WOENSDAG 30 OCTOBER 1929
DALADIER'S KABINETS
FORMATIE MISLUKT?
EERSTE BLAD PAG.
Hij probeert het uiterste om de
radicalen in het ministerie te brengen
RUZIE ONDER DE SOCIALISTEN
BKIAND'S OPPOSITE
VASTBESLOTEN
POLITIEVERHOOR MET
MARTELING
Uit Parijs word tgemeld:
Daladier heeft de aan hem verstrekte op
dracht tot vormen van een ministerie terug
gegeven.
Later wordt bericht, dat Daladier zich be
dacht heeft. Hij zou nadat Briand hem ver
zekerd had, dat hij hem ook zou steunen
bij een poging om een republikeinsche cor«
centratia tot stand te brengen, tot groote
verwondering der parlementaire kringen
aan den president der republiek hebben
meegedeeld, dat hij zijn poging nog voort
zette en Woensdagmorgen om 10 uur weder
op het Elysée zal verschijnen.
De heer Daladier, die als partijvoorzitter
heel goed begrepen heeft, dat zijn echec bij
de socialisten een geduchte slag voor het
prestige der radicale partij is, wilde dus i u
een wanhopige poging doen om don radica- De Fransche pers richt heftige aanvallen
len nochtans een plaats in het toekomstig tegen de justitie, die Almazof uitsluitend uit
prestige-overwegingen gevangen blijft hou
den, hoewel door de eene getuigenverklaring
na de andere zijn onschuld steeds duidelij
ker aan het licht komt.
DE MODERNE PIJNBANK
BIJ DE FRANSCHE JUSTITIE
De onder verdenking van moord op zeke
ren Rigaudin, wiens lijk in een koffer op
een spoorwegstation werd aangetroffen, te
Parijs gearresteerde kleermaker Almazof,
had zich eonige malen er over beklaagd, da.
hij hij de eindelooze kruisverhooren ivoor
den rechter van instructie en diens ambte
naren telkens weer werd blootgesteld aan
allerlei martelingen. Zoo had men met een
hamer de nagels van zijn vingers bewerkt.
Voorts was hij gedwongen zich geheel uit
te klceden, waarin men hem getrapt had.
De rechter van instructie verklaarde officieel
flat Almazof onwaarheid sprak, doch ten
slotte wist zijn verdediger gedaan te krij
gen, dat Almazof door een gerechtelijk ge
neesheer werd onderzocht. Na dit onderzoek
heeft de arts de juistheid van alle bewerin
gen van Almazof bevestigd, op grond van
litteekens, welke de mishandelingen op
diens lichaam hadden achtergelaten. De ver
dediger heeft thans, daar hem geen andere
juridische weg openstond, tegen den onbe
kenden dader een aanklacht ingediend we
gens het toebrengen van ernstig lichamelijk
letsel.
HET SKLAREK-SCHANDAAL
ministorio te verzekeren.
DALADIER.
Onecnigheid onder de socialisten.
ui een door de socialistische Kamerfractie
gehouden vergadering, waar voor- en tegen
standers van deelneming der socialisten aan
de regeering het woord hebben gevoerd,
werd met 43 tegen 4 stemmen een motie
aangenomen, waarin over het besluit van
den nationalen raad leedwezen wordt uit
gesproken, daar het in strijd is met de
grondbeginselen en waarachtige belangen
der partij en de democratie. De motie spreekt
zich uit voor de bijeenroeping van een con
gres der partij tegen 25 November, dat te
genover het aan den nationalen raad voor
gelegde vraagstuk zijn standpunt moet be
palen. Verder nam de Kamerfractie een
tweede motie aan, waarin zij Daladier haar
dank betuigt voor zijn aanbod en toezegt de
politiek van een regeering-Daladier te zul
len steunen.
Volgens een ander bericht was een aantal
socialistische Kamerleden van meening, dat!
de geheele Kamerfractie haar voornemen
moest te kennen geven zich niet te bekom
meren om het besluit van den nationalen
raad (die zich tegen deelneming uitsprak)
en gevolg te geven aan de uitnoodiging tot
deelneming. In geval de tegen deelneming
gekante Kamerleden dit standpunt niet
zouden deelen, zouden een aantal parle
mentsleden de eventualiteit onder het oog
zien, uit de fractie te treden. Een dergelijke
gebeurlijkheid zal naar het schijnt zich niet
behoeven voor te doen, daar eenige leden
zich beijveren om de uiterste standpunteD
met elkaar te verzoenen.
De oppositie, die Briand deed vallen.
Een groot aantal tot verschillende groe
pen behoorende afgevaardigden, die destijds
het kabinet-Poincaré steunden en die on
langs bet kabinet-Briand ten val brachten,
in verband met Briand's weigering, om in
lichtingen te geven omtrent zijn buitenland-
sche politiek, hebben in de Kamer verga-1
derd en besloten hun vertrouwen slechts te
geven aan een regeering, die duidelijk haar No>e^ Mn priieftehrmTkenV'dteTa"
houding len opzichte von de verschillende nrM Noonvcgen Zwcden E0„ gaan, en
DE DIEVENBENDE TE BERLIJN
NIEUWE VERVALSCHINEEN EN
OMKOOPERIJEN.
De voor het Berlijnsche stadsbestuur en de
gemeentelijke ondernemingen compromit
tante schandalen nemen lederen dag in om
vang toe. Hun getal is weer met drie ver
meerderd.
De stadsinspocteur van Berlijn-Koependck,
Stöckel, is gearresteerd wegens verduistering
van gemeentegelden en wegens valschheid
in geschrifte; o.a. is vastgesteld, dat hij de
bedragen, die hij als schadevergoeding bij
brand en voor oefeningen aan de vrijwillige
brandweer moest uitbetalen, ip zijn eigen
zak heeft laten verdwijnen.
Tegen den directeur van de gemeentelijke
vuiLnistransportmaatschappij, Lettow, is een
gerechtelijk onderzoek ingesteld. Hij wordt
beschuldigd onrechtmatige betalingen uit de
kas van de gemeentelijke maatschappij aan
de Vdktoria Park A. G.,waarvan hij zelf een
der grootste aandeelhouders is, te hebben ge
daan. Lettow is onmiddellijk uit zijn functie
ontslagen.
Op den adjunct-burgemeester van Barlijn-
Lichtenberg, Slimming, is in. het verloop van
een gerechtelijk onderzoek tegen een andere
overheidspersoon van diezelfde Berlijnsche
voorstad, de aandacht gevestigd, omdat ge
bleken is, dat Stimming een buitenhuis in
Biesdorf tegen opmerkelijk lagen prijs heeft
gekocht Ook hier vermoedt men dus weer
omikoaperij. Stimming bestrijdt bet hem' ten
laste gelegde echter hardnekkig.
DE NOORDPOOLTOCHT VAN DE
ZEPPELIN
TEGEMOETKOMINGEN AAN DE
BEMANNING.
De Zeppelinmaatschappij heeft besloten
de verzekeringen en de salarissen van de
bemanning van de Graf Zeppelin te verhoo-
gen. Ook zullen verbeteringen op hygiënisch
gebied worden aangebracht. Hierdoor wor
den de bezwaren van de bemanning tegen
den Noordpooltocht voor het grootste deel
ondervangen.
De Graf Zeppelin zal waarschijnlijk eind
van de verschillende
actueele kwesties der buitenlandsche poli
tiek zal vaststellen en aan de Kamer dien
aangaande volkomen geruststellende mede-
deelingen zal doen.
LEGT BRIAND REEDS NIEUWE
GRONDSLAGEN?
Ontevredenheid bij de radicaal-socialisten.
PARIJS, 29 October. Het besluit van Da
ladier heeft onder de radicaal-socialisten
onrust gebaard. Zij verheelden huD teleur
stelling en ontevredenheid over de misluk
king van Daladier niet, vooral daar zij over
tuigd waren nog Dinsdag de macht te kun-
In den loop van den middag heeft Briand
de vroegere ministers Tardieu en Chéron
evenals Lavalle en René Besnard bij zich
ontvangen. Men ziet hierin in politieke
kringen een teelten daarvan, dat Briand het
mislukken van Daladiers pogingen heeft
voorzien en achter de. coulissen reeds de
grondslagen voorbeen nieuw ministerie heeft
pogen te leggen.
•aarbij een nieuw instrument zou beproefd
worden. Met dit toestel zou men windrich
ting, temperatuur, enz. tot op een hoogte
van 10.000 meter kunnen aflezen.
De Graf Zeppelin zal tijdens de expeditie
door een speciale zendinrichting de Ameri-
kaansche en Noorsche draadlooze stations
dagelijks betrouwbare weerberichten kun
nen doen toekomen.
HET ONDERZOEK VAN DE LAND
DAGCOMMISSIE BEGONNEN
DE BURGEMEESTER KOMT TERUG
De commissi» van den Pruisischen land-
lag is begonnen met het openbare onderzoek"
van de Sklarek-zaak.
Alvorens tot do behandeling van de agen
da over te gaan, deelde de voorzitter mede,
dat de Berlijnsche magistraat de ambtena
ren heeft gemachtigd zonder eenige beper
king te getuigen.
Od verzoek van de commissie heeft de
stad Berlijn ook con kort overzicht gegeiven
van de wijize, waarop de contracten met de
gebroeders Sklarek en de Kleider-Vertriebs-
gesellschaft tot stand zijn gekomen en zich
ontwikkeld hebben.
De boekhouder Lehmann, die thains op
vrije 'voeten is, heeft uit zijn aanteekeningen
nieuwe bijzonderheden verzameld over de
wijze van- zaken doen der Sklareks. Leh-
manns advocaat, Dr. Puppe, heeft zich in
verband hiermede tot den officier van justi
tie gewend om verschillende personen te
hooren, ten einde te kunnen bewiizen, dat
d'e Sklareks wel degelijk invloed hebben ge
oefend op Lehmann .ten einde hem docu
menten te laten vervalschen.
De advocaat verlangt o.a. dat twee auto
verhuurders zullen worden gehoord, die ver
schillende gemeenteraadsleden luxe-auto's
'er beschikking hebben gesteld, waarmee
deze uitstapjes in den omtrek van- Berlijn
maakten. De koden daarvoor werden dooi
de gebrocdcn; Sklarek betaald.
Ook wenscht de advocaat een getuige te
doen hooren. die kan verklaren, dat verleden
jaar een bon?mam'el aan het adres van me-
vroir.v Boss naar Bad Gastein is gezonden
Voorzitter van de onderzoek-commissie is
•dp. communistische afgevaardigde Schwenk.
Deze deelde mede. dat hij zich tot d'e justitie
had gewend om toezending der voor het on
derzoek noodzakelijke documenten te vra
gen. doch hij had tot nu toe nog geen be
scheid ontvangen.
O.m. werd van den leider van het „An-
schaffunigsamt". Sch-allbcrg vernomen, dat
in één jaar S15.000 mark verlies was geleden
en dat een rektning van Sklarek van 87.000
mark niet was geboekt om de balans nog
niet meer te belasten.
Op de vraag van afgev. Koch, wie ervoor
verantwoordelijk moest gesteld-worden, dat
het verlies van 815.000 mark ontstaan was,
antwoordde getuige Schalldach: Verant
woordelijk was zoowel de administratieve
leiding alsook h e t n i e t-d e sk un d i ge
personeel, dat ook veel te talrijk
w a s.
Toen getuige de leiding o,p zich nam, wa
ren er circa 400 man personeel. Ons
hecle pcrsoneol, zei get., bedraagt thans 6 4
personen.
Directeur Kicburg is op staanden voet ont
slagen. Verder is er niets.tijdens hem onder
n-omen-.
Op de vraag van afgev. Riedel (dem.) ant
woordt get., dat hij bij de saheerimg van het
betrokken bedrijf volledigen steun van het
stadsbestuur en geen tegenstand had onder-
vrjudon. Opperburgemeester Böss heeft zelf
zijp" vervvohdcriiig erover uitgesproken, dat.;
ondanks hot voorgevallene, de contracten
met de Sklarck's' zijn verlengd.
Burgemeester Böss thuisverwacht.
De Berlijnsche burgemeester Scholtz zal
oigh. gelijk mon weet, Donderdag naar Bre
merhafen begeven en hert Lloydschip „Bre
men" tegemoet varen-, dat van Amerika op
weg naar Duitschland is.
Aan boord van de „Bremen" zal Scholtz
met Böss over de zaak-Sklarek praten.
Böss zal waarschijnlijk eerst m de zitting
van den gemeenteraad op 7 November hei
woord nemen, daar hij eerst inlichtingen
moet inwinnen.
VLAAMSCHE TAALKWESTIE
NAAR DE OPLOSSING
DE LIBERALE TAALCOMMISSIE ERKENT
DE BILLIJKHEID VAN DE VLAAMSCHE
EISCHEN
Uit Brussöl wordt aan het ITbl. gemeld:
Op de jongste vergadering van den libe
ralen partijraad heeft Marcel Henri Jaspar
voorlezing gedaan van een verslag, waarin
een aantal beginselen worden aangegeven,
zooals zij in de liberale taalcommissie wer
den geformuleerd en waarover geen mce-
ningsverschil meer schijnt te bestaan Deze
beginselen zijn de volgende:
1. Het is rechtvaardig en billijk, aan het
Vlaamsch element niet het recht te betwis
ten om zich kultureel te ontwikkelen en om
in het Nederlandsch bestuurd te worden.
Men kan niet spreken van „concessies", die
aan de Vlamingen moeten gedaan worden
noch van een hoogere of lagere cultuur. In
België moet men loyaal en zonder voorbe
houd het beginsel aanvaarden van de gelijk
heid der -beide landstalen. Het liberaal con
gres heeft dit trouwens reeds gedaan.
2. De commissie is eenparig in haar erken
ning, dat de officieelö taai van het Vlaarn-
sche gebied het Nederlandsch is. 3. Zij ver
werpt een, veralgemeende en verplichte twee
taligheid. De verplichting moet tot het uiter
ste minimum herleid worden. 4. Behoud
de bestuurlijke eenheid van het land. 5.
wezenlijking van de gelijkheid der talen met
inachtneming van de vrijheid, wat bescher
ming meebrengt van de taalminderheden in
Vlaanderen en in Wallonië. 6. LoyaJe toe
passing van de bestuurlijke taalwet van 31
Juli 1921. 7. Onmiddellijke instelling van
volledig Vervlaamsohte universitaire leer
gangen. Wat de Gentsche universiteit be
treft, en hoewel kan worden vastgesteld dat
een verpletterende meerderheid van de stu
denten de Fransche leergangen blijft volgen,
is er nog geen overeenstemming verkregen
betrefffende de wenschelijltheid van het be
houd van de Fransche leergangen te Gent.
Aldus luidt het verslag van Jaspar over
den stand van de beraadslagingen in den
schoot der liberale taalcommissie.
Kerknieuws.
SMOKKELAARS GEFUSILLEERD.
Uit Moskou wordt gemeld, dat de beide be
kende diamanthandelaars Kleiner en Teitz
wegens het smokkelen van diamanten zijn
gefusilleerd.
AMERIKAANSCHE GESNEUVELDEN UIT
ARCHANGEL.
Een Russisch stoomschip is naar Havre
vertrokken met do lijken van S6 Amerikaan-
sche officieren en minderen, die gesneuveld
zijn in den veldtocht in Archangelsk. Een
Amerikaansch oorlogsschip zal de lijken
verder overbrengen naar de Ver. Staten.
RELIQUIE GEROOFD.
Uit de Westminstersche Abdij.
Uit de Westminstersche Abdijkerk is op
geheimzinnige wijze het hart van den
Schotschen koning Robert Bruce geroofd.
Men vermoedt, dat de daders om een of an
dere onbekende roden bet reliquie naar een
andere gewijde plaats hebben willen over
brengen.
Robert Bruce werd in 1274 geboren en In
130G tot koning van Schotland gekroond.
Later moest hij vluchten voor Edward I, doch
hij wist zich tegenover Eduard II in den slag
bij Bannockburn U» handhaven. Hij stierf
in 1320.
DE STORMEN
OP MICHIGAN-LAKE
WEER EEN SCHIP GEZONKEN.
Op het Michiganmeer is het stoomschip
Wisconsin vanmorgen tijdens een heftigen
storm 6 K.M. van Kenoska verwijderd ge
zonken. De passagiers en de bemanning, in
liet geheel 60 menschen zijn gered. Het
stoomschip Waukegan is in nood en zendt
S. O. S. seinen uit.
Vermoedelijk 13 slachtoffers.
Volgens latere berichten uit Kenosha zijn
toch zeker negen en vermoedelijk 13 perso
nen bij de ramp op het Michigan Meer om
gekomen.
Melding wordt gemaakt van het vinden
van een vlot met vijftien overlevenden. On
der hen bevond zich de gezagvoerder van
het vergane schip, die toen hij aan land
werd gebracht ineenzakte en overleed.
Dit is de tweede schipbreuk op het Michi
ganmeer in deze maand door dezelfde oor
zaak teweeggebracht
Booten, volgeladen met de opvarenden van
de „Winconsin", die op het Michigan-meer
schipbreuk leed, zijn te Milwaukee aangeko
men. Sommige passagiers waren bewuste
loos, anderen gewond. Zij werden naar het
hospitaal vervoerd.
VORST EN SNEEUW.
Op de Scbneekoppe in het Reuzengebergte
daalde de temperatuur gisternacht tot 7 gr.
Celsius vorst.
Op de Broeken is Zondag de eerste sneeuw
gevallen. De hoogte van het sneeuwdek be
draagt 30 tot 40 cM. De thermometer daalde
tot twee graden onder nul.
HET VOLKSBEGEHREN.
De inschrijving op de lijsten van het Volks
begchren in Duitschland inzake het Young-
pian is gisteren gesloten. Het resultaat zal
eerst later bekend worden gemaakt..
POLITIEAGENT-MILLIONAIR.
Een New-Yorksch politie-agent heeft de
aardige tijding ontvangen dat hij van een oom
in Duitschland een fortuin van 1.000 000, en
verder land, vee enz. in het Rijnland heeft ge-
erf d.
DE ZIEKTE VAN DE KONINGIN VAN
ZWEDEN.
Omtrent de ziekte van de koningin van
Zweden, de zooals bekend te Rome verblijf
houdt, is een communiqué gepubliceerd,
aarin gezegd wordt, dat de toestand steeds
slechter wordt. De koningin is geheel uitge
put en zal nog ge-ruimen tijd het bed moeten
houden.
BANKIER PLEEGT ZELFMOORD.
Volgens een bericht in de Berlijnsche bla
den uit Cassel heeft de mede-eieenaar van
de privaatbank Andre en Herzog, welke
reeds bijna 100 jaar bestaat, de bankier Ju
lius Zinn Dinsdagavond in het woud in
Wilhelmshohe door een revolverschot een
einde aan zijn Icyen gemaakt. Do ooi-zaak
van deze daad schijnt in zakelijke moeilijk
heden van de bank te liggen.
VLIEGTUIG OP EEN HUIS GEVALLEN.
Naar de „Lokalanzoiger" uit Hermann-
stadt in Zevenburgen bericht.'is in Turnu-
Severin een passagiersvliegtuig dat naar
Boekarest onderweg was, bij een noodlan
ding op 300 Mi boven do stad neergestort en
op een woonhuis gevallen, zoodat het door
het dak heensloeg. Daarbij vld'og het toestel
in brand. De piloot en de passagier kwamen
in de vlammen om. Het vliegtuig werd ge
heel verwoest
TSJANG KAI SJEK NAAR HANKOW.
Een groot offensief tegen Feng.
Geheel onverwachts heeft President Tsjang
Kai Sjek aan boord van de Chineesche
nonneerboot „Yungshui" Nanking verlaten,
om zich maar Hankow te begeven. Later volg
de een tweede kanonneerboot met een ge
deelte van de staf, en een kleine troepenaf-
deeling aan boord
Terzelfder tijd is een groot algemeen offen
sief tegen Feng aangekondigd, dat onder per
soonlijke leiding van Tsjang Kai Sjek staat
Vóór zijn vertrek uit Nanking heeft Tsjang
Kai Sje-k een oproep gericht tot het Chinee
sche volk waarin hij verklaard dat de cen
trale regeering haar best doet, om volgens
haar 'beste weten het land te leiden.
GENERAAL VON DER MARWITZ. f
Te Wundichów in het district Stolp is in
den ouderdom van 73 jaar overleden generaal
1 cavalerie Von der Marwitz. In den we-
t.icg v..';- der der cavalerie
by den opmarsch door België en later aan de
Masoerische meren en in den Karpathen.
NED. HERV. KERK.
eroepep: Te Wouterswoude, J. Bus,
•pred. te Deventer. Te Gietervcen, cand.
H. W. Cazemier te Groningen.
e d a n k t: Voor Reeuwijk en Nieuwpoort,
cand. A. J. van Rennes te Zeist.
CHR. GEREF. KERK.
Bedankt: Voor Dordrecht, J. Jongeleen
te Hilversum.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Moerdijk, cand. M. P.
Feringa te Utrecht. Te Steenwijllc, Th.
Deljeman te Giessen-Nieuwkerk. Te
'Nieuwe-Pekela, J. C. Haartsen te Driesum.
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen: Te écherponisse, M, Remyn
te - O osterland (Z,
J. VERSTEEG'!'.
Naar wij vernemen, is de heer .T. Vers ecgt,
thans voorganger bij de Gercf. Kerk van
-Nieuwerkerk a. d. IJssel, door de Classis
Gouda met gunstig gevolg peremptoir geëxa
mineerd en toegelaten tot de bediening des
Woords en der Sacramenten.
Ds J. P. J. KRUIJS VOORBERGE
men wij het kwaad van het groot aantal
gedoopten te boven?" De conclusies van dit
rapport werden door de Classis aanvaard
Deze conclusies luidden: dat de Kerken met
ernst uitvoering geven aan hetgeen
in 1907 hebben besloten en dat zij voorts
ernst maken met de tucht over z.g. „doop
leden".
LUTHER'S KLEINE CATECHISMUS.
Al eenige malen hebben we mededeelingen
gedaan in betrekking tot het 400-jarig be
staan van Luther's Kleine Catechismus. De
beteekenis van dezen arbeid van den Refor
mator is voor het leven onzer kerken v,
groote, en verstrekkende beteekenis geweest.
Dat dan ook in de Luthersche Kerken zoowel
in Duitschland als hier te lande, het plan
rees, om dit vierde eeuwfeest dankbaar te
vieren, valt te verstaan. In ons land is het
Dr. J. A. Rust, van Utrecht, geweest, die
het denkbeeld opperde, om bij deze gelogen
heid een gedenkschrift samen te stollen. Hij
schaarde een aantal medewerkers uit dc
heide Luthersche kerkengroepen om zich
heen, en de- vrucht van hun arbeid is thans
bij do N.V. Universitas (P. den Boer) te
Utrecht in druk verschenen.
Na een historische bijdrage over „Middel-
eeuwsche Katechcsc" van Prof Dr. I-I. A.
van Bakel, hoogleeraar aan het Ev. Luth.
Seminarie, geeft Prof. Dr. J. W. Pont, hoog
leeraar aan het Herst. Ev. Luth. Seminarie,
een overzicht van „het ontstaan van Luther's
Kleine Catechismus" en Prof, Mr. J. Loosjes,
hoogleeraar aan eerstgenoemd Seminarie,
de invoering van dfzen Catechismus in Ne
derland beschrijft, op de wijzigingen in de
vertaling de aandacht vestigt, zoowel als op
de rol die de predikant Saliger en Woerden
als oudste Luthersche stad in Noord-Neder
land daarbij vermeld hebben. Zeer intores-
sante bijzonderheden treffen we hier aan,
waarvoor we echter de ruimte missen om
die hier te releveeren.
De predikanten Dr. J. A. Rust, D. Drijver,
C. F. Westermann, J. A. F. A. Stellwag en
J. W. Brass bespreken vooral historisch de
saamstelling van don inhoud van den Cate
chismus naar zijn onderscheden deelen,
waarbij dan de beschouwingen van Luther
over verschillende Schriftgedeelten cn stuk
ken der Confessie in het licht gesteld
worden.
Tenslotte teekent Pastor F. Vogcs de plaats
die de Kleine Catechismus en de huiselijke
godsdienstoefening (gebeden voor het gezin
cn de z.g. huistafel, bestaande in een bloem
lezing van N. T. teksten) inneemt. Laatst
genoemde doet uitkomen hoe hij ongaarne
zou zien, dat het hier besproken 400-jarig
boekje in bibliotheken zou worden begraven
en hoe het zijn hartewensch is, dat er nog
rijkelijk mee gewoekerd worde.
Yan de wording, den inhoud en de plaats
van Luthers Catechismus worden we in de
ze uitgave wel breedvoerig cn onderhou
dend op de hoogte gesteld. Niet alleen in
Luthersche kringen, maar ook daarbuiten,
zal dit gedenkschrift, om zijn rijkdom aan
historische gegevens, gaarne gelezen en be
studeerd worden.
De onderscheiden hoofdstukken dragen
boven hun titel artistieko „koppen" van den
sierkunstenaar W. den Uyl, die daarin te
vens eenige Luthersche kerkregels verwerk
te, terwijl hij afzonderlijk naast het titel
blad een Lutherkop teekende naar Cranach's
schilderij van 1529. De Luthersche kerken
(E. L. en II. E. L.) zoowel als den uitgever
leggen met dit gedenkschrift alle eer in en
zullen er veel dank v
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. P. van d e r K o o ij, die het beroep
aannam naar Suamcer, preekte Zondagmid
dag j.l. zijn afscheid voor de Ned. Herv.
Gemeente van Vroomshoop met 1 Petr. 1
24,25, de vergankelijkheid van het leven en
de onvergankelijkheid van het woord Gods,
dat onder de gemeente gesproken was. Aan
het einde zijner predikatie richtte de schei
dende leeraar zich tot Ds. C L. Tuinstra van
Ermelo, als vertegenwoordiger van den ring
Ommen, tot den kerkeraad, tot Ds. W. Wes-
seldij'k, van Den Ham, als plaatsvervangend
consulent tot een afgevaardigd ouderling
van de gemeente van Daarle, cn voorts het
Kerkvoogden en Notabelen. Kiescollege,
hoofden van scholen, enz. Tenslotte werd hij
zelf toegesproken door Ds. \Tuinstra namens
den Ring; door D3. Wcsseldijk, als plaats
vervangend consulent; door een der ouder
lingen namens den kerkeraad en namens
Kerkvoogden en Notabelen. Den vertrekken
den leeraar, die bijna 11 jaren de gemeente
van Vroomshoop diende, werd toegezongen
121 4.
ZONDAGSRUST IN DE CULTURES.
In verband met de nieuwe beweging van
de zijcle dyr Kerkeraden voor Zondagsrust in
de cultures vernam de „Deli Ct." dezer da
gen uit de cultures op de Philippijnen, dat
daar ook in de suikercultuur de Zondag
word! gehouden. Zelfs in de volle campagne
wordt daar op Zondag geen riet gesneden.
De fabriek vermaalt dan wel het riet van
en dag, doch in verband daarmee
de fabriek des Maandags vrijwel
niets te doen. Men beperkt zich dan voorna
melijk tot het schoonmaken der machines.
Daaruit zou eventueel kunnen blijken, dat
het ook voor de suikercuj'uur op Java niet
Ds J. P. J. Kniiis Voorberge, die wel gebo onmogelijk zou zijn den Zondag als rustdag
ren Hollander (nl. afkomstig van 's-Graven- I e beschouwen,
polder) doch Amerikaansch burger is en laat
steljjk te Gouda woonde, heeft daar in Mei VERSPREIDING DER H. SCHRIFT.
11. een beroep ontvangen en aangenomen als De Vereeniging tot verspreiding de Heilige
predikant bij de Ned. Herv. Gemeente van 1 Schrift (voorheen vereeniging voor Bijbel-
Babyloniënbroek. Thans heeft hij op verzoek j verspreiding) hoopt Maandag 11 November
by Kon. besluit toestemming verkregen tot a.s., des middags te half veir, n het gebouw
Keizersgracht 328 te Amsterdam een ledcn-
vergadering te houden, gelijk reeds gisteren
ook bij advertentie in ons blad werd aan
gekondigd.
BRITSCH BIJBELGENOOTSCHAP.
Tot lid van het Hoofdbestuur van het
Britsch- en Buitenlandsch .Bijbelgenootschap
is, volgens het „I-Ibl.", ditmaal ook een Ne
derlander benoemd, n.l. de heer W. Wage
naar te Londen (Streatham), welke destijds
in de Y. M. C. A. een secretariaat bekleedde
en zeer werkzaam was in liet Ned. Jonge
lingsverbond. De wet van genoemd Genoot
schap schrijft voor, dat een bepaald aantal
leden van het Hoofdbestuur bestaan moet
uit buitenlanders. Zelden nog werd een Ne
derlander als zoodanig benoemd.
LEGER DES HEILS.
Generaal ITiggins van het Leger des Hei ls
die zoo juist van een reis door Canada terug
is gekeerd, heeft door middel van een pers
conferentie in de Engelscho bladen beleend
gemaakt dat de gerucht on over achteruit
zetting van de leden der familie Booth
in het Leger geheel uit do lucht zijn ge-
ten kan hebben verbreid. Mot betrekking tot
grepen, en dat geen ingewijde deze gcruch-
mevr. Heilweg, geb. Eveline Booth zcido hij,
dat haar zending naar. Amerika oon onder
scheiding was en geen „verbanning",, zooals
het publiek hier en daar had beweerd.
GRAFSTEEN-Ds. G. D. SCHEEPSMA
Door den kerkeraad der Geref. Kerk te
Stedum is besloten op het graf van Ds. G.
D. Scheepsma, te Bedum begraven, een een-
voudigen gedenksteen te plaatsen
DOOPSGEZIND GEMEENTEVERBOND.
Naar de Doopsgezinde „Zondagsbode"
mededeelt, heeft het „Gemeenteverbona", het
welk ontstaan is uit de (rechtzinnige) actie
nader onderzocht cn o.a. overwogen een
ten vorigen jare, zijn voorloopige plannen
van Ds. T.bO. M. H. ITylkema te Amersfoort
bureau te "stichten voor voorlichting aan
gaande cn versterking van het loven met
Christus, een on ander als eerste stap naar
een Doopsgezind Evangeliehuis ,dat als een
school van retraite en voorbereiding tot
Ohristclijken arbeid zou kunnen dienen.
In afwachting van de verdere uitwerking
dier plannen zullen de leden elkander ster
ken door onderlinge samenkomsten maar
ook door des Zaterdags des avonds van
tien uur tot kwart over tien, waar inen ook
moge zijn, zich in gebed voor te bereiden
elkander in den ge/bede te gedenken.
HERVORMDE KERKVOOGDIJEN.
Het Hoofdbestuur dor Vereeniging van
Kerkvoogdijen in de Ncd. Herv. 'Kerk zal,
zoo meldt het „Orgaan", op 16 November
de consistoriekamer der Groote Kerk (Loo-
laan) te Apeldoorn een vergadering houden
om te komen tot het oprichten van een af-
deeling Gelderland van de Vereeniging. Alle
kerkvoogdijen in Gelderland zijn uitgenoo-
digd zich op deze vergadering te doen verte
genwoordigen.
De Vereeniging heeft haar vijfhonderdste
lid mogen inschrijven: do Herv. Kerkvoogdij
van Rouveen.
KERKTELEFOON.
Te Hasselt liet do Kerkeraad der Geref.
Kerk voor hardhoorenden kerkgangers een
kerktelefoon aanleggen. De Kerkvoogdij der
Ned. Herv. Gemeente aldaar zal dit voor
beeld nu volgen.
ZITPLAATSENVERHURING.
Te 's-Gravemoer hebben Kerkeraad en
lidmaten der Geref. Kerk een Gemeente-ver
gadering gehouden om te komen tot afschaf
fing van het stelsel van verhuring van zit
plaatsen in het kerkgebouw.
ONGEDOOPTEN.
In de jongsfe vergadering van dc Classis
Dokkurn van Geref. Kerken kwam tor tafel
een rapport van een Commissie die benoemd
was ter beantwoording der vraag: „Hoe ko-
Wetenschap.
GEDEELTELIJKE ZONSVERDUISTERING.
Vrijdag 1 November zal de zon voor een
klein gedeelte verduisterd worden, voor onze
breedten ongeveer 1/6 gedeelte der middellijn.
Elders is deze verduistering ringvormig,
welke ringvorm het langst, 3 min. en 58
c., duurt in de golf van Guinea.
Hier zal ten 10.41 het eerste contact met de
maan plaats vinden, om 11,28 is de bedekking
het grootst, terwijl om 12.15 het laatste con
tact is.
Voor de waarneming met het bloote o"«r is
een gekleurd of beroet stukje glas aan t ve-
velen.
EEN MAUSOLEUM VOOR COMENIUS.
De Tsjecho-Slowaaksche regeering zal
het toor der vroegere Waalsche Kerk te Naai
den, waarin het graf van Comenius gevondc 1
is, een mausoleum inrichten.
Rechtzaken.
ONDEUGDELIJKE MELK.
Een uitspraak van het Gerechtshof.
ITet Gerechtshof te Amsterdam heeft von
nis gewezen in de zaak tegen den 40-jarigen
veehouder A. P. uit Maartensdijk, die des
tijds door den kantonrechter te Utrecht is
veroordeeld tot f 25 boete subs. 10 dagen
hechtenis, terzake dat hij op 7 April 1928
aan zijn klanten heeft afgedragen een hoe
veelheid voor den handel bestemde, althans
in den handel gebrachte en voor 't gebruik
van den mensch bestemde melk, terwijl in
die melk streptococcen in aanzienlijke hoo-
"eelheid aanwezig waren.
De veroordeeling is later door de Utrecht-
sche Rechtbank bevestigd, waarna de zaak
verwezen werd naar het Amsterdamsche Ge
rechtshof.
Het Hof heeft thans het vonnis van den
kantonrechter op formeele gronden vernie
tigd, doch overigens werd verdachte's
schuld aangenomen en werd hij deswege
veroordeeld tot eveneens f 25 boete subs,
10 dagen hechtenis.
Gemengd Nieuws.
DOODGEDRUKT.
Te Wierden (Ov.) is de ongehuwde 41-jarige
Jan Sch., ingezetene van Almelo en aldaar een
bekende figuur, tusschen een vrachtauto en
ai muur bekneld geraakt en gedood.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK.
Onder Eist (Gld.) heeft de auto van drai
rechter-commissaris op den rijksweg Arn-
hem—Nijmegen een heer van 70 jaar voor
zijn woning aangereden. De man is na eenige
uren aan de verwondingen overleden. De
ooi-zaak van het ongeval werd onderzocht.
In de auto zaten de rechter-commissaris en
twee politie-inspectcurs uit Rotterdam, die
in verband met den daar gepleegden moord
op een 10-jarig meisje, naar Limburg moes
ten.
KINDERVERLAMMING.
Te Onstwedde (Gr.) is bij het 6-jarig
zoontje van Ds. v. d. Sluis, predikant der
Gercf. Kerk, kinderverlamming geconsta
teerd, het vijfde geval.
Te Roermond zijn op het oogenblik drie
gevallen van kinderverlamming geconsta
teerd. De kleinen zijn in het hospitaal opge
nomen
WAT ER VERGETEN WORDTI
In het tijdschift „Spoor- en Tramwegen"
schrijft de onderafdeelingschef bij de Ned.
Spoorwegen eon artikel over de voorwer
pen, verloren in de wachtkamers, do rijtui
gen of elders op spoorwegterrein.
In 1928 werden 74.282 voorwerpen als ge
vonden aangebracht, waarvan 50% niët
werd opgevraagd, w.o. een kostbare viool,
een waardevolle mantel, een groote trom
van een muziekgezelschap, een kunstgebit
cn eenkunstbeen.
Propaganda October 1929-15 Januari 1930
Het blad van de lezers voor de lezers
Ondergeteekende geeft op als abonné op dit blad de(n) volgende(n)
persoon(onen) voor minstens één jaar:
AANBRENGER:
(Namen en adressen volledig Invullen).
Onderteekening van aanbrenger:
Pntiilt per *'eek
kwartaal 1
Op te zenden aan het bureau van ons blad.
inrop de propagandisten recht hebben, verwijzen
