaan. U doet 't verstandigst, de
zaak met een advocaat te bespreken.
375. W. H. te R. Een speciale opleiding
alleen voor fröbelen bestaat in Rotterdam
niet. Wel kunt u de avondcursus volgen
voor het Tesselschade-diploma „hulp dei-
moeder". U krijgt daar c.a. 9 maanden eiken
avond les in fröbelen, opvoedkunde, ge
zondheidsleer, handwerken, waschbehande-
ling, kinderverzorging en aan het slot
practisch werken. Ook begint met Januari
a.s. in het Museum voor Ouders en Opvoe
ders een cursus, waar men onderricht geeft
in kinderverzoring en fröbelen. U geeft niet
op voor welk doel u fröbelen wilt leeren,
dus kan ik u niets aanraden. Is het u nog
niet precies duidelijk, dan wil ik u nog
wel verder helpen.
Boeken en Geschriften.
het oude en nieuwe Rusland. Uit het
Duitsch van C. Martens. Vertaald
door Joh. H e p p. Uitgave van Eoech
it werk door dulcc-nden gelezen werd. We ge
loven immers „de gemeenschap der heiligen1".
VeYiu, laten wij dan door de lezing van dit
an&rüpende boek die gemeenschap der helll-
en beoefenen en met onze broeders en zusters
a Rusland mee leven, mee Uiden on mee bidden
Deze Russische predikant hééft versehi'lkke-
t)k veel geleden om des geloofs wil. Maar te
ens heeft hü het mogen ervaren, dat het roode
■d, Die uitgaat overwinnende
irwonne. Want God doet door al d'le
Ingen heen Zijn Koninkrijk komen in
?rk gelezen hebbende.
Mai
len. Per
nder de volkeren ln Tn
Het moet ons een vo
aven, 't zU dan de bankbiljetten
et penningske
Gods Koninkrijk
deur heeft
ilszlns
;cht zUn. door onze
ljetten der rijken of
gske der weduwe, dezen arbeid ln
t bovi
olutie uitblinkt de n
nende Woord Gods.
r VAN ZIEKTE. Veertien
srdenkingen door L. Aalders,
■v. Pred. te Vaals,
woord van Inleiding van Dr.
ilders. Hoogleeraar te Gro-
G. F. Callen-
R'eest. En het ziekbed was
school. Op aandringen van
J. Aalders. heeft hü than:
Krankhel
ijken.^i
omstandigheden des levt
lijk' de Schrift als bron
•eft leeren kennen, zal nb
willen, dan de Ijjdendei
Schriftoverdenkir
dat hier Iemand
van lijden de oi
lende bron der Schrift
is te lezen
i heeft, zal
korte
aardij van Gods
'onze zieken dit boekje lezen of leest
ken eruit voor. Deze meditaties munten
kortheid, eenvoud en teederheid en zün
Het bandje 1
geplakte^ etiket
Binlg mogelijk mogen
oorzijde en rug kan
ian gelezen.
Lady Clarissa is de dochter van den graaf
.•an Orwel en Clarissa Grey. Clarissa was niet
/an adel en deed vóór haar huwelijk dienst als
ïouvernante bü de familie Ridley.
Feitelijk was het dus voor den graaf van
Orwel een huwelijk beneden zijn stand. Maar
lmschoots werd dit gemis vergoed door in-
rlijke beschaving en teedere godsvrucht.
De graaf was aanvankelijk zeer gehecht aan
laak buitenshuis deed hem spoedig de echte-
twjjken dan plichtmatig
lijke woning met
erfgem
zün vrouw hem gee
bezorgde. Meermalen krenkte hU
art diep door smalend te Bpreken
•an zijn dochtertje, dat bovendien arm was
tan uiterlijk schoon.
Nog harder werd het lot van Lady Clarissa
toen haar vader nèt den dood van haar moeder
huwde en wel met een rüke burger
ten eenemale alle innerlüke be
schaving miste, 't Was een huwelük uit bere
kening. Hü had haar geld noodig en zü was
adellüken titel.
t yerl
ihter leerde
Door een val van het paard stierf hü
onverwacht, waardoor het niet mogelük was.
door werd Clarissa geheel overgegeven aan de
genade van haar stiefmoeder, die in allerlei
opzicht haar het leven ondraaglük maakte.
Toen haar ten slotte een huwelük opgedrongen
werd met een zedelük laagstaanden jongeman,
loest zij haar heil wel zoeken in het ontvluch
haar ouderlük huls.
„.oeite en ontbering
Gods Vaderzorg heerjük
uitkomt, treedt zü in het huwelük met een
predlkani
lt bünal 500 bladzOden, maar
schreven, dat men tot het eind
aanilaeiit bl lil t le;-
met gespannen aandacht blüft lezen.
't Is een vertaald bock. doch het Is. door_ de
fa°n (hfch wgrk^be word ei
draad loopt dot
ïrkrü'gbaar is.
arbansd staan, dat zulk
ivangrük werk voor zoo lagen
echt Chrlste-
Propaganda October 1920-15 Januari 1930
Het blad van de lezers voor ds lezers
Ondergeteekende geeft op als abonné op dit blad de(n) volgende(n)
persoon(onen) voor minstens één jaar:
AANBRENGER:
(Namen en adressen volledig invullen).
Ondertcekening van aanbrenger:
week I
iwartaal
Op te zenden aan het bureau van ons blad.
3cht hebben, verwtjzei