B!J DE COMMUNISTEN
WOENSr \G 20 NOVEMBER 1929
DERDE BLAD PAG. 11
EL
,ij?EESCH BOEREN-
CONGRES
ONDER VAI.SCHE.
COMMUNIS i ISCHE VLAG
MEN ZIJ GEWAARSCHUWD
dat wij moeten begrijpen,
wij de hancl moeten he
in de voorbereiding der acties, dat
we nooit te vroeg komen..."
„Tribune", 2 November 1929
(Comm.
De revolutionnaire voorbereidingspropa-
ganda, dat is het gevaar van heden, drei
gend vooral van de zijde der communisten,
hoewel men goed zal doen de in gelijke
richting gaande actie van andere revolutio
naire groepen en den „grond-leggenden-
arbeid" der socialisten evenmin uit het oog
te verliezen.
De communisten treden echter het meest
op den voorgrond, wanner het gaat om het
treffen van voorbereidingen, het leggen van
contact 'met bepaalde groepen der Ncder-
landsche bevolking, het organiseeren van
een campagne, die als inleiding tot de re
volutionaire actie moet dienen.
„De Standaard" onthulde enkele dagen ge
leden de resultaten van soortgelijk commu
nistisch werk onder de plattelandsbevolking.
Men is n.l. bezig in ons land een organisatie
in het leven te roepen die bestaan zal uit
boeren en landbouwers, ten doel heb
bende de communistische idee
onder de boeren te brengen. Ver
schillende communistische leiders werken
hier onder schuilnamen en doen het
voorkomen alsof zij een louter neutrale,
zelfs nationale organisatie wenschen te con-
strueeren, die de grieven der boeren zal on
derzoeken en die, als eerste daad een af
vaardiging zou moeten zenden naar een
„Europeesch Boerencongres".
Meergenoemd blad heeft ontdekt, dat de
zich noemende leider van deze beweging, L.
J. Simons, Singel 287 te Amsterdam, nie
mand minder was dan de communisti
sche arts H. Ivoch te Amsterdam, ad
ministrateur der sectie Holland van de Liga
tegen Imperialisme en Koloniale Onderdruk
king, candidaat bij de laatste Tweede Ka
merverkiezingen op de communistische lijst-
Louis de Visser en ook reeds vroeger bij
Prov. Staten-verkiezingen in N.-Holland en
de uitgever van de (Communistische) „Be-
drijfskrant", genaamd De Schildklier, welke
deze medicus regelmatig onder zijn collega's
verspreidt om te trachten hen voor het com
munisme te winnen".
Het blad schrijft dan verder o.m.
„Bij nader onderzoek bleek ons, dat de
meergenoemde hoer Simons op de vergade-
- ring het in de oproeping aangeduide „lid van
het voorbereidend comité" was, dat een in
leiding heeft gehouden over *dc bedoelingen
en de agenda van het congres", dat hij er
sterk den nadruk op heeft gelegd, dat men
de kleine, werkende boeren moest argani-
seeren in de plaatselijke afdeeling, en dat
hij, desgevraagd, nadrukkelijk heeft verze
kerd, dat deze actie niets met eenige poli
tiek, veel minder met eenige revolutionaire
beweging te maken heeft.
Nadere inlichtingen over het comité te
Berlijn gaf hij niet en over de financiering
van de actie hier te lande liet hij zich heel
vaag uit. Alleen gaf hij wel te verstaan, dat
de plaatselijke afdeeling nu gelden moest
gaan bijeenbrengen, welke dan in een Euro
peesch fonds zouden worden gestort
uit volgend jaar de kosten van het congres
en de reis- en verblijfkosten der vertegen
woordigers uit de verschillende landen te
bekostigen"'.
De Standaard betoogt dan. tenslotte, dat
Dr. Koch de leider is van de oppositie i| g|
communistische partij groep-de Visser).
Is dit iets nieuws, wat de zakelijke actie
der communisten betreft?
Neen, reeds geruimen tijd zijn er symp
tomen, welke op een meer georganiseerd be
werken der boerenbevolking Wijzen, waar-|
genomen. Men denke b.v. aan de landarbei-,
dersstaking in de Noordelijke provinciën.
Ook daar hebben de communistische pro-1
pagandisten getracht van de situatie partij
te trekken en een „eigen organisatie" te
stichten. Wij lezen o.m. in een manifest, in
die streken verspreid, door de Communis
tische Partij Holland (groep de Visser):
„Maar wacht niet op.de leiders van de
moderne en andere vakorganisaties! Gij
moet zelf de handen uit de mouwen steken,
komt bijeen enkiestuituwmiddende
kameraden, die een comité van
actie vormen en die de staking zullen
uitroepen en leiden en ook de noodige
lidèrileitshulp van de andere arbeiders zul
len vragen".
Wijst dit reeds er op, dat de communisten
een z.g.n. „zelf-geközen" leiding bij stakin
gen in 't leven uil roepen, er zijn andermaal
bewijzen, dat het bij deze „stakingsleidin
gen" niet moet blijven". Men wil inderdaad
speciale organisatie.
In een „Tribune"-artikel omtrent de „Pro
blemen der Partij-conferentie", welke staat
gehouden te worden, lezen we als punt 4
m de taak dier con f/rent ie:
„In verband met. het internationale boerei
congres uitwerking van een agrarisch pr
gram en beginnen met system:
tisch practisch werk onder d
arbeidende boeren."
In verbarïd met liet voorgaande, bedenke
men, dat deze problemen-bespreking afkom
stig is van een oppositie in de Communis
tische Partij zelve, die ontevreden is over de
actie der partij onder de huidige leiding.
Doze oppositie staat onder leiding van Dr.
Koch, dezelfde, die „De Standaard" in de
\ermomming van L. J. Simons ontdekte.
De oppositie zegt bij haar streven naar
boeren-organisatie te steunen op uitspraken
van groote (communistische) leiders. Zij
heeft in deze ongetwijfeld steun bij Lenin,
die zelfs zoo groote waarde aan de organi
satie der boeren hechtte, dat hij zonder deze,
de organisatie der wereldrevolutie onmoge
lijk achtte.
Dr. Koch en gelijkgezinden in de com
munistische partij streven er nu naar door
zulk een actie de internationaal communi:
tische leiding in het gevlei te komen, daar
door steun vindend in hun oppositie tegen
de'leiding van de Visser c.s. on tracht nu de
argelooze landbouw-bevolking, die de han
dige communistische truc niet kan doorzien,
in zoogenaamde ,-,zelf-gekozen" organen saam
te brengen.
Het „Europeesch Boerencongres", waarvan
hiervoor sprake was is niets anders dan een
congres, door de Bocren-Internationale van
Moskou georganiseerd, terwijl de z.g.n. „Na
tionale Comités, die hier te lande en el
ders worden gevormd, niet andere zijn dan
kringetjes van vooraanstaande communisten
die wel zullen zorgen, dat „hun" mannen
zullen worden afgevaardigd naar het con-
F.r zal binnenkort nog gelegenheid zijn
op deze communistische actie terug te ko
men. Onze boeren en landbouwers zijn in-
tusscben gewaarschuwd voor deze „strijders
hun belangen".
EEN WAARSCHUWING VAN R.K. ZIJDE.
oorzitter R. N. Coudenhove-Kalergi), om
zijn standpunt te bepalen over een plan om
komen tot een „Wirtschaftliches Pan-
europa", maar de Bond vond deze zaak om
zekere redenen ietwat verdacht en het plan,
tenzij er meer achter zou steken, dwaas. De
uitnoodiging werd daarom eenvoudig gede
poneerd.
Tusschen den Katholieken Nederland-
schen Boeren- en Tuindershond en de
„Europeesche Boerenunie" beslaat niet de
minste gemeenschap."
DE LEIDER IN ONGENADE
De leiding in Holland deugt niet
KORTE METTEN MAKEN
De secretaris van de Kath. Ned. Boeren-
1 Tuindorsbond, Mr. Van IIaastort, schrijft
ons juist lieden, dat de „Europeesche Boe-
ren-Unie" het onware, absoluut verzonnen
bericht verspreidt, dat ook zijn organisatie
tot het congres toegetreden zou zijn.
„Deze Bond, die allerminst een „boeren
partij" is noch wezen wil, heeft met deze
Europeesche Boerenunie niets, maar dan
ook totaal niets te maken.
Wel is waar ontving de Bond op 12 Aug-
j.l. een uitnoodiging van de „Propaganda-
Zentrale Paneuropa Union'", gevestigd te
"Weencn (op 't brievenhoofd wordt als eere
voorzitter genoemd Aristide Briand, en als
INGEZONDEN MEDEDEELING.
gg Daar RSES® pepermunt
Éi de origineele pepermunt
|*1 is, heeft ze geen scherpen
gj of bitteren bijsmaak,maar
f. is ze krachtig en lekker.
pirHiwck
S - ;s7T4
TToTr.cco'w
Bij de discussie in de Tweede Kamer
de heer Schaper, dc.t het Kamerlid de Visser
aan Koch-ziekte lijdt. Hoe het ook zij, de
zetel van de Visser staat zeer wankel. Het
Partijbestuur van de Communistische partij
is ten zeerste ontevreden over het optreden
van het kamerlid en ook over zich zelf.
In de „Tribune" is n.l. een besluit genomen
dat aldus aanvangt:
„Bij de behandeling van de werkzaam
heden voor de partij conferentie constateerde
het P. B., dat de partij nog lang niet in
voldoende mate is doordrongen van de revo
lutionaire doelmatigheid der politiek en tac
tiek, neergelegd in de besluiten van het. 6e
Wereldcongres der K. I. en het 4e congres
van de R .V. I.de partijleiding heeft te
laat en in onvoldoende mate de ideologische
on organisatorische voorbereiding tor hand
genomen, om de partij van de noodzakelijk
heid van deze politiek te overtuigen.
De partijleiding heeft geen voldoende po
gingen gedaan om met de al te zeer op wet
telijke actie gerichte insteling der partij te
breken en om de partij op bolsjewistischen
grondslag (bedrijfscellen) op te bouwen. Zij
verzuimde, de partij te mohiliseeren tegen
de reciitsche gevaren en duldde de Trotskis
tisch elementen te lang in de partij.
Ten einde de actie in de bedrijven tot het
middelpunt van het partijwerk te maken, is
het noodzakelijk, de rechtsche afwiikingen
ten scherpste te bestrijden, evenals Trotskis
tische propaganda die in welken vorm ook,
in de partij niet toelaatbaar is".
En, zoo gaat het dan verder. Lou zal er
zelf van schrikken, maar hij behoort tot
de rechtsche richting en zijn dagen zijn
geteld. De opvolgers staan al klaar
Twee stroomingen.
Na de medpdeeling van ,.de Standaard'
komt ook „Het Volk" met onthullingen.
Er was namelijk na de jongste reorgani
satie in de C.P.H. een presidium gevormd,
o.a. bestaande uit De, Visser partijvoorzitter)
Bergsma „Van Riel", Van Lakcrveld (he
kend als Leo Widdy) en mr. A. S. de Leeuw
(De Vries).
Deze heeren deelden in de partij de lakens
uit. vrijwel zonder dé overige leden
partijbestuur inmenging in de „leiding" toe
te staan, met het gevolg, dat al reeds vrij
langen tijd in den boezem van het partij
bestuur zelve de eenheid verre te zoeken is.
In de bureaux van de „Tribune" werd vaak
hevig gekrakeeld- en Dr. Koch weefde .ah
gauw voor het présidum een boetekleed,'dat
„dankbaar werd aanvaard".
Doorzetten.
Daarmede evenwel was Dr. Koch geenszins
tevreden.
Hij richtte zich met een tweetal circulaires
tot de afdeelingen en sekties der partij.
In de eerste circulaire stelde hij den eisch.
dat geen partijkonferentie, maar een partij -
kongres zou worden gehouden.
„Het Partijbestuur aldus schrijft hij
erkent eenige gemaakte fouten een klein
deel maar en lang niet de ergste. Het ver
schijnt daarmede voor u in ht boetehemd.
Maar het durft zich niet zonder hemd te
vertoonen in zijn politieke naaktheid, om
dat dan de rechtsche pokken te zien zouden
komen". i
Na verschillende rechtsche fouten van de
partijleiding te hebben aangewezen, waar
door het met de partij met „De Tribune" en
met de nevenorganisaties een hopeloos suk
kelen blijft en de partij „nergens noemens
waardige» invloed in den strijd" heeft,
vervolgt Dr Koch in zijn eerste circulaire
aldus:
Een radikale wijziging in taktiek is noo-
dig. Een heele nieuwe koers!
Die moeten wij inzetten onder een andere
EEN ENQUETE IN HET
BAKKERSBEDRIJF
GEVAAR VOOR INBOETING AAN
TECHNIEK EN HYGIENE
li.
Als de commissie in enkele conclusies samen
vat haar oordeel over de toestanden in het
bakkersbedrijf te Amsterdam, dan is, zooals
uit het voorgaande artikel wel reeds viel af
te leiden, dat oordeel niet gunstig.
In dc eerste plaats concludeert zij, is er een
■o sterke concurrentie tusschen de patroons
ontstaan, dat de prijzen, waaraan nog vaak
allerlei toegiftsystemen verbonden worden,
heneden alle redelijkheid dalen.
Ze gaat dan verder:
Er dreigt een permanent gevaar voor inboe
ting aan techniek en hygiëne in dit voor de
volksgezondheid zoo belangrijk bedrijf (met
als gevolg verminderde kwaliteit van het
product) niet slechts als uitvloeisel van het
feit, dat het versnipperde kleinbedrijf minder
ingericht is om aan de moderne eischen te
oldoen, maar ook minder controleerbaar is,
a hoeverre het aan de voorschriften van wet
n verordening voldoet. Hoezeer ook de Wa
renwet waarborgen tegen dit euvel heeft
geschapen, kan haar preventieve invloed in
een meer geordend bedrijf grooter zijn. (Vol
gens mededeelingen van den Keuringsdienst
Waren zou in het eerste halfjaar van
192S gemiddeld 48 pet. van het melkbrood niet
geheel aan den eisch van de Warenwet vol-
De overtreding der voorschriften van Ar
beidswet en de daaruit voortvloeiende beslui-
moge bij onderzoek minder omvangrijk zijn
dan algemeen geloofd wordt, niettemin wor
den heel wat verboden overuren door patroon,
quasi-patroon (zetbaas met pachtcontract) en
familieleden of zelfs arbeiders gemaakt, met
als gevolg noodelooze vergrocting der werk
loosheid onder het personeel. Ook de wets-
'ertredingen in den verm van ongeocrloofden
voorarbeid zijn stellig groot en de handhaving
der strikte naleving der wettelijke bepalngen
op dit punt schijnt uitermate moeilijk.
De handhaving der tusschen de werkgevers
en werknemers overeengekomen arbeidsvoor
waarden door patroon en arbeider wordt in
zulk een ongeordend bedrijf ernstig bemoei
lijkt. De door de felle concurrentie ontstane
drang naar goedkoope krachten maakt de
pogingen van het georganiseerde bedrijf tot
opbouw der sociale bedryfsverhouilingen
illusoir, zulks te meer, daar een toenemend
5 blad van
flinkere leiding van arlriclors, die al ge
toond hebben dat zij gesneden zijn van het
leidershout, dat wij behoeven: Ik noem u
namen als Schaap, Twint, Jansen, Limburg.
Dat zijn kerels, die, wanneer gij ze op de
leidersplaatsen zet. in korten tijd zullen uit
groeien tot goede bolsjewistische leiders.
Dc partijconferentie.
De partijconferentie is gehouden.
„In die Conferentie, we citeeren weer „Het
Volk'is nu door verschillende tot dc op-
.positie behoorer.de elementen dë partijleiding
"op scherpe wijze verweten, dat liet wel 'heel
gemakkelijk is, oekascs uit te vaardigen met
lastgevingen omtrent de wijze, waarop in de
bedrijven de kommunistisehe cellen gesticht
dienen te worden en zij daar hun werk had-I
den te doen, terwijl men zelve met de han-,
den in den schoot blijft zitten en-geen vort
verzet om de massa te revolutionoeren. Felle]
critick werd in dit opzicht door verschillende!
aanwezigen geleverd op de houding in de1
Tweede Kamer van Dc Visser en op het
beleid van .de Amsterdamsche raadsleden
Segers en mevr. van Zelm".
Intussc-hen blijft men aandringen op een
partijcongres, want dc oppositie vreest, dat
dc makke partijleiding, welke zich zelf ver
oordeelde, wel geen straffe maatregelen
tegen zich zelf zal nemen.
Twee leden geroyeerd.
te i
Nauwelijks kwam het bericht betreffende
het ultimatum van de partijleiding dei-
Communistische Partij Holland aan de leden
prof. Mannoury en „Carelsen". (Cavalho) of
reeds wordt het achterhaald, door de mede
deeling, dat ze beiden geroyeerd zijn. Wie
volgt?
aantal ongeorganiseerde patroons en arbeiders
ontstaat, die slechts oog hebben voor het
naastbij zijnde belang van hun eigen persoon
en hun eigen zaak. Een versplinterd bedrijf,
waar ook nog veel te weinig organisatie be
stas' onder werkgevers en werknemers, kan
zich op den duur niet blijven handhaven.
Vandaar dat de bezorgdheid in de kringen
van het georganiseerd bedrijf hand over hand
toeneemt en ook in vergaderingen der pa-
troonsvereenigingen tot uiting komt,
Uit de gepubliceerde gegevens valt gemak
kelijk af te leiden, dat de productie noch de
distributie zoo economisch mog-élyk geschiedt.
Ten opzichte der productie kan nog worden
opgemerkt, dat de vroeger wel eens uitge
sproken verwachting, dat er meer specialisatie
in het werk zou komen, niet in vervulling is
gegaan. Iedere bakker moet zorgen, alle mo
gelijke soorten brood voorradig te hebben, van
rationalisatie of normalisatie weet men op dit
punt niets, en een distributie, die het moge
lijk maakt in één straat tien, in één huis
desnoods drie verschillende bakkerijen verte
genwoordigd te zien, moet uit den a"tird dei-
zaak oneconomisch werken.
De vermenging van de bakkerszaak met de
fabrikage van andere producten leidt maar al
te vaak tot dit gevolg, dat men door een
lagen broodprijs de klanten wint voor de
andere artikelen. Door de uitkomsten der ge-
heele zaak bijeen te nemen raakt men het
juiste inzicht in de kosten der broodproductie
kwijt. En zoo men al commercieel e scheiding
ho licit tusschen brood- en banketbakkerij, moet
de kunstmatig verkregen lage broodprijs ver
warrend werken op het publiek.
Door de arbeidsduuroverschrijding der wer
kende bakkers, maar vooral ook door de con
currentie van den slijter-looper in den bakkerij-
arbeid, alsmede door het indringen via het
corps van slijters-loopers van lieden uit
andere beroepen, ten slotte ook door het op
nemen van jeugdige, niet vakkundige krachten
wordt er noodeloos werkloosheid gekweekt
onder de eigenlijke beoefenaren van het be
drijf. Het vroeger door zijn vaktechnische
eischen afgepaalde beroep is in zekeren zin
een open beroep geworden, waarop zich werk-
loozen uit andere vakken werpen. Behalve
werkloosheid is hiervan ook een gevolg de
vermindering in de kwaliteit der broodberei
ding, waarover in vakkringen meermalen wordt
geklaagd.
De commissie acht, om tot verbetering te
komen, ingrijpen van de Overheid noodzake
lijk. Het belang van de bevolking bij deze
productie moet alle Overheidsbemoeiing wet
tigen. De te nemen maatregelen moeten er op
gericht zijn, het groot- en middeltedrijf te
steunen en het ontstaan van chvergbedrijven
en de beunhazery te bemoeilijken.
Dit zou volgens het rapport kunnen, indien
in het broodbesluit 1925 bepalingen werden
opgenomen, die het Gemeentebestuur mach
tigen:
a. een vergunningsstelsel voor hert; bakken en
verkoopen van brood in te voeren;
b. het verleenen van zulk een vergunning
afhankelijk te stellen van het voldoen der
bakkery en van de inrichting aan bepaalde
eischen
c. het vervoeren van brood te verbieden
anders dan door personen, in het bezit van de
vergunning bedoeld sub a, of door personen
rechtstreeks in dienst van: hen, aan wie een
vergunning is verleend;
d. het vervoeren van brood te verbieden
anders dan in voertuigen, dragende den
naam en het adres van den patroon, resp. de
onderneming die het brood heeft bereid.
Daarnaast zou naar de meerderheid der
Commissie wenschelyk acht het Gemeente
bestuur tot legale prijszetting moeten over
gaan in den vorm van pariodieke bepaling van
een minimum- en een maximum-prys.
De commissie acht het niet gewenscht over
te gaan tot stichting van een gemonopoliseerd
Gemeentebedrijf. Een stevig gefundeerd groot
bedrijf, gesteund door de Gemeente, wordt
echter door de meerderheid der commissie
niet afgewezen.
Ten slotte dient naar het oordeel der com
missie voor de thans geheel of gedeeltelijk
werklooze bakkers-noodhulpen een arbeids
reserve in het leven te worden geroepen,
waarvan de kosten verdeeld worden ten laste
van bedrijf en Overheid bij wijze van een
omslag-stelsel. Tegenover de sociaal mindere
positie, waarin de noodhulpen verkeeren, slman
hun economisch belangrijke diensten voor het
bedrijf, die het regelen hunner arbeidsverhou
ding op hechter basis volkomen motiveeren.
Belangrijk is het rapport in hooge mate,
ook om de cor.-clusies. Hierover zal echter het
laatste woord nog niet gfesproken zijn.
DE GEZONDHEIDSCOMMISSIE
VERSLAG OVER 1928
commissie der gemeente Leiden over hot
jaar 1928, is het volgende ontleend:
De ]>evolking van Leiden bedroeg 31 Dec.
1927: G9S51, tw. 33911 mannen, 35940 vrou
wen; 31 Dec. 192S: 7004$, tw. 34035 mannen.
3G013 vrouwen. De toeneming der bevolking
heeft dus 197 bedragen, terwijl het aantal
geboorten (1359), dat der sterfgevallen (641)
met 718 overtreft De algemeene gezond
heidstoestand, gedurende het afgeloopen
jaar, kan gunstig worden genoemd. Het
sterftecijfer per 1000 inwoners heeft 9.16 be
dragen. In de afgeloopen tien jaar was dit
cijfer gerekend van 1919 af: 12.09. 11.22, 10.99,
9.76, S.1S, 8.76, 8.16, 9.00 en 9.16. In 1928 zijn
overleden 54 kinderen beneden het jaar; de
aangiften van levend geborenen bedroegen
1359, hetgeen een sterftecijfer oplevert van
39.74 per 1000 levend aangegeverten.
Aangaande het aantal sterfgevallen aan
Kanker, in het afgeloopen jaar hier ter
stede voorgekomen, moge het volgende
worden opgemerkt.
Het aantal der aan kanker overledenen
heeft in het jaar 1928 bedragen: 107, waar
van 35 afkomstig waren van huiten onze
gemeente. In 1927 werden als aan kanker
overleden opgegeven: 12S, waarvan 43 af
komstig van buiten de gemeente bleken.
Het volgende wordt in het verslag opge
merkt ten opzichte van de besmettelijke
ziekten in den zin der wet.
A. Besmettelijke ziekten in den zin der
wet. Aziatische cholera, pokken, noch vlek-
typhus kwamen hier ter stede in het afge
loopen jaar voor
Febris Typhoïclea: Leiden: 7 gevallen,
geeii sterfgeval; buiten de gemeente: 9 ge
vallen, 2 sterfgevallen.
Roodvonk: 325 gevallen, 1 sterfgeval; bui
ten de gemeente: 30 gevallen, 3 sterfge
vallen.
Diphtheria: Leiden: 93 gevallen, 3 sterfge
vallen; huiten de gemeente: 30 gevallen, 3
sterfgevallen.
Nekkramp: Leiden: 1 geval, 1 sterfgeval;
buiten de gemeente: 2 gevallen, geen sterf
gevallen.
Polomyelitis: Leiden: geen gevallen; bui
ten de gemeente: geen gevallen.
Encephalitis lethargica: Leiden: 1 geval,
1 sterfgeval; buiten de gemeente: geen ge
vallen.
Er kwamen 47 gevallen met mazelen voor.
In bet afgeloopen jaar zijn voorgekomen
110 sterfgevallen aan tuberculose, hetgeen
beteekent 17.1 pGt. van alle sterfgevallen of
0.15 pCL der totale bevolking.
Het consultatiebureau der vereeniging tot
bestrijding dor tuberculose schreef over het
afgeloopen jaar 320 patiënten voor het eerst,
in, waarvan 25S uit Leiden en 62 uit de om
liggende gemeenten.
In totaal werden door beide huisbezoek
sters 3301 bezoeken afgelegd in 606 ge
zinnen.
Het aantal overledenen, die onder toezicht
der vereeniging stonden, bedroeg li.
In verband met de jaarlijksolie oproeping
tot het verkrijgen van kostelooze genees-,
heel- en verloskundige hulp, gaven zich 774
personen op tegen G97 in liet vorige jaar.
Van de aanvragers werden 41 afgewezen op
grond daarvan, dat hun inkomen zoodanig
was, dat zij niet in de termen voor koste-
j looze geneeskundige hulp vielen. Verleden
jaar werden er 102 afgewezen.
AMBTENAREN
GEMEENTEFIN ANCIEN
ALGEM. VERGADERING.
De algemeene vergadering der Vereeni
ging van Ambtenaren ter gemeente-financiën
gemeentebedrijven en gemeente-diensten zal
worden gehouden op Zaterdag 23 November
te Arnhem.
CHR. ARBEIDERSPARTIJ
GEEN SAMENGAAN MET CHR. DEM. UNIE
Te Hilversum heeft do algemeene verga
dering plaats gehad der CKr. Arbeiderspartij.
Breedvoerig werd besproken het voorstel tot
samengaan met de Chr. Dem. Unie.
In verband met de groote verschillen tus
schen beide organisaties werd met algemee
ne stemmen besloten niet met de C. D. U.
samen te gaan.
PROV. WATERSTAAT 1
Benoemd tot bouwkundige bij den Provin
cialen Waterstaat in Zuid-Holland de heer
K. Visser, thans technisch ambtenaar bij
den Rijkswaterstaat te Wagcningen.
MEDISCHE KRONIEK
ROOKEN EN DRINKEN
Sommigen noemen rooken een schade
lijke gewoonte, zoo zelfs, dat het niet alleen
ziekte zou veroorzaken, het karakter be
derven, maar zelfs liet leven zou verkorten.
Wanneer men rondom zich ziet, zou men
dit niet zoo voetstoots gelooven; immers in
ons land, waar nog al veel gerookt wordt,
ziet men weinig schadelijke gevolgen daar-
van. noch bij anderen, nochtbii zichzelven. I
De tegenstanders van het rooken zeggen
dat er
verkalking der bloedvaten
door ontstaat, doch de meeste mensdien,
ook de vrouwen, die over het algemeen
niet rooken, krijgen op hongeren leeftijd, die
afwijking; het is dus moeilijk te bewijzen, i
dat de rookers, die ook die ziekte krijgen,]
dit aan het rooken hebben te wijten. i
Het vergift uit de tabak, de nicotine, is in
elk geval een zwaar vergift. Zeker kan men
dus zeggen, dat het onmatig rooken vergif
tiging kan veroorzaken en dit ook meer
malen doet.
De jongeling, die zijn eerste sigaar, siga
ret of pijp rookt, moet dit vaak met hevige
misselijkheid of benauwdheid boeten; velen
hebben soms jaren noodig voordat zij zonder
stoornis rooken kunnen. Sommigen leeren
het zelfs nooit. I
De schadelijkheid zal in elk geval afhan
gen, en dit is ook met elk ander vergift het
geval, van de gevoeligheid van het indi
vidu. Sommigen kunnen direct rooken, an
deren leeren het na vele moeilijke proefne
mingen, anderen leeren het nooit en geven
het dan maar wijselijk op.
Verder hangt de schadelijke werking af
van hetgeen men rookt zwaar of licht
van de hoeveelheid, die men ronkt, van de
wijze hoe men rookt. Snel of langzaam.
Zeer zeker is nadeelig de rook geregeld in
te ademen. Sommige jongelieden vinden 't
chic of interessant; het moet evenwel ten
zeerste als ongezond en schadelijk worden
ontraden.
Zijn er dus mcnschen, die het rooken,
zelfs de kleinste hoeveelheid, nadeelig en
slecht voor de gezondheid houden, de mees
te menschen noemen het matige rooken
stellig niet nadeelig, doch een aangenaam,
geoorloofd tijdverdrijf. Prof. Pel noemde in
dertijd het gebruik van 3 4 sigaren vol
strekt niet nadeelig en wel toelaatbaar.
Doch ik heb zeer achtenswaardige men
sclien gekend, die geregeld het was nog
vóór den oorlog toen dc sigaren veel
goedkooper waren, 20 tot 25 en meer sigaren
of 40 tot 60 sigaretten per dag verrookten,
Vaak heeft de alcohol zijn intocht ge
houden onder den dekmantel van gezond
heidsmaatregel. Wanneer men het. echter
gebruikt voor zieken en herstellenden, dan
moet men minder verwachten van de voe
dingswaarde als wel van de werking op het
zenuwstelsel. De depressie, dc lusteloosheid,
het gr voel van zwakte kunnen door matig,
wijng mik bij een zieke worden weggeno-
ok kan het
of niet te tellen aantal pijpen tabak
dit alles deden zonder dat men er veel na
deel van bemerkte.
Toch heb ik bij die sterke rookers ook
vaak
die eetlust opwekken, doch voeden nooit.
De alcohol
is reeds eeuwen bekend, zoowel bij de- hei-
densche volken als bij Israël. In den Bijbel
vergiftigingsverschijnselen vinden wij hot gebruik en het misbruik er
van. De heide no die ook zagen welk een
gezien, vooral b j hen, die veel misbruikh fr |lit in haddfn
maalden van labali te pruimen, enz. Wel .s d d
gewoonte, waarin de mcotine^bi, De ym dm a,coho, groot;
al waar de beschaving zich verbreidde
kwam ook de alcohol, soms na den Bijbel,
ook de whiskey. Het bracht overal extase,
doch ook ellende.
In elk land, in eiken stand en op alle
massa in de maag komt. Toch was het wel j
ergens goed voor, want de menschen flio
pruimen hebben gewoonlijk weinig last van 1
kiespijn.
vergiftigingsverschijnselen, door óver-
door ontstaan.
schadelijker 1
is daarom,
papier rook
bevatten, w;
gift is. Di
het publiek
Iemand,
kent dit stc
ontkennen,
drankgebru'
minder nor
men en hij
meer drink"
matig pruim™ of rooken, uiten zmhi,.,,--leemjden wordt hel gcnuttigd.
nuwachtigheid, hoofdpijn, duizeligheid, prik j D a|1?(,ho]Mi:sliruik een sehadelijken in-
kelbaarheid, pijn in de allerlei uitoetent „p gezondheid, karakter en
maagstoomissen, vooral gestoorde eetlust,t jederecn wei uit ervaring,
beven der h&nden en Moeilijk valt het te zoggen, waar het ge-
pols met nu _en PPJ bruik eindigt en het misbruik begint Vast
kan er geheele of gedeeltelijke blindheid «Qk yQQr iederccn hier nict de.
lichtzit lu, dat dc gevolgen j
van geen enkele m*mim« zoo gemakke-1 nQg aUecn 'al drinker a„ljd m
tine."blen laat eenvoudig het rooken geheel i onder a'le onhandigheden zich tot de laat-
hand'in z'ijn'oiule er die algeheel alcoholverhod
"If Wtlfe de °nUWUlling ''an ,alak' w'fvSnvetdM achten! dat alcohol
Men noemt net Qf morefd 0f gezondheidsoogpunt of om
rookeu van sigaretten i beide redenen is af te keuren en dient ver-
boden te worden.
n do sigaar of de pijp. En dit
lat men bij een sigaret ook Do werking van alcohol
a sommige sigaretten opium
p z>h zelf a! een zwaar ver-'is nog al veelzijdig. Tn de eerste plaats werkt
rareltcn hebben dan ook bij 1 het op het zenuwstelsel. Een matige hoe-
i sWhten naam. veelheid stompt reeds het pijngevoel af. In
cel rookt, te veel rookt, er- vroeger tijden, toen de narcose door chloro-
iij zal het desgevraagd niet] form nog niet was uitgevonden, maakte
>1 andere is dit met den 1 men soms de patiënten, die een ernstige en
f misbruiker. Hij zal altijdpijnlijke operatie moesten ondergaan, eerst
dan hij gewoon is te ne-1 dronken. Eveneens wordt het oordeel min-
aitijd nog anderen, die veel der scherp. De kritiek op eigen handelingen
n hij zelf. [wordt minder nauwgezet, terwijl ook de
bewegingen minder bewust en naauwkeurig
worden. Men vergeet dc dagclijksche zor
gen, men ziet alles lichter in, men treedt
spoediger handelend op, zohder zieli reken
schap te vragen van de gevolgen. De daad
wordt niet meer ernstig gewikt en gewogen.
Praktisch leidt dit tot handelingen, die men
onder gewone omstandigheden nict zou
doen. Men gaat gemakkelijker en meer /pre
ken (men noemt dit spraakwater op heb
ben). Iemand zal dan ook in het publiek
vrijmoediger en meer kunnen spreken, waar
door sommigen ook wel misbruikers zijn
geworden. Doch de taal die zulk een spre
ker gebruikt wordt dan eerder een klets
praatje dan een rede, ook al omdat het oor
dcel over eigen daden en gedachten min of
meer verlamd is. Bij voortgezet gebruik van
alcohol worden alle gewaarwordingen meer
verzwakt, ook die der zintuigen.
Bij groot misbruik kunnen waanvoorstel
lingen en gezichtsbedrog optreden, men ziet
vcoral muizen en ratten.
Ten slotte ligt de patient zonder bewust
zijn als een blok bewegingloos neer.
.Het gevolg van
alcoholmisbruik
is dat vele organen, lever, hart, nieren,
bloedvaten enz., ziek worden.
Dikwijls wordt gezegd, dat alcohol ver
warmd. Dat is onjuist, het kan wel het ge
voel van koude afstompen. Ook zou het op
wekken tot den arbeid. Ook dit is slechts
schijnbaar, althans van korten duur.
Als slaapmiddel is het ook te verwerpen,
omdat men er groote hoeveelheden voor
noodig heeft, en de naweeën dan weer groo
ter zijn dan het succes. Ook went men er
spoedig aan cn zou dan weer grootere hoe
veelheden moeten nemen.
Alcohol wordt ook wel gebruikt voor tij
delijke inspanning van krachten. Wanneer
die inspanning niet te lang moet duren,
doch ook de ervaring heeft bij roeiers en
andere sportmen geleerd, dat dit maar
schijn is en onthouding beter krachten
geeft.
Voedingswaarde zit ook al bijster weinig
in den alcohol.
De werking op het organisme is dus
meestal schadelijk, als geneesmiddel kan
het zijn nut hebben, als genotmiddel geoor
loofd zijn in kleine hoeveelheden, doch in
grooter dosis is het steeds vergift met zijn
bovengenoemde gevolgen.
Sociaal brengt de alcohol ook ontzettend
veel leed en ziekten!
Onthouding van alcohol behoedt dus we!
voor de gevaren van het komen tot mis-
bruik, doch matig gebruik kan niet op by- j
giênische gronden worden ontraden. Dc Bij
bel preekt ook geen geheelonthouding, waar i
schuwt wel tegen het misbruik.
Wil men den strijd tegen den alcohol
aanbinden, dan moet men dit zuiver op
ethische gronden doen. Hierdoor heeft men
reeds veel bewerkt Voor vele jaren, toen
de drankzucht r.og niet zoo bestreden werd
als de laatste jaren, zag men meer dronk
aards dan tegenwoordig.
Een
eigenaardigheid der drankbestrijders
is wel hun fanatisme. Het is wel of alle
zonde cn alle leed alleen uit den drank, ook
uit het matig gebruik voortkomt. Men gaat
daarin zoover zelfs om den Bijbel te willen
vervalschen. Waar in den Bijbel op meer
dan een plaats blijkt, dat het wijndvinken
onder Israël niet verb len was en het wijn
gebruik zelfs met lof wordt vermeld, wil
men al die plaatsen op een andere wijze ver
talen. Wil men den strijd togen alcoholmis
bruik aanbinden, uitstekend, toch zullen deze
en andere middelen, ook de wetten, de men
schen zeker niet beter maken.
Het is ook al moeilijk te zeggen waar he;
matig gebruik eindigt en het misbruik lie
pint Dat is zeker ook individueel. Het is
niet de vraag hoeveel iemand drinkt, maar
of het hem schade doet. En dit kan ieder
Zelf waarnemen of anders zeker zijn om
geving.
Dat het misbruik van alcohol nadeelig is
en voor de gezondheid en voor den levens
duur bewijzen wel de z.g. „alcoholberoepen"
als herbergiers, kroeghouders, werklieden
in brouwerijen en jeneverstokerijen. Deze
menschen leven korter, zijn meer vatbaar
voor allerlei ziekten door hun minder weer
standsvermogen en kunnen om dezelfde re
den een ziekte moeilijk doorkomen.
Dat niet-drinkers en geheelonthouders ge
zonder zijn en langer leven dan matige
drinkers of dan zij die nu en dan eens iéts
gebruiken, is wel door de statistiek beproefd
om dit te bewijzen, doch stuit op zoovele
moeilijkheden, dat hiervoor geen betrouw
bare gegevens te vinden zijn.
In den oorlog, die achter ons is, is wel
het drankverbruik verminderd, doch dat
van tabak toegenomen. Vooral in de loopgra
ven werd veel gerookt. Vooreerst uit tijd
passering, als men niets te doen had. Ook
onder hevige stormaanvallen, wanneer de
zenuwen op het uiterste werden gespannen,
werd ter kalmeering naar pijp nf sigaar ge
grepen, zoodat zelfs nict-rochors hierdoor tot
rooken kwamen.
Sommige anti-rookers achten den
strijd tegen dc tabak
even belangrijk .'.Is de strijd tegen den alco
hol. Zoo verbiedt het Leger des Hcils even
zeer de tabak als de drank.
Ook andere Christenen verfoeien de ta
bak als zondig. Zoo ontmoette ik eens een
Etigclsch predikant, die wel vertelde, dat
zijn dochters en haar vriendinnen naar co-
medie en bals gingen, doch heftig te keer
ging tegen ons rooken, vooral op Zondag.
De anti-rookers sommen allerlei akelige
gevolgen van het .rooken op, zeggen zelfs
dat de Indianen 'daaraan hun ondergang
te wijten hebben. En zij willen ook niet
rusten voor zij de tabak, evenals de alcohol
langs den weg der Staatswetten kunnen ver
bieden.
Dat dit moeilijk gelukken zal bewijzen wel
de drooggelegde landen.
Er zijn ter wereld geen zaken, waarvan
men geen misbruik kan maken. Een mes
;s een nuttig ding, maar als men er iemand
len hals mee afsnijdt is het een afschuwe-
'ijk voorwerp. Toch schaft men de messen
niet af.
Wat kan al niet misbruikt worden? Als
men te veel eet wordt men ziek. Zelfs als
men te veel water drinkt, kan dit veel nadeel
te weeg brengen.
Zoo is 't ook n
met allerlei genotmiddelen.
Men moet de mate van gebruik kennen.
Onmatigheid is ten allen tijde, onder alle
omstandigheden verkeerd en zondig. Laten
wij gerust ons heil niet zoeken in ascese, dat
slechts op werkheiligheid uitloopt, maar
laten wij staan in de vrijheid van liet Evan
gelie, genietende al het goede, dat God
geeft, ook in dc genotmiddelen, maar te
vens strijdende tegen alle misbruik en alle
onmatigheid.
