iiiÉpi
II11IÉ5
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Lelden en Omstreken
j,E^foVvitK;in'erüe,Br'asc'1<li!
per kwartaal ƒ3.25
(Bescliikkingskosten 0.15)
jer week 0.25
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending „6.-
Bij dngrlijkscho zending „7
Alles bij vooruitbetaling
Losso nummers 5 cent
met Zondagsblad 7/2 cent
Zondngsblafl niet nfzondei lijk verkrijgbaar
No 2903
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknct Lisse. Postbox 20 Postgiro 5C936. 3
WOENSDAG 20 NOVEMBER 1929
A D V R .1E N T 1 N:
Van 1 tot 5 regels1.17V5
Like regel meer „0.221/»
Ingez. Mededetlinger. 3 i
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer «0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekendƒ0.10
10e Jaargang
HET DAGBLAD IN
ONZEN TIJD:)
bronnen der laatste, weet de Christe
lijke pers, dat de macht der n iet-
Christelijke publiciteitsbronnen ge
weldig sterk, alsook, dat haar voor
sprong groot is. Echter is het ook aan
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDING.
Bij Kon. besluit is toegekend de zilveren
neda.il Ie der Oranje-Nassau-orde
„vjindenEls, chef van de afd. zetterij der
6v.en twijiei onaernevig, wanneer al n.v. W. Kilarius VVzn., boekhandel, Druk-
wat zich positief Christelijk noemt, op her- en Uitgevers Maatschappij te Almelo.
dit gebied de synthese zoekt, dat dan
een groot goed bereikbaar is. Wat nog
sluimert, kier onbewust, daar meer op
zettelijk, meet wakker geschud.
III.
Natuurlijk dragen niet alle bladen
hetzelfde karakter. Ik zou ze willen
vërdeelen in, wat de Franschman noemt
journaux d' opinion en joumaux d'
formation, of, dagbladen, welke een
bepaalde opinie willen propageeren en
dagbladen die slechts nieuwsbladen
willen zijn, zonder er een richting op
na te houden. Het beste lijkt mij een
combinatie van die twee. Zóó zal het
dagblad slechts in staat zijn het hoofd
te bieden aan de wenschen en begeer
ten van het publiek, voor zoover deze
verdedigbaar zijn, zóó slechts kan het
op een steeds grooter wordenden lezers
kring invloed ten goede uitoefenen en
zóó ook slechts kan het, economisch be
keken, het hoofd boven water houden,
wat voor de onafhankelijkheid der re
dactie absoluut noodzakelijk is. Want de
moderne krant is een zeer kostbaar ob
ject, maar hierover straks nog iets.
Tot de journaux d' opinion kunnen
gerekend worden de bladen, waarvan
elk artikel, als het ware, bijvoorbeeld
een bepaalden kerkelijken of politieleen
tendenz ademt. In Rusland en Italië is
dit wel zeer sterk het geval. In Rus
land weerklinkt slechts de sowjet-stem,
in Italië slechts het fascisten-geluid.
Natuurlijk is dit de dood voor gezonde
journalistiek.
In ons land en elders zijn zij ook wel
aan te wijzen, waarop het politieke
stempel wat erg sterk drukt. Zulke bla
den hebben een kleineren horizon en
komen wat de algemeeno rubrieken en
ook wat de commercieele afdeeling der
aankondigingen betreft, tot dusver al
tijd achterop. Hun bestaan is bijna al
tijd sleepend en het lezerstal aan den
lagen kant.
Tot de journaux d' information be
hoort de zoogenaamde neutrale pers,
volkskranten en ook wel die voor meer
ontwikkeld publiek, doch welke zich
ten opzichte van de groote scheidslijnen
die het leven nu eenmaal te zien geeft,
zorgvuldig van een oordeel onthouden.
Behalve dat natuurlijk altijd religieus-
principieele opvattingen in waarde ach
terstaan bij de vrijere beschouwing.
Zij trekken ook wel de kerk in onzen
tijd voor een klein deel in hun gezichts
kring, maar evengoed, ja veel meer,
tooneel, dans, sensatie-bioscoop, Zon-
dagsport; en helpen de lezers niet in
het doen der goede keuze, doch maken
hen veeleer het spoor bijster, wijl elke
vaste leiding ontbreektHet is deze
pers, welke in binnen- en buitenland
zijn honderdduizenden verslagen heeft
en waarin het groote gevaar schuilt
voor het Christendom, nu de wereld
steeds meer nieuwe vormen aanneemt
en het den Christen vaak zoo twijfel
moedig kan worden en hij toch volle zes
dagen van de week heeft te verkeeren
in die wondere wereld, welke zich
steeds, wat-haar openbaring betreft,
schijnbaar verder verwijdert van het
oogenblik, waarop zij uit het niet werd
tevoorschijn gebracht.
Zal het Christelijke dagblad zijn
hooge taak van voorlichten en van weg
wijzen in de cultureel en technisch
voorwaarts dringende menschheid naar
eisch kunnen vervullen, zoo moet het,
naar onze op de practijk gefundeerde
meening, een trait d' union vormen tus-
schen beide uitersten. Het móet zijn,
tegelijk blad van leiding en blad van op
de hoogte houden. Uit de wereld voor
de wereld. Orbi ex orbe. Kan het deze
taak niet volbrengen, zoo drijft het 't
Christelijk volksdeel terug naar de on
christelijke pers, als het die reeds
vaarwel had gezegd, of, zoo het nog
gevangen zit in de boeien van de neu
trale nieuwsbron, zal het er zijn geest
verwanten nooit van kunnen verlossen.
Daarom moet het Christelijk dag
blad zonder eenige rustpooze meedoen
aan den wedloop om meer en beter en
heeft het den kamp om de ziel van het
volk als een Gode welgevallige zaak te
beschouwen, waar het leven aan gewijd
Z1JBij dien wedloop moet het beste har
nas aangetrokken en de bekwaamste
mannen dienen in de voorhoede ge
plaatst. Want evenzeer als de strijd
tusschen geloovige en ongeloovige we
tenschap de eerste telkens met een
soort van heilige afgunst doet zier.
naar de schijnbaar onuitputtelijke hulp-
Radio-rede, gehouden op Donderdag 7
November jl. door den heer H D i e m e r.
Het tweede artikel stond in het blad van IJ
November.
Thans is bet juiste oogenblik aange
broken, om nader aan te duiden, hoe
een goed dagblad een kostbaar object
is, of, beter gezegd, in het onderhoud
een duur stuk werk is.
Hoe meer gevraagd wordt voor de
krant, hoe meer het dagbladhuishouden
kost. En wij zagen reeds, dat de Ne-
derlandsche dagbladen, vergeleken met
andere, een goed figuur slaan. Dit
komt ook door liet elck wat wils, wat
onze beste kranten vertoonen. Het is
een geluk, dat de lezers dit systeem
schijnen te begrijpen, want te beklagen
zou hij -zijn, die eiken dag alles, van de
eerste tot de laatste bladzijde, liecft te
lezen, handels- en scheepsberichten in-
cluis. Ieder leert langzamerhand den
weg in zyn lijfblad en zoekt er zijn rü- j
brieken uit. Ofschoon het een enkele
maal voorkomt, dat een wanhopige lezer
zijn abonnement opzegt, omdat het hem
te veel wordt, waartegenover aldoor
vragen van belangstellenden binnenko-
men, of déze groentenveiling neg niet
kan opgenomen worden, dat radiosta
tion, een bepaalde aankondiging uit de
Staatscourant, een beroemde schaak
match, of aangewezen onderwerpen
van den dag. Zoo zitten ze ons altijd cp
de hielen of duiken voor ons gezicht op
die roepengeefgeefgeefEen goed
aardige krantenleiding onderzoekt
nauwkeurig of het voldoen aan den
wensch een stukje algemeen belang ver
tegenwoordigt, en dan, ja, moet het er
maar weer bij.
Maar met dat al wordt de onderne
ming steeds kostbaarder in haar uit--
voering. De dagelijksche uitgaven voor
redacteuren, correspondenten, telefoon,
radio, correctie, foto's, bibliotheek, me
dewerkers aan dit of dat, worden
steeds hooger. Eik bedrijfsleider weet,
hoe de onkostenrekening de neiging in
zich heeft, immer te stijgen en bij een
dagblad is het wel heel erg. Dan komt
daarbij de heel dure technische inrich
ting met een iets meer dan gewoon
ontwikkeld arbeiderspersoneel en de
gansche rij van ingenieus samengestel
de machines, waarbij de eene uitvin
ding, doelmatigheid of snelheid be-
oogend, de andere op den voet volgt;
en de afdeeling tractie van de bedrijfs
auto's, die naar trein of boot vliegen,
tot de bezorgers toe, die in het afgele-
genste plaatsje, als er slechts een vol
doend aantal lezers is, plichtsgetrouw
des avonds de krant aan den wachten
de geven.
Dat alles is, uit het oogpunt van in
gewikkeld arbeidsproces, reeds merk
waardig. Och lezer, die U wel eens er
gert aan een paar foutjes in Uw krant,
denk dit haastwerk eens in en weet dan
meteen, dat uw krant, aangenomen dat
gij een goed voorzien blad leest, per
jaar eenige honderde millioenen let
ters heeft te zettenwelk klein percen
tage maakt dit dan uit? Maar van meer
belang in economisch opzicht is, dat on
danks de groote kosten, welke een goe
de krant meebrengt, de prijs in Neder
land zoo laag is, het laagste van het
vasteland van Europa. Iets eigenaar
digs valt hierbij op. In het buitenland
biedt het woonhuis meestal aan meer
gezinnen plaats dan in Nederland,
maar terwijl in Nederland vaak twee
gezinnen het met één krant doen, koopt
de meelevende buitenlander er vast al
leen twee of drie per dag. De Duitsche,
voor vergelijking vatbare krhnt is
twee a driemaal zoo duur als de Neder-
landsche. Een goede Nederlandsche
krant gaat in prijs per week niet uit
boven twee of drio middelmatige siga
ren. Een tachtig groote bladzijden per
week van het formaat 45 bij 60 cM.
niet duurder dan twee of drie sigaren,
al naar den smaak van den rooker I
HOFBERICHTEN
JUBILEUM ARTILLERIE-INRICHTINGEN.
De Koningin zal zich bij de receptie ter
gelegenheid van het 2ó0-jarig bestaan van
de Artillerie-inrichtingen doen vertegen
woordigen door H. M.'s adjudant in buiten-
bewonen dienst kolonel H. G. Rambonnet,
commandant van de le artillerie-brigade.
MIDDAGONTVANGST OP HET LOO.
Gistermiddag heeft tc i Paleize Het Loo
Bij Kon. besluit is benoemd bij het perso
ncel van den Geneeskundigen Dienst,
reserve-dirigserend officier van gezondheid
"e kl., de reservé-officier van gezondheid 2e
klasse J. C. D i e h 1 Z.Tzn., met gelijktijdig
eervol ontslag uit zijn tegenwoordige betrek-
1 king.
TUCHTSCHOOL TE GIIJNEKEN.
Eij Kon. besluit is benoemd tot directeur
van de Tuchtschool tc Ginnekcn, mr.
A. van Beek, adjunct-directeur van
Rijksopvoedingsgesticht te Amersfoort,
Bij Kon. besluit is benoemd tot adjunct
commies bij het Hoofdbestuur der F
J. M. de Chavonnes Vrugt, t
klerk bij genoemd hoofdbestuur.
DIRECTE BELASTINGEN.
Bij beschikking van den minister van
Financiën is de inspecteur der dir. bel. enz.,
F. T. Pe sm an, toegevoegd aan het hoofd
van de inspectie Delfzijl, verplaatst naar
Zaandam en toegevoegd aan het hoofd van
de inspectie aldaar.
VERZEKERINGSOVEREENKOMSTEN
De minister van waterstaat maakt inge
volge art. 6, lid 3, van de Zoeongevallenwct
1919 bekend, dat in de maand October 1929
verzekeringsovereenkomsten met den Staat
zijn gesloten ten behoeve van de beman
gen van de zeevaartuigen Ida, Jeanne SCH
368, Concordia Constans SCH 3CG, Cor en An
nie SCH 257, Clara Johanna SCH 181, Mi-
chiel en Piet SCH 198, Stijntje Cornelia IJM.
202, M.S. no. 460 en de reddingbooten
de Zuidhollandsche Maatschappij tot redding
van schipbreukelingen.
DIRECTEUR-GENERAAL P. T. T.
GEEN SPREEKUUR.
De Directeur-Generaal dor Posterijen, Te
legrafie en Telefonie is verhinderd op Vrij
dag 29 November a.s. zijn gewone welcelijk-
sche spreekuur te houden.
UÏTVERKOOPEN EN VEILINGEN
De Haagsche Middenstandsbestürenbond
heeft zich dezer dagen opnieuw met een
adres tot den Minister van Justitie gewend.
Hij verzoekt daarin, den ambtenaren, die
veilingen houden, op te dragen in advcr
tenties naar waarheid tfe vereischtc opga
ven te doen. Hij wenséht voorts bij het aan
kondigen eenvoudige, onopgesmukte mede-
dcelingen van de oorzaak van de veiling.
Kijkdagen op Zondag, op welke kijkdagerj
eveneens orders kunnen worden opgegeven,
acht hij openbare ambtenaren onwaardig
in strijd met het streven naar meer rust, ook
voor zakenmenschcn.
ARBITRAGE-REGELING
Verschenen is de memorie van antwoord
over het wetsontwerp tot goedkeuring van
de toetreding tot de hoofdstukken I, II en IV'
van de dopr de 9e Volkenbondsvergadering
op 26 September vastgestelde algtmeene akte
nopens vreedzame regeling van internatio
nale geschillen.
Ook zonder dat de scheidsrechterlijke be
slissing voor belangengeschillen wordt aan
vaard, behoudt, aldus de Minister, toetre
ding van Nederland tot de andere hoofd
stukken der algemeeno akte hare waarde, al
ware het slechts op grond van de conciliatie-
regeling, die door aanvaarding der akte auto
matisch met alle andere verdragstaten wordt
het leven geroepen.
In haar geheel is de akte aanvaard door
België voor zoover toekomstige geschillen
betreft, en door Finland. De hoofdstukken I,
II en IV7 zijn aanvaard door Zweden en Noor
wegen. Een voorstel tot algeheele aanvaar
ding onder zekere voorbehouden is door de
Fransche regeering op 2S Februari 1929 bij
de volksvertegenwoordiging ingediend. Aan
kondiging van voornemens omtrent voor
stellen tot algeheele aanvaarding is verder
gedaan door Denemarken en Griekenland.
De Minister acht geen termen aanwezig
om ten aanzien van eiken staat, die de akte
aanvaardt, terstond tot instelling eener con-
ciliatiecommissie over te gaan. De algemeene
akte zal op grond van de bepaling van art.
29 geen inbreuk maken op arbitrageregelin
gen in door Nederland gesloten handelsver
dragen.
HERVORMDE JONGELINGSBOND
EEN 25-JARIG JUBILEUM
De K. L. M. meldt:
Het vliegtuig P. H.A. E. O. dat op 30
September door slecht weer gedwongen
erd tot een noodlanding te Satul, het zui
delijkste punt van Siam, vertrekt morgen
(Woensdagochtend) uit Bandoeng met als
bestuurders Duimelaar en Tepas. Do oor
spronkelijke werktuigkundige Dunk is reeds
teruggekeerd met het vliegtuig P.H.—A.E.N.
met de bestuurders Frijns en Soer en is ver
vangen door Walewijn die op de heenreis
met de P.H.A.E.N. te Akyab ziek werd,
doch thans weer geheel hersteld is.
De vertrekken uit Indië waren oorspron
kelijk vastgesteld op Dinsdag om do li
dagen. In overleg echter met de Ned.-Indi-
sche posterijen zijn zij thans gesteld op
Woensdag om de 14 dagen daar aldus een
-- - - - jgrooter gelegenheid bestaat vóór do beant-
kklagontvangst plaats gehad, waarop fof)r nahij bet station D.P. te Rotterdam. jwoording der mail voor Soerabaja cn ook
de Koningin o.r. heeft ontvangen eenige in- j Het laagst was ingeschreven door Chrj'n betere aansluiting beslaat voor de cnr-
gezetenen van Apeldoorn en omstreken metc;eeve en A. Groeneboom te Itihoon voor respondentia niet den Oost Indischen Ar-
hun dames. f31.400. Ichipel.
De Jongelingsver. FiladeLfia te MoeFka-
pelle hoopt in een bijeenkomst op a.s. Vrijdag
avond haar 25-jarig be'.taan te herdenken.
Ds C. B. Holland van Delfshaven oprichter
vereniging zal een herdenkingsrede uit
spréken.
AANBESTEDING
POSTKANTOOR TE ROTTERDAM
RIJKSSEGROOTIflG 1930
DE P.T.T.-BEGROOTING
MEMQSIE VAN ANTWOORD
Aan do memorie van antwoord nopens het
wetsontwerp tot vaststelling van de bcgroó-
tiug van het Staatsbedrijf der Posterijen,
Telegrafie en Telefonie voor liet dienstjaar
1930 is het volgende ontleend:
Het vermelden in bcgroolingsstulcken van
de personeelssterkte en de wijzigin
gen daarin verdraagt zich niet met den thans
gekozen opbouw der hegrooting.
De minister stolt het op hoogen prijs dat
voldoening wegens de gunstige ontwikkeling
van het bedrijf in het voorloopige verslag
uiting vond en dat daar de directie en haar
medewerkers werden betrokken. Gaarne sluit
hij zich bij de uitgesproken waardeering
Vcorioordg geen stuiversport.
Ook de minister acht de wederinvoering
van het stuiversport voor brieven zeer wen-
schclijk. Dc geldelijke uitkomsten van het
Staatsbedrijf der P.T.T. laten evenwel, mede
in verband met de eischcn, welke van dc
zijde van de schatkist aan dat bedrijf wor
den gesteld, voor het tegenwoordige niet toe
met de verlaging van het briefport zoo ver
te gaan.
De op 1 Nov. 1929 in werking getreden
verlaging der posttarieven zal naar schat
ting "tengevolge hebben een vermindering
van inkomsten over 'n vol jaar van f 1.52S.000
Een grooter last op het dienstplan 1930 tc
leggen komt den minister niet verantwoord
voor.
Indien tot het uitvoeren van nachtauti
diensten wordt besloten, ligt het in de bedoe
ling deze zooveel doenlijk in beide richin-
gen te bezigen, zoodat ook de mogelijkheid
zal ontstaan om de in belangrijke provin
cieplaatsen in den vooravond ter post be
zorgde correspondentie den volgenden dag
de groote steden van Noord- en Zuid-
Holland in de eerste bestelling op te nemen.
Het stelsel van belasting betalen ten post
kantore voldoet zeer goed en het ligt dan
in de bedoeling de gelegenheid daartoe
het geheele land open te stellen. Om
trent de accijnsbelasting aan de postkanto-
is nog geen definitief oordeel gevormd,
de maatregel levert echter in ieder geval ge
mak op voor het publiek.
Telegrafie
De draadtelegrafie moest steeds meer
sn voor de telefonie.
Ingevolge een internationale bepaling
den perstelegrammen, zoowel wat ovcrsci-
als aflevering betreft, in gelijke volg
orde met gewone telegrammen behandeld.
Daflr perstelegrammen reeds een reductie
ran 50 pCt. op het gewone tarief genieten,
lijkt het niet billijk, daaraan bovendien
gelmatig nog voorrang boven en ten nadeele
van ggwone telegrammen te veriecnen.
Dat de invoering van het nieuwe telefoon
tarief. sterk stimuleercnd zal werken op het
aantal aansluitingen, is oolc de verwach
ting van de bedrijfsleiding; de vrij ingrij
pende tariefsverandering moge haar scha
duwzijden hebben, zij is nochtans non
de gezonde ontwikkeling van de tele
fonie en venvacht mag worden, dat
verloop van tijd de voordéelcn er van meer
algemeen zal waardeeren.
Op de vraag of de openstelling van de ge
legenheid tot rechtstrceksch telefoonverkeer
met .Nederlandsc.h-Indië uiteicht biedt op 'n
spoedige verbetering van <ie financieele be
drijfsresultaten der radio-telcfonie wil de
minister zich een stellig antwoord nog
voorbehouden.
De minister heeft bezwaar om terug te
komen op den maatregel tot openstellin;
den telefoondienst van ongeveer 500 hulp
kantoren gedurende een uur des Zondags.
Gebleken is, dat die openstelling reden van
bestaan heeft.
Radio-omroepen.
In zake de definitieve verdeeling van den
beschikbaren zendtijd over dc omroepsorga-
nisaties kan door den minister geen beslis
sing worden genomen dan nadat de Radio-
aad daaromtrent advies heeft uitgebracht.
Verwacht mag worden, dat dit advies thans
spoedig zal worden ontvangen.
Ook omtrent het vraagstuk, van den om
roep Nederland-Indië is, door den ambts
voorganger van den minister het advies ver
zocht van den Radioraad. Dit advies wenscht
hij af te wachten alvorens in deze aange
legenheid een beslissing te nemen.
Girodienst.
GEMEENTERAAD VAN
AMSTERDAM
NADRURPEL1NG
DE MACHTIGE
DE LEVENSMIDDELEN-DICTATOR
DE HEER H. COLIJN
VERBLIJFT IN HET BUITENLAND
De lieer H. Colyn, lid van de Tweede
Kamer, is wegens verblijf in het bu'tenland
verhinderd dezer dagen de zitting der Ka
mer by te wonen.
DE POSTVLUCHTEN NAAR INDIE
A m s t e r d a vi, 19 November.
Nog enkele redevoeringen.>«6™\gcbto-
hooren, in eersten '""'^„entebegrooting.
n. iKsebottw.ngen \rf.l de
van da cr.sis. Dlt co.a coU het
democratisch »an een
lood om oud lize|\ (vrijh.b.) besprak de
streed de voorstellen idoor ®ei yan ile
SSSeu Kïling van de ,g. vliegend.
Rechten dj» wgu»
doch de heer Potn«^cicc!e bese.hoo-
gastte ons nog <>P h«™Apolitiek, dc grond-
T""1?™™ hel rewrvetonds en enkele au-
""dergesehikte punten.
"VïeST. V r hj (vr-d^tatomteen
de hoe het staatm lelyk ecn3 uil?
kwestie. Komen wil caar MeU, ecn po-
Do beer Wicrüm K hoofdzaak richtte
litieke speech, die zien in
tot den Vryhe.dshond. den jn 7.ijn
Nieuwe gezichtspui onverstandig
IS o"'s Sn'verdcdiging van hot melkmo-
noDolic. Vipivon de heer Wi-
„afaèiin' redc^crïeanUtcording van de
gemaakte opmerkingen.
Tegen 5 uurkwam de eg1nnên
nantien aan het woorn. J «preken over
dc^'tvchvihende houding die door dc meeste
Raadsleden.werd Meenomen
perkt raam niet al te S vMr m t0
beuren. B. en w.sxeii m ,0 „„sitie der
zoeken naar verbetering R a(l daarover
„n aanzien lijn vervrac da(
betalen' W 5» gem.enljhfsting meer.
Gelukkige tijden degen er «£k hij
™hb4™èünK vnor 1930 niet den minsten
'"over de'loEdtomst* kon men ^moeililk
we1Sge°7.rdennieü»e 'regelingtusschen
Rijk en Gemeente practisch zal zijn.
"Sfïdfmo^.iikheden die er voor Am
Sterdam in kunne»Wj kort zon,
ïqoo is zeker het geraamde bedrag 3%
miUioèn niet nood,g Hoeveel echter .emdoüc
zal blijken noodig t 1 vcr jen
held te zeggen Hi) W<°ofP1 "fond, er niet
heer Wibaut de opmerking
Dc Raad vroeger vol
aandacht, luisterde
nu maar met een
half oor. De zaal
vroeger vol als de
machtige aan het
woord kwam. was
nu niet half gevuld.
DC wethouder,
breedsprakig als
vroeger, miste toch in
het algemeen dat
frissche karakter,
waarin wij ons bij
alle verschil van
meening, in konden
vermeiden, Hoe kon
hij als een volleerd «et^mleron en s.ree-
'jSt^k" muTe het de overtuigende krach,
ïe^echUgehoe^^^tS
op den Raad kwijt, d wet-l
'gen menschen Nog iW een
nipe^de tnan? diè e^Amstcrdamsche poli
tiek zal makenv°'b°?r"eth?üder De M1-
N"bhn Xefertodigde dal de keuringsdienst
Uivaren onder'afdeeling jsg^bracht
vcrtrouiven te'cmthoudeii dat men elk ander
wethouder geeft. Weisz be-
uXretToMeatg met wat
DE STRIJDBIJL TOKI
VANWAAR KOMT DE MENSCH?
Er is een oud verhaal, dat God de menscli
geschapen heeft; ja, er staat zelfs bij: man
en vrouw schiep Hij ze. En er staat ook ge
schreven, dat God uit ecnen b'.oede het gan
sche geslacht der menschen gemaakt heeft.
Maar, die waarheid is voor de verlichte
menschheid veel te eenvoudig. En de geleer
den, de echten, die niet aan een dogma ge
bonden zijn, hebben zich dan ook moege-
peinsd over de vraag, waar de menschen
toch eigenlijk vandaan komen.
Ook ecn onzer weekbladen, neutraal als
geen ander, gekoesterd in Christelijke ge
zinnen, heeft zich met die vraag bezig ge
houden. Want de lezers stellen daarin be
lang. Ze zouden van de geboorte der mensch
heid wel iets meer wil.en weten, dan in le
genden en overleveringen verhaald wordt.
Stammen alle menschen van een ouder
paar of niet? Het is een moeilijke vraag.
En daar heeft men nu een strijdbijl ge
vonden, welke, om zoo te zeggen, dc knoop
doorhakt.
Die strijdbijl werd voor 't eerst in 1796
door Cook op Nieuw Zeeland gevonden.
7 heet de mere der Maori's.
Die mere is een heel apart ding; ecri wa
pen en scepter van zeer I ijzondcre construc
tie. En de vorschende geleerden stelden zich
zelf direct de vraag: wordt dit wapen oolc
in andere deelên der wereld gevonden?
De verrassing der ontdekking was groot.
In de meest afgelegen wereldhoekon vond
men een mere: in Polynesië, Californië,
Olympia (Washington), Peru, Argentinië,
enz., enz.
Dat was reeds merkwaardig. Een voor
werp van bijzondere makelij uit oerouden
tijd over heel de wereld verspreid... het is
haast ongelooflijk.
Doch er komt nog meer bij.
De Maori van N.-Zeeland noemt die bijl
een toki; dc Samoa zegt to'i, op de Tonga
eilanden heet liet ding toki; op Tahiti toi,
op Hawai koi, in Chili toki of toqui, in Ar
gentinië weer toki.
Aldus in onderscheiden deolen der wereld
het voorwerp gelijk en d' naam haast ge
lijkhoe is bet mogelijk?
De schrijver in het echt-neutraal-vrijzinnige
weekblad zegt dan ook: liet is te veel ge
vergd om bij zoo iets nog aan toeval te
gelooven.
En hij concludeert: 'T"n ~"r ï""'7" "7"
„Er schiet dan ook weinig andere over
dan ook de more te voegen bij de ver
schillende andere aanwijzingen die er
zijn, dat eenmaal twee volken, zoover
van elkander verwijderd als de Maori's
van Nieuw Zeeland cn do Indianen van
Californië, met elkaar in verbinding heb
ben gestaan of aan gemecnschappelijken
stam ontsproten zijn".
Zouden de verlichte lezers van het vrijzin
nige weekblad dan toch moeten erkennen,
dat dc Oude Bijbel wel eens waar kan
zijn?
Dr. F. M WIUAXTT.
voorheen door dit lid is gezegd. Zijn voor
stel beteekent een sterke beknotting van het
particulier initiatief, is in tegenspraak met
heel den opzet van zijn politieke partij.
Hij was veel beter op streek dan zijn ambt
genoot voor de Financiën, warm, enthousiast
en slagvaardig.
Natuurlijk be.val hij hot dwaze voorstel van
den heer Weisz niet aan, in de bouwveror
dening passen geen bepalingen met een uit
sluitend economische strekking.
Twee andere wethouders hadden nog ecn
enkele detail-opmerking te beantwoorden.
De Burgemeest er besprak do bestre
den circulaire aan de hoofden van Diensten.
Hij meende dat er voor den Raad geen reden
was zich in zijn rechten gekort te achten.
Maar de circulaire is misschien iets ondui
delijk geformuleerd en zal worden herzien,
in overleg met het Seniorenconvent.
Wat de Paleis-Raadhuiskwestie betreft,
wordt nog in don
loop van liet jaar
advies van de rechts
kundige commissie
wordt tegemoet ge
zien.
Terugkomende op
het debat gevoerd bij
Hasenclevers stuk.
Formeel was hier
tegen niets te zeggen
Maar ook was er
geen sprake van dat
de Buagemeester den
Raad onaangenaam
zou hebben willen
zijn. Geestelijke' stroo
mingen worden door
hem niet onderdrukt. Een burgemeester die
met den geest der bevolking niet rekent, zou
niet op zijn plaats zijn. Maar men mag met
het oog op de historie toch ook eenig ver
trouwen eischen. En het element voor ver
trouwen dat in de discussie toen tot uiting
kwam, kon op hem niet anders dan een on-
aangenamen indruk maken. Als hij op het
zondaarsbankje moet, dan wil hij dat slechts
wanneer hij geflankeerd wordt door de liee-
ren de Vries en Boekman.
Ten slotte komt hij op den rol hem toege
dacht bij het ontstaan en de oplossing van
de crisis. Hij heeft zich wel met de oplossing
der crisis bemoeit en getracht deze te voor
komen. Maar dit is hem niet gelukt, even-
n als het do hceren Ketelaar en Boisse-
vain gelukte.
Wat hij hierover opmerkte leek ons wel
overtuigend. Hij drong op vlotte behandeling
van de hoofdstukken aan.
Morgen replieken.
W. DE VLUGT.
BOOTTREIN
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND
Het agentschap der N.V. Stoomvaart-Mij
„Nederland", de firma Kuyper, Van Dam
en Smeer te Rotterdam, meldt, dat de boot
trein van het ss. „J. P. Coen", hetwelk 22
dezer te Genua verwacht wordt. Zaterdag
morgen 23 Nove-i'- r a.s. te 9.52 uuT san
h"t T *"u f P i --1 7-1 aankomen
ie i i 9 J5 u
