WOENSDAG 20 NOVEMBER 1929
EERSTE BLAD PAG. 2
DE UIT RUSLAND GEBANNEN
JOURNALIST
HIJ NAM TE MOSKOU
EEN BIJZONDERE PLAATS IN
EEN ONPARTIJDIG KENNER VAN
HET SOVJET-RIJK
Wij deelden mede, dat het den bekenden
correspondent van het Berl. Tageblatt te
Moskou geweigerd was om op zijn post te
rug te keeren.
Paul Scheffer was een autoriteit op zijn
gebied. Men luisterde naar zijn meening
over de vaak moeilijk te begrijpen verhou
dingen in Sovjet-Rusland. Herhaaldelijk
was hij de voorlichter van heel Europa over
Rusland. Dat hij nu weg moet wordt een
bewijs geacht van het ingetreden nieuwe
stadium van bewustzijnsverenging en ter
reur, dat ook kenbaar is aan de talrijke
doodvonnissen van den laatsten tijd en de
censuur op letterkundige producten.
De hoofdredacteur van het Berl. Tage
blatt, Theodor Wolff, schrijft naai- aanlei
ding van de weigering van de sovjet-regee-
fing Paul Scheffer opnieuw toe te laten:
„De weigering Paul Scheffer naar Moskou
t« laten terugkeeren, heeft ons geenBzins
verrast Wij hebben ze verwacht en geweten,
dat gezien de toestanden, welke thans in
sovjet-Rusland heerschen, de aanwezigheid
van dezen scherpzienden, aan kennis rijken,
niet beinfluenceerbaren waarnemer, een ge
tuige van zoo erkende autoriteit, voor de
huidige machthebbers onwelkom en hinder
lijk was.
Reeds langen tijd geleden heeft de sovjet-
Russische gezant Krestinski bij mij op te
rugroeping van Paul Scheffer aangedron
gen. Het zou den lieden te Moskou zeer aan
genaam geweest zijn, als wij hun voor de
wereld het odium bespaard hadden en hun
gelgenheid gegeven te zeggen, dat niet zij,
maar wij den lastige uit hun omgeving ver
wijderd hadden.
Dat de wenk met een neen beantwoord,
de vervulling van dezen wensch geweigerd
werd, spreekt van zelf. Evenzeer wees te
Moskou Paul Scheffer den raad vrijwillig
heen te gaan af. Klaarblijkelijk met de be
doeling hem klein te krijgen, werd hij door
„binnenlandsche autoriteiten'' en andere
ijverige aanhangers van den koeis van Sta
lin onophoudelijk gechicaneerd.
Dal alles had geen enkel resultaat. Wij
vvenschen klaarheid te -brengen als men
zich te Moskou van den veelwetendcn en te
waarheidlievenden getuige wenschte te ont
doen, dan was het noodig dit ondubbelzinnig
voor de wereld vast te stellen. Hel was na-
ief, hij een omsluiering van de feiten
onze cn Scheffers hulp te rekenen".
Wolff vertelt dan, hoe aan Scheffer ge
weigerd werd naar Moskou terug te keeren
en vervolgt dan: „Scheffer nam te Moskou
een bijzondere plaats in. T>". hem en tot
hem gewoonlijk het eerst, ging bijna iedere
vreemdeling, die te Moskou kwam, of hij
nu Duitscher, Engejschman, Amerikaan of
Japanner was. Een intieme vriendschap
verbond hem met graaf Brockdorff-Rantzau
die telkens als Scheffer uit Moskou afwezig
was, op zijn spoedige terugkomst aandrong.
Aan vele onderhandelingen cn bemoeiin
gen, met name zulke die dienstbaar moes
ten zijn aan de versterking cn het vrucht
baar maken van de Duitsch-Russische ver-
dragsbetrekkingen, heeft hij deelgenomen
Even uitstekend zal hij op zijn nieuwen niet
minder belangrijken, misschien wel belang
rijker post in Amerika werken, dien hij als
vertegenwoordiger van het Berliner Tage
blatt aanvaarden zal.
Wat Moskou betreft, zullen we ons er
voorloonig toe beperken, door een telegrafi-
schen berichtendienst de gebeurtenissen it
laten reglstreeren, omdat de ervaring bewe
zen heeft, dat onder de geweldheerschappij,
die daar thans doende is, een objectief-cri-
tische berichtgeving volkomen onmogelijk
geworden is.
Deze geweldheerschappij, die alle geeste
lijk uitstekende persoonlijkheden ven de
revolutie verdreven heeft, op de gepeoe
steunt en door terechtstellingen cn inhechte
nisnemingen, schrik verspreidt, wcnscht
haar verdere lotgevallen zonder getuigen
tegemoet te gaan. Nadat de berichten van
Paul Scheffer de wereld vier jaar lang de
afzonderlijke étappes van de ontwikkeling
getoond hebben, toont thans de maatregel,
dien men tegen hem genomen heeft, met
Indrukwekkende duidelijkheid, hoe het
-thans te Moskou gesteld is.
DE PRESIDENTSKEUZE
IN MEXICO
RUBIO, DE CANDIDAAT DER
REGEERINGSPARTIJ GEKOZEN
Gelijk telegrammen reeds gemeld hebben,
is Pascual Ortiz Rubio met groote meerder
heid van stemmen tot president van Mexico
gekozen. In het geheele land hadden bij
de verkiezing ernstige hotsingen tusschon
aanhangers van Rubio en van Vasconcelos
(zijn tegencandidaat) plaats. In de stad
Mexico vielen tien dooden cn vijftig ge
wonden. Ook in Tampico werdén vele per
sonen gedood of gewond. Uit Vera Cruz
worden vier dooden cn twintig gewonden
gemeld. De Amerikaansclie ambassade werd
den geheelen dag streng bewaakt.
Een bericht \an gisteren meldde, dat
Vasconcelos met zijn aanhangera over de
grens gevlucht is nadat zijn tegencandidaat
gekozen was. Hij zal daar wel verstandig
aan gedaan te hebben, de methoden in zijn
land in aanmerking nemend.
Ortiz Rubio, de candidaat der regeerings-
partij, die de „revolutionnaire partij" heet,
was van beroep civiel ingenieur. Hij komt
uit een conservatieven kring. Zijn vader
was landeigenaar en advocaat, zijn eene
oom aartsbisschop van Guadalajara, zijn
andere oom gouverneur van den staat Mi-
chocan.
Rubio's politieke carrière gelijkt in veel
opzichten op die van zijn tegencandidaat
Vasconcelos. ITij gaf, evenals deze. in 1910
gehoor aan Madero's roepstem, streed mèt
Carranza tegen Huerta; hij scheidde zich,
na in 1916 gouverneur van Michocan te
zijn geweest, van Carranza af koos toen
Obregons partij. Tijdens Obregons eerste
presidentschap was hij Vasconcelos' collega
ais minister van Verkeerswezen. Korten
tijd daarna ontstonden politieke meenings-
verschillen tusschen Rubio eenerzijds, en
Obregon en Galles anderzijds, ten gevolge
waarvan Rubio naar den diplomatieken
dienst werd overgeplaatst. Hij was gezant
te Herlijn en te Rro de Janeiro. In 192$
heeft hij zich echter weer met Calles ver
zoend cn werd minister van Binnenland
sche Zaken, zoodat hij thans als candidaat
der regeeringspartij kon optreden.
Zooals dat meestal gebeurt, is ook dit-
mnal deze candidaat er met vlag en wim
pel gekomen; de regeering heeft hij zulke
dingen nog immer grooten invloed in
Mexico.
„STRATEGISCHE
SPOORWEGEN" VERDWIJNEN
EEN FRANSCH-DUITSCHE
OVEREENKOMST
Officieel is nog steeds niet erkend, dat
Duitschland en Frankrijk een overeenkomst
hebben getroffen over het opbreken van
één spoor op enkele dubbelsporige lijnon in
de Palts, die in de richting van de Fransche
grens loopen en als strategische lijnen wor
den aangemerkt. Sedert Der Deutsche het
eerste bericht daaromtrent uit Trier kreng
en een Fransch blad het den volgenden dag
bevestigde, is echter op de bedoelde lijn het
opbreken begonnen, zoodat aan de juist
heid van het bericht nauwelijks meer te
twijfelen valt.
De Frankf. Ztg. vraagt in verband danr-
meo hoelang de rijksregeering in dezen nog
verstoppertje zal spelen en verwijt haar dat
zij in de Palts zelfs noodzakelijke werken
tegenhoudt. Zoo op het traject Munster a.
Stein-Obuhheim, waar twee bruggen over
de Nahe zoo zwak zijn, dat de treinen er
alleen heel langzaam overheen mogen rij
den. De spoorwegmaatschappij heeft deze
bruggen willen versterken, maar toen is
van hoogerhand een tegenbevel bekomen,
dot de Frankf. Ztg. onverantwoordelijk
acht.
Hetzelfde blad meldt, dat men op ge
noemde lijn sedert Maandag van de vor'ge
week bezig is één spoor op te breken.
wil hij-
zal voorloo-
overgebracht
luchtelingen-
EMIGRATIE VAN DUITSCHE
KOLONISTEN UIT RUSLAND.
Het leven onverdraaglijk geworden.
Naar uit Moskou wordt gemeld, heeft de
SovjetregeerixiR tot nu toe geen beslissing
genomen omtrent de emigra'1 e dor Dui-
Bclie communisten uit de Sovjet-Unie naar
hot buitonland. In Moskou kwamen opnieuw
enkele groepen Du'tsche kolonisten aan, die
va-n de Sovjetamb'ennren paspoorten ver
langden voor het vertrek uit de Sovjetunie.
I)e SovjetregeeVing eischt voor dc afg fte
van ieder pas-poort 220 Roebel.
Dultscha hulp aan dc kolonls'en.
Volgens h*et „Berl. Tago-bl." wordt er aan
gedacht, ew gedeelte der Duitsche kolonis
ten uit Rusland te helpen, door hun gele
genheid te geven zich in DuPschland
te vestigen, terwijl men de oveh gen v
slaan in 'hun pogingen om naar Cana
Brazilië te cmigreeren.
Eon gedeelte der kolonistc
pig waarschijnlijk worden
naar een der nog bestaande
kampen.
Ook werdt de henoemiDg van een riiKH-
eommissaris overwoeen, waardoor een rijks
dagafgevaardigde, di e reeds ervaringen op
dit gebied heeft, in aanmerking zou komen.
De „Lokalane.eiger" meldt, dat, de Duitsche
consul-generaal Schlesingcr te Moskou is
aang'■kooien met een machtkring voor de
Duitsche ambassade te Moskou van het
Duitsche Departement van Buitonlandsohe
Zaken tot het verleenen van een v sum voor
Dui'sch!and aan duizend kolonisten. De
Sovje'-regeering heef: zich bereid verklaard
zooveel emigratie-paspoorten uit te mi,con.
Het staat echter nog nie! vast, of liet trans
port der Duitsche kolonisten van Moskou
naar het Wolga geh eel, vanwaar zij znn ge
kom°-\ in verband hiermede zal worden
stopgezet.
ITALIA'S HANDEL
ROMF., 19 Nnrcm,v?r. Met het s s. Romo is
een delegatie van 30 Italiaansche kooplie
den, van Ctiina naar Japan vertrokken, die
ten'dfW heeft de verkoop van Italiaansche
producten in «lie landen te bevorderen.
AARDBEVING IN LABRADOR
Het Kon. Ned. Meteor. Instituut te De Bilt
deelt mede. Gisteravond om 20 uur 39 min
40 sec. G. T., werd aan het Meteorologisch
Instituut te I)e Bilt een zeer sterke aard
beving opgeteokend. Afstand 4300 K.M. Oor
sprong in of nabij Oost-Labrador. Blijkbaar
is dit de aardbeving, die gister in verschil
lende stalen in het Noord-Oosten van de
Ver. Slaton gevoeld is.
HALIFAX. 19 November. Ook in geheel
Nieuw-Schofland, Nieuw-Brunswijk cn het
Oostelijk gedeelte van dc provincie Quebec
zijn gister hevige aardschokken gevoeld.
DE ENGELSCHE MIJNWERKERS
FEDERATIE
Londen, 19 Nov. Herbert Smith heeft af
gezien van het presidentschap der mijnwer-
korsfedoratie, in verband met de recente
voorvallen ten aanzien van dc regeerings-
voorfttellen betreffende het kol en vraagstuk.
Op 7 November besloot de conferentie van
mijnworkersgedelegeerden dc mijnwerkers
aan te radenhet regeeringsvoorstel te ac-
ceptecren. De gedelegeerden voor Yorkshire
daarentegen, onder leiding van Smith, be
sloten te vertrekken zonder aan de. stem
ming te hebben deelgenomen, aangezien zij
zich op het standpunt stelden, dat ieder
district voor zich zat moeten beslissen of zij
het voorstel accepteren. Zij vonden dat zij
geen mandaat hadden voor een dergelijke
beslissing. Sindsdien heeft iedere distri ets-
raad een overweldigende meerderheid be
haald. met uitzondering van Yorkshire. Mor
gen zal de tweede gedelegeerdenconferentii
te Londen aanvangen ten einde het districts
resultaat na te gaan, waaitiij Smith opnieuw
vonrz tter zou zijn. Thomass Richards
door ile i :'>!v. erkers gekozen om voorloopig
op te treden.
FABRIEKSBRAND.
ROSLAU, 19 November. De. groote Mü-
lilenwerke le Mednsdorff zijn vaas-nacht door
een enorme brand verwoest. Deze brok van
morgen tegen half vier uit. Toen de Mühlen-
erke op de benedenverdieping nog
DE GISTING ONDER
DE INLANDERS TE DURBAN
EEN TACTISCHE MANOEUVRE
VAN HERTZOG?
Or COMMUNISTISCHE STOKERIJ?
In een telegram uit Johannesburg aan de
„Manchester Guardianwordt critiek ge
oefend op de houding der Zuid-Afrikaansche
regeering tegenover de inlanders te Durban.
Het telegram zegt dat thans wel alles rus
tig is te Durban, doch dat de uitwerking
van de jongste invallen en het gebruik van
machinegeweren, bajonetten en traangas-
venvekkendo bommen tegen de inlanders
in de heele Unie volstrekt heilloos is.
Overal maken thans de gematigde leiders
plaats voor extremisten. De somberste kant
aan de geheele zaak is, dat de invallen te
Durban een coalitie te zien geven tusschen
de ultra-loyale Engelschen in Natal en de
ultra-republikeinsche Afrilcaanders in
Transvaal, waarvan Pirow, de minister van
Justitie, die persoonlijk den inval leidde,
de werkelijke leider is. Deze twee groe
pen zijn slechts verbonden door het geloof
in repressieve maatregelen tegen de inlan
ders. De inval is volgens den correspondent
een poging tot het verkrijgen van den steun
der Naialsche leden om de regeering in staat
te stellen de „Riotous Assemblies Bill" (een
wetsontwerp tegen oproerige vergaderin
gen) te doen aannemen, evenals de wetten
van Hertzog, waarbij het kiesrecht der in
landers in de Kaap word afgeschaft.
De minister van justitie van Zuid-Afrika
Pirow heeft intusschen in een rede gezegd,
dat de regeering zich geplaatst ziet voor
een ernstige gisting op groote schaal onder
de inlanders, die aangewakkerd wordt door
talrijke organisaties, in vele gevallen verhon
den met, en in ieder geval in contact met de
communistische partij en rechtstreeks en
duidelijk handelend op instructie van de
derde internationale.
Pirow voegde erbij, dat de gisting onder
de inlanders zich niet alleen voordoet in de
Zuid-Afrikaansche Unie maar zich ook be
gint uit le strekken over Zuid-Rhodesië.
DE ITALIAANSCHE TAAL-
DWINGELANDIJ
Wolff meldt uit Innsbrück. In Zuid-Tirol
is dc onlangs uitgevaardigde taalverorde
ning, volgens welke in het openbare leven
alleen nog rnaar dc Italiaanschc taal ge
bruikt mocht worden, verzacht.
Op de spijskaarten der restaurants wordt
het Duitsch weer toegelaten, wanneer bo-
\enaan het Ilaliaansch staat.
Dc kooplieden mogen in hun brieven aan
den Italiaansohen tekst een Duitsche ver
taling toevoegen.
TEGEN COMMUNISTISCHE
PROPAGANDA
SAMENWERKING VAN PALESTINA,
EGYPTE EN SIRIE.
Er zal een gemeenschappelijke conferentie
van de regeeringen van Palestina, Syrië en
Egypte gehouden worden om over maatrege
len te beraadslagen tegen de communisti
sche propaganda in deze landen. Politiek
verdachte individuen nullen volgens een al
gemeen stelsel bewaakt worden. Ook zal
worden samengewerkt bij het opsporen van
geheime communistische drukkerijen. Het
plan is ontstaan na het ontvangen van be
richten over betrekkingen van den Arabische
geestelijkheid te Jeruzalem met dc commu
nisten in Palestina.
POINCARé GAAT VOORUIT
bedrijf was, stond het bovengedeelte reeds
i volle vl"n. De brandweren van Roslau,
P \RIJS, 19 November. Poincaré's toestand Dessau en andere omliggende plaatsen ver
is zeer bevredigend. Hij gaat langzaam voor- leenden assistentie, doch de fabriek brandde
ujk' totaal af. De oorzaak is nog niet bekend.
MANDSJOERIJSCHE STEDEN
DOOR DE RUSSEN BEZET
LONDEN. 20 Nov. Uit Moekden wordt ge
meld, dat de stedon Dalai Nor en Mandsjoeli
in de omgeving waarvan lievige gevechten
waren uitgebroken tusschen Russische en
Chineesche troepen door de Russen zijn
bezet
Dc Chineezon hebben groote verliezen ge
leden. Dinsdagmiddag te 12 uur duurden de
gevechten nog voort.
De Sovjettroepen maken gebruik van
tanks, vliegtuigen en moderne artillerie. Ook
op andere plaatsen van het front overschrij
den de Sovjettroepen de Chineesche grens.
DE RUSSISCHE AMBASSADEUR
TE LONDEN
LONDEN, 20 November. De nieuwe Rus
sische ambassadeur te Londen Sokolnikof
wordt binnen li dagen te Londen verwacht
De Engelse he ambassadeur te Moskou zal
tegelijkertijd voor liet aanvaarden van zijn
functie naar Moskou reizen.
Van de gewoonte voor de aankomst van
den ambassadeur een «zaakgelastigde aan te
stellen, is afgezien, daar Sokolnikof onmid
dellijk na zijn terugkomst de door de Brit-
sche regeerimg geëisehte toezeggingen inzake
de propaganda moet geven, cn eerst daarna
<le betrekkingen als hervat kunnen worden
beschouwd.
IN 1917 EN NU
Rede van een voormalig kapitein van een
Duitsche onderzeeboot in Engeland.
Op initiatief van den Britschen marine
officier Lewis, die tijdens den oorlog door
een Duitsche onderzeeboot gevangen was ge
nomen, hield de En«golsehc Volkenbondsver-
eeniging te Reading Maandagavond een zeer
druk bezochte receptie, waar als gast werd
ontvangen de Duitsche voormalige kapitein-
tcr-zee Ilashagen, die toenmaals comman
dant van genoemde Duilsche du1 kboot was
Nadat Captain Lewis het woord had gr
voerd, kreeg kapitein Ilashagen het woord,
die eraan herinnerde, hoe hij Captain Le
wis gedurende diens gevangenschap aan
boord van zijn duikboot, in drie weken tijrts
had leeren kennen. Zij kwamen toen tot de
wederzijdsche erkenning, dat elk hunner
het bplang van zijn land op het oog had
gehad en tenslotte waren zij het over ver
schillende zaken eens geworden. Dat was
te danken aan den goeden wil van weer*
kanten.
Spr. had het vervolpens over de Duitsch-
Enpelsche samenwerking. Er is een tijd ge
weest, dat de kapiten van een Duitschen
onderzeeër nu niet bepaald de populairste
spreker in Engeland was, en zelfs nu meen
de Spr. n«?g «wel liet tegendeel te mogen zee-
gen. Maar dat Spr. niettemin thans op deze
plaats bet woord kon voeren als gast. acht
te hij oen waardmol toeken voor da eenheid
en den goeden w' 1, die weer op de wereld
terugkeert. Zoowel kapitein Ilashagen a's
cap'ain Lewis werden door de talrijke aan
wezigen hartelijk en uitbundig toegejuicht.
RECHTSHERSTEL VOOR DE
VLAMINGEN
GENT ALS TOETSSTEEN
Geen verplichte Fransche leergangen
Vlaamsche ongianisaties «van allerlefi soort
bedelven minister Jaspar onder moties,
waarin de alpeheele vervlaamsching der
Gentsehe Hoogeschool wordt gcëischt. Ir.
Brussel gisteren de Katholieke Vlaamsche
Landsbond in buitengewone vergadering
bijeengeweest. Daar werd Uiteengezet:
1. De tijd der compromis is voonbij; 2. de
katli. Vlamingen wensehen een zuivere wet
op de vervlaamsching der Gemtsche Hooge
school, indien er tot nog toe geen zuivere
«wetten op taalgebied bestaan, zou dit dan
de eerste dienen te zijn; 3. Gent wordt be
schouwd als inzet van rechtsverwezenlijking
Gent mag niet dienen arn te paaien; 4. een
maatregel als deze tot vervlaamsching van
Gent is van meer gewicht voor het land
dan wijziging der supertaks. Do kwestie van
Gent is vóór de Vlamingen een toetssteen,
een waarborg, voor de mlin of meer goecte
trouw waarmede dé beloften van rechtsher
stel werden afgelepid; 5. nog nooit hebben de
Vlaamsche gekozenen een zoo gunstig ter
rein en een zoo merkwaardig psychologisch
moment gehad om Vlaanderen te doen recht
geven. Gansch Vlaanderen steunt op dit
oogenblik hunne standvastigheid.
Uit d-e besprekingen blcrk welke stem
ming over gansch het Vlaamsche land
«heerscht: een steinm'ng van verontwaar
digd verzet tegen de liberale weigeraars, de
rotsvaste wil om nu onmiddellijk Gent, zon
der verminkingen, te veroveren.
Een motie werd aangenomen, waaraan de
Landsbond „als waarborg en inzet der volle
dige oplossing van heel het Vlaamsche
vraagstuk", eischt „de onmiddellijke, on
verminkte cn definitieve vervlaamsching
van heel de Gentsrhc Hoogeschool, op grond
der volstrekte gelijkheid tusschen de twee
Staatshoogescholen"; De lergadering sprak
zioh verder uit tegen eiken maatregel dia
het prinr pe der zuivere vervlaamsching
zou tegenwerken, o.m. tegen elke poging
om de vrijwillig Fransche facultatieve leer
gangen op een of andere wüze in feite ver
plichtend te maken; mén iVcht. hulde aan
de katholieke Vlaamsche gekozenen, die
krachtdadig op het standpunt van den
Landsbond s'aan en verwachtte met ver
trouwen dat zij „dit programma onvern* nkt
zullen blijven hooghouden tegenover elke
mogelijke politieke, «verwikkeling en tegen
de drijverijen der kleine liberale minder
heid".
LLOYD GEORGE
Lloyd George, die sinds 1890 lid is van het
EngeTsch-paxlcimerj1:, is door het overlijden
van T. P. O' Connor „vader van het lager
huis'' geworden, zcoails de titel luidt voor
hem die het langst onafgebroken lagerhuis-
lid is. O' Connor was lid sinds 1S90.
Op Lloyd George volgt sir Austen Cham
berlain, die n 1892 lid van het parlement
werd en sinds dien lid is gebleven.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Sprang, cand. D. Bouman
te Veenendaal. Te Ocliten. K. P. Datema
te Tholen.
Bedankt: Voor Minnertsga, (toez.) W.
G. Krijkamp te Sasscnheim.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. J. Dijkstra hoopt Zondag 8 December
a.s. afscheid te nemen van de Geref. Kerk te
Grijpskerke en Zondag 22 Dec. d.a.v. intrede
te doen te Harderwijk, na bevestiging door Ds.
H. M. Ploeger, van Appelscha.
Ds. T. Jonker hoopt afscheid te ne
men van de Ned. Hervormde Gemeente te Jou-
re op Zondag 5 Januari a.s. en Jondag 12
Jan. d.a.v. intrede te doen te Marram, na be
vestigd te zijn door Ds. H. Gerbrandy, emeri
tus-predikant van Marram, wonende te Sneek-
Dr. H. W. van der Vaart Smit is
voornemens Zondag 15 December a.s. afscheid
te preeken te Zuid-Beijerlarai en op Zondag 22
Dec. d.a.v. intrede te doen te Groote Lindt
(gem. Zwijndrecht). Als bevestiger hoopt op
te treden Ds. A. Rolloos, van Zwijndrecht.
ALG. SYN. COMMISSIE-NED. HERV. KERK
Ter najaarsvergadering te Den Haag her
innerde de Voorzitter Dr. G. J. Weyland aan
het overlijden van Ds. J. Quast te Utrecht,
nestor onder de predikanten, aan wijlen Ds.
G. E. M. Picard, in leven Waalsch predikant
te Arnhem cn vele jaren lid der Synode,
aan wijlen Prof. Dr. D. T. Cannegieter te
Utrecht, in leven rustend hoogleeraar der
Ned. Herv. Kerk.
Nadat de nieuwe leden der Commissie
waren verwelkomd, bracht de Secretaris Ds.
D. den Breems verslag uit van de tusschen-
tijds verrichte werkzaamheden. Dankb'
werd gememoreerd, dat thans volkomen
overeenstemming is verkregen tusschen de
Algemeene Synode, bepaaldelijk haar Com
missie voor de Kerkelijke belangen van het
a.s. Zuiderzeegebied, en het, meer voor dt
stoffelijke belangen opgerichte, Zuiderzee-
fonds.
Met het oog op de voordrachten voor steun
uil Synodale fondsen werden tot provinciale
correspondenten benoemd: voor Gelderland
Mr. H. E. Cost Budde; voor Zuid-Holland
G. van Dijk; voor Noord-Holland Dr. G. J.
Weyland; voor Overijssel on Ufrecht C. J.
van Paasscn, voor Zeeland J. W. Bolt; voor
Friesland F. 'I'ammens; voor Groningen en
Drenthe A. M. Bloem; en voor Noord-Bra
bant en Limburg II. M. Tromp.
Ook heeft de Synode aan ue Synodale
Commissie opgedragen nauwkeurig te om
schrijven, welke taak een commissie zal
hebben te vervullen, die haar aandacht zal
wijden aan het groote stadsprobleem (Hand.
1929. bl. 392). Hierover zal de vice-president
in de Mei-vergadering rapporteeren.
Het aantal leden van de Commissie voor
de samenstelling van een vervolg op den
Vervolgbundel der Evangelische Gezangen
zal van 5 op 6 worden gebracht.
Bij de ringen zal door tusschenkomst van
de kerkelijke besturen een onderzoek wor
den ingesteld naar de te vervullen vacature-
beurten in Gemeenten, die stelselmatig va
cant blijven (zie Handel. 1929, bl. 434).
RECHTS EN LINKS.
TELEGRAMMEN
NEGEN ZEEKABELS DCOR AARDBEVING
GESTOORD.
NEW-YORK. 19 Nov. Maandag werd tus
schen New-York en Nieuw Se,hotland oen
aardbevingwaargenomen, welke evenwel
niet van groote hevigheid was. Niettemin
zijn door deiw aardbeving negen van de een
cn tuttig telegraafkabels naar Europa ge
broken. Van deze negen kabels bohooron
twee aan de Western Union on drie aan de
Conrmercieele maatschappij.
GEVOLGEN VAN DE SKLAREK-AFFAIRE.
BERLIJN, 19 Nov. De sne-dem. „Vor-
waerts" meldt, dat bet districtsbesHiur van
de federatie Groot-Berlijn der Soc.-Dem.
Partij besloten heeft den directeur-generaal
van do Berlijnsche Haven-Mij., Schuenkig,
uit de partij te zetten wegens zijn betrek
kingen met de gebroeders Sklarek.
EEN KONINKLIJK DECREET OVER DE
SPAANSCHE ACADEMIE VOOR
RECHTSWETENSCHAPPEN.
MADRID, 19 Nov, Primo de Rivera heeft
fW- rlorrn,, O
d mie voer Rcch swetensohappen on bonden
Titans is een Koninklijk u u.igcs.
digd volgens hetwelk een nieuwe Academie
zal wor«jen gesticht in de plaats der voor
malige, welke Academie uit 100 bu tenge
wone leden zal bestaan, van wie de helft
door de regeering zal worden benoemd.
KARACHAN TE BERLIJN.
BERLIJN, 19N ov. De plaatsvervangende
commissaris voor Bulten 1. Zaken «Jer Sovjet
Unie, Karachan. is Maandagavond te Berlijn
aangekomen. Het doel van zijn bezoek is
onbekend.
VERTREK DER DUITSCHE DELEGATIE.
BERLIJN, 19 November. De Duitsche dele
gatie voor de Snar-onderhnndelingen. be
staande uit: Staatssecretaris buiten dienst
Von Simson, Geheimrat von Friedberg, ge-
zantschapsraad I)r. Vogt en regeeringsraad
Dr. Winger van de persafdeeling, heeft zich
Dinsdagavond naar Parijs begeven.
DS UITBARSTING VAN DE MONT PELEE.
PARIJS, 19 November. Naar de sysmogra-
fische wacht te Fort de France op het eiland
Martinique mededeelt, vlamden in den nacht
van Zaterdag op Zondag lichtkogels om-
hoog, welke tot 5 uur 's morgens betrekke-1
lijk in kracht toenamen. De gouverneur
heeft de bewoners der omliggende eilanden j
aangemaand zich in veiligheid te begeven.]
Te IJ m u i d e n-0 o s t heeft cle Vereeniging
van Vrijzinnig-Hervormden onderhandelingen
geveerd met de Kerkvoogdij der Ned. Hervorm
de Gemeente ter plaatse omtrent ev. destitutie
van een deel der dcor vrij zinnige lidmaten be
taalde kerkelijke belasting. Toezegging is ont
vangen, dat 'n flink percentage aan de afdee-
ling der Vrijz.-Hervormden zal worden te
rugbetaald.
VERKIEZINGEN.
In de Ned. Hervormde Kerk:
Boskoop. Voor 2 Notabelen. De aftre
dende Vrijzinnigen zijn herkozen met 118
stemmen tegen 110 en 113 op de gemeen
schappelijke rechtzinnige candidaten van
Confessioneelen en Gereformeerden, liet
College van Kerkvoogden cn Notabelen
blijft hierdoor in zijn geheel vrijzinnig.
Hoogeveen. Voor 9 gemachtigden tot
het Kiescollege zijn gekozen da Gerei, ^candi-
daten van „Evangelie en Belijdenis''. De con
fess. candidaten van „De Vnderlandsche Kerk''
bleven in de minderheid.
kerkgebouwen.
Te Deventer is in een gecomb. vergade
ring van Kerkeraad en Kerkvoogdij der Ned.
Herv. Gemeente een plan opgesteld tot kerk
bouw in de buurtschap E p s e. Nadat de Ge
meenteleden te Epse hun bijdragen hadden toe
gezegd, heeft ook de Kerkvoogdij een bedrag
beschikbaar gesteld. Er ontbreekt nu nog eer
bedrag van ongeveer f 5000, waarvooi
een beroep wordt gedaan op de Gemeenteleden
in de stad Deventer. De aanwas der bevolking
maakt het noodzakelijk dat Epse een eigei
kerk krijgt.
VERSLAPT KERKELIJK LEVEN.
Het „Maandblad van den Bond van Geref.
Jongeren" schrijft over den toestand in sommi
ge rechtzinnige Gemeenten der Ned. Hervorm
de Kerk in de Classis D.ordrecht het
volgende:
„Luister hoe het verslag betreffende de
Persoonlijke Kerkvisitatie in de jaren 1928
en 1929, uitgebracht aan de Algemeene Sy
node, spreekt over de Classis Dordrecht:
„Bijna overal wordt geklaagd, dat er zoo
weirvigeji zijn, die vragen om belijdenis des
geloofs te mogen afleggen. Te Wijngaarde
had dit zelfs in de laatste tien jaren niet
meer plaats, te Bleskensgraaf in de laatste
12 jaron iiiet, te Brandwijk van 1919 tot
1927 niet
„Het H. Avondlmaal wordt te Wijngaarden,
Bleskensgraaf, Molenaarsgraaf en Arkel
slechts éénmaal 's jaars bediend; te Oud-Al-
blas, Brandwqk, Ottoland, Goudriaan en
Hoog-Blokland tweemaal.
„Stemt dit over 't algemeen tot droefheid,
de deelneming is nog véél hedroevender. Zoo
komt te Wijngaarden alléén de Kerkeraad
éénmaal 's jaars aan Tafel, ran de Gemeente
nooit iemand; te Bleskensgraaf behalve de
Kerkeraad 4 a 5 gemeenteleden; te Oucl Al-
blas S a 10, te Brandwijk 2 a 3, te OtJtoland
alleen de ouderl ngen met 4 5 gemeente^
leden, de ciakcnen nooit, evenzoo te Gou
driaan: te Hoornaar blijven als regel de mees
te Kerkeraadsleden weg, en ook te Hoog-
Blokland gaat de Kerkeraad niet altijd aan.
Het allertreurigst is het te Molenaarsgraaf,
daar komt éénmaal per jaar het hoofd der
School met zijn vrouw aan Tafel; zijn die er
niet, dan kan de Avondmaalsbediening niet
doorgaan, want noch de Kerkeraad, noch een
der andere Gemeenteleden nemen ooit daar
aan deel".
Het blad meent de volgende conclusie te
mogen trekken: „Zieh'er d" vracht van een
prediking, die met en1:-?'" uitwendige ken
merken van ..zuiverheidgesierd, "bedekte
lijk de geest rarleidt en de vreeselijkste ket
terijen voedt zich uitgevende voor echt Ge i
reformeerd!" I
Weerbericht.
Barometerstand.
Verwrichliutt vuu bei I." «rtuk Mmeor»
L ln»i««-iin H» IP"
Meest matigo Zuid-Oostelijke tot Zuid-
Westelijke wind, gedeeltelijk bewolkt, wel
licht enkele regenbuien, weinig verandering
in temperatuur.
Storm sein.
Ontvangen 20 Nov. 9.20 u. v.ra. Attentie-
sein neer.
BEGRAFENIS-Ds. B. MEIJER.
Te Ierseke heeft onder overgroote belang
stelling de begrafenis plaats gehad van Ds. B.
Meijer, in leven predikant der Geref. Kerk
aldaar. In het kerkgebouw had te voren een
samenkomst plaats, waar ook het Gemeente
bestuur en naburige Kerken zich hadden doen
vertegenwoordigen. Achtereenvolgens werd het
voord gevoerd door: Ds. A. Scheele, van
Kapelle-Biezelinge; ouderling Steketee, namens
Kerkeraad en Gemeente; Ds. R. J. van der
Veen, van Gces, namens de Classis Goes; Ds.
J. de Boer namens de Kerk van Brouwers
haven, die vroeger door den overledene gediend
werd; door Ds. G. Th. van Beusekom, predi
kant tfer Ned Hera. Gemeente van Ierseke;
en door Ds. D. Scheele, van Middelburg,
namens de familie een woord van dank spie
kend. Daarna had de begrafenis plaats.
HET DOMINEESGEWAAD.
Ds. A, Jansens, van Langerak schrijft in de
„Geref. Kerkbode" der Classis Gorinchem het
volgende:
„Over de uitwendige verschijning der do-
mince's is dikwijls heel wat stof opgejaagd.
Met 'n ijver, 'n betere zaak waardig, heeft
men gekritiseerd, gedelibereerd en geboomd
over d.nt hoogst gewichtige onderwerp van
je welste.
Reeds in vorige eeuwen schijnen onze
voorvaderen en zeker niet in 't minst, onze
voor-moeders hun aandacht eraan gewijd te
hebben.
In den pruikentijd was men als dominee
zuiver in de leer als 'n statige pruik het
waardige caput van den pastor sierde.
O die pruik! Daar zat geleerdheid in. Dat
was 'n on bcdri egel ijk kenmerk van recht
zinnigheid. Dat gaf 'n brevet van godzalig
heid. Wie met z'n natuurlijke haar in 't
publiek durfde te verschijnen, nu, die had
den komenden rustdag zeker minder men-
schen onder z'n gohoor.
Ik heb den ouden Ds. Impota eens hooren
zeggen in 'n lezing, die hij in het groote
Yeikooplokaal te Rotterdam hield over „Jo-
docus van Lodenstein", dat Lodensteins ge
meenteleden eens zeer boos op hem geweest
Nu, dat is niet zoo heel bizonder.
Want dat zal wel meer gebeurd zijn en
dat komt nóg wel voor, dat. sommige men-
sclien boos op dominee's zijn.
Waarom waren de menschen boos op den
godzaligen Lodenstein'?
Kijk, omdat hij op 'n gooien dag met 'n
steek over straat liep.
Ik herzeg: met een steek. Je weet wel:
zon'n hard bolletje met drie schepraderen.
Dat nam men hem kwalijk.
Want de steek; de eerst beruchte en later
beroemde steek, kwam oorspronkelijk v»u
het Fransche hof. Daar hadden de lichtzin
nige hovelingen uit iideiheid besloten den
steek te gaan dragen. Later werd dit hoofd
deksel ook gedragen door hoeren.
En ook Lodenstein nam de vrijheid z'n
hoofd te tooien met genoemde driejnint. Toen
noemde men den godzaligen man „we-
reldsch". Nu, dat was Lodenstein heelemaal
niet.
Hij was juist 'n man van de puriteinsche
zede.
Maar de menschen konden niet zien. dat
hij n steek droeg. Dat was toch wat! Hij
heeft 't echter \oor de menschen niet ge
laten.
\\felnu, diezelfde driepunt werd later een
kenmerk van bizondpre godzaligheid en eer
baarheid en waardigheid.
En daarbij: de korte broek met zilveren
gespen en 'n soort rok met zijden strooken
op den rug en van voren nog 'n bef. Kijk,
het echte dominee's gewaad. In mijn
jeugd heb ik dikwijls de dominee's zoo zien
lonpen.
Later kon de steek 't niet meer bolwerken.
De hooge. hoed kwam.
Maar, maar, toen was er weer beweging
in de gemoederen.
Dat was toch verschrikkelijk, dat 'n domi
nee den steek durfde af te zetten en 'n h«x>ge
„zijden" ging dragen.
Dat is zelfs Prof. Brummolkamp wel eens
ten kwade geduid. Maar Prof. Brummelkamp
lachte en zong.
En nu. in ónzen tijd, is ook de hooge hoed
in verval.
Ook dat vinden vejen niet goed, want zulk
oen hoed staat zoo waardig, zie je! Hoewel
ook de koetsier op den bok en de student als
hij gaat fuiven dikwijls gebruik maken van
meergenoemde „hoofdzaak", toch moet vol
gens velen de dominee ciok zulk een ng-
tonnetje dragen (door ouderwctsche men
schen werd vroeger in Zeeland de hooge
hoed een tonhoed genoemd).
Dc dominee's echter dragen hem weinig
meer.
De hoed is ook 't voornaamste niet.
Maar voor vele menschen schijnt lilj wel
iets gewichtigs".
MED. BIJBELGENOOTSCHAP.
Op Maandag 18 j.l. werd, onder leiding
van Ds. S. Kamper te Meerkerk als loco
voorzitter, te Den Haag een vergadering
gehouden der provinciale commissie, gevolgd
door een provinciale vergadering der af-
doei'ngen van het Ned. Bijbelgenootschap in
Zuid-Holland.
Nadat op eerstgenoemde vergadering als
afgevaardigden naar ds CentraJe Commis
sie voor het Binnenland, die op 21 Nov. a.s.
te Amsterdam zal vergaderen, daren be
noemd de heeren J. I. Westsrmann en .Tbr.
,T. M. M. van Asch van Wijck, beiden te Den
Haag. werd vervolgens hot werk In de
verschillende afdeel'ngen besproken. Ge
sproken werd o a. over de vraag, of het op
den weg van het Genootscha.D ligt om by
niet-Kerkelijk gesloten huwolifken een hu-
weijlksbijbel aan de jongrehuwden ter hand
te stellen. Men kwam tot de conclusie, dat
de afdeel-ngen dat zeer wel zouden kunnen
doen. maar dat liefst steeds een dergelijke
huwel'iksbiibel ter aanbieding door den Ker
keraad of Evangelisatie moet beschikbaar
gesteld worden en slechts wanneer <T t minder
goed zou kunnen, door de afdeeling tot uit
reiking daaraan moet worden overgegaan.
EVANGELISATIE.
Te EgmondaanZeeis een evangeli
satie gesticht welke samenwerking wil zoeken
tusschen geloovige leden van onderscheden
Kerken. De heer J. J. Ruys, ran Bergen, leidde
Zondagavond j.l. den eersten goed bezochten
dienst in een keurig ingerichte zaal. Later wil
Strandzending ter hand nemen.
