Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
1Qe Jaargang
BEGINSEL EN TOEPASSING
BINNENLAND.
per kwarta.il ƒ3.25
(Beschikkingskosten 0.15)
ftr. wock 9.25
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending „6.-
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losso nummers 5 cent
met Zondagsblad 7/2 cent
zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 2906
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 5393a
ZATERDAG 23 NOVEMBER 1929
4 D V E R C N T1 U N;
Van 1 tot 5 regels 1.17V4
b!k« regel meer 9.22V4
Ingez. Mededeelingei.
van 1—5 regels „2-31
Elke regel meer O.iS
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekendƒ0.10
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Mogen wij op grond van de argu
menten, die wij in de voorafgaande be
schouwingen hebben aangevoerd, dus
aannemen, dat er eenstemmigheid be
hoort te zijn omtrent het beginsel, dat
's menschen levensroeping voorzorg ge
biedt en dat ook de H. Schrift dit aldus
bevestigt, zoo blijft er nog verschil om
trent de principes, die tot zekere maat
regelen van voorzorg leiden, gelijk wij
zagen.
Deze principes wortelen in den bo
dem, waaruit onze levensbeschouwing
opkomt. Meenen wij, dat de mensch de
wereld en haar geschiedenis beheerscht,
en dat de wereldbouw naar zijn bestek
hoogste levensroeping is, dan ligt het
voor de hand, dat die mensch zich niet
alleen heer en meester waant te zijn,
maar ook als hoogste rechter zich aan
stelt
Ir- dien geest maakt de mensch, zoo
het mogelijk ware, alles dienstbaar aan
de uitvoering van zijn bestek, hij ratio
naliseert het leven tot verwezenlijking
daarvan en zal ook alle voorzorg daar
op richten. Zijn maatregelen worden
bepaald door wat hij wil bereiken en
belemmerd door datgene, wat nog niet
in zijn macht is.
De grond van al dit streven is de el
lende. die in de wereld huist tengevolge
van de zonde. Het goddelijk oordeel: in
het zweet uws aanschijns zult gij uw
brood eten, dat zich voltrekt in den
harden strijd om het bestaan, vindt
verzet bij den mensch en doethem
speuren naar middelen, die hem kun
nen dienen om aan dien harden strijd
te ontkomen door eigen kracht en heer
schappij.
Zijn hart gaat uit naar een leven
zonder nood en zoo het mogelijk ware
zonder dood. Hij zoekt de oorzaak van
dien nood niet waar zij ligt in een le
ven dat strijdt met zijn levenswet, maar
in de levensbetrekkingen, in, zijn on
kunde omtrent de machten, die zich aan
zijn heerschappij onttrekken, in allerlei
bekrompenheid en traditioneele erfe
nis uit cultuurperioden, welke de
menschheid doorworstelde. Van meer
dere kennis, van vrijmaking van tradi
tioneele aankleefselen uit overleefde
religieuse en zedelijke denkbeelden
overgedragen, van heerschappij over de
aarde door wetenschap en techniek,
van rationaliseering der maatschappij
en zooveel meer dat in deze reeks een
plaats kan vinden, wacht men de over
winning, welke het leven zal bevrijden
van drukkende banden en slavernij.
Men moge hierover oordeelen zooals
men wil, doch niemand zal zich er over
verwonderen, dat het hart van den
mensch naar zulk een leven haakt en
zich gemakkelijk overgeeft aan de
leidslieden dezer eeuw. Het is veeleer
eer. wonder, dat niet allen zich aan hen
toebetróuwen en er nog gevonden wor
den. die liever schade lijden dan zulk
een streven te volgen.
En dit heeft niet alleen daarin zijn
oorzaak, dat ook* die leidslieden altijd
weer blijken menschen te zijn, die falen
en ook zelf te worstelen krijgen met de
verdoi-ven natuur van den mensch, die
zichzelf zoekt. Het schuilt niet alleen
daarin, dat ook de idealen der wereld,
zullen zij eenigermate slechts de verge
lijking nabij komen van hen. die baai-
nastreven, offers vragen en onbaat
zuchtigheid, welke van den mensch zoo
verre liggen.
Het waarachtig sociale leven wordt
niet verkregen door rationaliseerende
maatregelen, maar door de geestelijke
kracht, die uit de ware religie voort
spruit.
Als dan ook niet allen medegaan met
den verlichten geest dezer eeuw moet
de oorzaak daarin gevonden, dat God
de Heere nog altoos een volk in stand
houdt, hetwelk voor Zijn Woord buigt
en Zijn Naam vreest. Nog altoos gaat
de invloed van de Godsvrucht uit in
breeden kring, waarin met meerdere of
mindere nauwgezetheid de gesteldheid
van het menschelijk leven wordt gezien
in het licht, dat de openbaring Gods
daarover doet opgaan.
In dien kring heeft men geen ver
wachting van 's menschen heerschappij,
maar van de heerschappij der godde
lijke genade, die zonde en dood over
won. Daarom zocht men leniging der
aardsche smarten in de vervulling van
het gebod der liefde en de eerbiediging
van des Heerer. ordinantiën. Helaas, is
men ook in dezen kring niet eenstem
mig, ja bestrijdt men elkander en zoekt
men de meeste te zyn in vrcur-iheid en
ijver tot groote schade voor de waar
digheid en kracht t!er hoogste levens
beginselen in de oogen der tegenstan
ders.
Wie de Kamerdebatten by de alge-
meene beschouwingen volgde, kan dit
tot zijn droefheid hebben opgemerkt,
terwijl hem daarbij ook kan gebleken
zijn, dat zij, die uit de beginselen dei-
wereld heil verwachten, nog prijs stel
len willen op den Christennaam, hoe
wel zij vreemd zyn aan het wezen des
gelooi's. Wij komen daarop bij gelegen
heid terug.
Thans leggen wy daarop den nadruk,
dat ook de Christen een strijd' heeft te
gen de zonde en haar ontwrichtenden
invloed op het gansche levensterrein.
Ook al arbeidt hij niet aan de verwe
zenlijking van een aardsch ideaal voor
een volmaakte saamlèving, zoo heeft
hy toch de roeping om in de kracht
geloofs de ellende te bestrijden en de
gerechtigheid te zoeken ook in de be
trekkingen van dit aardsche leven.
De sociale vraagstukken werpen zich
ook voor den Christen op en vragen be
vestiging en verzorging, in den weg
door zijn God aangewezen. Hoezeer
dus een Christen geheel anders tegen
over het leven staat en de vraagstuk
ken in ander licht verschijnen, zoo
vindt hij toch dezelfde nooden, die om
voorziening roepen.
Niet bescherming van een stelsel van
levensinrichting naar een model, dat
het menschelijk vernuft ontwierp, maar
bescherming van het gansche leven naai
de orde welke God daarvoor ordineert
is zijn levensroeping op aarde. Aan die
orde is de Christelijke voorzorg gebon
den.
Vergeten wij daarbij niet, dat Kaïn,
die voor Gods aangezicht vlood om zijn
stad te bouwen, nog de goddelijke be
scherming van zijn leven deelachtig
werd en dat de aanrander van dit ver-
zondigde leven door de wrake Gods
wordt vervolgd. Dit exempel der
hemelsche barmhartigheid en gerechtig
heid heeft de Christen ook bij de ver
vulling van zijn roeping voor oogen te
houden.
En wijl nu de harde strijd des levens
als een oordeel de zonde volgde, zal de
barmhartigheid Gods, welke Hij aan
den zondaar openbaarde, ook in den
arbeid des gelooCs een vrucht, scheuken
tot leniging van de levensmart en
voorziening in den nood, weike dat Je-
ven drukt vanwege de zonde ziekie f n
krankheid, rampspoed en dood, onheil
en gevaar, hebzucht en belangenstrijd,
ontucht en misdrijf, armoede en hon
gersnood.
De geest der wereld moge zich in
beelden al deze onheilen te kunnen ver
winnen en uitvoeren. De Christen ver
werpt zulk een inbeelding maar ijvert
door de liefde voor leniging en zede
lijke kracht.
Nu is alle wetgeving voor zoover zij
bescherming zoekt van het leven dei
burgers in beginsel goed, wijl bescher
ming des levens de roeping der over
heid is. Het is ook van zelf sprekend,
dat de toenemende samengesteldheid
der levensverhoudingen bescherm mg
ging eischen op verschillend gebied en
de taak der overheden kwam uitbrei
den en bezwaren.
Hoeveel eenvoudiger toch is het le
ven in eën agrarische maatschappij,
hoeveel meer werkt het landbouwleven
mede tot instandhouding van het fami
lie- en gezinsleven, om maar op een
enkel punt te wijzen, vergeleken bij een
maatschappij, die voornamelijk in den
handel en vooral in industrie haar be-
staansbron vindt.
Een vergelijking van het platte land
met de groote stad kan aantoonen, dat
de sociale vraagstukken in de laatste
als het ware met de bevolking toe
nemen.
Noemden wy slechts het gezinsleven,
dat in de agrarische maatschappij uit
den aard der zaak meer intact blijft,
het stadsche leven tast het gezin aan
en poogt het te berooven van clen gods
dienstzin en goede zede, die het platte
land veelal weet te onderhouden en ze
ker niet tot schade van het leven.
Het behoeft dan ook niemand te be
vreemden, dat de groote stad der over
heden belangstelling voortdurend waak
zaam houdt en in velerlei omstandig
heden haar bescherming wordt ge
vraagd, die voor het platte land geen
zorgen baren, althans niet in die mate.
Handel, nijverheid en de arbeid in het
algemeen vroegen den wetgever om
recht, de gezondheidstoestand der op
eengehoopte bevolking in de groote cen
tra eischte maatregelen tot voorziening
van woningen, water, verkeer en wat
dies meer zij. Ook hierin kon de wet
gever niet werkeloos blijven en moest
de Overheid bescherming schenken aan
wie door onheil en gevaar werd be
dreigd.
In al deze takken van wetgeving
moet het beginsel der levensbeveiliging
worden geprezen, dat tot zorgen en
voorzorgen drong.
Doch, hoewel wij dit beginsel eeren,
kan dit niet steeds insluiten, dat wy
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDING.
Bij Kon. besluit is verleend de zilveren
eerc-medaille der Oranje-Nassau-orde aan G.
Brouns, rijksklcrk le kl. ter griffie van de
arr.-rcchtbunk te Roermond.
BURGEMEESTERS.
Bij Kou. besluit zijn herbenoemd lot bur
gemeester van: Ridderkerk, J. W. Klein;
Westdorpe, F. A. I-Iendrikse; Hemelunier
Oldcphaert en Noordwolde, .1. Krol en Maas-
niel, F. A. II. Wackers, secretaris.
ZEEMACHT.
Bij beschikking van den minister van De
fensie zijn de luits. ter zee der lc kl. L. A. C.
AI. Doorman, J. G. van den Berg, J. J. van
der Have en jhr. F. M. van Suchtelen-van
de Haare, de luitenants ter zee der 2e klasse
J. A. de Gelder, J. Callenfels en A. J. E. Bik,
de officier van den marine-stoomvaartdienst
der le kl. II. J. Oldemans, de officieren van
den marine-stoomvaartdienst der 2e kl. II.
de Vries Ezn. en J. Dijkstra en de officier
van administratie F. C. II. Schlamilch ge
plaatst aan boord van het torpedo-industrie-
schip Schorpioen.
DEPARTEMENT VAN KOLONIËN.
Bij Kc.i. besluit, zijn bevorderd bij het De-
parlement van Koloniën tot referendaris de
hoofdcommies mr. A. J. C. Frantzen; tot
commies de adj.-commiezen A. F. C. Phaff,
mej. II. E. de Zwaan, J. W. F. Guurink en
mej. AI. E. de Zaayer.
KANTONRECHTER TE AMSTERDAM.
Bij Kon. besluit is benoemd tot kanton
rechter te- Amsterdam mr. dr. A. Fontein,
advocaat en procureur, tevens plaatsverv.
kantonrechter te Rotterdam.
NOTARIAAT.
Bij beschikking van den minister van Jus
titie is herbenoemd tot plaatsvervangend lid
der Kamer van Toezicht over de notarissen
en candidaat-notarissen te Middelburg, mr.
S. R. Bakker, kantonrechter te Zierikzee.
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij Kon. besluit is benoemd tot kanton-
rechter te Amsterdam dr. A. Fontein, advo
caat en procureur, tevens plaatsvervangend
kantonrechter te Rotterdam.
DOORBRAAKPLAN ENSCHEDE
GROOTE VERKEERSTUNNEL
EN OPRUIMING VAN KROTTEN
In verband met het drukke doorgaand
verkeer In deze stad, besloot dc gemeente
raad tot goedkeuring van het doorbraak-
plan, door den dienst van Gemeentewerken
ontworpen.
Tot dit plan behoort o.m. de afbraak van
de volksbuurt De Krirn, bestaande uit pl.m.
1-10 woningen. Op die plaats zal een groot
plein komen.
Verder is besloten tot het maken van een
groote verkeerstunnel onder het spoor, nabij
den Hengeloschen overweg, waardoor de
bezwaren voor het internationale verkeer
Munster-Ensohede-Hengelo, enz. aan dien
vaak gesloten overweg verbonden, grooten-
deels worden opgeheven.
De kosten van uitvoering van dit plan
worden op minstens twee millioen gulden
geschat.
„SOCIALE ZAKEN"
EEN ADVIESCLUB VOOR PRAKTISCHE
TOEPASSING VAN WETTEN EN
REGELINGEN.
Met voorkennis van den Ned. Bond van
gemeenteambtenaren en op uitnoodiging
van de afdeeling Socaile Zaken ter secre
tarie te Almelo worden pogingen aange
wend om te komen tot oprichting van een
„Adviesclub voor Sociale Zaken" op den
voet als die voor „Financiën" en „Bevol
king". Medewerking is reeds toegezegd
door de betrokken afdeelingen der secreta-
riën van Den Haag, Delft, Gouda, Dor
drecht, Ermelo, Eibergen en Almelo.
Het ligt in de bedoeling binnenkort een
oprichtingsvergadering te beleggen, die dan
in Amersfoort wordt gehouden.
Het doel der Club is het bestudeeren van
de prnctische toepassing van wetten en re
gelingen betreffende Sociale Zaken en hét
geraken tot een steeds betere outillage der
betrokken afdeelingen.
VRAGEN VAN KAMERLEDEN
DE STEENKOOLPRIJZEN.
De politiek van de Limburgsche mijnen.
Het Tweede Kamerlid de heer Wijnkoop
heeft aan den minister van waterstaat ge
vraagd
Is het den minister bekend, dat in April
1.1. de Limburgsche mijnen overleg gepleegd
hebben, eerst met de Steenkblen.Handelsver-
eeniging (liet Verkoopkantoor van het Rliei-
nisch-Westphalisch Kohjensyndicat) te
Utrecht en daarna met de Belgische mijnen
te Brussel, hetgeen ten gevolge hoeft gehad
algemeenc prijsstijging, voornamelijk van
de Belgische anthraciet en een verminder
den aanvoer der laatste soort, waardoor
thans nog niet voldoende huisbrand is gele-
d kunnen worden?
OVERIJSELSCHE KANALEN
VOOR DE VERBETERING EEN ADRES
AAN DE REGEERING.
Door het z g. Kleine Comité van Actie tot
verbetering der Overijselsche kanalen is een
vergadering belegd op 28 Nov. a.s. te Almelo
waar in behandeling komt een voorstel tot
het zenden van een adres te dezer zake aan
den Minister van Waterstaat.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
In de Novcmber-aflevering van liet maand
blad der Ycrecniging „Nederlandscli Fabri
kaat" blijkt uit een ontvangen brief van een
schoolhoofd in Nederlandseli-Oost-Indië hoe
de belangstelling daar te lande voor de ken-
omtrent wat -Nederland maakt, groeien
de is. zeer zeker een gelukkig verschijnsel.
In dc series artikelen „Onze Kunstnijver
heid". wordt ditmaal een en ander verteld
op het gebied van Metaalbewerking.
"s fabrieksbeschrijving is ditmaal een
el gewijd aan de N, V. Gebr. Van den
Bergh's Industrie en Handel Mij. te Oss,
voorzien van verschillende afbeeldingen.
Van fie nfficieele medcdeelingcn zij in)het
bijzonder de aandacht gevestigd op de mede-
deeling omtrent de in voorbereiding zijnde
„reizende schooltentoonstellingen", welke
door liet bestuur op het oogenblik worden
georganiseerd, en waarvan liet de bedoeling
is onderwijzend personeel en opgroeiend ge
slacht op eenvoudige, doch zeer praktische
wijze een denkbeeld te geven van de wijze,
waarop verschillende artikelen hier te lande
worden vervaardigd.
ook de wettige maatregelen, die men
nam, als zoodanig loven. Hierbij toch
spreekt de levensbeschouwing een
krachtig woordje mede. Het gaat toch
om den geest, waaruit de wetgeving
opkwam, wat men naast bescherming
beoogt, hoe men het volksleven ziet, of
men de welvaart des volks in hooger
licht ziet en waar het zwaartepunt der
spuvereiniteit wordt gelegd of erkend.
In dit alles heeft de diepste levens
overtuiging een beslissende stem.
ANTIREV. JONGEREN ACTIE
Bij den secretaris Tan het Voorloopig
Comité der A. R. J. A., Dr. L. W. G. Schol-
ten, Fred. Hendrikstraat 87 Bis A, Utrecht,
zijn sinds de vorige ongave berichten inge
komen aangaande A. R. Jongeren 'Studie
clubs te Zeist.,Souiburg, Amsterdam, V. U.
Het Comité staat in contact met A. R.
Jongeren te Gouda, Maassluis, Apeldoorn,
Ooslhem, Deventer, Ermelo, Rhoon.
De tweede algemeene vergadering zal
D.V. gehouden worden Zaterdag 30 Novem
ber half drie in het Gebouw van Chr. Soci
ale Belangen te Utrecht
Agenda's met uitvoerige mededeelingen
zijn voor belangstellenden nog in beperkt
getal verkrijgbaar bij den secretaris.
ONZE BURGERWACHT
HET GETAL ELF JUBILEERT.
Onze Burgerwacht, orgaan van de Rot-
terdamsche Burgerwacht, heeft ter herden
king van den llden verjaardag van de 11de
maand van 1918 een propagandanummer
uitgegeven. De heer B. C. D. Hanegraaf,
sous-chef van den staf der Burgerwacht,
schrijft daarin:
Het getal elf is ontegenzeggelijk goed ge-
ïzen. „Le ridicule tue" en de houding van
de toenmalige leiders droeg in zich de kiem
eener mislukking, daar ons Nederlandscbe
olk het bedenkelijke en het dwaze daarvan
maar al te spoedig inzag. Nederland is te
ichter voor dergelijke fantastische droom
beelden. Maar alleen daarop moeten wij ons
toch niet verlaten. Het moet zelfs niet eens
ver behoeven te komen. En daarvoor
zorgt de Burgerwacht".
De heer R. Tilman, voorzitter van den
Ned. Bond van Vrijwillige Burgenvachten,
zet uiteen, dat het voortbestaan der Bur
gerwachten uitsluitend afhankelijk is
hen, die meenen, dat door een geweld
dadige omverwerping van het wettig gezag
betgeen beteekent het scheppen van een
chaos een betere maatschappij is tot
stand te brengen. De gep. hut-gen. J. L. ten
Bosch betoogt, waarom een flinke en parate
organisatie noodzakelijk is, en nog een aan
tal andere bijdragen vullen het nummer.
GROEN VAN PRINSTERER"
TEGEN OPENBARE
ONZEDELIJKHEID
Op 29 en 30 November houdt de „Fédéra-
tion abolitionniste internationale", het ver
bond tot bestrijding van de reglementcering
der prostitutie in het Gebouw der A. M. V. J.
te Amsterdam haar algemeene vergadering,
onder presidium van Mr. A. de Graaf. Daar
zal het plan dc campagne voor de naaste
toekomst worden opgemaakt, en liet pro
gram voor bet Congres, dat waarschijnlijk
n het volgend jaar te Warschau zal worden
gehouden.
Naar aanleiding van deze internationale
Conferentie zal Zaterdag 30 November 2 uur
In het American Hotel een openbare propa-
gandavergadering worden gehouden.
Voor Duitscbland zal daar spreken Prof.
Wolfgang Mittelmayer, een bekend straf
recht-specialist, voor Engeland Dr. med.
Wilson, voor Zwitserland Dr. mod.
VEREENIG1NG VAN CALVINISTISCHE
BURGEMEESTERS, WETHOUDERS
EN SECRETARISSEN
..ONZE HOUDING INZAKE
WEERMACHT EN DEFENSIE"
Na dc openingsrede van den Voorz., den
heer C. P. L. Dommisse, burgemeester
van Maassluis, waarvan we gisteren reeds
verslag gaven, en waarbij hij leedwezen
uitsprak dat de lieer Colijn door verblijf
in het buitenland niet aanwezig kon zijn,
kreeg de heer P. van Rees, burgemeester
van Papendrecht, liet woord voor zijn refe
raat over „Onze houding inzake weermacht
en defensie".
Spr. verstaat onder weermacht de leven
de en doode strijdkrachten, die de regeering
tèr beschikking heeft om den krijg te voeren
en onder defensie de geestelijke krachten.
Spr. schetste eerst de z.g. vredesbeweging en
zeide, dat wat wij kunnen doen om recht
tegenover macht te stellen, door ons moet
worden gedaan, alsook om vrede met alle
mensehen te houden, zooveel ons mogelijk
is. Maar wc verzetten ons tegen ongemoti
veerd pacifisme.
De resultaten van het onderwijs
vaderlandsche geschiedenis op de school zijn
niet bevredigend en bij het onderwijzend
personeel bestaat geringe animo tot het ge
ven van dit onderwijs. Ook op dc bijzondere
scholen, hoewel de toestand er beter is, dan
op de openbare, zijn de resultaten
ouderwijs niet bevredigend. Het is de plicht
van de overbed het onderwijs in dit
te bevorderen.
In „Ons Program" wordt reeds gezegd, dat
het historisch besef der natie een krachtige
factor kan zijn als het bestaansrecht van liet
volk met kracht zou moeten worden verde
digd. Daarom is onderwijs in de vaderland
sche geschiedenis noodig.
Dat de school geen partij mag kiezen wordt
hier en daar reeds toegepast op het onder
wijs in de vaderlandsche geschiedenis. Maar
volgens de wet moet het onderwijs zijn in de
Christelijke en maatschappelijke deugden.
We hebben dus recht te eischen dat het on
derwijs in de vaderlandsche geschiedenis vol
ledig wordt gegeven. B. en W. oefenen ter
zake toezicht uit en hebben dus ook daar
op te letten. Ge leeraard wordt, dat verzweeen
moet worden bij het onderwijs in de vader
landsche geschiedenis de oorlogsepisoden en
dat het aanlecren van vaderlandsche
Oranjeliederen onnoodig is. Doch dat is
strijd met wat in de onderwijswet wordt ge
vorderd, en als men de leiding Gods erkent
invle geschiedenis van oorlog on^Xfedéj dan
doet men daaraan tekort als men in dat
onderwijs den oorlog weglaat.
Men kan niet de geschiedenis van ons
volk onderwijzen zonder te laten zien, dat
1/9 deel van ons volk in de zestiende eeuw,
het hoogste staatkundig beginsel in dien
tijd vertegenwoordigend, den strijd tegen
den geest van den tijd aanvaardde. Hoe
er ook over denkt, niemand heeft het recht
deze bladen uit het boek der historie
ons vaderland te scheuren. Robert Fruin
heeft het al gezegd, dat de geschiedschrijver
van allen de eigenaardigheden, het goed en
het kwade moet waardeeren. Dc vredes-
cultuurgcschiedcnis is niet te onderwijzen
zonder te schilderen Willem I. Mag er niet
van een De Ruyter verteld worden, evi
kranig als een Rembrandt? Een man, d
heelemaal geen vechtjas was, maar zacht
moedig en vroom en in alles het type vat
ons volk? En van een Piet Hein, de eerst'
pikbroek die het bracht tot luitenant-admi
raal, zou niet verteld mogen worden? Hij
bracht regel in ons ontredderd
nam maatregelen, tot verbetering van de
verzorging van het volk op dc vloot. Dat is
dus een stuk sociale zorg, dat hier behan
deld kan worden.
Met artt. 2 cn 42 der L.O.-wet '20 in de hanj
mogen wij verlangen, dat de kinderen op
school de geschiedenis leeren kennen,
als deze zich 1000 i. heeft ontwikkeld in
vaderland. Dat zal ontwikkelend voor
zijn, zonder te voeren tot chauvinisme.
volk, dat zich bewust is van eigen hish
vormt een levende cultuurmacht en kan
meebouwen aan het internationaal monu
ment van dezen tijd. Een afhankelijk volk is
een volk dat fluistert en schichtig omziet,
dat zijn taal verliest en daarmee zijn ziel
Als de Verecnigde Staten van Europa tot
stand zouden komen, dan blijft er nog de
vrees voor knechtschap. Dan hol* moeten wij
waakzaam zijn. In onze duur kochte zelf
standigheid hebben wij onze eigen individu
aliteit. Ons land was door de eeuwen heen
zelfstandig en is dat nog en heeft nog een
roeping te vervullen, daar het eerlijki
keiaar kan zijn dan ooit in het verkeer der
volkeren dc zeer machtigen kunnen zijn.
Leger en vloot wortelen in het vaderland
zooals de eik in den bodem. De geestelijke
spankracht moeten leger en vloot altijd
vanuit het vaderland verkrijgen. En een
weermacht kan alleen doeltreffend zijn als
zij gedragen wordt door clen geest in het
volk, zooals een parlementslid terecht zeide.
Juist nu de Rijksinspectie klaagt over de
resultaten van het geschiedenisonderwijs is
erbetering te krijgen,, zonder art. 25 der
L. O. wet '20 voorbij te zien. Noodig is me
thodisch onderwijs in de vaderlandsche ge
schiedenis. Bij het vervullen van vacatures
"ette men, nu de narigheid der wachtgelders
oorbij is, op den vollen eisch van art. 2 der
L.O.-wet, opdat het schoolkind krijge, wat
de wetgever het heeft toegedacht. Zoo wordt
gewerkt aan de defensie van ons volk. De
taak is moeilijk, soms kiesch, maar edel.
Over het referaat ontspon zich een geani
meerde discussie. Daarna werd de vergade
ring
contant
bezorgen
wij dit
prachtige St.
Nicol aasge
schenk bij U
thuis. De rest
kan worden vol
daan in 36 maan-
delijksche atbe-
talingen van f 17.50
die contant f630.-
mag in schijn niet goed
koop wezen, inderdaad is
ze voordeelig. Het is een
instrument, dat door zijn
rijkdom aan klank en door
de soliditeit van zijn constructie minstens
25 jaar huiselijk genot zal verschaffen.
Heeft U nog een oude, afgespèelde piano
staan, laat ons deze dan voordeelig voor U
inruilen. Onze taxatie is gratis en zal U erg
meevallen. Waarom niet eens even bij ons
aangeloopen om de „Bender" piano te zien
en te hooren
bender/—
LEIDEN een beschrijving
Hoogewaerd ontvangen van de
90 Bender piano m. attesten
Naam
UITVAART
MGR. H. VAN DE WETERING
Zooals te verwachten viel is de uitvaart
van Mgr H. van de Wetering, aartbisschop
van Nederland, tot een indrukwekkende
plechtigheid geworden.
Tegen half tien reed een lange file autos
en rijtuigen de smalle Nieuwstraat in met
vele autoriteiten.
Geleidelijk begon de kathedraal zich met
genoodigden te vullen.
Onder de aanwezigen waren vele hoogge
plaatste personen.
Onmiddellijk na beëindiging van de Gre-
goriaansche zang nam de Pontificale Uit
vaartdienst een aanvang.
In de banken der kanunniken hadden de
bisschoppen plaats genomen in vol ornaat
met zwarte toog en paarse sjerp en met een
paarscn mantel omhangen.
Na het laatstë Evangelie beklom de vica
ris capitularis, deken J. II. C. Jansen, den
kansel tot het uitspreken van een lijkrede,
waaraan het volgende is ontleend:
De sterke is door den sterkere als ter-
sluips besprongen. De man die geen ziekte
kende, droeg als ieder Adamskind de kie
men in zich van den dood. De reuzenarbeid
van volle zeventig jaren heeft zijn schier
onverwoestbare kracht gesloopt. Wat een
menschkundige bpeteznnger voorspelde van
menschen boven tachtig, werd in voor
ons begrijpelijke wijsheid Gods en daarom
tot onze respectueuse dankbaarheid den
bijna 79-jarige „Sterke" bespaard: „last en
smart, omdat alsdan de \erzwakking in
treedt".
Wanneer wij aanstonds het stoffelijk om
hulsel van den ontslapen Kerkvoogd graf
waarts volgen, dan brengen in de Malie
baan de dubbele rijen schoolkinderen naar
voren wat Z. D. H. te Utrecht gedaan heeft
voor het lager onderwijs en op de Kerk
hofslaan geven de in haag opgestelde R.K.
vereenigingen .met hare omfloerste vanen,
die hem een laatste eere-saluut brengen,
ons te aanschouwen wat Monseigneur hielp
organiseeren op godsdienstig, charitatief,
sociaal en cultureel gebied voor stand en
vak, alleen reeds in zijn Bisschopsstaf!.
Na deze indrukwekkende uitvaartdienst
werd onder plechtig orgelspel de lijkkist
vervolgens door de oudste kapelaans van
de l i parochies'der stad Utrecht naar bui
ten gedragen en in den lijkwagen geplaatst
In ongekend grooten getale stond het
publiek langs de wegen geschaard.
De politie had een moeilijke taak, want
nooit zag men in Utrecht zooveel menschen
op straat als vandaag.
Op het kerkhof werd de kist na de ge
bruikelijke begrafenisplechtigheden voor
loopig in den bisschoppelijken grafkelder
bijgezet om later zeer waarschijnlijk in een
eigen graf te worden overgebracht.
te mogen deelnemen, moeten eigen--
handig geschreven, vergezeld van geboorte
akte en bewijs van Nederlanderschap), vóór
of op 20 Juni a.s. bij de Algemeene Reken
kamer zijn ingekomen.
Het examen zal loopen over: a. de hoofd
beginselen van burgerlijk en handelsrecht;
b. Staatsinrichting van Nederland, van Su
rname en Curasao; c. d rekenkunde, be
orknig met gewone en tiendeelige breuken
en de evenredigheden; d. de aardrijkskunde
van .Nederland (typografie, natuurkundige
en economische aardrijkskunde): e kenni*
van de vaderlandsche geschiedenis en var
hoofdzaken der algemeene geschiedend
na 1813: f. de beginselen der Fransche
Enge solie en Hoogduitsche talen. Voort?
zal uit een over een gegeven onderwerp t«
maken opstel worden beoordeeld of on in
hoever de Candida ten in staat zijn hun
denkbeelden ordelijk, duidelijk en in good
Nederlandscli m schrift te brengen
Candida ten, houders van een 'diploma
eindexamen gymnasium, H.B.S. 5-jarigen
cursus, H.B.S. 3-jarigen cursus of M.U.L.O.
diploma of wel van een diploma voor klerk
een der departementen van algemeen
ALGEMEENE REKENKAMER
EXAMEN AMBTENAAR - «,Keii
In Juli 1930 zal bij d Algemeene Reken- S!!r het oordeel
T kamer een vergelijkend examen worden af- ^ton01, genofm5,€ P*l'jk le
Jules Droin, en voor Frankrijk Mad. Avril jgenomen van hen, die wensehen in aanrner- n I\ JI°ma' hechts het exa-
de Ste Croix. king te komen voor een benoeming tot amb- iOVPr vakken a 011 Wei-
De secretaris, de heer Roelfs, juist van een ten-aar bij het college. V)' ,^-L0,n'
belangrijke reis naar Polen. Lithauen, Oos- Tot het examen worden toegelaten man-,np van do Candida ten, voor
tenrijk, Roemenië en Griekenland terugge nelijke candidatcn, geboren tusschcn 1 Juli infAJ ó-.?'J "L.aaninork,nS komen om nu of
keerd. zal spreken over de toestanden iii die 1905 en 1 Juli 1913. Deze leeftijdsgrens gekit ami" en nar 1e worden benoemd, ge-
Icraia r»::iIIionuur
landen en de noodzakelijkheid
_n een niet voor op wachtgeld gestelde Rijksambto- jn u de clJfers. behaald
krachtig doorzetten van den wereldstrijd te naren en voor bij de Algemene Rekenkamer I k
gen de openbare onzedelijkheid in al haar werkzame schrijvers. Ijjr lJRia®8n««"*mden zal later worden
r. werkzame schrijvers. u i zai ln">r ^o"!
Verzoekschriften (ongeregeld) om aan h<Mexam?n «1 «oi°kn 1
