»r£Si"-
a«5HsSsê^
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Th ltawTafee"S Z
xS&ztasA-
BESCHOUWINGEN OVER DE
TROONREDE
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
&DONNEMENT»
per kwartaal ƒ3.25
week *.25.
(Beschikkingskosten 0.15)
poor het Buitenland bij Weke-
üjkfiche zending„6.—
Pij dagelijksche zending „7.
'Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7/2 cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 2850
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknet Lisse
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1929
Postbox 20 Postgiro 58936.
DE WERKPERIODE VOOR
DE KRANT
volgt de krant haar weg. maa toch lok
h°ïk>ze tijd is er dan nu weer. De lang!
®^herpro^^pTe^k?v°o?herfst
Kg—Tmoge^onJiererser
gerust wat van weten.
Allereerst bestaat dan het streven de
K. Leidsel,e ''en v00^"? f i0™
^°De ^N^Leidsche streeft ernaar de
h DeTortdnrende reorganisatie heeft
geen ander ^^"rubrleken ge-
aantal pagina s en Hiervan is
schiedt met het je(ler nje'
natuurlijk een kan ,ezen, als in
meer de gansche kra sieckts één
de„ ^den onden tud toenslec^
---Sb-»»
^LeterSde of Landbouw, of noem
-WC/de eikaar telkens opvolgende
vestingen klage dus
volkomenheid wordt er b d
benaderd en £%™publiek.
blaTS méénden vooniëgang
^r^rgSnWoenzerntez.ers wcl-
k0L"aUgs geven wp reeds#edu;
»nde^rbe^"ètiS
dteoTdein of andere wyze bij de m
ons land zoo bloeiende bouwnijverheid
^VanaTooiiderdag aanstaande zal een
^fef "I
PC-M men de'vefe vele 'duizenden onzer
SÏÏTetotoa bedrijven ge'f
«jn. een-han^.ble.d.f'het Vrouwenblad
""unt «O bijAnder verzoek aan de
kZtrSómgdce«dlt Elke duizend lezers
eUE«rteginseltaak,omdegesclu^ms
allen die dit licht wenschen, en bu
uiteenging. rbri^p-
Een cultuurtaak, omdat ons Christ*
"SJSïïTdu. elkaar nood,g Mede
Jn onze lezers danken wu don groo^n
woruitgang. Nu doen wp opnieuw een
b^oep, nh bovenal, na deze mededee-
'"k!"; 1-ondom u en help oas bbd ver-
mreiden Elk gezin, waar ret Christfi-
W dagblad, als dat goed
fa eere is. is een steunpunt in den groo-
ten strijd tusschen vóór en tegen.
WAT DE BLADEN ER VAN ZEGGEN
De pers wijdde gisteravond de gebruike
lijke beschouwingen aan de Troonrede.
Dat dc
vaan der beginselen
wordt, betreurt d e
Het bewijst natuurlijk niet, dat het
Kabinet dc neutrale sfeer zoekt of i
neutrale kleur behagen schept Het is
best mogelijk, dat de aangekondigde
maatregelen, als we ze uitgewerkt voor
ons zien, hiervan het bewijs zullen leve-
Wij wachten vertrouwend af. Maar de
Troonrede zelf geeft daaromtrent geen
duidelijke aanwijzing, noch in een be
paalde zinsnede, noch ook bij de toege
zegde wetsontwerpen en maatregelen.
Overigens is er veel in de Troonrede, wat
de Standaard sympathiek is. De ver
schillende paragrafen nagaand, zegt het
blad o. m.:
Wat gezegd wordt wijst op de indie
ning van voorstellen omtrent de wijziging
van de Lageronderwijswèt 1020, waarom
trent onze Partij bepaalde verlangens
koestert, die indertijd geen bevrediging
vonden. W ij zien met groote belangstel
ling en niet zonder goed vertrouwen de
voorstellen van den huidigen Minister
van Onderwijs tegemoet
Ook deze paragraaf vindt uiteraard
evenals de andere haar natuurlijke be
perking in den financieelen toestand, die
blijkens de Troonrede dermate is, dat
naast versobering voorzichtigheid is ge
boden in zake nieuwe voorstellen, die
offers uit 's lands schatkist vragen.
Als de Begrooting is aangeboden, zal
wel blijken hoezeer er reden is voor die
voorzichtigheid.
De Indische paragraaf
>eft de volle instemming van de Stan-
Zoo komen wij tot een belangrijk deel
dor Troonredo, dat door ons met genoe
gen gelezen is. Wat over Nederlandsch-
Indiü gezegd is, heeft onze volle instem
ming. Ohze Partij heeft nimmer ge-
wenscht, dat wordt teruggekomen op
datgene wat voor de ontvoogding van
Ncderlandsch-Indië in het verleden is
verricht, maar onzerzijds werd 't stand
punt ingenomen, dat in de sfeer der cen
trale ontvoogding voorloopig 't eindpunt
is bereikt en dat derhalve de ontvoog-
dingspolitiek zich vooreerst dient te be
wegen in de richting van de voortgaande
ontvoogding der ethnologische volks
groepen voorzooveel betreft het bestuur
hare,- eigen huishoudelijke aangelegen
heden. In die richting nu wijst de Troon
rede en dat is voor ons een reden tot
voldoening.
Ten slotte zegt het blad, dat de aanhef
an de Trounrede in zoo duidelijken toon
aard is gezet, dat op handhaving der Chris-
telijke beginselen in wetgeving en bestuur
mag gerekend worden.
rechtelijke regeling der collectieve a«-
heidsovereenkomsten, de instelling van
bednjfsraden en de herziening der so
ciale verzekering.
De Indische paragraaf is langer dan
gewoonlijk.
Het is een kloek geluid dat hier ge
hoord wordt. Geen reactie. Vooruitgang
maar op een stevige basis en onder
krachtige leiding.
Het intexmozzo voorbij?
raagt 't Friesch Dagblad in deze
Met een niet-al-te-diepe -zucht van ver
lichting constateert men bij lezing van
deze Troonrede, dat het intermezzo
waarschijnlijk voorbij is en de algehee'e
kleurloosheid heeft plaats gemaakt \nor
"en patroon, dat, zooal niet sterk spre
kend, dan toch geschikt lijkt voor een
Christelijk Kabinet, om te probeeren. ei
iets van belang naar te maken.
De aanhef, die Gods Naam door één
Zijner deugden vervangt, is karakteris
tiek voor hetgeen volgt.
Met de voorstellen is het blad tamelijk
rel ingenomen, al moet men veel afwach-
Summa summarum rijst de verzuch
ting: „Och ware dit Kabinet slechts iets
krachtiger gesteund in de Vertegenwoor
diging des volks!" F.r staat veel goeds op
het program.
Van groote beteekenls
noemt dc Nederlander dit Staatsstuk:
Het Koninklijk woord van dezen dag
grijpt verder dan het hedenbegonnen zit
tingjaar. De invloed der gedachten en
voornemens hier uitgesproken, zal, naar
mensehelijke berekening, verder reiken
dan de hedenaangevangen. parlementaire
periode.
De Troonrede is wel een zeer klare be
vestiging iler waarheid, dat, ten aanzien
van de belangstelling van Regeering en
Volk, een verschuiving plaats had van de
Vraagstukken, die in de eerste plaats hun
aandacht vragen.
De paragrafen, ditmaal gewijd aan de
internationale en koloniale vraagstukken
zijn uitvoerig, helder, scherpbelijnd; haai
inhoud zal in broeden lering bizonder de
aandacht trekken. De volzinnen, gewijd
aan de cultureele, sociale en economische
belangen van het oude Nederland, zijn
echter met zóó groote behoedzaamheid ge
steld. dat op menig gebied van vele zijden
de wcnsch naar meer klaarheid zich zal
uiten.
advertentie n:
Van 1 tot 5 regelsL17Vfl
Elke regel meer 0-22Vt
Ingez. Medededingeu
van 1—5 regels2.30 1
Elke regel meer „0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekendƒ0.10 J
1Qe Jaargang
Niet voldaan
is ook de Nieuwe Prov. Gron. Crl,
welks oordeel parallel loopt met het boven
staande.
Het blad betreurt, c^t over menig onder-
erp in zoo vage termen gesproken wordt
maar besluit:
Zoo kunnen wij ons oordeel over deze
troonrede, waarmede het nieuwe kabi
net optreedt, aldus samenvatten: wij
zeggen niet ontevreden, maar wel: niet
voldaan.
Ken krachtig beginselgeluid liet d"ze
troonrede niet hooien.
Zij is wel wat al te veel in het neu
trale gehouden. Maar dit neemt niet
weg, dat het de bedoeling van het kabi
net zal zijn, om al de vraagstukken, die
genoemd werden, en die niet genoemd
werden, maar die er toch ook zijn op te
lossen naar de beginselen die in
rechterzijde leven.
Hopen wij het beste.
Het blad meent, dat wat over Indië gezegd
wordt het geschil ter rechterzijde uit den
weg zal ruimen.
Met dc herziening der sociale verzekering
dweept het blad niet; een partieele herzie
ning der Invaliditeitswet ware beter
wccst
Maar:
M ij roncentreeren echter ten slotte
onze volle aandacht op het eerste woord,
waarmede onze Koningin heden kwam
tot haar volk: „God heeft ons volk rijke
lijk gezegend!"
Een kloek program,
e het Staats-
zoo noemt de R. K. M
stuk van gisteren.
indt De Z e e u -
Reden tot tevredenheid
in de Troonrede:
Deze troonrede geeft in meerdere op
zichten reden tot tevredenheid en
dankbaarheid.
Zij geeft al zoo ongeveer het beste dat
wij in de gegeven omstandigheden zou
den kunnen verwachten.
Wij hebben een ex tra-parlementair
Kabinet, maar dan toch een Kabinet dat
naar rechts georiënteerd is.
Deze rede getuigt er van.
Zij begint met ootmoedige erkente
lijkheid uit te spreken voor den zegen,
dien de Almachtige ook dit jaar over
ons volk heeft verspreid en aan het slot
wordt de innige bede uitgesproken, dat
God don arbeid van de Staten-Genei aal
mildelijk moge zegenen.
Het zijn slechts enkele woorden, maar
die toch niet zonder beteekenis zijn
Als het Kabinet voor het volk ver
schijnende. begint met openlijk God te j
dunken voor wat Hij schonk en Gods
zegen over den komenden arbeid in te
rdepen, dan mag dat zeker tot dank
baarheid stemmen. Wij hebben het ook
in ons land wel anders gekend.
Voorts over de verschillende paragrafen:
Arbeid laat een frisch geluid hon
ren. Meerdere belangrijke maatregelen
worden in uitzicht gesteld, waarbij uit
den aard der zaak veel zal afhangen
van de wijze waarop deze plannen wor
den uitgewerkt Dit geldt inzonderheid
van do toezegging inzake de publiek
Kloek en in haar deemoed fier-Christe-
lijk is al aanstonds de uiting van oot
moedige erkentelijkheid voor den onmis-
baren zegen van den Almachtige, en de
aansporing om in dien zegen een spoor
slag te vinden tot verdubbelden ijver in
dienst van „de vreedzame ontwikkeling
van het hechte geheel van Moederland
en Overzeesche Gewesten", zooals het ge
lukkig cn veelbeteekcnend wordt uitge
drukt.
En de regecring zelve zal on de eerste
plaats aan Gods zegen behoefte hebben.
Want kloek is haar program vooral in
dit opzicht, dat het niets, wat op do eer
ste plaats haar taak moet zijn, uit den
weg gaat.
De voornaamste punten staan stevig'
voorop: België, Indië, Sociale wetgeving.
Wat over deze punten gezegd wordt, boe
zemt de Maasbode vertrouwen in, alleen:
Eén punt zal in anti-revolutionaire cn
Katholieke kringen pijnlijk worden ge
mist: verdere subsidiecring van liet bijzon
der hoogcr-onderwijs. Dat het Kabinet
rloze niet uitdrukkelijk op zijn program
plaatste, is in tusschen na de recente ver
werping van het voorgestelde subsidie
voor Tilburg, niet geheel onverklaarbaar.
Rijk aan belnlten.
De Troonrede is rijk aan beloften, zegt
de Tijd (r.-k.). Van het overleg met de
Sta ten-Generaal zal het afhangen of alle
dezo mooie plannen in vervulling gaan.
De inzichten van de nieuwe regeering op
de koloniale politiek openen een perspec
tief, dat het blad ten volle kan bevredigen.
Wat de sociale politiek van bet Ka
binet betreft, is het voor ons een reden
tot bijzondere voldoening, «lat uitvoering
zal gegeven worden aan de wenschen
van het Katholiek verkiezingsprogram.
Den Mïniotoi- a-u-.-j wacjjt hier
optimistischen zin gesteld, constateert het
Centrum (r.-k.).
Na den inhoud der rede te hebben gere
sumeerd, concludeert het blad:
Over 't geheel een Troonrede, die een
cliristelijken en democratische» geest
ademt cn getuigt van dun vasten wil der
Regeering, om al datgene tot stand te
brengen, wat de ernstige tijdsomstandig
heden van haar eischen.
Een stevig geluld.
De Troonrede laat ten aanzien van som
mige belangrijke en urgente vraagstukken
een stevig geluid hooren, constateert het
Huisgezin (r.-k.).
Het meest positief is ze allicht ten op-,
zichte van Je sociale wetgeving.
Hier geen ambages, geen uitweidingen,
geen met de eene hand geven en met de
andere terugnemen, geen reserves zelts
in den superlatief-vorm, van „met don
meesten spoed" of iets dergelijks.
Als uit het kader van het program der
R.-K. Staatspartij gestapt, staan daar in
slagorde de sociale maatregelen, welke
reeds in voorbereiding zijn of ter hand
w orden genomen.
Belangrijke sociale maatregelen.
De (r.-k.) Volkskrant schrijft:
In onze kringen zal het voldoening
wekken, dat het nieuwe kabinet ettelijke
belangrijke sociale maatregelen, waar
heel onze Arbeidersbeweging achter
staat, heeft vooropgeschoven.
Als niet de politiek, de slimme poli
tiek, het hoogste woord voert, maar de
wcnsch, werkzaam te zijn in het belang
des lands, dan kunnen wij een vruchtba
re parlementaire periode tegemoet gaan.
Gematigde politiek.
Onder dit opschrift schrijft de Resiaen-
iebode (r.-k.):
De Troonrede lijkt ons ditmaal eenigs-
.zins een terugslag op de in de Pers ge
houden beschouwingen over het ka ral» ter
van het Kabinet. Zoowel negatief als r»o-
sitief. Lang en breed is er over gepraat
en vooral de vraag of het Ministerie in
sociaal opzicht iéts zou beteekenen, deed
'daarbij opgeld.
Welnu terwijl menige paragraaf «Ier
Troonrede verschillende 'vraagieelo
openlaat loont het. Staatsstuk juist
Arbeid buitengewone bedrijvigheid,
ook omtrent „Koloniën" wordt er licht
verstrekt, terwijl dal punt immers ook
veel polemiek heeft ontlokt.
Na de paragrafen van comments
'hebben voorzien, concludeert het Haagsgne
orgaan, dat deze Troonrede langer
gemeenlijk maar dat ze daarom nog niet
meer te lezen geeft dan anders.
Dat de pers der linkerzijde geheel anders
over de Troonrede oordeelt, is te begrijpen,
„Rechts" van toon en bewoordin
gen. „Extra-parlemen.air" van in
houd.
De belangrijkste maar ook bedenkelijkste
paragraaf noemt het „A1 g. Ha
blad" die, waarin de hand van minister
Verschuur moet worden gezien.
Daaruit blijkt het sterkst de overgang
van „intermezzo" naar „rechts", zij het
dan dat dit als „rechts extra parlemen
tair" wil gelden.
Daar wordt een program op sociaal ge
bied uitgestippeld, dat werk aan den win
kel zal brengen. De minister hei (inert
zich blijkbaar ook, dat naast „Arbeid",
„Handel en Nijverheid" aan zijn zorgen
zijn toevertrouwd. Men kon op dat terrein
geen baanbrekende denkbeelden van hem
verwachten.
De zinsnede over dc mogelijkheid van
een onderhandelingstarief klinkt even
wel, nu zij komt van de zijde van dezeji
minister en onder het nieuwe régime veel
bedenkelijker dan toen de intermezzo-re-
geering iets dergelijks zeide.
Een gematigd program.
DeTelegraaf, die de troonrede een ge
matigd program noemt, merkt o. m. het vol
rende op:
Wat heeft deze regeering tot de arbei
dersklasse te zeggen? Zij belooft krachti
ge bestrijding van dc werkloosheid, wet
telijke regeling van de wcrkloozenverze-
kering, publiekrechtelijke regeling van het
kollectief arbeidskontrakt, en herziening
der sociale verzekering. Voor vier jaar
een mager program.
Dc heeren zouden liet veel beter doen.
Ontgoocheling en teleurstelling
voor de katholieke arbeiders,
aldus oordeelt Mr. Sannes in de V ooi
w a a r t s.
Hoe was het ook we r.
De verkiezingsuitslag was gunstig voor
dc Roomseh-Katholiekc Staatspartij in
zoover een deel der katholieke arbeiders,
die in 1925 naar dc S. D. A. P. waren over-
geloopen, tot de Staatspartij terugkeer
den.
Dat legde verplichtingen op, wilde deze
winst niet spoedig in verlies verkeeren.
Maar het ging omgekeerd.
Minister Ruys heeft zijn program naai
den conservatieven smaak toebereid. Be
halve een paar punten, waarvan nog zal
moeten blijken wat zij waard zijn wan
neer zij in wetsontwerpen zijn be
lichaamd. herinnert de Troonrede niet
aan het katholieke verki«-zinesprogram.
maar toont zij de hand van Colijn en de
Geer.
Arme Ruys, zou men zeggen, als men niet
beter wist en voor 't eerst de roode per» las.
DE AMSTERDAMSCHE
WETHOUDERSCRISIS
DE OPLOSSING
I- u aanzien van het onderwijs deelt het
Mul Je teleurstelling van de Ma as bol?
In optimistischen toon.
De Troonrede !s. al verdoezelt zij aommi-
gs schaduwzijden niet, over het geheel in
M ie dc troonrede, waarmode de Ko
ningin lieden dc zitting der Staten-Gene-
raal heeft geopend, leest, krijgt een aan
genamer indruk dan in vorige jaren. Ei
is niets, dat anderen kwetst, maar even
zeer kan men bemerken, dat dit ministe
rie zich vrij zeker gevoelt van ziin lijn cn
klaarblijkelijk meer coalitie-ministerie is.
dan het etiket-oxtra-parlementair kabinet
zou doen vermoeden.
Het „V.aderland" noemt de Troonrede
een stuk van bedenkelijke vaagheid die alle
inlichtingen omtrent den koers, dien het re-
gaeringsschip de volgende jaren zal houden,
vermijdt
Het blad meent dat de rede een groote te
leurstelling zal zijn voor de democratische
katholieken, die volgens dit orgaan van dit
Kabinet wel iets anders zulten hebben ver
wacht. Want
al moge dit ministerie dan extra-parle
mentair hcetcn, het is toch in w ezen een
katholiek Kabinet, cn het zal den Katho
lieken kiezer moeilijk aan het verstand te
brengen zijn, dat de IIr. Ruys de Beercn-
hrouck het recht had zicli geheel los te
maken, van het program, waarvoor hij
als voorzitter van r -Katholieke Staats
partij de grootste verantwoordelijkheid
droeg, en waaraan die partij het te dan
ken hoeft gehad, dat zij haar aantal ze
tels in de Tweede Kan.er behield
Een mager ezeltje.
Volgens Het Volk is deze troonrede be
ginselloos, zielloos, futloos, zoetelijk en vaas.
Hiermee weet de lezer, hoe het blad oor-
deelS moet oordeelen.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDING.
Bij Kon. besluit is toegekend de bronzen
eere-medaille der Oranje Nassau Orde aan P.
A. Schuurman, boekbinder bjj de firma J.
Brandt en Zonen te Amsterdam.
KEURINGSCOMMISSIE.
Bij Kon. 'besluit is benoemd tot secretaris
van de Rijkscommissie voor de keuring van
dekhengsten AI. J. Zuidam te 's-Gravenhage,
thans assistent bij den dienst der Rijkszuivel-
consulenten.
MILITAIRE PENSIOENRAAD.
Bij. Kon. besluit is met ingang van 1 Oct.
op zyn verzoek eervol ontslagen met dank
voor door hem in die functie den Lande bew
zen diensten P. S. R. Wolterbeek, gepens:
neerd schout-bij-nacht titulair als lid van
Militairen Pens'oc.w-iad.
PENSIOENFONDS.
By Kon. besl. is op zijn verzoek eervol ont
slagen met dank mr. P. J. Reymer als
mïssaris van het Algemeen Burfecrlijk Pen
sioenfonds en benoemd als zoodanig A. N.
Fleskens, lid der Tweede Kamer en burge
meester van Geldrop.
AUDIËNTIES.
De gewone audiënties van der
Justitie en van den minister van Koloniën
zullen op Vrijdag a.s. niet plaats hebben.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
Aflevering van ontstcf door de koepok-
inrichtingen.
In de week van 8 tot en met 14 September
1929 werd afgeleverd
jr dc eutstofinrit hling te Amsterdam
koepokstof voor 217.401 personen; Rotterdam
koepokstof voor 17.044 personen (w
accinaties en 6584 revaccinaties in de
koepokinrichting); Groningen koepokstof
voor 3965 personen.
ALASTRIM.
In de week van 8 tot en met 14 Septembci
1929 zijn in de gemeente Rotterdam waarge
nomen 18 gevallen. Er kwamen geen geval
len voor bi j liet personeel of hij dc pat ion
ten der ziekenhuizen. Twee personen ziji
aan alastrim gestorven.
Vanaf 1 September 1929 kwamen voor 41
ziekte- met 5 sterfgevallen.
In de gemeente Delft breidt de ziekte zich
uit. Er werden daar waargenomen 46 ge....
ten en 6 gevallen in het aan Delft onmiddel
lijk grenzende gedeelte van Rijswijk, zonder
sterfgevallen.
Voorts zijn in dezelfde week de volgende
gevallen in andere gemeenten waargenomen:
Amersfoort 1, 's-Gravenhage 1, Overschic 1,
Schipluiden X, Poortvliet 1, lieerde 1, Tiel 1.
Totaal-generaal voor de maand September
112 ziektegevallen met 5 sterfgevallen.
ENCEPHALITIS NA INENTING.
Tn de
1929 werden
an 8 tot en met 14 September
«en gevallen van encephalitis
inenting ter kennis van het Staatstoezicht
de Volksgezondheid gebracht.
WAT NEDERLAND DOET.
De Minister van Arbeid heeft in «en der
ten van zijn departement de Commissie
«or dc deelneming van Nederland aan .te
Mereldtentooiistelling \oor Koloniën.
vaart cn Vlaamsche Kunst, welke m pi.u
te Antwerpen zal worden gehouden, geïnstal
leerd.
DOODELIJKE VAL.
Men meldt ons uit Vlaardfngen
De 45-jarige J. Bcnnc. wonende Maa*
1 usclistraat alhier, viel Vrjjdagux n /;ju
ouderlijke woning van de trap. kreeg
een zware hersenschudding. Zoi.. -savond
is hij aan de gevolgen van den vai over
deden.
lieden wordt door den Raad een nieuw
college van Wethouders gekozen. Een col-
lepe dat steunt op een behoorlijke meerder
heid in den Raad, een college dat een sterk
democratischen inslag heeft en waarin drie
sociaal-democraten zitting hebben.
Ongetwijfeld is het voer deelnemen van
dc soc.-domocraten aan het dagelijkscli be
stuur een feit van beteekenis. liet moet de
verhoudingen in den Raad ten goede komen,
het moet geacht worden te zijn in het Ge
meentebelang.
Dat ze met drie wethouders terugkonu.-n
is zeker voor menigeen een onaangename
zaak. Strikt genomen hebben ze daarmee
ook een tikje te veel invloed, in verband met
hun getalsterkte. Maar de situatie ontslaan
door het optreden der Christelijk-Ilistoiï-
schen maakte thans een andere oplossing
onmogelijk.
Naast do sociaal-democraten zulten zitting
nemen een Roomsch-Katholiek. een Anti
revolutionair en een Vrijzinnig-Democraat.
Namen konden nog niet worden genoemd, al
schijnt vrij zeker dat Dr. Abrahams zal blij
ven en Ketelaar eclipseeren. Men verwacht
ook dat do oud-wethouders van sociaal-de-
mocratischen kant opnieuw hun intrede in
het college zulten doen. M'el doet het gerucht
dc rondo, dat in plaats van den heer M' i-
baut een ander lid der fractie zal optre
den, maar zekerheid hieromtrent bestaat ter
wijl wij dit schrijven nog niet.
Zien wij goed, dan is er cenïge kans op.
dat de samenwerking thans verkregen, tot
over de verkiezingen 1931 zal heenschuiven.
Het program dat men zich voorstelt tot uit
voering te brengen, geeft daartoe wel aanlei-
ding.
Het valt, zooals wij vroeger reeds schreven
in twee deelen uiteen. In dc eerste plaats
zijn het wenschen voor de begrooting van
1939.
M ij willen die punten nog even noemen,
zooals zij na het overleg met de verschillen
de fracties zijn gewijzigd.
I. hot zoodanig wijzigen der begrooting
voor 1930, dat, met handhaving van den fak-
tor der inkomstenbelasting:
a. do tariefsverlaging voor het gebruik van
eleclricitoit, bedoeld in het voorstel-Boek
man c-s„ ook voor 1930 geldt;
b. bij een eventueele herziening van d®
precario-verordening, hijschbalken, balkon»
en 'erkers niet als belastingobjecten worden
aangemerkt;
c. met de verlaging van de pensioenbijdra
ge van het gemeentepersoneel' voor het ge-
heelo jaar 1930 wordt rekening gehouden,
ten einde het georganiseerd overleg verder
in do gelegenheid te stelten in werkelijk®
vrijheid over de nieuwe overeenkomst be
treffende dc arbeidsvoorwaarden te onder
handelen;
d. de post „bijdragen wegens den bouw
van een zweminrichting aan den Zuidelijken
wandelweg", wordt hersteld.
M'at de punten a en c betreft, hiervoor
was in den Raad reeds een groote meerder
heid aanwezig. Men zou hiervoor dus ook
dekking moeten zoeken.
De overige punten zijn van slechts gering®
financieele beteekenis.
Dan komen in de tweede plaats de punten
die verder gaan dan 1930 en die voor een
deel ook over 1931 heenschuiven.
II. Het steun vorleenen aan:
a. bouw van 15U0 woningen, als gedeelte
lijke uitvoering van een algemeen plan van
woningbouw tot stelselmatige opruiming van
de krotten in onze gemeente, waarvoor ver
moedelijk een aantal van 10.0CÖ woningen
noodig zijn. Verhuring van deze woningen
aan gezinnen, wier inkomsten onvoldoende
zijn om een dekkende huur te betalen, tegen
•en gemiddelde huur van ongeveer f 4 per
weck; zulks met aanvrage van Rnksvoor-
gchotten en -bijdragen volgens de M'oning-
.•et;
b. voortgezette bevordering van woning
bouw door vcrecnigingen, op den voet van
ile Woningwet ot. indien noodig, met garan
tie van dc gemeente; zulks mede ter voor-
-iorning in de woningbehoeften van groot®
c. Vervanging van het Armenhuis door
•n naar de eischen des tijds ingericht g®-
"wcncomplex voorouden van dagen;
d. Uitbreiding van het aantal waschhuizen,
badhuizen cn zweminrichtingen;
-. Zorg voor en.bevordering van openlucht-
Ierwijs. Zorg voor en bevordering van
muitend onderwijs (Nijverheids-, Han-
lelsolldcrwijs). Zorg voor cn bevordering
nu het voorbereidend onderwijs. Ten aan-
icn van het subsiüiecren van het bijzonder
■oorbjreidend onderwijs zulten bestaande on
billijkheden worden weggenomen;
f. Krachtige uitvoering van het raadsbe
sluit betreffende de markt cn dc markthal
'oor den groothandel. Uitvoering van hef
aadsbosluit tot stichting van een markthal
oor den kleinhandel;
g. Voortdurende bemoeiing betreffende
oorzicning in de voornaamste lovensbchoef-
?n, in overleg en in samenwerking met df
irganisaties der betrokkenen, of, zoo noodig,
door zelfstandig ingrijpen der gemeente;
h. nauwlettende waakzaamheid voor het
behoud van het stadsschoen. Stelselmatige
behartiging der stadsontwikkeling. In ver
band met een cn ander bevordering van do
poedige totstandkoming van een geiu"onte-
jk en gevvcestclijk uitbreidingsplan. Kracli-
g uitvoeren va.i het boschplan. Het bevor
deren van liet omhoogbrenp u van dc spoor
verbindingen rond Amsterdam, door het ver-
leenen van een redelijke bijdrage:
i. geleidelijke uitbreiding van de medezeg
genschap van het gemeentcpcrsonccl;
j. voortgezette zorg voor de bestrijding der
vrklnosheid.
Het program heft dus nog ceibg.» uithrei-
ling gekregen. Wij denken daarbij niet en
kol aan de punten i en j. maar met name
ook aan het tweede lid van wat onder tetter
wordt gevraagd.
Hier wordt tegemoet gekomen aan een
ensch levende onder onze menschop, dat
ook ten opzichte van het xnorboroirlcnd on-
dciw ii> gezucht wordt naar een bevredigende
subsidieregeling.
Natuurlijk is dit program een compromis.
Maar zien wij juist, dan staat er niets In
dat door onze mannen niet principieel ion
-kunnen worden aanvaard.