VRIJDAG 18 OCTOBER 1929
TWEEDE BLAD PAG. 6
STADSNIEUWS
VAN HET STADHUIS
KOSTELOOZE INENTING TEGEN
POKEEN.
Burgemeester en Wethouders van Lelden
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat
de gelegenheid tot vaccinatie van kinderen
die nog niet zijn ingeënt, in het Instituut
voor Preventieve Geneeskunde (Boerhaavd-
straat) en tot herinenting van alle andere
personen in het Elisabethshof (Oude Vest)
nog slechts zal worden opengesteld op
Woensdag van iedere week, des naimiddags
van 2 tot 3^4 uur.
Lo den, 18 October 1929.
A. VAN DE SANDE BAKHUYIZEN,
Burgemeester
VAN STRIJEN, Secretaris.
GELOOF EN PSYCHE
"Wetenschappelijke voordrachten
over het Katholicisme, in het
Klein-Auditorium der Leidsche
Universiteit.
Gister hield, op initiatief van het Comité ter
bevordering der kennis van het Katholicisme
ta Leiden, Pater Dr. H. van Lieshout, Pro
fessor in de Wijsbegeerte bij de Kruisheeren
te Zoete nvoude, in het Klein-Auditorium der
Leidsche Universiteit de eerste der aangekon
digde serie voordrachten over „Geloof en
psyche".
In een inleidend woord herdacht spr. Prof.
Verhaar, die door ongesteldheid verhinderd
was de voordrachten te houden.
Hiema kwam Dr. van Lieshout tot zijn
eigenlijk onderwerp: de psychologie van het
geloof..
De mensch is in staat tot verschillende
functies. Een tweetal functies is er, dat enkel
den mensch eigen is, nJ. t verstandelijk ken
nen en verstandelijk streven. De waarde dezer
laatste functies bestaat daarin, dat, waar alle
andere vermogens zich richten op het concrete
en individueele, deze twee kunnen reiken tot
'z algemeene, ja, zich kunnen uitstrekken zoo
ver als t ding zich uitstrekt. Ze vinden pas
haar grens in t niets. Het ding, zoo breed
mogelijk genomen, kan eindterm van_ kennis
en eindterm van streving zijn. Als eindterm
van kennis is *t waar. Als eindterm van stre
ven moet t goed wezen. De verschillende
functies kunnen zich op *t eigen subject
slechts richten, inzoover ze in dit subject een
zekere volmaaktheid vinden. Zoo kan ook het
verstandelijk, ei genlij k-menschelij k kennen
zich slechts op zijn subject, het ware, richten,
in zooverre dit ware voor het verstand een
Volmaaktheid en dus een goed wordt.
De geloofsakt is vooreerst een verstandelijke
akti hij gaat essentieel uit van het verstand.
Het geloof betrekt zich immers op universeele
kenwaarden, die den mensch worden voorge
steld als waar. Omdat nu alle unlvea-seele
kohbaarheid en waarheid eindterm van liet
verstand is, zal het geloof essentieel een
verstandsfunctie moeten zijn. We gelooven
dus met ons verstand. Evenwel kan t verstand
niet gelooven, zonder dat andere vermogens,
met name de wil, daarbij betrokken worden,
gelijk een volgende voordracht dat zal duide
lijk maken.
Als verstandelijke functie benadert *t geloof
het w«ten, dat zich eveneens op verstands
waarden betrekt: beide richten zich op 't ding
ala waar. Toch blijft er tusschen gelooven en
wéten een diepgaand verschil. By t weten
wordt 't kending gezien in zich zelf, wordt
intrinsiek evident. Daarom stelt t verstand
een verstandige daad met de kernwaarde te
accepteeren. Bij het geloof echter wordt de
kenwaarde niet in zich zelf gezien, zoodat by
de geloofswaarde het verstand niet alles ver
krijgt, wat t overeenkomstig zijn natuur mag
vorderen: t mist de intrinsieke evidentie. In
verband hiermee stelt zich aanstonds de
vraag, of verstand nog wel verstandig han
delt met een dergelijke, In zich niet geziene
geloofswaarde, aan te nemen.
Hiermede kwam spr. aan de tweede functie,
die het verstand by den geloofsakt te vervui
len heeft: het geloof, hoe wei zich betrekkend
op in zich niet geziene ken waard en, moet te
vens een verstandige, te redelijke, te het ver
stand waardige akt zyn, en zulks wordt bet
door de verstandelijke voorbereiding^ die ®r
aan voorafgaat, doch altyd zóó er aan voor
afgaat, dat ze buiten den eigenlijken geloofs
akt blyft. De geloofsakt wordt een het ver
stand waardige, redelijke en verstandige akt,
omdat de door _t geloof aanvaarde kenwaar-
den een extrinsieke evidentie ontvangen. Deze
evidentie bezit wel niet volle karakter der
evidentie, omdat de kenwaarde cluster blijft
in zich, doch ze bezit toch wel iets van de
evidentie, omdat de kenwaarde gezien wordt
in uiterlijke gronden. Al wordt dus het te
gelooven voorgestelde niet evident begrijpelijk,
zoo wordt t toch evident geloofwaardig. We
gelooven om 't gezag van God, de eerste Waar
heid, Die zich openbaart, maar dit gezag van
God kan door 't verstand langs den weg der
natuurlijke kennis worden onderkend en vast
gesteld. Aan den eigenlijken geloofsakt, die
essentieel een functie van het verstand is, moet
voorafgaan een natuurlijk-verstandelijke rede-
neering, blijvend buiten 't eigenlijke geloof,
doch daartoe voorbereidend. Juist deze voor
afgaande redeneering maakt den geloofsakt
tct een verstandigen, mensch-waardi gen akt.
Deze natuurlijke kennis blijft in wezen steeds
't zelfde, doch ze kan verschillen in perfectie
naargelang de meerdere of mindere ontwikke
ling van den betrokken persoon. Ze omvat
eenig inzicht van 't Godsbestaan, van de god
delijke attributen alsmede het feit der Open-
buring, gelijk dat door wonderen en profetieen
Wordt vastgesteld.
Vervolgens kan het verstand beschouwen,
in liét licht der Openbaring, de verschillende
kerken, waarin we de geloovigen zich zien
vereénigen, en zoo ziet de Katholiek in de
eenheid, heiligheid, katholiciteit en apostoli-
citeit der Kerk van, Rome het bewys, dat ztf
de ware Kerk is. De Katholiek sluit zich aan
bij de Kerk van Rome, omdat redelijke motie
ven hem daartoe brengen.
Dr. van Lieshout besloot zyn voordracht
ïhet er op te vrij zen, dat met het Katholiek
geloof niet slechts in strijd is een rede zonder
geloof, maar evenzeer een geloof zonder rode:
vóór alles wil het Katholiek geloof zyn een
redelijk geloof.
De tweede voordracht over „Geloof en wil
zal worden gehouden op 31 October.
WAARSCHUWING.
De Armenraad te Leiden richt tot de in
gezetenen de volgende waarschuwing:
Geef niet aan wie u om hulp vraag zon
der voorafgaand onderzoek.
Geef niet aan collectanten voor werk, dat
gij niet kent.
Doet gij dat wel, zoo loopt gij alle kans te
worden bedrogen en met uw gift kwaad te
stichten in plaats van goed.
Informeer evenwel bij den Armenraad
naar den toestand dor hulpvragendon en
naar de betrouwbaarheid van de instellin
gen, waarvoor wordt gecollecteerd.
Steun dan den behoeftige, naar dat hij
noodig heeft of schenk uw bijdrage aan een
instelling, waarin gij vertrouwen hebt.
Zoo zult gij goed werk doen of anderen
in staat stellen goed jverk te doen.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Haarlemmerstraat 143
VIJF ZILVEREN JUBILEA BIJ DE
N. Z. H. T. M.
Nadat op 4 October j.L het zilveren jubi
leum van 86 jubilarissen in dienst van de
N. Z. H. T. M-, te Haarlem feestelijk is hor-
dacht, komt nu de beurt aan de vyf „zilveren"
in het complex Leiden, om zich een huldiging
van de zijde hunner collega's te laten welge
vallen. 18 October is de dag daarvoor.
Het initiatief tot deze huldiging is genomen
door het in het begin van dit jaar opgerichte
jubileumfonds, waarvan thans 70 pet. van het
aantal personeelleden lid is. Er wordt o cent
per week of 25 cent per maand gecontribueerd,
waardoor dit jubileumfonds in staat is, eiken
jubilaris een waardevol geschenk, hetwelk de
jubilaris zelf mag kiezen, aan te bieden,
Op 18 October a.s. komen 's avonds in
„Concordia" aan de Steenstraat de personeel
leden uit Voorburg, Leiden, Rynsburg en Hil
legom samen om hunne jubileerende collega's
van hun meeleven blyk te geven.
Allereerst kan vermeld worden een Voor-
burgsche jubilaris, de heer F. Cadee, die
op 10 Maart 1904 op 29-jarigen leeftijd bij de
toenmalige M. E. T. in dienst trad als machi
nist, welke functie hy bleef vervullen tot in
1924 de lijn Scheveningen-Leiden electrisch
werd en hjj de functie van wagenvoerder ging
bekleeden, welke betrekking hij nu nog ver
vult.
Thans komt voor het voetlicht de heer P.
Hagoort. Na van 1904 tot 1911 in dienst
van de R. T. M. op de stadstram te Leiden te
zijn werkzaam geweest, nam de N. Z. H. hem
in 1911 onder hare vleugelen als conducteur en
bevorderde hem reeds in 1912 tot halte-chef te
Katwijk. 1 Januari 1926 kreeg h« een benoe
ming als halte-chef I te Leiden,
De heer A. van Zijp is eveneens een oud-
R, T. M.'er, in 1912 r-ergenomen door de
N. H. Z. Afwisselend is uy wagenvoerder en
conducteur geweest, doch deze jubilaris ge
voelt zich blijkbaar het beste, wanneer hy den
wagen stuurt, althans hij voert thans weer den
titS van wagenvoerder
Te Rijnsburg jubileert de heer J. O. Sml.t
die blijkbaar niet van openlijke huldigingen
houdt, althans den wensch heeft te kennen
gegeven om „vergeten" te worden. Hy zal
het wel niet euvel duiden wanneer omtrent
hem tóch nog even vermeld wordt, dat hij
in 1904 begonnen is als bankwerker te Hille
gom terwy'l hy als zoodanig in 1911 werd
overgeplaatst naar Ryruéburg. Hij bekleedt
thans de functie van voonman in de werk
plaats aldaar tot welke betrekking hij in
1919 werd bevorderd.
De heer N. van Kampen,te Hillegom, is
van de lijn Gouda-Bodegraven ovengenomen
en in 1917 werd hij wegwerker te Hillegom
In 1919 kreeg hy een benoeming tot Remise
beambte voor welke functie hij in 1923 onge
schikt werd in verband met zyn gezichts
scherpte. Sedert dien is hij werkzaam als
poetser.
UNIVERSITEITSNIEUWS
UNIVERSITEIT TE LEIDEN
Geslaagd voor het doctoraal examen rechten
mej S. Alta, Aerdenhout; voor het semi-arts
examen de heeren G. Westbroek, Wassenaar
en M. Hommes, Den Haag; bevorderd tot
arte de heeren A. J. van Reeuwyk, Amsterdam
E. E. Driessen. Amsterdam, W. P. .T, A
Weebers, Den Haag en J. Beunk, Den Haag
SIR AUREL STEIN.
Velen zullen zich nog herinneren, hoe in
1920 Sir Aurel Stein te Amsterdam en Leiden
een boeiende en door prachtige lichtbeelden
opgeluisterde voordvacht heeft gehouden over
zijn merkwaardige archaeologische ontdekkin
gen in Centraal-Azië. Drie maal is deze onver
moeide geleerde, Hongaar van geboorte en
Engelschman van aangenomen nationaliteit,
naar de onherbergzame woestenijen van Chi-
neesch Turkestan getroltken, waar hij ondanks
ontberingen en ongunstige weersgesteldheid
de overblijfselen van een tot dusverre vrijwel
onbekende cultuur heeft blootgelegd. In een
reeks imposante werken Ancient Khotan
(1907), Serindia (1921), Innermost Asia (1928)
heeft hy de wetenschappelijke resultaten
van zijn onderzoek beschreven.
Vrijdag 25 October zal de Leidsche Hooge-
schoöl wederom het voorrecht hebben dezen
eminenten onderzoeker te hooren. Ditmaal zal
hij spreken over een latere ontdekkingsreis,
waarop hij het grensgebied tusschen Afgha
nistan en Britsch-ïndiÜ heeft onderzocht in
verband met de route door Alexander dert
Groote gevolgd op zijn vermaarden veldtocht
naar het Indus-gebied.
Het is Stein daarby mógen gelukken de lig
ging van de bergvesting Aornos vast te stellen,
waarvan de verovering een der schitterendste
wapenfeiten vormt uit de expeditie van den
Macedonischen veroveraar.
Sir Aurel Stein'a lezing in het groot audito
rium dor Leidsche Universiteit, des avonds te
8 uur", die ook ditmaal zal worden geïllustreerd
met lichtbeelden naar fotografische opnamen,
door den spreker ter plaatse genomen, zal voor
alle belangstellenden toegankelijk zijn.
NED. CHR. VROUWENBOND
Redo vau Mr. Bijleveld.
Gisteravond werd do eerste winterlezing in
dit seizoen uitgaande van den Ned. Christen
Vrouwenbond alhier in het Nutsgebouw aan
het Steenschuur gehouden.
Als onderwerp was aangekondigd: „Chris
telijke levensbeschouwingen en Volkenbond"
en als spreker Mr. H. Bijleveld te 's-Graven-
De vrij druk bezochte vergadering,, voor 't
meerendeel uit vrouwen bestaande, werd ge
opend met het zingen van Psalm 33 5,
waarna de presidente mej. A. van Loo voor
ging in gebed.
Vervolgens heette zij de aanwezigen wel
kom en sprak er haar voldoening over uit
dat de belangstelling op dezen avond nog
zoo groot is. in de dagen die achter ons
liggen meermalen gezegd dat dit geen on
derwerp was voor vrouwen. De opgekomenen
hebben er dus anders over gedacht en naar
zij meendo terecht, vooral ook omdat de spr.
het zal behandelen in het licht van Gods
Woord. Hierna gaf zij het woord aan den
Spreker.
Mr. Bijleveld ving aan met op te merken
dat hij voor het eerste gedeelte van zijn
saamgesteld onderwerp niet breed zou uit
weiden. Een vergadering als deze weet wel
dat de Christelijke levensbeschouwing is ge
baseerd op Gods Woord. Het tweede gedeelte
eischt. een breedere verklaring en bespre
king. En het lijkt spr. een dwaling dat de
vrouw, in het bijzonder de Christelijke
vrouw, met dit onderwerp niets te maken
zou hebben. In Christelijke kringen is men
ietwat huiverig voor het werken van den
Volkenbond. Men ziet er in een will n tre
den in het gebied van het Opperwezen zelf,
die toch immers het lot der volken in han
den heeft. Verder beluistert men er in een
streven om het nationalisme te kortwieken
of to doen oplossen in het internationalisme
en dat kon nimmer in Gods bedoeling liggen,
evenmin als het op don spits gedreven paci
fisme dat men er ook op don achtergrond bij
waarneemt Met dit ai is de Volkenbonds
gedachte van groote beteekenis waartegen
over ook dc Christen zich niet onverschillig
mag stollen. Men moet den Volkenbond
vooral beschouwen uit historisch oogpunt en
als een wijsgecrig systeem. Spr. toonde met
cenigc voorbeelden uit dc geschiedenis aan
dat in het verleden er herhaaldelijk pogin
gen zijn gedaan om te komen tot een
tenhond, al is uiteraard dit nooit op
grnoton voet geschiedt als nu.
Reeds In hel begin van den groeten oorlog
is de Volkenbondspedachte naar voren getre
den, eerst In Engeland cn later in Amerika,
waaruit president Wilson zijn bekende elf
punten de wereld inzond.
De oorsprong van den eigenlijken Volken
bond ligt echter on het Vedrdrag van Ver
sailles, waar behalve het eigenlijke vredes
verdrag ook voorop geplaatst is de stichting
van derf Volkenbond en regeling der arbeids
organisaties.
Men mag zich tegenover den Volkenbond,
hoe mooi dit instituut er mag uitzien, onge
twijfeld sceptisch plaatsen. Hot komt een
nuchter mensch dikwijls voor dat dc heeren
te Genève, hoe lief ze ook mogen zijn, elkaar
toch niet vertrouwen.
Spr. gaat vervolgens uit de historie na hoe
steeds en tot, korten tijd too do souvereini-
teit der Staten heeft, gegolden. Men .cJoot
verdragon, niet om den wereldvrede to stich
ten, maar om met behulp van andoren mach
tiger en sterker te worden.
Zoo is do woreldoorloog ook uit het
Fransch-revolutionair beginsel ontstaan,
mayr door de vreeslijke gevolgen er van
heeft God de machten van hun macht be
roofd.
't Gaat niet om do macht van de Staten;
alles geschiedt in het Stnt.enbestck door
Gods kracht. En do Christenen mogen ook
tegen den Volkenbond zeggen: niet gij maar
God bestiert de wereld.
Echter ook God heeft Zijn middelen. En
als zoo'n middel mag men, volgens spr., ge
rust den Volkenbond beschouwen. Do Vol
kenbond die 5G van de 70 staten omvat, stelt
zich ten doel bij de beslissing der internatio
nale geschillen ten slotte den oorlog uit te
bannen. Een aanvalsoorlog is niet meer ge-
oorloofk En de staat die aanvalt, zal door
cle andere staten gemeenschappelijk worden
bestreden.
Rechtsgeschillen zullen allereerst door
den Volkonbondsraad worden beslist. Spr.
zette uitvoerig de werking van het Volken
bondspact uiteen en deed uitkomen hoe in
de meeste gevallen deze procedure van dit
pact inderdaad bij internationale geschillen
de oorlog er buiten gehouden kan worden.
*t Bewijs er van is reeds meermalen ge
leverd. Spr. noemde tal van voorbeelden er
van: Finland, Zweden, de Balkanstaten-
misère, Duitschland, Polen en vooral Italië
contra Griekenland enz. En dat reeds gedu
rende zijn tienjarig bestaan. En wat zijn
tien jaren in het leven der Staten.
Maar buiten do geschillenbeslechting doet
de Volkenbond nog oneindig veel mere. Zoo
heeft de (Bond zich het lot aangetrokken
van meer dan 45000 vluchtelingen, van in
nood verkeerende kinderen, enz. Ook op fi
nancieel en economisch gebied heeft de Vol
kenhond reeds veel gedaan (Oostenrijk).
Eveneens bemoeit de Volkenhond zich met
dö hygiëne bij het volkerenverkecr, enz.
Het voornaamste is echter wat. spr. reeds
eerder had doen uitkomen, dat voortaan het
recht in het onderling bestel der volken
Zal, predonxineeren boven brute macht en
oorlog zal worden voorkomen. En oorlog is
toch altijd een gevolg van de zonde. En
Waar spr. meent, dat God het instituut van
den oVlkenbond heeft gegeven om dien zon
de te bestrijden opdat ook daardoor Zijn
naam zal worden verheerlijkt weet spr. ten
slotte zijn gehoor op zich wel nuchter maar
niet onverschillig tegenover den Volkenhond
en zijn werk te plaatsen.
Er volgde op de leerzame en Van kennis
van helonderwerp getuigende rede een kor
te gedachtenwisseling, waarna de presidente
spr .dank bracht voor zijn helder betoog, de
debaters voor hunne opmerkingen.
Na het gemeenschappelijk zingen van
Gezang 27317, sloot mr. Bijleveld met dank-
NED. ZENDINGSVERENIGING
AFD. LEIDEN
Ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan
van de Afd. Leiden van de Ned. Zendings-
vereeniging is gisteravond in de Hoogland-
sche kerk een herdenkingsavond gehouden,
waarin als spreker optrad Ds, G, A. de®.
Hertog van Amsterdam.
Ds. Groot Enzerink van Lelden sprak na
de opening op de gebruikelijke wijze een
kort inleidend woo I'd, naar aanleiding van
de woorden, die God
tut Abraham sprak:
„Wees een zegen". In
deze woorden ligt op
gesloten, dat de aarts
vader te midden
van de heidenen, die
den God des hemels
niet kenden, te. stra
lend licht moest
zijn. Door hem moes
ten alle geslachten
des aardrijks geze
gend worden. Het is
ook de taak van de
Ned. Zendimgsveree
niging aldus tot een
zegen te zijn en wanneer de Leidsche afdee-
liïig dit bedenkt bij haar 70-jarig bestaan,
dan zal zij gevoelen hoe diep zij zich moet
verootmoedigen voor al haar tekortkomin
gen. Er heeft zooveel gebrek gekleefd aan
het werk. Maar nochtans heeft God het wil
len zegenen en zoo mag er ook dankbaar
heid heorschen op dezen avond.
Spr, wonscht het bestuur van de afdee-
ling hartelijk geluk met Qiet feit dat de
vereeniging 70 jaar lang het heerlijke
dingswerk heeft mogen volbrengen
vvenscht de afdeeling toe, dat zij ook in de
toekomst door God nog tot rijken zegen zal
mogen worden gesteld.
Nadat de Chr. Zangverconaging „Halle
lujah" vervolgens ecnigo liederen had ge
zongen betrad Ds, G. A. den Hertog den
kansel om zijn rode te houden.
Rede Ds. den Hertog.
Spr. sloot zich in zijn gelukwensclien aan
bij den vorigen spreker en begon daarna
zijn eigenlijke rede niet te zeggen, dat liij
langen tijd gezoch heeft naar een woord uit
den Bijbel, waarover hij op dezen avond
zou Willen spreken, een woord dat geschikt
was om enthousiasme te wekken, om hou
vast aan te hebben. Zulk een woord harl hij
gevonden in de woorden van PaulU3: „lk
schaam mij des Evangelies van Christus
niet, want het is een kracht Gods tot zalig
heid een iegelijk die gelooft."
Paulus heeft deze woorden gezegd met
een stralend enthousiasme. Deze man, di9
naar alle waarschijnlijkheid een min of
meer onooglijke gestalte moet hebben gehad,
die het eenvoudige beroep van tentenmaker
uitoefende, moest temidden van de cultuur
volken van zijn tijd de boodschap brengen
van den dwaas die aan het kruis gestorven
was. Hij moest deze boodschap brengen als
de hoogste wijsheid. Maar hij schaamde zich
de dwaasheid des Evangelies niet. Duidelijk
klin'tt in cie tekstwoorden do geestdrift do -i
Wij moeten bet hem nazeggen, maar da
delijk rijst daarbij de vraag of wij voor het
brengen van liet Evangelie aan de heidenen
wel zoo enthousiast kunnen zijn. liet ziet er
zelfs zo osleeht bij ons uit, dat de heidenen
die wij zouden wenschen te bekccren met
minachting op ons neerzien.
De strijd in de heidenwcreld gaat voorna-
namolijk tegen het aninni'sme, tegen liet
priesterdom, tegen het Mohamedonisme.
Kunnen wij daartegenop? Zou het niet Ij
ter zijn. dat we maar gelijk gaven aan
z.g. liberalen, die beweren, dat het maar het
béste is. de beidenen wat hun godsdienstige
gevoelens betreft aan hun lot over te la
ten. Ze hebben liet goed onder elkander,
zon zegt men.
Hoe moeilijk Is het niet aan de heidenen
den persoon van den Heiland duidelijk voor
gogen te stellen?
Nog eens: is er wel enthousiasme moge
lijk?
Het is noodig, dat wij ons bezinnen, maar
dat wil niet zeggen, dat wij op de moeilijk
heden, dat wij op onszelf mogen blijven sta
ren.
Laten we er voor oppassen, dat we de hei
denen niet als minderwaardigen van een
hoog voetstuk, waar we onszelf hebben op
geplaatst, behandelen.
Het Evangelie van Jezus is een kracht tot
zaligheid dengene, die gelooft Dat moeten
we beseffen. Daarmede moeten en mogen en
kunnen we het wagen.
Het is de superioriteit van Christus, niet
die van onszelf, die het doen moet.
Het Evangelie is een kracht Gods tot za
ligheid, een iegelijk, die gelooft. Op die
laatste woorden moeten letten. Daarin ligt
de bron van het laaiend enthousiasme, dut
ons bezielen kan.
Men zegt wel eens, dat het in den itegen-
woordigen tijd moeilijk is idealen te heb
ben, maar dat komt veelal hierdoor, dat
mon idealen vereenzelvigt met luchtkas-
teelon. met hersenschimmen. De gemeente
van Christus kan niet zonder idealen, zoo
als niemand er zonder kan. En dat ze zoo
lam geslagen is, dat ligt misschien ook
wel hieraan, dat ze het ideaal zoo heel
laag stelt.
Als spr. zijn persoonlijke meening mag
zeggen, dat gelooft hij, dat het groote ide
aal moet gevonden worden in de Zending.
Christus zelf, die zich een gemeente wil
vergaderen van over de geheele wereld
heeft hierin zijn ideaal. En nu weten we
wel, dat Christus het tenslotte zelf moet
doen, maar dit neemt niet weg, dat wij
Zijn medearbeiders zijn, die zonding drij
ven omdat de liefde altruïstisch is, omdat
Christus onze heilige passie is en wij Hem
overal willen brengen. Hij heeft het groot
ste offer der liefde gebracht Zijn liefde
moet ons dringen. Zoo moeten wij verstaan
onze dure roeping, onze heerlijke plicht
om het Evangelie te verkondigen over de
geheele wereld.
Nadat vervolgens het zangkoor nog eeni-
ge liederen had gezongen, ging Ds. den- Her./
tog .voor in dankgebed.
INGEZONDEN MEDEDEELÏNGEN.
LIEDERENAVOND
MAARTJE OFFERS
De zangkunst van Maartjo Offers Is pho-
nomenaal. Haar van nature zoo vol en rijk
geluid is in de uiterste perfectie gesohoold.
Haar ademtechniek vindt nauwelijks weer
ga; haar rosonnanoe is schitterend. De om
vang van haar stem vindt nauwelijks gelij
kenis: van het heel diepe sonore, over do
volle middenregieters tot de stralende hoog
te is alles even harmonisch verzorgd. Hoe
ver dit geluid wel zou kunnen dragen zon
der zijn glans te verliezen, is moeilijk te
•benaderen.
Welk genre een kunstenares als zij ook
voordraagt, het is altijd hooge kunst. Haar
aard is op het dramatische go richt. Hot ly-
risch-beschouwelijke, het meditatieve, ligt
in haar wezen niet voor do hand. Zoodra
de lyriek dramatisoh gotint is, is zij in haar
volle kracht. Maar eon van do teorste on
minst dramatische werkon, dio zo zong
hèt bekende „Wiegenlied" van Brahms
moest worden herhaald, omdat hot zoo bui
tengewoon insloeg.
Wij zullen het heelo omvangrijke pro
gramma, dat zij voor haar rekening nam,
niet uitvoerig bespreken. Aangevangen word
mot een drietal Italiaansche aria's uit de
18de eeuw, waarvan zij een perfect verzorg
de uitbeelding gaf.
Haar tweede greep omvatte een viertal
van do mooiste liederen van Hugo Wolf,
waarvan ons persoonlijk bijzonder treffen
„Einst 1st der Friihllng" en „Uehcr Nacht".
Toen was do beurt aan Brahms, wiens
prachtige „Wiegenlied" gebisseerd word.
Met volkomen stijlbegrp wist zij de vijf
Brahms-liedercn in hun eigen sfeer te plaat
sen. Wij denken aan hot kracht ig-rhythmi-
sciie „Der Schmied" en uan de monumenta
le uitbeelding van „Von ewigcr Liebe". Elko
vergelijking gaat mank, maar hier zou men
kunnen zeggen: die lied werd gehouwen uit
graniet. En is het niet de hooge, do schep
pende macht van de kunstenares, dat zij de
gedarhte van Brahms her als iets van on
vergankelijke onverwoetbare kracht wist te
realiseeren?
Er was steeds stijging. Wat to zoggen van
OMENTHtt
Ondergoederen
Speciaal Mag.
„DeBonneterie"
Voornaamste Nieuws.
BINNENLAND
•tbl*. 1)
~*1
De dorde Correspondentondag van 3oNe3,
Chr. Radio-Vereeniging is te .Utrecht gehou»
den.
De Tweede Kamer heeft gisteren 'de artt-
kelsgewijze behandeling .van de Ambten»-
renwet .voortgezet.
Volgens het oordeel der commissie-Kuenen-
Van Loghem-Kuiper is de „alastrim" echtfl
pokken,
Het eerste retour-vliegtuig uit Indie ïs gii*
ter op Schiphol geland. j
De 'Amsterdamscho Raad liceft Ret ge-
sprekkentarief voor do telefoon aangenomen
Daarna is gesproken over het yeibod yam!
het stuk van Haseclever.
BUITENLAND
(blz. 5.)
Yen stelt eischen aan Nanking inzake be
ëindiging van den burgeroorlog en yonninjj
•van een nieuwe regecring.
Japan zou zich voorbereiden om Het ht
Mandsjoerije op te nemen vóór China tegeiS
Rusland.. i
Een klein Amerikaansclï lucHtsoHlp fiablj
Pittsburgh vernield.
Hotelbrand te Seattle (staat Washington)^
8 lijken geborgen, 15 ernsitg gewonden.
Weerbericht.
Barometorutand.
Hoogste stand 765,2 te La Coruna.
Laagste stand 747,3 te Lerwick,
Verwachting van het Koninklijk Meteor*
logisch Instituut te De Bilt: J
Zwakke tot matige Zuidelijke tot Weste
lijke wind, zwaar bewolkt of betrokken met
tijdelijke opklaringen, wellicht nog enkele
regenbuien, weinig verandering in tempe
ratuur,
FIETSERS LICHT OP: l
Van 1920 October van 5.26 nam. tot 6.01 vul.
INGEZONDEN raEDEDEEUNO.
het vurige „A
„Wiegenlied"?
Maar de grootste kracht van beelding en
van bijna visioenaire dramatiek bereikte zij
in do Aria uit La Tosca, die na een ovatie
werd herhaald.
Do zangeres ontving een weelde van
bloemstukken en haar laatste toegift leek
ons op zangkunstig gebied wel tot de gren
zen der mogelijkheid to naderen. Het was
o\erweldigond!
De Ilongaarsche cellist Paul Hermann
speelde ter afwisseling met de zangeres de
Sonate in G-mol van Iliindol.
Aanvankelijk leek ons zijn prachtig ge
cultiveerde toon wat koel. Het prachtige
Grave werd aanvankelijk met groote be-
hoersching gespeeld.' Boven de eigenaardige
rhythmische beweging van het klavierspel
begon steeds meer de breede melodie te
glanzen als goud en aan 't einde werd het
gekenmerkt door hevige bewogenheid.
Vooral in de Sarabande bemerkten wc
pas goed, welk een kunstenaar do heer Her-
