Een scheepsjongen van voor
50 jaar verteit
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1929 TWEEDE BLAD PAG. 5
WESTLANDSCHE
TUINBOUWTENTOONSTELLING
25-27 SEPT. TE POELDIJK
HET 40-JARICt JUBILEUM VAN DEN
BOND WESTLAND
De Prins opent; de Koningin kc :it
Poeldijk had zich gisteren in feestdos ge
stoken en heel het Westland was mee in
feeststemming.
Het nieuwe, ruime, schitterend ingerich
te veilinggebouw te Poeldijk was gereed en
's middags zou er de Tuinbouwtentoonstel
ling ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan
van den Bond „Verceniging Westland" wor
den geopend.
Gelijk men weet, bedoelt deze jubileum
tentoonstelling in de eerste plaats in
men kring te toonen het hooge peil, waarop
thans de Westlandsche tuinbouw staat. Te
vens wordt er door - gedemonstreerd welke
vruchten en groenten in het Westland,
Neerland's tuin bij uitnemendheid, worden
geteeld.
De opzet is een wedstrijd tusschen de le
den-kweekers onderling, terwijl ook voor
groepen van leden of voor bij den Bond
aangesloten vereenigingen de gelegenheid
opengesteld was, om collectief in te zenden.
Van die gelegenheid is een ruim en goed
gebruik gemaakt.
Voorts exposeerde de Centrale Westland-
gche Snijbloemenveiling met een inzending
snijbloemen. De snijbloemencultuur in het
Westland dateert pas van de laatste paar
Jaren en wordt hoofdzakelijk beoefend als
aanvullende cultuur in druiven- en tomaten
kassen.
De 12 Westlandsche veilingverenigingen
welker ledental de 2S00 nadert, terwijl de
omzetten stegen van f 151.500.in 1890 tot
f 20.56i.G40 in 192-8, hadden zonder uitzonde
ring haar beste beentje voorgezet
Dit bleek ons bij een voorbezoek, dat we
gisterenmorgen aan de tentoonstelling brach
ten.
Poeldijk was reeds druk bevlagd en het
nieuwe veilinggebouw prijkte bij en boven
den ingang met een fraaie versiering van
bloemen en planten, terwijl voorts heel de
voorgevel dicht bezet was met lampjes voor
de avondverlichting.
Daar binnen was het een en al bedrijvig
heid. Streng gecontroleerd mochten we het
nieuwe gebouw betreden en vielen toen ge
lukkig spoedig in de vertrouwde handen
van de heeren B a r e n d s e, v. d. Hout en
Ir. R i e m e n s.
Of we mee wilden gaan op den rondgang?
Taf-wijl de beide jury's een voor zacht
fruit en een voor hard fruit en groenten
hun moeilijke taak vervulden, namen we
het geheel eens op.
Het was. eenvoudig verrukkelijk, al die
heerlijkheden en schoonheden, de edelste,
schoonste en gaafste producten van den
Westlandschen bodem bijeen te zien. Alles
geëxposeerd op een wijze, die niet alleen
getuigde van goeden smaak, maar er ook
op berekend was, de kwaliteiten van groen
ten en fruit op zijn voordeeligst te doen
uitkomen.
't Was één groote schilderij, Jt prachtigste
stilleven, dat ge u denken kunt. Het een
glansde al mooier dan het ander. Deze pro
ducten moeten iets van paradijsgaafheid- en
heerlijkheid gehad hebben. Daarin was ge
concentreerd het kennen en kunnen van een
hoog opgevoerde cultpur, waarbij onderdee-
len zijn, die op een eeuwenoude historie
kunnen terugzien. De energie en vlijt van
geslachten lag daar in de weelderigste en
schoonste vormen, glorieus te stralen en te
schitteren voor de oogen van bewonderende
toeschouwers. Zelfs mannen van het vak
Verklaarden de tentoonstelling buitengewoon
geslaagd. Hun verwachtingen waren over
troffen. En dat zegt wat. Neen, dat zegt
alles.
Te midden van dat schoons, zag men bij
na over het hoofd het miniatuurbeeld van
pastoor Verburch, de man, die ruim twee
eeuwen geleden het Westland de druiven-
cultuur leerde. Voor hem zal een standbeeld
Verrijzen.
We zullen niet trachten een eenigszins
complete schildering te geven van dezen
Hof des overvloeds. Men moet dat zien.
Geen verspieders zijn noodig om eerst dit
alles te gaan bezien. De druiven van Eskol
kunnen niet schooner zijn geweest dan we
ze diepblauw en doorschijnend groenig wit
bij tientallèn trossen van zes tot acht pond
zwaarte zagen liggen. En dan het overige
fruit: prachtige appelen en peren, rozig-don-
zige perziken, gloeiende tomaten, meloenen,
aalbessen, aardbeien, moerbeien en mispels.
En niet te vergeten de pompoenen van
70 a SO pond zwaar met allerlei rijmpjes
als opschrift. Kalebassen in velerlei vorm
en soort; verder groenten van de voortref
felijkste kwaliteit. Het zou een sprookje
kunnen zijn. Maar het is alles echt, werke
lijkheid.
In de groote veilinghal
werden we al aanstonds verrast door de
prachtige inzending van de Westlandsche
bloemenveiling. Chrysanten, rozen, anjers,
en de reusachtige gele Chrysanten wraren
van de schoonste, die we ooit zagen.
Een inzonding druiven trossen van 46
pond bleef buiten mededinging. Maarniet
de groote inzending van de veilingverecni-
ging Westerlee, die op een na de grootste
van het Westland is.
In fruit had zij het poststempel van het
Westland uitgevoerd. „Land van druiven en
tomaten", zoo lazen we tusschen de lijnen.
Leze kleine baas bracht ook een bezoek aan
de Tuinbouio-Tentoonstellinq. Hij vond het
heerlijk, maar vraagt zich bezorgd af hoe
hij met zülke vruchten moet thuis komen.
Naast een enorme inzending van fruit van
W. N. van den Berg, prijkte Sammersbrug
met druiven, meloenen en peren. Daarop
volgden Honselersdijk en Wateringen.
Drie enorme groenteninzendingen besloe
gen den zuidelijken wand van de hal: Wes
terlee, het groentenland bij uitnemendheid,
Monster en Zwartendijk, 's-Gravenzande en
Woutersweg. Reuze schoolmeesters (aardap
pelen) stonden bescheiden aan den voet. Een
nieuw product: Chineesche kool in smaak
overeenkomend met Brussclsch lof en veel
waar biedend \oor weinig geld vroeg
bijzonderlijk de aandacht. Het artikel is
pas een goed jaar oud en gaat er uitstekend
in. Voorts hadden alleen een uitgelezen col
lectie groenten.
Daartusschen was geëxposeerd met aller
lei manieren van verpakkingen voor drui
ven: met papier van allerlei soort en in
watten. Alles in de „eenmalige bak", d.w.z.
de bak of kist, die niet terugkomt na ver
zending. Vroeger is heel wat getobd om tel
kens het leege fust terug te krijgen. De „een
malige" kist heeft daaraan een eind ge
maakt.
Jan Hofland van Naaldwijk handhaaft
zijn reputatie als specialiteit in geweldige
pompoenen, sicrkalcbassen en dergelijke.
Kwintsheul maakte eveneens een goed fi
guur. „De Heul" was zichtbaar en leesbaar.
Poeldijk bad van zijn inzending een groote
fruitschaal gemaakt. Naaldwijk wekte de
herinnering aan het oude Westlandsche
merk. Bovendien had het ter opluistering
een afbeelding van het nieuwe veilingge
bouw gemaakt. Gloeiende lijnen gaven de
omtrekken er van aan.
Het middenvak was gereserveerd voor de
persoonlijke inzendingen. Daar bewonderden
we de grootste tros en de mooiste 10 of 25
trossen druiven, de grootste en mooiste per
ziken, peren, enz.
J. L. Zuiderwijk van Sammersbrug had
een inzending Golden Champion (witte drui
ven), die van de bovenste „tak" waren. Hij
is de man van het geheim van de cultuur
dezer op zich zelf „steriele" druivensoort.
Menig tuinder kocht van hem een stekje
van 3 „oogen" a f 7.50, om achter het ge
heim der bestuiving te komen. Ja, ja, West
landsche tuinders weten van wanten!
Op de tentoonstelling ontbreekt niet een
stand v. d. Plantenziektenkundigen Dienst
te Wageningen. Men ziet daar de speciale
vijanden der Westlandsche cultures: drui
ven, tomaten en komkommers, maar ook
hetgeen gedaan wordt om de vijanden on
schadelijk te maken.
De Proeftuin Westland demonstreert de
resultaten, van het uitkoken van grond,
waarin het knolaaltje op de tomatenplant
zijn aanvallen richt. Die resultaten zijn i
den groei van de plant waarneembaar en
het maakt daarbij een groot verschil of 5
minuten, dan wel een half uur of een uur
gestoomd is. Bij een uur stoomen is de be
strijding vrijwel afdoende.
De Westlandsche Zaadhandel Gebrs.
Berg te Naaldwijk en de „Tuinderij" het
bekende tuinbouwblad; hebben
zorgd aanwezig te zijn.
Rondom het veilinggebouw is plaats ge
vonden voor allerlei exposanten met artike
len voor de tuinbouwindustrie: vcrwarmings
ketels, spuiten, ramen, potten, draineerko-
kers, glas, motoren, schoppen, zadensorteer-
macbines, tuingereedschap en velerlei meer.
De ltassenbouwer Kok vraagt hier even
eens de aandacht der bezoekers.
We hebben met dit alles slechts een be
scheiden indruk gegeven van het vele goe
de en schoonc, dat op de Poeldijksche jubi
leumtentoonstelling te zien is. Het is een
machtige bazuinstoot van Westland's bloei
en welvaart.
We raden een leder: ga hooren, ga zien.
De
OPENING DER TENTOONSTELLING
was gesteld op 's middags half drie. Ze had
plaats in het Vincentiusgebouw in aanwe
zigheid van Z. K. H. Prins Hendrik, het vol
tallige college van Gedeputeerde staten van
Zuid-Holland, leden van het eere-comité,
burgemeesters uit het Westland en tal van
andere genoodigden.
Nadat de Prins verschenen was, hield de
heer Barendse de welkomstrede/
Hij begroette allereerst de talrijke aanwe
zigen en inzonderheid Z. K. H. Prins Hen
drik en den Commissaris der Koningin in
Zufd-Holland.
Spr. wees vervolgens op de beteekenis der
tentoonstelling in verband met de ontwikke
ling van het werk van den jubileerenden
Bond en de economische oritplooiing van de
streek.
Historisch werd de noodzaak van het op
treden van den Bond toegelicht. De toestan
den ln den Westlandschen tuinbouw hadden
het aanzijn gegeven aan velerlei misbruiken.
Ook was er veel kortzichtigheid. Daaronder
leed de geheele streek. a
Organisatie was dringend noodzakelijk.
Verkoopen door veilen van een goed pro
duct moest verkregen worden. Na veel moei
te is de Bond er in geslaagd nieuwe toe
standen in het leven te roepen.
Aanvankelijk geschiedde alles op beschei
den schaal en op primitieve wijze. Maar ge
leidelijk zijn voor den afzet in binnen- en
buitenland groote en grootsche inrichtingen
tot stand gekomen. Daarnaast is ook ge
tracht het product te verbeteren.
De handel bleek in staat de vergroote
productie op te nemen.
Dit alles is tot stand gebracht zonder de
hulp van de Overheid.
De Bond heeft ook zijn aandacht geschon
ken aan de algemeene belangen van den
tuinbouw: transport, verpakking, veredeling
der cultuur door toepassing van weten
schappelijke resultaten en dergelijke.
Met voldoening mag op de uitkomst van
40 jaren actie worden teruggezien. Het West
land is mede daardoor tot welstand geko
men. Uit den aard der zaak was ook de
economische toestand in binnen- en buiten
land daarop van invloed.
Dn watervoorziening zooals die door Delf
land is geregeld, is voor de cultuur van
groot nut gebleken. De Boerenleenbanken
zijn voorts een groote steun voor de tuin
ders en bok voor de veilingverenigingen
geweest.
Er is dan ook roden om op het 40-jarig
j bestaan van den Bond de kroon te zetten
door een feestviering.
Aan het slot verzocht de heer Barendse
den Prins tot de opening van de tentoonstel
ling te willen overcraan.
Met enkele woorden
opende de Prins de tentoonstelling.
Daarna verkreeg de Commissaris der Ko
ningin het woord.
jbr. van Karnebeek begon met de
mededeeling, dat H. M. de Koningin den
voorzitter had benoemd tot ridder in de
Orde van Oranje-Nassau. Vervolgens gaf hij
de verzekering van de warme belangstelling
der regeering en van het gewestelijk bestuur
voor het streven en het succes van
Bond en voor den groei en den bloei van
het Westland. Besloten werd met den wensch
dat het den Bond onder de beproefde leiding
van den voorzitter, bij den voortduur wel
moge gaan.
De decoratie des voorzitters lokte een da
verend applaus uit.
Burgemeester Kampschoër van Mon
ster begroette vervolgens den Prins op zijn
grondgebied, wenschte den voorzitter met
T
NOVA ZEMBLA. - DE TOCHT VAN
WILLEM BARENTS IN 1594
HERDACHT
EEN BLIJDE TIJDING UIT 'T VERRE
VADERLAND, ONTVANGEN IN DE
IJSZEE
Na een. halve eeuw nóg eens naar
't Poolgebied
li*):
In zijn causerie aan boord van de „Monte
Cervantes" waarvan wij in ons blad van
gisteren 't eerste gedeelte opnamen ver
telde de heer K. Mantel, gepens. Obser\%-
tor K. N. M. I., verder:
het eerste wrljüjs
op (ik meen) pl.m. 75° N.B. op den meridaan
van pl.m. 30° Oost. Hierna zeilden wij naar
Vardö in Noorwegen, om berichten af te zen
den.
Van hier verzond lk mijn eersten brief,
waarvan de inhoud in alle Nederlandsche
couranten heeft gestaan.
Na een verblijf van eenige dagen te Vardö,
vertrokken wij, om ons werk voort te zetten.
Al loodende en dreggende bereikten wij in
het begin van Augustus de W.-kust van
Nova-Zembla.
Hier werden door de heeren Speelman en
Calmeyer magnetische waarnemingen ver
richt Van zulke gelegenheden maakte de
heer Grant gebruik, om aan wal te gaan, be
pakt met fototoestel, statief, geweer met pa
tronen en eenig voedsel, om, zooals hij het
uitdrukte:
to choose hls picture.
Nnordoostpunt van Nova-Zembla.
Toen wij echter de Karazee bereikten, was
deze geheel met ijs bezet, zoodat wij genood
zaakt waren langs denzelfden weg terug te
keeren.
Halfweg in de straat ligt de Gublnbaai.
Met het oog op den latten tijd van het Jaafr
achtte het commando het niet raadzaam ona
hier aan wal te begeven. Er werd besloten,
terug te keeren.
N'a een toespraak van den commandant eh
het zingen van het „Wien Necrlandsch
bloed" en een driewerf hoezee wendden wij
den steven en keerden huiswaarts.
Na de stad Hammerfest te hebben aange
daan tot het verzenden van telegrafische be
richten en brieven, bereikten wij op 22 Octo
ber 1879 het vaderland en liepen te IJmu*-
den binnen.
De expeditie van 1860,
die lk ook mede maakte, was, wat de werfe
Laplanders op de markt te Bammerfe*fc.
Hier werden wij verrast door de komst
van het Noorsche zeiljacht „Isbjörnen", met
kolonel Markham van de Engelsche Marine
en een vriend aan boord, die hier op jacht
Ik behoef zeker niet te verzekeren, dat de
ontmoeting allerhartelijkst was en dat hun
bezoek bij ons en dat van de verdere beman
ning tot laat in den avond duurde.
Kort daarna vervolgden wij onzen weg ver
der Westwaarts, om vervolgens te trachten
langs de Westkust van Nova Zembla ons
doel te bereiken.
feeren, daar de camera's veel primitiever wa
ren ingericht dan tegenwoordig. De donkere
kamer (een verloren hoek) aan boord was
geheel in de voorste punt van het schip en
het ontwikkelen ging gepaard met zwarig
heden, waarvan wij ons thans geen voor
stelling kunnen maken.
Wij vertrokken van hier naar de Matosh-
kin skar, d. i. de straat, die Nova-Zembla in
twee deelen verdeelt, met het doel, om door
•die straat en verder door de Karazee de
plaats te bereiken, waar
Door het zware ijs werden wij evenwel
verhinderd om langs dien weg door te drin
gen. Echter konden wij op kaap Nassau, op
de Noord-Westkust van Nova Zembla een
gedenksteen plaatsen, waarvan het opschrift
luidt:
Kaap Nassau, ontdekt door den Nederland-
schen zeevaarder Willem Barents in 1594.
Wegens den toestand van het ijs waren
wij genoodzaakt van de kust van Nova Zem
bla af te houden. Naar het Noorden evenwel
Willem Barents met zijn meigezellen j Dit s'elde ons in staat, om in Noordelijke
richting te sturen, zoodat wij (ik meen) op
6 Sept. de eilandengroep Franz Jozefsland
in het zicht kregen. Ons bestek gaf toen
79° 32' Noorderbreedte.
in den winter 1596/97 heeft overwinterd, ten
einde aldaar een gedenksteen te plaatsen.
Deze plaats is gelegen bij den uitersten
zaamheflen betreft^eï fenr cbpIe Tan' dl
vorige.
Het Commando wa9 nu opgedragen aai
den heer H. van Bro'ekhuyzen, luit. ter zeè
le klasse. In plaats van den fotograaf, dei
heer Grant, vergezelde ons de heer Louii
Apol, kunstschilder, hoofdzakelijk van winfr
tergezichten, wonende te 's-GraVenhage.
De heer Apol heeft vele wintergezichteu
geschilderd. Het omvangrijkste werk, dat hi^
heeft vervaardigd, is ongetwijfeld het Pantf»
rama „Nova Zembla" genaamd, dat geduren*
de zoo langen tijd te Amsterdam is geëxpo^
seerd geweest en datj door duizenden en dufc
zenden menschen is aanschouwd.
Verleden jaar heb ik gedurende mijn ver
loftijd den heer Apol bezocht. Wij warei
beiden verheugd elkaar na 48 jaar in gei
zondheid weer te zien. Hij liet mij nog vei^
scheidene oude schetsen zien, die hij binneA
den Poolcirkel gemaakt had. Geen wonder,
dat den geheelen namiddag het gesprek ovef
de Poolstreken en ons gezamenlijk verblijf
op de Willem Barents liep. De heer Apol
was nog even enthousiast als 50 jaar gele
den. Daar wij nog lang niet uitgepraat wat
ren, verliet ik hem met de belofte, nog eena
terug te komen, om ons gesprek voort te zetfc
ten, hetgeen ik nu binnenkort hoop te doen:
Als bijzonderheid op de reis van 1880 kaA
ik nog mededeelen, dati wij op die reis in dé
IJszee door een Noorsch visschersvaartuig
bericht ontvingen
onze tegenwoordige beminde Koningin Wil-
helmina. Ik behoef u niet te verzekeren, dat
die dag in groote vreugde werd doorgebracht
en de vaderlandsche liederen luide over dé
zee weerklonken.
Toen ik in het vorig jaar vernam, dat het
plan bestond, een excursie naar Noorwegen
en Spitsbergen te organiseeren, nam ik mij
terstond voor, zoo mogelijk, hieraan deel te
nemen, om nog eens te varen op die zee;
waaraan voor mij veel aangename herinne
ringen zijn verbonden.
Nu ik hierin geslaagd ben, bezielt mij een
gevoel van groote dankbaarheid voor al het
goede, dat ik hier op de „Monte Cervantes"
van alle zijden ondervind; maar voorname
lijk jegens den AUerlioogsten, dié mij de ge
nade schenkt, op deze prachtreis dit alles in
het volle bezit van al mijn zintuigen te mo
gen genieten.
Op de „Monte Cervan'ies" was 't voor de
eerste maal in zijn leven, dat de heer Man
tel in 't openbaar 't woord voerde.
Al zijn hoorders waren van oordeel, dat
deze spreker van bijna 70 jaar over zijn
„maidenspeech" alleszins tevreden kon zijn.
Een oordeel, waarmede onze lezers zich on
getwijfeld vereenigen zullen.
Gemengd Nieuws.
EEN ROEKELOOZE „GRAP".
Te Beetgumermolen (Fr.) bracht een ze
kere S. W. een bezoek aan zijn bedlegerigen
vriend E. W. Terwijl S. buiten stond voor het
raam, waarachter zijn vriend op een ledi
kant lag, richtte laatsgenoemde uit de grap
een windbuks, waarmee hij blijkbaar bezig
was geweest op zijn kameraad. Plotseling
ging de buks af en S. stortte, boven het lin
keroog getroffen, bewusteloos neer. De zeer
ernstig gewonde werd naar 't ziekenhuis te
Leeuwarden vervoerd.
OPLICHTING VAN 15.000
Te Amsterdam is een 35-jarige man gear
resteerd, verdacht van oplichting van f 15.000
ten nadeele van een bewoner van de Rus
tenburgerstraat aldaar.
VAN 'N SLECHTE REIS THUIS.
In de nabijheid van Urk werd de botter
van D. K. alhier door een stormvlaag over
vallen waardoor de mast op twee plaatsen
brak. De groote bolder werd weggerukt;
waarbij het zwaard verloren ging. Met veel
moeite werd Schokland bereikt, waar dé
aanwezige visch gelost moest worden. Dit
bracht ook nog aan mindere prijs een scha-
depostje van pl.m. f30. Met veel moeite
kwam de botter thuis.
NA DE AANVARING
Een van de grootste inzendingen op de Tulnbouw-Jubileum-TentoonstelUng van den Bond „Westland".
zijn ridderkruis geluk later speldde h'
het hem eigenhandig op de jas en deel
de mede, dat waarschijnlijk de Koningin
Donderdagmiddag om 4 uur de tentoonstel
ling zal bezoeken.
De heer Barendse dankte voor de hem
verleende Koninklijke onderscheiding en
wees er daarbij op, dat een groot deel van
wat tot stand kwam te danken is aan de
werkzaamheid van den secretaris, de heer
v. d. Hout, die deze functie reeds vervulde,
toen spr. 15 jaar geleden voorzitter werd.
(Levendig applaus).
Den Prins werd een prachtige mand met
fruit aangeboden. Het was een vorstelijk ge
zicht deze mand op het podium te zien
prijken.
De aanwezigen begaven zich vervolgens
langs een haag van in het wit gekleede
schoolkinderen en andere belangstellenden
naar het een 300 meter verder gelegen vei
linggebouw.
Daar werd een rondgang over de tentoon
stelling gemaakt.
Om b uur werd zij voor het publiek ge
opend.
Heden worden een aantal kamerleden van
verschillende fracties verwacht, terwijl ook
het bezoek is aangekondigd van minister
Ruys de Beercnbrouck, Deckers en Ver
schuur.
Le „Reederij op de Lek III" Is gistermorgen door den mist in aanvaring gekomen met
eenige Rijnschepen. Zooals men ziet werd. de raderboot zwaar beschadigd. Rechts op
de Joto stuurman G. de Jong, uit Schoonhoven, die als door een wonder bewaard bleef.
