WOENSDAG 27 NOVEMBER 1929 EERSTE BLAD PAG. 3
CENTRAAL BOND VOOR INWENDIGE ZENDING
EN CHR. PHILANTROPISCHE INRICHTINGEN
REFERAAT VAN
JHR. C. T. VAN LENNEP, OVER
„DEN STAND VAN HET WERK"
VERSTERKING VAN
ARBEIDSKRACHTEN GEWENSCHT
Dc Centrale Bond voor Inwendige Zen-
dinp en Chr. Philantroplsehe Inrichtingen
heeft te Arasterdam zijn algemeene verga
dering gehouden, bestaande in een morgen-
bijeenkomst in do vergaderzaal van het Cen
traal Bureau, en een middagvergadering in
„Parkzicht". Dr. J. T h. d c V i s s c r had als
voorzitter de leiding.
Eerst kwam een bestuursverkiezing en uit
breiding aan de orde, waarbij dc uitslag
was, dat herkozen werden dc aftredende be
stuursleden, de heeren C. F. Biercns de
Haan,Ds.H. J.Couvé e, Ds. J.Grocnc-
weg, Ds. A. Klinkenberg, Ds. A. J.
M o n t ij n, E. R e n van O u e n a 11 e.r en
Mr. Dr. C. F. Schoch.
Voorts werden aangenomen voorstellen,
van het bestuur om het bestuur nan te vul
len met Ds. D, E. Boek e, secretaris-bin
nenland van het Ned. Bijbelgenootschap. Dr
H. D. J. Bo is s eva in, secr. van den Zen
dingsstudieraad en Dr. W. G. Harre n-
s t c i n, Geref. predikant, voorzitter van de
afdeeling Amsterdam.
Vervolgens brachten secretaris en pen
ningmeester hun verslagen uiL
Aan heit
verslag van den secretaris
ontleenen wij.het volgende:
Het aantal leden van den hond is thans 131.
Herdacht wordt het overlijden van het be
stuurslid Dr. F. v. Gheel Gildemeester en
het optreden der nieuwe bestuursleden Mr.
B. do Gaay Fortman, W. F. II. v. d. Wart,
Ds. J. A. v. Leeuwen en Luit.-Kol. J. G. Brou
wer van het Leger des Heils.
Met dankbaarheid wordt in het verslag ge
memoreerd de arbeid van den directeur van
het 'Bureau Jbr. M. C. T. van Lennep en
van den Inspecteur Mr. A. de Graaf, terwijl
voorts ook enkele belangrijke gebeurtenissen
uit het leven der aangesloten vereenigingtn
worden aangestipt.
Het stemt tot blijdschap, dat Minister Don.
ner in ziin functie gebleven is.
Met erkentelijkheid wordt geconstateerd,
de totstandkoming van de Wet, houdende
wijziging der bepalingen inzake ouderlijke
macht en voogdij en omtrent ontzetting uit
en herstel in de ouderlijke macht en de
voogdij, zoomedeA'an do drie Wetten, bevat
tende wijziging der bepalingen, betreffende
voorwaardelijke veroordeeling en in vrij
heidstelling. nadere voorzieningen inzake de
ten uitvoer legging van gevangenisstraf (in
voering jeugdgevangenis) en bewaring van
beroeps- en gewoonte-misdadigers. Eveneens
wordt met groote dankbaarheid herinnerd
aan de indiening van hot. wetsontwerp tot
herziening van de bepalingen betreffende
den onderhoudsplicht ten opzichte van na
tuurlijke niet-erkende kinderen, aan die van
het inmiddels reeds aangenomen wetsont
werp tot herziening drr curateele (bepaalde
lijk met het oog op drankzuchtigen) en de
belangrijke toezeggingen, die Minister Don-
ner in de M. v. A. op de Begrooting-1030
heeft rredaan. (De verhooging ven 't subsidie
voor Observatiehuizen met f 3000 en die van
den post: Reclasseering met f 50.000, het
overleg met Financiën over wijziging in, Je
Rijkssubsidieregeling voor Regeerings- en
Voogdijkinderen, de bestrijding van de open
bare onzedelijkheid, enz.).
De voorzitter dankte den secretaris, den
heer Da Costa, voor diens zeer nauwgezet
verslag en hrrcht in herinnering dat deze
door H. M. de Koningin is benoemd tot rid
der in de Orde van Oranie Nassau, wat in
breeden kring met groote instemming is ont
vangen.
Het
verslag vak den penningmeester
vermeldde, dat er dat jaar voor het eerst een
voordeelig saldo ontstond, waardoor het
totaal der voorgaande nadeelige saldi tot
f 11)31.kon worden .gereduceerd.
Toch is er nog geen reden voor optimis
me. Want de Bond staat voor nieuwe uitga
ven en daarom is krachtige actie noodzake
lijk.
Het financieel verslag werd goedgekeurd,
evenals de ontwerp-b'egrooting 1930.
Nadat de voorzitter den penningmeester
dank had gebracht voor zijn nauwkeurig
beheer en met dankbaarheid had herdacht
den toegewiiden arbeid van den inspecteur.
Mr. A. de Graaf, en den directeur van het
Ccntr. Bureau, Jhr. Mr. C. T. van Lennep,
werd de morgenvergadering gesloten.
In
de middagvergadering
sprak Jhr. C. T. van Lennep. directeur
van het Centraal Bureau van den bond, over
„De stand van het werk".
Er zijn in den loop der jaren op instigatie
van den Bond verschillende vereenigingen
voor Inw. Zending opgericht, maar vooreerst
beantwoorden de plaatselijke Inw. Zendings-
vereenigingen maar ten deele aan den oor-
spronkeliiken opzet: de vorming van contra
les, waarin alle plaatselijke Inw. Zendings-
arbeid vertegenwoordigd is en voorts staat
hij het meerendeel der Prov. Comité's nog
in 't geheel niet vast. waarin zij een taak
kunnen vinden, terwiil ook de verhouding
van Prov. en Plaatselijke Centrales tot den
Bond nog niet naar behooren is geregeld.
Verkeert dus de landelijke structuur van
liet werk nog in de periode van „Unterorga-
nisation", velerlei arbeid van de Commissies
en van het Centr. Bureau heeft een stadium
bereikt van vaste Urnen en duidelijke per
spectieven. Verschillende omstandigheden
hebben ertoe geleid, dat de laatste jaren
meer naar verbetering en verdieping van
bestaand werk dan naar een uitbreiding der
werkzaamheden is gestreefd.
Spr. ging hierna na den arbeid der ver
schillende Commissies en kwam vervolgens
tot het eigenlijk werk van het Centr. Bureau.
Daartoe behoort: Het verzamelen van ge
gevens op alle terrein van Chr. arbeid, van
weikan inlichtingendienst een druk gebruik
wordt gemaakt.
In nauwe samenhang met dan Inlichtin
gendienst werkt de afd. Arbeidsbemiddeling.
Dit werk is vaak zeer teleurstellend, doch
breidt zich toch steeds uit.
Van het Boekenfonds ten dienste van .pre
dikanten, evangelisten, godsdienstonderwij
zers. theol. studenten enz., werd geregeld ge
bruik gemaakt.
Dat de Bond in de toekomst versterking
Van arbeidskrachten krijgt is volgens Spr.
ieer gewénacht, de arbeid dien hij heeft tc
verrichten voor het Koninkrijk Gods is om
vangrijk en van groot belang.
Nadat Zuster Voors, directrice van de
stichting „Arenhorst" hij Zotten, nog gerefe
reerd had over de verpleging van oudere
meisjes, verkreeg daarop dc inspecteur van
den Bijnd, Mr. A. de Graaf, het woord,
die sprak over de verpleging van meisjes
die zich moreel misdragen hebben.
Na een uitvoerige beschouwing over deze
soort verpleegden en wat zij, na al wat de
meesten doormaakten, vóór alles behoeven,
resumeerde Spr. zijn opmerkingen in dc
volgende wenschèn: leiding van het meisje,
dat een nieuwe opvoeding noodig heeft, zij
zooveel mogelijk in één hand, waarbij
steeds rekening wordt gehouden met haar
geheele vóórgeschiedenis en met het inzicht
van haar, die het eerst zich ernstig met
haar heeft bezig gehouden en haar vertrou
wen heeft gewonnen. Er zij zooveel mogelijk
continuïteit, een vaste lijn in de opvoeding
en indien verandering noodig is, moge deze
zoo geleidelijk mogelijk zijn. Zoo zij de over
gang van gesticht naar de Maatschappij
niet plotseling, maar worde daartusschcn
gevoegd een phase van betaalde gezinsver
pleging in daartoe met zorg uitgezochte on
daartoe opgevoede gezinnen onder leiding
van een ambtenares voor de nazorg, die in
het gesticht zelf wone, om het meisje beter
te leeren kennen. Hiertoe is echter noodig,
wat ook op andere gronden wordt verde
digd, dat het meisje liefst niet ouder dan 16
of 17 jaar het gesticht verlate, waardoor de
vakopleiding, indien die mogelijk is, in het
gezin voltooid worde. Dat het gesticht daar
door arbeidskrachten verliest, schrikt Spr.
niet af; veel zal daardoor ook weer vceJ
minder moeilijk worden.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN
Bij Kon. besluit is op zijn verzoek eervol
ontslagen met dank voor de in die betrek
king bewezen diensten jhr. mr. Oh. J. M.
Ruys de Beercnbrouck, als lid van het Col
lege van Curatoren der Rijksuniversiteit te
Leiden en is al3 zoodanig benoemd jhr. mr.
L. E. M. von Fisenne, lid van GédepuleerJs
Staten van Zuid-Holland.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Radio-avond. Binnenkort zal vanwege
Directeuren der Vereeniging voor Iioogor
Onderwijs op Geref. Grondslag een radio
avond worden gegeven. De Ned. Chr. Radio
vereniging heeft do avond van Donderdag
23 Januari daarvoor ter beschikking gesteld.
Als sprekers hopen alsdan op te treden de
heeren Prof. Mr. A. Anema, van Haarlem,
en J. J. C. v. Dijk, van Den Haag.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT
Bij Kon. besluit is benoemd tot buiten
gewoon hoogleeraar iim de faculteit der wls-
en natuurkunde aan de Rijksuniversiteit, te
Utrecht voor onderwijs in de erfelijkheids
leer dr. J. A. Honing, hoogleeraar aan de
Landbouwhoogeschool te Wageningen.
Bij Kon. besluit is benoemd tot gewoon
hoogleeraar in de faculteit der wis- en na
tuurkunde aan do Rijks-Universiteit te
Utrecht, voor onderwijs in de crystallogra-
phie, de mineralogie en de petrographie,
dr. ir. J. Schmutzer, te Buitenzorg, Ned.
Oost-Indië
Dr. J. I. J. M. Schmutzer, lid v. d .Volks
raad van Ned.-Indië, is geboren 11 November
1882 te Weenen Hij genoot Lager en Middel-
haar Onderwijs te Soerabaja, studeerde van
18991910 achtereenvolgens aan de Poly
technische School te Delft, de Ecole Nationa
le Supérieure des Mines te Parijs en de Uni
versiteit te Utrecht. IN 1904 verwierf hij het
diploma van mijn-ingenieur te Delft en pro
moveerde in 1910 aldaar cum laudc tot
Doctor in de Technische Wetenschappen. Te
Utrecht werd hij daarop tot assistent be
noemd en als privaat-docent voor de Minera
logie en Geologie toegelaten. In 1912 vertrok
hij op geologische studiereis naar Ned.-Indië
en werd spoedig daarna betrokken in de
suikerindustrie: op 1 Januari 1917 werd hij
benoemd tot pl.v. lid der firma E. Moorman
en Co. in liq- te Soerabaja en in 191S tevens
tot procuratiehouder van Coster van Voor
hout en Co. In verband met zijn benoeming
tot Volksraadslid nam hij uit deze functies
ontslag. Dr. Schmutzer bekleedde in Indië
leidende functies in het roomsch-katholiekc
vereenigingsleven en had zitting in verschil
lende Staatscommissies. In de laatste zitting
van den Volksraad heeft Dr. Schmutzer van
zich doen spreken door zijn critiek op de ar
beidstoestanden in Deli. Het is ook op zijn
aandrang, dat een enquête wordt ingesteld
naar de arbeidstoestanden in de bergcultu-
res in Ned.-Indië.
Prof. Dr. J. A. Honing werd 28
Juli 1880 te Amsterdam geboren, waar hij
van 1899 tot 1902 werkzaam was bij hot La
ger Onderwijs. Hij deed in 1903 eindexamen
Gymnasium, studeerde vervolgens aan de
Universiteit van Amsterdam en promoveerde
daar in 1909 op een proefschrift „De twee-
lingbastaarden van Oenothera lamarckiana".
Van December 1909 tot Juni 1920 was hij
verbonden aan het Deli-proefstation te Me-
dan, gedurende de laatste drie jaren als di
recteur van die instelling. Daarna volgde zijn
benoeming tot hoogleeraar in de Erfelijk
heidsleer aan de Landbouwhoogeschool te
Wageningen. Hij aanvaardde dit ambt op 2.'
November 1920 met eon rede over „Erfelijk
heidsleer zonder evolutietheoriën". Van zijn
hand verschenen verschillende publicaties
op het gebied van erfelijkheidsleer, selectie
en tot 1914 ook van bacteriologischen aard.
Cursus Pluimveeteelt, In de
gebouwen van de Veeartsenijkundige IIoo-
geschool te Utrecht zal een cursus in Pluim
veeteelt worden gehouden. Kleine wijzigin
gen vflorbehouden, zal behandeld worden
door: Dr. E. A. R. F. jBaudet. coccidiosis,
tuberculose, parasitaire ziekten en parasi
taire verlammingsverschijnselen; Dr. B. J.
C. te Hennepe, pullorum, diphterie, snot.
leucaemie-voetgezwellen, verlammingen; Dr.
G. N. v. d. Plank, voedingsleer, genetica en
toegepaste genetica; H. W. Schilt, foktechni-
schc administratie.
De cursus wordt gehouden op de Zater
dagen 30 dezer, 7, 14, 21 en 28 December en
4 Jainuari, telkens van 1112 's ochtends
en van 24 's. middags.
Prol. Dr. O. J. VAN EERDE.
Prof. Dr. G. J. van Eerde, directeur van
de afd. Volkenkunde van het Koloniaal In
stituut te Amsterdam, is na zijn studiereis
door Ned. Indië hier te lande teruggekeerd.
P. F. S. A. R. TE APELDOORN.
Naar we vernemen, zal op de reünie van
studenten en oud-studenten van het corps
„Per Fidem Studiumquo ad Rostra" te Apel
doorn. die op Maandag 9 December a.s. ter
gelegenheid van het zilveren jubileum van
genoemd Studentencorps zal worden gehou
den, het woord worden gevoerd door Ds. J.
W. Geels, van Apeldoorn, die de eerste prae-
ses van het corps was, cn door Ds. C. van
der Zaal, van Deventer.
„SCHOOLHULP'1.
A.s. Vrijdagavond te 7.30 uur wordt in het
Chr. Geh. Onth. Tehuis, Oppert 149 te Rot
terdam de algemeene jaarvergadering gehou
den van het for.ds „Schoolhulp voor Zuid-
Holland". Zooals bekend mag verondersteld
worden, is dit fonds opgericht om finantiëelen
steun te bieden aan studenten, die aai
Theol. School te Kampen worden opgeleid voor
een Dienst des Wcords en zelf niet geheel
■Ie kcwten kunnen voorzien.
Na afloop van ecnige huishoudelijke zaken
hoopt Ds. K. Schilder te spreken over het
onderwerp: „Reformatie en-Conservatisme"
LAGER ONDERWIJS.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Amsterdam (Rapenburg, ihoofd I .van
Beek), J. D. Capel, aldaar. Voor Wiskunde.
E d e, G. (U.L.O.-School, hoofd J. Vecnstra),
F. J. Koffrie, hoofd te Sappemeer.
Stadskanaal (U.L.O.-School, hoofd A.
Dijksterhuis), G. J. Kalverla té Haarlem.
Voor tijdelijk.
Ooltgensplaat (hoofd A. Klein), F. P.
Westenbrugge te Zaamslag.
Kootwijkerbroek (hoofd L. van
zen), H. de Wit te Utrecht Voor tijdelijk.
ue neer r. j. ix rijmen, nwiu uci
Chr. School te Tinte (bij Brielle), heeft zijn
40-jarig jubileum gevierd JDe jubilaris werd
met bloemen overladen. Ter receptie kwa
men talrijke vooraanstaande personen. O.a.
werden opgemerkt de Burgemeester met
echtgenooie qn één der Wethouders.
In de morgenuren werden de kinderen
feestelijk onthaald en werd den jubilaris een
geschenk aangeboden, waarna hij een over
zicht van zijn leven gaf. Des avonds werd
nog een feestelijke bijeenkomst gehouden,
waarin de jubilaris door tal van personen
hartelijk werd toegesproken, terwijl verschil
lende geschenken werden overhandigd. Op
verzoek werd het levensverhaal gerepeteerd.
Bij monde van Ds. J. W. Swnan werd de
bijeenkomst met dankgebed gesloten. De ju
bilaris zal met genoegen op een en ander
kunnen terugzien en zal hebben opgemorkt,
dat velen hem een warm hart toedragen.
SCHOOLTOEZICHT.
Bij Kon. besluit is benoemd tot school
opziener van het Lager Onderwijs in de in
spectie Rotterdam J. B. Visser, hoofd der
Elout van Soetcrwoudc-School te Rotterdam.
SCHOOLOPZIENER
Bij Kon., besluit is benoemd tot schoolop
ziener van het Lager Onderwijs m de in
spectie Rotterdam, J. B. Viseer, te Rotter
dam.
CHR. BEWAARSCHOOLONDERWIJS.
Te Pijnacker heeft de Gemeenteraad met
9 tegen 2 stemmen besloten, aan do Ned.
Hei-v. Schoolvercëniging een subsidie te ver-
leenen van" 'j 15.— per kind ten behoeve
van de Chr. Bewaarschool.
Wat „opzoeken" der ouders ver
mag.
Te Utrecht hébben aldus is in de
„Chr. Onderwijzer" te lezen vooraanstaan
tie personen op ons Solioolerf een Commis
sie gevormd, aie werkt im de verschillende
wijken om de ouders van het goed recht
op Christelijk onderwijs hunner kinderen
te overtuigen. In het tweode jaarverslag
dezer propaganda corn missie, welke haast
geen onderwijzers telt, opzettelijk om niet
het idéé „preeken voor eigen parochie" te
wekken, lezen wij o.m., dat uit de Doop
boeken der Herv., Geref. en Luthersche
Kerken in het laatste jaar verstrekt waren
S95 adressen van kinderen, geboren tus-
schen 1 Maart 1923 en 31 December 1923,
a.s. candidatcn dus voor de lagere school.
Er bleken 23 kinderen ovoiieden, 155 buiten
Utrecht vertrokken, zoodat 717 adressen
overbleven, waarvan weer 330 verhuisd wa
ren en van nieuw adres voorzien werden
op den „Burg. Stand". Er was dus een ge
weldige schommeling, maar het kwam toch
voor elkaar. Er werden nu 583 adressen „be
werkt"; hieronder waren er 174, waarvan
de ouders de kinderen als regel naar de
Chr. School zenden.
183 weiden blijkbaar gewonnen, 226 ble
ken tegenstanders of niet juiste adressen.
Dit laatste getal is .nog te groot, maar die
183 „gewonnen" spreken toch, wat „opzoe
ken" der ouders vermag. Gebonden aan de
Doopbelofte, om de kinderen „naar vermo
gen in de voorzeide leer (wat nog wat an
ders is dan alleen lezen, schrijven en reke
nen) te andenvijzen en te helpen onderwij
zen", kiezen vele weifelenden dan voor de
school, welke in sfeer correspondeert met
hot gezin".
SCHOOLSTICHTING TE M1DDELHARNÏ3.
Naar wij onlangs mededeelden heeft het
Bestuur der op te richten Chr. School voor
U. L. O. te Middelharnis beroep bij de
Koningin ingesteld tegen de beslissing van
Gedep. Staten van Zuid-Holland. Het doel van
appellant is, een beslissing uit te lokken over
de vraag of een der handteekeningen rechts
geldigheid bezit. De voogd van twee kinderen,
die de school zouden bezoeken, die zelf niet
schrijven kan, had mondeling aan zijn meer
derjarigen zoon last gcg.. .cn, zijn vaders
naam op de lijst te plaatsen.
Gedep. Staten trekken ln twijfel, dat aan
getoond is, dat de voogd als machthebber of
een ander als zoodanig het voornemen hadden
gemelde kinderen de te openen School als
leerling te doen bezoeken.
Het Schoolbestuur brengt daarentegen naar
voren, dat de voogd uitdrukkelijk verklaard
heeft, de kinderen naar de te stichten school
te zullen zenden en daar hij de schrijfkunst
niet machtig was, hij door mondelinge lastge
ving zijn wil dienaangaande heeft doen blijken.
Appellant verwijst ten opzichte van deze
mondelinge lastgeving naar Art. 1830, le lid
van het Burg. Wetboek, hetwelk luidt: „Last
kan worden gegeven en aangenomen bij open
bare akté, bij onderhandseh geschrift, zelfs
Pij ecnen brief of bij monde", en dat dus aan
genomen kan worden, dat de mondelinge last
geving van den voogd aan de wet voldoet.
Naar de meening van appellant voldoet dus
de ouderverklaring aan de wettelijke vereisch-
ten, die de L. O.-Wet stelt, en hij verzoekt
daarom aan de Kroon het besluit van G«dep.
Staten te vernietigen.
De Kroon dient derhalve te beslissen, of de
ouderverklaring die bij de stukken aan den
Gemeenteraad ingezonden is, voldoet aan de
Wet. Haar beslissing dient dus te worden
afgewacht, voordat het Bestuur een nieuwe
aanvrage bij den Gemconteraad van Middel
harnis indient.
SCHOOLKWESTIE
Gedep. Staten Van Zuid-Holland hebben
met vernietiging van het besluit van den
Raad der gemeente Meerkerk d.d. 2 Aug
1929 houdende weigering der medewerking
als bedoeld in art. 72 der L.O.-wet tot den
•erbouw der School C 48, aldaar, bepaald
dat de het bestuur dier Vereeniging ge-
nog door die gemeente dient te warden ver
leend.
GEEN TEGEMOETKOMING AAN EMMEN.
'Bü beschikking van den Minister van On
derwijs, 's afwijzend beschikt op het verzoek
van B en W. van Emmen om een tegemoet
koming volgens Art 295, 8e lid der L.O.-
wet over de jaren 1923 cn 1929, daar naar
hun meening hun gemeenfe door de uitgaven
in verhouding tot hare middelen ten opzich
te van het onderwijs onbillijk zou zijn be
zwaard. Over 1927 is ook geen tegemoetko
ming aan deze gemeente toegekend in af
wijking van voorgaande jaren.
De Min ster besliste, dat niet is gebleken,
dat de gemeente Emmen wat de jaren 1928
en 1929 betreft, ten gevolge van de uitgaven
krachtens Art. 295 der L.O.-wet in verhou
ding tot haar middelen en andere uitgaven
onbillijk zou zijn bezwaard.
ONDERWIJS IN DE FRIESCHE TAAL.
Adres van Frfescha organisaties aan de
regcerlng.
Het Selskip for Fryske Tacl cn Skrifte-
kennisse, liet Kristlik Frysk Selskip, de
Mienskip for Fryske Folksuntjowing, de Up-
stalbeani en het Buun fen fryske Seiskip-
pen biiten Fryslfin, allo organisaties, die
zich uitsluitend of mede de bevordering van
het Friesch ten doel stellen, hebben aan den
minister van onderwijs, kunsten en weten
schappen een adres gericht, waarin zij, na
een breede uiteenzetting over de hetoekenis
van de Friesche taal, zoowel in de historie
als in den tegenwoordigen tijd. terwijl ook
in de toekomst geen oorspronkelijk en rijk
Friesch geestelijk leven zonder dio taal mo
gelijk is, de noodzakelijkheid betoogen van
een toestand waarbij het Friesc.h naast het
Nederlandsch als voertaal gebezigd wordt
in de lagere scholen en ter bevordering daar
van vragen bevordering van enkele over
gangsmaatregelen om daartoe te komen, n.l.
Ie een grondige Frieschkundige opleiding
voor de in Friesland werkzame onderwijzers,
2e erkenning van het Friesch in het lcer-
program als facultatief vak en 3e vrijheid
voor het onderwijzend personeel om zich bij
vakken als geschiedenis, taal en zingen ook
van het Friesch te bedienen.
LICHAMELIJKE STRAF.
In de laatste weken i3 in de „Sch. m. d.
B." een bespreking gaaridc over het z.g.
„klappenverbod". Dc hoer H. J. van Wijlen
schrijft in het laatst uitgekomen nummer:
„Hier ligt een taak van de hoofden var
scholen. Die moeten met hun besturen spre
ken, in de oudervergaderingen moet de zaak
besproken worden, uit de reglementen onzer
Christelijke scholen moet verdwijnen de be
paling van het klappen verbod: er moeten ir
de instructies beperkende bepalingen worden
opgenomen met handhaving van het alge
meen principe; de ouders moeten voor de
gedachte gewonnen worden; de onderwijzers
moeten eens huisbezoek doen, althans een.
met de ouders spreken; dezen hebben zekei
recht, dat zij de mannen of vrouwen kennen,
aan wie zij hun schatten toevertrouwen
als die kennismaking er eenmaal is, i:
kans op conflict niet zoo groot.
„Ik geef toe. ik stel mij bij de toc-passing
met een minimum tevreden. Dat gebeurt wc
meer. Aan den anderen kant eischt beginsel
den klap. Aan den anderen kant moeten wij,
onderwijzers, toegeven, dat wij in dezen heel
wat gezondigd hebben tegen kinderen er
onders; deze week nog las ik van een tucht
oefening gebroken kinderarmpje. Waar zoc
het geval ligt, ben ik voor strenge, ja voor
de uiterste beperking.
"Voor mijzelf ben ik niet tegen den klap
om het hoofd (niet: om de ooren), „een klets
op de wang", „een gevoelig kneepje ln de
kin', is een klap op dc hand niet heter
t'an alle die, hoor ik daar maar niet die
dingen moeten wij niet op de markt komen.
Wij moeten een. acceptabel bod doen. Maar
daar gaan we ook niet van af.
„Dus niet trekken aan de ooren", „slaan
op den rug", „stompen"; ook niet om de
licht opvlarabare ehonique scandaleuse; en
kel daarom .knijpen in den arm".
„Blijf dus over: een pak voor de broek.
Ik praat daar net over, alsof dat niet een
probleem ware.
„Geloof me, ik beschouw het als zoodanig.
Namelijk in de praktijk. Een jongen van 11
jaar netjes over de knie te leggen, zonder
dat hij, bijvoorbeeld met zijn hoofd, gevoelig
tegen een bank terechtkomt, 't is een pro-
blecmV
Aldus de heer Van Wijlen, die tot uiterste
voorzichtigheid vermaant en zeker wel ieder
een naast zich zal krijgen.
BRIEFJE VOOR MEESTER.
Onderwijzers weten ervan mee te spreken
met welke eigenaardige epistels zij s<
kunnen worden verblijd door ouders of ver
zorgers van hun pupillen. Gebruikte bood-
schappenzakjes, soms nog met de duidelijk
kenbare sporen daarvan, om maar niet vj
andere soorten „postpapier" te spreken, doen
soms dienst om „den meester" in te lichten
omtrent hetgeen dc voor hun kroost aanspra-
kelijken voor hem op het hart hebben. In
den regel zijn dat excuses; om welke reden
ook.
Eenige zeer typische van deze excuses, die
een onderwijzer aan „Voorwaarts" zond, wil
len wij onzen lezers niet onthouden. Hier
zijn ze:
„Weledele Heer!
De ondergoteekende verklaard door deze
asdat we vanvegc een vuif ons verslaap?
hebben en vanogtend natuurlijk haarpijn
gelijk u wel weet toene we op de klook kc-
ke en denkc het is zeve uur, was het na
tuurlijk acht want hij heef stilgestaan.
Dus was mijn Friendelijk verzoek Uwedel
mijn zoontje Karei niet te straffe bijaldien
ik.eigelijk het slaag verdient hebt die zich
noemt U vader J. K."
„Hooggeboren Heer Directeur,
Tot mijn groote droevenis neem ik de
pen op om UwHoogGeboren daardoor in
kennis te stellen. Dat ik mijn Guusie we
gens ziekte van hem persoonlijk geduren
de drie dazen aan de school onttrokken
heb. De dokter houd zich voor een hevige
darmguitarro, terwijl ik mij aan inwendi
ge klierstof hou.
..Geachte Heer Hoofdonderwijzer,
„Mijn geliefde wederhelft is er vandoor
en nu ben ik man, vrouw, knecht, meid en
al wat er verder wezen moet, want ik staat
alleen, Daarom komt Hans vandaag te
laat. Wees U maar niet bos, meester, de
vrouw heeft nooit gedeug.
P. K.
Voorloopig weeuwenaar
met vier kinderen".
Wij zagen eens een briefje, waarin gezegd
werd, dat een kind niet kon komen, omdat
het een verswiering aan zijn achterste had.
DE ONDERWIJZER IN RUSLAND.
De Sovjet-rcgecring in Rusland gebruikt
ieder mensch als werktuig harer politiek. En
de onderwijzer ondervindt vooral dc slaver
nij van de Sovjet Hij moet volgens z,.g. nieu
we methoden onderwijs geven, waarvan hij
overtuigd moet zijn, dat ze niet van een pae-
dagoog, maar van een partij-fanaticus af
komstig zijn. Hij moet anti-godsdienstige
propaganda voeren en bij het onderwijs in
geschiedenis en dergelijke hiermc-de terdege
rekenen. Afgezien van zijn arbeid in de
school moet hij in de leeszalen, in de thea
ters cn andere inrichtingen werkzaam zijn.
Hij moet overal opmerken hoe men in de
partij denkt cn daarnaar spreken en han
delen.
De slavernij gaat echter nog verder, want
zij grijpt ook in het leven van het gezin van
den" onderwijzer in. De partij zegt. hoe daar
de opvoeding van de kinderen moet zijn. F.r
wordt zelfs gedreigd zijn kinderen hem tc
ontnemen en in een tehuis onder te brengen,
indien de onderwijzer in zijn gezin eens niet
het voorbeeld mocht zijn van een opvoeding,
welke gegrond is op goddeloozc communisti
sche beginselen.
ONDERWIJS IN WüRTTEMBERG.
Daar de Rijkswetgeving op Schoolgebied
in Duitschlan-d nog steeds niet tot stand ge
komen is, treffen sommige landen zelf maat
regelen- voor een nieuwe wettelijke regeling
van hot Schoolwezen. Zoo ook te Württem-
berg. Het Wetsontwerp in dezen Staat gaat
uit van den tegenwoordigen toestand en
'rent slechts Protestantsche, Roomsch-Katho-
lieke. cn Joodsche Volksscholen en staat
slechts de oprichtinp van zulke Volksscho
len toe. Aon deze Scholen kunnen als regel
slechts onderwijzers van de betrokken religie
benoemd worden. In do plaatselijke School
commissies hebben de plaatselijke gcesto-
middelbare Scholen kunnen zoowel confes
sioneel als neutraal zijn.
f 57 908.16
- "jsss
Knijp*
Kollumerpomp
Opelnd-i
Ondeochoot
Schiermonnikoog
Sncok
Terband (Fr.) üiül
Totaal van J7S Locale comité's f 60 907.80
Opelnde (Fr.) had In ze* Jaar niet gecollec
teerd. maar heeft than* zijn plaats ln de rij
weer inpenomen. Te Terband (Fr werd dit Jaar
roor het eerst door een eigen Locaal comité
de collecte gehouden. Te Ureterp en Goudrloau
Is de collecte aanzienlijk hooger dan het vorige
Jaar.
Mr. 3. 3. HANGELBROEK.
ndJ.Kccr.
„Een School m
EXAMENS.
PROMOTIES
R U k e u
promovee.rd
heer J. H.
proefsehrlf
zoogdierhart".
ACADEMISCHE EXAMENS.
Delft. Gqsl.
spsbouwkunde:
c 11
ikunde: doct-ex., de heet
en Natuurkunde D: cand.-
Den Haag.
D. Cór-
Ges
Heek.
Th. Bte:
Gein. Universiteit te Ameterd
Gel.: Ned. Letteren: cand. ex.. de heer J. I
Gelssler.
Gcrmaansche Taal (Dultsch): cand.-ex..
C. C. Horsman en H. A. Oosten.
R k s u n I v e r* I t e 11 te Utrecht,
slaagd: Indisch Recht: doct.-ex.. de heer C
J. M. Gerritsen.
Indologie: taalk. cand.-ex., de heer J. Jai
Apothekersassistent, geëx. 4 cand. gesl.
R.-K. Handelahoogeschool te
burg. Gesl.: prop, ex., de heer A. Rotties t
EXAMENS-NED. TAAL.
Amsterdam. 26 N.
2 gesl. 1 cand.. n.l. mej
dewtJn te Oudenbosch.
EXAMENS-GESCHIEDENIS
Amsterdam, 26 Nov. M.O. Akte KS. Geëx.
2. gesl. 1 cand., n.l. do hoer J. Mulder te Rotter
dam.
EXAMENS-STAATSINRICHTING
Amsterdam 26 Nov. M.O. Akte Tf 11. Geëx.
4, gesl. 2 cand.. r,.l. de heeren A. J. Danlëls te
Maastricht en J. L. H. Claessen te Reuver.
EXAMENS-FEDERATIE.
Voor de op Dinsdag 17 en Woensdag 18 De
cember te houden examens ln handelscorrespon
dentie hebben zich 2655 candidaten aangemeld,
verdeeld als volgt: Ned.: 186. Fransch: 347.
Dultsch: 790, Engclsch: 1288. Spaansch 37.
6, Esperanto L Totaal generaal 2655
n den
leerd wore
Ier zelf hu
il het plai
effec
,nl, blj-oorbetil do»
lappijot
;el als
Volksbank, ondervangt door gem -unset 'ippe'lik
aeheer der aandeelen de mogellJko uitwassen
can het effectenbezit en zorgt ervoor, dat door
«oliede belegging der spaargelden een regelma
tig gemiddeld percentage wordt gewaarborgd. In
Dulischland winnen zulke pU.iu-n voo-tdurend
lanhnngers. In de Vereenigde Staten van Ame
rika kan men reeds wijzen o> zeer annzieniijtve
resultaten. Als een paradevoorbeeld wordt dat
can de werknemers der Philadelphia Rapid
rrensit Companlj aangevoerd Hier wordt ge
werkt volgens een plan. dat hel den vre-kne-
mers heeft mogelijk gemaaat door gr-irideiljko
loeien met zeven procent rents al-mede ÏSO.OuO
loll ars a 5 1/2 procent van -en d-r d'.chter-
naatschappijen- Bericht wordt dat de arbeiders
meer dan een consumpt'eimvls niet slechts
voor om enkeling afgeschaft. De uitzondering
verdwijnt als uitzondering meer on meer. ten
minste voor de generatie van zonen en klein
zonen. Nu mag men nooit uu het oog Vcriiozcn
dat Juist de Amerikaanscho verhoudingen uit-
zonderlngsverhoudlngon ziin en het gaat niet
ami zonder meer daaruit toepass pgen te ins
ider geval kan echter blj'ons^onk vee/^"deie
richting gebeuren. Intusschon duikt daarop te-
het proletarisch probleem
van een algemeene ontp
zuo geen sprake kunen
ook hier de moeilijkheid I
mische democratie niet m-
tenminste niet daarmee a
te roepen. Zij is een prob
dooon". c
beidsacti-
daarom d
zich zijn
i beperking van
MARKTBERICHTEN
565S; 2o srt 0355; zwaar
deer tot 59. Handel matig
- - d a p p e 1 e n. De
AMSTERDAM. 2 "No
Ri vi erberich ten.
HAXSWEERT. 26 NOVEMBER
Gepasseerd en bestemd naar-
ROTTERDAM. Telegraaf st. Leendert Plei
Ser<rV*CF 8t i tVII|lemj Van 0oyen; Ltt>card
indla. Groenhof.
's-HERTOGEXBOSCH. Rest.-.
DORDRECHT. Oso 12. Van Asperen; Teuna, Ha
rewindus: Frisla. Van Holt: Adjo, Jlskoot.
LEEUWARDEN. Ambulant, st.
SCHIEDAM. Maatje. Tysslena-
WESTERVOOltT, Maria Elisabeth, st.
S.TUPHOL. Dorothea, Van Trnn«t
LEEUWARDEN, Holl
PERNIS, Assam 4, st.
LEEUWARDEN. Ambulant, st.
ZAANDAM. Andromedos. WIIletnB.
BOTjNES, Fluviale 10, Verachuro.
l Thcresla. P* 1
iist Thcresla. Reynlei
ertrutdn. De Meyer: M
iter; Fludivia 23. From
Volga. Stoc
Angle.. De
Willnrd; Oberon. Friedman; Then. Khent
Gouthler: Fhen. Rhenau 5. Brulnlng; Hendrik
Van Maaren; Cor. De Roon; Ammon 1. Hage-
man; Milo. Moray; Cecile, Cope; Adrlen. De
Leege.
FRANKRIJK. Merschne, Van Dalen; Leverrler
Keiman.
BET.GIë. de st. Rön en Schelde 15. Stormvogel
Azolla. Risico. Scheldestad. Bsdenla 17. Louwle
na. Elisabeth. Jannetje. Goede Hoop. Adrlana
De Bruin;; Volonté. Van
ere; Elisa Helena. De Rui
eeren. Bertha Fischer. Ki
Robbemond: Stsd Doornic:
Elisabeth. Van der Linde: CorT
st; Bertha. Cop;
nendöJt
Beek-
x. Wak
Josephine. Btfl;
cand.
Voor de op Dinsdag 10 en Woensdag
cember 1929 te houdei.
hebben zich 1467 candiaten aangemeld.
khoi
De.
Economie en Financiën.
ONTPROLET ARISEERIN G DOOR MEDE
BEZIT VAN DE AANDEELEN EENER N. V.
DOOR DE ARBEIDERS IN HET BEDRIJF
WERKZAAM.
te
ift „Schünere
wijze
:beterlngskansen is theor
ïheld en erfelijkheid
berusten ecunomlsch
loonarbeider lr
hij
allo
loud
cn Voortplanting
tan.dlgheden noo-
ihang Is. dat hel
schot en dat don arbeïdrr eeen anders bron- 1
iien van Inkomsten ter beschikking staan. Zijn
er naast de looninkomsten zulke bronnen van I
debejit van de productiemiddelen. Dl't medebe
zit is bijvoorbeeld daardoor te scheppen, dat
den arbeider* ln een Naamloozo Vennootschap
van den beginne af aan een bepaald deel van
de aandeelen wordt toegekend, eventueel met
gelijktijdige verzekering van een bepaalde ren- I
te dezer aandeelen. l'lannen van dezer aard
zijn In den revolutietijd van verschillende kan
ten opgedoken. Daartoe behoort ook. wat zijn
aangaat, de Werkgenossenschaft van Erz- I
[er. die. wederom zuiver Ideti. 1 beschouwd,)
zeker voorbeeld In het partnerschap vim
teler heeft: eveneens behoort hi. it.,e dr In
stelljk-soclalo kringen van ltxiie in den
Pool:
Pomp; Germain
Comutolr 15. Bier; Anja,
v. d. Slik; Jantina 3. KI
August. Baarwük; Confh
la. Egr-enhuis, Oso 14. It.
Leoeadle, Cop; Louisa, Vt
Thüssen.
LOBITTI. 26 November.
Gepasseerd en bestemd voor:
ROTTERDAM stoomschepen Wangard,
loh&nna, Rhln, Iduna, Eben Haezer. Theodora,
Flat 9 en 18. Pasteur. Harmont-, K. Vaart 1,
Neily, Tmir. Albatros. Atilla, Willem Marinus 2,
Jolian, Belgique; Tijd is geld Ruitenberg; Nelly,
v. Zwol; Unrast 1. Klein; Rhelnfahrt 136, v.
Dük. Dora, Rademaker; Zuldvliet. de Pree; Cor-
belia, Kriessels; Ceylon, Fendel. Diana 2. Hel-
üerich; Rosina, RIbbens; Credo. Schouwstra;
N.V. IJssel, Phllipsen; Maria, Kreusch; st. Fr
Relchelst. Raab Karcher S; st. St. A Buchlob
5; st. Hard! 2: st Creosoot; Nassovia. Visser;
Maria Adolf ine. v. d. Velden; Vlos. Onstwedder;
Vlschbank, Verschnre; Serpent. Groenedbk; st
■Willem 1; st. Oosterschelde; st loma; st M.
Stinnes 18; Energie 4. Nohl; Theodora Catharlna,
Klomo; Wie weet de wcg. Rook; SAS VAN
.GENT: Essen. Koenen: GRONINGEN: Egna
•Kroeze; DELFT: Maria, v. Strlen; DEVENTER;
Clrce. de Jong; BRIELLE: Rconolda, Evers;
^DORDRECHT: Dankbaarheid. Kramer; AM
STERDAM: de Hoop, v. d. Meer; Vertrouwen
van Gils; Cem 1. Joele; Dr. Spllker, Joele;
GENDT: Wllhelmina. v. d. Staay; GEERTRUI-
lJENBERG: Alio, Kluyter.aar; GOKINCHEM:
•Rehoboth, Mandenmaker: RHEDEN. Lamberthi
Wllhelmina, Menslnk: RENKUM: Stella MatU
tuna, Moonen; ZAANDAM: Spes, Joosten;
VLISSINGEN: Steenbank, Brands; LEIDEN:
Ceertrulda Wllhelmina, Burger; ZUTPHEN:
Daventrla, Mussig; AMSTERDAM: Supru, d<
Pooter; st Harderwijk; Maria, Schmltz; 6t
Steen wijk; HARLINGEN: Fluviale 8. Rozen-
brandt; Alaska. Sellenslagh; St Antono, Poppe
ller; VENLO: Vasta, de Boer; DELFT: Padouq
Thiissen; Elisabeth, Boekhorst; UTRECHTt
Variable, de Leeuw v. Weenen; ALPHEN RIJN!
Berrendina Elisabeth, Muller; DOICKUM; Zufc
derzee. Galenkamp: NEERBOSCH: St Jan
do Jong; ALKMAAR: Allda Cornelia, Tange;
FORT-UITERMEER: Hlllegonda, Verwijt; HA-
TERT: Alelda Grada, de Beyer; HOORN: Dica
van Laar; DEN BOSCH: Res Nova. de Ble
SLEEUWIJK: Vlos. Bastlaanse; WADDINX-
VEEN: TUly, van Lent; T VISSCHERTJEi
Metla Geertrulda. de Jong: GELDERMALSEN;
Procyon, Oudmal-er; ZOETERVVOUDE: Willen
Fre-ierlk, Langen.
NEDERLAND stoomschepen Pro et Contra
Japico, Wilhelm, Wel va. Mercator, Eldor. RupeJ
G re thai
BELGIC Hecoplle, v. MaarenAnna, Ver
hoeren: Vlieland. Teilekamp; Seydlltz, de Kok
lleta. Koppe; Verwisseling. Roelofa; Pauline Ilse
Morchel; Jeannette. Rekkers; Nautilus 27. Block
land; Frajea. AJbrcchts; Onderneming, de Vrlee
Romaan. Deurloo; Marle Virgifnie. v. Luylc
Victoria, Bal; Verwisseling. Vos; Anna Marle
v. Vessem; Speculant Roukema; Jupiter, tb
Jong; Theodoor, Tempelaars: Petronella, v
Maren: Helga. Adrlaansen: Preference 8. Teurfa
Siad Leuven. Bauwens; Santa Fé 2, v. Gemcrt
Adrlana. Grlnwts: Terneuzen 1. Hulbert; Daven
tria, Mussig; Lemo, Steonhuls; Noord-Brabant
Thlebs.
DUITSCHLAND st Stolzenfels.
