Pasfoor Heumann's
DE MOORD TE DEN HAAG
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1929 EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND.
DE VOLKENBONDS-
VERGADERiNG
HET ONTWAPENINGSVRAAGSTUK.
Cecil en de geoefende reserves.
Lord Cecil, die na het heengaan van de
Conservatie va. cégeering in. Engeland weer
eijn pacifistlsci.ï'i invloed ln de Volken-
bondsvergadering kan aanwenden, moet 't
voornemen hebben gehad om in dc derde
commissie een discussie uit te lokken over
de geoefende reserevs en het opges'agen
oorlogsmateriaal. Hij moet nu, na bespre
kingen met dc Fransche delegatie, van dit
voornemen zijn teruggekomen en van plan
rijn een algemeene verklaring af te leggen
over den stand der werkzaamheden van de
commissie-Loudon. Uit die verklaring zai
niettemin zijn af te leiden, dat Engeland
later op deze twee punten, alsmede op de
beperking der jaarlijksche contingenten, op
den diensttijd en op de begrootingscijfers.
terugkomt.
De Engelsclien blijven zich blijkbaar op
het standpunt stellen dat zij niet gobondon
rijn aan de concessie, die de conservatieve
regeering verleden jaar bij de totstandko
ming van liet Brits'ch-Fransche vlootaccoord
op het stuk der geoefende reserve en het
opgeslagen oorlogsmateriaal heeft gedaan.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Geneesmiddelen
tittdi ook voorradig in hti
Alleen-dejiot:
1.1. W. VAK DEN
DTTERDIM - HOOFDSTEE! I)
TH. 54111 POSTGIRO ISOilO
ür-tk 862 bladzyden.lSO afb.
t'ezerdie aurll^fn
L. Heumann en Co., Am
sterdam C 91. Staalkade 4
Briefkaart roldoendt
DE VLOOTBEPERKING
OVEREENSTEMMING TUSSCHEN
AMERIKA EN ENGELAND
BEREIKT.
Vljfmogendheden-conferentie in December.
De regeering te Washington maakt offi
cieel bekend, dat tusschen Engeland on de
Vereenigde Staten overeenstemming is be
reikt met betrekking tot de vloot.
Uit Washington wordt officieel gemeld,
dat de vlootconferentie der vijf mogendhe
den voorloopig op December is vastgesteld.
Naar te Londen verluidt, heeft dc lingel-
sche admiraliteit een minimum tonnon-
maat vastgesteld, welke als uiterste grens
voor de veiligheid van het rijk wordt be
schouwd.
Dit cijfer bedraagt 339.000 ton en heeft
slechts betrekking op de kruisers, welke
klasse van schepen bij de onderhandelingen
met de Vereenigde Staten het voornaam
ste geschilpunt vormde.
Op dezen grondslag zou de Engelscne
vloot 40.000 ton meer omvatten dan de Ame-
rikaansche kruiservloot Dit cijfer van
40.000 ton vormde het punt van geschil in
de wederzijdsche opvattingen en zal het
onderwerp der toekomstige onderhandelin
gen van Mac Donald in de Vereenigde Sta
ten uitmaken. Klaarblijkelijk is men te
Londen bereid om op dit punt tot een ver
gelijk te komen.
Reeds sedert lang werd er op gewezen
dat Engeland niet zoozeer belang heeft bij
de grootte dan wel bij het aantal kruisers
Bij de onderhandelingen is ook voortdu
rend gewezen op het belang, dat de Ver
eenigde Staten bij de" vermindering van een
omvangrijk program van nieuwen aanbouw
van schepen hebben. Te Londen verwacht
m'cn, dat in ieder gevat overeenstemming
ral worden bereikt, wat hierop zal neer
komen, dat de V. S. meer kruisers van
10.000 ton zullen krijgen dan Engeland, wat
ook in de Engelsche formule van 18 tot 15
tol uitdrukking kwam.
Het bezoek van Mac Donald aan Washing
ton zal niet langer dan een week duren.
Zooals vroeger reeds gemeld, zal Mac Do
nald eenige dagen de gast van president
Hoover op het Witte Huis zijn, en dm
overigen tijd intrek in het Engelsche ge-
tantschap te Washington nemen.
ENGELAND EN RUSLAND
MOSKOU TOT VOORBESPREKINGEN
BEREID.
Volgons een bericht uit Moskou heeft de
govjet-regeering de uitnoodiging van de
Engelsche regeering. om voorbesprekingen
te houden over de kwestie van het herstel
der diplomatieke betrekkingen, aangenu-
men.
In haar antwoord-nota verklaart do sov-
♦et-regeering, dat zij opnieuw een gevol-
machtigede naar Londen zal zenden om het
voeren van verdere onderhandelingen te
bespreken. 4
Uitdrukkelijk wordt daarbij vastgesteld,
'dat de besprekingen niet betrekking zul
len hebben op de geschilpunten, doch
slechts op de wijze, hoe de verdere onder
handelingen gevoerd worden.
RUSLAND EN CHINA
CHINEESCH PROTEST.
De Chineesche minister van buitmland-
sche zaken heeft de Chineesche delegatie
bij den Volkenbond telegrafisch geïnstru
eerd onmiddellijk bij den Volkenbond te
protesteeren tegen de beschieting van Chi
neesche steden door Russische militai»"e
vliegtuigen.
De Chineesche regeering verklaart, dat
*ij bij de aanstaande onderhandelingen te
Moskou daarvoor schadevergoeding zal
eischeo.
EEN MANIFEST VAN PRIMO DE RIVERA.
Koning en Parlement te hulp geroepen
om aan de dictatuur een einde te maken.
In een manifest aan tiet volk ter gelegen
heid van den 13en September, den verjaar
dag van de dictatuur, de noodzakelijkheid
uitgesproken ian instelling van een nieu-ve
Kamer, die geleid zou kunnen worden dot r
den Koning in zijn hoedanigheid van bemid
delende macht. Een dictatuur en een dicta
tor. zelf al bereiken zij gunstige resultaten,
kunnen niet eeuwig duren. De regeering
heeft de burgerlijke instellingen geot-gam-
seerd, teneinde moge'ijke wanordelijkbeden
te voorkomen. De huidige vaderlandslie
vende Unie is een waarborg voor Spanje.
Een nieuw tijdperk met een waarachtige
volksvertegenwoordiging stant voor de deur
'Alleen Koning en parlement te samen-zullen
de ontbinding der regeering kunnen uit
spreken.
ONTPLOFFING IN EEN DROGISTERIJ
TE BARMEN.
Vier doodon, 12 gewonden en het hals
ingestort.
In den winkel van een drogist te Barmen
is Vrijdag een benzinereservoir ontploft. De
ontploffing was zoo geweldig, dat het huis
instortte en in brand geraakte. Tot nu too
moeten er 4 dooden en 12 ernstig gewonden
onder het puin zijn weggehaald. Men vreest
echter, dat het aantal slachtoffers nog aan
merkelijk groot er is.
DE ONTWAPENING TER ZEE.
Brengt werkloosheid.
De finma Vickers Ahmstrong heeft bekend
gemaakt, dat zij haar ijzerfabriek te New
castle, waar vooral gegolfde platen voor oor
logsschepen gemaakt worden, tengevolge
van den last der regeering om het werk aan
alle onderhanden zijnde torpêdobooten en
kruisers op te schorten zal moeten sluiten
Vandaag worden de ongeveer 200 arbeiders
met één week opgezegd.
SCHEEPSRAMP OP HET MICHIGANMEER
29 opvarenden waarschijnlijk verdronken
Op het Michiganmeer is het stoomschip
„Andasted" omgeslagen en gezonken. Ge
vreesd wordt, dat de uit 29 koppen bestaan le
bemanning geheel omgekomen is.
SCHEEPSONGELUK BIJ BAKOE
11 personen verdronken
Naar uit Moskou gemeld wordt, is ii
omgeving van Bakoe een zeiljacht met 11
personen aan boord, tengevolge van
plotseling opkomende storm, verongelukt.
DE ONLUSTEN IN PALESTINA.
Arabische en Joodsche aanklachten.
Naar verluidt, is van Arabische zij-Ie ctn
actie begonnen tegen den groot-Moefti, die
van aanstichting der onlusten wordt beschul
digd. De beweging heeft zijn uitgangspunt in
Hebron.
Voorts heeft het stadsbestuur van Tel Aviv
ernstige beschuldigingen wegens .partijdigheid
ingebracht tegen Engelsche regeeringsamble-
naren.
In verband met een en-ander is een nieuwe
censuur voor de pers ingesteld.
DE BOMAANSLAGEN IN DUITSCHLAND.
Officieel communiqué over een wapenvondst.
Over de vondst van een wapendepot te
Iïönne, in den Kreis Winsen, deelt het politie-
presidium te Altona mee, dat op aanwijzing
van den vader van den in de zaak der bomaan.
slagen gearresteerden landman Amandus Vick
uit Rönne door de politie is overgegaan tot het
zoeken naar een geheime bergplaats van
wzpenen.
Door een luik in den vloer in het huis van
Vick, kwam men in een ongeveer drie meter
diepen kelder, waarin o.m. twee machine
geweren, 28 geweren, voorts handgranaten,
munitie enz. werden aangetroffen. Ook Vick
Sr. werd in hechtenis genomen.
DE OVERSTROOMINGSRAMP VAN DEN
INDUS.
Vliegtuigen, welke boven de streek van
Hyderabad vlogen, zagen dat de overstroo
mingen zich over een oppervlakte van ver
scheidene mijlen nan beide oevers der ri
vier uitstrekken. Talrijke gehuchten zijn ge
heel in het water' verdwenen.
Men heeft het voornemen door middel van
vliegtuigen levensmiddelen te werpen naar
de noodlijdenden die door booten niet be
reikt kunnen worden.
VLIEGTUIG VERBRAND.
De vier inzittenden omgekomen.
PARIJS, 14 September. Een bombardcer-
vliegtuig van het 22ste luchtvaartregiment,
dat Vrijdagavond voor een nachtvlucht is
opgestegen, is naar beneden gestort nabij
Courville, doordat het toestel in brand vloog
De vier inzittenden kwamen om. Uit de
overblijfselen van het vliegtuig konden tot
nu lie twee lijken geborgen worden.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT
Dr. C. Z w i*k k e r, benoemd tot gewoon
hoogleeraar in de afdeeling der Algemeer.o
Wetenschappen om onderwijs te geven in
de Theoretische en Toegepaste Natuur
kunde, zal Dinsdag 24 Sept. a.s., 's nam. om
ïr in een openbare Senaatsvergadering
zijn ambt met een rede aanvaarden.
Het 25-jarig bestaan der Technische Hooge-
school wordt het volgend jaar (in Juli) fees
telijk herdacht.
Prof. Dr. G. A. F. Molengraaff, die het
15e Internationaal Geologisch Congres te Pre
toria bijwoonde, werdt op Dinsdag 24 dezer,
uit Zuid-Afrika, hier te lande terug verwacht.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT.
Voordat Prof. Dr. H. Th Obbink, rector-
magnificus der Universiteit te Utrecht,
Maandagmiddag het rectoraat zal overdragen
zjjn opvolger Prof. Pulle za de Senaat
van het Utrechtsche Studentencorps hem een
ambtsketen aanbieden als teeken zijner waar
digheid. Firma Begeer heeft de keten ont
worpen waarbij Prof Dr W. A. Vogelsang
•aadsiman van den senatus veteranorum is
geweest. De keten is uitgevoerd in zacht ge
oxydeerd zilver. Gekleurde steenen geven de
erschillende faculteiten weer. In het midden
ertoont de keten het wapen van den senaat
an het Utrechtsche Studentencorps; dav
onder is in fraaie omlijsting het wapen van
den academischen senaat.
Uit het Sociale Leven.
DE STAKING IN HET HOUTBEDRIJF.
De Bond van Werkgevers in het Houlbe
drijf en de Scheepvaartvereeniging „Noord"
hebben een schrijven gezonden aan
Scheeps- en Bootwerkers vereen. ..Eensge
zindheid" in antwoord op haar brief van
11 Sept. j.l. In dit schrijven was er door
eerstgenoemde organisaties op gewezen dat
zij in hun voorstellen geen verlaging over
de geheele tarieven d.w.z. van alle tarieven
en toelagen verlangd hebben. Zij zijn der
halve bereid een bespreking met de werk
nemersorganisatie le houden over de her
ziening van enkele sterk opvallende tarie
ven en toelagen teneinde/ tot een overeen
komst te geraken.
HET „GEHEIM" VAN KR V. D. M.
Het „levensgeheim" van Kr. v. d. M.
speelt in de moordzaak aan het Bezuiden-
hout geen rol, al is er meermalen over ge
sproken.
Men moet dat „geheim" ook niet al fe
verschrikkelijk opvatten, al is het misschien
als hypothese ter verklaring van verschil
lende dingen in het leven van v. d. M. niet
zonder alle heteekenis.
Gevraagd is waarin dat „geheim" dan zou
bestaan. Het i? misschien niet kwaad het
verhaal, dat daaromtrent gaat, in sobere
trekken weer te geven.
Tot recht verstand ga vooraf Iets over
v. d. M.'s levensloop.
v. d. M. had na zijn ontslag uit de gevan
genis in Juni 1927 hij had er wegens ver
duistering een half jaar doorgebracht do
micilie gekozen te Amsterdam.
Hij was echter afkomstig uit het Noorden
en behoort tot de familie, waarin redelijke
maatschappelijke welstand heerscht.
Zijn Vader was brugwachter te Bergumer-
dam en had bovendien een touwhandel en
aanvankelijk een café. Dit laatste mocht
echter niet worden aangehouden.
Er waren 15 kinderen, waarvan er nog
5 zusters en 3 broers in leven zijn.
v. d. Meer, die alleen lager onderwij;
heeft genoten, hielp aanvankelijk zijn va
der. Op zijn 16e iaar is hij op een zuivel
fabriek te Garijp kantoorbediende en melk-
onderzoeker geworden en daar enkele ja
ren werkzaam geweest.
Latr kwam hij in dienst bij de Eerste
Drentsche Tramwegmaatschappij.
Deze betrekking werd weer verlaten. Hij
is toen een ha'f jaar thuis geweest en deed
dienst als hulpbrugwachter. De bedoeling
was, dat hij zijn vader zou opvolgen.
v. d. M. had in dit werk echter geen zin,
nam ontslag en werd controleur bij de Zuid-
laarder Tramweg-Maatschappij.
Drie maanden later ging hij in beter po
sitie en. bezoldiging weer over naar de
Drentsche Tramweg-Maatschappij.
Na een jaar werd v. d. M. opeens, met
voorbijgaan van een tweetal oudere kler
ken, benoemd tot halte-chef te Emmen, in
welke functie hij van 1910 tot 1925 werk
zaam was.
Verduistering van gelden leidde tot zijn
ontslag.
De aanleiding tot deze malversaties
schijnt 1e moeten worden gezocht in onge
lukkige speculaties. Reeds in 1918 verloor
v. d. M., die zelf onbemiddeld was, veel
geld met het speculeeren in marken. Daar
bij speelde hij op allerlei wij-zen de filan
troop, was royaal met geld, wat tot gevolg
had, dat er waren, die meenden tegen zulk
een man te moeten opzien, v. d. M. scheen
daarbij de gewoonte te hebben, dat hij in
de geholpen gpzinnen nog al eens ging in-
formeeren of het nu goed ging. Over zijn
bedoelingen daarbij deden nog al eens zon
derlinge geruchten de ronde.
v. d. M. leende geld, verloor echter steeds
opnieuw met zijn vaiutaspeculaties, waar
van hij geen verstand had en maakte zijn
schulden voortdurend grooter. Men zegt, dat
hij aanvankelijk door familie werd gehol
pen. Toen de zaak al te omvangrijke afme
tingen aannam, wendde hij zich zoo wordt
verteld tot den directeur der Maaischao-
pij, die met belangrijke bijdragen moet hen-,
ben geholperi.
Ondertusschen was v. d. M. begonnen het
geld van zijn Maatschappij te gebruiken
voor ten handel in turf en kaas. Ook daar
had hij geen verstand van en de zaak lever
de weer dik verlies op.
Eindelijk wilde ook de directeur hem niet
verder helpen, hoewel v. d. M. overigens
met hem „lezen en schrijven" kon, terwijl
hij voor het overige personeel niet bijzonder
welwillend heette te zijn.
Getracht is toen v. d. M. direct onder toe
zich te stellen door een overplaatsing rfaar
het kantoor der directie te Hoogeveen.
Dat wilde v. d. M. niet. Daarna volgde dc
ontknooplng, eindigend in gevangenisstraf
De vrouw en kinderen van v, d. M. ver
trokken naar haar familie.
Intusschen bleek, dat er een hand was.
die tot helpen gereed bleef. Een borgstelling
an f lOfin zou beschikbaar zijn, als daar
aan na zijn ontslag uit de gevangenis, bij
het zoeken van een nieuwe betrekking be
hoefte mocht blijken te bestaan.
Hoe verklaart men nu, dat v. d. M. al
deze „strapatzen" kon uithalen en nog mach
tige beschermers behield?
d. M„ zoo wil het verhaal, zou op de
een of andore wiize kennis hebben gedragen
een familieschandaaltje, waarhij be
trokken zou zijn een industrieel uit het
Oosten des lands. Een liaison zou niet zon
der gevolgen zijn gcbleiven. Die gevolgen
zouden echter aanvaard zijn door een an
der, iemand in dienst van bedoe'den indus
trieel. Als belooning zou een leidende posi
tie bij de Drentsche Tramweg-Maatschappij
aarin bedoelde industrieel nogal invloed
heet te hebben gevolgd zijn. Onder dien
chef werkte v. d. M.
En nu verklaart men het handhaven en
helpen van v. d. M. in al zijn knoeierijen
uit de kennis, die hij van de zoo even ge
releveerde geschiedenis had. Om hem te
doen zwijgen, is hij steeds maar weer ge
holpen.
Wel is de kruik ten slot'e gebarsten, maar
daarna verscheen toch de helpende hand
Als v. d. M. maar uit het Noorden
wegbleef!
Daaruit verklaart men, dat hij hoewel
meermalen in de gelegenheid geweest om
in een der noordelijke provincies werk te
krijgen dat onder allerlei voorwendsels
leeds afsloeg.
Wanneer we goed begrepen hebben, wat
in Drenthe over deze geschiedenis rondgaat
ion we het „geheim" van v. d. M., waar
op deze zich schijnt te beroepen, eeniger-
mate te hebben aangegeven.
De geschiedenis is echter nog niet ge
heel af.
Want nadat v. d. M. uit de gevangenis
as ontslagen, is zij in Den Haag voort
gezet.
v. d. M. kwam in Den Haag terecht en
toen is gepoogd hem te reclasseeren, waar
toe om te beginnen behoorde zijn
plaatsing op de Schrijfkamer der Vereeni-
ging Wcrkloozcnzorg.
Daar bleek hij een lastig, onruststokend
persoontje, die als hij ter verantwoording
geroepen werd. van niets wist. Ook bleek
herhaa'delijk ziin onbetrouwbaarheid.
Met allerlei klachten wendde v. d. M. zich
tot het soc.-dem. Kamerlid Ds. v. d. Heide.
voor hom geen on-bekende scheen te
zijn. Trouwens, Ds. v. d. Heide heeft zelf
verklaard, dat v. d. M. hem van bevriende
ziide uit F.mmen was aanbevolen.
Ds. v. d. Heide liet zich aanvankelijk door
v. d. M. on sleeptouw nemen. Toen ten
slotte de klach'en werden onderzocht.moest
ook Ds. v. d. Heide verklaren, dat hij v. d.
M. niet meer kon gelooven. v. d. M. kende
dit oordeel van Ds. v. d. Heide over hem.
Hij echter verklaarde, dat zijn toerirh'hou
der „met twee monden sprak en zijn trek
ken nog wel eens thuis zou krijgen".
Er is in die da-zen geadviseerd v. d. M.
van de Schrijfkamer te verwijderen. Dit- is
echter niet geschied.
Ondanks het gebeurde Werd ook voortge
gaan met het zoeken van een betrekking
-voor v. d. M.
Een dame wist voor hem een plaats als
huisknecht te krijgen bij een ingenieur, di
recteur van Indische ondernomingen. N^-
dat aan v. d. M. gedurende enkele weken
op de Huishoudschool het noodige onder
richt vodr zijn nieuwe betrekking was ge
geven, trad hij in dienst. Hij was er echter
nauwelijks vier weken het was toen No
vember 1928 of er kwam een mededeeling
van v. d. M„ dat hij wel niet lang meer in
zijn dienst zou kunnen blijven.
De reden daarvan zou gelegen zijn In een
door den ingenieur ontvangen briefje, on-
dorteekeud „Martha", dat een bedreiging
zou. hebben ingehouden voor de kinderen
van den patroon, van v. d. M., indien deze
zijn nieuwen huisknecht niet ontsloeg. Dit
briefje kon, volgens deskundig oordeel, on
mogelijk van v. d. M. afkomstig zijn.
En nu zouden we weer een tweede-ver
haal moeten vertellen, waarin het gnat over
een geval van krantozinnigverklaring van
een dame te Hilversum. De dame is thans
reeds overleden.
De patroon van v. d. M. zou In dit geval
geen sympathieke rol gespeeld hebben.
AI pratende met zijn huisknecht bleek'
den ingenieur, dat ook v. d. M. de. Hiiver,-
sumsche geschiedenis niet geheel onbekend
was en deze liet ook uit, dat anderen ei'
van wisten.
door Ds. v. d. Heide dat v. d. M. bij den
bedoelden ingenieur in dienst was. En nu
schijnt men gevreesd te hebben, dat aan v
d. M. zijn noordelijk geheim zou worden
ontfutseld. Hij moest dus uit zijn nieuwe
betrekking weg. Het middel daartoe was
het briefje van „Martha",
v. d. M. is toen ontslagen.
Hij is aan het zwerven geraakt en ten
slotte ln „Elim" (in de Wagenstraat) te
recht gekomen, na ook nog 14 daecn bij de
dochter van Ds. v. d. Heide in dienst te zij»
geweest op huize „De Vonk" te Noordwij-
kerhout, Het schijnt, dat zij 's mans ontro
den zoo onsympathie-k oordeelde, dat ze hem
spoedig Eiin congé gaf. Het was toen No
vember 1928.
Een paar maanden later deed v. d. M. het
verzoek om opnieuw op de Schrijfkamer »e
worden geplaatst. Hij was totaal berooid.
Ondanks het vroeger gebeurde, nam men
hem terug en hij is er gebleven tot 4 weken
voor den moord. Wegens onbehoorlijk ge
drag-is hij toen verwijderd.
v. d. M.'s omgeving was op de hoogte van
zijn regelmatig schrijven op alle mogelijke
huwelijksadvertenties en andere adverfen
ties, die hem met vrouwen in aanrakin
kon brengen. Dat gebeurde menigmaal me
succes. Men kent ook zijn resultaten bij de
beide filiaalhoudsters. Ook hield hij zich be
zig mot het schrijven van bedelbrieven.
Het schijnt, dat na zijn vertrek bij den in
genieur, er aanleiding is geweest om een
aangifte bij de politie te doen. Later schijnt
doze aangifte weer fe zijn ingetrokken.
v. d. M. schermde nog al eens met een
goud penninkje, dat hij beweerde in zijn
buiten-jaszakje altijd bij zich te dragon als
herkenningesteeken voor de dragers van het
„geheim".
Ingewijden nethen aan, dat hierin fanta
sie schuilt. A's hij oen gouden penninkje
heeft gehad, dan 7.oo noemt men aan is
het zeer wel mogelijk, dat dit penninkie een
voorwerp is, dat van .diefstal afkomstig is.
De* .directeur van de- Schrijfl{ara.eij.ivermi3'«
n.l. sinds eenigen tijd een gouden dasspeld.
Dat was oen penninkje (een Turksch munt
stukje), geschepk van een familielid, die
het als lid eener ambulance uit Turkije had
meegebracht.
Het wordt niet onmoge'jjk geacht, dat v.
d. M. kans heeft geiien dit souvenir toe
te eigenen.
We willen liet er thans hij laten.
Alles bij elkaar schijnt het ons niet uit
gesloten, dat v. d. M. zijn voordeel wist te
doen mot wat hij zijn „geheim" noemt. Zijn
dadon wijzen op neigingen in zijn leven,
die hij voorheen en in den laatsten tijd na
streefde onder schoone voorwendsels. Hij
was aller helper.
Met overleg en geslepenheid al bleek
zijn onbetrouwbaarheid meermalen trad
hij op. We meenen, dat er daarom geen aan
leiding is om van „dwangvoorstellingen" bij
hem te spreken, al schijnt heit zeer wel mo
gelijk, dat hij zich zoo „interessant" moge
lijk poogde te maken.
We maken deze opmerkingen bij voor
baat, omdat we a reezen. dat pogingen zui
len worden gedaan om v. d. M. ontoereken
baar te verklaren. De onbekende, bescher
mende hand, kon in die richting wel weer
e-e-ns werkzaam willen zijn.
De politie meent tegen den verdachte v.
d. M. zoo sterke aanwijzingen te hebben, dal
zijn schuld vrijwel vast staat. De justitie
moge dan recht doen en zich eventueel niet
laten verlokken in het struikgewas der psy
chische abnormaliteiten, waardoor zoo licht
het gevaar ontstaat voor het aannemen van
verminderde toerekeningsvatbaarheid.
Dat v. d. M. heel goed geweten heeft, wat
hij deed, schijnt uit veel wel zonder twijfel
te mogen worden geconcludeerd.-
Uit Oost-lndie.
HADJI PAMOER. f
Na een werkzaam leven overleed op zijn
stamhoeve Toegoe te Tjisaroewa hoven Tji-
mahi de hoogbejaarde hadji Pamoer, een
merkwaardig man, die volgens A. I. 1».
ook onder Europeanen veel vrienden
telde.
Vóór zijn bedevaartsgang genaamd Ab-
doel Karim, stond hij alom bekend als
fokker van fraaie gebruikspaarden en als
succesvol landbouw-ondernemer.
Terug van Mekka, verdeelde hadji Pa-
njioer zijn landerijen te Tjisaroewa onder
zijn kinderen en kleinkinderen en trok
zich" terug op" zijn land te Sasaksaat, waar
hij een meer beschouwend leven leidde.
In de woelige dagen van Sarikat Islam
en Sarikat Rajat stond Hadji Pamoer in
oprechte trouw aan den goeden kant van
het wettig Gezag, was fel tegenstander der
nieuwerwetsche, ongezonde stroimingen,
welke houding menigeen voor het betreden
van verkeerde wegen behoed zal hebben.
Het einde voelende naderen. Kreeg de
oude heimwee. 1-Iij keerde terug, om te
sterven, naar zijn bergen, waar hij nu be
graven ligt.
Vb..
BAKKERIJEN EN PESTGEVAAR.
1 Reeds geruimen tijd geleden hebben de
betrokken ambtenaren aan verschillende
broodbakkers te Soekaboemi, de grootste
en voornaamste niet uitgezonderd, aange
zegd, dat zij verbeteringen moesten aan
brengen in hun bedrijf, ten einde dit te
doen beantwoorden aan de daaraan ge
stelde hygiënische eischen.
Toen het immer voortschrijdende pestge-
Vanr onlangs reeds Bandoeng had bereikt,
werden de inspecties op-de brood- en koelt-'
bakkerijen herhaald. Enkele waren er, die
aan de wenken der commissie gevolg had-
INGEZONDEN MEDEDEELING.
den gegeven en de gevraagde verbeterin
gen hadden aangebracht, doch ontstellend
groot bleek het aantal bakkers, die er ab
soluut niet op gereageerd hadden.
Er staan nu, naar het Bat Nwsbl. meldt,
achttien bakkerijen op de nominatie om
te worden gesloten, tenzij er noodig geoor
deelde correcties alsnog worden aange
bracht
DIT HET SOCIALE LEVEN.
HET JUISTE INZICHT.
De vroegere voorzitter van het N. V. V.
heeft- eens gezegd, dat door doelnia-.ige pro
paganda de groei der Christelijke vakbewe
ging kan worden tegengehouden.
De practijk leerde anders. Procentsgewys
ging de Christelijke en Katholieke vakbewe
ging sterker vooruit dan het socialistische
N. V. V.
Op 1 Januari 1926 telde b.v. het C N. V.
48,97-1 leden. Op 1 Juli 1929 was hot geste
gen tot 67,826 leden. Eer vooruitgang in 3','2
jaar tijds van 18,852 of bijna 19,009 leden.
Bij de Katholieke Vakbeweging ging het
dezelfde richting.
Dit verschijnsel heeft blijkbaar in cc krin
gen van het _N- V. V". by sommigen ongerust
heid gewekt.
Op het dezer dagen gehouden congres va-
het N. V. V. heeft een der afgevaardigden
aan zijn bezorgdheid daarover uiting gegeven.
Het is waar, aldus üeze spreker, cat wij
(bedoeld is het N. V. V.) in ster,eer mat.
groeien dan zy, niaar er is nog s eeds ee>
te groote groei van de Katholieke au Chris
telijke organisaties.
Volgens hem zal'er meer aandacht besteed
moéten worden aan het brengen van het
juiste inzicht, dat het niet goed is, dat deze
bonden ook stijgen in ledental. De practyk
heeft, geleerd, dat onze groei niet voldoende
teteekent, indien deze bonden ook groeien.
De groei van de socialistische vakbeweging
is dus onvoldoende. Immers de „Christelijke»"
groeien ook. Het is zelfs nog erger voor
dan de spreker voorstelde.
Immers, de Christelyken en Katholieken
groeiden procentsgewija zelfs meer dan de
socialistische beweging.
Dat moet wel een „nachtmerrie" zijn voci
allen, die het m dien kring met dezen sprc-
zijn.
Wij mogen ons over dit verschijnsel
hengen. - 1-
Tiacj'is te danken aan het „juiste
z i c'h t",; dat Steeds meer baan breekt onder
de Christelijke arbeiders. Zij begrijpen, clat
hun plaats niet is en nooit kan zyn in de
socia'istisehe vakbeweging, die politiek ge
bonden is aan de S. D. A. P.
Wanneer de spreker op het N. V. V.-congres
ea zijn medestanders meer aandacht meenen
té moeten besteden om de arbeiders werke
lijk liet „juiste inzicht" bij te brengen, dar
moeten zij nun „volgelingen" duidelijk voor
houden, dat het N. V. V. een socialisti
sche vakbeweging is. Dat men deer aan
sluiting daarby zich stelt op het kiassen-
si.iydstandpunt er. in politiek opzicht de lei-
uir.g \an de S. D. A. P. aanvaardt.
Dan zou echter de Christelijke vakbeweging
nog meer groeien en dus de ongerustheid by
N. V. V.-leidcrs nog grooter worden.
Laten de leden der Christelijke vakbewe
ging hun mede-arbeiders dit „juiste inzicht"
daarom trachten bij te brengen.
GEEN METEN MET TWEE MATEN.
Op het N. V. V.-congres werd ook dc
klacht vernomen, dat thans nog leden der
S. D. A. P. lid zijn en zelfs leidende func
ties vervullen in z.g. neutrale en niet bij
het N. V. V. aangesloten organisaties. Deze
werden zelfs als „onvolwaardige" partij
leden bestenjpeld.
Schérpere maatregelen werden van
partijbestuur der S. D. A. P. verlangd, om
daartegen stelling te nemen.
De verklaring van het partijbestuur, dat
sociaal-democraten niet in andere vakorga
nisaties dan de moderne thuis behooren,
heeft dus nog niet overal de gewenschte
uitwerking gehad.
In „Het Volk" van 10 September wordt
echtei- in een artikel, handelend over het
N.'V. V.-congres, opgemerkt, dat de leiding
der partij niet over dictatoriale bevoegdhe
den en machtsmiddelen beschikt, inzake de
doorvoering der groote wenschelijfcheid, dat
leden der S. D. A. P. niet lid zijn van aan
het N. V. V. vijandige vakvereenigingen.
Wij gaaji er niet op in, dat neutrale vak
organisaties hier aan het N. V. V. „vijan
dige vakvereenigingen worden genoemd.
Slechts zij gewezen op het feit, dat de le
den der S. D. A. P. opgevorderd worden
voor. de z.g. moderne, doch in wezen socia
listische yakheweging. Dat men als onvol
waardig" partijgenoot wórdt beschouwd,
neer men daar niet naar handelt Dat
neer men over de machtsmiddelen be
schikte, blijkbaar de verplichting tot
lid zijp der socialistische vakbeweging aan
,'paptijgènooten" wel zou worden opgelegd.
In democratisch georganiseerde organisa
ties zal men goed doen, aldus „Het Volk"
in zulke zaken niet op dwangmiddelen,
maar op de m%cht der overtuiging te bou-
Wij hebben er niets geen bezwaar tegen,
dat men aa'11 leden der S. D. A. P. den
eisch stelt, dat-zij lid zijn of worden van de
socialistische vakbeweging.
Datzelfde recht moet men dan echter ook
aan de Christelijke arbeiders en arbeidsters
toekennen ,nl. dat zij lid zijn of worden
de Ch-r i s t e I ij k c vakbeweging. ITet als
plicht eigenlijk aan dezen voorhouden. An
ders zou het zijn èen meten met twee iha-
ten.
Socialisten bij de socialistische organisa
tie. Accoord. Logisch moét dan volgen:
Ghristelijken bij de Christelijke organisa
tie. Zoo alleen worden de verhoudingen
Ri vierberich ten.
HANS WEERT, gep. 13- Sept. en bestemd naar
ROTTERDAM: Telegraaf 10, et.: Elisabeth,
St.; Verdl, Vermeulen; Bertha Fischer, Groenen
dille; Adrlona, de Looy; Addeo, Hartman; Egga
IJMUIDEN: Cornelia,
ZAANDAM; Vertrouw
BERGEN OP ZOOM:
AJCiT^RDAM; AmsU
Adlatrirf? ZIm«
HAARLEM: Jacob Cornelia st.
GOES: Risico, st.
VUREN: Trio. st.
MUIDEN: Apolonla. de Vries.
ROSSUM: Johan. van Duinen.
DEN HAAG: Celina, Nortler.
KOOG a. d ZAAN: Johanna Adrlana. st.
DUITSCHLAND: Rijn cn Schelde 5. st. Water
polo. v <1 Broeck;2frere8. v d Broek: Atlos. Da
Albicore, Francke; Naphta 3. Ge-del manAnge-
i, Lösaens; Emile
Claus. oBuwens Verbena. De Heldt; Enden 9,
chwlppeit Era, Hamel; Amandine, Romhouts;
An gel In o. Muys; Varlnu, Joronn; Rubens. Boa-
-elaar Hortenae. van Drlel; Jan Vermeer, Neyen
Niger. Lr.nz; Willy, PUI.
.llo, OJca
Confianoe. Verbererht. Albert, Muller; Bnstiaan
Willen., Touw; Albutros 4, Robbemond; Rhoin-
fahrt, Drel.'i; Joptil, vim Duinen; Rival. Oohl»s.
Maco, Oomnns I'osslm, Oomena; Gerta. Marjot;
Augusta. Meyer Glatt. Od walt; Slreno Bos
huizen; Vlhila. Verdoomt Indlunn. v d Abeele*
Flora, van Dongqcn; Expotbel, Voets, Comptoir
14 Den Doelder; Helga. v d Linde; Pauline. Pol»
Annle. 'IhUaen; Celina. Slootmans; Relluie.
WUckmana WellenteiHJer 2. Scholtea Lerao,
Steenhuia.
LOBITH, 13 September.
Gepasseerd voor 4 uur en bestemd voor:
ROTTERDAM: stoomschepen: Teuna 3; Ut-
gart: Johanna; Cornel's Adrlanus: Adrlana;
Somme; Crescendo 3; Nijmegen: Mathtlde; Ber-
ta; Rlnda; Willem Anton; Turgot; Relnder;
Nelly; Progressus; Eendracht: Flat 11: St.
Adile; VW; Adriana. Ntjgh; Santls. Friedman;
Wuta, Oerlemans; Pelaw, Plomp; Adrlanus, v.
Setten; Fraternité, Hoenderop; Petronella, v.
EyckenGamuret. Pusch; Parcifal, Blom; Rees,
Rohman; Hnlley, v. d. Waarde; Seam 2. Keller;
Clara, Lentlng; Rheineck. Jung; Triviaal. Storm;
Werner Hlldegard, Schlode; Ludwigshafen, Heln-
rlch; Dor Rhein, Röfer; Rlndjani, v. Iersel;
Avantl, Rutgers; Gudrun. Hölscher; Cosmos, El
bert; Adstad. de Reght; Germanla. Hendriks;
Jonker 2, Koppelaars-, Walhalla, Zimmerman;
Josephine. Belsel; WUrtenberg, Blefang; Maria,
v. Bosch; Vienna. Petri; Neptun 56, Gras; Zoom-
land. Hagenaars; st. San Antonle; Catharina;
Le Reve; Johanna; Willem 1; Karlsruhe; Anna;
Edmund; Condor: Mira; Cordie; Wie weet de
Weg, Brok; Cornelia Maria, Klop; st. Raa^ Kar-
cher 3: Creosoot; Neptun 72. Wunand; Bavaria,
Groot; Geertruida. Schellaers; Raab Karcher 36,
Nipken; Padua, Snijders; Toni. Joosten; Siwa.
Roedig; Mico, Zee; Frauenlob, Lemme; Du-
prez. Keyzer; Hollandia. Ivlouwen; HELMOND:
Mabo. Schljndel; RIJEN: Arendina. Paap; AM
STERDAM: D.A.P.G. 1, Gröss; Ammon 1, He
gemans; Ammon 2. Capelleveen; Ullarls. Koe
koek; VLAARDINGEN: Binnenvaart 30. Lager
waard: BRIELLE: Marie Elise. Wanders; VIL-
VORDE: Karl, Schneiders; KRIMPEN: Arina.
Molegraaf; OIRSCHOT: Bavaria 28. Dietz;
LEMMER: Cornelia. Cornet; ZUTPHEN: Da-
ventria, Musslgt NIJMEGEN: Ruhrgau, Wer-
ther; RHEDEN: Verwisseling. Schut; DE
STEEG: IJssel 5. Arts; LEIDERDORP: Neder
land. v. Vliot: ST. ANN ALAND: Res Nova, den
Haar; NIJMEGEN: St. Jan. de Jong: REN-
KUM: Maria, v. Steen; VLIETPOLDERAlba
tros, de Waal; SOMMELSDIJK: Vertrouwen.
d. Dool; KAMPERLAND: Dependent, de Waal;
HEKELINGEN: Zuid-Holland, Pieterse: DOR
DRECHT: Vriendschap, Leunls; DE STEEG:'
Nenuphar, v. d. Kamp; NIJMEGEN: Adjo, v.
Groezen; STEENBERGEN: Elisabeth, Avon
tuur; HEDEL: Dina Maria, Koreman; VLIS-
SINGEN: Vier Gebroeders, do Loof; GEERS-
DIJK: Stormvogel, Prins: VLAARDINGEN
Cornelia, Kalle: BOLSWARD: Wilhelmina Hen
driks, v. Asperen; WIJK BIJ DUURSTEDE:
St. Anton lus, Rutjes; VLAARDINGEN: Carl
Paul 3. Balck; DIEREN: Welvaren. Koch; KOU
DEKERK a'd. RIJN: Gluck Auf 1, Zwanen
burg; DOORNENBURG; Johanna, v. Bon; OUD
BEI JERLANDSpes, Joosten; SLUISKIL:
R.W. 4. Heldt; Addlo. Pols; ZONXEMAIRE:
Lena. Braber; MALBURGEN: Dirkje Gerdina,
Verwoert; DELFT: Carl Albert, Genthe; HEE
REWAARDEN: Maria Cristina. Vogel; VLIS-
SINGEN: Mllet, Sanders: UTRECHT: Leo. Da<u
nem: OUD BEI JERLAND: Twee Gebroeders,
Bakkeren; WALSOORDEN: Wisseling, Aar-
noudse
BELGIë: Rhelnfahrt 143, Herman: Phentr
Rhenan 9. Gouthier; Geertruida, Suringh: La
bor, Wendt; Racquitter. Eeden: Elihen, Kries-
sels; Rheinfahrt 136, Schwarz; Louis, Jong: de
PHJdo Aankomst, Roodlng: Derunapht 2,
Schmitt; H. Paul Disch, v. Kocverden; Alber-
dlna, Roymers; Scheldestad, Somers: Johanna 2,
Hamellnk; Maran. Hartman: Wilhelmina 2,
Bliek; Amizte. Thomassen: Diana, de Rooy;
Everdina, Kraayeveld; St. Hubert, Kapteln;
Pax, Theuns; Algol, de Bot; Andromeda, Wil-
lems; Genie, Robün; Phortos, de Koninck;
Vrachtzoeker, v. d. Pot; Elona, de Smet; Pleter
Cornells, ThUssen; Adriana Schobben; Talma,
de Valk; Demandeur, v. d. Broek; Charles, Pe
ters; Maria, v. d. Busche; Godland. de Bakker;
Bon Coeur, v. Dongen; August, Claas; Excelsior,
Brouwer: Porthos, Boileau;
DUITSCHLAND: Imperator, Keiler; Haniel
99, Hausmann; s. Borussia; s. Wilhelm; s. Raab
Karclier 6; Raab Karcher 79, Grasckoff: Raab
Karcher 78, Bieneman; Kanaal vaart 15, HaU-
mann; Raab Karcher 25. Kessel; Philomena,
Hoenderop; Diana 2. Helderich; Elisabeth,
Füchs; Laurentlus, Bot; Leopold. Somers; Wll-
berne, Pollmann; Ludwina. Holt; Speculant,
Whngaard; Horl, Siebenlist; Wldar, Mohlmann;
Edwil, Ludewigs; Maria, Veeschuren; Rhein
fahrt 104. Schöll; Mannheim 195 Sicbert; Phenix
Rhenan 12, Koeveringen; Baden 23, Schmitt;
Harpen 8, Nehren; Nervia, Moraal; Binnenvaart
29, Lagerwaard; Catharina, Loog; Rheinperle.
Niess; Oberhein, Roth; Bnttannia, Anstaat; s.
Arnhem; Matheo, Spek; Rlta, Romer; Zwei
Brüdcr. Engler; St. Antoine. Lips; Amstel, Kei
ier; Mannheim 12, leeg op; Ruwer, Herrig; Glo-
rea Deo, Doir; Ellsa, de Priester; s. AlsatU;
Lioschen, Rolzel; Wilhelm, GrÖninger; Mercur,"
Galley; Ostara, Klihnle; Conrad Erna, Klssel;
Mannheim 184, Rössler; 'Catharina, Hubena;
Argo. Roef; s. Rotterdam; e. Harmonie 4; a.
Poel wijlt; s. Anna; s. Stlnnes 4; s. Harmonie 3;
s. Schalkwijk; Floltant, Thljssen; Metalwerke
Unterweser, Mleklay; St. Antonius, Tabbers;
Gelderland, Kuypers; Franklin, Vogel; Neptun
61, Loh; Agnes Anna, Groenlngs; Helene, Ver-
burg; Eros, de Beyer; Elisabeth, Kuhnle; Geer
truida, Sc-hmitz; Wijkdienst 6, v. Kossum; St.
Gerard, v. Leeuwen; Martin, Wlldenbeest; Cor
nelia. Hazewindus; Odenwald, Mechelen; St. Jo
seph. Schneider; Madeleine, v. d. Meirscne; Dip
ping 4, Schut; Sintina Wilhelmina, de Jong; s.
Dultscliiand; Meadjo, Overeem; Madona, Hey-
men; Moerduk. v. Leeln; Titanla, Braun; Sir
rah, Klefer; Christine, Wilhelm; Twee Gebroe
ders, Broektma; Merbaboe, Both; Ardi Har, v
genster, Smit; ICaiharinu, Stevens; Willi Theo.
Schuilenburg; Wilis, Kirdorf; Ophir Kaii.uian-
Herman, do Rujter; Winscherina'nn, Scnuh;
Frledorich Hubert, Schrader; W. v. Uriel 5u. v
Goffen; Theo, Scheeren; Sophia Louisa, de Wei-
den; Hollandia, Neve; Fabrlcius, v. d. Meer;
Evan, Dubbelman; Anna, v. Ge^it; M. S. w'.
Hertzner; W. v. Driel 52. ArïAz; Tm*' A
scheidt; Kareol? Oegemal^Sawat" Otje^aT "jo*
nanna Frederika. Ker3; Wuta, Boere. Koolflna,
Paap; de stoomschepen: Geraru. ^imburgia,
VVervIcq. Legla. Excelsior, Goliath, Favorite,
Katla, Charltas, Flat 2, Pasto, Irmlngard. Norvl
Franalska Marin, Skadl. Maria Cornelia, Par-
tout. Alpha, August, Haniel 22, Obernai. Col
bert, Anna, Haniel 3, Worms. Barba, N«nr.y.
PlrVt 7 K. Van ft «eMi
