DINSDAG 10 DECEMBER ,1929 EERSTE BLAD PAG.
EEN NIEUWE RAAD VAN
VLAANDEREN
VOKMING ZONDAG A.S, TE
ANTWERPEN
Voor eenheid van streven naar het
minimum-oogmerk der nationalisten
Naar wij vernemen, komen Zondag a.s. ie
'Antwerpen honderd-vijftig Vlaamsch-natio-
nalistische- leiders bijeen mot het doel een
nieuwen Raad van Vlaanderen te vormen,
«aamgestekl uit vertegenwoordigers van de
verschillende Vlaamsche groepen, teneinde tc
komen tot samenwerking ter bereiking van
de minimum oogmerken van alle Vlaamsche
nationalisten. Dit minimum zal wej zijn vol
komen onafhankelijkheid van Vlaanderen
binnen het kader van den Belgischen staat,
die dan een federatief, tweetalig land zal zijn.
A DE BELGISCHE REGEERING
EN VLAANDEREN
HEDEN REGEERINGSVERKLARING
•ZIJ ZOU HET HEELE VRAAGSTUK
.WILLEN OPLOSSEN
Gister !a In den Belgischen ministerraad
ifte laatste hand gelegd aan de regeenngs-
yey!o<^zoover die de Vlaamsche kwestie be-
Ireft, moet er in staan, dat de regeer ng het
vaste voornemen heeft het
jrijn geheel op te lossen en niet te beP®fken
tot de kwestie der Gentsche hogeschool,
maar ook alles wat verband houdt op de
administratie, het leger, het gerecht, het
lacer en middelbaar onderwijs.
De verklaring zal, volgens den correspon-
dent der „Msb er aan herinneren dat voer
het gerechtelijk aspect van lit PnMwm
destijds, op voorstel van Van de Vtjvere,
een interparlementaire commissie werd be-
SM, om de kwestie van de burgerlijke
wetgeving te onderzoeken.
De regeoring zal haar standpunt bepalen,
zoodra deze commissie haar conclusies zal
hebben kenbaar gemaakt v*#rAft
Wat het taaistatuut in het leger betreit,
ïs de regeering van oordeel, dat het, alvo
rens voorstellen tc doen, beter is af te uach
ten, wat de jongste militaire wetgeving in
haar practische uitwerking zal opleveren.
Van Vlaamsche zijde wordt scherpe ori
Hek uitgeoefend op het daarin voorkomend
^Voor de kwestie: de Vlaamsche taal In de
Edministratie, zal een commissie vanhocge
ambtenaren worden benoemd, om ae be
staande taalwetten, 4die den Vlsmixigga
heelemaal geen bevrediging geven) te doen
naleven en deze zoo noodig te doen ver
^DeTêgeerlng meent echter, dat de be
staande wetten voldoende zijn, indien ze
Btreng worden nageleefd.
De taalkwestie bij het lager en ^del-
baar onderwijs zal In studie worden gegeven
pan een parlementaire commissie.
De vervlaamsching der hooge school van
'Gent zal dn een bijzonder wetsontwerp wor
den gevraagd, dat zal ingediend worden als
zijnde een werk van rechtvaardigheid ten
ppzichte der Vlamingen.
De tekst van dit ontwerp komt nagenoeg
geheel overeen met den reeds eerder ont
worpen tekst Jaspar—Vau thier.
Een zeker aantal facultatieve Franeche
leergangen zal later door den ministerraad
worden vastgesteld, waarvan bij examen de
studenten een speciaal certificaat kunnen
krijgen. Deze vermelding zal dus niet op
diploma voorkomen, iets waarvan de Vla
mingen niet wilden weten. v
Zooals reeds eerder gemeld, zal de Kwea-
51e der speciale scholen vrij blij ven, daar de
regeering hier geen stelling wil nemen, ter
wille van den vrede met de liberalen.
DE VLUCHTELINGEN UIT
RUSLAND
ZWARTE POKKEN ONDER DE
STAKKERS?
Het zevende transport m^gerekend zjn
ïhans in totaal 3100 Duiteche v^telmgen
Uit Rusland over land in Duitschland aange
komen. Daarbij komen nog de 600 emigranten
die ovor Hamburg arriveerden.
Men verwacht, dat in den loop dezer week
'de laatste transporten de plaats
loopige bestemming zullen hebben bereikt, in
trtatil zullen dan 5000 a 5500 personen in
Duitschland zijn teruggekeerd.
Volgens berichten m de bladen zouden bij
het laatste transport gevallen van zwarte pok
ken zijn gesignaleerd.
JjéZ-
BA MB ACH EN HET PLAN-YOUNG
De afgevaardigde X/amfbach, die zich dezer
'dagen heeft afgescheiden van de Duitsch--
Nationale partij en tezamen met andere uit
getredenen een nieuwe partij heeft opge-
yicht, de Christelijke-Sociale, heeft door mm
del van de pers te kennen gegeven, dat, in
tegenstell ng met anders luidende berichten
zijn partij het plan-Young niet zal goed
keuren.
DE OOSTENRIJKSCHE Ga0NDWETS-
HERZIENING TOT WET VERHEVEN
Schober krijgt een ovatie.
Zaterdagavond werd het voorstel tot grond
Wetsherziening tot wet verheven.
De stemming geschiedde zoodanig, dat
over de paragrafen waaromtrent overeen
stemming was bereikt tusschen de meerder
heidspartij en en de oppositie gemeenschappe
lijk werd gestemd. Deze paragrafen werden
door alle 160 aanwezige afgevaardigden aan
genomen. Over de paragrafen, waaromtrent
in de commissie geen overeenstemming was
bereikt werd afzonderlijk gestemd.
In de derde lezing werden door gemeen
schappelijke stemming de besluiten der twee
de lezing goedgekeurd, waarmede de grond
wetsherziening tot Wet is verheven.
Bondskanselier Scholier kreeg een ovatie
en werd van vele zijden gelukgewenscht.
ALBANIË ALS MARITIEME MOGENDHEID
Uit Tirana wordt gemeld, dat Albanië
besloten heeft zich tot een maritieme mo
gendheid te ontwikkelen. Bij een scheeps
werf :'n Genua werd reeds een kruiser besteld
'Als oorlogshaven is Durazzo uitverkoren.
HET SKLAREK-SCHANDAAL
Het Shlarek-sch andaal bracht niet alleen heel Duitschland in beroering, maar houdt de
belangstelling van heel de wereld in spanning. Hierboven de koppen van een viertal
personen, wier namen bekend zijn uit de behandeling van deze opzienbarende zaak voor
lie rechtbank. Van links naar rechts: Scholz, Brolat, Lehmann en Willi Sklarck.
DE TWEEDE HAAGSCHE
CONFERENTIE
DE HUISVESTING
DE JURIDISCHE COMMISSIE
Men meldt uit Den Haag!
De tweede Kamer heeft Welwillend jéen
gedeelte van het gebouw der Kamer op het
Binnenhof beschikbaar gesteld tot het hou
den der vergaderingen van de tweede Haag-
sche conferentie.
De pers zal, evenals ter gelegenheid van
de eerste conferentie, huisvesting krijgen in
de grafelijke zalen.
In het bizonder zal de commissie de rap
porten der commissie voor de leveringen in
natura, der comm'sie voor de wijziging van
de Duitsche wetgeving (rijksbank, spoorwe
gen en belastingen) behandelen.
Uit België wordt gemeld: De Juridische
commissie, die de tweede Haagsche conferen
tie moet voorbereiden zal, naar wordt me
degedeeld, Dinsdag a-s. te Brussel haar werk
zaamheden aanvangen. Duitschland zal verte
genwoordigd zijn door Ministerial-director
Gaus.
DE CRISIS IN CHINA
De situatie na de publicatie.
Het scherpe antwoord der Duitsche Rijks-
regeering op het memorandum van den Pre
sident va® de Rijksbank Dr Schacht heeft
te Berlijn het noodige opzien gebaard. Men
zou kunnen spréken van een controverse,
die tusschen de Rijksregeering en Dr Schacht
ontstaan is. Echter zal zij in zooverre geen
daadwerkelijke gevolgen hebben, dat de Rijks
TSJANG KA! SHEK DICTATOR
DE UITTOCHT DER BUITENLANDERS
De weigering van Tsjang Kai Shek om af
te treden als president der Nanklng-re-
geering heeft tot gevolg gehad, dat de voor
aanstaande leiders van China, o.w. Tsjang
Hsoe Liang, Yen Si Sjah en Feng den maar
schalk een ultimatum hebben gesteld, waar
in zij het onmiddellijk aftreden van de hee
le Nanking-regeering. eischen en verklaren
dat zij genoemde regeering niet meer als
de centrale regeering va® China erkennen
Intusschen is Tsjang Kai Shek zoonis men
weet teruggekomen op eon zijnerzijds reeds
half genomen, besluit, om afstand te doen
van zijn regeeringspost.
Nanking wordt door 50.000 man regee-
ringstroepen verdedigd.
Het Chineesche Tclegraaf-agentschap „Go
Myn" bevestigd, dat maarschalk Tsjang Kai
Shek thans geweigerd heeft af te treden.
In politieke kringen wordt openlijk ver
klaard, dat Tsjang Kai Shek daarmede
officieel een persoonlijke dictatuur te Nan
king hoeft ingesteld.
Naar uit geloofwaardige brond bevestigd
wordt, acht de regeering te Nanking den
toestand zeer érnstig. Zij is ervan overtuigd
dat het haar niet mogelijk is, tot het often
sief tegen de opstandelingen over te gaan
en zal er zich daarom toe bepalen, Nankin.g
en Shanghai te verdedigen.
ENGELAND EN RUSLAND
Dr. SCHACHT
bankp resident volkomen onafhankelijk! is,
voor den tijd va® vier jaren gekozen wordt
en eerst verleden jaar door den Raad' van
Beheer van de Bank opnieuw in zijn functie
bevestigd werd.
Van de zijde der Rijksregeering wordt er de
aandacht op gevestigd, dat het groote pro
gramma inzake fmanoieele hervorming
dit wist Dr Schacht zelf ook reeds lang
in voorbereiding is geweest en in geenen-
deele door het memorandum van den Presi
dent der Rijksbank is geprovoceerd, resp.
verhaast.
Van belang wordt geacht, dat de Rijks
kanselier morgen aan den Rijksdag hét nieu
we finantieel program der regeering zal
voorleggen en niet slechts hiervoor, doch
tevens voor de géheele herstelpoDtielc ider
regeering <Je vertrouwenskwestie zal stellen
Hierdoor heeft de Rijksregeering ujt het op
treden van den President van de Rijksbank
consekwenties getrokken, die van zeer veel
gewicht zijn voor de houding van den Rijks
dag ten opzichte van het hervormingspro
gramma der regeering.
DE ONLUSTEN IN HAITI.
Dg 'Amerikaansche regeering heeft alle
verlofgangers bij de Marine naar Norfolk
teruggeroepen. Amerika motiveert de inter
ventie met het feit dat bij de betoogingen
in Haïti twee Amerikaansche ambtenaren
gewond werden. De door Hoover aange
vraagde Haïti-commissic zal niet alleen den
toestand in Haïti moeten bestudeeren, maar
ook de grondslagen aangeven van de in de
toekomst door de Ver. Staten in Haïti te
volgen politiek.
De Amerikaansche kruiser „Galveston" is
op Haïti aangekomen.
Ten gevolge van de strenge censuur ko
men slechts weinige berichten binnen.
Boeren eischen gewapenderhand steun.
Eenigc duizenden gewapende boeren uit de
dorpen in de omgeving van JTeraklea trachtten
naar uit Athene gemold wordt, de stad binnen
te komen om steun te eischen tot dekking der
verliezen tengevolge van het slechte weer.
waardoor de druivenoogst vernield werd. Af-
deelingen troepen beletten de betoogers d«:
stad binnen te trekkc-n,
HET NETTE RUSSISCHE ANTWOORD
OP DEN BRITSCHEN STAR
KAN MEN ZOO IETS VAN EEN
BEVRIENDE NATIE VERWACHTEN?
In antwoord op een aantal vragen met
betrekking 'tot de nota door de Britsche
regeering gezonden aan de Chineesche eu
aan de Sovjet-regeering, om haar aandacht
te vestigen op het Kelloggpact, zeide Hen
derson gistermiddag maar het Hbl. meldt
in het Lagerhuis, dat hij den tekst van het
antwoord van de Chineesche regeering ont
vangen had en ook een telegrafische samen
vatting van het antwoord van de Sovjet-
regeering. Omdat zij reeds nu in de pers
verschenen zijn, zou hij ze thans niet geven
De beide regeeringen zijn nu in onderhan
deling en hij wilde zelf daarom geen verde
re stappen doen. Hij wist echter niet wat de
andere mogendheden zouden doen.
Sir Kingley Wood vroeg of het waar was
dat de Sovjetregeering in haar antwoord
zegt, dat zij de inmenging ongerechtvaar
digd acht, en beschouwt als een onvriend
schappelijke daad van de Britsche?
Henderson: Ja, maar dat vloeit niet uit
de eerste vraag voort (Geroep van Oh, Oh)
Sir Frederick TIall: Is dit het soort ant
woord, dat'men van een natie kan verwacïi
ten, waarmede men op vriendschappelijkcn
voet verkeert?
Hierop werd geen antwoord gegeven.
Er gaan weer vijf leden heen.
Tn verband met de gebeurtenissen in de
Duitsch-nationale partij hebben vijf vertegen
woordigers der Christelijk-natïoriale vakveree-
nigingen een verklaring gepubliceerd, waarin
o.a. wordt gezegd, dat zij zich door de ont
wikkeling der Duitsch-nationale partij onder
leiding van den tegenwoordigen voorzitter
Huge n berg gedwongen zien de banden tus
schen hen en de Duitsch-nationale volkspartij
te verbreken.
De verklaring besluit, dat de weg thans vrij
is voor een Duitsch-GhristeÜjke en sociale
beweging, welke voortkomt uit de breede lagen
van de Duitsche bevolking.
DE DIRECTEUR VAN HET ABATTOIR
TE STETTIN GEARRESTEERD
Sinds eenige dagen waren in Stettin ge
ruchten in omloop volgens welke de directeur
van het abattoir te Stettin Dr Basel zich bjj
de uitoefening van zijn functie zou hebben
schuldig gemaakt aan ernstige onregelmatig
heden. Nadat de burgemeester hem voor een
onderzoek voorloop'g uit zjjri functie had
entheven, heeft Zaterdag de arrestatie van
Dr Basel plaats gehad. Er worden hem be
langrijke knoeierijen en verduisteringen ten
laste gelegd. Dr Basel ontkent.
NEERGESTORT VLIEGTUIG
IN BRAND GESTOKEN
Een Amerikaansch legervliegtuig met twee
luitenants aan boord, is Zondagmorgen te
Miami in Arizona neergestort. Voordat de
slachtoffers uit het toestel konden worden
gehaald, snelde een Mexicaan, wiens iden
titeit niet kon worden vastgesteld, erheen,
en stak het vliegtuig in brand. Beide offi
cieren zijn om het leven gekomen, maar men
gelooft, dat een van hen reeds dood was
na den val.
DE STORM
TAL VAN SCHEPEN VERGAAN
OF IN NOOD
TIENTALLEN D00DEN
Gisteren was het de vijfde dag dat de
storm in Engeland woedde. Moer dan 30
groote stoomschepen hebben onder do kust
bij Deal beveiliging gezocht. De reddingboo
ten waren overal in de weer.
Aan het „B. T. A." wordt uit Larochelle
gemeld: „Een sloep, gemerkt „Gasgogne"
kwam gistermorgen Larochelle binnen. Men
had aan boord den commandant en vijf
manschappen van het Italiaansche s.s.
„Chieri", dat schipbreuk leed'
De „Chieri" was met 41 koppen bemand.
De „Gasgogne" kon alleen de 6 manschap
pen redden.
Reuter seint uit Londen:
Het laatste slachtoffer van den storm is
het Britsche s-s. „Volumnia", groot 5000 ton.
Het werd in het Noordelijk deel van de At
lantische Oceaan achtergelaten, cn stond
op het. punt te zinken, toen de equipage, be
staande uit 45 man, door een ander Britseh
sohip werd gered.
Het radiostation te Londen, heeft S.O.S.-
berichten uitgezonden, meldende, dat het
Spaansche stoomschip „Marojo" op 5 mijlen
afstand van Hastings ronddrijvende, naar de
rotsen wordt gesleurd.
De machines van het schip functioneeren
niet-
1 Vertraagde mailbooten-
Door de stormen boven het Westelijk deel
van den Atlantischen Oceaan hebben der
tien mailbooten, die gister cn heden aan
moesten komen, van een tot drie dagen ver
traging. De Bremen, die vandaag verwacht
werd, komt pas Donderdag.
Vermiste trailers.
Een groot aantal treilers en tien stoomtrei-
lcrs uit de haven van Lowestoff ontbreken.
Men vreest, dak de eerste hun zeilen verloren
•hebben en de andero vrijwel geen brandstof
meer hebben. Aan de schepen in de Noord
zee is draadloos gevraagd naar de ontbre
kende treilers te zoeken.
Moordende stortzeeën.
Het stoomschip "Alberta, dat het verkeer
met de Kanaaleilanden onderhoudt, ontving
seinen van het Duitsche stoomschip Heinz
Friedrich, dat verzocht om op te geven,
waar eerstgenoemd schip zich bevond, ten
einde door dit vaartuig op sleeptouw te
worden genomen. Wegens het onweer moe»;
de Alberta dit verzoek afwijzen, doch zij
kon een Fransche sleepboot te hulp roepen.
Verscheidene schepen berichten verliezen
aan menschenlevens tengovolge van de
stortzeeën.
Een ernstig gevaar wordt veroorzaakt
door overstroomingen in hét Theems-dal,
tengevolge van de langdurige regenperiode.
De bevolking van het stroomgebied van de
Theems is door de autoriteiten aangezegd,
dot zij zich tijdig in veiligheid moet brengen.
To Londen zijn 13000 telefoonleidingen be
schadigd, terwijl 2 kabels naar het vaste
land. naar Frankrijk en Zwitserland huiten
bedrijf zijn gesteld. Volgens officieele
mededeelingen van het meteorologisch in
stituut bestaan er op het oogenblik nog geen
vooruitzichen op verandering van weer-
HET FIIIANGIEEL PROGRAMMA OER
NA DEBAT STEMMING OVER
VERTROUWENSVOTUM
Mot bijzondere spanning wordt de rijks-
dagïittimg van a.s. Donderdag tegemoet ge-
zien, waarin da regeering haar financieel
program zal uiteenzetten.
De „Tempo" meent te weten dat da voor
genomen finaneieele hervorming, die de re
geering aankondigt, in de volgende maatre
gelen voorziet:
1. De landbouw zal vrijgesteld worden van
de jaarlijks op te brengen rente bankbelas-
tin&-
2. De instelling van de fndustriebe lasting
zal plaats vinden in vijf etappes. In 1930
eu 11 en slechts 200 millioen Mark opgebracht
moeten worden, inplaats van onmiddellijk
330 millioen,
3. De inkomstenbelasting zal eveneens
verlaagd worden en wel in drie etappes. Dc
eerste etappe brengt voor 1930 een verlaging
met 200 millioen Mark. In den loop van de
beide volgende etappes zal dc dialing toene
men tot 1 milliard.
4. De bedrijfsbelasting izal eveneens ver
minderd worden, in 1930 met, 380 millioen.
5. De finaneieele hervorm'ng voorziet te
vens in een verlaging van den suikcracijns
met een hedlrag van 160 millioen.
De „Tempo" meVTt verder, dat deze maat
regelen een vermindering der inkomsten be-
teekenen van ruim 800 millioen Mark in
1930, welk bedrag grooter is dan do vermin
dering der uitgaven, <ïie het aanvaarden
van het plan-Young. voor het jaar 1930 ten
gevolge heeft.
Aangezien hét door het plan-Young be
spaarde bedrag tevens noodig is tot dekking
van andere begroot ingsposten, zal het door
bovenstaande verlagingen ontstane tekort
gedekt moeten wondien door een heffing op
genotmiddel eins nJ. lOerhQogmg van den ac
cijns op 'bier mot 180 imiir1io'en Mark en een
verhoogincr van de tabaksbelasting met 220
millioen Mark.
Voorts zou de Minister van Financiën
voornemens zijn een wetsontwerp in te die
nen tot regeling va® de schulden en'tot ver
zekering van een behoorlijke administratie
ip.n boekhouding hij de gemeenten én bij ge
meente-instellingen.
DE UITTOCHT DER BUITENLANDERS.
Vijf en zeventig Britsche en Amerikaan
sche vrouwen en kinderen zijn aan boord
van 'n tweetal schepen uit Nanking vertrok
ken en Zondagmiddag te Shanghai aangeko
men.
Een tweede groep vluchtelingen wordt he
den te Shanghai venvacht.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK
BIJ NAMEN
Arbeidcrstrein in volle vaart
ontspoord
REEDS ZESTIEN DOODEN EN
VEERTIG GEWONDEN
BRUSSEL, 10 Dec. Hedenmorgen heeft na
bij het station Namen een ernstig spoorweg-
ongeval plaats, gehad,-
Een voor Arlon in Belgisch Luxemburg
bestemde arbeiderst-reln is vlak bij Namen
in volle vaart ontspoord.
De aangerichte schade Ss weer groot. De
locomotief van den trein sloeg over den kop,
terwijl vier wagons zoo goed als geheel ver
nield werden. Ook de spoorweg is ernstig
beschadigd.
Het aantal slachtoffers moet zeer groot zijn
en volgens de tot nu toe binnengekomen be
richten zijn er zestien dooden en meer dan
veertig gewonden.
Hulptreincn zijn naar de plaats van de
ramp gezonden.
DE FRANSCHE
00RL0GSBEGR00TING
DE MILITAIRE UITGAVEN
GROOTER DAN DE BURGERLIJKE
Scherpe critiek van Daladier, onder
toejuichingen van links
PARIJS, 10 December. De Fransche Kamer
begon Maandagavond met de debatten over de
ooriogsbegrooting.
De rapporteur deelde o.a. mede, dat de
organisatie van de grensverdediging 3 mil
liard francs kost.
Daladier wees er bij de debatten onder toe-
ju'chingen van links op, dat men hem één
land moest noemen waar de militairo uitgaven
grooter zijn dan de civiele uitgaven.
Daladier behandelde daarna de juistheid
van de officieele gegevens betreffende de
sterkte van de beroepssoldaten en vroeg hoe
men aan het getal van 106.000 beroepssolda
ten voor- 1930. komt.
Hij betoogde voorts, dat hij aan de ontwik
keling van het Duitsche volk ten gunste van
den vrede en de democratie gelooft.
Sprekende over de militaire begrootingen
van de afzonderlijke Europeesche staten, be
toogde Daladier, dar thans de tijd is aange
broken om de sterkte der legers te vermin
deren.
Bovendien moet de éénjarige diensttijd
worden ingevoerd. De bewapening is voor
Frankrijk een gevaar voor zyn veiligheid.
Na de rode van Daladier werd de zitting
tot heden verdaagd.
AMERIKA BIJ HFT INTERNATIONAAL
GERECHTSHOF.
De Amerikaansche gezant te Bern heeft
gisteren de te Genève in de jongste Volken
bondsvergadering opgestelde protocollen inzake
toetreding tot het intérnatinaal gerechtshof te
's-Gravcnhage o.nderteekencL,
OM DE VERZEKERINGSSOM.
Tetznex's bekentenis.
Vrijdag heeft Tetzner bekend. Hij beweert
in finaneieele moeilijkheden te zijn -geko
men, die zoo. boog opliepen, dat hij mede
beïnvloed door zijn vrouw, tot het besluit
gekomen is een volkomen onbekend per
soon om het leven te brengen en het te doen
voorkomen alsof hijzelf de omgekomene
was, waarna zijn vrouw de verzekerings-
som zou innen.
Betreffende de uitvoering van zijn daad
vertelde hij, dat hij op den avond van den
27sten November op den straatweg Regens
burg—München door een voetganger was
aangesproken, die hem verzocht had tot
München mee te mogen rijden. Eerst tijdens
de rit was toen dit plan opnieuw bij hem
opgekomen, waarna hij, voorgevende, dat er
een defect aan den motor was, den wagen
stopgezet had. Hij was toen uitgestapt en
had gedaan alsof hij reparaties verrichtte.
Plotseling had hij uit een reservebenzine-
kan benzine in en op den wagen en vooral
op de treeplanken gegoten en deze in brand
gestoken, waarop een ontploffing gevolgd
was. Daarop was hij weggedoopen.
Hij had zich naar München begeven en
daar hij reeds in het bezit was van een pas,
had hij zonder moeilijkheden de grens
kunnen overschrijden. Reeds den tweeden
December was hij te Parijs geweest, doch
daar hij nergens te weten kon komen, wat
over het ongeluk in de Duitsche bladen ge
schreven werd, had hij zich onveilig ge
voeld. Hij was daarop naar Straatsburg ge
gaan, om vandaar met zijn vrouw te telefo-
neeren. In deze stad is hij daarop gearres
teerd.
IS HET SLACHTOFFER EEN MEISJE?
Het „Berliner Tageblatt" meldt uit Augs
burg: De affaire van den koopman Tetzner
heeft een sensationeele wending genomen.
Tot dusver werd vermoed, dat Tetzners
slachtoffer een jong arbeider was geweest.
Thans wordt evenwel door een toeval be
kend, dat Tetzner een 22-jarige bioscoop-cas-
sière, die te Regensburg werkte, had over
reed, haar betrekking op te geven en met
hem naar Leipzig te gaan, waar hij voor zijn
eigen bioscoop een cassière zocht. Het meis
je bezat geen ouders en ook geen familie
meer. Tetzner beloofde haar, haar zelf per
auto naar Leipzig te brengen on bracht haar
onderweg om het'leven. Het lijk was zoo
sterk verkoold, dat het onmogelijk was het
geslacht van de doode te herkennen. Het
meisje had echter haar kostjuffrouw van
haar vertrek in kennis gesteld en verteld,
dat haar nieuwe patroon haar per auto naar
Leipzig zou brengen. Mon twijfelt er niet aan
of het meisje is Tetzner's slachtoffer gewor
den.
De politie van Leipzig deelt inmiddels
mede, dat het verbrande lijk, dat in de auto
van Tetzner is gevonden, niet, van een vrouw
is, zooals wordt beweerd, doch dat van een
man.
INGEZONDEN EDEDEELING.
Mjn I
afmeert het hoesten
maakt het shjm los FLIJO
brenjrt spoedig verlichting
Uwj te oortüte VOn IM doUerl-Ag
Kunst en Letteren.
OPWAARTSCHE WEGEN.
1 December '29.
A. J. D. van Oosten draagt veertien proza
gedichten bij van zéér twijfelachtige lite
raire waarde, Wiilma vervolgt haar schets:
„De brug over de beek". R. Houwink be
spreekt de nieuwe bundel van Eekhout
„Jaspis en Jade". Wij blijven het onjuist
achten al3 de literaire kritiek in positief
Christelijke tijdschriften in handen gegeven
wordt, zij het occasioneel aan mensclien
buiten onze kring. K. Fokkema prijst het
proefschrift van Dr. J. Haantjes over Gys-
bert Japicx.
In „De Kroniek", die ditmaal vrij belang
rijk is, wordt o. m. gehandeld over ,4e be
keering van Hélène Swarth". We lezen o.a.:
„Toon deze bekering plaats vond, hebben
we niet luidruchtig gejuicht, maar hebben
we stil toegezien. Want hier geschiedde een
wonder. Een mens -die heel haar leven had
moeten worstelen tegen haar leed, vond
eensklaps bevrediging. Haar lied kreeg een
andere klank, omdat Gods genade het had
aangeraakt."
Deze uitspraak richt zich met name tegen
„letterkundigen en jourr listen, die de pon
opvatten en artikelen over Hélène Swarth
schreven".
Waar ook wij dctirtoe behooren, fs het
billijk op de vraag, die „Opw. Wegen" stelt:
„Wisten deze artikelen-schrijvende letter
kundigen wel, dat deze hoge genade Hélène
Swairth ten deel gevallen was?" voor óns
persoonlijk te antwoorden: Neen, dat wis
ten we niet. Hadden we dit geweten dan
zouden we onze beschouwing anders heb
ben geëindigd dan met bet vers.
„Mijn strijd mèt God öm God is niet
volstreden"
nog voor thans van kracht ta verklaren.
Maar nu willen we „Opw. Wegen" eert
vraag stellen, een vraag, die wij eigenlijk
9leohts schoorvoetend en met tegenzin stel
len: „Waarop berust uw pertinente verkla
ring inzake de bekeering van Hélène
Swarth? Berust ze op enkele Christelijk ge
tinte verzen? Of op persoonlijke uitlatingen
van de Dichteres?"
Ook wij namen kennis van het Interview
van den heer Van der Munnik. verschenen
in „Timotheus", maar voorzoo\%r wij zien,
bevat ook dit niet een definitieve uitspraa>k.
Wij zouden ons 'hartelijk verheugen, wan
neer ook Hélène Swarth mocht uitbreken in.
de jubel, waarmee Nellie van Kol haar be
keering beleed:
„Het is feest in mijn ziel, want mijn Hei
land kwam in".
Maar daarom Juist zouden we zoo zeer
prijs stellen op antwoord op onze vraag.
In een ander stukje van de „Kroniek"
wordt de vraag gesteld of de richting van.
„Opwaartsche Wegen" mag worden betiteld,
als een „beweging". Mede in verband met
de artikelen van Johanna Breevoort in ons
blad over de Christelijke jongeren dn het
begin dezer eeuw, .welke zich schaarden om
„Ons Tijdschrift" nemen we het hier*overi
„Nu is het woörd „beweging" in „Opw.
W." weinig gebruikt en als een groot ta
lent is nog geen van de jongeren in ons
blad geïntroduceerd. Maar wel is er een
zeker saamhorigheidsgevoel en een vertrou
wen in het opkomend geslacht. Het is een
niet te ontkennen feit, dat een hele rij gro
tendeels nog jonge auteurs, zich schaart om
„Opwaartsche Wegen". Als we de geschie
denis (het geschiedenis]'e) van de Christe
lijke literatuur na '80 zouden gaan schrij
ven, dan zou er een periode van „Ons Tijd
schrift" moeten genoemd wx>rden, waarbij
o.a. Geerten Gossaert vermeld moest worden
(al zou men hem bij „De Beweging en Onze
Eeuw" niet mogen vergeten). Zonder het
werk van de groep van „Ons Tijdschrift"
een „beweging" te noemen, veeleer een on
derdeel van een „beweging", zou het dwaas
held zijn aan het optreden van „Ons Tijd
schrift" historiese betekenis te ontzeggen
en niet te erkennen, dat een opleving in
Christelike kringen er het gevolg van ge
weest is.
Want poëzie ontstaat nu eenmaal niet on-
afhankelik van de geestelike konstellatie
van dó tijd waarin de dichter leeft. Een goed
deel van de poëzie van 90 zou zonder do be
weging van 80 niet mogelik geweest zijn.
Zoo heeft „Ons Tijdschrift door zijn voor
lichting en door zijn scheppend werk een
roeping vervuld. „Steramen des Tijds" heeft
die taak niet over kunnen nemen. Daarvoor
was de literatuur in dit tijdschrift iets te
bijkomstigs en de redaktie te heterogeen.
„Ónze Eeuw" heeft gedeeltelik de taak van
„Ons T." overgenomen. „Bloesem en Vrucht'*
was te onbelangrik en slecht geredigeerd,
„Opgang" gaf een aarzelend begin te zien
van wat door de redaktie van „Opw. W."
als een verantwoordelike taak is gezien:
steun aan de jongeren, omdat onze tijd rij*
is voor een nieuwe Christelike (ProtestaD Si-
Christelike) kunst Een „beweging" zijn we
niet, d. w. z. we menen niet dat met ons
een nieuw tijdperk in de Nederlandse lite
ratuurgeschiedenis aanbreekt Maar wel ge
loven wij, dat „Opw. Wegen" met het jaar
belangrijker wordt, doordat steeds meer
jonge Protestanten zich bewust worden, dat
er geen enkele reden is, waarom de Pro
testanten, literair gesproken, achterlik zou
den zijn".
Het Verbond van Chr. Letterk. Kringen
zal Donderdag 26 December a-s. (tweede
Kerstdag) in Hotel „Terminus" vergade
ren, des morgen te 10.30.
De morgenvergadering die huishoudelijk
is, zal alleen toegankelijk zijn voor leden-
Op de middagvergadering, waarin de heer
Martin Leopold spreken zal over „Rainer
Maria Rilke", zijn ook belangstellenden
welkom.
JACOB ISRAÏL DE HAAN,
van welken dichter Diet Kramer en P. H.
Muller in Opwaartsche Wegen een
zéér uitvoerige bibliografie geven. Nummer
van 1 December.
NIEUWE UITGAVEN.
„Cultuur-Historische Verkenningen", door
.T. Huizinga, Haarlem. H- D. Tjeenk Willink
„Hedendaagsehe ketterijen" door Anton van
Duin kerken-Paul Brand, Hilversum. ..Zwer
vers", letterkundige studiën van Gerard
Kuuvelder, H. Gianotten, Tilburg.
