4 Heerenhuizen
Jliettto* Ueöiötïjf: Courant
IBilllilllillUllll
lllliHIlliililii
MOOI BUITENWONEN
tot Expl. van Onr. Goederen „ROBOMIJ"
Te Koop
Tomatenstraat
WINKELHUIZEN TE HUUR
BEBOUWING NASSAUKADE
TE RIJSWIJK
Quwhureau D.J. LUCAS
■■■iiiiiiiiiiiiiiiiiii
MODERNE MEUBELKUNST
EN KUNSTNIJVERHEID
HEERENHUIZEN
ARCHITECTUUR
GEWAPEND
EN
BETON
BOUWBLAD No
MAANDAG 23 SEPTEMBER 192.0
VOOR VOORBURG
ALLEEN
WONINGBUREAU
„VRONESTEYN"
Park Vronesteyn 61 - Tel. 78222
bij eindhalte bi. tram en station
Zuid-Holl. Electr. Spoorweg Mij.
AMSTERDAM. 188 KEIZERSGRACHT, TEL.47SS6.44073
ROTTERDAM, STATIONSWEG 37 b TEL 11680
ISOLEERT
BESPAART BRANDSTOF
WEERT VOCHT
DEMPT GELUID
TE HUURmoderne, geriefelijke, vrije Huizen LI |f
met gr. Tuin aan de Torenlaan te O VERSCHIC. Ii.li
Huurprijs f 62.50 per maand. Te bevragen:
Coolslngel 94 - Rotterdam - Tel. 12£65
VESTIGT l) TE 8-liLLE<iCBSBEPC
[buitem vencri._2-
K. J. BOS ZOON
HOUTHANDEL
m 0«t»EN .OTTERDAM
B.': °EZM0D geschaafd
HEERENHUIZEN me zolder-
verdieping aan dc
te 's-Gravenhage, bij de Laan van Méerdervoort.
Van de 18 door mij gebouwde Heerenhuizen zijn
nog slechts 4 stuks te koop. Dagelijks te bezichtigen.
Koopprijs f 7000Vaste Erfpacht I 143.—
Inlichtingen bij:
JOH. V7. E. B. OLIVIER
De Mient 1 en 3 - Den Haag - TeL 33135
Hierboven de beeltenis van den heer
RUDOLF STEGEMAN, Regierurujs Banrot
en Direkteur der Leipziger Baumesse, Voor
zitter van de Duitsche Vcreeniging voor
Wetenschappelijk Bouwen.
Na een 'drukke dagtaak zal het een verade
ming zijn daar te kunnen vertoeven en in
stilte benijden we den gelukkigen, toekomsti
ge» bewoner van een dezer huizen. Slechts
enkele gegadigden kunnen hier nog een wo
ning uitzoeken.
Van de tien gebouwde heerenhuizen zijn
er namelijk nog slechts vier te koop; meedere
huizen waren reeds op teekening verkocht,
het geen ons in alle opzichten zeer begrijpe
lijk voorkomt. Zij die maar even in de bouw
wereld bekend zijn, weten dat het Bouw
bureau Lucas te Voorburg een zeer goeden
naam heeft en het eenige jammer is dat de
heer Lucas zoovelen moet teleurstellen. Wil
men dus een woning aan den Vliet te Rijs-
wijk, men doet goed zich omgaand met den
bouwer in verbinding te stellen. De koop
prijs die zich om f 16.500,beweegt kan geen
beletsel zijn.
en korte beschrijving van 'de indee
ling moge hier volgen.
De huizen bevatten beneden een fliuke
woonkamer, van ruim 4 X V/z M., een eet
kamer van 3.35 X 5.11 M., een keuken, waar
gelegenheid is voor de opstelling van een
centrale verwarming, een vestibule met rui
me hall en breede wenteltrappen en een
W. C
De eerste verdieping bevat twee flinke
aapkamers, een kleinere slaapkamer en
een badkamer met W.C.
GLAS IN LOOD M
Billl GEËTST GLAS
H.V.l. BRGERE S ZONEK's Glasindustrie
IUKSTRIMT 115-1171)9 R'DIM TEL. 52410
pectief teekening van deze prachtige heeren
huizen in onze kolommen te mogen afdruk
ken. De Nassaulaanl Welk een idyllisch
plekje bij den ons allen bekenden Vliet.
Inderdaad zijn deze heerenhuizen schoon ge
legen. Men heeft er een prachtig uitzicht op
het breede vaarwater, op de oude buitens
aan de overzijde en een schitterende door
kijk over de malsche Hollandsche sveiden.
In den tuin kan een garage worden bijge
bouwd, met vrije inrit aan de achterzijde.
De afwerking valt in alle opzichten te roe
men; de materialen die zijn gebruikt zijn
alle van de beste kwaliteiten.
We meencn met deze korte beschouwing
te kunnen volstaan. Een bezoek aan deze
huizen zal U overtuigen dat wij niets te veel
hebben gezegd.
BOUWMEESTER.
VOORBURG
Park Leeuwenbergh 61
Telef. Haag 78082
TE KOOP nog
waarvan enkele m. garage,
op het mooiste gedeelte
van
RIJSWIJK
bevattende 7 Kamers,Bad
kamer, Keuken, 2 W.C.s
en Zolder.
KooppTijs billijk.
Zeer soliede bouw.
Architectuur:
B. HOOGSTRAATEN.
op kruispunt twee hoofdwegen, 'UITBREIDINGSPLAN
•,SPOORWIJK", DËN HAAG, aan de Gouverneur'
en Van Zeggelenlaan, ruime winkels met woning. Gereed
einde 1929. Teekening, huur- of koopprijzen op aanvrage bij
N. YRoilth v jh J. van Schijndel 8c Co. HoofdkantoorOpslagplaatsen, Zagerij en Schaverij
ANNO 1853 Oost-Admiraliteitskad# 47b Rotterdam Nassauhaven - Boerengat
EEN STIJL IN KUNSTVORM ONTSTAAT INDIEN HET IS SAAMGEGROEID &ET DE
BEHOEFTE AAN DEN LEVENDEN GEEST VAN DEN TIJD WAARUIT ZIJ OPGROEIT,
MET ALS BASIS, DE GEMEENSCHAP.
'(Vervolg.)!
Db Empire-stijl wordt een. slaafscK na-
Volgen van de romantiek en een dwepen
met de antieken. De geest des tijds wordt
stijlloos en de kracht tot daden om zich te
ontworstelen aan de beklemming der over
levering, ontbreekt.
Enkele lichtflikkeringen verhelderen in
het begin der vorige eeuw de gebieden der
kunsten, doch in hoeverre doze hebben me
degewerkt de glans te verleenen, welke nu
de meubelkunst en kunstnijverheid uitstraalt,
Bullen we in een volgend artikel trachten
aan te duiden.
Wij wezen er reeds op, dat hier in de vo
rige eeuw enkele lichtflikkeringen verschij
nen, welke de toekomst verlichten en weer
vertrouwen brengen, dat de slaafsche navol
ging in het Empire-tijdperk van romantiek
en antiek gebroken zal worden
Uit Engeland komt zoo ongeveer in de
Jaren 1850 het verzet. Engeland, dat in ver
gelijking met de andere beschavingslanden
van Europa, wat betreft de kunsten, zoo
wel in schilderkunst, architectuur en meu
belkunst, steeds op een tweede plan had
verkeerd, bezat een stijltraditie, gevoel voor
deugdelijkheid van vormen en een even
wicht van geest Hierdoor wordt dit volk
meer behoed voor de steeds meer voortwoe
kerende verburgelijking en de hand over
hand toenemende verwildering, waaraan de
overige landen van Europa in de 19e eeuw
steeds meer en meer zich overgaven.
Meerdere kunstschilders en aesthetici po
gen belangstelling te wekken voor het oude
Kunsthandwerk. Ruskin, wiens denken en
streven voornamelijk wordt bepaald door
zijn verzet tegen het kapitalisme en de im
mer voortschrijdende mechaniseering der 1. e
eeuw, 'voert een heftigen strijd tegen da
machine, welke in Engeland reeds zoovele
groote veranderingen had gebracht en door
hem als de verwoester van - de kunst be
schouwd wordt. Ook Morris richtte zich te
gen den stijgenden invloed der machine.
Walter Craig is het, die scherp hekelde de
stijlloosheid van zijn tijd en den algemeenen
drang naar het beait welke daar alles deed
eerwachten.
Het was echter te begrijpen dat, waar m
't bijzonder Ruskin en Morris rich keerden
Won den ontwikkelingsgang der wereld en
de machine, welke steeds grooteie mogelijk
heden bleek te bevatten en deze met wen-
Ichen te aanvaarden als middel, geen blij-
venden invloed vermochten te behouden.
De stroom van het leven kon door hen
niet worden tegengehouden eu de kunst
bleek niet op de door hen gedachte wijze
verkregen te kunnen worden. Hun ideeën
en idealen hadden geen verwantschap met
het woelende en bruisende loven, ze misten
juist dat, wat een volkskunst schoon cn be-
wonderingawaardig maakt De door hen
voorgestane kunst is bleekzuchtig, het hei
lige vuur ontbreekt daaraan.
Wel*zochten deze, toch zeker voor dien
tijd zeer belangrijke figuren, te komen tot
nieuwe vormen, doch het bleef meer be-
perkt tot het gebied der toegepaste klein
kunst De weefpatronen, boekversiering,
pottenbakkerskunst, edelsmeedwerk, vertoo-
nen een uitmuntende techniek, een innige
arbeidsliefde en geschoold stijlgevoel, doch
men vindt daarin tevens het bewust ge
maakte en bedachte.
Te verwonderen is het dan ook zeker niet,
dat d«ze in Engeland ontstane beweging
niet voerde tot een eigen meubelkunst.
In Frankrijk was het de architect en
schrijver Violet le Due, die betoogde, dat
een redelooze 6tijlnavolging met kunst al
wel bitter weinig te maken heeft.
Toch wordt daar nog teruggeroepen naar
de vormen van een vroegere stijlperiode,
alhoewel Violet le Due begreep, dat de Go
tische bouwkunst, waaraan hij zijn versie
ring ontleende, haar schoonheid voorname
lijk heeft te danken aan de daarin tot uit
drukking komende gedachten en doordat
het constructieve hel voorname en schoone
bracht. Hij zag datgene wat in die jaren
weer geheel was vergeten, hoe toch de con
structie de versiering dient vooraf tc gaan.
Vooral in zijn vele. geschriften toonde Violet
le Due overtuigd aan hoe een stijl in kunst
vorm ontstaat, indien het is saamgegroeiri
niet de behoefte aan den levenden geest
van den tijd waaruit zij opgroeit, met als
basis de gemeenschap.
Wordt vervolgd.)
Geen gezellig intérieur
zonder een goede sigaar!
LAS TRES REiNAS Verpakt in
ceder-kisten van 100 stuks - Prijs 112.—
r.G.HASEKAMP,'=T..:-
Glashaven 23 - Rotterdam - Tel. 7347
TE KOOP of TE
onder architectuur gebouwde
HUUR
onaer arcnueciuur
gelegen aan de Plassen. Bevattende: 9 Kamers
Badk., Keuken, 2 W.C's, groote Kelder met of
zonder Garage en Centr. Verwarming. Inlich
tingen: J. HENDRIKS, Straatweg 239,
Telel. 42216, Hillegersbcrc-
messe te Leipzig. Ontworpen door FRIEDA
KIESERMARUHN en WALTER KIESER
Ce Dessau. Uitvoerder: Waldkaterkeramik
G.m.b.H. Dessau.
WONINGBUREAU „HANENBURG"
Thomsonlaan 51 DEN HAAG Telefoon 35706
ZAL DE EEUW VAN HET KIND VOOR DE ARCHITECTUUR WORDEN
DE EEUW VAN HET GEWAPEND BErO.Y.'
VOOR GEBOUWEN SPECIAAL' VAN EN VOOR ONZEN TIJD
Zal de eeuw van het kind voor de archi
tectuur worden de eeuw van het. gewapend
beton? Deze vraag komt onwillekeurig op
bij het verwerken van de vele stellingen die
over dit onderwerp den laatstcn tijd op den
voorgrond gesteld worden.
Vooral worden wij daarbij geïnteresseerd
door die uitingen die zoo vergaan, te be
weren, dat. onze architectuur in de komende
tijden in al haar voortbrengselen zal gebo
ren zijn uit het gewapend beton en haar
„vorm", haar uiterlijke verschijning dus,
zal ontleenen aan de toepassing van dit be
trekkelijk nieuwe materiaal.
Immers, doze uitingen hebben de groote
charme, die het pertinente, het exclusieve
steeds kenmerkt, de aantrekkelijkheid feite
lijk van de consequente éénzijdigheid; een
aantrekkelijkheid die des te grooter is naar
mate men ze sterker roeit als een weldadi
ge reactie, als een dankbaar aanvaarde om
mekeer of terugkeer.
Zoowel ommekeer als terugkeer geeft
Ommekeer in den zin van de nieuwe mo
gelijkheden, die het materiaal zonder-eigen-
iraditip schept; terugkeer tot een fundamen
teele stelling, het eerst duidelijk uitgespro
ken door Violet le Due: „toute forme, qui
ne soit pas indiquée par la structure, doit
être repousséé".
De stelling, die in het eind van dc vorige
en in liet begin van deze eeuw eindelijk
weer kon doen begrijpen cn aanvaarden dc
rol die aan het materiaal toekomt >n
de ontwikkelingsgeschiedenis der bouwsty-
Ien.
De stelling, die in ons land door dr. Bei-
lage metterdaad en in geschrift verkondigd
is en langzamerhand aanvaard in een tijd.
die daarvoor rijp begon te worden.
Toch is deze stelling in wezen niet anders
dan een éénzijdige, zuiver historisch-maten
alistische beschouwing. Haar verdienste is
het doen inzien van de beteckenis van mate-
rieele grondslagen in een historische ont
wikkeling. Zij lokt echter verzet uit. zoodra
zij deze beteekenis niet meer ziet als be
langrijken factor, maar als eenigen
grondslag. Zoodra zij dus in zekeren
zin terugkeert tot dc wijsbegeerten un het be
gin der 19de eeuw. die in alles het stoffe
lijke, de materie, als grondslag stelden,
DE REACTIE.
Het verzet kwam als veifet tegen de ge
bondenheid aan de stof.
Neen, de menschelijke geest zou vrij zijn
en heerschen over de materie; en dr- bouw
kunstenaar zou met haar kunnen doen en
ook doen wat hij verlangde.
En het beginsel dat de woordkunst van
onze „tachtigers" behccrschte, leidde thans
de architecten tot een scherpe reactie tot „de
allerindividueelste expressie van de aller in
dividueelste emotie".
Toch zullen beide éénzijdige bewegingen
voor de toekomstige ontwikkeling der bouw
kunst van ontzaglijk groot belang kunnen
zijn, indien zij ons slechts de oogen hebben
kunnen openen.
Zij hebben ons werkelijke factoren
doen zien en ons hopelijk voor goed verlost
van de on-werkelijkheden der vorige
eeuw.
Zij hebben ons doen gevoelen, dat de houw
kunst moet zijn en weer kan worden „ratio
neel" in den zin van waar en oprecht.
Zij hebben ons tevens duidelijk gemaakt,
dat het niet voldoende is, daaronder 'outer
te verstaan het nuchtere latenzien van de
samenstelling.
Dat de stoffelijke >v erk e 1 ij k h e i d nog
niet de waarhe id is.
Wat hebben wij nu te verstaan onder de
„rationeele" verwezenlijking van eenigerlei
gedachte of doel? Het zij dat het gestelde
doel de oplossing van een zuiver technisch
probleem of ecnig ander vraagstuk is.
Wordt vervolgd.)
De Glasrnuzuïk in dc icslauraliezual van du baumesse te Leipzig.
Ontworpen door den kunstschilder Fri'z Mönkemtyer te Dresden.
Uitgevoerd door Puhl en Wagner, en Gottfried Hnnertdorf te BerUn-Treptou\
ARCHITECTUURB. HOOGSTRAATEN TE RIJSWIJK
UITVOERING: D. J. LUCAS TE VOORBURG.
EEN IDYLLISCH PLEKJF
Mede op het gebied van den volkswoning
bouw behoeft Rijswijk voor geen andere
plaats onder te doen.
Terecht wordt Rijswijk dan ook wel eens
genoemd een trait d'union tusschen Den
Haag en Rotterdam. Anderen hebben het ge
kwalificeerd als een kleine bufferstaat tus
schen deze twee steden.
In ieder geval is zoowel voor Den Haag
als voor Rotterdam Rijswijk als woonplaats
van veel beteekenis. Het particuliere initia
tief heeft niet onbelangrijk daartoe bijge
dragen.
Bij een bezoek een dezer dagen aan het
vriendelijke dorpje een stad gelijk
stonden wc versteld van de snelle vooruit
gang en hebben we met genoegen tusschen
de vele nieuwe bouwblokken gedwaald,
waarbij vooral een tiental heerenhuizen aau
de Nassaukade te Rijswijk onze aandacht
had. Het bleek gebouwd door het bekende
Bouwbureau D. J. Lucas, Park Leeuwen
bergh 61 te Voorburg, onder architectuur
van den heer B. Hoogstraaten te Rijswijk.
Het ia ons een genoegen deze week de pers-
Bij de Residentie, aan 'den hoofdverkeers
weg Den Haag—Rotterdam, kan Rijswijk ten
Sizichte van het groote verkeerswezen inder-
aad bogen op een zeer bevoorrechte ligging
De straatweg Den Haag-DelftRotter
dam, welke tevens een schakel is voor dc
verbinding Roterdam—Amsterdam, en van de
internationale automobiel-route Amsterdam,
Den Haag. Antwerpen. Brussel, is een der
drukste wegen van ons land en bet gedeel
te Rijswijk—Den Haag is het d r u k s t e van
het geheele land.
In verband met het toenemende autover
keer is een nieuwe verkeersweg van Rijswijk
naar de Maasstad in aanleg, welke door het
stelsel van aanleg en door de breedte een
verkeerscapaciteit zal bezitten in overeen
stemming met dat verkeer. Deze nieuwe weg
opent de gelegenheid om vanuit Rijswijk in
20 minuten Rotterdam per auto te bereiken.
Gëten wonder dan ook dat voor vele foren
sen Rijswijk als woonplaats zeer gunstig
ligt. Het voortdurend groeiend aantal zaken-
menschen, die uit Rotterdam. Den Haag, Lei
den of Delft, Rijswijk als woonplaats kiezen,
jrormt daarvan een sprekende bevestiging.