Jliruinr geitectfe
No 2919
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
1Qe Jaargang
ONS BLAD
GRATIS
eerstïTblad.
BINNENLAND.
GEWELDIGE BRANDRAMP
TE MIDDELBURG
ÏBONNEHENTi
per kwartaal ƒ3.25
(Beschikkingskosten 0.15)
^er weekf 0.25.
yoor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending6.
gij dagelijksche zending „7.
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 /fc cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
MAANDAG 9 DECEMBER 1929
ADTEBTENTICN:
Van 1 tot 5 regelsL17V4
Hike regel meer «0.22%
Ingez. Mededeelingen.
van 1—5 regelsb2.30
Elke regel meer „0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend0.10
WIE ZICH MET INGANG VAN 1 JANUARI A.S. ALS KWARTAAL
LEZER OP
ABONNEERT, ONTVANGT DE TOT DIEN DATUM VERSCHIJNENDE
NUMMERS
ADRESSEN VAN NIEUWE LEZERS OP GEVEN AAN DE ADMINISTRATIE
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
OFFICIEELE BERICHTEN
RADEN VAN BEROEP (O.)
BJj Kon. besluit zijn benoemd tot plaatsver
vangend griffier by den Raad van Beroep (O.)
te 's-Hertogenbosch: Mr. M. H. M. Adelmeyer,
advocaat en procureur te 's-Hertogenbosch; en
tot plaatsvervangend voorzitter van den Raad
van Beroep (O.) te Amsterdam: Mr. F. R. J.
Dubois, secretaris van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken, wonende aldaar.
REGENTEN GEVANGENISSEN.
By Kon. besluit zijn benoemd tot lid van het
College van Regenten over de Gevangenissen
te Gropingen, Dr. F. F. Hazelhoff, psychiater
wonende te Groningen, en tot lid van het Col
lege van Regenten over de Gevangenissen te
Rotterdam A. Reitsma, directeur der Gemeen
te Kweekschool voor onderwijzers en onderwij-
ieressen te Rotterdam.
WATERSCHAPPEN.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot dijksgede-
puteerde van het waterschap der Vijfdeelen
Zeedijken Binnendijks, B. Wassenaar te Fra-
neker; tot dyksgedeputeerde van het water
schap Hemelumer Oldephaerst en aanhoorige
Zeedijken, D. de Roos te Stavoren; tot heem
raad van den polder Katwoude T. Buys, te
Monnikendam; tot gezworene van den Wilhel-
minapolder (Zuid-Beveland), A. de Groene, te
Kattendijke; tot gezworene van het waterschap
Rumoirt, P. Boudeling, te Anna Jacoba Polder,
gemeente St. Philipsland; en tot gezworene van
net waterschap Oud-Vossemeer K. J. Hanse te
Oud-V ossemeer.
LANDMACHT.
By Bij Kon. besluit is den eerste-luitenant
jhr. E. C. Storm van 's-Gravensande, van het
regiment Genietroepen, eervol ontslag ver
leend en is hy benoemd tot reserve-eerste-lui-
tenant by het regiment genietroepen.
ZEEMACHT.
Bij beschikking van den Minister van De
fensie is de luitenant ter zee der 2e klasse
Mar.-reserve A. Boosman geplaatst bij de on-
derzeedienstkazeme te Willemsoord;
is de luitenant ter zee der le klasse C.
Meyer, commandant van Hr. Ms. Vulcanus,
eervol ontheven over dien bodem en overge
plaatst aan boord van Hr. Ms. Wachtschip te
Willemsoord; is de luitenant ter ze. le klasse
Mar.-reserve J. M. Moerdijk, commandant van
Hr. Ms. Triton, eervol ontheven van het door
hem gevoerde bevel en overgeplaatst in de rol
van Hr. Ms. Van Speyk en is de luitenant ter
zee der 2e klasse J. J. Hoogendoom, overge
plaatst aan boord van Hr. Ms. Wachtschip te
Willemsoord.
VERLAGING SUIKERACCIJNS
DE INVOERING HEEDS OP 1 JAN. A.S.7
Het „Ned. Weekblad voor Kruideniers-
Waren" meldt, dat het in het voornemen der
Regeering ligt, het wetsontwerp tot afschaf
fing van de opcenten op den suikeraccijns
nog zóó snel door de Sta ten-Generaal te
doen behandelen, dat de wet op 1 Januari
a.s. in werking kan treden.
VREDESTENTOONSTELLING
Door de Haagsche Conferentie vertraagd.
Op 21 December a.s. zou de Vredes- en
Volkenbondstentoonstelling te 's-Gravenhage
waartoe de Regeering geheel het complex
der Grafelijke Zalen heeft beschikbaar ge
steld, worden geopend. Evenwel, het is ge
bleken, dat voor de a.s. tweede Haagsche
Conferentie de Regeering de beschikking zal
behoeven ook over deze Grafelijke Zalen.
Het zou niet wel aangaan om op 21 De
cember een tentoonstelling te openen van
den omvang als deze tentoonstelling worden
zal, die dan 10 dagen later weer zal moeten
worden gesloten. Vandaar, dat het Uitvoe
rend Comité heeft besloten om de tentoon
stelling uit te stellen totdat de Haagsche
Conferentie zal zijn geëindigd.
Het is uiteraard niet met zekerheid te
zeggen, wanneer dit het geval zal zijn, ter
wijl eerst, zoodra de Haagsche Conferentie
is afgeloopcn, met den opbouw der tentoon
stelling kan worden begonnen. Zoodra de
Haagsche Conferentie is geëindigd, kan de
definitieve openingsdatum der tentoonstel
ling worden medegedeeld, hetgeen dan zoo
spoedig mogelijk zal geschieden.
Het Uitvoerend Comité der tentoonstelling
verkreeg van den Minister van Justitie
machtiging tot het houden cener loterij. Op
de daarvoor uitgegeven loten staat vermeld,
dat de trekking uiterlijk 31 December zal
plaats hebben, welke trekking nu tot einde
Februari is uitgesteld.
Het spreekt van zelf, dat het Uitvoerend
Comité de tijdruimte, daaraan door den loop
der omstandigheden gelaten, benut om ver
schillende onderdeelen der tentoonstelling
ttog eens ln het bijzonder te verzorgen.
PROV. STATEN ZUID-HOLLAND
DE BEGROOTING
Aan het verslag der Statencommissie
rer de provinciale begrooting voor 1930 en
hot antwoord daarop van Gedep. Staten
wordt het volgende ontleend:
Ook naar de meening van Gedep. Staten
heeft van den aanvang af de bedoeling voor
gezeten door middel van provincialen steun
de oprichting van schoolartsendienstcn ten
plattelande te bevorderen. Waar reeds in
de groote steden goed functioneerende dien
sten bestaan, valt daar voor de provincie
geen taak te vervullen.
Een algemeene doorvoering van het ge
neeskundig schooltoezicht in deze provincie
in den geest der voordracht zal van de pro
vincie een jaarlijksche uitgave vorderen
van f75.000 a f80.000. Daarbij woidt aange
nomen, dait de Zuidhollandsche gemeenten
beneden de 40.000 inwoners gezamenlijk
over ten hoogste 15 16 distritcen kunnen
worden verdeeld.
Daar de bevolking van de gemeenten be
neden de 40.000 inwoners zich tot de totale
bevolking der provincie verhoudt als 13
zou, bij subsidieering van alle gemeenten
de provincie deswege worden bezwaard met
n jaarlijkschen last van plm. f240.000.
Het voorstel beoogt het toekennen van
subsidie aan gemeenten. Volgens dit voor
stel kan dus een combinatie van schoolbe
sturen als zoodanig voor subsidie in aan
merking komen en zal zij zich in verbin
ding hebben te stellen met de betrokken
gemeentebesturen.
Ook Gedep. Staten zijn van meening, dat,
hoewel de financieels toestand der provin
cie niet ongunstig is te noemen, voorzich
tigheid moet worden betracht bij het vo-
teeren van nieuwe uitgaven.
Gedep. Staten blijven de meening toege
daan. dat er in deze provincie weinig be
hoefte bestaat aan de stichting van een
fonds voor reserveering van batige saldi
an den gewonen dienst.
De vraag of Gedep. Staten bereid zijn om
•oor te stellen een som van b.v. ƒ200.000
uit te trekken om hiermede gemeenten, die
zulks vragen, te steunen bij het bestrijden
der werkloosheid en het bevorderen van
•erkgelegenheid, wondt ontkennend be
antwoord.
Van de zijde van Gedep. Staten is geen
voorstel te verwachten om terug te komen
op het besluit der Staten inzake het bij de
opening der Statenzitting uit te spreken
?bed.
Met betrekking tot de vaartverbetering in
het Westland merken Gedep. Staten op,
dat het overleg, aan de voorbereiding van
deze aangelegenheid verbonden, nog niet
geëindigd is.
De moeilijke financieele positie der ge
meente Ammerstol heeft bij voortduring de
aandacht van Gedep. Staten.
Gedep. Staten wijden hun aandacht aan
de oplossing van het drinkwatervraagstuk
der'nog onverzorgde gemeenten in de Krim-
penerwaard. Door den provincialen advi
seur zal hierover rapport aan Gedep. Sta
ten worden uitgebracht
Na het onlangs verwerpen van de moties-
Van Zadelhoff en Van Sleen bestaat er
thans naar het oordeel van Gedep. Staten
geen aanleiding een regeling tot het subsi
dieeren van bet handelsonderwijs en van
het buitengewoon lager onderwijs te ont
werpen en aan de Staten voor te leggen.
RIJKSAANBESTEDING
De Rijkswaterstaat heeft aanbesteed het
verleggen van een gedeelte van den Kanaal-
weg langs de Noordzijde van het Noordzee
kanaal onder Assendelft, behoorende tot de
werken voor de verbetering van het NoorJ-
zeekanaal. Laagste inschrijver was J. Visser
Bzn. te Sliedrecht, voor f 149.680. De raming
was f 160.00P.
HET NIEUWE GEBOUW VAN DE
N. C. R. V.
OP 13 DECEMBER IN GEBRUIK.
Het nieuwe kantoor van de Ned. Chr. Reis-
vereeniging is nagenoeg gereed. Op Vrijdag
13 December a.s. zal het gebouw aan de We
teringkade no. 22a te Den Haag in gebruik
worden genomen, 's Middags om 3 uur zal
het Hoofdbestuur daar aanwezig zijn om be
langstellenden te ontvangen.
ANTI-REV. JONGEREN ACTIE
Ds. H. A. de Geus, Ned. Herv. pred. te
Huizen (N.H.) heeft zijn benoeming tot
adviseur der A.R.J.A. aanvaard.
Het secretariaat blijft bij Dr. L. W. G.
Schol ten, Fred. Hendrikstraat 87bis A,
Utrecht
Het penningmeesterschap wordt waarge
nomen door den heer J. C. Jongeneel Jr., Oud-
Alblas, Giro 117006.
Enkele clubs, waarmee reeds contact was,
zijn thans definitief aangesloten.
Een nieuwe club is opgericht te Blcskens-
graaf, voorzitter de heer W. van Kooten,
hoofd der Chr. School.
Bovendien is opgericht de club Gemmc
van Burmania te Oosthem (Fr.).
TAL VAN HUIZEN IN VLAMMEN
STORM EN VUUR IN DE
LANGE DELFT
MIDDELBURG IN DEN DONKER
Zaterdagmiddag te half vijf ontstond
brand in de bovenste verdieping van de Ba
zar Francais aan de Lange Delft te Middel
burg.
Aangewakkerd door den storm stond het
grootste deel van het pand reeds in lichte
laaie, toen de brandweer arriveerde. Aan
vankelijk bleek deze tegen een dergelijke
vuurmassa niet te zijn opgewassen. Men kon
dan ook niet verhinderen, dat het vuur zich
mededeelde aan het aangrenzende Grand
Hotel, dat ook drie jaar geleden door brand
werd geteisterd.
Aan de andere zijde van het brandende
perceel sloegen de vlammen achtereenvol
gens over op de lunchroom en banketbak
kerij der firma R. Oosterhuis en op de zaak
in manufacturen en mode-artikelen van C.
Wiener.
Dc brandweer uit Vlissingen werd gealar
meerd en verscheen met twee motorspuiten,
maar omdat de slangpijpen niet pasten op
dc waterleiding te Middelburg, moesten deze
spuiten naar de St. Jansstraat en de Nieuwe
Haven worden gedirigeerd, om daar het wa
ter op te pompen en vandaar de vlammen
aan de achterzijde te bestrijden-
Tot overmaat van ramp werd te ongeveer
kwart over zeven de clectrische stroom plot
seling uitgeschakeld. zoodaA de stad geheel
in duisternis was gehuld.
De brand was van zulk een buitengewo
nen omvang als de oudste menschen in
Middelburg zich zeker niet zullen herinne
ren, omdat de verbrande perceelen behooren
tot de groote ouderwctsche patriciërshuizen,
waarvan enkele in den loop der jaren zijn
verbouwd tot winkelhuizen, zooals er nog
velen in Middelburg zijn.
Inmiddels waren ook de burger-brandweer
van Goes, de marine-brandweer van Vlissin
gen en de militaire brandweer uit Middel
burg bij de vlammenzee gekomen. Zij zijn
dadelijk aan het blusschingswcrk begonnen-
Ter assistentie was onderweg hulp uit Ber-
gen-op-Zoom een motorspuit en uit
Rotterdam.
Nadat het vuur den manufacturenwinkel
van Wiener had verwoest sprongen de vlam
men over op de rijwielfabriek „Transvalia"
van de gebroeders Kaan. In dit pand bevond
zich een groote voorraad zeer licht brand
baar materiaal, zoodat, ofschoon aanvanke
lijk slechts de dakgoot was aangetast, wel
dra de geheele bovenverdieping één vlam
menzee was.
Men deed alle pogingen om het aangren
zende perceel, waarin gevestigd is Izaak
Boasson en Zonen's Bank te sparen.
Aan de overzijde der straat werd 't groote
magazijn der firma D. de Jager Jr., een dit
jaar grootendeels vernieuwde winkel in
ijzerwaren en huishoudelijke artikelen door
't vuur aangetast. Met donderend geweld vie
len de gevels op straat, w.o. de arduin-siee-
nen gevel van het Grand Hotel.
Het perceel van de firma de Jager, in wier
magazijnen o.a. teer, asphaltpapier, eenig
vuurwerk en andere ontplofbare stoffen aan
wezig waren, werd onder een ontploffing en
een hevigen vuurregen een prooi der vlam
men.
Ten gevolge van den geweldigen vonken
regen ontstond op verren afstand zelfs brand
o.a. aan het torentje staande op het fraaie
gebouw van de Provinciale Bibliotheek en
voorts aan een woonhuis aan de Rouaan-
sche kade. Beide brandjes konden door de
politie spoedig worden gebluscht
In de omgeving van den brand werd den
bewoners aangezegd de ramen te sluiten
voor het inwaaien van vonken.
Het perceel naast de fa- de Jager,.waarin
een tweede zaak in bedden der firma Wie
ner was gevestigd, ging geheel in vlammen
op. Doordat de zaak van de Jager aan de
achterzijde grenst aan de R.-Kath. School
werd dit gebouw en het aangrenzende
zusterhuis nat gehouden, om daar uitbrei
ding te voorkomen. De kinderen die bij de
Zusters als voogdijkinderen zijn opgenomc-
werden elders onder dak gebracht.
Ongeveer half twaalf kon gezegd worden,
dat de brandweer den brand onder de knie
had. Wel was nog een rose gloed merkbaar,
doch dit kon beschouwd worden als het
einde van deze vreeselijke ramp. Er zijn
totaal verloren gegaan zeven groote panden,
waarvan een drietal gerekend konden wor
de tot de patriciërshuizen van Middelburg.
Van het Grand Hotel is het oude gedeelte
verloren gegaan, het nieuwe gedeelte is be
houden gebleven.
Er bleek op de waterleiding veel te wei
nig druk te staan om een dergelijken brand
te kunnen bestrijden en meestal waren de
stralen te klein voor zulk een vuurzee.
De storing in het electriciteitsbedrijf werd
in een groot gedeelte van de stad later
opgeheven, maar de sectie waar de brand
woedde was nog geheel in het duister
In de geheele omgeving van den ontzet-
tenden brand werden huizen en winkels zoo
veel mogelijk leeggehaald.
Nieuwe hulp kwam aan uit Bergen op
Zoom, die binnen de twee uur den weg had
afgelegd en bij aankomst onmiddellijk met
een lengte van 700 M. slang van de kade af
aan het blusschingswerk deelnam.
De motorspuit uit de Brielsche Laan te
Rotterdam vertrok te half tien vandaar ter
assistentie. Ook twee motorspuiten van de
Haagsche brandweer vertrokken met den.
nachtgoederentrein uit Den Haag derwaarts.
De brand sloeg tegen den nacht over op
pand geheel heeft laten vernieuwen- Ook dit
pand ging geheel in de vlammen op, terwijl
rle twee volgende perceelen die van de firma
Meinsma. handel in fijne vleeschwaren en
van den heer Brakman, drogist groot gevaar
liepen.
Er zijn reeds 8 groote perceelen ln de
asch gelegd. Een der hoofdleider» van de
Rotterdamsche brandweer kwam per trein
aan en wachtte op de auto-brandspuit die
onderweg was en nog hard noodig zou zijn,
om ie voorkomen, dat de hevige ramp, die
Middelburg trof, nog veel grootcre afmetin
gen zal aannemen.
Een speciaie correspondent meldt ons;
Een ingewijde leidde ons door een haastig
ontruimd schoolgebouw, dat niet van vuur
te lijden had gehad, over een complex van
binnenplaatsen, met verraderlijke treedjesop
en treedjes af, door een ander gebouw, dat
eenige uren tevoren nog een lunchroom was,
naar een warwinkel van puin en afbraak
En staande op een paar brokkelige s'.eenen,
waartusschen verbogen ijzeren staven op
staken, zei hij, dat daar de Lange Delft was.
Voor onze voeten - lagen brokstukken van
metselwerk, zwart geblakerde steenen, hoo-
pen ijzer, verkoold hout, glasscherven, stuk
ken huisraad vernield, verbrand, beschrd
cfraagbinten en dakspanten, zware ijzeren
staven, die jaren en jaren metselwerk had
den geschraagd en dat alles neergesmeten
over het plaveisel van de Lange Delft en in
zulk een dichte laag, dat van de bestrating
niets meer was te zien. Aan de overzijde le
verde de Lange Delft een zelfden trooste-
loozen aanblik.
Het verhaal van een ooggetuige.
De directeur van de Bazar Frangaise, in
wiens zaak de brand begon, vertelde het
volgende:
Ik had een dame bij me, die eenige nota's
kwam betalen, toen omstreeks vijf uur een
van de meisjes uit den winkel, die naar den
zolder was geweest, ademloos kwam vertel
len, dat het op den zolder branderig rook.
Nu moet u weten, dat we den geheelen dag
geknoeid hadden mot het electrisch licht.
De reparateurs waren er een paar keeren bij
geweest, zonder echter de kortsluiting, die
wij vermoedden, te kunnen vinden. Ik liep
naar boven, maar moest halverweg de trap
al terugkeeren voor den rook. Tegelijkertijd
had men den brand van buiten al bemerkt.
Ik vond tenminste een inspecteur van poli
tie, op de eerste etages, die opnieuw me>t mij
naar boven ging. Wij moesten echter weer
terugkeeren. Het knetterde op den zolder en
er hing een verstikkende rook.
Een vlucht uit i
i vlammei
Het
greep zoo snel om zich heen,
dat ik mijn vrouw en mijn elfjarig zoontje,
dat ziek thuis was, hals over kop moest
vluchten. Mijn vrouw heeft nog gepoogd
dingen door het raam naar buiten te gooien,
maar daardoor scheelde het niet veel of zij
had zich niet weer kunnen redden. Bij mijn
onderzoek op den zolder was me gebleken,
dat de lichtknop weigerde, zoodat er blijk
baar met de electriciteit weer iets niet in
orde was. De brand is begonnen aan den
achterkant van het 33 meter diepe gebouw,
waar de parfums en toiletartikelen lagen op
geslagen. Het vuur greep echter zoo snel om
zich heen, dat in een ommezien de vlam
men naar beneden sloegen en het niet lang
duurde of het geheele pand stond in lichte
laaie. Wij hebben letterlijk moeten vluchten.
Een machtelooze brandweer.
Het heeft vrij ldng geduurd voordat de
brandweer kwam en toen zij kwam. kon zij
niet meer dan een paar heel dunne straal
tjes water produceeren, die nauwelijks tot
aan de eerste etage reikten. Tegen de vuur
zee, die ontstond konden zij niets uitrichten.
Dan was er geen druk. Middelburg bezit een
oud en een nieuw buizennet, maar de druk
kan nergens hooger worden opgevoerd dan
den hoogsten druk, dien men kan brengen
in de buizen van het oude net. Vandaar, dat
men zelfs op de meest dringende verzoeken
om drukverhooging geen acht kon slaan. De
kans was te groot, dat de buizen zouden
springeil en men heelemaal van water ver
stoken zou zijn.
Ruim 200 vierk. meter ruïne.
Kort na de komst van de Middelburgsche
brandweer viel het houten torentje op den
Franschen Bazar om, dat terecht kwam op
het dak van het Grand Hotel Verseput, naast
het brandende pand gelegen. Ook dat dak
vatte vlam en de felle wind, die juist dwars
op de straat stond, joeg de vlammen naar
beneden en naar alle kanten, zoodat het
eveneens niet lang duurde totdat ook dit ka
pitale pand geheel in vlammen gehuld was.
Het vuur woedde toen over een breedte van
ruim 20 meter en een diepte van 33 meter.
Het zou echter nog veel verder gaan. Toen
het Grand Hotel en de Fransche Bazar fel
brandden, draaide ineens de windrichting. De
vlammen sloegen daardoor den anderen kant
uit en vonden voedsel in de lunchroom van
Oosterhuis, die aan den Franschen Bazar
grenst Vandaar gingen zij naar de dames
modezaak van Wiener en Co., die daar weer
naast ligt en zoo sloegen zij ten slotte over
naar de fietsenzaak van Kaan, dat het laat
ste pand was, dat aan deze zijde van de
straat werd aangetast.
Om half 10 woedde een brand ovor 1G00
vierk. meter en over meer dan 2000 vierk.
meter werden de winkelhuizen aan d6 Lan
ge Delft vernield.
Ongeveer te half 10 Zaterdagavond vertrok
uit Rotterdam een autospuit uit de garage
aan de Briclschelaan met den heer .f. Pel-
lenkoft en den technischen opzichter Maller.
Deze spuit heeft een buitengeworyn zwaren
tocht gehad. Eerst is de pont te Zwijndrecht
teruggehaald en later werd de Moerdijkpont
vastgehouden. De wegen zijn in Zeeland zeer
slecht en ze worden bovendien hier en daar
verbeterd. Dat geschiedt daar met stukken
van kilometers lengte tegelijk, zoodnt dan
maar heel smalle stukjes weg overblijven
voor de auto's. Langs zoo'n weg heeft de
autospuit zich moeten begeven naar Middel
burg. Het was niet te verwonderen, dat er,
toen de spuit er om twee uur in den nacht
nog niet was, het was toen het keerpunt
van den brand, verondersteld werd, dat
zij in Krabbendijke in de sloot z-ju liggen.
Hoofdman Van Gunsteren, die met de hoofd,
lieden Kruis en Keeman per trein gekomen
was, is toen de spuit per auto tegemoet gaan
Op 20 K.M. afstand van Middelburg kwam
hij de spuit tegen, die niet het geringste
malheur had gehad en die fullspeed op weg
was naar den brand.
De motorspuit kwam om half 3 in Mid
delburg, waar zij achthonderd meter slang
moest uitleggen. Later in den nacht zijn ook
nog de motorspuiten van Den Haag en Bre
da per trein gearriveerd, die echter geen
dienst meer behoefden te doen.
Een wanhopige strijd met het vuur
De brandweer die het niet meer voor de
brandende huizen kon uithouden, in de eer
ste plaats omdat de hitte te groot was en in
de tweede plaats omdat er verschillen ue ge
vels invielen, moest machteloos t .ezien hoe
ook de tweede winkel van Wiener in kor'.en
tijd in vlammen gehuld was. Naast dit per
ceel van Wiener liggen d*. perceelen die in
gebruik zijn van de Ia. Sin. -n de Wit en
O. O. Meinsma, in comestibles V.'in orze
drie zaken zijn ook de bovenverdiepingen
in brand gevlogen. Dit was de grootste uit
breiding die de brand kon krijgen. Het was
voor de brandweer niet mogelijk het vuur
vanuit de straat te bestrijden. Slechts met
moeite kon de Bergen op Zoomsche brand
weer die in den ingang voor het Grand Ho
tel had postgevat, zich handhaven. Aan
weerszijden van de straat brandde het, cn
het scheen er naar of de brandweer die zoo
kranig gesteund werd door de mariniers en
matrozen uit Vlissingen, het terrein zou
moeten prijsgeven.
Een eerste overwinning.
ITct eerste belangrijke voordeel dat de
brandweer echter wist te behalen,
legen in het feit, dat zij er in slaagde het
vuur aan deze zijde van het hotel tot staan
te brengen. Van andere kanten was onder-
tusschen ook 't blusschingswerk met krach',
aangevat. Dit was noodig ook, daar achter
het pand van van de fa. de Jager een pak
huis lag, waarin in den kelder vaten mot
teer en pek lagen. Daarachter lag een R.K-
school, waarvan de pupillen, een veertigtal,
al in veiligheid waren gebracht in het ho
tel de Abdij, waar zij liefderijk waren op
genomen. De betonnen vloer van dit pak
huis heeft het gehouden en daaraan is het
te danken, dat aan deze zijde de brand
eens niet verder is gegaan. Het gelukte aan
de Middelburgsche en Koudekerksche brand
weer om daar stand te houden en zich niet
te laten terugdringen.
Aan de Rotterdamsche spuit werd opge
dragen de achterzijde van het weeshuis en
het pakhuis van de Jager nat te houden.
De spuit heeft daarvoor twee slangen van
800 M. lengte uitgelegd, meer materiaal had
men niet en daarbij moest het dus blijven.
Het vuur zonder voedsel.
Eerst om twee uur kon men zeggen dat
de brand begon te minderen. Alle aangetaste
panden waren toen volledig uitgebrand. Al
leen de benedenverdiepingen van de percee
len van de fa. de Wit en Meinsma
spaard- De fa. Brakman daarnaast had veel
waterschade evenals de lunchroom van Piet
Mulder, die aan de fa. de Jager grensde.
Bij het hotel Verseput is het vuur voorna
melijk tot stand gebracht door de motorspuit
uit Bergen op Zoom, die voor 't eerst dienst
deed. Tezamen met Vlissingen heeft Bergen
op Zoom ook het leeuwenaandeel gehad van
den blusschingsarbeid aan den anderen kant
van de straat. Rotterdam heeft de achter
zijde van het hotel, dat niet is verbrand,
natgehouden, terwijl men tevens het pak
huis van de Jager heeft kunnen behouden.
Vlissingen heeft met het eigen materiaal
pech gehad, daar de sluitstukken niet ble
ken te passen. De Vlissingsche mannen heb
ben toen maar geassisteerd bij het bedienen
der slangen.
Het materiaal van Middelburg zelf heeft
niet erg voldaan. De stad beschikt over een
tweetal motorspuiten, die niet al te sterk
zijn en niet veel te vertellen hadden. Men
is verder van meening, dat hulp van elders
laat is
Een millloen schade.
De getroffen families hebben voor een be
langrijk gedeelte hun intrek genomen in ho
tels en bij familieleden. Naar wij vernemen
zijn de meesten verzekerd tegen schade. De
schade is echter buitengewoon groot, zoo wel
aan gebouwen als aan inboedels. Wij heb
ben de schade door een alleszins bevoegd
deskundige hooren ramen op een mil-
1 i o e n.
In de Boasson Bank werd de kluis door
middel van een speciale installatie onder
water gezet. Deze bank grensde aan het
pand van Kaan en men vermoedde algemeen
dat ook dit gebouw een prooi der vlammen
zou worden, wat echter voorkomen werd.
Eveneens is het gelukt den winkel van
Vroom en Dreesmann te redden, die vlak
tegenover de brandende huizen staaL Wel
zijn er van deze gebouwen ruiten gesprongen
maar het ergste is voorkomen.
Het vnur opnieuw opgelaaid.
Zondagmiddag tegen 4 uur laaide het vuur
te Middelburg weer zoo hoog op, dat her
nieuwde assistentie van de Vlissingsche
brandweer noodig werd geacht. De man
schappen, die om ongeveer 7 uur Zondag
morgen te Vlissingen terugkeerden, gingen
weer op weg naar den brand.
Zondagavond omstreeks zes uur is weder
om brand uitgebroken in het pakhuis van de
firma De Jager te Middelburg. Aan dit ge
bouw grenst de R.-K. School. Men hoopt dit
gebouw te kunnen vrijwaren. De wind doet
er echter geen goed aan. De brandweren uit
Vlissingen en Middelburg verrichten thans
het blusschingswerk.
Eenige gewonden.
Er zijn bij den brand eenigen gewond
geraakt- In de eerste plaats is een bediende
van een der zaken die nog op het laatste
oogenblik iets uit de zaak wilde halen ge
troffen door een steen. Hij is naar het zie
kenhuis gebracht en verbonden. Een mari
nier die een ruit heeft stuk geslagen omdat
hij hoorde dat er nog kinderen in 'n pand
moesten zijn, heeft zich aan den pols ver
wond. Een andere marinier is gevallen en
heeft zeer lichte kwetsuren opgeloopen.
Na den brand.
Reeds vroeg in de Zondagmorgen is men
begonnen mei het omverhalen van de stuk-
ORKAAN, WATER, VUUR
Warm was de zomer. Zoel en nat de
herfst Stevig was de wind, maar de orkaan
'erhief zich niet
Hij is nü gekomen. Hij heeft weer gegierd
langs onze kusten; hij wierp met zijn ge
weldige kracht alles neer, wat in zijn weg
kwam.
De kale iepen zweepten als twijgen heen
en weer en kreunden van angst.
Met rukken zag men den stormwind
bezig, stootend en grijpend, ncersmakkend
i vernielend.
Hevig flitsten aan den westelijken hemel
de bliksemstralen en het dondergerommel
werd overstemd door het stormgeloei.
Het was noodweer, vele uren aaneen.
Gij en wij, we dachten wel aan gevaren,
e leefden ook wel mee, met alle .die zich
op de zee en in nood- bevonden, in de kerk
baden we zelfs voor hen; maar toch,
achter den sterken muur en onder het ste
vige dak, voelden we ons tamelijk veilig.
De orkaan deed intusschen zijn werk. Met
de zekerheid van een ingenieur en de ge
voelloosheid van een houthakker. En wij
kunnen weer liet jaarlijksche, droeve ver
haal lezen van de kinderen, die jammerlijk
omkwamen in 't barre weer; van de dap
pere mannen, die wegsloegen van het drij
vend gevaarte, dat hoe sterk ook op zich
zelf als alle menschenwerk ineenstort,
zoodra de adem Gods er in blaast
Daarbij kwam ditmaal nog het laaiende
vuur, dat gelukkig geen mensche.nlevens
eischte, maar den arbeid van vele jaren in
enkele uren verteerde.
Zoo heeft elk jaar bijna zijn rampen en
schrikken; zijn angstbrengende natuurver
schijnselen, zijn misère
Wie de ontwikkeling van wetenschap en
techniek nagaat, staat verbaasd over 's men
schen kennis en kunnen. Hij beheerscht
niet alleen naar schcppingsordmantie de
dieren des velds, doch schijnbaar ook de
elementen van het heelal. Hij weet alles
vooruit en hoort alle geluid, dat ergens op
de aarde trilt Hij schijnt de meester van
de natuur
Totdat, opeens de orkaan opsteekt, de wa
teren zich verheffen en het vuur oplaait. En
de mensch een klein, nietig wezentje wordt
Want God alleen is groot!
ken muur die waren blijven staan. In de
straat lag hier en daar het puin een halven
meter hoog. Het verkèer was dus voorloopig
geheel gestremd.
Drie jaar geleden heeft eveneens een felle
brand gewoed in het hotel Verseput, dat zeer
bekend is geweest- Nu is het geheele „oude"
hotel verwoest.
Het hotel was gevestigd in het breede pa
triciërshuis in de bocht van de Lange D
dat in 1747 voor Matthias Comelis Versluys
werd gebouwd. De prachtige eetzaal vroe
ger de muziekzaal (aan het plafond waren
musicecrende engelen aangebracht)
brandde geheel uit
Al de verbrande panden waren zeer oud-
Dat van de Fransche Bazar was zeker drie
honderd jaar. Alleen daaraan zijn schatten
verloren gegaan. Wanneer trouwens 't ge
heele blok tot aan de markt toe zou zijn af
gebrand, waren verschillende andere waar
devolle huizen en gevels voor goed verloren
gegaan.
Minister Ruys de Beerenbrouck heeft een
bezoek aan de stad gebracht
GROOT DOK GEBROKEN
EN GEZONKEN
TWEE MANNEN VERDRONKEN
Ten Noorden van Terschelling
Het dok van 11.000 ton, onlangs aangekocht
door de Rotterdamsche Droogdok-Maatschap
pij, dat op weg was van Hamburg, naar Rot
terdam, met sleepboot-assistentie van de
„Humber" en de „Witte Zee'' is ten Noorden
van Terschelling tijdens den hevigen Z.-W.
storm gebroken en gezonken.
De sleepbooten hebben de trossen moeten
kappen. Acht van de tien runners, die zich op
het dok bevonden, konden door de bemanning
van de beide sleepbooten worden gered. Twee
runners, namelyk de 56-jarige P. van der
Sluis en de 53-jarige A. van Buuren, beide
woonachtig te Maassluis, zijn in de golven om
gekomen. De verongelukten waren gehuwd.
Van der Sluis heeft geen kinderen, doch Van
Buuren laat tien kinderen na. De geredde
menschen komen met de sleepbooten naar hun
huis. Het is bovendien crelukt de lyken van de
beide slachtoffers te bergen. Deze worden
door de „Humber" mede gebracht.
Op 25 November jl. vertrokken de „"Witte-
'e-' en „Humber" voor de eerste maal met
het droogdok, doch wegens het weer was men
genoodzaakt den zelfden dag nog naar de
Vulkanwerf te Hamburg terug te keeren. Acht
daeen lang heeft men beter weer afgewacht.
Op de weerberichten afgaande, vertrok men
eindelyk op 3 December jl. Men gemakte ech
ter in een hevigen storm en het convooi sloeg
40 mijl uit den koers en kwam zoo in een or
kaan terecht.
Als bijzonderheid kan nog worden gemeld,
dat de sleepbootkapitein, die in 18SR het trans
port van Engeland naar Stettin leidde, ook
thans als commandant van het transport op
trad.
De beide sleepbooten, die het dok naar Rot
terdam sleepten, worden hedenmiddag te Maas
sluis verwacht.
FABRIEKSBRAND TE NIJMEGEN.
Te Nijmegen is 's nachts brand uitgebroken
in dc beelden- en lijstenfahriek „De Kroon"
firma Pelters Co., aan den Berg- en Dal-
scheweg. De fabriek brandde uit en een
groote partij heelden werd mede een prooi
der vlammen Fon defect aan de rookleiding
is vermoedelijk de oorzaak van den brand.
De schade wordt door verzekering gedekt
