|liruiur £riltsrijr Courant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
BINNENLAND.
Oit de Pers.
ABONNEMENT:
(Beschikkingskosten f0.15)
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending
6.-
Bij dagelijksche zending „7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 fa cent
Zondagsblad niet afzondei lijk verkrijgbaar
No 2856
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1929
ADVERTENTIE N:
Van 1 tot 5 regels L17Vi-
Elke regel meer «022Y%
Ingez. Mededetlingez. t.
van 1—5 regels „240
Elke regel meer „0.(5
Bij contract belangrijke korting. j
Voor het bevragen aan bet bureau j
wordt berekendƒ0.10 J
10e Jaargang
Wie zich heden als kwartaalabonné opgeeft aan ons blad, ontvangt de
tot 1 October a.s. verschijnende nummers gratis. Zich op te geven aan de
Agenten of het Bureau van ons blad.
ADMINISTRATIE,
Oit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
I HET WOORDEKE „DUS".
In één en hetzelfde nummer van het libe
rale weekblad „De Vrijheid" geven twee
schrijvers hun wel zeer onderscheiden oor
deel over de anti-revolutionairen. Bij den
heer Hans, die een parlemcntsfilm over
Mr. J. A. de Wilde geeft, komen ze er nog
al goed af.
Hij schrijft ten minste:
Men mag van de anti-revo'utionaircn
■eggen wat men wil, maar er zit toch wel
lijn in hen. Zeker, ook hier is verschil, ook
hier is schakeering, ook hier is onver
draagzaamheid en zelfs kaf onder het
koren. Waar niet?
Maar èn in de politiek èn in het gods
dienstig leven geven de goede anti-revolu-
tionairen althans blijk van een princi-
pieele levenshouding en levensopvatting,
die men te eerbiedigen heeft, en al ontko
men zij soms niet aan een zekere mate
van onverdraagzaamheid, die het gevaar
is van iedere streng-dogmatische geloofs
overtuiging, tóch vertoonen zij snit, ka
rakter, kleur, sluiten zij zich aan bij veel,
dat reeds in vroeger eeuw der voorvaderen
overtuiging was, en offeren zij terwille
van die overtuiging vaak veel dingen op,
dig op-zich-zelf toch wel een stuk levens
genot beteckenen.
Dat schikt nog al, zal men zeggen. Maar
dp een ancere plaats schrijft het oud-vrijz.
dem. Kamerlid Teenstra als volgt over, wat
hij noemt de dwinglandij inzake de lijkver
branding:
Het zijn de kerkelijke partijen, die er
aan schuldig staan, dat te dezen opzichte
de vrijheid van godsdienstige overtuiging
wordt aangetast. De anti-revolutionairen
zijn hier dc gangmakers.
Zij spreken altijd van de vrijheid van
consciëntie, maar bedoelen daarmede hun
eigen consciëntie; met die van andersden
kenden wordt geen rekening gehouden. Op
grond nu van hun bekrompen en ver
schimmelde beginselen, welke zij afleiden
uit een of andere pleats uit den Bijbel en
waarbij dus met den vooruitgang der
denkbeelden gcenerlei rekening is gehou
den, zijn zij tegen de lijkverbranding.
Dat tweeërlei oordeel is nog al verschil
lend, zoo men ziet.
Doch^daarom knipten wc de stukjes niet in
de eerste plaats. Het was ons te doen om dc
nadruk te leggen op het woordeke dus.
De heer'Teenstra verklaart hier nadruk
kelijk, dat de anti-revolutionairen hun be
krompen en verschimmelde beginselen uit een
of andere plaats uit den Bijbel afleiden en
dns geen rekening houden met de voor.: -
gang der denkbeelden.
Nu laten we wat gezegd wordt over lijk
verbranding en bekrompen anti-revolutionai
ren gaarne rusten; doch we zouden alleen
de vraag willen stellen:
Waarom beweren mannen als de heer
Teenstra, die de geestelijke scheidingslijn zoo
juist weten te trekken, nu nog steeds, dat
men in politicis niet van de antithese mag
spreken.
Het woordeke dus spreekt boekdeelen.
DE VOGRZITTERSKEUZE.
In de pens wordt nog druk nagepraat over
de wijze, waarop Mr. van Schaik als nummer
één op de voofdracht van Kamervoorzitter
werd geplaatst.
Daarom komen we er, in aansluiting op
wat we gisteren schreven, nog éven op terug.
Want het gaat over de belangrijke vraag,
welke ons blad aanstonds stalde, of men van
R.K. zijde „zoo maar, zonder eenig overlag
met andere groepen, waarbij het kabinet-
Ruijs in hét bijzonder steun zal wenschcn te
zoeken", deze houding heeft aangenomen.
Verwacht hail mogen worden, dat de rech
terzijde gepoogd had tot overeenstemming te
komen.
Noch het recht, noch de traditie eischten,
dat no. 1 van dc voordracht tot de sterkste
I artij en no. 2 tot naast-sterkste zou moeten
bchooren.
De gcdachtenwisseling had in volle vrijheid
kunnen plaats vinden.
■J-Iet schijnt echter, dat de R.-K. fractie
geen gelegenheid tot gcdachtenwisseling
heeft gegeven. In de „Res.bode" wordt althans
meegedeeld:
Dinsdagmiddag heeft de Katholieke
Kamerfractie vergaderd en daar werd be
sloten Mr. van Schaik aan te wijzen a's
de candidaat van de R.K. Kamerfractie
voor het presidium, waarvan de verkie
zing Woensdagmiddag plaats had.
Onmiddellijk daarna is van deze keuze
mededecling gedaan aan de verschillende
fracties.
Alleen var dc S. D. A. P. werd de mede-
deeling ontvangen, dat zij zich met deze
keuze vcrecnigde en den heer Van Schaik
zou stemmen.
Dc veronderstelling is niet te gewaagd, lat
indien dit juist is de anti-rev. en chr.-
hist. fracties het besluit namen omhunstei
bij wijze van protest, op Mr. Heemskerk uit
te brengen. Want mcdedcelmg van iets 1
iè niet hetzelfde als overleg plegen.
Ook van roomsch-kath. zijde vraagt men
i dezen opheldering. Zeer terecht merkt „de
Tijd" op:
„Bevatte deze kennisgeving misschien óók
de mededeeling, dat de katholieke fractie
voor de tweede plaats de voorkeur zou geven
den heer Schaper en pas voor de derde
plaats zou stemmen op een anti-revolutio-
air?
Als dit het geval mocht zijn, dan zou men
- om met „De Maasbode" te spreken niet
alléén den grond, maar óók de wijze waarop
chr.-historischen en anti-revolutionairen hun
tevredenheid hebben gelucht, kunnen* be
grijpen.
De openbare meening wacht hieromtrent
op meer licht".
ONTSTELLENDE STATISTIEK.
De gemeente den Haag houdt in de laatste
jaren een huwelijksstatistiek nauwkeurig bij.
e over het jaar 1928 is even leerzaam
als ontstellend. Dit geldt zoowel voor be
paalde Kerken als voor hel geheel.
Is het niet indroevig, dat minder dan do
helft de huwelijken door een kerkelijke in
zegening werden gevolgd? Dat derhalve de
groote meerderheid zelfs op den huwelijks
dag niet de minste behoefte aan Gods zegen
gevoelt.
Nu is het te verwachten, dat, wanneer
Ned. Hervormden met Roomsch-katholiekon
trouwen, gelijk in 490 gevallen gebeurde, net
protestantisme en het katholicisme al bitter
einig te bctcekcncn hebben.
Ook bij de vier a vijfhonderd paren, die
dgens hun opgave nog tot de Ned. Hcrv.'
Kerk bchooren, doch hun huwelijk niet ker
kelijk lieten bevestigen, zit het protestan
tisme zeker niet diep.
Deze groepen, men kan er vast op aan,
zijn de protestanten en katholieken, die
dienst moeten doen om te bewijzen, dat de
sociaal-democratie niet godsdienstloos is.
Opvallend groot is wel het aantal gemeng
de huwelijken en merkwaardig groot het
aantal zoogenaamde hervormden dat met
zoogenaamde roomsch-katholicken trouwt.
Over het geheel gerekend bedraagt 'net
aantal gemengde huwelijken ruim de helft
an het aantal huwelijken van écn geloof.
Dit aantal zou nog grooter zijn, indien de
Gereformeerden èn de godsdicnstloozcn ook
meer afwijkingen vertoonden; doch deze
groepen houden zich voor het overgroote
deel aan de eigen overtuiging.
Ned. Hervormden cn Roomsch-katholiekon
•liter zien voor bijna de helft niet naar ae
Kerk om, als ze de gewichtige levensstap
doen.
Deze statistiek maant tot krachtige „in-
■endige zending".
ONDERSCHEIDING.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot ridder der
Oranje-Nassau-orde J. Barendse, voorzitter
der vereeniging „Bond Westland" wonende
te Poeldijk, gemeente Monster.
BURGEMEESTERS.
Bij Kon. besluit is op zijn verzoek eervol
ontslagen met ingang van 1 October, H. A.
G. M. Cremcrs, als burgemeester van Ambt-
Delden en Stad-Delden;
zijn herbenoemd tot burgemeester van:
Borkel en Schaft, J. A. Baken; Waspik, P.
N. Dekkers; Zutphen, mr. J. Dijckmeester;
Beemster, mr. dc Geus; Purmcrend, H. Cram
winckel; Wervershoof, N. J. II. Raat, secre
taris; Wieringerwaard, C. Haringhuizen, se
cretaris; Ritthcm, M. Barentsen; Rhenen,
jhr. dr. M. L. van Holthe tot Echten; Acht-
karspelen, P. Eringa; Doniawcrstal, G. C. D.
d'Aumale baron van Hardenbroek; Wonse-
radeel, mr. L. K. Okma; Zuidhorn, G. de
Vries; Wedde, H. P. H. Waalkens; Broek
huizen, J. M. H. Hanssen; Brunssum, F. A.
J. Schmier; Huisberg, M. A. H. A. Kerck-
hoffs.
BELASTINGDIENST.
Bij Kon. besluit zijn op hun verzoek eer
vol ontslagen M E. baron Bentinck, ontvan
ger der registratie en domeinen te Oirschot,
idem A. W. Overvoorde, ontvanger der di
recte belastingen te Schiedam; idem J. C.
Roest, ontvanger directe belastingen te Den
Haag, 5e kantoor;
is benoemd tot accountant dir. belastingen
te Tilburg J. Dhont, thans adjunct-accoun
tant aldaar;
zijn benoemd tot inspecteur der directe
belastingen, enz. .T. C. S. Nieuwenhuyzen te
Dragten; P. A. Schotel te Busr-um; H. J. M.
D. \an Krevel te Eindhoven; G. R. van Es
sen te den Haag; C. Y. Struijck te Arnhem;
H. N. Laz.et te Utrecht en H. J. Olgers te
Groningen, allen thans adjunct-inspecteur
dier middelen.
LEGER IN NED.-INDIE.
Bij Kon. besluit zijn benoemd hij het leger
in Ned.-Indië tot gencraal-majoor de kolonel
van de infanterie P. J. A. van Mourik en de
kolonel van den Generalen Staf J. C. Koster.
DE INDISCHE PARAGRAAF
HET SPEL MET COLIJN EN DE GRAAFF
De uitvoerige Indische paragraaf in de
Troonrede werd nogal verschillend becom
mentarieerd. De een zag er een standhouden
tegen de opvattingen van den heer Colijn in,
de ander een bukken voor het s andpunt van
den antirevolutionairen leider.
Deze laatste voorstelling tracht men voor
al van sociaal democratische zijde te colpor
toeren. „Het Volk" schreef:
„Daarom geloovcn wij, dat ondanks
ecnigc stellige verkondigingen, welke 't te
gendeel geven te vermoeden, het ook ten
opzichte .van dit tweede lcabinet-Ruys wei
nig verschil uitmaakt, of de heer De
Graaf f dan wel de heer Colijn de porte
feuille van „Koloniën" heeft. De een admi
nistreert op het plein en de ander regeert
Dat deze voorstelling van zaken absoluut
onjuist zou zijn, betoogt „de Residentiebode"
als volgt:
Waarop is dc meoning gebaseerd, dat er
op koloniaal gebied een tegenstelling zou
bestaan Uissehen dc katholieken en anti
revolutionairen?
Doordat in een serie voortreffelijke arti
kelen in de „Tijd" een felle critiek is ge
leverd op het. beek van Colijn.
En doordat in de „Tijd" later, in e.ven
goed gedocumenteerde artikelen de eerste
rede van minister Colijn in dc Eerste Ka
mer bij de behandeling der Indische be
grooting gehouden, scherp is bestreden.
Welnu, wij megon thans wel verklap
pen, dat deze artikelen door de „Tijd"-
redactie zelf geschreven onder haar eigen
verantwoordelijkheid door niemand min
der zijn geïnspireerd, dan door den huidi-
gen minister van Koloniën, den heer de
Graaff.
We zouden dit niet onthuld hebben, in
dien ook een Indisch blad daarop niet
reeds de aandacht had gevestigd, zoodat
dit feitelijk reeds bekend is geworden.
Wc geloovcn met deze „onthulling" d
legende, dat dc benoeming van minister
de Graaff oen concessie aan de Colijnsche
politiek is, voorgoed de wereld uit is.
Aan bovenstaande kunnen we uit d<
beste bron nog toevoegen, dat inzake de
thans te voeren koloniale politiek volko
men overeenstemming is bereikt met de
anti-revolutipna^e fractie, dank zij de
HET WILHELMINAKANAAIL
Wilhclminakanaal schadevergoeding too te
kennen wegens cle buitengewone tijdsomstan
digheden, waaronder die werken zijn uitge
voerd. In totaal wordt f G35.000 aangevraagd.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
In de September aflevering' van „Neder
land:-h Fabrikaat" treffen wij allereerst aan
verslag van de Algemeene Yctgadering
verceniging, op 28 Augustus j.l. te Dui-
drccht gehouden.
Verder wordt molding gemaakt van de
r-uwe uitgave der verceniging, zijnde hei
kinderspel „Een reis door Nederland", dat
met zulk een groote belangstelling in den
lande is ontvangen.
De heer S. Kalff geeft een uiteenzetting
omtrent het onderwerp: „Oud-Kollanrisclie
Tegelfabrikage", terwijl de Nederlandsche
mode-ontwerper -loan iTaetorius Jr. een van
zijn bekende vlotte onderwerpen geeft.
„Wist U?" bevat als naar gewoonte tal
,n korte en belangwekkende mededeelingen
KON. NED. MIDDENSTANDSBOND
VOORTGEZETTE ALG. VERGADERING.
In dn jaarlijksche vergadering van den
Kon. Ned. Middenstandsbond te Enschede
in Augustus is de agenda niet geheel afge
werkt. Voor het restant is nu een vervolg-
vergadering gehouden te Amersfoort onder
voorzitterschap van den heer Ed. G. Schür-
man,
Er traden twaalf vereenigingen toe, ter
wijl I-larderwijk bedankte, omdat de bond
de Zondagssluiting heeft verworpen. Met
Indië is contact verkregen, hetgeen hoop
voor dc toekomst biedt.
De heer S. P. Lips, lid van het hoofdbestuur
besprak een algemeene bcdrijfsvereeniging
voor den middenstandsbond in verband met
dc Ziektewet. Het was de vraag, of de uit
voering van dc Ziektewet voordeeliger is in
handen van een bedrijfsvereeniging dan wel
bij de raden van arbeid.
Dc heer Lips gaf toe dat de geneeskun
dige controle zeer moeilijk is, ook voor de
raden van arbeid.
Er wordt overleg gepleegd om tot een on
derlinge samenwerking te komen. Ook Spr.
keurde liet werk der centrale onderlinge af,
omdat het niet waar is, dat de C. O. dc
risico's voor 15 per mille kan overnemen.
Uit de vergadering drong men aan op een
•duidelijk advies van het hoofdbestuur. Een
persoonlijk advies van één lid zegt niets. De
leden moeten zich zoo goedkoop mogelijk
kunnen verzekeren.
Het resultaat der discussies was, dat be
sloten werd zich nog niet in een of andere
richting uit te sproken, doch het nadere ad
vies van het bestuur af te wachten.
krachtige bemiddeling van don hoer ïden-
luirg, die het in deze niet met de opvat
tingen van den hoer Colijn eens was.
We laten 't bovenstaande geheel voor re
kening van de „Res.bode". Misschien ligt
ook hier dc waarheid in het midden. En op
grond daarvan is het wcllich' mogelijk ge-
bicken overeenstemming te verkrijgen over
de Indische paragraaf cn het te voeren ko
loniaal beleid.
DE ALASTRIM
DR VOS VRAAGT VERPLICHTE
VACCINATIE
EN HET BRIEFJE OP DE DEUR
Het Tweede Kamerlid dr. I. H. J. Vos heeft
den minister van arbeid de volgende vragen
gesteld:
lo. Is het waar, dat zooals in het open
baar is medegedeeld op 24 Juni 1929 de
Rotterdamsche geneesheer dr. P. H. Kramer
bij ccn employé van het lichtschip Dc .Maas
oen geval van pokken heeft verondersteld
en dat liet Geneeskundig Staatstoezicht toen
daarvan „waterpokken" heeft gemaakt?
2o. Waarom zijn in het besluit van 1G
Aug. 1929, waarbij de wet op dc besmet'e-
Iijke ziekten van toepassing is verklaard op
de zg. alastrim, onderscheidene bepalingen
van die wet o.a. „het briefje op de deur"
bedoeld in art. 20 van die toepasselijk
heid uitgezonderd?
3o. Is de minister bereid, de indiening te
bevorderen van een wetsvoorstel met dc
strekking dc voorwaarden van inenting
tegen de pokken \cor toelating van kinde
ren en onderwijzers in dc scholen zoo spoe
dig mogelijk weder van kracht te doen
worden
Te Zaltbommel
Er is te Zaltbommel alastrim geconsta
teerd bij iemand uit een logement. Dc pa
tiënt is in het ziekenhuis opgenomen.
Te DelIL
Te Delft zijn gister 7 nieuwe gevallen van
alastrim vastgesteld.
Vandaag hebben de geneeskundige dien
sten van Enschedé en Velzcn een bezoek ge
bracht aan het gas'huis te Delft ter besiu-
deering van cle ziekte.
Dc Delftsche raadsleden prof. ir. R. L. A.
Schocmaker en ir. S. H. Stoffel hebben naar
aanleiding van een communiqué van den
burgemeester, een brief gericht aan B. cn W.
met verzoek, hun ten spoedigste mededee
ling te doen, welke de maatregelen zijn, die
genomen werden in verband met de alastrim
bes rijding cn wanneer die maatregelen in
werking zijn getreden.
Te Nijmegen.
Tn de barak van het Wilhclmina-zieken-
huis te Nijmegen zijn thans drie lijders aan
alastrim uit de gemeente Valburg.
Te Rijswijk.
In verband met de onder de gemeente Rijs
wijk voorgekomen gevallen van alastrim, zal
te Rijswijk, op advies van den inspecteur
van cle volksgezondheid cn de plaatselijke
doktoren, van vanavond af iedcrcn werkdag
van 's avonds 6V2—W2 uur gelegenheid wor
den gegeven 'ot kostclooze revaccinatie in
het voormalige raadhuis aan de Ilcereu-
straat.
Aflevering van koepokstof.
de week van 15 tot en met 21 Septem
ber 1929 werd aan entstof door de koepok-
nrichtihgen afgeleverd:
Te Amsterdam voor 172.953 personen.
Te Rotterdam voor 31.528 personen (waar-
an 252 vaccinaties cn 7531 revaccinaties in
de koepokinrichting).
Te Groningen voor 9270 personen (waar
in 90 vaccinaties en 390 revaccinaties in
koepokinrichting). Totaal voor 213.751
personen.
Encephalitis na inenting.
In de week van 15 tot en met 21 Septem
ber werden acht gevallen van encephalitis
inenting ter kennis van liet Staatstoe
zicht op de Volksgezondheid gebracht.
Communiqué.
In de week van 15 tot en met 21 Septem
ber 1929 zijn in de gemeente Rotterdam
[•genomen 27 ziektegevallen en 2 sterf
gevallen. Vanaf 1 September 1929 kwamen
oor 72 ziekte- met 7 sterfgevallen. Sedert
het eerste waarnemen der ziekte te Rotter
dam zijn aldaar gemeld 278 ziekte- met 11
sterfgevallen, waarbij nog een twaalfde sterf
geval moet worden gevoegd, betreffende het
kind dat aanleiding heeft gegeven tot de
epidemie in het ziekenhuis.
In de gemeente Delft breidt dc ziekte zich
erder uit. Er werden vermeld S3 gevallen,
zoodat het aantal sedert 1 September 1929
waargenomen gevallen 132 bedraagt zonder
sterfgevallen.
Voorts zijn in dezelfde week de volgende
gevallen in andere gemeenten waargeno-
Alrnelo 2, Amsterdam 1, Velsen 1, Ab
coudeProostdij 1, Amersfoort 1, Maassluis
1, Pernis 1, Piershil 1, Schiedam 1, Stomp-
wijk 1, Poortvliet 1, Tholen 2, Barneveld 1,
Valburg 2, totaal 17 ziektegevallen.
Totaal-generaal voor de maand Septem
ber 1929 239 ziekte- met 7 sterfgevallen.
HOFBERICHTEN
DE KONINGIN NAAR HET WESTLAND.
De Koningin heeft het voornemen. Don
derdag om 4 uur de tuinbouwtentoonstelling
te Poeldijk te bezoeken.
BOOTTREIN-
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND
Het agentschap der N. V. Stoomvaart-Mij.
„Nederland", dc Firma Kuvper, van Dam
Smeer te Rotterdam, meldt, dat de boo'trein
van het s.s. „Johan cle Witt", hetwelk 27 de
zer te Genua verwacht wordt, Zaterdagmor
gen. 28 September as. aan het Maasstation
te Rotterdam zal aankomen te 11 u. 12. Aan
komst te 's-Gravenhage 11 uur (S.S. station).
EEN „GUDERWETSCHE"
SCHOOLSTRIJD
OP HET VOORMALIGE EILAND
WIERINGEN
ONDANKS TEGENWERKING TOCH
EEN SCHOOL
Wij vernemen uit Wieringen:
Wieringen van thans, nu het het middel
punt is van de Zuiderzeewerken, eu Wie
lingen van voor eenige jaren, wat een ver
schil! Zie eens het dorjije U.en Oever, liet
centrum der werken! Wat heeft het zich
uitgebreid en wat wordt er gebouwd!
Maar: Wieringen ligt onder den ban
van het modernisme. Gelukkig zijn er
nog de plaatsen waar het Evangelie van
Gods vrije genade verkondigd wordt. Er
is op Wieringen een Geref. Kerk en een
Ned. llerv. Evangelisatie. Tegenover de
massa vormen deze beide echter "en kl»i
ne minderheid; al hebben de groote wei
ken gelukkig ook een invloed ten gunste
op deze groepen gehad.
Toch blijven ze een minderheid vormen,
liet is echter een minderheid, die zich niet.
in den hoek wil laten drukken. Wat moge
blijken uit het volgende:
Öp Wieringen was tot nog toe
geen plaats voor een Chr. SchooL
Te Westerland, Hyppolilushoef en Oos
terland vindt men openbare scholt n.
l)e school te Oosterland werd nog on
langs uitgebreid met twee lokalen, it< ver
band met de uitbreiding der bevolking te
Oosterland en te Den Oever. (Den Oever
ligt ongeveer een half uur gaans van rios-
terland).
De vestiging van zooveel arbeiders,
waarvan velen Chr. onderwijs voor hun
kinderen begeeren en waarvan op andere
plaatsen de kinderen reeds Chr. onderwijs
hadden genoten, moest te eeniger tijd lei
den tot het aanwenden van pogingen orn
Wieringen van een Chr. scliooi te voorzien.
Tusschen Gereformeerden cn orlhodox-
Hervormdcn werd over deze zaak
een ssmenspreking
gehouden, welke tengevolge had dat in
den afgeloopen winter een vereenigins
werd opgericht voor Chr. Nat. Schoolon
derwijs. Lijsten circuleerden wnqrop 48
kinderen werden verzameld. Kn op 7 Mei
j.l. werd door genoemde verecnigiug, on
der overlegging der in art.. 73 der E. C'.-wet
vèreischte stukken, een aanvrage inge
diend 0111 beschikbaarstelling van gelden
voor de oprichting van een bijzondere la
gere school te Don Oever.
Aan de wet was voldaan en de gemeen
teraad, zoo werd vertrouwd, zou de gel
den toestaan.
Wat gebeurde echter?
tijd
vijf
de
besluit, waarin erkend wordt, dat
wet is voldaan en dus de medewerking
verleend moet worden, inaar, waai i i zij
die medewerking weigert op grond, dat er
binnen afzienbaren tijd kinderen vertrok
ken zullen zijn cn dus de lasten van deze
school zullen drukken op lien, die deze
school niet begeeren. I11 diezelfde raads
vergadering werden echter plannen be
rannid om te Den Oever een openbare
school te bouwen, plannen, die nu zoover
schijnen gevorderd te zijn, dat men in een
snoedeischencle vergadering hierover zal
beslissen.
Op een vorige vergadering, waarin ter
loops gevraagd werd naar den stan 1 van
zaken, in verband niet onze aanvraag,
antwoordde de voorzitter, dat men een
school zou kunnen bouwen met tweo in
gangen en de helft daarvan afstaan aan
de Vereeniging voor Chr. Nat. Sclioolon
derwijs.
Commentaar is hier overbodig!
Na de beslissing van de gemeenteraad
stond de vereeniging voor C. N. S., den
weg open van beroep Dij Gedep. Stalen
Deze weg werd natuurlijk ingeslagen en
rustig wacht men den gang van zaken af
Deze is niet twiJTelachtig.
Er stond ook nog een andere weg open.
En wel deze. Ondanks de afwijzing van
den gemeenteraad
toch een school openen.
En de omstandigheden gaven daartoe alle
aanleiding. Ook dit plan is uitgevoerd, on
zoover gevorderd, dat de vereeniging D.V.
1 Nov. a.s. in een tijdelijk opgericht ge-
houw (aan den bouw hiervan is inmiddels
begonnen) cle school hoopt te openen. On
derwijzend personeel werd reeds benoemd.
Het is duidelijk waar het om ga.u! Chr.
onderwijs moet van Wieringen afgehou
den worden. Geen kosten zijn te groot om
dit plan door te voeren. De school te Oos
terland, pas vergroot niet twee lokalen,
zal, als de plannen van de Gemeenteraad
gelukken, voor 't grootste deel ontvolkt
worden. Eén er. veertig kinderen van deze
school zullen er al naar het bijzonder on-
derwijs overgaan.
Te llyppolitushoef, waar de beslaande
school werd afgekeurd is men momenteel
bezig een nieuwe school te bouwen voor
100.000.
Te Westerland is de toestand der open
bare school bijna onhoudbaar, maar dat
moet klaarblijkelijk maar wachten, men
heeft nu eerst het geld noodig voor Den
Oever, om het bijzonder onderwijs de
kans te ontnemen.
Het ware wenschelijk, dat de naforitei
ten, die in deze zaak te beslissen hebben,
deze dingen
eens goed onder de oogen zien.
Het grootste deel der bevolking, dat
geen Chr. onderwijs begeert, volgens de
gemeenteraad, moet gevrijwaard worden,
j voor de lasten dié een bijzondere school
met zich zou brengen, en omdat te berei-
i ken wordt er een massa geld aan 't open
baar onderwijs verknoeid, waarvan de
lasten, voor een kleine gemeente als Wie
j ringen, jarenlang op den belastingbetaler
I zullen drukken.
AMSTERDAM.
DE ARBEIDSMARKT IN AUGUSTUS.
Aan het einde van Augustus stonden bij
de Arbeidsbeurs nog ingeschreven 15.449
werkzoekenden. Het aantal werkloozen on
der hen bedioeg 7955. De overigen stonden
ingeschreven om via de Arbeidsbeurs van
betrekking te veranderen, bij de Geimeente
■te worden geplaatst, enz.
De meeste werkloozen komen voor in het
bouwbedrijf (1355), onder het handelsperso-
neel (1058), het transportbedrijf (1099) en de
ongeschoolde beroepen (17G8).
Augustus was, niettegenstaande het een
vaeantiemaand is, gunstiger dan de vorige
maand, het aantal werkloozen was 160 min
der. Vergeleken met Augustus 1928 is ne
toestand belangrijk verbeterd, het aantal
werkloozen was toen 3029 meer.
Het aantal te werk gestelden bij de Rijks-
en Gemeentelijke Werkverschaffing bedroeg
in totaal 405. Het blijkt niet gemakkelijk dit
getal op te \oeren. Onder de werkloozen i«
natuurlijk veel mutatie. De samenstelling
van het werkloozen leger is eiken dag anders.
Het blijvend gedeelte echter komt voor uit
zending naar buiten niet in aanmerking,
althans niet voor de Rijkswerken.
Alleen bij het aanpakke-n van werkver
schaffingsprojecten in de nabijheid zou men
ook voor dezen een goede toetsings-getegen-
heid hebben.
Het zou ook met het oog op de doelmatig
heid der te nemen maa' regelen gewenscht
zijn. dat een zuiverder scheiding tusschen
valide en niet-valide werkloozen werd ge
maakt.
Het gezamenlijk aantal gesteunden van
Crisis-commissie en Maaischappelijke-n steun
dat in Juli ongeveer é«i-vierde deel van het
totaal aantal werk'oozen bedroe?, was in
Augustus gedaald tot ongeveer één-zesde.
Voor een groot deel is dtit toe te schrijnen
aan een overgaan naar de werkloozenkassen.
De loestand is dus waarlijk minder somber
dan wel eens wordt voorgesteld.
VRAGEN VAN KAMERLEDEN.
Het Tweede Kamerlid Krijger heeft den
inister van financiën gevraagd:
Is de minister bereid
mede te deelen of er aan
leiding is om te vreezen,
dat de douanebehandeling
aan de grens in het scheep
vaarliverkeer op den Rijn
.ngevolge het desbetref-
fond Nederlandsch-Duitsch
verdrag zoodanig zal vvor-
len geregeld, dat op dé
bondagen tusschen 3u Sep-
ember en 1 April die be
handeling zal geschieden
tusschen 9 en 13 uur, dus
gedurende den tijd van do
openbare voormiddaggods
dienstoefening?
Indien vorenomschreven vraag ir bevesti
genden zin moet worden beantwoord, is de
minis'ier dan bereid, te bevorderen, dat ook
op de Zondagen tusschen 30 September en 1
April althans tusschen 9 en 12 uur niet zal
worden geklaard?
VERKOOPING LANDGOEDEREN
DE LANDGOEDEREN „GROOT WARNS-
BORN" EN ,.DE VIJVERBERG"
TE ANRHEI5 VERKOCHT.
ITet makelaarskantoor II. H. Fongers te
Apeldoorn heeft verkocht aan den heer A. v.
Kol te Boxtel in combinatie me', eenige an
dere hoeren het landgoed „Groot Wamsborn"
met het annex gelegen landgoed „De Vijver
berg" te Arnhem voor een bedrag dat een
milliocn nadert. Het landgoed is groot pl.m.
330 II.A. met kas'.eel, ongeveer 15 boerde
rijen, schitterend bosch, waterpartijen, enz.
De desbetreffende acte is reeds verleden voor
notaris C. Knook te Apeldoorn.
AUTOBUSSEN
Bij Kon. Besluit zijn ongegrond verklaard
de beroepen ingesteld door de Nederl Buurt
spoorweg Mij te Utrecht en M. C. v.d. Wal
directeur van de N. V. Nederl. >tock\vay-
Bus Mij te Amsterdam, welke op haar
beurt de directie voer: over de N.V. Utrcht-
sche Brockway-Bus Mij te Zeist, tegen de
beschikking van Ged. Staten van Utrecht,
waarbij aan do N.V. Biltseh Autobedrijf B.
A. B. in Dc Bilt tot 1 Maart. 1932, behou
dens vroegere intrekking, vergunning is
verleend voor een autobusdienst tusschen
Utrecht cn Zeist
IN ZUID HOLLAND.
Ged. Staten van Zuid-IIolland hebben op
diens verzoek ingetrokken de vergunning
aan A. Lemmen te Yianen voor een auto-
busdienst van Vianen naar Leerdam (alleen
op Donderdag).
Zij hebben, voor zoover Zuid-Holland be
treft, afgewezen een verzoek van A. Muijs te
Krimpen a. d. IJsscl om vergunning voor
een autobusdienst van Schoonhoven over
Willige Langerak, Lopik, IJssels'ein en Jut
faas naar Utrecht en omgekeerd.
IN GELDERLAND.
Ged. Staten van Gelderland hebben aan
M. Vorhoeks, te Haaften, de gevraagde ver
gunning voor een autobusdienst Zaltbommel
—Bruchcm—Kerkwijk—Ammei-z'den—Well
Wellseind Delwijnen Kerkwijk—Bru-
chem—Zaltbomnn*l geweigerd, omdat in rle
verkeersbehoeften op genoemd traject vol
doend.- is voorzien.
Ook hebben zij geweigerd de door J. v. d.
Meijtlen, te Ineen gov raagde u -unning voor
een autobusdienst Mnurik—Eek en Wiel;
omdat niet is gebleken, dat op dit traject
ceiiicc behoefte bestaat can een tweeden
autobusdienst naast den hes randen door de
A. T. O. te Utrecht, onderhouden autobus
dienst BeusirhemZnelmon -Rav.uwwaay
Rijswijk—Maurik—Eek en Wiel- In(.•en-
Ommeren—Lienden—Resteren.
