DONDERDAG 5 DECEMBER 1929 EERSTE BLAD FAG. 3
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Bunschoten, R. J. van
der Meuüen te Purmcrland.
Aanffe omen: Kaar Kol1v.merzwaag
(Fr.), D. i.'okwcrda te Cotfien (U.).
Bedankt: Voor Den Burg (Texel), C.
J. Lassohuit te Hall (bij Eerbeek).
GEREF. KERKEN.
Drieta": Te Leens, B. G. de Brqyn te
Oudie- en .Tieuvre-B ldtzijl, H. J. Hoek te
Gaast en S. Wouters te Dronrijp.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST.
De heer J. Tymes, Theol. cand. te Hoo-
gcveen, beroepen predikant by de Geref. Kerk
van Westerlee (Gr.), is door de Classis Win
schoten van Geref. Kerken peremptoir ge
ëxamineerd en nnet algemeene stemmen toe
gelaten tot den dienst des Woords en der Sa
cramenten. Cand. Tymes hoopt Zondag 22
December a,s. intrede te doen als predikant
te Westerlee, na bevestiging door s. G. Die-
mer, van gcheemda.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
D s. R. J. D. B e e r e k amp, van Molk-
werum gekomen, deed Zondag jl., na des
morgens bevestigd te zijn door Ds. W. G.
G. Bcerekamp van Nunspeet, met Jcsaja
41 27b bij de Ned. Herv. Gemeente tc
Doorwerth-Heelaum zijn intrede, sprekende
over 1 Tim. 1 15a. Aan het einde werd hij
hartelijk toegesproken door den consulent
Dr. A. J. van 't Hooft, van Oosterbeek, die
de Gemeente verzocht haar nieuwen leeraar
too to zingen Gez. 77 1. Van de ringpredi-
kanten waren aanwezig Ds. T. J. II. van
Leeuwen, van Arnhem, en Ds. P. H. Ileimens
Visser, van Velp.
Ds. H. J. HEIJNES.
Vóór het eerst na zijn ziekte, aldus meldt
„de Stand.", trad Ds. H.-J. Heijnes Zondag
morgen weer voor zijn gemeente op in de
Nederl. Herv. kerk te Landsmeer. Voorloopig
zal hij alleen nog slechts de mogendiensten
kunnen waarnemen.
Ds. G. C. PGSTMA.
Ds. G. C. Postma te O verveen, algetmeeen
secretaris van het Ned. Jongelingsverbond
heeft van zijn bestuur de vrijheid verzocht
en verkregen, om zich weer beroepbaar te
Stöllen in de Ned. Hervormde Kerk.
JUBILEA.
Ds. D. Th. Keek, predikant der Ncd.
Herv. Gemeente te Heteren, hoopt 23 De
cember a.s. te herdenken, dat hij 25 jaar
geleden tc Est het amht aanvaardde. In
1907 vertrok hij naar Zuilichem, om in 1914
Zich te verbinden aan de Gemeente te Berg
ambacht Van 1916 tot 1923 was Ds. Keek
ten gevolge van een Kerkelijk procedure in
Zake het niet willen inschrijven van elders
aangenomen vrijzinnige lidmaten (Ds. Keek
behoort tot de Gereformeerde richting)
zonder predikantsplaats. In 1923 verbond hij
zich weder aan de Gemeente van Garderen,
vanwaar hij in 1927 in Heteren kwam.
Ds. G. D. A. Oskamp, N;ed. Herv.
predikant te Hartogen, herdenkt 18 Decem
ber ajS. zijn 25-jarige ambtsbediening. Ds.
Oskamp werd op dien datum van 1904 be
vestigd in zijn eerste Gemeente te Wester
voort, welke hij diende tot 1 Mèi 1914, toen
hij zich vc .bond "aan de Ned. ITery. Evan-
jelisatLe. te Winterswijk. In dit jaar ver
trok Ds. Oskamp naar de Ned. Herv. Ge
meente van Harlingen. Gedurende zijn ver
blijf te Winterswijk heeft Ds. Oskamp zeer
veel gedaan voor de Evangelisatie, het
jeugdwerk en de drankbestrijding, terwijl
hij op Chr. sociaal terrein zich ijverig be
woog. De a.s. jubilaris wenscht gebruik te
maken van het jus non jubilaoidi.
Het bericht omtrent een jubileum van Ds.
W. L. Jcrg te Harlingen berust helaas op
een ernstig verzuim. Nagelaten werd op de
tijd van in 1929 jubileerende predikanten
zn naam door te halen: ongeveer een half
jaar geleden is genoemde predikant over
leden.
VERKIEZINGEN.
In de Ned. Hervormde Kerk:
Lutten a. d. Dedemvaart. Werd by
tussdhentijdsche verkiezing, door onver
wachte actie der Vrijzinnigen, oen recht
zinnig notabel vervangen door een Vrijzin
nige, by de stemming voor het Kiescollege
werd de vrijzinnige aftredende niet her-
GIFTEN EN LEGATEN.
Te Dieren ontving de Geref. Kerk van
een lid, dat onbekend wenscht te blijven,
een nieuw zwaar eikenhouten doopvont met
zilveren bekken ten geschenke.
Te Nieuwerkerk (Z.) heeft Ds. P.
van der Linden die na een veeljarige ar
beid in de Ned. Herv. Gemeente aldaar een
beroep naar elders aannam, de vergader
zaal „Behoboth", die zijn persoonlijk eigen
dom was, aan de Diaconie der Nod. Ilerv.
Gemeente aldaar, ten geschenke gegeven,
teneinde te kunnen dienen voor allerlei
Christelijke doeleinden.
Schoolnieuws.
Uniform tarief.
Te Leeuwarden hebben, naar het
„Hbl." meldt, de Vereeniging van Vrijzinnige
Hervormden, de Evangelische Vereen'ging en
de Evangelisatie-Vereeniging „De Bijbel'
zich elk voor een derde garant gesteld voor
het bedrag, dat de te houden twaalf maan-
delijksche collecten minder zullen opbrengen
dan f 1800, het bedrag dat de Kerkvoogdij
van de Ned. Herv. Gemeente minder zal ont
vangen by de invoering va neen uniform ta
rief van tien cent als „toegangsprijs'' voor
:t bywonen der godsdienstoefeningen.
KERSTFEEST TE HOUTIGEHAGE.
De heer H. Hofstra, evangelist te Houti-
gehage bij Roptevalle, verzoekt opname van
onderstaand schrijven:
Bij het naderen van het Kerstfeest zij het.
mij vergund de lezers(essen) van dit blad
om eenige hulp te vragen. Telken jare weer
baart dè Kerstfeestviering met de Zondags
school en de „ouden van dagen" ons veel
financieele zorg. Er is zooveel stoffelijke
nood onder de „heidebevolking", waarin
MJ gewoon zijn met Kerstmis de helpende
hand te bieden. Ook thans zien zeer zeker
weer velen naar die hulp uit,'vooral in de
groote gezinnen met vaak zoo bitter wei
nig bestaansmiddelen. Wie kan en wil zijn
of haar medewerking yerlecnen om straks
een lichtstraal te doen vallen in de veel
soortige donkerheid van dit gedeelte van
Friesland? Wij zouden zoo gaarne ook dit
jaar niet alléén het Kerstevangelie van Gods
liefde en barmhartigheid verkondigen in
woorden, maar ook in het verzachten van
stuk sociale ellende. Wie zendt, ge
drongen door de liefde van Christus, ons
spoedig een gave in geld of goederen? Ook
nette gedragen kleeren, schoenen, enz., zijn
hartelijk welkom.
Adres van toezejiding: gebouw „Noord-
Jeruel", Houligehage bij Rottevalle (Fr.).
ZENDING.
of. Dr. A. Schweitzer. Het „Hbl."
toeldt, dat gisteren Prof. Dr. A. Schweitzer
U". Bordeaux vertrok en voer den derden
keer scheep gii*g naar Afrika, w.cdcr verge
eld door zijn vrouw en ttmee vrouwelijke I
Artsen, die hei in zijn werk bijstaan. Het
schip, waarmee zij gaan., is hetzelfde, waar
•P bij de laatste Afrika-reis, de jonge arts
Dr. Dolken plotseling s'iurf. Aan boord
ichrijft Prof. S. het laatste hoofdstuk van
Aijn „Mystiek van Paulus". 1
HOOGER ONDERWIJS.
PROF. HAZEU t
DE TERAARDEBESTELLING.
Onder zeer groote belangstelling hoeft
hedenmiddag te 12 uur op dc begraafplaats
Rhynhof te Oegstgeest de teraardebestelling
plaats gehad van het stoffelijk overschot
van wijlen prof. dr. G. A. J. Kazeu, tot voor
kort hooglceraar in de Javaansche taal- en
letterkunde aan de Leidsche universiteit en
oud-adviseur der NiVl. regeering- in In<lië.
Onder de aanwezigen waren o.m. mr. P. E.
Briët lid en mr. P. J. Idenburg, secretaris
van het college van curatoren der Leidsche
universiteit. De rector magnificus en tul van
hooglceraren dezer universiteit, deputaties
van verschillende studcntcnvereenigingen
en voorts vele vrienden en oud-leerlingen
van den overledene. Verschillende kransen
cn bloemstukken dekten de lijkbaar.
Aan de groeve heeft prof. dr. C. Snouck-
Hurgronje in een rede prof. Ilazeu herdacht.
De groote eenvoud aldus prof. Snoeuck Hur-
gronje, die dezen doode sierde, brengt van
zelf mede, dat hij bij zijn graf slechts één
afscheidsgroet zal worden gebracht, al zul-
lenn vele harten getuigen van den weemoed,
die ons allen bij dit heengaan vervult. De
zeldzame eenvoud verbiedt ook elk pogen
om hier cn thans recht te doen wedervaren
aan de verdiensten van den overledene op
zoo velerlei gebied
Ik zal slechts trachten in hoofdtrek
ken, die ieder uwer op zijn wijze zal weten
aan te vullen, in uw herinnering op te
roepen. Van zijn prille jeugd al waren
plichtsgevoel en bescheidenheid zijn ken
merkende eigenschappen. Die bescheiden
heid ging vaak tot over de grens van on
derschatting van eigen vermogens, van ge
brek aan zelfvertrouwen; zij deed hem aar
zelen, bij de aanvaarding van iedere nie1
hem opgelegde taak, zichzelf afvragen: Ben
ik daartoe wel bekwaam? Dat plichtsgevoel
deed hem altijd weer tenslotte, over al die
bezwaren heenstappen, deed hem opgaan in
zijn werk met algeheele toewijding, deed
hem, den idealist, geduldig dragen den hoon
en den laster van bekrompen tegenstanders,
die hunne belangen door zijn streven be
dreigd waanden.
Natuurlijk denk ik, dit zeggende, niet in
de eerste plaats aan Ilazeu's werkzaamheid
op het gebied der wetenschap. Ddar was
alleen waardeering zijn doel, zoo vaak hij,
na de voltooiing van zijn hooge verwachtin
gen wekkende studie aan onze universiteit,
de yruchten van, zijn angstvallig overwpgen
onder^pek openbaar maakte. En ook toen hij
na jarenlange onderbreking van zijn studie
leven door maatschappelijk en staatkundig
werk in Indië zijn krachten hier weer ge
heel aan de wetenschap en het onderwijs
kwam geven, vond hij in onze faculteit en
in onzen senaat een sympathieken kring
en harmonische samenwerking. Zijn leer
lingen bezaten en waardeerden in hem een
betrouwbaren gids en een hartelijk raads
man en vriend. Maar de omstandigheden
hebben het gewild, dat hij op de middag
hoogte van zijn ambten geroepen werd tot
hooge ambten in Indië, die al zijn tijd op-
cischten voor practischen arbeid. Zijn ge
rijpte kennis van land en volk moest toen
dienstbaar gemaakt worden aan de bepa
ling der richtlijnen van het beleid der re
geering ten opzichte der inheemsche bevol
king. Daaraan had hij dus al zijn werk
kracht te geven in de beste jaren zijns
levens en dat wel in den aanvang van een
nieuw tijdperk vol nieuwe, tot dusver on
bekende problemen.
Kazeu werd de opvolger van spr. in die
kritieke periode, waarin de inheemsche
bevolking van Indië als uit een eeuwen
lange slaap ontwaakte. Tot het begin dezer
eeuw scheen zij een zwijgende massa, die
de discussie en de beslissing over haar stof-
Iclijke en geestelijke belangen gelaten over
liet aan de Europeanen, zonder zelve daar
aan deel te nemen. Toen zij begon mee te
spreken, was dit voor verreweg de meeste
Europeanen, die zich niet, zooals Hazeu, in
de studie der inheemsche psyche verdiept
hadden, een verrassing, die tot ontsteltenis,
ja in telc kringen tot ergernis aamriding
gal. Alarmkreten gingen op, en dc anti
these Oost en West nam een steeds
scherperen vorm aan. Men vroeg zich af,
of synthese hier tot de mogelijkheden be
hoorde, en of de Westersche voogd zich
niet zou hebben te bepalen tot krachtige
maatregelen om zijn pupil we?; tot zwijgen
te brengen. Ilazeu stond onwrikbaar vast
in dc overtuiging, dat de verhouding van
Nederland tot Indië in de 'éérste en in de
laatsto plaats een verhouding was van
plichten, die te vervullen waren, ook al
moest bet soms zware offers kosten. Hij be-'
greep dat zonder een krachtig, doelbewust
streven naar associatie de scheur, die zich
vertoonde, zich zou gaan ontwikkelen tot
een gapende niet meer te overbruggen af
grond.
Al hetgeen hij deed en zeide, werd door
dc-zo overtuiging gedragen; •hierin kende Iiïf
geen aarzeling, al deed dc smaad, die hij
deswege van zijn landgenooten ondervond,
hem soms wanhopen aan don uitslag zijner
pogingen.
Tegen verguizing had Hazeu overigens
weinig weerstandsvermogen: Hij was een
maal 1e teergevoelig om er nier onder te
lijden, cn te tijn van geest en te bescheiden
heftig of scherp van zich af to sproken.
Zeker is het hem een troostvolle leniging,
van de zijn zenuwstelsel ondermijnende pij
nen geweest, dat hij by het verlaten van
het terrein van zijn tragisciion strijd over
stelpt werd met spontane bewijzen van hul
de en dankbaarheid uit de inheemsche we
reld, maar dc ervaringen ven toenemend
misverstand, waar hij steeds op toenade
ring aangestuurd had. waren er niet minder
teleurstellend om. Eigenlijk was Hazeu
reeds een gebroken man, toen hij negen jaar
geleden aan zijn oude universiteit liet
hoogleraarsambt kwam aanvaarden; de
verdere ontwikkeling der groote anti
these, nu voortaan van een afstand
door hem gadegeslagen. was aller
minst geschikt om den leerstoel voor hem
te maken tot de veilige haven, waaraan zijn
constitutie na do doorstane stormen zoo-
ryr behoefte had.
Zijn' vrienden zagen hem worstelen met
steeds toenemende zwakheden van lichaam
en geest, altijd trachtend het beste te geven
wat hij had, steeds \ol ontevredenheid'
over zichzcll. Al waardeerde hij den zegen,
die hem geschonken was in zijn gezin, de
téedere zo;g zijner echtgenoote, het voor
spoedige opgroeien van zijn zoon en zijn
dochter tot maatschappelijke zelfstandig
heid, de vriendschap van vele ouderen en
jongeren, die hem intiemhadden loeren
kennen, dit ulles kon licm niet verzoenen
met den toenementien afstand tusschen zijn
willen (jn zijn kunnen. Aan tragische mo
menten heeft in Ilazeu's leven voorwaar
niet ontbroken, en zij hebben ongetwijfeld
bijgedragen tot do vroegtijdige slooping van
zijn lichaamskracht.
Toch heelt hij het vaste geloof niet op
gegeven, dat over do droeve duisternis de
zer dagen de machten van het licht zullen
triumfeeren dat ook i)i Indië Beëlzebub een
maal zal moeten wijken voor den Heiligen
Geest.
Met diepert weemoed, aldus besloot spr.,
zien wij den terug op dit veelszins schoont
leven. Verlenging ervan mochten wij niet
meer wertschep, nu het voor Hazeu in ver
band met zij" physieke lijden alle betceke-
nis verloren had. Voor 011/ blijft het de on
vergankelijke beteekenis behouden van een
heiligen strijd, naar wij vertrouwen niet
vergeefs gestreden met onbezweken toe
wijding en zelf3verloochening. Daarin mo
gen Ilazeu's vrouw en kinderen, dat mo
gen wij allen troost vinden na dit afscheid.
Requiescat in pace!
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT
D r. G. C. L a b o u c h r e, benoemd tot pri
vaatdocent om les te geven over „Het be
schouwen van kustwerkeri' heeft zyn lessen
aangevangen met een openbare les. Het -on
derwerp dat Spr. in den loop van zyn cursus
zal behandelen luidt: „Iets over de zooge
naamde rustieke bouworde in de Italiaansche
en Neaerlandsche Renaissance".
Ingaande 1 Januari a.s. wordt de Ryiks-
graadmeting, thans gevestigd in het gebouw
voor Geodesie, verplaatst naar Amsterdam.
LAGER ONDERWIJS.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
UI rum (H. de Cockschool), J. de Graaf
te Ooster-Nijkcitk.
Zwolle,' J. van der Stelt te Raamsdonks-
veer.
Rotterdam (Julianaschool voor U.L.O.
Velgersdijkstr. 54, hoofd B. Kors), L. Rienks
te Rotterdam. Als vakleeraar.
Giessendam, (Kon. Wilhelminasóhool
hoofd G. de Zeeuw Mzn.), T. O. Terluin te
Arnhem. Aang.
Rij ssen (hoofd M. H. van der Meulen),
G. Petersen te Tholen.
Krimpen a.d. Lek (hoofd N. van der
Vlist), mej. H. van der Voorde te Rotterdam.
Voor tijdelijk.
N i e u w-W e e rd i n g e (hoofd J. H. Meijer)
mej. Tr. Wildeboer, tijd. ond. te Appingedam
Daarlerveen bij Vroomshoop (hoofd
A. Bulder), mej. J. H. Kuyvenhoven te
Hengelo (O.).
E d e, G. (Herv. School, hoofd L. C. Sclhreu-
ders), mej. A. M. van Krugten te Utrecht.
Hui ss en bij Nijmegen, K. Nolles, vo
lontair te Steenwijk.
West-Souburg, mej. M. Kamermans te
Vlissirigen. Voor tijdelijk.
R i 11 h e m, mej. Ca. Lampers te Vlissln-
gen. Voor nutt. handw.
GRAFSTEEN R, HAJER.
Te Z u i d 1 a n d was door eenige personen
tegen Maandagavond jl. een vergadering be
legd uit oud-leerlingen, waar de wensche-
lijkhcid werd besproken een gedenkteeken
op het graf van wijlen den heer Robertus
Hajer, in leven hoofd der Christelijke School
tc Zuidland, te plaatsen.
Staande de vergadering werd een Comité
gevormd en uit dit Comité werden als Voor
zitter en Secretaris-Penningmeester aan
wezen resp. de hecren F. van Seventer
E. Vclthuizcn.
Besloten werd, bij zooveel mogelijk alle
oud-leerlingen een bijdrage voor dit doel
te zamelen en daarvan dan een eenvoudig
gedenkteeken te laten vervaardigen, dat ter
zijner tijd aan de familie zal worden
gedragen.
We verwijzen nog naar een desbetreffende
advertentie in ons blad van heden.
NIEUWE CHR. SCHOLEN.
Te Delft heeft de officieele opening
plaats gohad van de nieuwe Lagere School
aan do Phoenixs.'raat, uitgaande van
Ned. Hervormde Gemeente.
Ds. H. P. Brandt, voorzitter der Schoolv
ecnlging, sprak liet openingswoord. Verder
werd namens het Gemeentebestuur gespro
ken door den Inspecteur van het Onderwijs
■te Delft, den heer P. Groen. Mede werd het
woord gevoerd door het hoofd der School,
aen heer Koster, en enkele ouders van de
kinderen die de School zullen bezoeken.
AANSCHAFFING VAN SCHOOLBANKEN.
Naar wij vernemen heeft de Minister van
Onderwijs een beslissing genomen overeen
komstig art. 77, 6o lid der L.O. wet '20 in de
volgende kwestie:
De Raad der gemeente Heerlen had
hij besluit medewerking verleend voor de
aanschaffing van schoolmeubelcn voor de
eerste vijf leerjaren eener nieuwe Bijzon-
deer School voor zoover de meubelen nog
niet te voren waren aangeschaft. De Raad
verleende dus zijn medewerking voor alle
vijf leerjaren.
B. cn W. van Heerlen wenschten echter
niet de benoodigde gelden te verstrekken
voor aanschaffing van schoolbanken voor
liet eerste leerjaaar der school, omdat des
tijds voor dit leerjaar van gemeentewege
banken in bruikleen waren afgestaan, wel
ke zich nog in goeden saat bevinden.
B. en W. waren echter verplicht aan
hel raadsbesluit uitvoering te geven, daar
ook gelden waren beschikbaar gesteld door
den Raad voor de aanschaffing van ban
ken voor het eerste leerjaar.
De Minister overwoog in zijn beslissing,
dat B. en W. niet aan eenige bepaling der
L. O. Wet 1920 de bevoegdheid kunnen ont-
iecncn, om in plaats van de door den Raad
toegezegde aanschaffing van nieuwe school
banken, bestaande schoolbanken beschik
baar te stellen.
De Minister besliste, dat aan het school
bestuur mede de benoodigde geldon zullen
worden verstrekt voor aanschaffing van
schoolbanken voor het eerste leerjaar en
stelde dus het Schoolbestuur in het gelijk.
TOEPASSING ART. 72 DER L.O. WET.
Er.bestaat dikwijls verschil van meening
over de vraag, of leermiddelen ter vervan
ging van-versleten exemplaren door School
besturen kunnen worden aangevraagd vol-
Art. 72 der L.O. Wet of dat de kosten
nieuwe exemplaren aan de gemecme
in rekening kunnen worden gebracht als
zijnde koslcfi bedoeld onder f van Art. 55
:1c r Wet.
Meermalen is, bii een beroep inzake deze
kwestie, door de Kroon het standpunt in
genomen dat art. 72 der L. O. Wet aan het
Restuur eener rechtspersoonlijkheid bezit-
de Vereeniging of instelling onder meer
de bevoegdheid geeft aan den Gemeente
rad gelden aan te vragen, benoodigd voor
de aanschaffing van nieuwé schoolmeube
lcn, de leer- cn hulpmiddelen daaronder
begrepen en dat de bewoordingen van dat
wetsartikel geen aanleiding geven om on
derscheid te maken, naar gelang het be
treft vernieuwing van reeds aanwezige
leermiddelen, aanschaffing voor het i
van nieuwe leermiddelen of aanschaffing
in verband met de uitbreiding van het ge
tal leerlingen. Daarbij werd in dergelijke
gevallen tevens overwogen, dat de aange
vraagde leermiddelen kunnen worden ge
acht te behooren tot die, welke noodig zijn
ter voldoening aan de normale eischen,
aan het geven van Gewoon L. O. te stellen
indien aan Art. 73 der rWet is voldaan.
Een dezer dagen verklaarde de Kroon het
beroep van den Rand der gemeente D i
penheim inzake een soortgelijke kwestie
ongegrond en besliste dat de door het Be
stuur der Chr. School, aldaar, gevraagde
medewerking alsnog moet worden verleend
voor de aanschaffing van leermiddelen ter
vervanging van versleten exemplaren.
VEREENIGING VOOR PAEDAGOGÏEK.
De 72e algemeene vergadering dezer Ver
eeniging zal gehouden worden op Zaterdag
28 dezer in de aula van heit gemeentelijk
Lyceum voor Meisjes te Utrecht, Wittevrou
wenkade 3. De dagorde vermeldt o.a. een
dracht van Prof. Dr J. H. Gunning Wzn ove
„Dril en karaktrevorming, naar aanleidin;
van Kohnstamim 's Persoonlykhe'd in wor
ding", en een voordracht van Dr F. Bonebak
ker, leider van Philips' Onderwijs en Volks
ontwikkeling te Eindhoven over: „Onderwijs
aan de rype jeugd en volwassenen aan de
Philips fabrieken te Eindhoven".
Een kleine tentoonstelling van n'euwe
gaven en leermiddelen, in een der lokalen
van het genoemde Lyceum, wordt aan da
vergadering verbonden.
HYGIËNISCH SCHOOLTOEZICHT.
Op uitnoodiging van de afd. Delft er
Omstreken van de Vereen, van Chr. Onder
wijzers, is aldaar een vergadering gehou
den van Besturen van Chr. Schoolvereeni-
gingen uit Delft en de omstreken, ten einde
plannen te bespieken voor gezamenlijke
rekening een eigen hygiënisch schooltoe
zicht in te stellen.
De heer K. Dam, hoofd eener M.U.L.O.-
School, gaf eerst een uiteenzetting van dit
toezicht, waarbij het streven is de gezonde
kinderen der School te trachten te vrijwa
ren voor kwade gevolgen, die het school
leven lichamelijk kan brengen.
De aanwezige afgevaardigden betuigden
hun instemming met dit streven. Evenwel
m verband met liet feit, dat nog niet alle
Schoolbesturen t/er vergadering aaiiwezi;
waren, werd besloten eind Januari ai
nogmaals te vergaderen, teneinde dan defi
nitief een beslissing te nemen.
Er werd een Comité gevormd om deze
aangelegenheid breedvoerig na te gaan. In
dit Comité kregen zitting de heeren A. J.
Mulder, vertegenwoordigende 4 scholen te
Delft; de heer J. Eysberg, van Nootdorp
A. v. Santen, van Schipluiden: K. Dam er
G. van Santen, beiden van Delft.
EXAMENS.
hystologische und physl
i Haarlem. Do promotie geschiedde
ACADEMISCHE EXAMENS.
R.-K. Handelih oogeschool te Tl
>u r g. Gesl prop.-ex de heeren J. H. Derkae
e Rotterdam en F. J. W. Güzcls te SIttard.
irlsche
Jid.-ex., de heer F.
sr (met lof).
Oem. Universiteit te Amaterd
ïsI.: Klassieke Letteren: cand.-ex, de hc<
G. Haring en L Vorst
Geneeskunde: art3-ex. do heeren M. Zak
msterdam cn H. Winkelmai
n.1. dc dames
i J. Krabbenbos
PUI.
2. gesl. belde
He:
(O.).
graven. Afge;
Wijsbegeerte:
de heer C. J.
EXAMENS-WISKUNDE
a a g. 4 Dec. M. O. Akt
Geëx. 2. peal. 1 can:
te Roermond
SS Opgeroepen 3. ge
and., n.L de heer J. WaverJJn te
EXAMENS-NED. TAAL
t e r d a m. 4 Dec. M.O Akte K7. Geëx.
1 cand.. n.l. mej. J. A. M. de Vocht te
(N.-Br.)
EXAMENS-GESCHIEDENIS
t e r d n m. 4 Dec. M.O Akte K8. Geëx.
1 cand., n.l. mej. A. M. P. Roelofsz.
EXAMENS-MACHINIST
dip
J. W. Men-
EXAMENS-MUZIEK
n Ha a
Muziek. Gesl.
de dames: E. Bolsius, J. H. Hcyki
Ham. W. A. P van der Poll. J. Th. M. Wolf
(met lof), G. 'de Groot. O. Roosdorp. W. P.
Techniek.
Dr. Ir. MAX OERTZ f
Te Hamburg is overleden dr. ir. Max Oertz,
de uitvinder van het naar hem genoemde
stroomlijn-roer, dat in zoo korte spanne tijds
dc technische scheepsbouwwereld verover
de en reeds is toegepast bij ongeveer 550 op
den Oceaan varende schepen, «aaronder de
Bremen.
Dr. Oertz had in zijn vaderland naam als
ontwerper van dc jachten van den cx-kci-
?r cn heeft een groot aandeel gehad in de
erkzaamheden voor de proeftank te Ham
burg ter beproeving van scheepsmodellen.
UIT HET SOCIALE LEVEN
Tusschen de patroonsbond voor de Bouw-
tkken in Nederland en dï bouwvakorganisa
ties, de Alg. Ned. Bouwarbeider; bond, de Ned.
Chr. Bouwarbeidersbond en de Ncd. R.-K.
Bouwarbeidersbond St. Jozef, is overeenstem
ming bereikt betreffende de stichting eener
volwaardige lwdryfsverecn. voor de bouw
bedrijven. De vereeniging zul haar zetel heb
ben ten kantore van den Patroonsbond Nassau-
plein 6, Haarlem,
UIT DE INDISCHE BLADEN
INDISCHE BLADEN.
ALS WIJ GEPENSIONNEEF.D ZIJN.
Sigarenbandjes, postzegels cn schoL
Toon de geestige medewerker van de te
ocja verschijnende M.-itnram. die momenie-l
Holland vertoeft heeft daar crschillende
gepenslonneerden' en oud-Indisch gasten
dc geslagen ln hun doen en laten en schrijft
zc-gt hij. Ja
Ik ontmoe
sljn tijd
s.lbui
i hij plaki
irtljds i
i" Wnneni
biertje. En hij keek ontzet. „Van
klokken opwinden bij de familie"
uit. „Dat doe Ik Dinsdags altijd".
Ik observeerde gewezen b.-stuu
ren. Hoog Edel Gcstrengen In ruste,
hooghielden!^1karaktervolle °Korclsl."
schen ze ter Picrc naar botjes cn s
mooie dagen lang. Het netje op. Er
mij bekent
In zijn keu
jas. kopjes I
rroolijk VroollJk: o
en zijne handen b
tolbertje te
:rkpak
behoeden,
lc aangesehoiei
sch dienstmelsj
een sik.
Middags had hij vrij. Dar
se partijen poolen met a
Colics
irtjes
sschen"oT ?k l" kjtc n
n daarbij bevinden wij ons goed.
INDIE EN DE VOLKENBOND.
Laksheid van het Dept. van Koloniën.
De Indische Post verneemt uit Nederlanc
rt er met de benoeming van den heer Djaja
ningrat tot N'ed. (plaatsvervangend) gcdele
serde op zeldzaam nonchalante manier t
erk Is gegaan. Immers, in de tweede h.-li
\n Augustus, zeer kort dus voor de Volken
indavergaderlng zou beginnen mocht de hee
jajadlningrat, juist toen hij in Enschedé he
idden standscongres bijwoonde. op een goc
sten vernemen "dat In de krant zijn bënoe
ing tot plaatsvervangend afgevaardigde naa
?néve stond!
hij hoorde. Me
hier
lande,
iefd had,
i dergeli.
hoorde hij
lcerd wordt da:
zich tijdig me'
•erklaard had.
in do kran
nen de fout niet moe
sche Zaken. Pil.-ir ha
Koloniën in verbindln
o voren van dat Depar
1 ijajudiningra
diukkelljlc.
van Kolo:
zegd had,
Djajadiningrat
hij nor
doodsin
die
loploi
Tiblée had gepolsi
>n hij Indië had
s zeer in het .algemeen gezinspeeld op e>
idnnlge mogelijkheid, doch In Nedcrlai
I men hierover niet meer met hem gespr
en zoo kwam zijn benoeming dus tola
is dat valt nauwelijks te ontkennc
ipzicht door Koloniën weer een lak
nverschilligheid met betrekking tot
che aangelegenheden aan den dag
die alle aanleiding geven om deg
e hierop misschien cenigen Invloed ku
fenejn, te doen beseffen, dat het hoog
t de slapende geesten op genoemd
ment wakker te schudden!
SPOORTREIN EN VLIEGTUIG.
De concurrentie.
blijkbaar dadelijk,
ei gaat. En vooral ln een land
Is Indiè Java Is dat argur
esparing er een dat m-eu-lt.
Leyenschcn Weg. Ik schreef, dat ik daar
niet mee accoord ging, en vermeldde de
redenen daarvoor in mijn schrijven. B. en
W. antwoordden toen, dat zij wegens den
toon van mijn schrijven, daarop niet zou
den ingaan. Mijn dochtertje is ingeschre-
v n aan de school aan de Van Dijckslaan.
I!i heb dus aan de verplichting der Leer
plichtwet voldaan.
De ambtenaar van het O.M. zeide, dat vol
gens de L.O. wet de ouders invloed hebben
op de keuze van de school voor hun kin
deren. Maar B. en W. hebben volgens de
Leerplichtwet de bevoegdheid om een kind
naar een andere school over te plaatsen.
Kr zal dus veroordeeling dienen te volgen.
Daar het hier een principieels kwestie
bet: eft, wilde spr. de minimum boete van
twee kwartjes vragen.
De verdediger, Mr. Moll, zeide, dat de
inspecteurs op het lager onderwijs zich te
gen het gesol met de kinderen verzetten.
Keil principieele uitspraak is hier noodig.
Als er een administratieve rechter was,
zou die uitspraak moeten doen, maar nu
zijn deze zaken ter beoordeeling aan den
Kantonrechter opgedragen. Aan het begin
van den nieuwen cursus is het kind per
deurwaardersexploit a3n de school aange
boden, maar daar geweigerd. Dat deur
waardersexploit is B. en TV. beteekend. liet
kind was ingeschreven, dus de vader heeft
aan zijn verplichtingen voldaan. B. en W«
hadden niet piet die overplaatsing moe-»
ten beginnen, maar gewoon de tijd moe
ten talen genezen en geen nieuwe leerlin
gen op de school aan de Van Dijckslaan
moeten laten aannemen, totdat beide scho
len gelijkelijk bevolkt waren, maar niet de
school aan den Leyenschen Weg kunstma
tig moeten bevolken door overplaatsing.
Daarna werd behandeld de zaak tegen
een bewoner van Bilthoven, die eveneens
om dezelfde redenen zijn kind had thuis
gehouden. Als gemachtigde trad op Mr.
Ter Laan, die zeide dat B. en W. ambts
halve het kind van zijn cliënt op de school
aan den Leyenschen Weg hadden doen in
schrijven. Maar daartoe zijn B. en W. niet
bevoegd. Dat kan alleen maar de inspec
teur op het lager onderwijs doen. De ouders
voldeden aan de Leerplichtwet. Zij heb
ben het kind aangeboden aan de school,
waar het was ingeschreven, maar daar
werd het kind den toegang geweigerd.
I)e Ambtenaar vroeg ook hier twee
kwartjes boete. De Kantonrechter zal in
beide zaken over twee weken vonnis wij
zen.
Rivierberichten.
HANS WEE UT. 4 DECEMBER.
Gepasseerd en bestemd naar:
'ROTTERDAM: Telegraaf 18. st; Telegraaf J,
Telgraaf 19. Collee; Maatje Thyssens. Fte-
a, Kruithof. Rika, Stravers; Johann»
RÜk. Emanuel Smit.
Eurlnk:
KOSSUM:: Ami
HANSWEERT:
idijk.
Smit.
LEIDEN: Lie
ALKMAAR: Azolla De Leeuw van Weenen.
SNEEKde T(id zal >t leeren. st.
WARMOND: Geertruida. oBmt.
LEEUWARDEN: Douwlena, st.
IJ MUI DEN: Oorue Hein st.
PERNIS. Albatro#de Jonge.
UTRECHT: AntJe V.
UTRECHT: Jantje.
VVARMcND: Marle st.
EDAM: 3 Gebroeders st.
HANSWEERT: Zeelnnds luister st.
Ol'! 15 TONGE: Energie st.
AMSTERDAM: Willem Johan, Bezemer.
DUITSCHLAND: Tamsa 5, st; Oekolompad st;
Dusscldorff, Beeckhabs; Exponlbel, Voets; Cor
nells, Smits; Ellna, WtJckmans; August Beeck-
mans; Ad wolf Quagebuur; Loutee van Eerscl;
Vogel 37, van Dielen; Champagne de Hargen;
S; arri'i:, Hi.tlci:! ach; Goede gunst. Hooynujfr
PoFi-ldon. Eultink; Lemo, Steenhula; Allee. Vcr-
Deek; Tabors. Mussche; eJan MiUot, Degenhardt
Morgenster. Rycqart; Oso 8. Telrlinck.
DUITSCHLAND: de st. Cornelia Luctor, Hel-
agdalena. Telegraaf 4. Jeanne, Hollan.
iroedei
xr, Prudenci
Yvonne Addlf. Nair
lelia Vertroi:
i Juliana, Onderneming 6
aei>=; Dranaco 8. de Jong
vliegtuig de hon-
leflijkhedcn biedend.
:te luchtlijn bei
it slechts ten ge
mbllek.
at we beide hun
nd. de
irrcntle-factc
:de komen a
eigen weg
needoot,
liet rei
lend. do
belde 't allerbeste
hen.
ontwikkeling van h
en bcteekent de op
:n belangrijke gebei
et Indische
enlng van
ïrtouis. Ove
ndiö van hr
Rechtzaken.
IN STRIJD MET DE LEERPLICHT
WET?
ESN SCHOOLKWESTIE TE DE BILT
VOOR HET UTR. KANTONGERECHT.
Kunnen B. en W. een kind op een andere
school plaatsen?
Een interesante kwestie is gisteren be
handeld voor het Kantongerecht te Utrecht
W. te De Bilt hebben omdat de school
aan den Leyenschen Weg in die eeme.-nte
■enals de school aan de Van Dijckslu in
opleidingsschool was gewonden, die voor
Middelbare Scholen opleidt, het voorstel
aan don Raad gedaan dat door den RckI
ivaard werd, dat zij het recht zoinh-n
hebben kinderen van dc school am de Van
Dijckslaan over te plaatsen aan die n.tn
den Leyenschen Weg.
Gisteren stond terecht een vader, wegens
,-ertreding der Leerplichtwet, daar hij
zijn dochteitje had thuisgehouden.
Verdachte bekende maar deelde mee, dat
hij er niet mee instemde, dat R. cn W. zon-
"er zijn toestemming het kin i hadden
vergeplaatst van de eene school n tar ie
andere. Mijn dochtertje, zoo zeide hij, is in
1927 ingeschreven op de school aan de
Van Dijckslaan en heeft daar gedurende
twee jaar de lessen .gevolgd. Tijdens r'.e
vacantia van 1929 kreeg ik een schrijven
van B. en W. dat nti.in kind zou worden
overgeplaatst naar de school aan den
Subitio. Hoevestadt; In.
Dct-s; Nautilus 4. v. d. aZnden: Shamrock. Minna
bo; Metalw. Unterweser; Soraers; Florentine, Cop
Martaa, Beeckman? Uoreley Suuerland.
LOBITH, 4 December.
Gepasseerd en bestemd voor
ROTTERDAM stoomschepen Meurthe, Etna,
Mangard, Fermine. Echo. Tilly, Seine. Maipo.
At.a. Johanna, Sleipnlr, Papin. Atllla, Rein. JC.
vaart 7. lduna, Belgique, Albatros, Hollandla,
Annard; Styntje, Kroezen; R S G 8. Frank-
Baden S. Ihrirs: Plr.ans, F„ch.; Mnruareil.;
Jocan 2. Vehrins; Umbur,. Everaert-
He;n;. Blauw; Nova. de Boer; Baden 2U. Heuaa-
w "l V-°»iWe»lenburp.r; AMI.
eisbarlh; Valuta, v. Beera; St Anton», Pop-
peher; ondel. Stoevelaar; Richard 8, v. Laak;
Allou 2, v. Essen; Poseidon 3, Vergouwen; Vale
rie 2, Baak; Splca, Kriessels: Rita, Römer;
Ingona, Vermeeren; Lucratief. Hell; Harry, v.
Dic-m; Huwa, de Bot; et. Tadron; sC Hans
Adolf; st. Harmonie 2; st. Ioma; st. Njord 1;
st. Anna; Spcs. v. DUk; Rhenania 25, Meister;
Münslrovcn. Tor; t Kara; st. Obl; st. Teutonia;
Ella, Hletbrfnk; Uran, van Dongen; Die Oder,
Syre; Treue, Uhler; Anna Hlldegard, Bandel;
Dempo 10, van Dort; Hema. Theunissen; Wie
sand, Jansen: St Jacobus. Meldt; Hans. Neuer;
M. Stinnes 81, Hemscheldt; Anna, Hulsman
Geertje. Hukema; st. Mol X; Willem, v. Beers;
Utopia 2, Schobben; Voor den TUd, Kornet;
VLAARDIXGEN: Merapi, y. <i. Brugge; AM
STERDAM: Rheiniahrt 135, Volk; KRIMPEN:
Navanaphta 1, de Waal; GRONINGEN. StrUd
cn Volhardt, Reidt; Nixe, Hukemu; SCHIE
DAM: Hoop doet leven, Hoenderop; Hoenera.
Hoenderop; BOLNES: Spes, Stoter; HEUSDEN:.
Spes Unica, Wielsns: ZALT-BOMMEL; Noma
disch, Veldman; MASTENBROEK: Overijssel, v.
d. Kamp: VLAARDINGEN: Helene, Scnf; AM
STERDAM: Constant, Joosten; st. Waalwijk;
st. Mastwijk: Wijkdienst 16, Bauwens; id. 6.
Mouthaar.Emanuel 7, Humpus; Amazone,
Boom; Wlnschermann 30, Debus; Soeza, Muller;
Walsum 11, Beckers; Deutschteer 1. Orth; Mars',
van Dort; PANNERDEN: St Raphael. Eng®
laerDEN HAAG: Abraham. Schimmel; Geer
truida. Jansen: SLUISKIL: Voltaire, Ambgata-
aeer; TRICHT: E'.sa, Schippers; IJMUIDEN:
Maria, Hartman: UORMERVEEK; St Antonlus,
Jegen; WALSOORDEN: Spes Secunda, v. d.
NIJMEGEN: Geertruida Elisabeth, van
n; Pol
s;us.
Stee
GEN: Ann:?, van Steen; UTRECHT: Hendrik*.
Xregting; S.MILDE: Risico, Dykstra: KOUDE
KERK: Verandering, van Dam; De TUd zal 't
leeren, Pols; HATERT: St Jan I. de Jong; OOIJ:;
Maria, van Steer.; DEN OEVER: Allda Cornells,'
Far. ge; s pan jaar dsdiep, Drinkwaard: PANNER
DEN; Nieuwe Zorg. Hovestadt; HAARLEM:
Spcs. van Dort; AEKEL: Hochfeld, Boer sch;
DELFT: Cornelia, ten NapeL
NEDERLAND stoomschepen: Johanna, Mcr-
rator. Pluto, San An toni, Elöor.
BELGIS: Daden 53, Sander; Lavoisier, da
Brucker; H. P Disch, v. Koeverden; Hedrima.
v. Koe verder: E.lsabeih 9. Dijkstra; Brazzaville,
Christoflel; Fiuvlale 9. Poppclicr; Dranaco 3.
Xekmann; Portielje. Stoop. Yves le Trocquer,
Waal; Leentje, IJzerlooJ; Paul. Plgnitz; Scaldi*
i. Strassburger. Dam co 2. v. d. Weyden; Intre
de, Lisofcer; St. Joseph, v. Heck; An toon, v.
.Cessel; St Thercse de Llsleux, Vermeulen;
Donau, v. d. Kinderen: Excelsior, Lrauwer;
..soph.;, de Munter: Henrietta, Meyer; Hendrlcuo,
voks: Marcel. Wyckmsns: Belona l. Mans;
Angelina, v Cauterfn: Cleir.or.ce. de Paepe;
Jllcm. V.lndey: Elisabeth, v. Holt; Providence,
VI; Marl* 2, Sclleslagh: Transports 31. Vervliet;
Cber. Ezer 2. Helnen: Amstubcd I, Lories; Com-
.ler^o 2. da Bakker; Cornelia. Boekhorst.
DUITSCHLANDEnergie, Sprangcr; ft.
