\7 oorburg
ERRES
RADIO
IH
OOI IBUITENWOMEN
üieutoe Ut itddjc Courant
SST!
I.Ï. Maatsch. tot Exp!. m Oor. Ooedsren
LANDHUIZENBOUW
TE VOORBURG
HET HOLLANDSCHE INTERIEUR
ENGELSCHE MEUBELSTYLEN
Annexatie van
Rijswijk en
SELSEfl beschikbaat
WOONHUIZEN
Willem Buitewechfet
V~t)R VOORBURG
ALLEEN
WONINGBUREAU
„VRONESTEYN"
Park Vronesteyn 61 - Tel. 78222
bij eindhalte bl. tram en station
Zuid-Holl. Electr. Spoorweg Mij.
BOUWBLAD No. 21
TE HUUR: moderne, geriefelijke, vrije Huizen
mei gr. Tuin aan de Torenïaan te ©VERSGSHI0ï£.
Huurprijs f 62.50 per maand. Te bevragen:
MAANDAG 28 OCTOBER 1929
AWISTERr \M, 188 KEIZERSGRACHT, TEL.47656-4*
ROTTERDAM, STATIONSWEG 37 b - TEL.
ISOLEERT
BESPAART BRANDSTOF
WEERT VOCHT
DEMPT GELUID
Ccolsingei 94
Rotterdam - Te!. 122S5
ARCHITECTUUR: A. VAN ESS?:N TE VOORBURG
UITVOERING: W. VAN DER! KNAAP TE VOORBURG
Indien men niet de vrije keuze heeft van
zijn woonplaats, dan moet men genoegen
nemen met hetgeen het lot ons biedt en dc
voor- en nadëelen aanvaarden.
Geheel anders is het wanneer men de
vrije keuze w e 1 heeft.
Dan gaat het er om een plaats te vinden
waar (\e voordeden het grootst en de na-
hoogcr dan elders. Goed geoutilleerde win
kels. Gas, waterleiding, eleciriciteit.
De plaatsen, welke aan deze eischen zou
den kunnen voldoen, behooren tot de groote
uitzonderingen. Toch mag Voorburg zich er
onder rekenen. En in dat Voorburg bouwt
W. v. d. Knaap aan de Den Burgh
straat, grenzende aan het Park Arends-
deelen het kleinst zijn en men stelt zijn
eischen.
Deze eischen kunnen velerlei zijn. Onder
meer deze:
In de nabijheid van de groote stad. Aan
wezigheid van goede verkeersmiddelen. Ge
zonde lucht en gunstige bodemgesteldheid
Veel ongerept natuurschoon. Een bevolking
die in beschaving een peil heeft bereikt,
burg met zijn fraaie vijver eenigc landhui
zen, naar een ontwerp van den Voorburg-
schen architect A. van Essen, geen onbeken
de voor onze lozers.
Daar, temidden van al die prachtige on
gereptheid van landschapschoon, vindt mei:
de comfort van een moderne villawijk, te
(midden van menschen die over het alge
meen uws gelijken zullen zijn lang geen
onbeteekenende facior voor woningzoeken
den in de onmiddellijke nabijheid van
tramhalten, waardoor het mogelijk is dat
gc in eenige minuien Den Haag kunt be
reiken of binnen het half uur Rotterdam.
Wanneer wij u deze villawijk warm aan
bevelen, clan veronderstellen wij, dat u vrij
is in de keuze van uw woonplaats. En dan
raden «ij u aan u eens ter plaatse te over
tuigen dat de werkelijkheid overtreft het
geen wij hierboven schreven en we zijn
overtuigd dat uw keus is beslist.
De uitvoering van deze landhuizen zit in
goede handen. De heer v. d. Knaap is geens
zins de eerste de beste bouwer. Zijn naam
heeft in Voorburg en ook daarbuiten een
uitstekende klank en de meeste Voorburg-
sche families hebben hem voor hun parti
culiere werkzaamheden als bouwkundige.
Teneinde het landelijke karakter te kun
nen waarborgen, zal v. d. Knaap zooveel
mogelijk zorgen, dat de perceelen grond,
welke bij de te stichten landhuizen behoo
ren, minstens een behoorlijke oppervlakte
beslaan. Hier komen de huizen niet te dicht
op elkaar te liggen, terwijl oen blijvend vrij
uitzicht op Arendsburg met vijver is ge
waarborgd.
Evenmin is het landelijke karakter bedo:-
ven door den aard der huizen en hun uiter
lijk. Daarvoor heeft architect Van Essen mei
groote zorg gewaakt en een blik op de hiciv
bij afgedrukte teckening laat duidelijk zien'
o\er welk een veelzijdig talent deze archi
tect beschikt. Het uiterlijk van deze huizen
voldoet absoluut aan alle redelijke eischen
van welstand.
De plaatsing d-er landhuizen is zoodanig
gekozen, dat \anuit de voornaamste kamers
het heerlijke vergezicht op Arendsburg ten
volle kan worden genoten. Ruime toetre
ding van zonlicht is verzekerd.
Alle huizen zijn voorzien van waterlei
ding met afvoeren, electrisch licht en gas,
terwijl in de woonkamers een extra stook-
gclegenhcid is aangebracht.
Vooral de betonnen kelder zal velen recht
aangenaam zijn. Zoo dikwijls hoorden wij
de laa's'c tijden de klacht, dat er tegen
woordig bijna geen kelders meer in de lun
zen zijn. Ook tot den heer v. cl. Knaap schijnt
deze klacht te zijn doorgedrongen, want hij
zorgde voor drooge kelners.
We willen het voorloopig hij deze beschou
wing laten. De teekeningen spreken vol
doende voor zichzelf.
Nogmaals raden wij u aan zelf eens een
kiikie tc gaan nemen. Vooral het schitte
rende herfstweer van de laatste dagen
maakt het tot een genot in het park Arernls-
burg tc vertoeven, waar een weelde van tin
ten en kleurschakeeringen tc genieten valt.
In stilte benijden wij den toekomstigen
bewoner van deze mooie landhuizen.
BOUWMEESTER.
JÏOUth.v/hN.V J. van Schijndel &'Co. Hoa/dkanlaar: Opslagplaatsen, Zagerij en Sehaverij
ANNO 1853 Oost-Admiraliteitskade47' Rotterdam Nassauhaven - Boerenqat
EN DE
Nog altijd jouisseeren de Engelsehe meu-
belstijlen van de gunst des publieks, dat
iets „selecters" wil dan de moderne meubels,
fabriekswaren die per wagon op de markt
neerkomen.
Het Engelsehe meubel is verleidelijk. Het
heeft in het oog van den gebruiker verfij
ning, aristocratie, voor 'n man met fantasie
brengt het de hoflucht mee van koningen
en koninginnen, waar het den naam van
heeft en de historiekennis is in het alge
meen niet zoo ontwikkeld, dat er geen speel
ruimte zou blijven het beeld van die per
soon naar eigen inzicht te styleercn. Trou
wens, ze waren menschen van stijl en
er was in hun tijd meer distinctie in de
omgangsvormen, het costuuni, le kunst dan
in die, waardoor onze tijd gekenmerkt
wordt. Ook zijn er imbecielen, die alle
vormkwesties koud laten, maar die zich
Engelsch inrichten, nu ja, omdat het zoo
hoort!
Vroeger had je die Fransche meubels, ge
weet wel met die krullen en kromme rug
gen; nu zijn die uit den tijd, je vindt ze nog
alleen maar in pandjeshuizen, bij ouder-
wetsche menschen en in tweede-rangs ho
tels; de vakmenschen zeggen, dat we er
niet meer in passen. En juist zooals mijn-
heer's tailleur afwisselend een costuum
met tweeknoopssluiting of met een omge
slagen zoom als het nieuwste decreteert,
verklaart mijnheer's vakman op meubileer-
gebicd, dat Engelsch nu en vogue is. Mo
derne meubels zijn zoo stijf of het zijn de
grilige creaties van mallotige „artisten". Je
raakt er van confuus. Oud-Hollandsch is
ook al vulgair, maar die Engelschen met
hun gepatenteerde koninklijke „cabinetma
kers" zijn, als je het gelooven mag, de uit
vinders geweest van den perfecten abso-
luten meubelstijl.
Dit is verleidelijk; dit is de redeneering,
waartegen de beschaafde tijdgenoot niet be
stand is, en al snapt hij niet veel van den
artistieken zin der klauwpootjes of getor-
teerde stijlen, waarmee zijn meubels op het
tapijt verschijnen, hij heeft toch de voldoe
ning van te meenen, dat zij het resultaat
zijn van het een of ander onfeilbaar en ma
thematisch juist kunstprocedé, waarvan de
maker het ambtsgeheim bezit En de be
zitter snoeft dat alles „echt" is.
O, die museumkunst! Draagt U wel een
gala jas van Koning Willem I, rookt U wel
Gouwenaars aan Uw Bureau? Vroeger
droeg men kanten kragen en had men een
pruik op. Zoo paste men in het meubel van
zijn tijd. Maar u. die clean shaved zijt en dc
kenmerken van Uw tijd en Uw ras draagt, u
past niet in die kamer, die naar de kamfer
ruikt Meubels moeten als kleedingstukken
op maat gesneden worden, op maat van uw
vertrek, van uw persoon, van uw levenswijs.
Zij zijn bemiddelaars tusschen u en uw
woonkamer, ze kleuren het gesprek, dat ge
in hen voert en de gedachte, die er in op
komt
Wanneer met de moderne eischen van het
comfort wordt rekening gehouden moet me
nig meubel gedenatrureerd worden, zoo niet,
dan blijft het vaak een heel teer ding, dat
oorzichtig op spelden zittend, moet ge
bruiken of maar van verre met een plumeau
moogt aanwijzen.
Zeker is er 'n charme in dit fragiele, maar
ons bestaan is er veel minder van doortrok
ken dan de precieuse levenswijze in de mi
lieus, waar deze stijl uitbotte en triomfeerde
Ook veronderstellen ze een klasse van per
soneel, die er speciaal op afgericht is, dage
lijks stofdoeken met zorg en nauwgezetheid
door de openingen van het ajourwerk te
trekken. Maar erger is het doode van die
dingen.De fleur, de goede veine, de frissche
vindingsgeest, die ons het meest verheugt
bij het zien van de oorspronkelijke model
len is in de nieuwe nabootsing afwezig. Die
dingen waren blijde kinderen, aan een
sprankelende opgewektheid ontsproten. De
onze zijn maar imitatie en jammerlijke er
kenningen van zelfgebrek aan scheppende
verbeelding. Zij zijn de mode van mevrouw
nageaapt door de dienstbode. Spontaniteit
tbreekt En dacht u dat men er dat niet
aan kon zien?
Bloemslingertje, het medaillon of het
lintjesornamemt, dat door den ouden meu
belmaker met lustig welbehagen aangebracht
en gestyleerd werd, komt nu mechanisch en
plichtmatig voor den dag. Voor wie eens
goed toezag is dit ook geen nieuwtje.
HET NIEUWE
HAAGSCHE RAADHUIS
In een Dinsdag 29 dezer des avonds te 8
uur te houden openbare vergadering van de
vrijz.-dem. kiesvereeniging zal het lid van
den Haagschen Gemeenteraad, de heer Mr.
A. C. Josephus Jitta een met lichtbeelden
toegelichte rede houden over het Stadhuis
van Den Haag op het Alexanderveld. Er zal
gelegenheid zijn voor debat. De vergadering
zal worden gehouden in het gebouw De
Ruyterstraat G7.
Ir. Jan W. E. Buys, b. i. architect B.N.A.,
die 26 dezer voor de leden van Arti et In-
dustriae in 't Zuid te Den Haag een lezing
heeft gehouden over vormgeving, zal deze
rede 31 October a.s. voortzetten.
Wij apprceieeren in afdoende mate de
voortreffelijkheid van de oude kunst en wij
buigen voor hare beoefenaars met alle ver-
eischte en verschuldigde reverentie. Wij
gaan ook graag bij hen in de ieer, maar zoo
armoedig en armlastig, om ons tot hun sla-
felijke slip pen dragers te verlagen zijn we
niet, schrijft S. in het maandblad van L.O.V.
Althans wij willen er niet van hooren en
weigeren pertinent de vormversteeningen uit
een vreemd tijdperk als brood te consumee-
ren. De kunst heeft veel aspecten. Daarvan
zijn er in den ouden tijd al verschillende
ontdekt en uitgebuit met waarlijk oogver
blindend talent. Maar in den kring van ons
gezichtsveld liggen facetten, waarvan de
schittering niet minder intensief is en die
op de vereischte manier geslepen en bewerkt
tot even stralende dingen kunnen worden.
Heerenmodemagaziin „NOVELTY 1
Steeds iets aparts in dassen Specialiteit in het betere genre f
POMPEN BURGSINGEL 11 (naast Grand Theater)
GOUDSCHERIJWEG 19 ROTTERDAM j
Oeen gezellig intérieur
zonder een goede sigaar!
LAS TRES REI NAS Verpakt in
ceder-kisten van 100 stuks - Prijs 12.—
Glashaven 23 - Rotterdam - Tel. 7347
E.
I
N V. HOUTHANDEL
J. VAN WEERELT Azn.
ROTTERDAM
JENSIUSSTRAAT 5 TEL. 43319
LINKER ROTTEKADE 36 TEL. 50255
Wij zijn de eenige LOONZAGERIJ,
die Uw hout desgewenscht ook
„GESCHUURD" levert.
N.V. KON.VEREENiGOf-
TAPIJTFABRIEKEN
ROTTEROAM
De kleine qemcenlen moqen dan
halsstarriq geweest zijn, Den Haaq
heeft het geschort aan tact en
beleid, om niet van diplomatieke
flair te spreken.
In een artikelenreeks is door het „Vader
land" nagegaan hoe de zaak der annexatie
van Voorburg en Rijswijk aan het rollen er.
tot een einde kwam. Wc hebben deze artike
len mpt groote instemming gelezen, omdat
zij ons zoo glashelder de juiste toedracht
der zaak mededeelen. Speciaal dc wethou
der van Volkshuisvesting, de heer Vrij en-
hoek, wordt nog al eens aan den tand ge
voeld en het blijkt dat de redactie zich
geenszins kan vereenigen met diens bewe
ring. dat het feit dat de randgemeenten zich
aastklemmen aan het eenmaal door haar
ingenomen standpunt betreffende de breed
te van de wegen, oorzaak zou ziin dat de
onderhandelingen werden afgebroken.
Het heeft hier dan ook stellig niet aan
den aard van het geschil gelegen, dat men
geen overeenstemming heeft bereikt, maar
aan de wijze waarop het overleg gepleegd is.
Den Haag heeft het geschort aan tact en
beleid, om niet van diplomatieke flair te
De schrijver van de genoemde artikelen
richt zich niet tot de personen; van hun
eerlijkheid ter conferentie is hij overtuigd,
maarhun politieke gevoelens konden
zij niet als een jasje thuis laten en de op
vattingen van sociaal democraten maken dp
meeste bejeiders van die leer tot vurige voor
standers van annexatie.
Volkomen deelcn wij dan ook de meening
van liet blad, dat het te veel gevergd is van
principieele en vurige voorstanders van an
nexatie om onderhandelingen tot een goed
einde tc brengen, die annexatie vooralsnog
zullen voorkomen.
Wij citeeren nog enkele passages uit de
artikelen.
Men onderschat het wezen van een stad
en van een dorp, wanneer men beide alleen
ziet als een meer of minder groot complex
van huizen. Daar steekt m»cr in. Dat meer
dere wordt nu bij annexatie volkomen ver
waarloosd. Bij overleg en overeenkomst
kan het bijna volkomen tot zijn recht ko
men. Dan groeit de voorstad naar de moe
derstad toe en annexeert zich tenslotte zelf.
Dat is natuurlijk en gezond.
En wat is nu de les voor de toekomst?
De annexatie van Rijswijk en Voorburg
is niet meer te voorkomen. Wij hebben d.t
te aanvaarden. De hoeveelheid bouwgrond
zal, globaal geschat, voor de eerste tien ja
ren toereikend zijn. Maar wat dan? Zullen
dan andere randgemeenten den weg van
Voorburg en Rijswijk opgaan? Of zal dc
Raad leering getrokken hebben uit dit pro
ces? Overleg blijft voor alles geboden.
Misschien wordt het de gemeenten wel
gemakkelijk gemaakt, want een uitmuntend
kenner van 't Gemeenterecht ex-minist-r
Kan heeft op het eind van zijn minister
schap een voorstel bij de Kamer ingediend
om de Gemeentewet te veranderen.
Een der wijzigingen beoogt, het mogelijk
te maken, dat gemeenten, die behoefte heb
ben aan eenzijdig of wederzijdsch hulpbe
toon of een gezamenlijke behartiging van
gemeenschappelijke belangen, een orgaan
kunnen instellen om in' die behoefte te voor
zien.
Minister Kan beantwoordde zelfs de vraag
of medewerking van een gemeente door een
hooger gezag moet kunnen worden afge
dwongen, bevestigend.
Wanneer de volksvertegenwoordiging de
ze wijziging goedkeurt, zal het mogelijk
worden, dat een kleine randgemeente een
Den Haag, dat uit de annexatie van Rijs
wijk en Voorburg niets geleerd heeft, tot
gezonde samenwerking dwingt.
En dat zou een donkere bladzijde in de
geschiedenis van groot Den Haag zijn.
C. DE KONING
1 SNELLEMANSTR. 64
j ROTTERDAM
I DECORATIEF BEELDHOUWER.
LOODGIETERS- E?J
SANITAIRE WERKEN
J. F. GALL Jr.
R OTTE RDAWl"™=*l"i!*!B7="
00SÏEINSE SG - TELEFOON ES18Q
E€. *1. BOS <St ZSCÏI
,„,DCM HOUTHANDEL
VUREN RQVTERiHAM
GRENEN
KOUTLAAN 19 GEZAAGD
TELEF. 1302-1303 ucbCHAArU
HET HUIS
DE LUCHT
In Artet Industrie geeft de Fransche
architect Le Corbusier, de bekende baanbre-
voor toekomst-ideeën in de bouw
kunst, zijn meening over het bouwen van
„moderne paalwoningen".
Het gewapend beton maakt het ons ook
mogelijk de huizen op paalwerk te bouwen.
De vochtigheid van den bodem tast zoo
doende de muren niet aan. De rheumatici
zullen er wel bij varen.
Op paalwerk bouwen betcekcnt: het huis
de lucht brengen, drie meter boven den
grond op palen, die groote onderlinge af
stand hebben. En daaronder zal men tui
nen, gras en bloemen kunnen aanleggen,
kinderen kunnen er spelen, zonder overlast
van regen en zon.
Zoo kan in de groote steden, waar men
slechts weinig openbaar terrein heeft, de
tuin onder het huis en er boven op komen:
ik verdubbel de oppervlakte van mijn grond
voor tuinaanleg, en ik bouw in dc lucht
Buiten kan men onder het paalwerk door
het landschap blijven zien, alles wordt rui
mer, de huizen verbergen de horizon niet
meer zoo sterk. Vooral daar, waar men
nogal dicht opeenbouwt, geeft deze wijze j
iedereen wat lucht. En dat gevoel van ruim
te is ccn gevoel van geluk.
Tuinen aanleggen op het dak en ver van
den bodem wonen, zooals de bewoners der
paaldorpen in het sternen tijdperk, is een
conclusie, waartoe ik na vele experimenten
en jarenlange waarneming gekomen ben.
Het plan is nieuw. De primitieve paalwo
ningen noem ik slechts bij toeval, niet om
dat iifit sIsü beAtsi op een onderzoek in 't
GLAS ?N LOOD crara
BIII GEËTST GLAS
1.11. BRDERE S ZSKtü's CfesioHt
lUKSTRAAI >13-117113 - R'Cill - TEL. 571R4
ElllClilMlEIIIMitiiilHlII ANNO 1896
Duurzaam - Concurreerend
SCHUURMAN eCOORS
Exercitieslraat 25, R'dam, Tel 10411
TE KOOP
onder ARCHITECTUUR gebouwde
8.ANiBHL!!!EEM
Te bevragen op het werk e;
W V D KNAAP. Laan van Hel
Ie Hypotheken. Rente huizen
5%, landerijen 4\
Eouwcredieten - fir.ancieering -
Voorschotten.
B. SEVIKGA Co.
Essenburgslraat 71a - Tel. 36566
ROTTERDAM.
Woningzoekenden
Bij vestiging te
AMERSFOORT
TE HUUR buitengewoon mooi gelegen
Huurprijs I 50.- per maand
Te bevragen:
Gouwbuieau GEBR. H. S I. G. LAMMESS
VtiiüMisliul B1-B3 Iilil. 1161 Imetslotrl
TE HUUR
hoek Kapelstraat
Schitterend ingerichte
Benedenhuizen f 60.p.m
Bei-Etages f 55.
Etagesf 45.
Parterre-ruimte met
Kantoor, 600 Ms f300—
Alle woningen zijn voorzien
van ingebouwd bad.
Bevr. aldaar, bij I. A. KLOK,
Schied. weg 153b te Rotterdam,
Tel. 33372 en H D. v. DIGGELE,
Mathenssserweg 87, TeJ. 33635.
Te beluisteren bij
GEEIR. THfES¥SE
Nws Binnenweg 207, Tel. 36576, R'dam
En ook voor verwende oogen; hel
eikenhouten kastje met deurtjes ziel
er smaakvol uit. Maar dan de weer-
gaveStel U voorradiomuziek zondee
eenige storing van naburige stations,
muziek, voller en krachtiger dan U
ooit van radio verwachtte. K.L., Erres*
4-lamps gelijkstroomtoestel zal U als
een goeden vriend zijn, steeds bereid
leering en verstrooiing te brengen in
Uw huis. De prijs? f 225De be
handeling? Kinderlijk eenvoudig.
Maak bij den Erres agent kennis met,
K.L., het toestel „voorverwendeooren".
VLV. HANDEIMIJ. R. S. STOKVIS ZONEbf,
botterdam-Amsterdam - Groningen»,
Bovengenoemde toestellen zijn ver
krijgbaar bij de firma
A. KWEEKEL te Spijkenisse.
Gratis ERRES demonstratie
<J. VON BURG
Weste Wagenstraat 17 - Rotterdam.
erleden; het is eenvoudig ontstaan uit de
geleidelijke ontwikkeling van onzen tijd.
Laten we deze zware waarheid aanvaar
den: wij zijn menschen, die aan het begin
van een machinetijdperk staan; wij leven
nog altijd gretig in het verleden; wij hebben
nog niet de gewoonte aangenomen van
menschen uit een machine-tijdperk en we
hebben nog niet de omgeving gereconstru
eerd, die zulk een tijd waardig is. De jonge
ren van morgen zullen het ons bewijzen.
Tot zoover I.e Corbusier.
Het is alles nog een vaag beeld, doch hoe
veel droomen zijn de laatste kwart eeuw van
het machine-tijdperk niet tot werkelijkheid
gebracht, sneller dan men in het algemeen
meende. In het volgende nummer willen wij
dit aan de hand van een beschouwing van
architect Daaf Koens nader uiteenzetten.
BOUWKUNST EN SCHOONHEID
In de bouwkunst is de schoonheid slechts
één van meerdere onmisbare factoren, die
evenwel ten nauwste met elkaar samenhan
gen. Het gebouw dient bepaalde practisc.ha
behoeften en het vereischt een bepaalde tech
niek: het bouwen, d.i. het op standvastige,
tegen natuur en gebruik weerstand biedende
wijze aaneenvoegen van materialen tot een
ruimte-overspannend samenspel.
Daarom vereischt beoefening van bouw
kunst, aldus Prof. Wattjes, niet slechts scho
ling van smaak en oefening van scheppend
kunstvermogen, doch zeker in niet minder
mate inzicht in de eischen door de bestem
ming van het gebouwde meegebracht cn
constructieve kennis.
VOORGEVEL.
Landhuizen te Voorburg. Uitgevoerd door W. VAN DER KNA/& U Voorburg.
