Jliruiur Critlsrijr (lonrant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
1Qe Jaargang
15
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER
NA DE AMSTERDAMSCHE WETHOUDERSCRISIS
ABONNEMENT:
per kwartaal ƒ3.25
per week0;25.
(Beschikkingskosten ƒ0.15)
yoor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending»8.—
Bij dagelijksche zending „7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 /2 cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 2851
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aan gesloten op het streeknet Lissa. Postbox 20 Postniro 58936.
DONDERDAG 19 SEPTEMBER 1929
ADVEHTENTICVi
Van 1 tot 5 regelsL17VS
Elke rege] meer „0.22%
Ingez. Mededeelingei; t
van 1—5 regels„130
Elke regel meer»tU5
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend/0J0
H
40X—
Wie zich heden als kwartaalabonné opgeeft aan ons blad, ontvangt de
tot 1 October a.s. verschijnende nummers gratis. Zich op te geven aan de
Agenten of het Bureau van ons blad.
ADMINISTRATIE.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD.
42*-
265 -
Si45-
60
IH'
S
1928 85
i pet
W HET RECHT BESTELD.
Ook zij, die niet op sensatie-nieuws belust
zijn, hebben met klimmende belangstelling
depersverslagen gevolgd inzake de moord
te Giessen-Nieuwkerk. En, wat zelden voor-
komt in ons land, de naam van den Amster-
damschen president, Mr. Jolles, is op aller
lippen; ja, de volksmassa bracht hem meer
malen een ovatie.
De rechterlijke macht staat, evenals leger
en vloot, vaak zoo heel ver van het volk af.
De verklaring is, tot op zekere hoogte, zoo
al niet verblijdend, dan toch aannemelijk. De
massa gelooft aan de onkreukbaarheid der
rechterlijke macht en komt daardoor zelden
in actie tegen een gewezen vonnis.
Of ook, men koestert de meening, zooals
het soms van belastingaanslagen geldt: als
de heeren het zoo beslissen, dan moeten
pns maar onderwerpen.
Ditmaal ging het anders. Twee zwaar-
veroordeelden wegens vergrijp aan het leven
van den naaste, wellicht om enkele guldens,
vroegen steeds weer herziening van het
zwfrre vonnis en zij vonden ten slotte zoo
krachtige medewerking, dat de zaak welke
afgesneden leek, weer op 't tapijt kwam.
Aan het resultaat behoeft men niet te twij
felen. Indien de president en de advocaat-
generaal. niet door bestudeering der stukken
tot de vaste overtuiging gekomen waren van
de onschuld der veroordeelden, dan zou hun
houding bevreemding hebben gewekt Want
bijna onmiddellijk bleek, dat zij de verkla
ringen, waarop de veroordeeling gegrond
was, van nul en geener waarde achtten.
Van alles ontdaan, komt de heele proce
dure hierop neer, dat een grenzenlóos-zelfin-
géhdmen ambtenaar, de schuld van verdach
ten vari te voren aannam en toen bezwaren
de getuigenissen m a a k t e.
Erger kan het al waarlijk niet, en men
weet niet waarover men zich meer moet er
geren: over de rechters, die als wijlen De
.Vargas, slechts geeuwend herhaalden; „naar
de galg"; of over den gevaarlijken "fantast,
die door onredelijke promotie-zucht met
menschenlevens en met de waarheid
speelde.
Dat rechters te goeder trouw kunnen dwa
len, we weten het en houden er rekening
mee.
Dat ook zij soms te kort kunnen schieten
in trouwe plichtsbetrachting; hoe zou men
van menschen anders verwachten?
Maar dat zij toelieten, dat de waarheid
door de leugen vervolgd werd, dat theorie in
meineed werd gegeven, dat met geld gesme
ten werd om dronkemanspraat als bewijs
materiaal te verzamelen; en dat er zooveel
I8!i meer gebeurde, dat het daglicht niet kon
qM zienhet werd, zelfs na de Papen-
drechtsche zaak en zelfs na Culemborg on-
9651 mogelijk geacht
Nu dit ondenkbare is voorgevallen, zijn
wij het Amsterdamsche Hof dankbaar, dat
het onschuldigen uit de gevangenis redde;
doch we zien ook de deuk in de rechtszeker
heid, waarop wij prat gingen; en wij vra
gen de Hegeering: onderzoek toch naarstig
of de Dordtsche methode wellicht op groo-
ter schaal wordt, toegepast
Er is niets ergers, dan dat het Recht
Struikelt op de straat
K. G.K
3tV 93*
44
94 -
9 h
124
24 92
3 4 93
14101*
90
84 93H
7'i 97*
97
1* 41
44 -
94103
64 96*
m
0A1004
24103*
44 944
14 914
.2
144 -
99*
74 -
44 94*
44 -
864
14 -
-
3
OFFICIEELE BERICHTEN
directe belastingen.
Bij beschikking van den Minister van Finan-
c'ën is verplaatst de inspecteur der directe
belastingen enz. J. H. van de Wyngaert vaii
Dokkum naar Apeldoorn en toegevoegd aan
hot hoofd van inspeciie aldaar.
is "W. J. P. R. van Ebbenhors", Tengbergen,
directeur der directe belastingen enz. te
utrecht op zijn verzoek eervol ontslagen als
li-I van de Bijzondere Commissie vóór georga
niseerd overleg in zake, rakende ambtenaren
bij de administraties der directe belastingen
er.z. en der registratie enz. en is benoemd tot
lid dier commissie E. Kleyn, directeur
registratie domeinen te Arnhem.
raad van ned.-indie.
"By Kon. besluit is op zyn verzoek ontsla
gen met dank Mr. K. F. Creutzberg als vice-
president van den Raad van Ned.-lndië;
is benoemd in den Raad van Ned.-lndië: tot
vice-president Ch. J. I. M. Weiter, thans lid
van dien Raad; tot lid C. W. Bodenhauseo,
Voorzitter van de Reorganisatiecommissie.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
In de week van 8 tot en met 14 September
zyn in ons land aangegeven 17 gevallen van
bulktyphus, waarvan 3 te Rotterdam, ooits
262 gevalien van roodvonk, waarvan 94 in
Zuid-Holland en 67 tc Rotterdam, dan 90 ge
vallen van dipbterie, waarvan 26 te Rotter
dam, 5 gevallen van nekkramp, 3 van slaap
ziekte, S3 van de besmettelijke kinderverlam
ming, waarvan 7 in Zuid-Limburg en 77 ge-
vr'ien van al as trim, waarvan 73 In Zuid-
Hofland en 18 te Rotterdam,
ON DERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit is toegekend de bronzen
eere-medaille der Oranje Nassau orde aan M.
Vegd, landarbeider te Eextra, gem.' Scheemda;
is toegekend de bronzen eerepenning vojj
mcischlievend hulpbetoon en een loffelijk
getuigschrift aan: G. Engelbrecht, bediende
van een centrale verwarming te Rotterd;
H. J. van Kleynen, korporaal van Groep
Naaiden der le Compagnie Politietroepen; C.
liep, korporaal idem;
W. van Tongeren, koopman, Groningen; O.
van Doggenaar, leerling van de Zeevaartschool
ta Den Helder; J. C. Harinck, brigadier van
petitie te Vlissingen; G. G. van Egeren, glas-
slijper te Amsterdam; H. J. Th. Braam, tim
merman en aannemer te Ubbergen; G. A. M.
Gerritsen, slager te Amersfoort; H. Zoethout,
grossier te Amersfoort; G. H. Haverbusch,
los-werkman te 's-Gravenhage.
AUDIËNTIE.
De gewone audiëntie van den Minister van
Financiën zal op Maandag 23 September a,s.
niet plaats hebben.
TABAKSACCIJNS.
De Minister van Financiën heeft aan den
leer P. A. C. Hofnian te Dordrecht eervol
ortfilag verleend als lid der commissie van
deskundigen voor den tabaksaccijns, onder
{ankbetuiging voor de door hem in die hoe
danigheid bewezen diensten.
Tot lid dezer commissie is voorts benoemd
de heer J. G. M. Erftemeyer te Amsterdam,
thans plaatsvervangend lid van genoemde
kadaster.
Pij Kon. besluit zijn benoemd tot landmeter
van het kadaster: L. Korver, 's-Hertogenbosch;
A. Daanje, Arnhem; H. van Leusen, Amster
dam; f. Henkel, Eindhoven; j. de Ruiter,
Assen.
posterijen, telegrafie, telefonie
Bij beschikking van den Directeur-Generaal
der P.T.T. zijn aangewezen als directeur va a
het post-, telegraaf- en telefoonkantoor te
Snreenheim de commies j. h. a. Voosen te
Hiilegom, en te Maarssen de commies K. U.
ICJaasesz, thans directeur van het post-, tele
graaf- 'en telefoonkantoor te Yerseke, en als
uirtcteur van het P.T.T.-kantoor te Oisterwyk
dé commies O. A: j. Zentgraaff te Roosendaal,
MR. J. R. H. VAN SCHAIK
VOORZITTER
EEN STEMMING, DIE EENIGE
OPHELDERING VEREISCHT
VRAGEN VAN KAMERLEDEN.
Antwoord op de vragen van mr. Hendels.
Op de volgende vragen van den heer Men
dels:
1. Is het ter kennisse van den minister
komen, dat bij de openbare behandeling in
revisie van de strafzaak tegen de verdachten
Klunder en Teunissen voor het gerechtshof
te Amsterdam door den desbeteffenden ge
tuige onder eede is verklaard, dat onderschei
den aan hem uitgebrachte politierapporten
betreffende plaats gehad hebt ends onderzoe
kingen en verhooren niet bij het dosdier dier
strafzaak in eersten aanleg gevoegd zijn, zoo
dat de verdachten en hun verdedigers van
het bestaan, althans van den inhoud daar
van, onkundig zijn gebleven, doch dat niet
temin de rechtbank, die in deze zaak te oor-
deelen had, in de gelegenheid is gesteld van
die stukken „ad informandum" kennis te
nemen?
2. Is de minister van oordeel, dat zulk een
handelwijze wettelijk of moreel toelaatbaar
was, of is hij niet veeleer van meening, dat
het euvel van tersluiks beïnvloeden van een
in strafzaken rechtsprekend college, door ge
heime stukken buiten de verdediging om, in
Nederland onbestaanbaar moet worden ge
acht?
3. In dit tweede geval, acht de minister het
dan noodig ten aanzien van het gebeurde
maatregelen te treffen van repressieven of/en
preventieven aard? Zoo ja, welke?
heeft de minister van justitie geantwoord:
1. De ondergeteekende heeft tot dusverre
de behandeling der bedoelde zaak slechts uit
de courantenverslagen kunnen volgen. De in
de vraag vermelde verklaring heeft daarbij
ook zijn aandacht getrokken.
2. Een handelwijze, als naar die verklaring
gevolgd, ware zoowel met het oude als met
het nieuwe Wetboek-van Strafvordering in
strijd; men zie de artt. 123, 134, 142, 177 en
211 van het oude, en de artt. 33, 51, 297 en
350 van het nieuwe Webtoek.
Het spreekt wel vanzelf, dat de onder
geteekende, zoodra de stand van de behan
deling der wak hem vergunt op meer recht-
streeksche gegevens te werken, zich ernstig
rekenschap zal geven van het geheele ver
loop dezer zaak en van de vraag, welke mo
menten daarin zijn, die tot maatregelen van
algemeenen of bijzonderen aard aanleiding
moeten geven. Het in de vragen te berde ge
brachte punt zal daarbij ook zijn aandacht
hebben. Met het oog op een en ander moge
hij zich thans van nadere preciseering om
trent te treffen voorzieningen onthouden.
Vrijdagochtend
jarig bestaan
ONZE MINISTERS
MINISTER DECKERS.
De minister van Defensie, mr Deckere,
zal, vergezeld van zijn adjudant voor de
zeemacht luit. ter zee le klasse Heydt,
itend ter gelegenheid van het* 73-
Marine-Instiluut te
Den Helder de adelborsten van het Insti
tuut inspecteeren en vervolgens op de recep
tie van den Commandant wan dat Instituut
aanwezig zijn.
MIDDERNACHTZENDING
DE ELFDE ATGEMEENE VERGADERING
De Nederlandseho Middernachtszeudings
vereeniging ho-,.dt haar 11e algemeen e
vergade ing op Donderdag 24 September as
des morgens om 11 uur op de Vluchtheu
vel te Zetten.
Vergadering van 18 September 1929.
Er had geenerlei verhindering zich voor
gedaan om alle nieuw gekozen Kamerleden
toe te laten. En dus besliste de Kamer, dat
haar leden zouden worden toegelaten.
Allen bleken present, zoodat er 99 in han
den van den heer Schaper den eed of de
belofte aflegden.
De geheele linkerzijde verklaarde en be
loofde op de heeren v. d. Bilt, v. Kempen,
v. Rappard, Dr. Vos, Ebels en Braat na.
Vier liberalen dus, een vrijz.-dem. en de
Plattelander. Van dit viertal dekte Dr. Vos
als orthodoxe Jood zich bij het afleggen der
eeden.
De communist L. de Visser was zoo onna
denkend bij deze plechtigheid, dat hij zich
bijna vergiste. Bij het afleggen van den
zuiveringseed ontvielen hem de klanken:
Zoo waaToen bedacht hij zich en ver
klaarde en beloofde.
De nieuw geconstitueerde Kamer had nu
allereerst de nominatie voor het voorzitter
schap op te maken.
Als we daarover iets gaan zeggen, doen
we dat niet zonder zeker gevoel van onbe
haaglijkheid. Waarom, zullen we straks
zeggen.
Eerst moge het verloop der gehouden stem
mingen worden gereleveerd.
De stemming voor de eerste plaats
liep vlot van stapel. Er werden uitgebracht
100 stemmen, waarvan 7 blanco (3 S. G. P.,
2 Comm., Lingbeek en Braat vermoedelijk).
Ir waren dus 93 geldige stemmen. Daarvan
«'erkregen: Mr. v. Schaik (R.-K.) 53 st,, Mr.
Heemskerk (A.R.) 24 st. Mr. Knottenbelt (Lib)
8 st., Mr. Marchant (V. D.) 7 st, en Dr Beu-
mer (A.-R.) 1 stem.
De heer v. Schaik was dus onmiddellijk
gekozen. Hij zal de president der Kamer
orden.
Het viel terstond op, dat de soc.-dem. niet
met een eigen candidaat waren uitgekomen
Zonder eenigen twijfel waren ze met hun
vier en twintigen op Mr. v. Schaik overge-
gaan.
Zou er een contra-prestatie der R.-K. vol
gen? De stemming voor de tweede plaats,
welke in de vorige periode door Dr. de Vis
ser met eere was bezet, zou vermoedelijk
daaromtrent wel cenige aanwijzing geven.
Er werden voor de tweede plaats
99 stemmen de heer Kersten was met
spoed verdwenen uitgebracht Vijf stem
men waren blanco. Van de 94 geldige stem
men vereenigde de heer Schaper tot dus
ver derde voorzitter der kamer
stond 60 op zich: R.-K., S. D. en V. D. Mr.
Heemskerk verkreeg er weer 24 en de hee
ren: Knottenbelt 7, Beumer 2 en Vliegen 1.
Pe heer Schaper zou dus nummer twee
der voordracht zijn.
Toen volgde de stemming voor de d e rfle
plaats. De uitslag was de volgende: Uit
gebracht 97 stemmen, waarvan 29 blanco.
Van de 68 geldige stemmen werden uitge
bracht op Dr. Beumer 27 st, Mr. Heemskerk
18 st.. Marchant 14 st, Knottenbelt 7 st en
Schokking 2 st .u
We meenen te weten, dat de anti-rev. club
voor de derde voorzittereplaats geen bepaal
den candidaat had. aangezien ze haar bil
jetten blanco inleverde, zoodat de verdee
ling der stemmen over Mr. Heemskerk en
Dr. Beumer als een gevolg is te beschouwen
van stroomingen in de Kamer. We kunnen
ons vooretellen, dat de anti-rev. club den
heer Heemskerk wel voor de tweede, maar
niet voor de derde plaats beschikbaar stel-
d<De eerste vrije stemming, die geen beslis
sing had gebracht, maakte een tweede stem
ming noodzakelijk, deze had tot uitslag: 9~
waarvan 6 bl., geldig dus 86 st,
Dr. Beumer verkreeg nu ook de anti-rev.
stemmen en kwam op 36 st.. Mr. Heemskerk
verkreeg 26 st, en Mr. Marchant 24 st.
Nog was echter geen meerderheid ver
kregen, zoodat een herstemming volgde tus-
schen het genoemde drietal, met als uitslag.
stemmen, 3 blanco, geldig 86 st. Daarvan
verwierven: Dr. Beumer 3 st,, Mr. Heems
kerk 22 st. en Mr. Marchant 26 sL
Opnieuw dus herstemming, ditmaal tus-
schen hen, die het hoogste aantal stemmen
hadden verworven. De uitslag was de vol
gende: 88 steramen, 6 blanco, 82 geldige
S Dr. Beumer verkreeg thans 58 stemmen en
de heer Marchant daalde op 24.
Na vier stemmingen was dus Dr. Beumer
aangewezen als nummer drie voor de voor-
zittersnominatie.
We kunnen ons over dezen gang van za
ken weinig bevredigd toonen.
We zitten met een extra-parlementair van
rechtsche signatuur", waarin twee minis
ters van anti-rev. huize zijn opgenornen.
Natuurlijk rekent dit ministerie op den
loyalen parlementairen steun der drie recht
sche groepen in de Kamer. En ook is waar.
dat onze fractie ondanks het extra-parlemen
tair karakter van het kabinet min of meer
voor zijn beleid mede-aansprakelijk zal wor
den gesteld. Het zal ten onrechte zijn, maar
feitelijk zal het niettemin gebeuren.
Voor ons is deze eerste bijeenkomst van
de Tweede Kamer een ernstige waarschu-f
Echter ook zonder deze ervaring waren
zwakke positie in de
we overtuigd van
Kamer. Of om het nog precieser te zeggen
van de verzwakte positie der protestmtsch-
christelijke groepen in het Parlement.
Een nieuw bewijs daarvoor zien we m ci£
gisteren gehouden stemming
We willen echter volkomen billijk zun.
Dc mogelijkheid bestaat, dat van R.-K. zij
de de stelling aanvaard is, die meermalen
wordt \erdedigd, dat de tweede voorzitters-
plaats toekomt aan de grootste fractie der
oppositie. Dit denkbeeld is ook van soc.
dem. zijde niet zonder bedoeling meer
malen bepleit.
Indièn beide groepen het op dit punt eens
zijn gebleken, en daarom over en weer bij
eersten aanloop up eikaars aangewezen
candidaat hebben gestemd, kan men daar
tot op zekere hoogte zakelijk weinig tegen
inbrengen.
1 Maar-daartegenover staat het feit, dat het
vroeger anders geschiedde. Ook nog in de
extra-parlementaire periode na 1925. Nu i6
cr weer een extra-parlementair kabinet,
maar gelijk het heet met rechtsch ca
chet.
Vanwaar dan deze wijziging van gedrags
lijn? De vraag laat zich stellen of men van
R.-K. zijde „zoo maar", zonder eenig over
leg met de andere groepen, waarbij het ka-
binet-Ruys in het bijzonder steun zal wen-
schen te zoeken, van houding veranderd is.
Wij weten het niet.
De mogelijkheid laat zich echter ook den
ken, dat een niet-zakelijke, maar politieke
afspraak is tot stand gekomen, waarvan de
uitkomst thans voor ons ligt als een toege
ven aan een bepaald doel der R.-K. fractie.
We bedoelen dat deel, dat zich in dit op
zicht al eens meer vrijheden heeft veroor
loofd. Zou dat het geval zijn, dan meenen
we niet mis te zien, indien we de veronder
stelling uitspreken, dat de combinatie van
gisteren in de naaste toekomst nog meer
dere malen zal zijn op te merken. Voor
de daad der R.-K. fractie zouden we in dat
geval niet het minste recpect hebben. Zij
zou dan hebben aangepast met degenen, die
haar, hog op den dag van de Troonrede, op
de grofste manier hebben uitgescholden.
Zeker, het Kabinet staat daar buiten, en
is voor het gebeurde niet verantwoordelijk.
Officieel organisch confact tusschen Kabinet
en Kamer ontbreekt nu eenmaal als gevolg
van den ongezonden politiek-parlementairen
toestand. We staan opnieuw voor een van
de gevolgen er van, waarover degenen, die
zich toeleggen op wat zij noemen „het bre
ken der coalitie", zich zullen moeten ver
blijden. Zij oogsten de vrucht van het zaad
dat door hen wordt uitgestrooid.
Wij denken daar anders over.
Wij zouden, indien onze tweede onderstel
ling niet onjuist mocht zijn, den ingetreden
toestand niet onbedenkelijk achten. Het zou
zelfs voor ons iets onwaarachtigs in zich
krijgen, indien, bij een rechtsch extra-parle
mentair kabinet, in de Kamer de samenwer
king tusschen de R.-K. en de uitersten der
linkerzijde bij den voortduur zou worden
gezocht.
Het protestantsch-christelijke deel der rech
terzijde zou dan in outike principieele
momenten het kabinet op de been mogen
helpen houden, maar overigens zou in het
Parlement met haar weinig of niet worden
gerekend.
We houden van eerlijke politiek, 1
schen niet mooi te noemen wat we leelijk
vinden en zijn een vijand van het straks
dragen van eenige verantwoordelijkheid
voor beslissingen, die zonder pns, ja tegen
In de Kamer «uilen kunnen vallen.
Wè willen alsnog hopen, dat ten déze i
de verhóudingèii volle klaarheid worde ver
kregen en dat we de zaak te donker inzien.
Mocht echter blijken, dat we ens niet noo-
deloos ongerust maakten, dan zal, naar on
ze meening, ernstig de gedachte moeten woi
den overwogen door degenen, die in het ka
binet de anti-rev. beginselen belijden, of zij
wel goed doen zich beschikbaar te blijven
stellen. Voor de gedragingen van het kabi
net, waarvan zij deel uitmaken, dragen ze
uit den aard der zaak mede-verantwoorde
lijkheid. Dit beleid kan, mede do< -• hetgeen
in het Parlement gebeuren kan, zóó worden
dat onze invloed daarop verzwakt en die
van uiterste groepen ter linkerzijde toe
neemt
Blijven onze geestverwante ministers dan
toch zitten, dan is het onmiskenbaar de
ervaring heeft het geleerd dat hun mi
nisterschap aan de anti-rev. partij grootelijks
schade zal doen. Dat kunnen ze onmogelijk
willen. Moch zulk een situatie onverhoopt
zich voordoen, dan moet de vraag van den
scheldbrief toch ook voor hen wel klemmend
gaan worden.
We willen het thans hierbij laten en wach
ten af wat van andere,zijde ter opheldering
van het gebeurde zal worden medegedeeld.
vermelden valt nog slechts, dat de
Kamervoordracht aan H. M. de Koningin
orden aangeboden door een commissie,
bestaande uit de heeren Bongaerts, v. Rap
pard, v. Dijk, Mevr. Bakker-Nort. Mej. Meyer
en de heeren Rutgers v. Rozenburg, Ling
beek en Ir. v. d. Bilt.
Aan het slot der zitting vroeg de heer d e
Visser (Comm.) een interpellatie aan over
de nieuwe vervolgingen van nationalisten
in Indonesië en de gevangenneming van Dr.
Soemantin.
Vrijdag 1 uur komt de Kamer opnieuw
bijeen onder haar nieuwen- voorzitter. Als
dan zal ook over de interpellatie-aanvraag
worden beslist.
EEN SCHELDPARTIJ VAN WIJNKOOP
DE RIJKSGEBOUWENDIENST
DE ARCHITECT VAN DRECHT
GERECHTVAARDIGD.
Zooals men v/eet, was bij dc Tweede Kamer
een adres aanhangig van G. van Drecht, archi
tect te 's-Graveiüiage, tegen wien door de
Staat in verband met malversaties bij den
ziekenhuisbouw te Leiden een civiele actie
is ingesteld. Dat adres hield in een verzoek
n onderzoek te doen instellen in het alge-
Eer naar de wijze, waarop adressant in
Lands dienst by den Rijksgebouwendienst
werkzaam is geweest en in het bijzonder naar
beweerde wederrechtelijke handelingen, waar-
hy in 1919, 1920 en 1921 schade aan den
Staat zou hebber, berokkend.
Eenige maanden geleden heeft de Regeering
ir,lichtingen op dit adres verstrekt, aan hot
waarvan werd opgemerkt, dat, nu ten
opzichte van den haer Vrijman is aangenomen,
dat persoonlijke bevoordeeling uitgesloten
moet worden geacht, ook de civiele actie tegen
den heer van Drecht kan worden ingetrokker,
indien althans de heer Vrijman verklaart, dat
alle gelden, welke aan den heer van Drecht
zyn ter hand gesteld, aan hem zyn afgedra
gen of ten bate van den Staat zyn aangewend.
Het resultaat van een en ander is geweest,
dat thans de Staat de civiele procedure tegen
den heer van Drecht geheel heeft teruggeuo-
I. alle tegen hem gerichte beslagen heeft j
opgeheven en ten-slctt* aan van Drecht een
goeding heeft gegeven voor diens proces
kosten.
Z< oals men zich herinneren zal had het
Gerechtshof te 's-Gravenhage reeds eenige
jaren geleden den heer van Drecht goheel vry-
gesproken van een te d»zer zake tegen hem
ingestelde strafvervolging. i
DE NIEUWE WETHOUDERS
De zitting na dc crisis. Prof. Woltjer
gens ongesteldheid afwezig. De heer Weiss
mankeert althans bij den aanvang.
De tribune overvol. Zal het een politiek
heibeltje geven? Wie zullen de wethouders
worden?
Twee zetels, zoo lekt bet door, zullen ver
rassingen bieden. De heer Drabbe komt te
rug en niet de heer Kropman en voor de
Antirevolutionairen komt de heer Douwes.
De pers weet het nu reeds en heeft waarlijk
een nieuwtje. Thans staat ook vast dat de
oude heer W i b a u t terug komen zal.
De hameretukken hielden ons niet lang
op. Voor de wethoudereverkiezing aan
orde kwam, werden de verwachte politieke
beschouwingen gehouden.
De heer Lisser (com.), ging als het
loodsmannetje de haai, den heer Wijnkoop
vooraf. Wijnkoop was nog in Den Haag,
maar zou aanstonds komen.
Wat zullen wij van de rede van den heer
Lisser zeggen? Hij ging te keer tegen de soc-
democraten, die met onbetrouwbare elemen
ten in zee gingen, om de baantjes te bemach
tigen. Hij ging te keer tegen den Burgemees
ter, die ook bij de woordbrekers hoorde, tegen
het program, dat niets beteekende.
Op hem volgde de andere communist
S e e g e r s die al weer in dat zeJfde zog voer.
Tegen de sociaal democraten, tegen het
program, tegen de afgetreden wethouders.
Een speech die bij de begrootingsdiscussies
aan de orde had behooren te komen. Hij
meende dat de zaak niet goed zou komen
voor de arbeiders op straat kwamen en hun
rechten doen gelden.
De heer Weiss (mid.) wenscht neutraal
te staan tegenover elk college en elk program
Hij verdedigt het voorstel der communisten
om het aantal wethouders terug te brengen
op 4.
Veel aandacht was er niet Als men dit
alles moet aanhooren, eer men gekozen wordt
heeft men het niet gekregen.
Hij verwacht, (de heer Weiss is nog altijd
aan het woord) een nieuwe woordbreuk. Hij
en de zijnen zullen zichbij de stemming
voor Wethouders onthouden.
Nog waren wij niét aan'het eind van onze
plagen. De heer Kitz (rev.) meende nu te
piogen constateeren, dat de antirevolutio
nairen hun zin hebben gekregen. De samen
stelling van het program en van het college
is geheel ondemocratisch toegegaan. De
antifev. hebben met hun schjjnmotie niet
anders bedoeM dari zich te ontdoen van een
hun onwelgevallig Wethouder van Onderwijl
Oppervlakkig gezien is dit nieuwe college
het debacle der burgerlijke groepen, feitelijk
is het de overwinning der antirevolutio
naire groep.
In de avondvergadering ging men verder.
De politieke discussies worden voortgezet
De heer Jansen (mid.) hield een speech
van weinig beteekenis. Waarom hij eigen
lijk sprak, werd ons niet duidelijk, 't Va
ren de oude Jordaansche grappen die wij
van hem gewoon zijn. Hij wil even als zijn
fractieleider afwachten wat dit college zal
doen, en gaf bij voorbaat een heel lijstje
•enschen die hij hoopte dat vervuld worden
zullen.
Toen kwam de groote man der communis
ten het nieuwe Kamerlid, de heer Wijn
koop. Hij achtte de geheele geschiedenis
vanaf de crisis ongelooflijk. Het is een open
bare les hoe het parlementarisme naar den
kelder gaat
De motie Douwes was geraffineerd. Nu
krijgt hij een goed brok in de pap. Een be
wijs dat de motie een andere bedoeling had.
Nu is het toch gek dat Wethouders, waar
in de Raad heeft gezegd dat ze woord
breuk hebben gepleegd, terugkomen. En dat
de Burgemeester blijft is nog gekker, tenzij
hij den Raad niet meer ernstig neemt
Het eerste wat nu gebeuren moet is dat
nu ook de B. moet worden vernieuwd. En
daarom wil hij over deze kwestie een uit
spraak van den Raad. Hij stelt daartoe een
motie waarin de burgemeester wordt uitge-
noodigd, zijn functie neer te leggen.
Verder constateert de heer Wijnkoop, dat
de bourgeoisie gaarne sociaal-democraten
in het college ziet en de burgemeester heeft
dat bevorderd, heeft dat gewenscht, omdat
dit krukkige college niet verder kon en de
Wethouder van Onderwijs weg moest om
dat hij Voor het onderwijs te veel deed.
Dat was toch wel een overgegeven dwaas
heid. Hij kan nimmer laten zijn haat tegen
het bijzonder onderwijs te- luchten en ziet
/eral vijandschap tegen de openbare school.
Natuurlijk kregen de soc. dem. er van
langs en de vrijzinnig-democraten, die den
heer Ketelaar torpedeerden, 't Was een hecle
scheldpartij, onderbroken door interrupties
i gelach, die hem telkens tot meer vuur
werk brachten.
Geen arbeider gelooft meer, dat het iets
geeft, of er drie sociaal democraten zitting
hebben in een college, nu .heeft men ze be
drogen met een program. Dat program zou
niets beteekenen als er iets in stond, nu
staat er niets in.
Men heeft van een ander politiek stuk ge
sproken van een mager ezeltje, de sociaal
democraten zijn dikke ezels die onder den
zweep van Romme moeten doorgaan.
Tegen allen is zijn hand. Tegen allen is
zijn rede. Sommige opmerkingen waren van
een grofheid die wij niet willen verelaan.
Na Wijnkoop sprak niemand meer. De
Burgemeester sprak enkele woorden en
wierp ver van zich de perfide beschuldiging
dat hij zich ook maar eenigszins zou hebben
ingelaten met de onderhandelingen tusschen
"3 partijen.
Dc motie Wijnkoop werd verworpen met
38 tegen 4 stemmen.
Nu komen de stemmingen. In de eerste
ethouderevacature werd gekozen de lieer
Wibaut, soc. dem., met 26 stemmen. Do
heer Boissevain kreeg 5 stemmen, 6 stem
men werden in blanco uitgebracht
3 leden van den Raad waren afwezig. De
communisten onthielden zich van stemming.
Als nummer twee kwam uit de bus de
R.K. heer von Frcytag Drabbe, met 27 stem
men, 1 sten-* werd uitgebracht op den heer
Kropman, en 9 stemmen in blanco werden
uitgebracht.
Dan komen de Vrijzinnig democraten asax
het bod die Dr. Abrahams gekozen zien met
27 stemmen terwijl 10 stemmen in blanco
werden uitgebracht
Als vierde man komt de oud-wethouder De
Miranda met 27 stemmen, terwijl ook hier
10 blanco stemmen werden uitgebracht
Daarna komt de derde sociaal-democraat
aan de beurt, nl. de heer EcL Polak, die 27
stemmen ontving, ook thans enkel blanco
stemmen in dit geval 9.
Als hekkensluiter treedt op de Antirevolu
tionair Douwes die 26 stemmen verkreeg.
Het aantal blanco stemmen was 9. Een stem
was uitgebracht op den heer Baas.
De Burgemeester huldigde in een kort
speechje de nu scheidende Wethouders iji
het bijzonder den heer Ter Haar.
't Zijn alle oude bekenden.
Nieuw is de heer Douwes die echter als
lid van den Raad bekend genoeg is en in
het openbare leven zijn sporen heeft ver
diend.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
DE UITVOER VAN NEDERLANDSCHE
EIEREN NAAR ENGELAND.
Op dc vragen van het Tweede Kamerlid
Kortenhoret in verband met het rapport voor
komend in Handelsberichten van 29 Augus
tus 1929, van den Rijkslandbouwconsulent
ir. Gerritzen, te Londen, waarin ten aanzien
van den uitvoer van Nederlandsche eieren
naar Engeland onder meer wordt gezegd, dat
het aantal absoluut vereche partijen opval»
lend klein is, dat bij weinige, door hem ge
controleerde partijen het gewicht in orde
was, dat hij zonder eenig voorbehoud tot de
conclusie is moeten komen, dat het Neder
landsche ei niet reclamewaardig is en dat
de toestand van de Engelsche markt voor
onze eieren hoogst kritiek is, heeft de minis
ter van binnenlandsche zaken het volgends
geantwoord:
Het valt moeilijk te zeggen, of niet de hoe
danigheden van het in Engeland ingevoende
Nederlandsche ei wat te pessimistisch wór
den geschilderd, in aanmerking genomen
hetgeen door andere landen pleegt te geschie
den.
Nochtans ongetwijfeld valt hier en daar
knoeierij te constateeren, al ls generalisee
ren gevaarlijk. Als oorzaken, in Netjerland
zelf aanwezig, moeten worden aangemerkt
die, in bedoeld rapport aangegeven, waarbij
als diepste bron van het euvel nog kan wor
den genoemd een neiging tot uitsluitend han
delen naar hetgeen dadelijk persoonlijk voo^
deel schijnt op te leveren, te ramen met
gemis van juist inzicht in hetgeen vóör dêó
nationalen eierenexport, als geheel en mét
een zeker tijdsperspectief bezien, vOn alge
meen belang zoude zijn.
Inderdaad komt het noodzakelijk voor»
naast de op den in- en doorvoer betrekking
hebbende middelen, die reeds zijn ingevoerd,
de totstandkoming van de in het vooruit
zicht gestelde voorzieningen betreffende den
uitvoer te bevorderen, echter niet zonder de
geleidelijkheid, welke daarbij geboden is.
Een organisatie van de controle op den
export van Nederlandsche eieren is thans in
dit stadium, dat een uit initiatief van direct
belanghebbenden vooj-tgekomen controle,
voor zooveel vereche eieren betreft, naar kan
worden verwacht, zeer binnenkort in wer
king zal kunnen treden. By deze, vooralsnog
particuliere en vrijwillige controle, berust
onder meer de belangrijke taak, om het be
grip uitvoercontrole in den eierhandel meer
vertrouwd te maken.
De Regeeringsbemoeiïng met deze controle
is voorloopig niet rechtstreeksch, doch be
paalt zich voor het oogenblik tot het zooveel
mogelijk bevorderen van het werk van het
particulier initiatief, in den geest van de
Landbouwuitvoerwet 1929. Aan een geleide
lijke ontwikkeling van dat initiatief moet,
als waarborg voor een hechten grondslag, de
grootste beteekenis worden toegekend. Vor
dert eenerzijds de prudentie by het voorbe
reiden van ingrijpende maatregelen als een
uitvoercontrole, op geheel nieuw terrein,
uiteraard eenigen tijd, anderzijds mag die
ontwikkeling weer niet te langen tyd in be
slag nemen.
Mocht het blijken, dat dit laatste het geval
is, dat derhalve tot schade van het belang
van onzen uitvoer de betrokkenen niet in
staat zouden zyn om, onder medewerking
van overheidswege op den voet van de Land
bouwuitvoerwet 1929, binnen afzienbaren
tijd tot een het geheel behoorlijk omsluiten
de regeling te geraken, dan zullen maatrege
len, om van Rijkswege de noodige voorzie
ning te geven, niet uitblijven, ook al bestaan
tegen zoodanig dwingend ingrijpen van over
heidswege op dit gebied de bezwaren, welke
wel mogen worden ondersteld bekend te zijn.
NEDERL. SPOORWEGEN
DE BEDRIJFSRESULTATEN VAN HET
ZOMERSEIZOEN.
Bij de telling der reizigers, die ook dit
jaar is gehouden, is gebleken dat het rei-
zigersvervoer op de lijnen der Ned. Spoor
wegen weer aanmerkelyk grooter is ge
weest dezen zomer dan verleden jaar in
de overeenkomstige maanden, meldt de
Haagsche CrL
Een buitengewoon druk gebruik ls ge
maakt van de achtdaagsche abonnemen
ten, evenals van de goedkoope treinen,
speciaal op Zondag.
Bij den volgenden zomerdienst zullen
de eoedkoope treinen nog meer worden
uitgebreid. De achtdaagsche abonnemen
ten blijven gehandhaafd. Ook voor de ge
zelschapsbiljetten was zoowel in het bin
nen- als in het buitenlandsch verkeer veel
animo. Het verkeer met het buitenland is
eveneens belangrijk toegenomen, het
meest met Duitschland.
In vergelijking met voorgaand® zomers
is het vervoer per derde klasse het meest
toegenomen.
Het rijwielvervoer. hoewel nog zeer be
langrijk, was bij het vorig jaar vergeleken
iets minder.
We hebben tepei. uitbreiding van bot
goedkoope vervoer niet het minste be
zwaar. Alleen nu eten we ten ernstigste
bezwaar er tegen maken, indien dit ook
op den Zondag zou geschieden.
Er is juist alle aanleiding om op dien
dag het vervoer zoo sterk mogelijk te h*
perken,